ATIEK
lad.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
ERK
1 t
No. 15483
Donderdag 6 Maart 1824
WERKERK
31 - Gouda
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Ud
KAUWGOM
steken.
DOOR SMART GELOUTERD
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, N1EI)
OUDERKERK., OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
voor
cents
aak)
AS»
509 ll
FEUILLETOa.
1877 33
14
(Wordt vervolgd).
O
82"Jaargang
De toorn is als ys; hij smelt bij het eer
ste teeken van warmte.
rgie, neeralachtig-
atanden, hypoch>>n-
moeten de uit-
aagt gratis toezen-
375 16
door HALLIWELL SUTCLIFFE
voor Nederland bewerkt door
J. P. Wessel ink—Van Rossum
Nadruk verboden
Een communistische Putschpefing te
München op het spoor.
De politie te München beweert een com
munistische Putschpoging te München op
het spoor te syn en een nieuw orgamaa
taeplan der roode Jlundertechaftcn ont-
[ETBODEN,
CHEN LICHA
LUKE XTEK1
LS,
7E-
•GI,
.LE
EL,
'OT
3RD
tkerfy te Basra rijn
F. ten Cate, Spe-
I,' 4« druk,
1TAL1K
Volgens een bericht uit Rome onderna
men ue fascisten, wegens een politiek gv-
schll «te CnrotAai errata, een atraiexpediue
tegen den vruugereu burgemeester aldaar.
Zy beschoten zym landgoed, doodden er
ivyi stuks vee. De aangenchte schade be
draagt 33.Ü0U Lira.
De aanvallers werden ia hechtenis ge
komen.
Nu de Nationale Vergadering te Angora
het wetsontwerp heeft aangenomen, waarby
de kalief afgeaet is verklaard en het kali
faat afgeschaft, heeft het «in by deze ge
beurtenis even langer stil te staan en ter
orienteering eenige feiten in verband met
het gebeurde te releveeren.
Aan vorengenoemd besluit van 4 Maart
zyn enkele gebeurtenissen voorafgegaan,
die de inleiding vormden van wat thans is
geschied. Wellicht herinnert men zich nog,
dat begin November 1922 door de Nationale
Vergadering van Angora, werd geprocla-
Beiangwohhend proem.
Den 13den dezer heelt te Leipzig voor
het wtaatagerechtahof ter bescherming der
republiek het proces plaats tegen vyf le
den der Duitsch-Voikmche vryheidsparty,
die den Sisten Mei hun kameraad Kadour
op beeatachtige wyze vermoord hebben, wyl
zy hem voor een communiatischen spion
hielden.
verdeeling der winsten tuascheu kapitaal
en arbeid. In verband hiermede hebben zy
de bestaande arbeidscontracten opgezegd
tegen hatf April. On deze aangelegenheid
zuilen de besprekingen reeds heden begin
nen.
verongelukten en vernederenden kalief, het
symbool derhalve van het anti-republika-
nisme. Op oven hartsteciitelyke wyne als de
bui tacho nationalisten blyven opzien tegen
den bailing van boorn, gaat de eerbied dei
'l urksche conservatieven uit naar den aul-
tan-en-kaiief. Wat zich in het iuriuche ryk
aan ook alspealt, is de stryd tusschen An
gora, het moderne repumüceinsche Turkye,
en Constanunopel, dat het conservatisme
verzinnebeeld.
1,(11 IN IIL (OIRANT.
Sl’ANJK
Een Spaansche kruiser door een granaat
getroffen.
Volgens de laatste berichten ia de toe
stand in Marokko ernstiger geworden. De
vyand oefent pressie op de Spaansche troe
pen uit, welke een gedeeiteiyk offensief
begonnen, doch den vyand nog niet voldoen
de konden strailen. De bpaansche hooge
conuiussaris aciit het zenden van vender-
kmgbtroepen noudzakeiyk.
