ma
ilil M
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
62* Jaargang
Dinsdag 5 Februari 1924
No. 10437
Gouda
I
1ste
waarde.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
DOOR SMART GELOUTERD
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERK JUDERKERK., OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, era
buitenlandSch nieuws.
JUDERKERK,, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWUK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, era.
De Volkenbond in, 1923.
#.75
itgevers
per
ar dt
I
De tekst vatende briefwisseling tusschen
FEUILLETON.
(Wordt vervolgd).
zei de ander met een droog
t
Er bestaan ook parvenu’s naar den
geest.
voor
i in
door HALLIWËLL SUTCLIFFE
voor Nederland bewerkt door
J. P. Weeselink—Van Rossum
Nadruk verboden
i
f.
nen’s
brieften
PVMF*
1T 1765.
GOIWHE COURiW.
rechter, die velen daarin gaarne zouden be
groeten. Maar op den weg van verstevi
ging zijner inrichting en van uitbreiding
zijner organisatie® is de Volkenbond weder
een eind verder gekomen, zoodanig dat de
genen, die willen gewagen van mogelijke
ontbinding van den Volkenbond, tevoren
zeker van alle kanten zullen moeten ver
nemen, dat zij ongelijk hebben.
Geleidelijk wordt Rusland weer in den
kring der naties opgenomen. Ging Duitsch-
land voor Sovjet-Rusland zoowel in feite
als in rechte te erkennen, als no. 2 is En
geland gevolgd en het gevolg zal stellig
zijn, dat het economisch evenwicht in Euro
pa nu op vlugger wijze zal kunnen worden
hersteld, daar de tot dusver door vele lan-
DU1TSCHLAND.
Men zal zich herinneren dat er in de
laatste maanden van de Duitache inflatie
de groote Duitache banken enorm hooge
interesten berekenden en van hun klanten
vaak zeer hooge provisies vroegen. Door
deze bankpolitiek heeft het publiek groo
te schade geleden. Verschillende slachtof
fers hebben destijds een klacht wegens
woeker tegen hun bank ingediend. Giste
ren heeft de Berljjnsche rechtbank in een
dezer zaken een principieel vonnis geveld
en verklaard, dat de wjjze waarop de ban
ken hun interesten en provisies bereken
den, in strijd was met elke fatsoenlijke re
geling. In het geval dat de rechtbank he-
lukkig verschijnsel mag tenslotte vermeld
worden, dat die landen, die nog niet tot
den Volkenbond behooren, in de eerste
plaats Duitschland, Amerika, Rusland en
Turkije, aan de werkzaamheden van enkele
technische organisaties van den Volkenbond
hebben deelgenomen.
Zeker, ook 1923 heeft den Volkenbond
nog niet gemaakt lot den super-nationalen
i slape-
tds het ge-
jffie HAG
irritee rende
I, enz, ver
persoonlijkt
jen, dat de
,t smaak en
ffie niet te
ad. H. (Z.)
Ned O’Bracken Clough voelde iets van
ripi onbehagelijkheid terug komen, of
schoon het zonderlinge verhaal hem
boeide.
„Kom man, je hebt te diep in het
gh asje gekeken, als je praat van
schaamte,” viel een reeds grijzende
snaak in. „Katten en muizen zullen
eerder met elkaar bruiloft houden dan
dat jij je schaamt.”
„Nu, in ieder geval, ik heb het ge
daan, en twee of drie dagen later ge
beurde er iets, dat me heelemaal ont
nuchterde. We zaten op een avond te
dobbelen, en Wilde Harry was erger
dronken dan ik hem ooit te voren ge
zien had. Hij had de laatste maanden
voortdurend verloren en nu bleef hem
alleen een soort boerderijtje in Traw-
don over, dat hij nog kon verkwanse
len Hij verloor hettoen zette hij zijn
honden en paarden in, hij verloor ze;
toen zijn vrouw, hij verloor haar aan
Nick Duivelsschande, zooals zijn bij-
nanm was. Toen wou Wilde Harry een
iantste kans beproeven en zeide, dat hij
zijn ziel inzette. Geen van ons dacht
er over zoo’n onwaardig spel te spelen;
toen zette hij de dobbelsteenen voor
zich op tafeli en noodigde den Duivel
uit met hem aan te zitten. Eerst gooide
hij voor zichzelf een, twee en drie en
toen schudde hij den anderen beker,
waarbij hij beweerde, dat de duivel
zelf gooide.
