1
ZOON
UDA
‘g
m
Mijl.
)E
lad.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEL
WER KERK OUDERKERK,, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
No. 1BB3I
Zaterdag 3 Mei (924
83* Jaargang
ROMANTIEK.
irij
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
EERSTE BLAD.
De blijvends duurte.
che stoffen
1168
70
jonden. ***1
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
INGEZONDEN MEDEDEKLINGEN.
heeft het roddingswezen enorm uiige-
Mr. K.
K
7)
>owel uit vroegeren
buiten den tekst
uit de beroemde
Naar het Duitsch
van
OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
mevr J. p. WESSELINK—Van Rosaura.
Overneming verboden krachtena
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
fiornsuHE tm m\r.
van om en bij do veertig, die zich allen
nog willen bekwamen in de step, de
!ox-trot en de tango. Nog is het een
aardig verschijnsel dat men privaat-les
in het dansen kan krijgen. De leeraar
of leerares heeft eenige goede danseu
ses in dienst die don achterlijke in let*
terlijken zin in de armen nemen en
hen een half uur lang doen zweven door
do danszaal. Gemoed olijke gramofoons
j geven in het gewenschte rythme den
De straat sttfnd vol menschee. Zij rie
pen hoera en verdrongen zich om het
rijtuig.
Heel in den hoek, in elkaar gedoken
zat de hofdame. Haar gelaat was lijk
wit. Zij voelde zich blijkbaar heel on
wel
De generaal begon zijn vrouw regel
recht het hof te maken. Hij zond haar
bloemen, fijne bonbons, de nieuwste
boeken.
Na het eten bracht Martha Heller de
kieine Dagmar binnen en mevrouw keek
toe hoe de generaal met haar speelde.
Hij kroop op handen en voelen over
het tapijt, blafte als een hond, miauw
de als een kat.
Totdat mevrouw zeide Nu is het
genoeg, Dagifiar moet gaan slapen”.
Martha Heller kon het telkens aan
haar zien welk een opluchting het voor
haar was om op te kunnen staan en de
kamer te verlaten.
Op zekeren avond vroeg hij of hij
niet 'nog een kop thee in haar boudoir
kon Krijgen.
„1U ben niet gewoon op dit uur ndg
een kop thee te gebruiken, maar als gij
bepaalt wilt
En Martha moest Anton zeggen, de
theetafel binnen te brengen.
Op zeker on avond was de generaal
zeker langer dan anders bij mevrouw
gebleven, want Martha Heller sliep
reeds twee uur toen een heftige woor-
oudsche Hairiol ea
d; De bedrijven der
ig te Gouda; Kun-
Jouda; De lichame-
voernaaniste monu-
ABONNEMENTSPRDS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en da postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tal. 545.
J. DE MOL EN ZOON
Tarlnarkt 74 - Tal. 411 - Beaka
Hiiria- u DiaisUndioi
«aar Maat. 3545
r wekte. Ternauwer
nood had zij den eersten, zwaren slaap I
van zich afgeschud, of daar hoorde zij
de stem van haar meesteres met onge
hoord harden klank lot haar doordrin
gen.
„Maak mij toch niets wijs, generaal.
Gij hebt mij getrouwd om de Tsarina
ter wille te zijn. Of beter gezegd om
den post van directeur der gevangenis
te krijgen. Want ge hadt uw haar en
e£n grootdeel van uw moederlijk erf
deel met Eraneche chanteuses en bal-
ieldanetiresscRl verloren Uw vader
dreigde u te zullen onterven indien gij
er niet mede ophield, en een betrek
king mmw Uw vader was een zeer
wijs eb verstandig man, generaal, al
hanteerde hij ook ondanks zijn mil-
lioenen zelf de el achter de toon
bank <>m zijn katoen en dril te verkoo-
pen en al droeg hij nog kaplaarzen en
den kaftan, naar goede, oude koopman»
gewoonte. Hij viel zeer in mijn smaak,
en ge kunt mij gelooven, wanneer ik
zeg dat ik liever bij hem als dochter
was gebleven, dan naar u toe te rijn
getrokken als vrouw. Ik heb hem op
recht beweend, toen hij, in het tweede
jaar van ons huwelijk stierf, en niet
alleen omdat hij mij, onafhankelijk van
ti een vermogen naliet. Want ik was
een arm generaalsdochtertje, een wees,
door de gunst der Tsarina in het kei
zerlijk Instituut opgevoed, en moest
zeer dankbaar zijn, Aat mij door haar
een man werd toegewezen
De generaal prevelde iets maat rij
I breid maar niet minder de kosten daar
van. De laatste motorreddingsboot die
aangeschaft is kostte vijftig mille. Het
onderhoud is daardoor ook zeer duur
geworden en daarom is het plan gerijpt
om bij gelegenheid van het eeuwfeest
geld bijéén te brengen teneinde de
maatschappijen in staat te stellen uit
de rente daarvan de toenemende kos
ten der stations te bestrijden. Vooral
voor de ouden van dagen, die zich voor
het reddingswerk hebben gegeven,
dient wat gedaan te worden. Wij her
inneren er aan dat onlangs in de Tweej-
de Kamer ditzelfde punt ter sprake Is
gebracht en dat do Regeerlng hulp af
wees omdat er geen geld is. Tegenover
deze schrielheid past oen daad van de
burgers zelf en het lijdt geen twijfel of
het goede plan zal algemeen gesteund
worden De Slaat heeft vrijwel niets
geholpen gedurende deze eeuw en dat
is op zichzelf reeds een roemrijk punt
in do geschiedenis der maatschappijen.