Volgens een ander telegram ia in hel ge
bied van Eltero een vyandalyke granaat
ontploft op de brug over den kruiser „Ca
talogna*De kapitein en twee matrozen
werden gedood, twee officieren en acht
manschappen gewond. Het telegram voegt
er aan toe, dat de vyand een zekere activi
teit toonde in de oosteiyke en westeiyke
zones. De verliwum van het bpaansche leger
in den loop van deze laatste gevechten be
droegen vyf doodeu en JU gewonden.
DUHSU1LAND.
Tegen den 9-urendag.
Het aantal arbeiders in de Badische ani
line- en sodai'rabiek te Ludwigshafen, die
passieven tegenstand bieden tegen de toe
passing van den 9-dngen werkdag, bedraagt
rond 20.000.
Verscheidene duizenden arbeiders dron
gen na een doer de radicalen bijeengeroe
pen vergadering de binnenplaats der fa
briek binnen, bedreigden de aanwezige be
ambten en ranselden er verscheidene af.
HUTTEN LAINiJSCH NIEUWS.
BELG1K
Een marktbetooging.
Op de markt te Mechelen, de grootste
markt voor groenten en boter in België, is
het dezer dagen rumoerig toegegaan. Onge
veer 250 oue-stryders, met orkest voorop,
Brokken het marktplein op en uwongen de
verkoopers hun waren tegen de door hen
vastgestelde pryzen te verkoopen.
Da intergealiiaarda militaire centrale
in Duitschland-
De Ooudnotenbank. Theunis kabinetsformateur. De afschaf
fing van het Kalifaat.
betreffende den uitvoer van wapens, en de
demihtarisatie van de politie beoogen.
In Parys is men van meening dat deze
gmeenschappedyke nota der geallieerden,
sedert het staken van het lydelyk verzet in
het Ruhrgebied, beschouwt kan worden als
een eerste stap naar een aigemeene bevre
diging.
ENGELAND.
„De wereld is verzonken in een poel van
wanhoop en moet er uit geholpen worden”,
aldus Lloyd George in een vergadering van
het Vrye Kerkgenootschap te Brighton.
Ons bestaan, zei de oud-premier, is bezig
geneel mateiuaiistasch te worden, dat is de
reactie op het idealisme van den oorlog.
Het Is een van de tragedies van de bescha
ving, dat de oorlog met zyn verschrikkin
gen, verruwing en wreedheid edeler en ver
hevener gevoelens wakker roept, dan wel
ke opwekking oqk. Het grootste vraagstuk
van de beschaving is hoe men die uit den
ooriogetyd van den dienet van verwoesting
en doodslag kan omzetten in den dienst van
de menschheid." Het land, dat het meeste
profyt uit den oorlog heeft getrokken is de
Ver. Staten, dat het drankverbod heeft ver
kregen.
Plannen van Minister Shaw.
De nieuwe minister van arbeid, Shaw,
heeft een nieuwe methode ontdekt, waar
mede hy hoopt m staat te zyn, eventueele
arbeidsconflicten tot een spoedig einde te
berngen. Deze methode bestaat in de on-
middeüyike publicatie van al het materiaal
dat op het conflict betrekking heeft, zoo-
dat de partyen niet meer, zooals thans, de
gelegenheid hebben, hun zaak zoo voor-
deelig mogelyk voor te bereiden.
Het nieuwe hof voor mdustrieele aan
gelegenheden heeft deze zaak in handen,
en, naar het schynt, heeft dit hof reeds
een uitweg gevonden in het nieuwe spoor-
wegconflict, dat echter slechts van garin
gen omvang was.
Zeer beiangryk is evenwel de vraag, of
het zal gelukken een oplossing te vinden
van het dreigend conflict in de steenkool
industrie.
De arbeidersbonden hebben hier den
edoch gesteld van verbooging der minimum-
loonen en tevens van een wyziging in de
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (beboerende tot du buorgfcringji
1—4 regel* flM). elke regel moer ƒ0.15. Van bulten Gouda ca don besorgknngi
1—4 regels 1.56, elke regel meer Oü. Advertentton ia bot Zatordagnummor 2U
beslag op don prya. Lieibadigheido-adverteatien de helft van dan prys.
