Niiuwjairmmchiii.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
82»Jaargang
Zaterdag 15 December 1823
EERSTE BLAD.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDËRAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
go. 15416
tfggiSSSSSSSSSSL
DOOR SMART GELOUTERD
door HALLIWELL SUTCLIFFE
voor Nederland bewerkt door
J. P. Wesselink—Van Rossum
Nadruk verboden
WEGKERK OUDERKERK,, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, era.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
l.NGEZO.NDKN MEDBDEBLINüKN.
I
njn
FEUILLETON.
O
de heide
het nat was
J. DE MOL EN ZOON
Turfmarkt 71 - Tel. 411 - Bauda
limi* u DiiuUidiii
aaar atMi. Jtrto
GOlDStlIE COURANT.
diepte,---
nog, vaak leed en mi»-
eischt. Het met de hand ih den zak tasten
is, hoe moeilik het velen ook moge vallen,
toch altijd nog een makkelijker bezigheid
dan het geven van zijn volle, liefdevolle
aandacht, het zich in leven in de omstan-
digheden, de zorgen en nooden en moeiten
van anderen, niet voor een oogenblik, maar
durend en dan als naast zijn mede-
mensch blijven gaan om hem te steunen,
te raden ,te helpen ook met zijn liefde, zijn
vertrouwen, de warmte van zijn hartelijke
genegenheid.
Wel doen is wel te doen, het goede te
doen. En het goede is, dat wat noodig is.
Wat dat zal zijn, hangt van de omstandig
heden af. En er kunnen omstandigheden
zijn, waarin het allemoodigste en het aller
eerst noodig is zijn naasten geld of eten
of onderdak te geven. Maar ook wanneer
dat zoo is, komt het er nog in de eerste
plaats op aan, hoe men geeft, of men in
en by dit geven tevens het duidelijk ge
schenk van zijn liefde en genegenheid voegt,
of de hand, die de gave reikt, ook den druk
geeft, waaruit het medelijden en de wensch
om te helpen en te steunen spreken. Want
daaraan immers heeft de arme en wie in
zorg en kommer zit, evenzeer en vaak nog
het meest behoefte. Ook hier geldt het, dat
het ten slotte niet om het lichaam, maar
om de ziel gaat en dat men alleen het
lichaam wil behouden om de ziel te behou
den. Ik geloof, dat het Ruskin was, die eens
gezegd heeft, dat het hierom ging bij den
arme en ellendige te zorgen, dat de lamp
van zijn ziel niet uitgaat, dat daarbinnen
altijd iets van het licht blijft gloren, dat
den mensch boven het dier zijn beteekenis
geeft.
Daarom is het weldoen in dieperen en,
breederen zin ook niet het opheffen van
lichamelyken nood, maar het opheffen van
den mensch uit de diepte, waarin materiëele
nood, maar meer
kenning en het verlies van geloof in eigen
kracht en in de menschen hem neerdrukt.
Maar dit weldoen eischt hoogere en ster
kere inspanning dan het geven van eén
aalmoes. Het vraagt niet onze beurs, maar
onze persoonlijkheid. Wie in dit leven door
het dal der schaduwen des doods gaat, die
heeft niet allereerst behoefte aan geld en
goed, maar aan de warme genegenheid van
een mensch, die naast hem gaat, wil in dit
donkere dal het licht van zijn ziel niet
uitdooven. Maar ook alleen, wie zoo zijn
persoon geeft, kan van het weldoen een
gelukbrengenden invloed op zijn persoon
lijkheid verwachten. Elke daad, die wij met
het hart verrichten, oefent zijn invloed op
ons uit, heft ons op en doet ons ruimer
uitzien over een lichtere en zonniger we-
,Wtf vestigen er de aandacht op dat
in het Niêuwejaaranummer der t.oud-
sche Courant, dat op Maandag 31 Dec.
aai zal verachijnen, de gelegenheid
wordt opengeateid tot het plaataen
van NIEUWJAARSWENSCHEN tot
den gereduceerden prlja van 50 CENT
voor ten hoogste 5 regel»; elke regel
daarenboven wordt i 10 cta. berekend.