56) -
„Wel, ik ben er nooit dol op om Wye
collar Hall voorbij te gaan, maar van
nacht, toen ik het licht zag en jelui
geschreeuw hoorde, rezen mijn haren
te berge. Ik dacht, dat een van die naar
den duivel rijdende Cunliffes op zijn
bezitting was terug gekeerd.”
De man die hem het eerst gegroet
had, een schrale, langbeenige landjon-
ker, die vreemd gezelschap koos, klop-
ta hem op den rug en schonk hem toen
een glas uit een van de fleeschen in.
't Was een idee van mij,” zei hij
met zekeren trots. „We hebben ons
lang genoeg door deze geesten van de
Cunliffes omver laten rijden en ik heb
er een eed op gedaan, dat wij hen dat
eens en vooral af zouden leeren. Kon
den we beter doen dan onze kempha
nen hier brengen en een wedstrijd hou
den in dezelfde kamer, waar de oude
fcondaar stierf? 't Was ook hier, dat
de andere Squire zijn vrouw vermoord
heeft en waar
den gevolgde afzjjdigheidspolitiek een ern-
stigen remmenden invloed uitoefende. De
revisionistische Russische politiek, waarvan
Lenin den moed had de bittere noodzaak
ten slotte in te zien, maakt het aanknoo-
pen van betrekkingen met burgerlijke Euro
peesche landen reeds gemakkelijker. Van
Russische zijde zal stellig mede de hoop
reeds geleidelijkerweg zijn opgegeven, dal
via genoemde betrekkingen de wereldrevo
lutie spoedig naderbij zal worden gebracht.
Aan de relaties met Engeland zal Rusland
echter vermoedelijk voorloopig meer heb
ben dan aan die met Duitschland, daar dit
economisch ontwricht is, terwjjl Engeland
kapitaalkrachtig is en bovendien een we
reldrijk van beteekenis.
Een derde land staat eveneens op het
punt een handeisverdrag met Rusland te
sluiten en dit land officieel te erkennen:
Italië. Gezien deze feiten, zal Frankrijk
stellig ook spoediger uit vrees zich voor
deel ige transacties te zien ontglippen, meer
toenadering tot Rusland trachten te zoeken.
De Fransche handelskringen en leiders van
het Fransche induatrieleven zullen stellig
niet nalaten op de Fransche regeering druk
uit te oefenen, opdat Parijs nietlanger aar-
zele op officieeler wijze dan. tot dusver In
relatie te treden met Moskou. Rusland zelf
oefent te dezen aanzien evenzeer prerale
uit op Frankrijk, door de Russische Kan-
rlelsvertegenwoordiging in West-Europa
geheel te verleggen van Parijs naar Lon
den. En is eenmaal ook de erkenning door
Frankrijk een feit, dan zullen de anderen
ongetwijfeld successievelijk volgen. Doch
thins kan reeds worden gezegd, dat wie der
landen thans het eeret bjj het vuur zit,
stellig zich het best warmt. In elk geval
mag als juist worden beschouwd, wat de
Fr. Ztg. dezer dagen schreef:
„Het kan niet meer dan een kwestie van
tijd zijn, dat ook de laatste staten van
Europa met Rusland vrede zullen hebben
gesloten. Hoe eerder dit geschiedt, des te
beter voor de Europeesche staten als ge
heel. Want zoolang Rusland buiten den
bond van naties staat, zullen alle regelin
gen der Europeesche wereldpolitiek een
slechts voorloopig karakter hebben.”