INGEZONDEN MEDEDEKLlNGENi 1—4 regels JLU6, elke regel meer /040. Op
do voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentikn en ingoaoadon mododoelingon bU contract tot snor gereducoor-
den prys. Groote lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentikn kunnen worden ingosondan door tuaecbenkomst Tan soliodo Boekhan
delaren, Advertentiebureau* on onzo Agenten en moeten daags vóór do plaatsing
aan het Bureau zyn ingokoman, teaeindo van opname verzekerd to zjjn.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bU onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelyks geopend van 9—6 uur. Administratie TeL Int 82;
Redactie Tol. 545.
stijve en stramme
rstuikingen, spier-
iwpyn, lendenpijn,
srder alle rheuma-
pynen die ontstaan
ratte koude geneest
wryfmiddel Wortel-
Maria Wortelboer.
per flacon by do
loeris Artikelen.
84) --
Zij wilde verder gaan met het lied,
toen haar luim plotseling veranderde.
Zij lachte bitter en ging over tot een
ruwe ballade, welke meer in overeen
stemming was met haar gemoedsstem
ming.
„II I’m fain of a lad that will not
have me,
I’ll find me another as likely as he,
There’s trout in the beck as long to
a span
As any that left it to fry in the pan
So flout me, my lad, and 1’11 flout
thee again,
For it’s ill when one’s heart is left
out in the rain
Jhere’s trout in the beck as long to
HK a span
Mtenr that loft it to fry in the pan.**
jMnrmiw Nether cliff ging naar het
en *t gezang van het meisje hield
VMiflLop.
De Belgische „Standaard", die beweerde
dat de Koning de heer Vandevyvere reeds
had aangezocht een nieuw ministerie te
vormen, is wat al te voorbarig geweest In
derdaad heeft de Koning den heer Theunis
verzocht, opnieuw de mogdykheid te on
derzoeken van de vomrung van een nieuw
kabinet. Theunis heeft 1 uur lang met den
Koning geconfereerd en toegezegd pogin
gen tot vorming van een kabinet te zullen
aanwenden. Verwacht wordt Theunis zal
slagen en dat er geen groote wijzigingen
dn het kabinet zuilen komen, zelfs is men
van meening dat slechts twee nieuwe func
tionarissen zullen optreden en wel Paul
Hymans als Minister van Buitenlandsche
zaken, ter vervanging van Jasper, en een
nieuwe functionaris in de plaats van Mi
nister Franck, die zyn ministerambt zal
neerleggen.
De Gczantenconferentae heeft in een gis
teren gehouden conferentie besloten inzake
de voortzetting van de inteygeallieerde mi
litaire controle in Duitschland, het Engel-
ache voorstel te volgen, waarin bepaalt
wondt dat de permanente controle zal
wonden vervangen door een waarborgco-
mité, overeenkomend met de comité *s, die
in Duitschland toezicht uitoefenen op de
bewapeningen in de lucht en ter zee. Op
deze wijze wordt voldoening geschonken
aan de Duitsche regeering, die verklaarde
te meenen, dat de geallieerden niet meer
het recht hadden, de bezoeken van contro
leurs voort te zetten. Het standpunt van
Frankrijk ging tegen de Engelsche argu
menten in en opgemerkt werd, dat de
aanvaarding door Frankryk van het En-
gelsche voorstel een nieuw klein bewijs
was van den geest van verzoening, die
Frankryk bezielde, daar het bereid was
tegenmoet te komen aan de pogingen van
de nieuwe regeering van Groot-Brittannië
om de mogelykheid van nieuwe conflicten
•f verwikkelingen te ecarteeren.
Maarschalk Foch hechtte in een speciale
zitting van de intergeallieerde militaire
commissie zyn goedkeuring aan het En-
gelsche memorandum over deze quaestie
en beval slechts eenige wijzigingen van
ondergeschikt belang aan, welke de Ge-
zanteïi-conferentóe zich beijverde aan te
nemen na maarschalk Foch te hebben aan
gehoord, die de zitting bywoonde.
wat haar aan öriff herinnerde de
jas, die aan de deur hing, de zware
laarzen, uitgetrokken, toen het werk
vau den vorigen dag gedaan was, de
gebarsten pijp, die naast den haard lag.