Inzending dezer Nieuwjaarawen-
achen gaarne vroegtijdig verzocht.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA,
b|j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—0 uur. Administratie TeL Int 82;
Redactie Tel. 545.
vuiiigöeia ol de zoaelykheid bedreigt
en verder aan ue hauouaviug van deze
dm ectiouue taken gaal de bevoegd
heid van tiet geineenttgieetuur met. Wat
zij wei deaen was lo. de Haagaehe
irtun eens duchtig rmgelooren Zo. net
publiés ter witte zijn en Ho. de schro
melijke nu ia tig he ld tvau het gemeente-
beduur ten aaiuien van bet verkeer
met Rijswijk en Delft ui haar gevolgen
voo.- het publiek uaiinierkeuja vermin*
deren. Eer hadden deze exploitanten
subsidie van het gemeentebestuur ver
diend dan dezen brutaien aanslag op
uuu werk.
Wij twijfelen er niet aan of in de
maand uitstel die voorloopt# is gegeven
zal de burgemeester van zijn eigendun-
kelijk optreden zijn genezen. Hij die
in zijn electrische auto rijdt, heelt ge
makkelijk praten.
Het ware beter dat de burgemeester
<M»ns zorgde dat de verkeersweg bij de
Gi-vangenpoort gereed kwam. Verleden
jaar December werd de afbraak aanbe-
ateed met de dwingende bepaling dat
hol werk in tachtig dagen werd onge-
Icverd. Aan dien ©Loh is voldaan, üians
ligt hel terrein reeds acht maanded ge
reed maar ©r gebeurt niets. Het ware
te wenscheu dat er eens een macht was
die den burgemeester ook een ultima
tum vtin één maand stelde, öm te zor
gen dat dit weergalooze schandaal eens
ten einde kwam. Een gemeentebestuur
dat zoo’n leeiijk ding op zijn conduite
staat heeft wordt wel eens wal minder
brutaal in zijn optreden tegen anderen.
HAGENAAR.
muu van edele geboorte een taak, zoo
oi menschelijk zwaar als de zijne, vrij
willig op zich kon nemen niemand
kon begrijpen, dat een man van adei,
of hoe eenvoudig van geboorte ook, uit
vrije verkiezing afgezonderd van zijn
medemenschen kon gaan leven en hun
handdruk zou schuwen en aoo waren
zij hem gaandeweg gaan beschouwen
als „behekst” en wachtten tot hij zich
dGodgezwoegd zou hebben, en toen dat
niet geoeurde, verhieven zij hem op een
ruw gehouwen voetstuk en vereerden
hem als een half monster, half god.
Daarom stond het kind voor hem en
keek hem in het gelaat en beefde van
vrees, die slechts even kleiner dan
haar kinderlijke nieuwsgierigheid was.
Wat ,Griff betrof, een mensdheiijke
wurmte kwam nog eens zijn bevroren
hart ontdooien- want hij dacht aan zijn
gestorven jonge» en al de voorbijgega
ne lieflijkheid.
„U bent behekst,” zei het mmaje,
alsof zij iets beweerde, dat niet voor
tegenspraak vatbaar was.
Grift sloeg zijn armen om haar heen
en hief haar op, en kuste haar, alsof
zij zijn kind was en niet dat van een
ander En toen besefte het kind hoe
feeder hij was, met de snelheid, waar
mee kinderen dat weten, en het nestel-
da zich tegen zijn ^chouder
(Wordt vervolgd).
Weldoen.
We leven nu wel in een idealen tijd voor
menschen die behoefte hebben ze zijn er
ook om te geven en wel te doen. Geen
dag bijna gaat voorbij, of we lezen een of
anderen oproep, die ons den feilen nood van
het Wuitsche volk teekent en ons vraagt
dien te helpen lenigen. In Rusland lijden
nog bevolkingen van uitgestrekte gebieden
honger. In «Oostenrijk en Hongarije is de
toestand nog altijd ver beneden het nor--
male. En dichterbij, om ons heen, dreigt
de toenemende maatschappelijke malaise
den aangevangen winter tot een kommer-
vollen tijd te stempelen. Er komen- handen
te kort om te geven. En de menschen, die
aan helpen een behoefte hebben, en die al
tijd, al zijn ze er dan, in de minderheid
zjjn, kunnen het weric niet meer af. Ande
ren, wtf allen, moeten het ook leeren. Het
is wellicht een geluk, een zegen voor ons.
En het klinkt misschien wat paradoxaal,
maar het is niettemin de uitdrukking van
een eeuwenoude waarheid, wanneer we zeg
gen, dat dit de weldaad is van de ellende,
dat ze de beurzen niet zoozeer, maar de
harten van de mensthen opensluit. Want
daarop komt het aan. Niet op het geven
zelf, hoeveel waande dit ook voor de lijden
den soms moge hebben, maar op het open
gaan van onze harten voor wat anders dan
onze eigene belangen. Dat is de weldaad, die
heerschende ellende ons bewijzen kan, dat
een vreemd-warme aandoening over ons
meester wordt en iets losweekt in de hard
heid van ons hart en dat deee onze inner
lijke bewogenheid als een licht wordt, dat
een vreemde, nooit geziene, maar verruk
kende glans uitschijnt over de wereld en
de menschen en dingeii in de wereld. Maar
daarvoor is het noodig, dat we niet alleen
leeren geven op den oproep om hulp, maar
dat we gaarne leeren geven, dat het geven
ons ook een behoefte wondt.
