uda
systeem
3
d
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIED
WERKERK iinnERKERKOUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWDK, WADDI NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enx
92»Jaargang
Dinsdag 22 Januari 1924
No. IS44S
Gouda
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
I Gouda
in
o
otste
swaarde.
anen’s
abrleken
000R SMART STOUTERD
door HALLIWELL SUTCLIFFE
voor Nederland bewerkt door
J. P. Weeselink—Van Rossum
FEUILLETOa.
0.75
Uitgevers
<1*
Nadruk verboden
(Wordt vervolgd).
51 31
van
chte
aart-
sing,
verd
In Duitschland heeft een schrijven van
den rijksminieter van Financiën, dr. Lu
ie. dat de overweldigende meerderheid
der bevolking tegen de autonome regeering
ia gekant; ten 2e., dat de autonome regee-
ring alleen met Franachen steun aan het
bewind had kunnen komen en omniddellyk
weggevaagd sou worden'als de Franschen
hun steun introkken, en ben 3e. dat drie
kwart van de separatisten van buiten zyn
gekomen en er onder hen een groot aan
tal ex-misdadigers schuilt. Het verslag ver
meldt voorts de meening van verschillende
groepen van de bevolking en legt er den
nadruk pp, dat onder de boenen en de ar
beiders een overweldigend verlangen naar
rust heerscht.
MEXICO.
De opstandige beweging.
Het bezit der Mexicaaneche petroleum-
maatschappty in Tampico bedreigd.
Uit New York wordt gemeld dat de
1484
V.
■rvaar.
JHT 176S.
De Belgische minister van Landsverde
diging is een proefneming begonnen inzake
het talenstelsel by het Belgische leger.
Die proefneming, bestaande in het in-
deelen der manschappen in Vlaamsche en
Waalsche groepen, wordt thans gedaan in
het vierde legerkorps, waarvan de onder-
deelen liggen te Brussel, Namen, Tienen en
Tervuren.
Het rapport dat de heer Olive aan het
ministerie van buitenlandsche zaken te
Londen heeft uitgebracht over zijn bevin
dingen in de Paltz, is voor de separatis
tische beweging absoluut vernietigend.
Het rapport vermeldt:
VEREENIGDE STATEN.
Zeven brandweerlieden omgekomen.
Zeven brandweermannen werden ge
dood tijdens een brand in een olieraf-
fineerderij in- Pittsburg door een val
van een ladder in een tank, die geheel
gevuld was met brandende olie.
Geweldige koude in Now-York.
Een enorme koudegolf teistert New-
York. Reeds worden 12 slachtoffer* ga
meid.
Uit Gary in Illinois wordt bericht dat
18 vrouwen die een skipartij bij woon
den, door de ontzettende koude stier
ven.
ENGELAND.
Overeenstemming bereikt.
De New-Yorksche bladen melden, dat er
overeenstemming bereikt is tuaschen de
Britsche en de Amerikaansche Regieringen
waardoor het voorgestelde verdrag inzake
de dranlumokkel, hoewel nog' niet getee-
dend, reeds van kracht is geworden. Zonder
de ratificatie van het verdrag af te wach
ten, mogen de Amerikaansche autoriteiten
de smokkelschepen buiten de 3 mij Is grens
in beslag nemen.
BELGIE.
Vervallen grootheid.
Een redacteur van de „XXe Siecle”
heeft een bezoek gebracht aan de vroe
gere prinses Louise van Saksen, wier
avonturen eenige jaren voor den oor-
verkeer in het Ruhrgebied. Het rapport van Clive.
neming van den Belgischen Minister van Oorlog
De Britsche Regeering is inderdaad gis
teravond verslagen op het amendement' der
Arbeiderspartij luidende: Het is onze
plicht Uwe Majesteit eerbiediglyk te ken
nen te geven, dat Uwe Majesteit8 tegen
woordige raadgevers niet het vertrouwen
van het Huis hébben.
