H. «au Slingerland
CAL1FÏ0
1.1. B. Bantzinger
HET MUSEUM
Adverteert in dit Blad.
SANGUINOSEj
A. P. G. of Magnet Rijwielen
Douglas-Motoren vanaf f615.-
H. A. JONGËBOERI
LEVENDE MEST.
DE N.V. WIJNHANDEL „VICTORIA"
BOURETTB
IMPKIMÉE
F\ S. H. POLAK - MARKT
F1. S. H. POLAK - GOUDA.
M GOdlISCHË FRUITHANDEL
GEÏLLUSTREERDE
GIDS VOOR GOUDA
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 10 MEI 1924. - TWEEDE BLAD
tie a. Hernials
Rotterdam
Hoofdkantoor O. BINNENWEG 142, ROTTERDAM
is het BESTE ADRES voor
kleeding naar maat bij
LAGE GOUWE 12
GERUITE ZIJDE
MAROCAIN.
Firma F. DAM EN,
Anton
Coops
MEN KOOPT -
Overhemden
Boorden
Sokken
Bretels
Dassen
Strikjes
't Best en 't
woordeellgst
bl|
is vanaf 13 MEI a.s. te bezichtigen
S. H. Vi
in Loon
Volks-Meubelmagazijn
Korte Noodgodsteag 10
P. J. Revet Zonen, Schilders
Oosthaven 65 Gouda.
Huls en Decoratieschilders
- Leveren uiterst solied werk- -
Brillen en Pince-Nez.
namaak bij de wet verboden
A. C. Waardenburg f$'
Rijwielhandel -Gouwe 188
Berl|dt
Het is Uw belang
Goudsche Dienstverrichting
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda
Zeer snelle verhuizingen met auto-verhuiswagens van
en naar alle plaatsen.
Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz.
ALTIJD ONDER GARANTIE.
Goedkoope prijzen. Zeer nette behandeling.
J. W. TURION,
50 cent
Uit ons Parlement.
«fplme-
uarneer
(jotapaaendi fcleedinq
uoor leer corpulent Dames
O. BiiMRWH 144 - T«l
Kruiekai* 10 Tal
Rotterdam.
Rottorda
Dir.: W. DE GOEDE.
1, Wij maken het geachte publiek van Gouda en omstreken bekend met onze
superieure kwaliteiten en la£è prijzen van onze Wijnen enz.
Hieronder een greep uit onze prijscourant:
1.05
1.15
1.15
1.35v
1.—
0.90
0.90
1.
Kleermaker. I
DIVERSE WIJNEN.
VICTORIA SPECIAAL per literflesch 1.20
Heerlijke roode zoete Spaansche wijn.
BLOEDWIJN per flesch
GALLIPOLLI id.
SAMOSper literflesch
MUSCAAT SAMOS per flesch
MALAGA SPECIAAL id
MADEIRA id.
SHERRY id
PEDRO X1MENEZ id!
ROODE BORDEAUX (eigen import).
MEDOC per flesch „0.60
ST. ESTèPHE id. „0.70
ST. JULIEN id. „0.80
ST. EMILION id. „0.90
CHATEAU MARGAUX id. 110
CANTENAC id. „1.25
WJJPTE BORDEAUX (ergen import).
C6TES per flesch 1.
GRAVES id. „1.40
■«RAVES SUPid. 1.75
BERGERAC id. „1.55
SAUTERNES id. „J.80
HAUT SAUTERNES id. „2.—
CHAMPAGNE.
MOET DE CHANDON CARTE BL. per fl. „3.26
WHITE STAR id. „3.75
VEUVE AMIOT id. „2.25
LES FILS DE RENé MABILEAU id. „1.75
DUC DE LA GRANGE id. „1.35
I-C' Bestellingen boven 10.-
PORTWIJNEN.
ROODE EN WITTE PORT (voor reclame)
per literflesch ƒ1.—
TARRAGONAPORT per flesch 0.85
O. LISSABON PORT id 106
O. DOURO PORT id. 130
LIMONADE SIROPEN aUe smaken
per literflesch 1.40
flesch 1.15
flesch 0.621/2
per literflesch 1.70
id. 1.20
VERMOUTH CORA
id. TORINO
GEDISTILLEERD.
PRIMA OUDE SCHIEDAMSCHE JENEVER
per literkruik
HOLLANDSCHE JENEVER No. 1
per literflesch
HOLLANDSCHE JENEVER No. 2
per literflesch
BRANDEWIJN No. 1id.
id. No. 2id.
id. No. 3id.
CITROEN JENEVER le kw. id.
COGNAC id,
Verder alle bekende soorten JENEVER en
GEDISTILLEERD tegen scherp concur-
reerende prijzen,
franco door geheel Nederland.
,4.25
4.—
3.75
4.30
4.—
3.75
3.75
4.25
1861 21°
I SouëBchawag 133 - Tel.
Rotterdam.