Het geven niet alleen. Vooral wanneer er
veel materiëele ellende heerscht, als op het
oogenblik, maar anders immers ook wel,
denken we zoo gemakkelijk, dat weldoen
alleen in geven bestaat, omdat we zoo licht
vergeten, dat met geven alleen zelfs ma
teriëele ellende niet te lenigen is en dat er
naast die materiëele ellende nog zooveel
andere geleden wondt, die vaak nog veel
zwaarder te dragen valt. Maar we vinden
geven, het geven van geld of van brood
of kleeren, eigenlijk ook zooveel gemakke-
lijker dan het helpen, dat onze persoon op-
Oud worden is veel verliezen, en de
immortellenkrans vlecht zich weemoedig I
door de heiligste en dierbaarste herinne
ringen.
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
DCXC
hel geval met de autobussen, waarin
onze burgemeester de rol van dictator
vei vult, is reeds algemeen bekend te
achten. Het verdieiu de aandacht om
dat de beleekenis ervan dieper ligt dan
ju een incidenteel optreden van een
Duigemeeelur uie meent een ponuever-
oiueiiing na te leven. Het geval is daar
om leerzaam omdat het op zich zeil
rutus een uiting van verkeerue over-
nt los bemoeiing is, die nog te uuiüeiij-
Ker spreest nu ze^gescnieut op onne-
gujpeiijKe domme wijze.
lil enKeie jaren ujmrtHa-xie uitorei-
ding der residentie ui de rienting van
Rijswijk zeer tuegenomen. De weg van
ue grens onzer gemeente naar dit dorp
is een buitengewone nreeue boulevard
geworden, aieoats één aanzienlijke hin-
utipaal is er op uien weg n.l. een wa
ter dat siecnts door een kleine brug
zijn beiue oevers zag verbinden, hen
gemeentebestuur dat voor zijn taak be
rekend ware had reeds tien jaar gele
den kunnen inzien dat hier oiunibdel-
lijk verbetering gebonen was. De Haag
sene overheid wachtte echter tot het
kwaad reeds veel te veel gevorderd
was en in plaats van nu met spoed en
tevens met overleg te handelen bij de
verandering van de brug heelt men de
ze zaak aaugepakt op een wijze zoo be
neden alle critiek dat reeds op grond
daarvan het bestuur verdiend en bloc
aau den dijk gezet te worden. De hin
der dien het publiek en de tram van
deze brug ondervinden inongelooflijk.
Er daagde in deze misère redding op
door de komst der autobussen die neel
gimiakkelijk het vokkeer konden ver
leggen over een verder gelegen betere
brug. Dank zij deze bussen was de over
last zeer verminderd.
En nu komt de burgemeester met zijn
„Wel Ephraim,” zei een mager, klein voets gaan.”
„Met droge of natte voeten, zij kwam
de heide over, vervolgde de ander,
die zelf genot schiep in haar verhaal
„en eiken nacht werd John, de gierig
aard, wakker en hoorde haar naast het
oude ledikant met de vier stijlen
schreeuwen om het te besterven. „Wat
scheelt je meisje T’ vroeg hij dan. ..Ik
hg in een ondiep graf en het katoen zit
zoo hard tegen mijn vel,” zeide zij.
Den eenen nacht na den anderen kwam
xij totdat Johp, de gierigaard, half gek
werd van angst en hij eindelijk bij
Jinar graf ging zitten om er zijn guinjes
te tellen, totdat zij hem daao* op een
goeden dag koud en dood vonden lig
gen, het goudgeld rondom hem ge
strooid, tusschen de madelieven.
Wel Ephraïm,” eindigde zij plotseling,
„je vrouw was een goede vrouw, en je
moet niet treuren, want zij heeft haar
rust wel verdiend.”
Griff had zich wat op den achtergrond
gehouden en keek naar de gestalten,
die vaag zichtbaar waren tegen de grijs
witte sneeuw. Hij kende elke stem, den
omtrek van elke gestalte hij begreep
die geheimzinnige mengeling van tee-
dt rheid en bijgeloof, ruwe hardhootdig-
hr id wat de kenmerken waren van de
menschen in Ling Crag en voor «eni
ge oogenblikken leefde hij weer in de
oUde gemeenschap.