Het amendement werd onder luid gejuich
der oppositie aangenomen met 328 tegen
266 stemmen. Als gevolg van deze beslis
sing zal de heer Baldwin hedenmiddag
aan den Koning het ontslag van het Ka-
kinet aanbieden, waarna de leider der La
bourparty door den Koning zal worden op
gedragen een nieuw kabinet te vormen.
Volgens de „Daily Herald", het orgaan
der Arbeiderspartij, staat het vast, dat
Mac Donald zelf minister van buitenland
sche zaken zal worden, terwijl er algemee-
ne overeenstemming bestaat, dat Hender
son. die tijdens den oorlog reeds zitting in
het kabinet heeft gehad, staatssecretaris
van binnenlandsche zaken en J. H. Thomas
die eveneens ministerieele ervaring bezit,
minister van oorlog zal worden.
Men verwacht, voegt de „Daily Herald”
er aan toe, dat Philip Snowden kanselier
van de schatkist wordt. J. R. Clynes, die.
zeer veel succes heeft gehad als minister
voor de voedselvoorziening ty’dens den oor
log, zal het Lagerhuis leiden en wondt ver
moedelijk Eerste Lord van de Schatkist of
grootzegelbewaarder. Patrick Hastings en
Slesser, die beide advocaat zjjn, zullen,
naar gemeld wordt, reap. procureur-gene
raal en advocaat-generaal worden.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
De aanslag op generaal v. Seeckt.
Een bekentenia.
Te Augsburg is gearresteerd de fa
briekseigenaar dr. Grandel, die ver
dacht werd op de hoogte te zijn ge-
fweest met het plan om v. Seeckt te ver
moorden. Hij heeft nagenoeg geheel
bekend, maar bijzonderheden, over zijn
beweegredenen hebben nog ophelderipg
noodig.
ither, den ryksiHniater van Arbeid
Braun over de noodzakelijkheid eencr loons
verlaging inde particuliere industrie, zoo-
als te verwachten was by de vakvereni
gingen van alle richtingen sterke opwin
ding veroorzaakt.
De vertegenwoordigen 6 der groote vak
vereenigingen zijn direct bijeengekomen om
te beraadslagen over hun houding ten aan
zien van bedoeld schrijven. Zy zyn beslo
ten met alle middelen élke poging om de
loonen te verfagen te bestrijden en zullen
daartoe een eenheidsfront van alle vak
organisaties vormen. Zoowel de rjjksminis-
ter van economie^als die van arbeid zijn
tegen het voorstel van Luther, hetgeen tot
uiting komt in een uiterst scherp schryven
van Braun aan Luther, dat zal worden ge
publiceerd en waarin Braun nadrukkelyk
verklaart, dat hy de zienswijze van Luther
geenszins deelt.
hem deelde en de allegorie miste alle
uitwerking op hem.
„'En als zij nu eens een goede vrouw
is, Gabriöl, wat dan
De predikant dacht aan zijn eigen
vrouw en werd week er gestemd.
„Gij hebt mij altijd vast kunnen pra
ten, jongen,” zei hij, terwijl en een
Irek van twijfel op zijn gelaat ver
scheen. „En toch ben ik niet zeker van
uw veiligheid. Er is geen enkele vrouw
die niet teeder genoeg is, als de lont
eenmaal goed vuur heeft gevat.”
Weer zwegen zij een poos toen trok
Griff zijn arm door dien van den ander
en veranderde opzettelijk en onver
wacht van onderwerp. „Ik zou u gaar
ne willen verzoeken bij mij te eten,
Gabriel, na uw lange wandeling maar
ik kan u niet goed binnen vragen.”
.Dat hindert niet, jongen, want ik
heb daarginds aan den anderen kant
der heide nog werk te verrichten. De
dochter van Phineas Eeather is den
weg van Belial opgegaan zij heeft be
rouw en dus moet ik, nu het nog met
te laat is, haar ziel zien te redden. Zij
was een goed meisje, Griff, en gods
dienstig, totdat zij den vijand op haar
weg ontmoette en dit geval deed mij
aan u denken en voerde mij twee mij
len van mijn weg af, om u mijn, bood
schap te brengen.”