„Nu, je weet op wat voor manier hij
stiei f hij viel van de trap, toen hij
te veel gedronken had. En de vrouw
ging bij de oude menschen op Rushfell
House inwonen.”
I e jonker hield even op en dronk
zijn opgewondenheid nam hand over
hand toe.
„God, ze was een goed schepsel van
vleesch en bloed,” schetterde hij. „Wil
de Harry joeg haar den duivel op het
lijf, wilde haar met alle geweld mee-
sleepen naar plaatsen, waar gedobbeld
\ve»d of waar hanengevechten gehou
den werden en wilde haar in ons ge
zeik chap brengen juist omdat ze ons
haatte met hem en den heelen duivel-
sclien boel soms, als hij nog wat
verder over de streep ging dan anders,
traihtte hij de baby te halen om hem
te leeren drinken en vloeken en dan
verleide hij hem, dat hij moest opgroei-
en tot een man gelijk zijn vader was.
Ik heb vaak geprobeerd zijn vrouw te
troosten, want 't speet me voor haar
Een ruwe uitbarsting van gelach on
derbrak hem en de jonker beantwoord
de dat met een sentimenteel gettaar. En
al dien tijd huilde de wind buiten hui
veringwekkend, alsof hij zich met de
zen losbandigen troep onderhield en
luisterde naar het verhaal, waarnaar
ook zij luisterden.
Ik trachtte haar te troosten, gelijk
ik zei stevig gebouwde vrouwen rijn
in den regel meer naar mijn smaak en
zij was klein maar bij mijn ziel, ik
heb nooit een gelaat gezien, dat het
hare evenaarde. Ik wachtte dus mijn
tijd af en die kwam, toen Wilde Harry
basr op een avond dwong bij ons bin
nen te komen.
„Vervloekt, jij bent de vrouw des
huizes, kun je niet beleefd tegen mijn
gasten zijn,” zei hij met een belache
lijk vertoon van waardigheid, dat hij
zoo nu en dan ten toon spreidde. Ze
werd dien nacht driftig, greep het bor
relglas, dat hij in zijn hand hield en
wieip het uit 't raam. Dat is 't, wat de
viouw des huizes te zeggen heeft, zei
ze. Wilde Harry hief rijn hand op om
zijn vrouw te slaan, maar ik kwam tus-
schenbeide en smeet hem tusschen de
fleaschen en de kaarten, die over de
tafel verspreid lagen en ik legde mijn
arm om haar heen en bracht haar de
kamer uit.
„Je bent goed voor me,” zei ze, „je
bent de eerste, die hier in huis komt
en goed voor me is.”
/e hield me voor beter dan ik was,
en ik gbog me over haar heen om haar
te kussen - en, wel jongens, ik zie
nog liever den Jagenden Squire en alle
duivels bij elkaar dan Wilde Harry’s
vrouw, toen haar oogen vuur schoten.
Ik liet mijn arm vallen en rij vloog de
trap op.
„Je bent de slechtste van allen”, zei
ze je benteen leugenaar en een be
drieger. En hoe een slecht mensch ik
ook was, ik dacht na en voelde een
sooil van schaamte.”
Weer volgde een uitbarsting van ge
lach en weer loeide de wind buiten.
Wilson in de Volkenbondsoommissie herdacht.
De bijeenkomst tusschen Poincaré en MacDonald aanstaande. De er-
kenning van Rusland.
MacDonald en Poincaré is thans gepubli-
ceerd. MacDonald wjjsit in het schrjjven op
de vele punten die onopgelost zjjn gebleven
en die moeite en zorg veroorzaken en dat
het zijn streven zal zjjn er toe bij te dra
gen, deze geschilpunten tot wederkeerig
voordoel uit den weg te ruimen.
