id.
DA
y
1
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, niel
WERKERK OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWLIK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, eni.
Dinsdag 20 April 1024
No. 15527
63" Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
I
1
sken.
1
ROMANTIEK.
I
21 114
dat
804 38
luisteren.
FEUILLETOS.
en
trouw. Ik zal het je niet be-
neerslachtig-
len, hypoch-in-
teten de uit-
gratis toefen
375 16
was
lakt
lOOge
Naar het Duitsch
van
OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
mevr J. P. WES9ELINK—Van Rosaura.
Overneming verboden krachtens
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
I
uit vroegeren
n den tekst
de beroemde
e Handel en
bedryven der
Gouda; Kun-
De lichame-
wnste menu-
GOÜDSCHE COIIBANT.
Een circus ingestort.
Bovep Berlyn barstte Zondag een hevig
onweder los. De storm heelt in de noorde
Ijjke voorstad het groote wereldreiscireus
omver geworpen
Eischen der communisten.
Sedert eenigen tijd zijn de communisten
er toe overgegaan onder de mijnwerkers in
het Riuhrgebied weder de algemeene sta
king te propugeeren, hetgeen den laat&ten
tyd heeft geleid tot een aantal paüieeie
stakingen. De communisten eischen in
hoofdzaak de invoering van den zevenuren-
dag en loonen, welke 3 0% hooger zijn dan
ztf in vredestijd waren. Grooten omvang
hebben de stakingen nergens aangenomen.
De meerderheid der arbeiders weigert aan
de communistische agitatie mede te doen
hetgeen ook hieruit blijkt, dat de mjjnwer-
kers-organisaties in het Ruhrgebied de
scheidsrechterlijke uitspraak inzake de loon-
questie, welke een loonsverhooging van 15
voorstelt, hebben aangenomen.
Het eenige resultaat, dat de communis
ten bereiken, ia, dat de stakingsbeweging
steeds weer op nieuwe plaatsen opflikkert.
Een nieuwe verordening van generaal
Dégout te.
Generaal Degoutte heeft voor het beset-
De incidenten te Leuven.
De toestand van het slachtoffer.
Ofschoon niet alle gevaar ia geweken be
schouwt men den toestand van Berten Val-
layes, den Vlaamschen student, die het
slachtoffer van den aanslag te Leuven werd,
als buiten gevaar.
Colbacq ,de Waal ache aanrander, heeft
beroep aangeteekend tegen de bekrschti
ADVERTENTLEPRUS: Uit Gouda an omstreken (behoorande tot dan baaorgkrin*) i
1—6 ragela ƒ1.80, alka regel maar 0.25. Van buiten Gouda «a dan baaorgkrlngi
1—6 regale 1.55, alka regel meer 0.80. Advartentibn in het Zaterdagnummer 20
bijslag op dan prijs. Idefdadigheids-advertentiön do helft van dan prijs.
INGEZONDEN MEDEDKELINGENi 1—4 regale 2.05, alka regel meer jOM. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentie» en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer garaducaar-
dan prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiin kunnen worden ingezonden door tusachenkomst van «oliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau! en onze Agenten en moeten daags vóór do plaatsing
san het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
te gebied een nieüwe verordening uiige-
vaaixligd, welke boteekent een verixxi van
elke militaire votn bereiding. Aan reder per
soon, woonachtig in het bezette gebied, is
het thans verboden in het onbezette
Diuitschland aan een oi andere theoretische
of practische militaire oefening deel te ne
men, verder in een ol andere qualiteit lid
te worden of te blijven van een militaire
oï dergelyke formatie, of van een open
bare of particuliere organisatie ook al
zou deze haar zetel buiten hnt bezette ge
bied hebben een militaire vorming of
een militaire voorbereiding ten doel Heb
bende.
Aan eiken ambtenaar en aan eik deiüu
tie fof tydelyk in het bezette gebied woon
achtig persoon wordt verboden deel te ne
men aan handelingen in verband met een
cventueele mobilisatie.
