Had.
E
's-ïramhijt
itZOON
fERK
ing
jen
ng en
insch.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
VVERKERK OUDERKERK., OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
No. 15639
Dinsdag 13 Mei 1924
B4«Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
31 - Gouda
ROMANTIEK.
ikerij
elsche stoffen
1168
70
DMMT 040. Op
gezonden.
en
804 38
Amsterdam,
ndel,
8e DRUK.
jaar” zeide zij,
FEUILLETON.
koud, juffrouw
en
1390 100
den Mensch
Hf 1 440.
SLS,
VE-
0GI,
LLE
)EL,
TOT
ERD
leen wetenschappe-
t boek kan worden
oofden, gehuwden,
iten, onderwijzers,
:o per post.
tant.
ad bestelbiljet toe-
s-My. en Boekh. te
Ijjkache termijnen
Naar het Duitsch
van
OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
mevr J. P. WESSELINK—Van Rossum.
Overneming verboden krachtens
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
lis
a
NOSE bleek voor I
n? De SANGUI- I
i herstelt die, waar I
1816 4ol
n; zij geeft nieuwe I
Ie proef van-
J
Den Haag. f
Onze plannen zijn meestal maar houts- komen eenvoudig ingetrokken
koolschetsen; een veer kan ze uitvegen. A~' r'an ""4 u” '4oow
De ernstige botsingen die naar aanlei
ding van de onthulling van het standbeeld
van Mobtke Zondag te Halle hebben plaats
gehad, hebben zich in den loop van den dag
nog herhaald. Op talrijke plaatsen in en om
Halle is het tot ernstige gevechten geko
men tusschen aftrekkende rechtaradicalen
en communisten, waarbij aan beide zijden
bloedige koppen werden geslagen. Telkens
moest de Schupo ingrijpen om de vechten
den van elkander te scheiden. Het aantal
gewonden, dat in de ziekenhuizen moest
en vaders, vroed-
m.”
ch een denkbeeld
veranderingen bij
'an het vrouwelijk
worden ondergebracht, schijnt vrij aan
zienlijk te zijn. In een restaurant in de
buurt van Halle werden een aantal leden
van „Stahlhehn” door communisten aan
gevallen. Zij namen de vlucht en één hun
ner werd in het open veld door een com
munist doodgestoken. In verband hiermede
zijn vier personen gearresteerd.
In Halle loopt hardnekkig het gerucht,
dat ook de zoon van den kroonprins, die te
Halle studeert, incognito aan het feest heeft
deelgenomen. Invölkische kringen is men
er zeer ontstemd over, dat hij zich zoo op
den achtergrond heeft gehouden.
witte wol. Maar daar de schilder do
sneeuw noodig had ah achtergrond,
moest het meisje met hem mee naar
buiten, heel ver in het vrije veld. Waar
niets te zien was dan onafzienbare
sneeuwvlakten en stijf bevroren hoo
rnen.
Op een bevroren plas stelde hij zijn
ezel op. Dekens had hij onder zijn voe
ten en over zijn knieën. Zij slechts
een wit berenvel onder de witte met
boni omloonde laarsjes.
„Heeft u het heel koud, juffrouw
Dagmar
„Neen”.
Hij vroeg het driemaal. Daarna niet
meer. Wat kon het hem ook eigenlijk
schelen of zij half bevroor. Zijn schil
derij vorderde.
De voeten van het meisje zouden af
gevroren zijn, indien Anton er niet was
gefeest. Hij bad in een tweede slede
een kokende samovar mede laten ko
men Elk half uur bracht hij haar een
glas (bee. Maar het meisje wide
„stoor niet, Anton, je ziet, dat mijnheer
werkt.”
Dit was iets nieuws voor haar. Dat
iemand werkte, zuiver lichamelijk, met
verkleumde vingers. Terwille van een
idee. Dat iemand ter wille van de
schoonheid de scherpe koude niet acht
te, die den dood brengend in de lede
maten kroop.
En beangst waarschuwde aj
„De kleeden zijn van uw knieën ge
gleden, mijnheer Czaslo.”
(Woedt vervolgd).
ABONNEMENTSPRIJS: par kwartaal 246, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per poet per kwartaal ƒ8.16, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, dan boekhandel en da postkantoren.
Onia bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie TeL Int 82:
Redactie TeL 645.
flOUDSCHE COURANT.
i kon wor
den. Dan zat hij daar. Zijn titel had
hij trouwens reeds afgelegd, hij noem
de zich „dr. Patkul” 1 En wat zij met
Dagmar van plan was, mama geloofde,
dat zij het nog niet goed wist. „Zoo...
Zoo...”