11174
Rieuere Binnenweg 402
I Tel. 33209 - Rotterdam
pracht dessins
68/70 c.M. breed
f O.SO
DE MODE
48 c.M. breed
I 2.25
OPNIEUW
f 2.78
ONTVANGEN
Zwart m/Wit geborduurd
Hoofdsteeg 28 - Telefoon 4618
ROTTERDAM.
BIJ
DROOIST
1366 10
WIJDSTRAAT 31
ny de Hollandia-Drukke ry te Baarn zijn
verschenen van Dr. B. F. ten Cate, Spe
ciaal Arts te Rotterdam:
DE SPIJSVERTERING, 4e druk, 2.40
ing.; ƒ5.65 geb.
NIEUWERE GENEESMETHODEN, 1.-,
HET VERBAND TUSSCHEN LICHAME
LIJKE EN GEESTELIJKE ZIEKTEN.
0.60. 1625 10
van de Stichting BISDOM VAN VLIET, te Haastrecht,
iederen DINSDAG, WOENSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
van 10 tot 4 en ZONDAG van 2 tot 5 uur.
Entree 8Q cent p. p.
GEDIPL. OPTICIEN.
ONTVANGEN DE NIEUWSTE LOUPEN VOOR PLANTKUNDE,
LEESGLAZEN (PRESSE-PAPIER), ZAKLOUPEN, ENZ.
TANGETJES EN PINCETTEN VOOR PLANTKUNDE
GROOTSTE VOORRAAD BILLIJKSTE PRIJZEN
DROGISTERIJ
MARKT 6.
1359 10
hoek Peperstraat
Oil Is je adres voor
REPARATIËN VAN MEUBELEN.
772 16 Beleefd aanbevelend.
1365
20
OPTICIëN,
Weethaven 14, Gouda, Me f 292.
Groote aorteering in 118 15
HUetriadw SLtyp- en Reparatie-In rick ting.
Levering van Brillen op voorschrift.
Barometer*. Kijker». Thermometer*.
Leverancier der Goudsche Ziekenfondsen.
Wü brengen in den handel een ontledings-bacterie, welke de eigenschap
heeft de organische stof in den grond te bevorderen en daardoor ten voor-
deele van den plantengroei te werken.
De zuiverste en natuurlijkste bemesting en veel roordeeliger.
Bijna overal verkrijgbaar, waar niet vertegenwoordigd is gelieve te
schrijven aan den depothouder
Lang* Dwarstraal 4B Gouda-
Venn, tot Exploitatie van Bernestuig's procédé'a, Jufferstraat 6, Rotterdam
deze zijn van prima kwaliteit en laag in prijs.
1371 30 Aanbevelend, Ha PEE Ka
INTERNATIONAAL HANDELS-BUREAU,
DE EERSTE NEDERLANDSCRE VAKKUNDIGE ZAKENBEURS
LEUVEHAVEN 46a Teléf. Interc. 8696 ROTTERDAM
Wij kunnen u in elke branche en prijzen zaken aanbieden.
Vraagt kostelooze inlichtingen. 1358 16
Beleefd aanbevelend, L. N. POLDERVAART.
AGENT voor Gouda en Omstreken
LANGE TIENDEWEG 24 GOUDA TELEF. No. 326.
LANOE TIENDEWEO 27 - TELEF 313 GOUDA
heett in roeraat: 995 30
SINAASAPPELEN.
BLAUWE DRUIVEN.
VERSCHE AARDBEIEN.
TAFELPEREN.
TAFELAPPELEN.
MANDARIJNEN.
BANANEN.
DOOSJES TUNISDADELS.
NIEUWE VIJGEN.
DIVERSE SOORTEN NOTEN.
BLIKGROENTEN (merk Sleatel*) tegen scherp cotteurreerende prijzen.
Uitgave .en de Fima A. BRINKMAN ft ZOON, te Gonde;
bewerkt door G„ J. J. POT
Sec ret aria-Archivaris der Gemeente Gouda
Dit fraaie boek, dat tal van interessante bijzonderheden bevat, zoowel uit vpoegeuen
als tegenwoordigen tyd en versierd is met 78 illustraties in en buiten den tekst
waaity een fraaie VIERKLEURENDRUK van het KERKRAAM uit de beroemde
ST. JANSKERK, kost slechts
INHOUD: De oorsprong en de ontwikkeling van Gouda; De Goudsche Handel en
Industrie; De verkeersverbindingen be waiter en te land; De bedryven der
Gemeente Gouda; Gezondheidszorg en Volkshuisvesting te Gouda; Kun
sten en Wetenschappen te Gouda; Het Onderwys te Gouda; De lichame-
lyke opvoeding te Gouda; Gouda als woonstad; De voornaamste monu
mentale gebouwen, enz.
t&° Verkrijgbaar by de UITGEVERS en den BOEKHANDEL.
E«n samenkomst won Poinoaré sn MaoDonald.