Wanneer er voor iels juist hulp van den
Staat noodig en billijk ware geweest
dan was het hier, want mot de veilig
heid ter zee hangt de welvaart van ons
land zeer ton naaste samen.
Straks zal een beroep op het Neder-
landsche volk worden gedaan.
Wij twijfelen or niet aan of het aal
verhoord worden.
Onlangs hebben wj een» een voor
dracht met lichtbeelden bijgewoond
waarin een overzicht werd gegeven van
het werk dezer maatschappijen. Het
wa1 inderdaad treffend te zien hoe ver
de particuliere organisatie in deze ge
komen is. Onze kust is gevaarlijk en
verraderlijk zijn de stormen die do
schepen in do nabijheid der kust be
dreigen. Is niet de Hildebrandt eenige
jaren lang een stomme getuige geweest
van die macht der golven en der win
den Wal deze te samen in een paar
minuten wisten Ie bewerken, hebben de
menschen niet ongedaan weten te ma
ken. Het bleek onmogelijk den ouden
kruiser terug te brengen op de baren
en op do plaats waar de zee hem neer
smeet moes) hii zijn dood sterven. Eeni
ge jaren Irtng hebben tal vaa werklie
den er gearbeid om den kruiser uit el
kaar te slaan. Een flinke golf en één
klip en zij samen hadden in een paar
minuten tijd al dit werk ook kunnen
verrichten.
kapitaal
arbeidskracht moest zich wreken. Was
na den oorlog gebeurd,
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
DCCX.
Nv. het winterseizoen op zijn eind
loopt volgens den kalender zijn wij
’er al lang voorbij, maar de natuur heeft
maling aan den kalender worden al
lerlei eindfuiven gegeven tot besluit van
genoegelijke avonden. De tallooze dans
clubs gaan sluiten en alé gewoonlijk ge
schiedt dit op feestelijke wijze. lede
ren Zaterdagavond zijn de groote zalen
in beslag genomen door deze eindbal»
wtarop het vroolijk en gezellig pleegt
toe te gaan. Het is een toer voor de
vf Ie dansleeraren en leerar oasen om
hun lessen zoo aantrekkelijk mogelijk
te maken. Men wil wat nieuws, altijd
wat nieuws en als oen typisch ver
schijnsel in die zucht naar, het nieuwe
is het terugkeeren van het oude. Als
attiactie voor het volgend seizoen'zagen
wij bijvoorbeeld aangekondigd dat de
quadrille zou worden ingestudeerd. Het
doet zoo denken aan de vijandin van
de mode, die net zoo lang met haar
oude snit-costuums bleef loopen dat zij
plotseling weer in do mode bleek te
I zijn Jaren lang zijn onze oude getrou
we polka’s, wals, quadrille enz. ver
waarloosd maar heusch het staat vast,
ze komen terug, in volle eero. Wel zijn
de dansclubs zeer veranderd. Het is
opmerk olijk zooveel ouderen alsnog
zich organiseren om de edele kunst
van Terpsichore to gaan beoefenen. Wij
kennen een club die zich noemt ,de
club vart meerbejaardo achterlijken”
bestaande uit enkel getrouwde paren
Anton zou het liefst in lachen zijn
uitgebarsten.