Nu, de generaal had groot gelijk. Er
moest wat gebeuren. De tsarina nam
de zaak zelf in handen I” Kom hier,
kleintje, laat ik je eens bekijken „Daar
mede was zij door de tsarin-moeder
van rechts naar links en van links naar
rechts gedraaid alsof zij een pop was,
daarop had de tsarina geglimlacht en
haar een tikje op de wang gegeven en
gezegd Ik wil het nog eens met jullie
probeeren.
Terwille van je vader, op wien je
zooveel gelijkt. Daarom alleen.”
Het was omstreeks dien tijd, dat op
een gemaskerd bal, voor het eerst vorst
Warjagin opdook. Mevrouw Markoff
wist onmiddellijk, waarom het handel
de. toen hij verzocht een bezoek te mo
gen brengen. Want dat was er geen die
mee danste in de aanzienlijke wonin
gen. Dat was iemand, die door geboor
te en rijkdom boven de meesten van
zijn land stond.
„Als hij komen wil, kan hij komen.
Bij mij komen er velen.” Zei me
vrouw tot Martha Heller en haalde de
schouders op.
Maar zij reed naar de eerste kleer
maakster van St. Petersburg en bestel
de zes nieuwe japonnen voor haar doch
ter. Misschien omdat zij aan haar zoons
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda M> omstreken (bobooraade tot don bmorgkrtag) l
1-4 regels 140, elke regel maar ƒ045. Van buiten Gouda on den bmorgkringi
1—6 regels 1.66, elke regel moer 040. Advertentiën In het Zaterdagnummer 20
bjjelag op den prijs. Liafdadigheids-advertMitiita de helft vnn den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGENi 1—4 regels ƒ2.06, elke -
do voorpagina 60 booger.
Gewone advextantiën on ingeaondaa mededelingen bjj ooatract tot sear gwedueeer-
den prijs. Groots lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaechankomst van «oliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau! en onze Agenten en moeten daags vóór do
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
li)
Toen begon het meisje te schreien.
De tsarina was heel boos geweest, had
uaar moeder verwijten gemaakt, had
gezegd, dat zij haar man slecht behan
delde, hem belachelijk maakte tegen
over de geheele wereld. 'Hij had het
zelfde recht als mama om te zorgen
voer de toekomst van haar petekind.
Want hij was voor de wet haar vader.
Over het geheel bezorgde de geheele
familie haar niets dan moeilijkheden.
Ais graaf Rijd nik' zijd} leventje zoo
voortzette zou hij tot straf verplaatst
word mi I
En van den baron hoorde men ook
mooie dingen. Hij woonde ergens in
®®n Duitsch arbeidersnest en gaf een
dagblad uit waarin hij tot den strijd
tegen het kapitalisme aanzette. Het
grootste deel van zijn inkomen ging
Weg aan dwaze, oproerige stichtingen.
Hij moest niet vergeten, dat zijn in-
D« groote vraag lyk in hoe
verre dit wijziging zal bifengen in de alge-
meene buitenlandsche politiek, door Frank
rijk gevolgd. De meer behoudende bladen,
die begrijpelijkerwijze met den uitslag der
stemming zeer weinig ingenomen zyn, be-
toogen dat de omstandigheden geen be
langrijke afwijking van de tot dusver door
Poincaré gevolgd© politiek toelaten en wij
zen op het voorbeeld van Engeland, waai
men ook van het aan het bewind komen
der socialisten onder MacDonald een groo
te verandering in Engelands traditioneel?
politiek verwachtte, terwijl die toch in
hoofdlijnen onveranderd gebleven is.
Men acht het geenszins onwaarschijnlijk
dat door dezen uitslag, die de nederlaag
van Poincaré heeft gebracht, de samen
komst met MacDonald niet zal plaats heb
ben.
In Londen hebben de uitslagen van de
verkiezingen ook zeer verrast. Zoo goed
als alle bladen hadden een zegevierenden
terugkeer van Poincaré verwacht, en blij
kens de uitnoodiging van MacDonald aan
Poincaré om op 19 dezer te Chquers te
komen, had ook de Briteche regee-
ring niets anders verwacht dan een be
stendiging van den tegenwoordigen regee-
ringskoers.
Het is natuurlijk de vraag, of de uitnoo
diging aan „den Franschen premier” ge
richt, ook na een eventueele crisis geldig
blijft dan wel of Poincaré ajs vêrtegen-
woondiger der Ententepolitiek, voor zoo
ver deze Frankrijk betreft, naar Chequers
zal komen. Vermoedelijk zal onder deze
omstandigheden de ontmoeting tusschen de
hoofden der Britsche en Fransche regee-
ring eenigen tijd worden uitgesteld. Als
Poincaré eventueel niet zou aanblijven, ver
moedt men dat de formateur van een nieu
we regeering niet binnen een week een
buitenlandsche reis, zij het ook van korten
duur, zal kunnen ondernemen en zelfs als
Poincaré blijft is te verwachten, «lat hij
met de regeling van allerlei binnenlandschc
aangelegenheden de handen voorloopig vol
zal hebben. Als gevolg van een en ander
verwacht men, dat de geheele regeling in
zake Duitschland voor <je eerste weken op
nieuw in de lucht blijft hangen.