Al de kracht van haar hartatochteiijk,
wurm hart dreef haar naar Griff. Er
kwamen moeilijke tijden voor haar,
maar zij dacht er niet aan met een
beweging hirer prachtige armen, die
nog tot boven den elleboog ontbloot
waien, wierp zij de herinnering aan
haar dwaasheid ver van zich en dacht
alleen aan de liefde, die haar weg niet
zou kruisen.
„Hij zal die kleine dame wel trou
wen,” mompelde zij. „Zij is juist, wat
hij noodig heeft, dat kan iedereen zien.
Haar manieren zijn dezelfde als de zip
ne, voor hij naar Lostwithens kwam
ea hij zal weer weggaan, zoodra zij de
teugels in handen beeft. Nu, ik gun ze
geen kwaad, maar het zal zijn of de
dood rondwaart, als de heer van Lost-
witbena weg is.”
Mevrouw Nethercliff waaf ondertus-
schen de kam aan hel bewerken. Zij
v.®Lnog alli^ zwtk daarom was zij
blijde, toen Hester kwam om haar af te
losten.
,4Iet zal nu spoedig klaar zijn”, aei
het meisje, „dan moet ik vlug terug
gaan. want mijnheer Lomax zal wel
gaarne daar zijn waar zijn hart is”
voegde zij er bij, met een beweging
van het hoofd naar het dal.
In tegenwoordigheid van Foch werd den
tekst van de voor Duitschland bestemde
nota vastgesteld, die direct daarop aan
Duitschland verzonden werd.
De nota eischt de spoedige hervatting
van de militaire controle in Duitschland
en zal voor de intergeallieerde militaire
controle-commissie het recht opvorderen
om met het bestaande effectief van deze
commissie en met medewerking van de
Duitsche autoriteiten, in heel Duitschland
te onderzoeken, of gedurende het jaar 1923,
waarin de controle heeft gerust, Duitech-
land niet is overgegaan tot nieuwe mili
taire toebereidselen en of thans de ontwa
pening kan worden geacht definitief te
kyn voltooid.
Wanneer de Duitsche regeering zich tot
dit onderzoek leent, en wanneer overigens
het resultaat ervan negatief uitvalt, zul
len de geallieerden bereid zyn, de militaire
controle-commissde te vervangen door een
waarborg commissie, of een ander equiva-
leerend organisme met een beperkt effec
tief in overeenstemming met de voorstel
len, door de Gezantenconferentie in Sep
tember 1922 aan Duitschland gedaan.
Vooraf zal de Duitsche regeering genoeg
doening moeten geven ten aanzien van de
in de acte van 1922 'vervatte eischen, die
in het bijzonder wijzigingen in de wetten
„En waarom is dat met mij anders?”
vroeg Nell, terwijl haar oogen, zonder
te zien, de rij,volle roomvaten, de ge
witte muren en het draaiende handvat
van de karn volgden.
„Kijk naar uw gezicht en uw han
den en uw voeten. Luister naar uw
stem. Denk aan al die lieve, kleine ma
niertjes, die ze u, toen u een meisje
was. leerden. Ik heb nooit iets van die
dingen geleerd mijn moeder stierf
daarvoor te jong en ik ben dwaas,
dat ik mijn gedachten laat gaan over
iets, dat ver boven mijn stand is.”
Met de gewisheid harer liefde ja
zelf», ofschoon zij wist, dat Griff haar
voorbijging,” zooals hij dat meisje van
het Hoogland „voorbijging”, kwam een
groote teederheid over Nell. Het meisje
was niet slechts een boerendochter,
wier leven langs andere wegen ging
dan het hare, het was een zuster, die
ook iemand onverstandig liefhad en me
degevoel noodig had.
,3o zult je maat wel vinden, Hester”
zei zij impulsief. „Wel, je bent nog
geen twintig en eens zul je lachen om
al die grillen eens, als je een man
zult hebben en kleintjes en een hui»
om netjes in orde te houden.”