Overtreding dezer voorschriften wordt
gestraft met gevangenschap van ten hoog
ste 15 Jaar en een boete van ten hoogste
29.009 goudmark.
Deze verordening is het uitvloeisel van
de gebeurtenissen in het Ruhrgebied, welke
hebben geleid tot de arrestatie van talrijke
personen die lid waren van geheime orga
nisaties en door den kr^gsraad te Mainz tot
zware vrijheidsstraffen zijn veroordeeld.
Wie de economische overeenstemming op
grond van de voorstellen des deskundigen
niet wil, stemme Duitsch-nationaal of com
munistisch of Deutschvölkisch.
Na een rechtvaardiging van de vervul-
lingspolitiek der laatste jaren keerde de
rijkskanselier zich met kracht tegen den
misdedigen waanzin dergenen, die een on
gewapend, overwonnen volk op de mouw
willen spelden, dat het door het toonen van
moed en dapperheid zyn redding kan be
vechten. Men moet rekening houden met
het feit; dat Frankrijk op het oogenblik de
sterkste militaire mogendheid ter wereld is
en zelfs Engeland bij de uitrusting met
vliegtuigen en de modernste wapens reeds
ver heeft overtroffen, terwijl Duitschland
alles ontbreekt, waarmee een moderne oor
log wordt gevoerd.
Een bemiddelingspoging van den Brit-
schen minister Thomas om de partijen tot
elkaar te brengen, mislukte, en men kan
begrepen dat er een groote mate van
staatsmanskunst voor de Briteche regee
ring wordt vereischt, om tusschen de beide
klippen door te zeilen. Wanneer Engeland
den Vrijstaat zijn zin geeft, waarvan hei
gevolg zou zyn ,dat Fermanagh en Tyrone
bij Zuid-Ierland komen, dan behoort het
niet tot de onmogelijkheden, dat er een
botsing tusschen Noord- en Zuid-Ierland
plaats vindt, hetgeen Engeland tot ingrij
pen zou kunnen nopen. Mocht aan den an
deren kant Engeland de partij kiezen van
Ulster, dan zou de consequentie hiervan
stellig zijn, dat de extremistische richting
in Zuid-Ierland weer aanmerkelijk veld zou
winnen en de roep om een volkomen onaf
hankelijk Ierland, een doorsnijden van den
„Zijden b»nd" derhalve, die Engeland met
Zuid-Ierland door de instelling van het
Vrijstaat-instituut verbimjt, steeds nadruk
kelijker wordt.
i
I
Dr. Marx, de Rijkskanselier, heeft thans
ook te Keulen in een buitengewoon druk
bezochte vergadering breedvoerig zijn
standpunt uiteengezet ten opzichte van de
binnen- en buiten! andsche politieke quaes-
ties.
Hij verdedigde in de eerste plaats de hou
ding der rijksregeering, die haar instem
ming heeft betuigd met de beginselen van
het deskundigenraport en die bereid is. aan
de hand daarvan deel te nemen aan de on
derhandel ingen nopens de schadevergoe
ding .Hij betoogde daarbij tegenover de D.-
nationalen, dat de rijksregeering, die bij
haar beslissing in het belang van het
Duitsche volk geen oogenblik heeft geaar
zeld, volstrekt niet een regeering is, lou
ter voor de leiding der zaken, maar dat zij
in het volle bezit is van de rechten van het
rykskabinet
Natuurlijk beteekent de verklaring der
rijksregeering geenszins de erkenning van
alle details van het omvangrijke rapport.
De regeering wil eindelijk in het belang
van het Duitsche volk zelf, alsook van de
Ententestaten en de heele wereld econo
misch en finantieel in het Rijk orde schep
pen.