„Wie is dat daar zei hot magere,
kleine vrouwtje, terwijl zij met baar
hoofd naar de stille gestalte van Grif!
knikte. „Het lijkt den wilden 'jongen
roode koe stierf op den dag, dat zij
werd begraven,” zei het magere, klei
ns vrouwtje.
„Nu, zij heeft nooit rustig gelegen,
do vrouw van John, den gierigaard, en
ik geloof, alleen omdat zij geen lijk
kleed aan had als een fatsoenlijk lijk
dragen moet.”
Zij spookte immers vroeg de ma
gere vrouw
,,Jh, zij spookte. Nacht na nacht
kwam zij uit haar bed op het kerkhof
van Marshcotes en zij ging J- u-i4-
over naar Peggarty Rise of
of droog
Wat dat betreft, dat doet er nooit
iew toe,” viel de magere vrouw in.
„Ze zeggen, dat geesten altijd droog-
vrouwtje, die een sjaal om had, even
wit als de sneeuw zelf, „het is zoo n
mooi lijk, als ik nog nooit gezien heb.
Zij ziet er uit als een schilderij en het
Iwnenis veel fijner dan bij ons men
schen bij begrafenissen het geval is.”
„Ja, de arme ziel,” viel een ander
in „Allen moeten wij eens verhuizen
en het is goed, als men weet in fijn
linnen weggebracht te worden. Ik her
inner mij nog, dat de gierigaard John
o’Peggarty Rise zijn vrouw begroef; hij
zou eerder een gebed dan een stuiver
loslaten, en de vrek bad ontzettend veel
zegt men. Maar voor gebeden koop je
geen linnen lijkwaden, en zijn vrouw
werd begraven in katoen.”
..Ja, ik herinner het mij. Het is met
ongeëvenaarde oekase dat deze bussen
hun werk hebben stop te zetten. Men
vnagt zich af of men hier met grenze-
loGze onbenulligheid of met de meest
laakbare bureaucratische brutaliteit
heeft te doen. De oorzaak van dezehan
deiwijze ligt al weer in een exces van
overheidsbemoeiing/ We hebben hier
ter stede een afdeeling der verkeerspo
litie die goed werk heeft gedaan maar
die bezig is in een ernstige fout te ver
vellen, n.l. dat zij niet het verkeer ge
lijk dat zich ontwikkelt, tracht te leiden
ivmai wel hel verkeer wenscht te dwin
gen zich aan te passen bij de wen-
sclien, die de bureaucratie al lang koee-
tert Deze politie die geen kans meer
zag om orde te houden in den chaos
bij de befaamde brug, heeft nu kort en
krachtig het verkeer willen lamslaan
zoodat het wel past in haar kader.
len slotte is ue dictatorsdaau van don
dl rgemeesten daarom zoo hluderLjk
aanmatigend ornaat het bussei^ystoom
einaeiijK ae tram eens mores leerde,
nctgeen dringend noodig is. De burge
meester speelt ui de kaart' van de tram-
maatadnappij, een onvergefelijke mis-
sia^ van den burgervader. Het is Mr.
Patljn in de vijf jaar van zijn burge
meesterschap van den Haag met gelukt
zich populair te maken. Alierwege noort
uien altijd over zijn eigenwijsheid kla
gen en zijn beslissing inzake de auto-
uussen zal zijn prestige een deuk-major
geven. Het is zeer te hopen dat in den
gemeenteraad eens flink zal worden op-
geüeden en dat desnoods de bepaling
van de poiitie-verordening waarop de
burgemeester zich beroept onmiddellijk
wordt geschrapt. Wanneer echter door
de dictonalo macht daarvan een ge
brul* wordt gemaakt als de burgemees
ter heeft gedaan, is het toch te hopen,
dat eindelijk de kiezers eens den raad
mores gaan leeren.
Het geval is daarom van belang om
dat hel eens doet zien wat er ten slotte
kan gebeuren wanneer de overheid zich
a|s voegden van de burgerij gaat op
werpen. Dit is te meer dwaas omdat al
lang het met meer de geestelijke elite
is waaruit de overheidspersonen wor
den gerecruteerd. s
Eemgen tijd is er een vereenlging
gesticht die voor alles de vrijheid zou
gaai; verdedigen. Het feit der stichting
was kenschetsend ui ons land dat be-
reemd heet te zajn om zijn vrijheidsbe
ginsel word èeii vereemging noodig ge
acht ter verdediging van de vrijheid.