Verschillende wetsontwerpen in voorbereiding. De Duitsche sociaal-de
mocraten voor een volksstemming. Het conflict in de Duitsche mijn
industrie. De loonen der Britsche mijnwerkers.
Het schrijven van den Britsche premier
aan de zaakgelastigde te Parys, waarin
verzocht werd den Franachen premier in
kennis te stellen met hetgeen Engeland's
premier Mac Donald met de Belgische mi
nisters Theunis en Hymans heeft bespro
ken, ia gevolgd door een vrieodelyk© uit-
noodiging. De gezant van Gnoot-Brititannié
heeft, zoo luidt een Havas-telegram, den
heer Poincaré uitgenwdigd, hem op 20 Mei
te Chequers te ontmoeten, aangezien de
parlementaire arbeid van den heer MacDo-
nald niet veroorlooft Londen te verlaten.
Ploincaré heeft deze uituoodiging aanvaard
en zal zich dus naar Engeland begeven.
Volgens de Fransche bladen zullen de
Belgische Ministers ook oonfereeren met
Mussolini, nadien zal dan een conferentie
van alle geallieerde Ministers plaats vinden.
Terwijl de geallieerden dus verschillende
conferenties voorbereiden, om tot een be
slissing te komen in zake de uitvoering van
de rapporten der deskundigen, heeft de
Duitsche regeering reeds een aanvang ge
maakt met het maken van verschillende
wetsontwerpen, die by eventueel uanvoar-
den van de rapporten der deskundigen nood
zakelijk zullen worden.
De Duitsch-Jiationale leider Dr. Hergt,
die met de ryksdagleden graaf Westarp en
Dr. Reichert hy den rykskanselier infor
meerden of dit inderdaad zoo was, kregen
op hun vraag een bevestigend antwoord.
Uit deze voorbereidingen zou men kunnen
opmaken dat de tegenwoordige regeering er
op rekent aan te hl yven. Het wyst er op
dat inderdaad getracht wordt tegenover de
Duitsch-nationalen, die zich met de Deutach-
Volkisohe groepen willen vereenigen om de
aterskte party te kunnen vormen, een an
dere nog sterkere groep te vormen, die zou
vereenigen de Duitsche Volksparty, het
Centrum en de democratische party, die
onder den naam van Block der Mitte over
163 stemmen zou beschikken en dan de
sterkste fractie zal zyn.
Als zoodanig zou dez« groep de voorzit-
terszetelt opeischen.
Dit nieuw uitgevonden middenhlok zal
van de Duitsêh-natiomalen e«n uitgesproken
ja of neen eischen en het kabinet-Marx, zy
het ook in eenigszins gewyzigden vorm, zou
dan zoolang aan het bewind blijven tot het
de meerderheid in den rykadag heeft'. Het
meent daarby te kunnen rekenen op de so
ciaal-democraten, behalve misschien wat be
treft de spoorwogwebgeving. Daarentegen
echter hebben de soc.-democraten het denk
beeld van een volksreferendum naar voren
gebracht dat zal beslissen in de quaestie
van het al of niet aannemen van de rap
porten der deskundigen. Daar de verkie-
Bingiaatryd tusschen de 23 partyen niet de
ruxxkakelyke klaarheid heeft gebracht, be
hoort thans, zoo zeggen zy, het volk met
„ja" of „neen" te beslissen. De sociaal-de
mocraten zyn overtuigd, dat zoowel de
Duitsch-nationalen als de Deutsoh-völlri-
schen en de communisten een groot aantal
«temmen hebben gekregen van lieden, die
ontevreden waren, maar daarmede nog niet
uitgesproken hebben, dat zij tegen de rap
porten zyn. De uitslag van een plebisciet
zou een overzicht geven, hoe het Duitsche
volk in zyn geheel over de quaestie van de
politiek der vervulling in werkeiykheid
denkt. Het partybestuur van de soc.-demo-
cratische party iS overtuigd, dat de groote
meerderheid der kiezers vóór het aannemen
van de rapporten van de deskundigen zou
«temmen, omdat dit wederopbouw en vrede
liet eekent. Met het resultaat van zulk een
volksstemming zou daarmede de meerder
heid van het Duitsche volk zich achter de
vervullingspolitiek van de laatste jaren stel
len.
In het conflict in de mynindustrieën in
het Ruhrgebied, Silezië en Saksen is .nog
geen verandering ingetreden. Alleen wordt
door verschillende bladen geconstateerd, dat
zich toch een zeer groot aantal werkwilli
gen heeft aangemeld. In het Ruhrgebied
waren zelfs weer ruun 28.000 man aan het
werk.
De communisten pro boe ren natuuriyk
overal de werkwilligen te verhinderen aan
het werk te gaan, waardoor het op verschil
lende mijnen tot botsingen is gekomen, die
echter geen etnstigen omvang hadden.
Meer en meer beginnen de gevolgen van
do stopzetting der kolenproductie zich ook
in andere takken van industrie te doen ge
voelen. Nadat roeds verschillende gasfabrie
ken wegen* gebrek aan kolen het bedryf
aanzienlijk hadden moeten inkrimpen, deelt
thans de directie van de Kruj>p-fabrioken te
Essen mede, dat waarschyniyk van a.s.