De deskundigen verklaren uitdrukkelijk,
dat het bezette gebied in economisch, fi
nancieel en daarmee natuurlijk ook in be
stuursrechtelijk opzicht weder onder Duit
sche souvereiniteit moet komen. De ver
vulling dezer voorwaarde der deskundigen
zal natuurlijk ook door de Duitsche regee
ring nadrukkelijk op den voorgrond wor- I
den gesteld en geëischt. Onafwijsbaar is
verder, dat zoo spoedig mogelyk ook de
ballingen weder in hun vaderland terug-
keeren en de gevangenen in vrijheid wor
den gesteld. Want het moet eindelijk eens
tusschen de buurstaten vrede worden, waar,
toe Duitschland tot de grootste offers be
reid is.
Sprekend over de bete eken is der Rijks-
dagverkiezingen, zeide de Rijkskanselier:
De conferentie tusschen de Belgische Mi
nisters Theunis en Hijmans en Poincaré
heeft gisteren plaats gehad. In de morgen
uren werden vertr ouwelijke besprekingen
gevoerd, in den namiddag had ’n nieuw on-
ondenhoud plaats. Deze bijeenkomst had
meer het karakter van ’n conferentie, waar
aan verscheidene vooraanstaande Fransche
persoonlijkheden, o. w. maarschalk Foch,
deelnamen.
Na de conferentie verklaarde minister
Theunis dat tijdens de besprekingen een
algeheele overeenstemming tusschen de
zienswijze der beide regeeringen tot uiting
was gekomen. Hy voegde hieraan toe, dat
deze besprekingen zullen worden voortgezet
door tusschenkomst van de ambassades.
Theunis en Hymans zyn des avonds weer
naar Brussel teruggekeerd.
In een officieel communiqué omtrent het
onderhoud tusschen de premiers van België
en Frankrijk, Theunis en Poincaré, wordt
verklaard, dat de premiers in een geest van
vertrouwen- en vriendschap de gedachten
wisseling hebben voortgezet over de ver
schillende problemen, welke uit het rapport
der experts voortvloeien en met name wat
betreft de competentie der regeeringen. De
premiers stellen zich voor de besprekingen
voort te zetten, ten einde zoo spoedig mo
gelyk tot overeenstemming te komen met
de andere geallieerden en een algemeene
overeenkomst te bereiken.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
De uitgifte van zilveren munten.
Blinds enkele dagen borden er zilveren
geldstukken van 1 en 3 mark in omloop
gebracht. Het plan om Hukken van 2 mark
te slaan is voorloopig opgegeven, omdat er
aan dergelyke geldstukken voorloopig nog
geen gebrek blijkt te bestaan. Dagelijks
worden er thans zilveren munten voor de
waarde van een paar müïioen mark uitge
geven.
omtrent zyn
gehouden redevoering,
ar geheel was overge
bracht. Spreker zeide, dat er geen twyfel
omtrent moet bestaan, dat hij het rapport
der experts beschouwt als een gelegenheid
voor de vestiging van den vrede en een re
geling, welke, als zy door de Europeasche
staatslieden niet wordt gebruikt, een van
de beste gelegenheden zal zijn, welke ooit
zal zijn verwaarloosd en verloren. Wat hem
betreft, aldus MacDonald zal hij geen
enkele kans voorbij laten gaan om het rap
port in toepassing te brengen en hij wenscht
dat Frankryk aan zyn zyde zal staan.
Zekere bladen hebben er over gesproken
dat Frankryk geïsoleerd is. Dit was wel
het allerlaatste -zoo zeide MacDonald
dat hy zou wenschen. Hij wenscht zy aan
zy naast Frankrijk te staan. Boven alles
wenscht hy, dat Poincaré zal weten, dat
Frankryk ,voor wat zyn veiligheid betreft,
geen beteren vriend in dit land heeft dan
hem en dat, indien Poincaré en hij verschil
len omtrent het standpunt van waaruit zy
deze zaken bezien, dit niet is, doordien zij
niet bezield zijn door hetzelfde verlangen,
om veiligheid en geluk voor Frankryk te
verzekeren.