Nu die vereenigmg er echter is had zij
zich in het geval van dictator-Patijn wei
een* kunnen mengen. Helaas wij noor
den haag geluid nog niet en juist uier
w ordt de meest elementaire vnjiieid be
dreigd. De exploitanten van de bussen
hebben niets rtxlaan dat de orde, de
Lomax, wat zijn lengte aangaat en i
bcenen ais boom on, en den trots waar
mee hij zijn hoofd achterover gooit.
Maar Griff Lomax zal nooit deelnemen
aan een goed christelijk karwei, ah
‘alles waar is, wat ik hoor.”
„En toch is hij er dezen keer mee
bezig,” riep Griff, met zijn broeden,
haft vergeten lach „ais spitten een
christelijk karwei is, dan kan ik het
even goed doen ah Gebriël Hirst zelf”.
„Zoo, bent u dus voor een poosje te-
ruggekomen, mijnheer Lomax, zei de
kleine op een toon, waaruit bleek, dat
zij mwschien onbewust weer den eer
bied voor hem voelde van vroegere da
gen de dggen, toen Griff Lomax
niet minder dan heer van de heerlijk
heid Marshcotes was.
„Voor een poos, Nanny,” zei hij een
voudig. „Het doet iemand goed, de
oude stemmen weer te hooren
„Zoo, is het dat antwoordde Nan
ny bits,,Np ze rijn hier wel de moeite
wtard om naar te luisteren, voor zoo
ver ik weet maar men moest zijn
vreemde gewoonten kunnen laten varen
en weer onder ons komen wonen.”
Een ‘meisje van ongeveer tien jaar
liet de rokken van haar moeder los en
kwam vlak voor Griff staan en trachtte
bij het licht van den glans der sneeuw
en der sterren zijn gelaat te zien. Want
Griff had dezé laatste jaren een plaats
gekregen onder de krankzinnigen en de
kabouters, die op winteravonden de
haardsteden in de hutten onveilig ma
ken Niemand kon begrijpen, hoe een
15) -
Toen kwam er van Ling Crag
troepje vrouw^± liizder—di'
haar rökken hüt^en. Eougm uxuvKvu i „ja, ia uerinner nvt mij. nei is niet
kannen thee, anderen brachten kleine SI Maarten tien jaar geleden, want de
1—5 rsgeli 1.55, elks rsgsl meer ƒ0.80. Ad vertentien ia het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheide-advertenticn de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELDEN1—4 regels ƒ2.05, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 honger.
Gewone advertantiën en ingebonden mededeelingen b(j contract tot zeer gereduceer-
den prijs. Groote lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tueschenkonut van aoliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onee Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau iyn ingekothan, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
reld. Maar wie zoo ook in de diepste don
kerte het licht brandende zal weten te hou
den, dat in de ziel van zjjn naaste dreigt
uit te dooven, die zal in eigen ziel het licht
zien aangroeien tot de vlam waaraan eigen
en anderer leven zich warmen en dió over de
wereld en de menschheld den gloed legt,
waarin zij hem als verheerlijkt verschenen.
Steunende zal hjj eigen krachten voelen
aangroeien. En het is dit gwvolg, dat de
aarzelende, wie zich afvraagt, of hjj wel in
staat is te helpen of ook wie bang Is, dat
hij aan zich zelf meer dan genoeg zal heb
ben, moed kan geven. God geeft kracht niet
alleen naar kruis. Wie anderen helpt, wordt
zelf sterker. En verwonderd zal hjj in zich
de macht voelen groeien, die hem zelf en
anderen het geluk verzekeren kan,
J een
'ori\met kinderen, die aan
hijgen. Eenigen droegen
kruikjes rum en de kinderen hielden
mtndeu vast met havermeelbroodjes,
kaas ©n koekjes want tijd was alles
en deze goede lieden gebruikten hun
thee op den open weg, tusschen twee
Uiige werktijden in.
Het was een eigenaardige vacantie-
dag voor de buren uit Ling Crag en de
vrouwen hadden heel wat te bepraten.
Efhraïm, de echtgenoot van de gestor
ven vrouw, was dezen keer de held en
terwijl de arbeiders te zeer geplaagd
door honger om tijd voor praten te
vinden aanvielen op de pasteitjes en
havermeelkoeken, waren hun vrouwen
vol lof over het uiterlijk van het lijk en
vol belangstelling of de weg naar Traw-
don tijdig gereed zou zijn.
lil