Maandag af het bedryf zal moeten worden
beperkt. De Gute Hoffnuogahütte in Over-
hausen heeft gisteren wegens gebrek aan
gas en electrischen stroom een groot ge
deelte van haar werklieden naar hui» moe
ten sturen.
Naar verluidt hebben de onderhandelin
gen tusHchen de mijndirecties en de arbei
der» in hot Ruhrgebied geen resultaat opge
leverd.
In het rapport der enquete-commissie in
Engeland naar de mynwerkersloonen wordt
gezegd, dat de winsten van het bedryf niet
voldoende zyn om de gevraagde loonsver-
huoging toe te staan, terwijl by den eisch
der mynwericers tot reorganisatie vuo het
bedryf een politieke quaestie betrokken is,
tot welker bohandeling de oommissie niet
bevoegd is. Het rapport yrtelt voor de be
sprekingen tot wyziging der loonaovereen-
komst van 1921 te hervatten.
BUITEN L ANDBCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Bankmoeiiykheden.
Men seint uit Keulen aan de N. R. Crt.:
Gisteren zyn weder verschillende banken,
vooral in het district DuaaeUIorp, in beta-
lingomoeiiyicheden geraakt, welke in hoofd
zaak een gevolg zyn van den toestand op
de geldmarkt. Door de Industrieile Hank-
ge sell.schaft te Dusseldorp, die tot nu toe
de financieele instelling van den onlang*
overleden grootindustrieel Becker was,
wordt getracht een 'saneering tot stand te
brengen, welke volgons het bestuur veel
kans van slagen heeft. De moeiiykheden btt
«leze bank zijn veroorzaakt door het ftsit,
«lat zy aan het Stahlwerk Becker groote
credaeten heeft verleend, waarvan d« te
rugbetaling by den tegenwoordigen toe-
«tand op «le geldmarkt op groote moei
iykheden stuit. De kans bestaat, «lat de in
stelling door groote banken te Frankfort
a. d. M. zal worden gesteund.
De Bannen Bankvereia te Barmen deelt
mede, dat de geruchten, volgens welke hy
haar een steunactie noodlg zou zyn, zonder
grond zyn. Zy heeft door de verleening van
belangrijke cre«fieten door haar filiaal te
Keulen aan een in betallngsmoeiiykheden
geraakte Keuische importfirma van levena-
mi«ldelen aanzienlijke verliezen geleden, die
echter uit de winst van het loopemie jaar
gedekt kunnen worden. De raad van beheer
zal in het mi«lden van «Ie volgende week
vergaderen, om de balans vast te stellen.
Een divideml wordt natuuriyk niet -uitge
keerd.
ENGELAND.
Strijd om een Kufmisch gezant»chap«gebouw
Een der quaesta.es, door «le sovjet-delega
tie by het Britsche departement van bui-
Urn la ml ach e zaken aanhangig gemaakt, is
volgens «le „Daily Telegraph" de teruggave
aan haar van de gebouwen, waarin «le oude
Tsaristische ambassade en het consulaat
wuren gevestigd. Sedert den val der voor-
loopige Russische regeering is de Ambas
sade op Ghesham Place gebruikt door ver
schillende lief«la«ligheUlsvereenigingen van
de Russische kolonie, die «le sovjetregee-
ring weigeren te erkennen. De handelsover
eenkomst van 1921 is nog niet officieel ge
annuleerd en daarom zou du* nog het voor
behoud moeten gelden, dat de sovjetregee-
TWEEDE KAMER.
Het ambtenarenwete. Wyziging Motor
en RMwielwet.
Herinnert men zich nog de pyniyke his
torie met wetje 312, waarin de Kamer vóór
de intrede van de Paaschvacantie opzette
lijk is biyven steken
Kort uitgedrukt kwam het hierop neer:
De Regeering had artikel 40 van het Be
zoldigingsbesluit ingetrokken, met de be
doeling om (van 1 Mei j.l. af) tot een ver
laging van de ambtenaarssalarissen over
te gaan. Dat de Regeering dit artikel in
trok was haar recht en in de gegeven om
standigheden tevens haar dure plicht. De
vriag echter, of de eenmaal in dienst zy'n-
de ambtenaren niet aanspraak konden
brfjven maken op de salarissen, die hen
eenmaal by dat artikel 40 gewaarborgd wa
ren, was een andere en deze vraag werd
door kundige juristen verschillend beoor
deeld en om zich nu tegen de kwade kans
van een proces te dekken, had de Regeering
het befaamde wetje 312 ingediend, dat den
proces-lustigpn ambtenaar den weg naar
den rechter moest afsnyden. De Minister
van Justitie stelde het anders voor: het was
niet anders dan een interpretatief wetje,
dat bestaand recht in een wet vastlegde.