„Gabriöl, daarginder Hgt het stuk
land, dat ik ontgonnen heb,'* zei Griff
terwijl hij in de duisternis wees, alsof
ook hij een schilderij in de omlijsting
beidsters dragen. Sedert de twaalt jaar
dat zij te Brussel woont, zond de ex-
koning haar de rente van haar bruid
schat, maar met de daling van de mark
i„ die rente weggesmolten in het üer-
tie kwartaal van 1928, werd haar
1 fr. 75 uitbetaald I
Eenige Belgische dames steunen haar
zij geeft les in het Italiaansch en vent
aan de deur met Italiaansch borduur
werk. Zij heeft zelfs haar laatste dieust-
■bode iüe| kunnen houden, ofschoon
deze aanbood voor niets te werken. Zij
doel zeil haar heele huishouden en
veegde zelf de sneeuw voor haar deur
weg.
Tijdens den oorlog zijn haar vroege
re echtgenoot, de ex-koning van Sak
sen, en zijn drie zoons, officier in het
Duitsche leger, herhaaldelijk in Brus
sel geweest, maar zij heeft niemand
van hen gezien.
Haar wedervaren schreef zij toe aan
het „caractère boche” was dit er niet
geweest, dan zou zij in Saksen geble
ken zijn en zou men nooit over haar
gesproken hebben. Zij verklaarde ver
der nog dat zij slechts enkele drüppels
bloed van de Habsburgers in haar ade
len had. Het overige was, volgens haar
Italiaansch en Fransch bloed. Haarva
der, de laatste hertog van Toscane, die
door de rev lulie van den troon werd
gejaagd on naar Oostenrijk (vluchtte,
heeft nooit Duitsch kunnen leeren.
Haar moeder was een prinses van Par
ma, een rechtstreeksohe afstammelinge
door haar moeder, de hertogin van Ber
ry, van Lodewijk XIV.
Aldus sprak (zoo voegt de Brussel-
ische correspondent van de „Tempt»”
aan het bovenstaande toe) Louise An
toinette Theröse Marie van Toscane,
keizerlijk prinses en aartshertogin van
Oostenrijk, g&cheiden echtgenoote van
tlriedrich August, ex-koning van Sak
sen
hier al die jaren, vol blijdschap in mijn
eenzaamheid, voor niets heb gewerkt
l'enkt gij, dat ik ook nog maar in het
minst aan dwaasheden kan denken
aan dwaasheden tusschen een man en
een vrouw Neen, Gabriöl, jongen ik
heb mijn vrouw begraven, dat was het
einde want ik houd, nu zij dood is,
nog veel meer van haar dan ik ooit
van eenige levende vrouw kon houden.
Gaoden nacht, oude vriend, en bewaar
uw gebeden voor menschen, die werke-
l*jk in nood verkeeren.”
Nog bleef de predikant staan. „Gij
denkt, dat gij pal staat zie toe, dat gij
niet valt,” waarschuwde hij. „Mijn hart
doet mij pijn, Griff er gaan reeds
zooveel zielen verloren. Gij staat op
vriendschappenjken voet met Hester
Royd vroeg hij plotseling,ach ijnbaar
zonder reden.
,.Zoo vriendschappelijk, dat ge mij
ook al voor haar hebt gewaarschuwd,”
lachte Griff.
„Een slechter lot zal het meisje bin
nenkort treffen. .Men heeft mij verteld,
dat men Ned O’Bracken Clough méér
dan eens met haar heeft gezien en gij
kent de manier, waarop Ned met de
vrouwen omspringt.”
„Ik weet, dat Ned en ik eens vroo-
lijke kameraden waren. Hij mag wat
wil'd zijn, maar nog nooit heeft er een
hetere schelm over de heide geloopen,
Gabriöl. Waarom zouden hij en Hestor
niet samen een huishouding opzetten?”