Later hoorde hij van Martha Heller,
<hl de Keizerin eerst zeer minzaam en
opgeruimd was geweest totdat zij on
geduldig met den voet op den grond
had gestampt, en luider dan haar be
doeling was geweest, in het Fransch
had geroepen I f
„Uw gedrag is onzinnig. Hij is nu
toch eenmaal uw man- Ik verlang
ja. mijn waarde, ik verlang dat gij u
beheemht. Want ik wil dat mijn pete
kind opgroeit in een goed geordende
huishouding. Uw man verveelt mij met
^ijn kladitep en verzoeken. En wat
gaan mij tenslotte rijn moeilijkheden
aam maar tot op zekere hoogte heeft
n»l gelijk. En daar ik mij nu eenmaal
•net deze dwaze geschiedenis heb be
moeid wil ik niet, dat er nog een
„Dat is goed”.
Daarna gingen de dames-in de salons
Ofschoon, behalve op de tafels ook nog
op de groote, door knechts gedragen
bladen alle mogelijke ververschingen
klaar stonden, verzocht de Tsarina
slechts om een glas suikerwater „om
haar zentijwen te kalmeeren”, aooals
zij stekelig zeide.
De generaal liep, nadat hij de onge
lukkige barones ontzettend had over-
voerd, als een kwispelend hondje om
Hare Majesteit heen.
De generaal bezat in het geheel geen
waardigheid. Dat merkte ook de ge
ringste van zijn bedienden niet al
leen Anton. En het was Jets anders of
mexrouw zich over de hand der hooge
vrouw boog dan of de generaal de
trap afsnelde en blootshoofd rondom
hei rijtuig en de paarden liep om nu
te zien of alles in orde was, en dan
weer de Tsarina op de trap tegemoet
snelde om haar sleep op de treden uit
te spreiden en zijn arm kromde en stijf
hield om haar te steunen.
„Dank u dank u, generaal.... de
leuning is voldoende. Zoo oud ben ik
toch niet”.
Hij bukte zich haastig om van den
roeden looper, die over het trottoir tot
aan het rijtuig lag, een berkentakje,
op te rapen, dat er op Was gewaaid.
Dat zou Anton nooit hébben gedaan.
Hij zou het berkentakje eenvoudig niet
zien. De indiening van de rapporten der
internationale commissies van deskundigen
en de instemming, die ze bij de betrokken
mogendheden gevonden hebben, openen
weliswaar betere vooruitzichten. Maar het
duurt nog een tjjd voor de ingediende
plannen ter uitvoering gereed zijn. En
daarna moet er nog een lange tyd verloo-
pen voor deze regeling van de schadever-
goedingskwestie haar dieperen invloed op
Europa’s ©economisch leven zal doen gel
den, al zal een zekere oppervlakkige in
vloed door een optimistischer stemming en
daardoor een lichte verbetering wel spoe
diger merkLaar zyn. Voorloopig zullen we
ons dus naar de duurte, als gevolg van de
ontwrichting van Europa’s oeconomiach le
ven en de algemeene verarming moeten
schikken. En de eenige wijze om haar wat
makke lijker te dragen, zal de algeheele
vereenvoudiging en versobering van ons
leven moeten zijn.
Wie alle dagen zijn goed naziet‘vindt tweede schandaal plaats vindt.' Denk hebben opgemerkt. Men keek toch met i dcirwhwejlng haar
een goudstuk. daar aan”. op den grond, als men een keizerin aan nood had zij den e
--- 1 „Ik zal doen wat ik kan, Majesteit”. den arm leidde. van zich afgeschud
FEUILLETON.
lachte kort
„Verliefd? Gij? Waarop* Miwchion
op mijn destijds zoo hoekige Mhouders?
Op mijn stijf gekamd haar Op mijn
magere, bloote armen onder den witten
schouderkraag Mijn linnengoed, dat
betaald werd uit de privékas der toen
nog jeugdige Tsarina of de drie rijden
vodjes van japonnetjes de bruidsja
pon er bij inbegrepen die hadden u
toch niet tol het huwelijk doen beslui
ten Nu dan, zwijg maar generaal dat
nam ik u ook in het geheel niet kwa
lijk Maar, dat gij nauwelijks een jaar
na ons huwelijk ronduit tegen mij zoi-
detr dat ge met mij „een slechte zaak”
hadt gedaan dat was niet aardig van
u. En dat gij een vriend die vroeger
altijd vroolijke uitstapje* met je maakte
en die ons in ons afgelegen neet op
zocht. in mijn tegenwoordigheid verwij
ten maaktet dat hij je warm voor mij
gemaakt had, dat generaal heb ik
niet goed kunnen verkroppen I Het was
mijn schuld niet, dat uw bekwaamhe
den niet voldoende waren, om u car
rière te doen maken. Het was ook mijn
schuld niet, dat ik, jonge, getonde
vrouw geen kinderen kreeg. Maar gij
hebt het destijds dikwijls herhaald, dat
aij er met mij waart „ingeloopen”. Ja,
ja gij hebt werkelijk het woord „in-
loopen” gebruikt I En zoo vaak, dat ik
het eindelijk relt geloofde. Daarom al
leen al, omdat ik alles geloofde, daar
ik jong en onervaren was.