Spreker zeide er van overtuigd te zyn,
dat het rapport der experts, gepaard aan
de ondervinding van de laatste vier jaren,
Frankrijk er toe zal brengen in te iiien, dat
door eendracht en samenwerking met Bel
gië en andere kleine naties en door Duitsch
land een werkelijke kans te geven om zyn
verplichtingen na te komen en beloften te
doen en die ook te houden, „alleen langs
dezen eensgezinden weg de mogelijkheid
bestaat om opnieuw vrede, geluk en voor
spoed aan Europa te brengen."
Spreker vertelaarde zijn best te zullen
doen om deze politiek ten uitvoer brengen
zonder eenigen Jiumbug” en door een open
lijke en eerlijke diplomatie.
1)
Maar de kraamvrouw was te zwak om
haar lippen te bewegen, en om haar
oogen open te houden. Toen zij do
°ogen neersloeg merkte zij, dat de gou
den ring aan haar vinger onljbrak. Toen
rolden de eerste tranen onder haar
wimpers over haar bleeke wangen.
Na den doop, die in de kleine kapel
plaats had, liet de tsarin-moeder Anton
en Marthan Heller bij zich komen.
>»Gij 'beiden zijt dus meegegaan? Dien
houw en eerlijk, zooals tot nu toe.
Zwijg Over hetgeen geschied is. Doet
alsot gij alles wat tot nu toe gebeurde
hadt gedroomd. De echtgenoot van uwe
meesteres generaal Markoff maakt
allee gereed voor de ontvangst van zijn
vrouw en dochtertje. Versterk uw mees-
terea niet in haar waan die zooveel
ongeluk over haar heeft gebracht, van
naar zal het afhangen of zij haar zoon-
Babbelen leeren wij gemakkelijker dan tjes nu en dan mag zien. Ik zeg dit Uit dankbaarheid
alles aan u beiden, omdat trouwe on- -
derdanen de beste raadgevers zijn. En
nu, God zij met u. De moeder-overste
zal u een geschenk van mij overhandi
gen.”
Wekenlang sprak de moeder-overste
mevrouw toemet zachtheid en met
handheld. De Tsarin-moedejr schreef
brieven zachte, bevelende. Een hoo-
ge geestelijke kwam uit St. Petersburg
om tot haar geweten te spreken.
Maar op zekeren dag verscheen ge
neraal Markolf zeil in het klooster.
Maar mevrouw verroerde zich niet
toen de generaal over den drempel trad
Zelf scheen hij ook plotseling verle
gen, ofschoon hij het hoofd eerst zeer
uitdagend naar achteren had geworpen.
„Zoo moeten wij elkaar terugzien He
lene”.
Zij antwoordde zonder op zijn toege
stoken hand acht te slaan „Zoo wilt
gij mij terugzien. Ik koesterde er geen
verlangen naar. Wij willen, toch alles
vergeten wat gebeurd is, Helene”.
Een verklaring van maoDonald.
Theunis en Hijmans in Parijs. Een rede van Dr. Marx. De grens
regeling in Ierland.
De Engelsche premier MacDonald, heeft
belangrijke uitlatingen gedaan over het
rapport der exiperts in een rede, welke hij
heeft gehouden te Aberavon, ayn kiesdis
trict in Wales.
MacDonald zeide, dat in Frankryk eenig
misverstand had geheerscht
onlangs te York ge
daar deze niet in haai
1 voor de genade van
hunne Majesteiten zullen wij hun wen
schen moeten vervullen en aan bet
schandaal een einde maken, Helene”.
Het schandaal hebt gij uitgelokt,
niet ik. En te dapken hebt gij ook al
leen, generaal ik niet”.
Vlijmscherp en smalend klonk het
.generaal”. Hij schraapte zijn keel.
„Het is het loon van jarenlangen trou
wen dienst op een moeilijke vreugde
loos post”.