„Omdat Ned O’Braeken Clough nooit
Uit Keulen werd gisteren gemeld dat de
Fransche regie den „oorlog verklaard" zou
'hebben aan <de Britsche zone door het af
kondigen van een blokkade voor alles, met
uitzondering van levensmiddelen en mili
taire transporten. Dit zou bedoeld zijn als
een openlijke poging om den handel en In
dustrie te dwingeh zich te verzetten tegen
de weigering van Groot-Brittannië om de
controle over de spoorwegen in de Keul-
sche zone aan de Franschen over te geven.
In Londen is men van meening dat deze
zaak niet zoo ernstig moet worden opgevat.
Een onderzoek is door de Britsche Regee
ring direct ingesteld en wanneer alle fei
ten bekend zjjn, zal de aangelegenheid
worden besproken.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en da postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545.
avonturen eenige jaren voor uen oor
log zooveel” ophef maakten.
Df vroegere echtgenoote van den
ex-koning van Saksen, leeft, we melr
den het reeds gescheiden van haar
tweeden man, den Italiaanschen violist
xoselli, te Brussel onder den naam van
gravin d’Ysette in zeer behoeftige om
standigheden. In een huisje schier zon
der meubelen ontving zij den journalist
in een eenvoudige zwarte japon en een
wollen omslagdoek om, zooals de ar-
an den nacht zag. „Denkt ge, dat ik een huishouding zal opzetten behalve
tns.-chen de varens en bij gaten van
muren, waar de hazen door heen ko
men en bij stille poelen, waar men
naar forellen kan vissehen. Hij is een
geboren nachtuil en zal als zoodanig
ook sterven en er zullen kwade da
gen aanbreken voor Hester’s vader, die
vel iets beters heeft verdiend.”
„Gabriöl,” zei de ander rustig, „wat
is er toch tusschen u en Hester Gij
beoordeelt haar hard en ik heb nu en
dan wel eens gedacht, dat gij twist met
haar hebt gehad
„Als man heb ik nooit met haar ge
twist als priester heeft zij mij eens
v reeselijk boos gemaakt en met re
den Het meisje is een zoo groote hei
din, als ware het licht nooit op de hei
de van Ling Crag verschenen.”
„Wel, wat dat betreft, dat ben ik ook
Het is een goed meisje, Gabriöl, en gij
moet de dingen ook van den vroolijken
kant beschouwen. Hoe will ge vanavond
nog bij de Phineas Feather komen
vroeg hij plotseling, daar hij niet gaar
ne over Hester Royd wilde uitweiden.
,,De weg is moeilijk te vinden en den
laatsten keer, dat gij hier waart, moest
Lk u den weg wijzen over de heide.”
„De moerassige plaatsen zij nu b*-
\roren en er is een wagenspoor een
mijl oostwaarts van hier, dat ik kan
volgen. Bovendien moet ik er heen gaan
evenzeer als ik ook bij u moest komen
en de plicht wijst ons we! den weg.
jongen.”
„Wel, dan nogmaals goeden nacht,
De regeering Baldwin verslagen.
De vermoedelijke samenstelling van de Arbeidersregeerin(g. De spoor
wegstaking in Engeland. Het conflict om de Keulsche zone. Het
J -Een proef-
van Oorlog.
het conflict, hetwelk tot een staking is ge
rijpt, mag stellig niet worden onderschat
en het ongerief, dat er aan vastzit, is stel
lig enorm, maar nochtans zullen de spoor
wegdiensten kunnen wonden gehandhaafd.
Het verkeer zal natuurlijk in beperkter
mate moeten plaats vinden, maar dank zij
de omstandigheid, dat een niet onaanzien
lijk deel der machinisten en stokers op hun
post blyft, zal de dienst niet geheel stop
gezet behoeven te worden. Vooral het rei
zigersverkeer zal waarAhynlyk in de al
lereerste plaats worden ingekrompen; het
vervoer van personen zal in verhoogde ma
te moeten geschieden door middel van
auto’s en verdere vehikels. Bovenal komt
het erop aan het vervoer te verzekeren van
die artikelen, waaraan de bevolking van
Engeland in de allereerste plaats behoefte
heeft: de voor het dagelyksche leven on
ontbeerlijke levensmiddelen, enz.