(Wordt vervolgd).
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken ybehooreode tot den bMorgkriagb
1—5 regels ƒ1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en don besorfkringi
1—5 regels 1.65, elke regel moer 0.80. Advertentidn in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Lieldadigheids-advertentUfco de helft van den prüs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN: 1—4 regels ƒ2.05, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mefledeelingen b(j contract tot teer gereduceer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten en'moeten daags vóór de plaatsing
bet Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
De heer Ter Laan, onlangs in de Tweede
Kamer de salarisverlaging der ambtearen
besprekende, heeft daarby een artikel van
een. ©econoom aangehaald, waarin werd
aangetoond, dat de koopkracht der salaris
sen van thans, omgerekend naar het index
cijfer van 1914 tot die van de salarissen
van 1914 staat als 57 100, zoodat het sa
laris van een schrijver op jaarloon, op de
zelfde wyze omgerekend, thans 1140 is
tegen dat van 1914 1200. De hoogte der
salarissen, waarover men zoo vaak spreken
hoort, komt daardoor wel in een eenigscins
ander licht. Maar de berekening toont ook
op ontstellende wijze, onder welke duurte
wy nog altijd gebukt gaan.
Toen in November 1918 de groote we
reldoorlog met een wapenstilstand eindig
de en de vrede eindelyk in zicht kwam,
meenden we, dat het engste nu geleden was
en ons leven wel zeer spoedig zijn oude
plooi zou krjjgen. Maar onder de vele ont
goochelingen, die de oorlog ons heeft na
gelaten, is deze niet een der geringste, dat
er van een terugkeer der vooroorlogache
toestanden geen sprake meer kan zijn in
afzienbaren tijd. Feitelijk meenden we, dat
het beter zou worden. Het was ons altijd
voorspeld. En de bedriegelijke opleving
v’ak na het tot stand komen van den vrede,
scheen die belofte te wettigen. Het was of
er een nieuwe bloeitijd na het lyden van
den oorlog was aangebroken. Er waren er
wel, die waarschuwden, dat dit slechts
schyn kon zijn. Maar aan hun sombere
voorspellingen wend geen geloof geslagen.
We weten nu wel beter. En het is alleen
maar jammer, dat We dit niet eerder ge
weten hebben. Het ergste was in Novem
ber 1918 zeker geleden, maar de gevolgen
van dat erge moesten we nog te dragen
krijgen.
De geweldige vernietiging van
en
dit onmiddellyk
haden we niet eerst nog d,e jaren van
schynbloei beleefd, we zouden er onr ge-
ïrakkelijker naar geschikt hebben. Nu ver
zetten we ons willekeurig, omdat we htt
verband met zoo rechtstreeks meer -voelen,
al begrijpen we het wel, omdat het snelle -
tempo van ons lever heeft gemaakt, dal tijdens den
de herinneringen der oorlogsjaren met hun
haten en ontberingen als verbleekt zijn ©n
omdat we de redelijkheid van de ©ogen
blikkelijke lasten niet meer zoo duidelijk
beseffen. Want het duurde feitelijk tot
1*2D, voordat de gevolgen zich onmiddel-
iyk deden gevoelen en de vry plotseling
intredende groote duurte ons pijnlijk ver<É En dit laat zich voorloopig nog nie^ aan
restte. Na 1920 is het wel wat beter ge-^ - -
worden. Er is zelfs een tyd geweest, dat
de prijzen belangrijk raaiden. Maar daar
na stegen ze weer, zij het niet meer tot de
hoogte van 1920. En de beslissende ver
betering waarop we tot nu toe hoopten, is
uitgebieven en zal vc-rrioopig ook nog wel
uitblijven.
De indexcijfers, dat zijn de cyfers van
een ly'st (index) van groothandelprijzen
in Engeland, iedere maand door het ba
kende tijdschrift „Economist” gepubli
ceerd, kunnen ons daarup en op de levens-
kosten eenigszins een kijk geven. Op 10
lijst staan granen, vlecsch, thee, suiker,
weefstoffen, delfstoffen, rubber, hout, pe
troleum enz., dus de voornaamste dingen,
die we noodig hebben. Voqr de periode
19011905 wordt het Indexcijfer op 100
gesteld. In 1917 is het al meer dan ver
dubbeld. Maar het topcijfer werd in Maart
1920 bereikt met 379. De beide volgende
jaren brachten een aanzienlijke daling.