„Nu, voorzoover ik mij uit dien tijd
herinner, hebt gij je altijd nogal scha
deloos weten te stellen van je post: Je
zette destijds zelf de belangwekkende
kastijding scène van een mooi meis
je. dat ge na den twintigsten slag wel
hebt willen begenadigen. Ge hebt bij
ten jong redacteur, die een rechtvaar
dig, al zij het dan ook een krachtig, ar
tikel tegen je schreef gedurende drie
dagen een kruik met inkt inplaats van
met water, in zijn cel doen plaatsen, en
liet hem tweemaal per dag voor je
brengen, terwijl je whisky en soda zat
dat maar terloops opge-
ABONNEMENTSPRIJS; p«r kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, p«r week 22 cent, overal waar de bezorging per lo<|per geschiedt.
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545.
De geueraal trok verlegen eu boos
aan zijn dunnen knevel. Maur mevrouw
stond doodsbleek en met vast op elkaar
geklemde lippen tegen de tafel in
dezelfde houding, op dezelfde plaats,
wear zij gestaan had, toen de geueraal
over den drempel wa» gekomen.
Geen voet broed was zij geweken.
Noch innerlijk, noch uiterlijk.
Alleen haar blauwe, andere zoo stra
lende oogen staarden nu als uitgedoofd
onder de donkere, gewelfde wenkbrau
wen voor zich uit.
Een uur later kondigde het rollen
van wielen en het hoefgetrappel van
paarden, het vertrek van den generaal
aan.
Het huwelijk van den grootvorst
op den twintigsten December bepa»
In de kerken werd voor het hocB^
bruidspaar gebeden. Zoo ook in het
klooster en in het bijzijn van haar, die
zich ook nu nog als zijn vrouw be
schouwde.
En zij bad mede. Innig, vurig. Maar
anders dan de andere dachten. Zij had
het later eens aan Martha Heller be
kend. Zij bad „Laat het een en an
der gebeuren, groote God opdat de
ze kelk aan mij voorbijgaat. Laat hem
te voren sterven of mij. Laat bei niet
toe, dat hij een ander zijn vrouw noemt.
Laat het niet toe, dat hij meeneèdig
laat het niet toe
Op eekeren dag werd rtj bij de moe
der-overste geroepen.
(Wordt vervolgd).
BELGLE.
De legeroterkte.
Volgens een verklaring van den minister
van nationale venlediging bestaat het Bel
gische leger op het oogenblik uit 5500 of
ficieren en 74.000 manschappen, tegen 8500
officieren en 48.000 manschappen in 1914.
Hel beschikt over een groote reserve mu
nitie, over 257 vliegtuigen, over stormtanks,
apparaten voor draadlooze telegrafie en
-telefonie, over voldoende mitrailleuses en
artilleriegeschu.
De uitrusting is volgens den minister
zoo compleet «lat ul de Belgische legerdivi
sies in geval van oorlog unzniddellyk vol
ledig uitgeruat zullen kunnen oprukken.
„Vergeet wat gij wilt, ik zal het je
niet beletten. Wat ik wil vergeten of
niet, is mijn zaak.”
Nu wist hij blijkbaar niet, wat hij
verder zou zeggen.
Het bleef heel lang stil tusschen de
twee.
Anton, die met de gevulde theegla
zen in de aangrenzende kamer stond
wilde reeds haastig naar binnen gaan,
toen de generaal weer begon te spre
ken.
te drinken.
merkt
„Ik was toen jong, wist niet goed
wat ik deed. Ik kan je de verzekering
geven, dat de behandeling der gevan
genen In mijn inrichting nog tot de
mensebelijkste gerekend kon worden.”
„Zeer stelligeen sanatorium. Ik
wil het graag gelooven. Maar ik stel er
in het geheel geen belang in.”
Weer volgde er stilte. En daarna
weer de stem van den generaal, die
Het proces tegen de aanhangers van
Hitler.
In het hougvei raadproces tegen de 38 le
den van Hitler’s Stormtrupp is gisteren
te Munehun uitspraak gedaan. De beklaag
den werden veroordeeld tot vestingstraffen
tol een jaar en vier maanden en boeten
tot 100 goudmark, met aftrek der voor-
loopige hechtenis. Aan allen werd een
proeftijd voor den geheelen straftijd of een
gedeelte daarvan toegestaan.