Hester hield niet op met karnen en
haar woorden kwamen met een bedaar
de kracht, evenals de stem van de karn
zelf
„Ik zal mogelijk wel een man vin
den,” zei zij, „maar nooit den man,
dien u „den anderen” noemde. Als ik
hem zou vinden, zou ik melken en bak
ken, schrobben en schuieren en stoffen
en dan zou ik denken, dat ik feest
vierde. *t Zou dan voor hem zijn, ziet
u, en dan was het gemakkeiijk. Maar ik
ben niet veranderlijk dat is een
eigenschap, die ik erg mis en daar
om denk ik, dat ik hem in deze wereld
niet vinden zal. Wat de andere wereld
betreft daar is weinig kans op trou
wen, indien alles, wat de dominee» zeg
gen, waar i».”
„Je bent moe, Hester”, zei de an
der, niet wetende, hoe zij het meisje
meest troosten, dat zoo rustig sprak en
toch zoo overtuigd was van haar onge
luk „Kom wat eten het is al over
etenstijd.”
„Zou u een tijdje kunnec karnen?
Het is niet goed, op te houden, als je
er mee begonnen bent. Mijnheer Lo
max neemt gewoonlijk mijn plaats in,
indien hij tegen het etensuur hier is.”
„Ja, ja. Ga maar gauw naar binnen
en neem maar iets. Je ziet er zoo flauw
en wit uit, kindje
„Misschien heb ik te lang gewacht
met eten,” zei Hester, terwijl zij de
kaïn aan mevrouw Nethercliff overgaf
en bleef wachten, om te zien, of deze
de lessen in het botermaken benut had,
dio zij, half voor de grap, de laatste
marnd nu en dan genomen had.
Toch was het geen gebrek aan voed
sel of oververmoeidheid, die het meisje
hinderde, en toen zij de hut bereikt
han, proefde zij nauwelijks van het
brood en de kaas. Inplaats daarvan
keek dj rond, of zij iets k<m onkMtksn
De „Information" meldt weer eenige bij
zonderheden over de Goudbiljettenbank en
de vermoedelyke samenstelling van den
raad van beheer. Deze zou volgens het
blad worden samengesteld uit 14 directeu
ren, van wie 7 Duitschers en 7 buitenlan
ders, namelyk 1 Amerikaan, 1 Engelsch-
man, 1 Italiaan, 1 Franschman, 1 Belg, 1
Nederlander en 1 Zwitser. Ook de presi
dent zou een Duitecher zyn, die een be
slissende stem zou hebbeiu doch wiens be
voegdheden overigens beperkt zouden zyn
ten opzichte van het verstrakken van voor
schotten aan de Duitsche regeering, door
die van een geallieerd controleur, ten ein
de iedere mogelijkheid van een nieuwe in
flatie te voorkomen. Het kapitaal en de
reserves van de bank zullen voorloopig bui
ten Duitschland blyven, zegt het blad,
waarschijnlijk te Amsterdam.
rneerd, dat de kalief en sultan, Wahid-al-
Din Khan, de vierde zoon van sultan Ab-
doel Mejid Khan, keizer der Mohammedanen
en het opperhoofd van de geloovigen opge
houden had te regeeren. Ongeveer medio
November van hetzelfde jaar verliet hy
aan boord van een Engelsch oorlogsschip
Constantmopel. Na een bezoek aan Mekka
heeft hy thans zyn woonstee gekozen in
San Remo. Op 19 November 1922 wend
prins Abdoel Mejid Effendi, de oudste nog
levende zoon van sultan Abdoel Azia Khan,
tot kalief gekozen, maar niet tot sultan. Op
24 November volgde de investituur met den
mantel der profeten. Het zwaard des sultans
werd hem echter niet aan gegord. Wel be
hield de kalief den aanspreek-lttel van „ma
jesteit", maar niet den. titel Khan. Tot
woonplaats diende hem.-iot dusvefc het kei
zerlijke paleis Dolmabasje. Ook w^d hem
tot dusver door de keizerlijke lijfgarde eer
bewezen. Tot dusver, d.w.z. tot Maandag j.l.