Ja, maar de vraag, óf het reeds bestaand
recht was, zou eventueel door den rechter
behooren te worden uitgemaakt en daarom
vonden zoovelen dit wetje 312 iets onbe
hoorlijks, iets dat uit moreel oogpunt niet
te verdedigen was. Zóó stond de Kamer er
in April tegenover en toen men op het mo
ment geen beteren uitweg wist, zocht men
kracht in uitstel. De Regeering kon dan in
de Paaschvacantie het vraagstuk nog eens
van alle kanten bezien en met iets beters
komen of het intrekken. De Regeering heeft
echter niets gedaan, althans men heeft er
naar buiten niets van bemerkt. Op 6 Mei
kwam de Kamer weer byeen en vond het
leelyke wetje precies zoo als zy het verlaten
had. Daarop was maar één antwoord moge
lijk: verwerpen en dit heeft de Kamer dan
ook met een sprekende meerderheid ge
daan. Wel is het geheele wetje verworpen,
maar de Kamer heeft het hart er uit ge
sneden en het wetje, volkomen ontzield, aan
vaard, opdat het mogelyk zou zyn ook de
salarissen van die onderwijzers te korten,
voor wie een overgangsbepaling in de La-
ger-Onderwyswet gold.
Alleen dr. Nolens heeft er nog het woord
over gevoerd. Het kwam hierop neer, dat
het hem en den meesten zyner geestver
wanten onmogelijk was hun stem aan dit
ontwerp te geven, omdat, wat ook de grens
tusschen publiek en privaat recht mocht
zyn, niemand de stelling verdedigen kon,
dat op het gebied van het publiek recht
alles geoorloofd wasMen wilde niet den
ambtenaar, die een beroep op den rechter
mocht willen doen, een stok steken tusschen
de beenen.
Een ieder gevoelde in de Kamer, dat met
de verklaring van dr. Nolens het pleit be
slecht was. Minister Heemskerk had nog
een vrij uitvoerige verdediging op schrift
gesteld en las deze op een begrafenistoon
voor; men luisterde uit beleefdheid, maar
de kunstige zinnen konden niemand meer
overreden. Van de Linkerzyde stemden
slechts mej. van Dorp en de beitle Platte
landers voor het wetje; de overige Linker
zijde liet het „tegen" hooren, evenals de
meerderheid van de katholieken (den Ka
mervoorzitter incluis) en de helft der chris-
telyk-historischen. Zoo is het veelbesproken
art 1 van het befaamde wetteke met 66
tegen 29 verworpen, een onaangenaam
échec voor den Minister van Justitie, die
er intusschen niet om zal aftreden. Dat is
onder dit Kabinet geen gewoonte meer! Er
zijn vroeger ministers heengegaan om min-
der dan zulk een nederlaag, maar dat is
alles veranderd. Zelfs minister Westerveld 1
is als Minister van Marine teruggekeerd,
nadat zyn Vlootwet was afgestemd en dan
zou een Minister van Justitie heengaan om
een futiliteit als een verschil van inzicht
over wat juridisch en Vooral moreel geoor
loofd is 1 En misschien is nog maar goed,
I* dan nacht van hat Lentafaest.
Het was in de paasebweek van het jaar
1897.
De donkere avond was reeds lang gedaald
op de stille aarde. De grond, overdag verhit,
nu za«ht verkoeld door den frisschen lucht
stroom van een lentenacht, scheen uit volle
borst te zuchten; van deze zuchten, spelend
'n de stralen van den statigen tintelenden
starrenhemel, bleven witachtige nevels
bangen, kronkelend als de rook van een
wierookvat, tegemoetgaaad het lentefeest
Doodsche stilte. Dé kleine hoofdstad,
waar de nevelachtige koelte woei, wachtte
zwÜgend tot de eerste slag zou weerklinken
van den hoogen kerktoren. Maar in de scha
duw1 der stille ontvolkte straten werd in
-«panning geluisterd. Van tyd tot tyd ging
werkman v«jori>y, die zich verlaat had,
v°or wien het feest nauwelyks bestond na
den zwaren aftnattenden arbeid; nu en dan
weerklonk het ratelen van rytuigwielen
dan opnieuw doodsche stilteHet leven
bad zich naar de huizen gehaast, naar de
djbe paleizen en nederige stuipen; de ven-
«ters aan de straat waren verlicht Boven
de stad, boven de bergen, boven de gansche
aarde verkondigde het suizen van den wind
het naderende feest der opstanding en we
dergeboorte
De maan steeg niet aan den hemel; de
^ad lag in «le breede schaduw van den berg
waarop een groot, somber gebouw stond. De
rec*vte' strenge lynen teekenden
*wart af tegen het sterrenazuur de
dat het Kabinet niet opnieuw verzwakt
wordt door het verliae van een zyner kun-
digste leden
De Motor- en Rywielwet is op de helling
gebracht Niet te vroeg, maar het wordt
dan nu ook op to date.