Het is nu de vraag, of de ontevreden le
den van de Associated Society in den tijd,
dat Engeland’s bevolking zoo goed en
zoo kwaad als dit gaat zich schikt in
de noodzakelijk geworden beperkingen van
't verkeer, wat hun partijkas betreft, het
zullen kunnen bolwerken dan wel spoedig
genoodzaakt zullen zyn den strijd op te
geven. Zoowel het feit, dat zij het bestaan
de systeem van arbitrage hebben gene
geerd en ingegaan zijn tegen de opvattin
gen, die heerschen in de National Union
als de oifetandigheid, dat de staking der
machinisten en stokers plaats vindt niet
alleen in een tijd van werkloosheid, maar
tevens op het tijdstip, dat een arbeiders- t
regeering een conservatief kabinet op het
punt staat te vervangen, maak de „rail
way strike” verre van populair. Al bestaat
natuurlijk steeds de kans, dat ook de sto
kers en machinisten, die lid van de Natio
nal Union zyn, overloopen naar de stakers,
nochtans ligt het voor de hand, dat zoowel
't bestuur van vorengenoemden nationalen
■bond van spoorwegpersoneel als de spoor
wegmaatschappijen hun best zullen doen
om. de staking te breken, daar zy geza
menlijk op zich hebben genomen de beslui
ten van den nationalen loonraad uit te voe
ren.
Zoo juist brengt de draadlooze ons het
bericht dat de directie van de spoorweg
maatschappijen van de Associated Society,
de« vakbond die de staking op touw had
gezet, een schryven ontving waarin
een onderhoud verzocht wordt ten
einde een eventueele oplossing te
bespreken. Dit schrijven zou door de di
recteuren hedenmorgen onder de oogen
worden gezien.
Gabriöl. Zorg in elk geval, dat uw lan
taarn blijft branden geloof en gezond
vorstand kunnen best samen gaan hé?”
Hij keerde zich om en ging weer naar
1 innen. Zijn gast lag te sluimeren, maar
zij werd half wakker bij het toeslaan
der deur.
,„Uw be oeker kwam laat,” zei zij.
Heeft hij ook slecht nieuws gebracht?’
„Ja”, antwoordde Griff droog „dat
miin ziel gevaar liep. Het was Gabriöl
Hirst, de predikant, dien ik reeds een
maal tegenover u heb genoemd. Anne
jongen Hij heeft nooit rust en denkt
altijd aan zielen, die bij slot van reke
ning toch haar eigen weg moeten vin
den en niet den zijne.”
Z.j glimlachte een droevig en toch
scbalksch glimlachje, dat haar schoon
heid nieuwe bekoring scheen bij te zet
ten
..Zijn wij zelfs hier niet veilig?” zei
«.ij. „Zij hebben zooveel over zielen ge
sproken en zich zoo weinig bekommerd
om iemands hart, de menschen, bij wie
ik kortelings heb gewoond.”
„Gij zult hier veilig zijn,” antwoord
de Griff met den blik van een kame
raadschap. die alles begrijpt.
In het Ruhrgebied hebben de industriee-
len gisteren een poging gedaan om de ar
beiders op grond der Beriynsche overeen
komst te bewegen tot hervatting van het
werk. Het resultaat valt niet nauwkeurig
na te gaan. Er zyn fabrieken in het dis
trict Dusseldorf, die cta. 60 der arbei
ders weer hebben aangenomen en gepoogd
voor deze lieden voldoende bezigheid te
vinden. Een groot percentage heeft even
wel een afwijzende houding aangenomen,
en wel onder den invloed der communisti
sche ophitsing.