Gy hebt uw openbare meening, zoo zegt
hjj, en ik heb de mjjne; gy hebt uwe na
tionale belangen, die gjj bewaren en be
schermen moet en ik heb de mijne. Som
tijds zullen zjj aanvankelijk in conflict met
elkaar schijnen te zjjn, maar ik ben er ze
ker van, dat met inspanning van onzen
goeden wil tleze conflicten kunnen worden
geregeld en dat een politiek kan worden
ontworpen, waarbij Frankrijk en Groot-
Brittannië op haitelyke wjjze kunnen blij
ven samenwerken.
Wy kunnen openhartig zjjn, zonder vjj-
andig te wezen en de belangen van onze
landen verdedigen, zonder vjjandschap. Op
deze wjjze zal de Entente meer dan iets
nominaals zjjn en Frankrjjk en Groot-Brlt-
tannie kunnen gezamenlijk voortgaan om
vrede en veiligheid in Europa tot stand te
brengen.
Poincaré zegt in zjjn antwoord het even
eens te betreuren dat verschillende kwes
ties, welke van belang zijn voor de twee
landen, nog onopgelost zjjn. Evenals gjj,
zal ook ik mjjn uiterste best doen, om deze
kwesties langs den weg van vriendschap
pelijke overeenstemming en in ons beider
voordeel op te lossen, aldus Poincaré.
Als gevolg van deze briefwisseling ver
wacht men dat een ontmoeting tusschen
hen beide zal plaats hebben, en hoewel een
datum niet is vastgesteld, rekent men er
op dat deze zeker binnen 14 dagen zal
plaats hebben.
Vermoedeljjk zal Lord Crewe een nieuwe
boodschap van MacDonald aan Poincaré
overbrengen, die, naar men meent te we
ten, ook verband zal houden met de erken
ning van Rusland door Groot-Brittannië.
In de eerste zitting van den Volkenbond
dae gisteren te Genève bjjeenkwam, is
ex-president Wilson herdacht en de nage
dachtenis van den stichter van den Volken
bond gehuldigd.
Het allereerst werd het woord gevoerd
door den Italiaanschen afgevaardigde
Schaurer, die er op wees dat de gedachte
van een Volkenbond steed* alleen (beperkt
is gebleven tot een indealistisch streven,
dat het Wilson is geweest die deze over
gebracht heeft naar 't gebied der werkelijk
heid en der praktyk. Zeer zeker zal het
nog langen tjjd duren eer de Volkenbond
beantwoord aan haar beginsel, een vrede
lievende oplossing van alle conflicten tus-
behen de volken, maar de daad van Wilson
zal in de geschiedenis niet worden verge
ten.
Lord Robert Cecil, en vervolgens alle af
gevaardigden brachten hulde aan de nage
dachtenis van den overledene, den stichter
van den Volkenbond, wiens dood naar Lord
Cecil meende voor de geheele menschheid
een verlies is.
Wanneer men al «leze wborden leest treft
het zeker bijzonder dat juist het hoofd
stuk der bepalingen van het tot stand, ge
komen verdrag, dat hoofdzakeljjke het
werk, van president Wilson is geweest en.
waarin hjj getracht heeft vorm te geven
aan de schoone gedachte van den Volken
bond, die in de toekomst de wereld voor de
rampen van den oorlog zou behoeden, het
onderwerp geweest is van den strjjd tus
schen hem en den Amerikaansche Senaat,
die de bekrachtiging van den vrede door
Amerika nog lang heeft tegengehouden,
en by de presidentsverkiezingen Harding
als overwinnaar uit hetstrydperk deed ko
men. k
Door de Duitschers miskend, wijl deze,
op Wilson’s schoonklinkend program, ten
slotte in 1918 besloten hadden de wapens
neer te leggen en wjjl hij daarop te Ver
sailles „de zjjde der imperalisten" zou ge
kozen hebben, heeft Wilson ook na zjjn te
rugkeer in Amerika veel verguizing en hoon
ondervonden, in. verband met z’n mislukte
zending in Europa. Ook hier volgde toen
als zoo vaak op ’t „Hosannah” het „Krui
sigt hem”.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «n omstreken (bdworende tot don bMorgkrfof)s
1—5 regels ƒ1.84), riks regel moer 045. Van buiten Gouda ec den beaorgkrtag:
1—5 regels ƒ1.55, elk* regel meer ƒ040. Advartentiën in het Zaterdagnummer >0
bjjslag op den prjje. Liefdadigheida-advertentiën d* helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN1—4 regels ƒ2.06, olke regel m*er ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden meded*elingen bjj contract tot zoor gereduoeor-
den prjja. Groote letten en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuMohenkomst van eoliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten en moeten daags vóór do plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te rijn.