We zullen hier slechts twee belangryke
beslissingen aanstippen. In de eerste plaats
is er veel te doen geweest over de vraag,
of er niet een soort van examen zou wor
den ingesteld voor het verkrijgen van een
rybewys. Verschillende oplossingen werden
aanbevolen. Ten slotte Is aanvaard een
amendoment-van Braambeek, ten, gevolge
waarvan óf door een proefrit óf op een an
dere, by algemeenen maatregel van bestuur
te bepalen wyze, het rybewys zal worden
verkregen, welke regeling voor alle bestuui
ders van motorrytuigen zal gelden
Voorts heeft een interessant debat plaats
gehad echter voorshands zonder resul
taat over een amendement van de heeren
van Salse van IJsselt en van Rappard,
waarvan de bedoeling is de aansprakelyk-
htid voor schade ten gevolge van over- en
aanrydin?, door motorrytuigen veroorzaakt,
op den eigenaar of houder van het motor
rijtuig te leggen, tenzy hy aantoont, dat
hem géén schuld treft De volgende week
zal de Kamer hierin aen beslissing nemen.
Een punt van gewicht is nog geweest de
quaestie van de maximum-snelheid. By
plaatselyke verordening kon voor wegen
binnen de bebouwde kommen een maximum
snelheid van 10 K.M. worden voorgeschre
ven. Het nieuwe wetsontwerp wilde er 20
K.M. van maken. Een voorstel-van der Mo
len om er 15 K.M. van te maken, heeft
geen meerderheid kunnen verwerven. Daar
entegen is met een kleine meerderheid aan
genomen een voorstel-van Braambeek, dat
gemeentebesturen de bevoegdheid geeft (be
houdens goedkeuring door Gedeputeerde
Staten) om de maximum-snelheid op brug
gen en wegen in bebouwde kommen, waar
verkeersdrukte zulks noodig maakt, voor
bepaalde soorten auto's tot 12 K.M. te ver
lagen.
Brieven ven een Beuwenaer
uit Parijs.
XXXI.
Parys, 7 Mei 1924.
Totaal over de maand April: zooveel
francs. Twee regels wit en toen stond er:
Dé huurprijs van uw kamer is voor de
maand Mei verhoogd met twintig percent.
Boem. Daar sta je met je goeie gedrag.
Terwyi de franc de hoogte ingaat, en de
levensmiddelenpryzen een ietsje beginnen
te zakken, betaal je ineens, zonder vooraf
gaande kennisgeving, twintig procent meer.
Oh ik had 't verwacht, maar toch nog
stilletjes gehoopt dat m'n verwachting be
schaamd zou worden. Maar met dezelfde
rassche schreden alB de Olympische nadert,
na«iert ook de, laten we maar zeggen, af-
zettery.
„Meneer," zei ik tegen de huisbaas,
„waaróm moet ik meer betalen? Is dat het
eerste symptoom van de Olympische Spe
len?"
„Olympische Spelen?" De man keek me
aan of ie d'r nog nooit van gehoord had.
„Welnee meneer, kykt U eensEn toen
volgde er een lang verhaal over dure ex
ploitatie en nieuwe belastingen, vakvereeni-
ging en solidariteit, dat dienen moest om
de twintig procent te motiveeren. Ik was
echter niet overtuigd en besloot een laatste
poging te wagen.
„En als ik m'n kamer opzeg?"
Er lichtte een heimelyke glans in z'n
oogen alsof hy zeggen wou: „Wat zou U me
dan een pleizier doen", maar met een effen
gezicht beweerde m'n, door de Olympische
bacil geïnfecteerde, huisbaas:
„Dat moet U zelf weten, ik kan U de
kamer niet onder het genoemde b«drag
geven."
Ik zweeg, verslagen en verdween. Maar
toen ik een paar dagen later iemand sprak,
«lie evenals ik „verhoogd" was, en die toen
de beenen genomen had omdat ie niet uit
gebuit wilde worden, was ik nog erg bly,
zwarte deuren waren nauwelijks zichtbaar,
gapend in de duisternis der donkere muren;
vier hoekige torens doorboorden de lucht
met hun scherpe spitsen.
De eerste galmende slag weerklonk door
de fyne lucht van den droamerigen nacht
een tweede een derdeDe klokke-
tonen verspreidden zich zingend en golvend;
de geluiden wonden zich samen in mach
tige, vreemde harmonieën, licht wiegend en
kronkelendIn het zwarte gebouw, in
de donkere stad, steeg een zacht ruischen
omhoog naar het krachtige akkoord in de
etherische lucht.