Over het algemeen vindt het denkbeeld
eener algemeene staking op het oogenblik
nog alleen aanhangers in het district Dus
seldorf. Er staken thans 40 A 50 van
het aantal arbeiders. Ue ordeverstoringen
duren er eveneens voort. Gasteren hadden
opnieuw wanordelijkheden plaats, waarte
gen de politie machteloos was.
In de Ruhrmynen en in de textielindus
trie links van den R(jn is alles rustig.
Het nieuwe Kabinet zal reeds direct wor
den geplaatst voor een oplossing van de
spoorwegstaking, die zooalsbegrypelyk is,
voor het publiek veei ongemak oplevert.
Had men aanvankelijk nog gehoopt dat
het met de staking zoo’n vaart .niet zou
loopen, inderdaad hebben, we schreven het
reeds, een 60.000 machinisten, stokers en
poeteens van de Associated Society hunne
machines verlaten. Hoe ijverig het bestuur
van het Trade Union Congres by de be
sprekingen met de malcontenten ook heeft
gepoogd nog een bemiddelende rol te spe
len, alle moeite is tevergeefsch geweest.
Zelfs toen de vertegenwoordigers der
spoorwegmaatschappijen, die wel is waai
de besluiten van den loonraad gehandhaafd
wenschten te zien, doch niettemin hun be
reidheid te kennen gaven om verder te con-
fereeren, walmeer de afkondiging der sta
king werd herroepen, en zelfs de toezeg
ging deden niemand te zullen ontslaan,
wanneer de stakingsproclamatie werd te
niet gedaan, waren de mannen van de As
sociated Society niet voor een schikking
te vinden.
De ontwrichting die het gevolg is van
Nadruk verboden
44) -
„Twee aan twee is G&is gebod voor
de menschen eens moeten zij bij el
kaar komen, zooals zij nu leven en
dat zal geschieden zonder kerkelitjke
sanctie. Griff, jongen, wees gewaar
schuwd I” zei hij plotseling heftig en
onstuimig. „Uw hart is koud, denkt ge,
en ik zeg u, dat het heet is als de hel,
die voor u gaapt. Gij kunt den ouden,
oproerigen Adam onder uw voeten ver
treden en denken, dat hij dood is en
wanneer ge dat het minst verwacht
zie, dan is daar een vrouw, die tegen
u lacht en dan loopt ge met rasse schrei
den den afgrond tegemoet”.
Hij was dramatisch aangelegd en zijn
fantasie tooverdq Gabriöl de dingen
steeds zoo klaar voor oogen als de
werkelijkheid, die men zien kan. Hij
wees over de grijze, glanslooze sneeuw;
de afgrond gaapte daar voor zijn oogen
'in hij kon de verleidster reeds zien
Moeien langs den met sleutelbloiemen
bezaaiden weg. Maar Grift dacht aan de
Wie de stormen vreest, heeft nooit de I teere, trotsche vrouw, die zijn hut met
kracht beproefd van zijn roer.
nen en willen be
den zjjn genezen,
■d) en U ontvangt
dragen zyn) en
tend door ons af-
8 80
den Haag.
GOLWM tOIKDT.
ADVERTENTIEPRIJS 1 Uit Gouda ao omaUakaa (bahooroudo tot du baaorgkrlng):
1-6 iw«la ƒ1.80, aka regel mur fOJS. Vu taltu Gouda u du baaorgtatag:
1—8 regob ƒ1.66, elke regel mur 080. Advortutlta ia het Zaterdagnummer 10
bilslag op du prüa. UatdadigheidiradvïrtoMiüa de bellt vu du prijs
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN1—6 regels ƒ8.06, elke regel meer ƒ0.60. Op
de voorpagina 50 honger.
Gewone advertentiln en ingezonden mededeelingen bfj contract tot zeer gereduceer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiün kunnen worden ingezonden door tusochenkomst van soliede Boekhan
delaren, Advertentiekureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plantaing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.