zoo
van
van
het
voor
zoo
eener radio-
zoo het regime
van den zomertijd; zoo de hervorming van
den kalender, en tal van schijnbaar onder
geschikte, maar voor de practjjk van het
leven gewichtige vraagstukken.
De hygiënische organisatie voltooide
haar systeem van epidemiologische inlich
tingen en ving de studie van de eenheid
van methodes voor gezondheidsstatistiek
aan. Door middel van uitwisseling van
sanitair personeel, en dank zij de edelmoe
dige medewerking van de Rockefeller
Foundation, kon zjj haar werk tot toe
nadering van nationaal-hygiënische ad
ministraties in de verschillende landen
voortzetten; vier uitwisselingen hadden
reeds plaats: in België, in Engeland en
Oostenrjjk, in Italië in de Vereenigde Sta
ten. Belangrijke onderzoekingen werden
omtrent kanker, malaria, slaapziekte on
dernomen; de epidemische commissie droeg
bij tot de aanmerkelijke verbetering van
den gezondheidstoestand der vluchtelingen
van het nabye Oosten. Tengevolge van
overeenstemming met het Office Interna
tionale d’Hygiène Public is de hygiënische
organisatie van den Volkenbond tot volle
ontwikkeling gekomen.
De commissie voor intellectueele samen
werking en die betreffende de Opium zet
ten den reeds een voorgaand jaar begonnen
arbeid voort. De intellectueele commissie
beschikt thans over een uitgebreid net van
nationale comité’®, die haar als interme
diair dienen bij de intellectueele milieus in
de verschillende landen; te Genève zal
binnenkort het Office voor universitaire
inlichtingen worden opgericht, dat deze
commissie ten dienste staat. De Opium-
ABONNEMENTSPRIJS; per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per loopar geschiedt.
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad f 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 545.
a en willen be-
n zjjn genezen,
en U ontvangt
agen zijn) en
td door ons af-
3 80
en Haag.
„Neen, neen prikkel hen niet om er
uit te komen/’ zeiden de anderen.
„T Is slechts twisten met geesten en nu
we klaar zijn, laten we nu naar een
minder zondige plaats gaan.”
„Een minder zondige plaats zou jou
niet lang houden, Ralph”, zei de land
jonker. „Als jelui den moed voelt zin
ken, jongens, schenk dan nog eens in
er is likeur genoeg om nog eens rond
te gaan.”
„Bij alle heiligen, waarvan ik ooit
gehoord heb I” riep Ned O’Bracken
Clough, ,,’t Is goed, dat we met een
troepje zijn, want ik beken, dat ik hier
zonder gezelschap geen minuut langer
zou blijven.”
„Je zoudt wel gewend raken aan
geesten, als je in de buurt van Wye-
collar woonde 1” zei de jonker luid
ruchtig, „sinds onheugelijke tijden zijn
er vreemde dingen te Wyecollar Hall
gebeurd, en onlangs zijn er ook vreem
de dingen in Rushfell House gebeurd,
’t Schijnt dat er iets duivels in Wyecol
lar Dene aan het spoken is.”
„Vreemde dingen daar riep Ned.
„Wel, de oude families, diotfdaar wo
nen. zijn even zedig als kwakers bij
e&n begrafenis.”