De tonen zweganDe klanlien amolten
weg, al meer en meer heerachte nachtelyke
stilte, lang nog weerkaatste dè verwarde,
verflauwende echo als de trilling van een
onzichtbaar gespannen koordIn de hui
zen doofden de vuren uit, de kerkvensters
straalden. Het land maakte zich gereed om
weer te verkondigen het oude woord van de
overwinning der wereid, van liefde en broe
derschap
De grendels knarsten in de donkere deu
ren vto het sombere gebouw. Een half
pelotlAM soldaten, de wapens kletterend in
de dkigternis, kwam de wacht aflossen. Ze
hielden by den hoek stil; uit de zwarte
menschengroep kwam iemand te voore«Jiyn;
de vorige schildwacht verdween ift)de onbe
stemde, donkere massaHet peloton
zette zich opnieuw in beweging langs den
hoogen gevangenismuur.
Een der schildwachten w4b een jong
dat ik maar gehouden had wat ik had, want
die kennis moest nu nog veel meer betalen
voor een mindere kamer in een klein
straatje in een uithoek van Parys.
Dus ondervind ik nu de schaduwzyde van
de 01ympis«9he Spelen. Ach, het zyn niet al
leen de Franschen die profiteeren, het is
voor een groot deel de schuld van de Ameri
kanen en de Engelschen, die lóten profi
teeren en met een yslauw gezicht prfjzen
betalen die absurd en exhorbitant hoog
zyn.
Een klein hotel, hier dicht by me, vei^
huurde aan een Amerikaan alle kamers voor
drie maanden. Het hotel in kwestie, dat in
normale omstandigheden per maand een
recette maakt van ongeveer 16 duizend
francs, krygt nu per maand 36 duizend
francs. Klein winstje, zoet winstje, zeggen
ze dan by ons. Maarlaat ik niet langer
uitweiden over deze Olympische afzetpat-
tyen, het helpt toch niet en het maakt een
mensch maar zwaarmoedig.
Waarover dan gepraat? Over het mooie
weer Nee, want dat moet nog komen. Over
de „Salon du Printemps"? Nee, da's afge
zaagd. Over de verkiezingen dan? Spaar
me, nee niet over dergeiyke vervelende on
derwerpen.
Als we 't eens over de mode hadden Da's
wel een heel gevaariyk onderwerp voor een
manspersoon, geloof ik. Maar ik weet er
net genoeg van om er groote domheden
over te verkondigen. Ik weet wat iedereen
er van weet. Alle dames loopen met die rare
afgezakte tailles, ze hebben verder een
klein hoedje op hun kortgeknipte haren
staan en, o, maar nou weet ik toch wat
nieuws; ze dragen allemaal een zijden dasje
van een helle kleur onder hun mantel,
meestal een kleur die harmonieert met die
van het kleine hoedje. Je ziet paarse, roo
de, witte, groene en saffranige lapjes, 't Is
erg mooi, geloof ik, maar 't staat soms
vreeselyk leelyk. Een juffrouw met een
zwarte mantel en een zwarte hoed op, die
zoo'n rood dingske om d'r hals gebonden
heeft, da's net een vrouweiyke uitgave van
een apache. En, o ja, da'B waar ook, die
korte harengeschiedenis, dat is al weer af-
geloopen. Officieel is het tenminste geen
mtide meer, maar officieus nog wel, omdat
de haren nog niet bygegroeid zyn. Maar 't
is tegenwoordig erg makkelyk, als je geen
haar genoeg hebt dan koop je d'r maar wat
by, net als met kopjes en schoteltjes. Er
wordt zelfs verteld dat een pientere coiffeur
indertyd, toen iedereen z'n haar liet ver
korten, al het afgeknipte haar bewaarde.
Hy verkoopt nu, voor een flinken prijs na
tuuriyk, aan z'n damesklanten hun eigen
haar weer terug. Ik vraag me af: Moet dat
haar nu beschouwd worden als valsch of als
écht haar? Laten we voorloopig concludee-
ren, dat het echt-valsch isl
Ik merk, dat ik toch eigentyk maar een
schyntje van de mode afweet Laat ik u dan
liever een gezellig spelletjg. vertellen, waar
ilc tegenwoordig verzot op ben. Het komt
uit Engeland en je speelt het met z'n tweeën
overal waar nogal veel menschen loopen.
Deze nieuwe sport, „the beaver" geheeten,
of in 't Fransch „le jeu de la barbe" bestaat
in het baarden tellen. By iedere baard die
ik tegenwoordig zie zeg ik: quinze. En als
de vriend met wie ik op de boulevard loop,
er ook een ziet dan zegt ie ook: quinze. De
volgende baard is „trente", de daaropvol
gende baard „quarante" en wie het eerste
vier baarden gezien heeft zegt: „jeu". Men
telt dus net als bytennis, 16, 30, 40
game!
Er zyn lui, die er geweldig gewiekst in
zyn. Soms heb je in een halve minuut een
spel gewonnen. De schrijver Paul Morand
heeft er in z'n laatste succesboek „Lewis et
Irène" een heele verhandeling over gehou
den.
In Gouda is dit een spel wat je op den
Kleiweg (wat een gemeen smerig woord
toch eigenlyk, hè?) kunt spelen. Je kan 't
natuuriyk ook doen met snorren in plaats
van baarden en ter afwisseling ga ik het
hier invoeren met ongeverftle juffrouwen.