Maar daarna kwam een nieuwe stijging.
Voor Januari 1922 was het cijfer 194, voor
diezelfde maand in 1923 196 en en ’24 al
211. In Februari van dat jaar steeg het
nog tot 212. Maar daarna is met 210 in
Maart een kleine verlaging ingetreden.
Soms steeg het cyfer weer wat, dan daal
de het. De laatste maanden is een lichte
stijging waar te nemen. Maar over 't al
gemeen kunnen we zeggen, dat het zich
iets boven de 200 blijft bewegen, zpodat
ons leven vergeleken met de eerste jaren
van deze eeuw ruim 2 maal duurder is ge
worden, wat op de index voorkomende le-
vensbenoodigdheden betreft. Want geheel
geeft dit cijfer de styging onzer levens
behoeften niet weer. Een van de groote
posten, die ons leven duurder maken, is
immers de huishuur, die sinds 1900 zeker
met 200 procent gestegen is, en een twee
de de belastingen, die eveneens enorm
verhoogd zjjn. Het indexcijfer houdt daar
mee geen rekening, zoodat we .gerust kun
nen aannemen, dat ons leven niet ruim
2 maal, maar minstens 2*^ maal duurder
geworden is. En het engste is, dat er voor
loopig nog weinig kans op verbetering
schijnt, omdat de oorzaak van dit duurder
worden voorloopig niet weg te nemen is.
Want deze duurte is niet het gevolg van
schaarschte, van te klein aanbod. Dat is
i iwrlog en onmiddellijk daarna
het geval wel geweest. Maar die oorzaak
van duurte is betrekkelijk en snel te elimi-
neejen. Met de oorzaak, die zich thans laat
gelden, de algemeene verarming, de ver
minderde koopkracht, gaat dat minder ge-
makkelyk. Daarvoor is herstel en nieu
we bloei van ons economisch leven nooddg.
nital aan.
Om. is een geval bekend van een
fiebteuswnardig huisvader, wiens vrouw
dol wa» op dansen, maar die de
huisvader wel te verstaan geen pa»
kon maken, tot groote teleurstellingi van
lijn vrouw. Er kwam een leestavond in
het zicht waarop stellig zeer veel ge
danst zou worden. Meneer, nam een
kioek besluit om zijn vrouw een» te ver
rnssen Drie weken lang nam hij om
den anderen dag een half uur van zijn
werktijd af om zich in privaat-lessen
tot danseur te laten drillen. De feest
avond kwam en hij, die met wonderen
had gewerkt, inviteerde zijn vrouw tot
de »tep. Men begrijpt de verbazing toen
bij onberispelijk door de danszaal tip
pelde. Vrouwlief begreep er evenmin
iets van al» allo vrienden en vriendin
nen. Den ganschen avond nam hij hel
air aan alsof hij dit kinderaehtige sprin
ge.i wel kon zonder het ooit geleerd'te
hebben. Zijn voorbeeld lokte tot navol
ging en uit zijn succes ontstond de club
der meerbejaardo achterlijken. I» het,
volgen» dd moralisten, een bizonder
teeken des tijd» dat de ouderen zich
nog tot het dansen aangetrokken gevoe
len Wij zijn benieuwd de psychologi
sche verklaring ervan te vernomen. Na
tuurlijk zal het verschijnsel wel een
oorzaak hebben. Het zijn juist de veer
tigjarigen die nog in de oude dansen
zijn opgevoed en die thans de over
gangsperiode naar de nieuwe meema
ken. Hoe langer hoe meer zijn zij ach
teraan geraakt maar hun levenslust is
stellig nog to groot dan dat zij bij de
aflandschen wcnschen te worden inge
deeld Vandaar misschien het plotseling
opkolnende begeer en om in te halen
wat zij zijn achter-opgekomen.
Een sympathiek plan is opgezet en
gaarne doen wij me Je om op te wek
ken voor hot welslagen daarvan, liet
1- tot huldiging van de Noord- en Zu'd-
Hollandsche >3e lding-Maa,(schappijen die
aan het einde van dit jaar haar eeuw
feest zullen vieren. In November 1821
na een droevige reddingspoging waarbij
tien redders het leven lieten zijn deze
maatschappijen opgericht en thans heb
ben zij 89 stations langs de kust. In do
eeuw van werken hebben 900 reddin
gen plaats gehad waarbij ruim 9000
menschonlevens zijn gered. De techniek