,.Ja, maar heette hun zoon ook niet
„Wilde Harry”, die, zooals je je zult
herinneren de nicht van Squire Dane-
hoJme trouwde.”
„Ik herinner me Wilden Harry hij
is een beetje in de vergetelheid ge
raakt,” zei de ander met een droog
lachje.
III.
De Verkeeraconferentie, die in Novem
ber en December vergaderde, zette den ar
beid in Barcelona in 1921 aangevangen,
voor en bracht dezen ten einde. Een inter
nationaal statuut met betrekking tot het
spoorwegverkeer werd aangenomen en
eveneens betreffende den toegang tot zee
havens, den transit van electriciteit en be
treffende hydraulische krachten. Ter zijde
van de conferentie bereidde de raadgeven
de en technische commissie een "groot aan
tal belangrijke vraagstukken voor; zoo de
.sanitaire controle op de waterwegen; zoo
de unificatie van het privaatrecht ter zake
van binnenlandsche scheepvaart
de controle van den doorvoer
opium in de vrijhavens; zoo
het luchtverkeer belemmeren; zoo
slfclsel, dat thans op de certificaten
automobiel verkeer van toepassing is;
de mogeljjke byeenroeping
telegrafische conferentie; 5
commissie ontving de medewerking van
een Amerikaansche delegatie en kon dien
tengevolge een program ontwerpen
twee internationale conferenties, die
November 1924 zullen worden bijeengeroe
pen. De commissie voor den handel in
vrouwen en kinderen besloot tot een on
derzoek over de uitgestrektheid van het
kwaad, dat zjj bestrijdt. Het hooge com
missariaat voor de vluchtelingen onder
nam verschillende stappen teneinde het
harde lot dezer vluchtelingen te verzach
ten!
Zoo hebben de organisaties van den
Volkenbond, de technische en humanitaire
vooraan, wel duideljjk getoond niet te wil
len en te kunnen stilzitten. Zoo hebben
zy aifbeid verricht, die zeker in het be
lang van de geheele wereld mag worden
geacht. En een kenmerkend teeken voor
den Volkenbond in 1923 is, dat deze ar
beid heeft geleid in de richting van on
derlinge samenwerking van de verschillen
de organen van den Volkenbond. Werkten
deze totdusverre ieder in eigen richting, in
1923 heeft men vooral kracht geput uit
gemeenschappel ijken arbeid. Zoo hebben
zich gemengde sub-commissies gevormd
voor de gemeenschappelijke studie van en
kele problemen, die twee of meer organi
saties van den Volkenbond tegelijk betref
fen, 7.oo zijn er ontstaan voor vervoer en
opium, voor hygiëne en vervoer; zoo is er
eene uit de tjjdeljjke gemengde commissie
voor de beperking der bewapeningen en de
permanente militaire commissie inzake de
studie van militaire vraagstukken.
Ook de hygiënische commissie en de
Miandatencommissie hebben samengewerkt.
Het economisch comité bereidt eeen ont
werp- verdrag op de particuliere wapenfa-
bricage voor, maar zulks weer in samen
werking met de gemengde tjjdeljjke com
missie voor de wapenbeperking. Gedurende
haar laatste zitting heeft de Raad aan de
permanente militaire commissie en tegeljjk
aan de vervoerscommissie gevraagd om in
gemeenschappelijk overleg eene oplossing
te zoeken voor de plaatsing v*n een depot
te Dantzig voor Poolsch wapentuig. Dat
daardoor een nieuwe karakteristiek in het
werk van den Volkenbond wordt gebracht,
behoeft nauwelijks te worden betoogd.
Zulks temeer omdat aan de organen van
den Volkenbond in den loop van 1923 ook
ruimschoots gelegenheid is gegeven om
weer aanraking te zoeken met andere in
ternationale lichamen, zoo met de Inter
nationale Kamer van Koophandel, met het
Interaational Office voor openbare gezond
heid, met de internationale rivierencom
missie of met internationale lichamen van
spoorwegen en weldadigheid. Als een ge-
58 3