Maar ik vrees met grooten vreeze, dat ik
dan nooit aan een jeu toekom!
A. C. S.
rekruut: zyn hou«iing verried nog zyn boer-
sche afkomst op zyn gelaat lag die uitdruk
king van groote inspanning van een nieuwe
ling, die zich voor de eerste maal op een
verantwoordelyke post bevond. Hy stond
met het gelaat naar den muur, liet zyn ge
weer zakken, «leed twee passen, en een halve
wending makend raakte zyn schouder dien
van den afgelosten schildwacht aan. Deze
keerde zich otn en sprak op barschen toon.
„Van een hoek tot een hoekkyken...
niet slapen of droomen!"
De grijze oogen van den rekruut zagen
hem angstig aan.
„Begrepen?"
„Ja!"
„En pas op!" hernam «le soldaat streng,
toen sprak hy vriendelyker: „Wees maar
niet bang, Taddeue!"
„Bang?" vroeg de rekruut, daarna voegde
hy v peinzend aan toe: „Kameraad, het is
of ik een ste*k in 't hart voel
Deze openhartige bekentenis, die bijna
kinderlijk klonk uit een soldatenmond, «leed
den ander glimlachen.
„Daar ligt je moeder» dorp!" zei hy min
achtend en spy tig, toen koramandeerde hy
op barschen ton:
„Over, geweer! Voortwaaris, marsch!"
Regelmatige voetstappen weerklonken, de
wacht verdween om den hoek. De schild
wacht wierp het geweer op den schouder en
liep zacht langs den muur op en neer
De jonge soldaat loopt met zijn geweer
langs den muur. De uren kruipen voorbij;
ver strekt het veld zich uit dat onlangs van
onder de sneeuw te voorechyn is gekomen.
De lichte wind strijkt langs hem heen, de
soltiaat is droef te moede.
De jonge schildwacht houdt stil by den
muur, zet zyn geweer op den grond en met
het h«»fd steunend op de handen «lie op den
loop rusten, staat hy in diep gepeins ver
zonken. Hy kon zich niet goed voorstellen
waarom hy hier was in «lezen ple<tfitigen
f eestnacht met een geweer bij den muur,
en vóór zich een verlaten veld. Hy was een
echte moezjik; ook was zyn by naam „de
dorpeling" niet onverdiend. Hy was grond
bezitter, had z'n eigen veldde voort
durende onophoudelijke angst by eiken stap
en elke beweging beletten den knaap den
strengen dienst behoorlijk waar te nemen.
Maar op dit oogenblik is hy alleen
Het verlaten landschap strekt zich voor hem
uit en geliefde droombeelden vertoonen zich
aan z'n oog. Hy ziet weder zyn dorp waar
door de wind suist en de kerk met de ver
lichte vensters en de donkere kruinen der
pynboomen wiegend over de kerk.
Van tyd tot tyd ontwaakte hy even; dan I
komt er een verwande vragende uitdrukking
in de grijze oogen. Waarom staat hy daar
met een geweer b\j «Ken muur?De
werkelijkheid dringt tot hem door, maar
weldra voert de onrustige nachtwind hem
in het droomen land terug en de soldaat
peinst voort, geleund op zyn geweer......
Dicht bij de piek waar de schildwacht
staat verschijnt een swart voorwerp: het
is het hoofd ran «en manDe vagebond
ziet het uitgestrekte veld en «le nauweiyica
zichtbare iyn van het verafgelegen woud...
De friseche nachtlucht vergroot zyn leed;
hy smacht naar vrijheid. Hy daalt en glijdt
zacht langs den muur
De juichende e<dio van het klokgelui ver
stoort dc nachtel ijke stilte. De stoet verlaat
de gevangeniskerk; het welluidend gezang
golft door de ruimte. De soldaat zucht,
richt zich op, lioht de muts op om een krui»
te slaan; hy vouwt «le handen voor het ge
bedDe vagebond heeft den grond be
reikt en verdwijnt in 't lange graa.
„Halt, halt..." schreeuwt de schildwacht;
van schrik zwaait hy met 't geweer. Wat hij
vreesde, wat hem tegen de borat stuitte,
waarvoor hy skkietde wordt thans werke
iykheid, nu hy die grijze gedaante ziet
vluchten.
„Het i» je pdicht, schiet!" »ui*t het in «len
geest van den soldaat; hy legt het geweer
aan en «le oogen sluitend, vuurt hy
Boven de stad zweven opnieuw welluiden
de klanken, opnieuw slaan de klokken,
vermengd met de zuchten van een gewonden
vogel. Achter de muur jubelt wijd over het
veld 't zegevierend gezang: „Christus is op
gestaan!"
Een tweede geweerschot weerklinkt;
droevig herhaalt de echo het over de ver
laten vlakte; dan sterft het weg
Uit Ko rol enk o. Schetsen en Ver
tellingen uit Siberië. (Wereldbiblio
theek, A'dam.