Want, nadat de Nationale Vergadering vo
rengenoemd besluit had genomen, is aan
den gouverneur en den hoofdcommissaris
van politie te Constantinopel opgedragen
den kalief op de hoogte te brengen van het
besluit en hem verder mede te deelen, dat
hy onverwijld Constantinopel moest verla
ten. Dit is inmiddels reeds geschied en de
ex-kalief is reeds op weg naar Zwitserland,
het land, dat, evenals Nederland, in den loop
der geschiedenis reeds aan zooveelen asyl
heeft verleend.
De vraag rust thans, welke beteekenis
heeft deze stap der Nationale Vergadering
voor 'Turkije en wat zyn de redenen, die de
leiders der Turksche republiek ertoe hebben
gebracht hun wereldlijk gezag alleen te la
ten gelden en de geestelijke autoriteit van
den kalief te Constantinopel, wiens positie
ongeveer met dien van den paus kan wor
den vergeleken, te elimineeren. In de aller
eerste plaats duchten de Turksche republi
keinen van het kalifaat het gevaar, dat bui
tenlandsche mogendheden, die belangrijke
invloedssferen hebben in zuiver Mohamme-
daansche streken, den kalief derwijze be
ïnvloeden, dat de republikeineche instellin
gen van het nieuwe Turkye daardoor wor
den bedreigd. Bovendien wordt door de re
publikeinen het kalifaat beschouwd als het
bolwerk van het conservatisme. Dit is het
stellig ook inderdaad geworden, nadat Ke
mal pasja met zyn Nationale Vergadering
zich als de uitsluitende macht in Turkye
heeft opgeworpen en vrijwel dezelfde dicta
toriale macht uitoefent als Mussolini en
Primo de Rivera, die hun kaliefen, den ko
ning van Italië en dien van Spanje, echter
voorloopig nog officieel als hoofden en eer
sten des lands in naam - handhaven.
Al wat zich verzet tegen de Turksche repu
blikeinen, die hun gezag ontleenen aan het
feit, dat zy het land na den ongelukkigen
oorlog tot nieuw leven hebben gewekt, vindt
na de scheiding van 't wereldlijk en geeste
lijk gezag, zyn ideaal belichaamd in den h. L
rt d» spijs. I
ilvsrt dsa
ischt dsa
waart ds
n bed«r£ i
trljgtla".
„Je bent treurig, Hester”, zei de
vrouw, die zich het tooneel van den
voiigen avond op de heide herinnerde.
„Wel, dat zijn we allemaal, wel eens”
antwoordde de andere. „Het is karnen
en melken, stoffen, bakken en koken
van het einde van den zomer tot de
lente en van de lente tot het winterge
tij Het wordt eentonig.”
„Niet, als je het doet vopr een anr
der.”
Hester keek haar vlak in de oogen
en Nell Nethercliff zag daarin haar eigen
geheim teruggekaatst het geheim,
dat zij verborgen had onder een zacht
dekkleed van verbeelding, het geheim,
waarnaar zij tot nu toe niet had dur
ven kijken. Toch was het alles erg dui
delijk I Een teeder gesprek van haar
kant en van Hester’s kant, een blik dui-
delijkerdan woorden dat was alles;
maar mevrouw Nethercliff wist, zonder
dat er eenige hoop op loochening of
twijfel bestond, dat zij den groot en,
sterken man beminde, die voor haar
een schuilplaats en een tehuis gemaakt
had in de wildernis harer dagen.
„Dat is het juist”, zei Hester op een
toon „als je het voor een ander doet
Maar er is slechts één „andere” in
iemands leven en gewoonlijk gaat die
je regelrecht voorbij. Dat is met u an
ders”, ging zij voort, terwijl zij haar
bleef aankijken en iedere teere sefioon-
heidslijn zag, alles, wat haar bescha
ving verried alles, wat de tegenstel
ling tusschen haar en mevrouw Nether
cliff zoo scherp deed uitkomen.