De Britsche regeering tiet zich voor een
netelige kwestie geplaatst voor wat betreft
de grensregeling tusschen Noord-lerland
(Ulster) en Zuid-Ierland (De Vrystaat).
Deze grensregeling kan aanleiding geven
tot een ernstig binnenlandse!» conflict op
het eiland, waar de laatste jaren toch al
zooveel bloed heeft gevloeid tengevolge
lan den lersch-Engelschen stryd, die ten
slotte. leidde tot de overeenkomst van Lon
den, welke is uitgeloopen op de vorming
van den lerschen Vrystaat in het laatst
van 1921. Genoemde conventie, die tusschen
Engeland en Zuid-Ierland werd gesloten,
bepaalde onder meer, dat de kwestie van
de grensregeling tusschen Noond- en Ziud-
lerland zou worden uitgemaajjt door een
comité, waarin zoowel de HfiWie regee
ring gerepresenteerd zou zyn als onder
scheidenlijk de regeeringen van Ulster en
den Vryistaat. De Zuid-Iersche regeering nu
wenscht, dat de zaak eindelyk voorgoed
geregeld wordt.
Deze kwestie is er eigenlyk e«n van gods-
«lienstigen aard. Noord-lerland (het Protes-
tantsche Ulster) voelt er echter weinig voor
om de graafschappen Tyrone en Fermanagh
af te staan .alleen omdat de bevolking van
deze graafschappen overwegend Katholiek
is .Het beweert, dat er in het Katholieke
Zuid-Ierland evenzeer een Protestantsche
minderheid bestaat en dat het er heelemaal
niet aan denkt uit dezen hoofde Zuid-Iersch
gebied Op te eischen. Bovendien wil Noord-
lerland het verdrag, dat tusschen den Zuid-
lerschen Vrystaat en Engeland is gesloten
in 1921, niet erkennen, voor zoover het de
beschikking inhoudt nopens de regeling van
de grens. Van een dergelijke rectificatie,
volgens de Noord-Ieren eigenmachtig be
disseld tusschen de Londensche en Zuid-
Iersche regeering, wil Ulster niet weten.
Beide partijen staan op hun stuk, zoo-
op het groene eiland, dat stellig de
meeste baat er by zou hebben, indien de
partyen tot een minnelijke schikking kwa
men, door de wederaydsche onverzoenlijk
heid een onbehagelyke toestand is ingetre
den.
magere neusklanken met de slepende kastje,
laatste lettergrepen.
,.lk mag wel gaan zitten, Helene I
Want wat wij elkaar hebben te zeg
gen
En weer de korte, stroeve toon: „Wij
hebben elkaar niets te zeggen
Er werd een stoel verschoven
„Maar zoo gaat het toch niet, Hele
ne. Wij moeten toch verstandig zijn.
Mijn huis wacht op een vrouw des hui
zes.
Nu...
letten.
Eenkortei stilte volgde. Nauwelijks
langer dan een ademhaling. Daarna
Maar ik ben toch getrouwd, Helene.
Met jou getrouwd”.
Zij lachte kort. Hij hield vol. „Zeker
zeker. Gij kunt mij gelooven. De schei
ding en jouw zooals je het noemt
morganatisch huwelijk dat alles was
toch maar een maskerade, oen klucht...
een je geheel onwaardige klucht”.
„Een klucht zeg je? Zoo? Zijn mijn
twee zoons ook misschien een klucht
of mijn dochter is die misschien
een maskerade.”
..Neen, neen, Helene.... maar een af
dwaling. Een afdwaling die ik graag
vergeven en vergeten wil.”
Zuster Thekla fluisterde haastig
„Brengt toch de thee en het gebak
Waar wacht gij op”.
En nu stonden Anton en Martha
Heller in de mooie, vriendelijke cel,
met de groene brokaatzijden fauteuils
en het van goud schitterende heiligen-