De onzekerheid aangaande verdere ont
wikkeling der binnenlandshe politieke ge
beurtenissen bleek ook uit d© zwakke hou
ding van den Franschen franc op de Lon-
densche wisselmarkt.
sel in een openbare vergadering tegen de
arrestatie van den wethouder protestveren.
Dez© arrestatie staat in verband met een
aanklacht, die door het gemeentebestuur
van Cassel wegens beleediging tegen de
redactie van de Deutsch-nationale Uaase-
ler Post is ingediend. DU blad had be
weerd, dat wethouder Wittrock en de stads
architect dr. Hoehl, die beiden lid van de
sociaal-democraLische partij zijn, zich aan
knoeierijen met woningen hadden schuldig
gemaakt, ten nadeele vaa het belastingbe
talende publiek. Het proces heeft reeds
plaats gehad en vier dagen geduurd. De
rechtbank stelde zich op het standpunt, «lat
de door het Duitach-nationalc blad ver
melde feiten niet in strijd met de waar
heid waren. Naar aanleiding van «Ut pro
ces zullen zich nu zoowel wethouder Wit
trock als dr. Hoehl wegens meineed te ver-\
antwoorden hebben. Alleen de wethouder
werd gearresteerd, daar men vreest, «lat
hij zich anders door te vluchten, aan de
vervolging zou pogen te onttrekken. Dr.
Hoehl is intusschen in zijn functie ge
schorst. 1
De bran«i in de haven van Hamburg.
Aangaande den grooten brand in de ha
ven wordt nog gemeld, dat de thans ver
woeste loods hoofdzakelyk was gevuld met
hennep, vlas en dergelijke artikelen, doch
dat er. zich ook partijen olie en chemika-
liën bevonden, alles derhalve goederen, die
niet alleen snel vlam vatten, doch ook lang
blijven door branden. Dit bemoeilijkte het
blusschingswerk in «ie hooge mate, hoewel
er zes brigades uit Hamburg, benevens drie
stoomschepen en een drijvende motorspuit
van den kant der xg. Koldauacha haven
werkten, Een angstig moment was, toen
het s.s. „Ruth”, dat in de nabijheid lag,
losraakte en juist tegen den buitenmuur
van de brandende loods werd aangedreven.
De muur stortte in en het schip kreeg een
groote hoeveelheid puin op het dek. De
spuitgasten op het schip wisten zich te red
den ,doch enkele hunner moesten overboord
springen. Twee zolderschuiten, naast de
loods gemeerd, werden echter door het
neerstortende puin tot zinken gebracht.
De verbrande goederen zijn het eigendom
van de Duitsch-Russische Tranaportmij.,
waarbij Russische ondernemingen voor de
eene en de HAI’AG voor de andere helft
zijn geïnteresseerd.
ENGELAND.
Zoowel Dover als Londen hebben de Roe-
meensche koninklijke gasten gisteren een
harteljjke ontvangst bereid. De prins van
Wales, vergezeld van den Roemeenschen
gezant begaf zich te Dover aan boord van
de Maagd van Orleans om koning Ferdi
nand en koningin Marie te begroeten. Op
het Victoria Station te Londen haalden ko-
nlng George, koningin Marie, MacDonald
en verscheidene andere ministers, officie
ren, gezanten enz. de gasten af. Vandaar
begaf men zich in staatsiekoetsen naar
het paleis van Buckingham. Daar had gis-
BUITENLANDSCH NIEUW8.
DUITSCHLAND.
De terugkeer van graaf Arco, dm
moordenaar van Kurt Eisner.
Zooals men weet is graaf Arco, de moor
denaar van den Beierschen premier Kurt
Eisner, voorwaardelyk in vrijheid gesteld.
By den terugkeer op zijn slot heeft de be
volking hem een ontvangst bereid, waar
van de „Bayrische Kurier” een levendige
bestdiryving geeft.
Op 6 Mei, aldus het blad, keerde graaf
Arco op z(jn goed terug, Het slot was
geheel versierd. Avonds bracht de bevol
king hem een serenade. Middags had de
graaf de verschillend© autoriteiten, bestu
ren van plaatselyke vereenigingen enz. ont
vangen. De dochter van een der houtves
ters droeg een vaandelgedicht voor. Verder
werd een vaandeloptocht gehouden; 200 tur
ners voerden oefeningen uit. Zang- en mu
zieknummers werden op het voorplein ten
gehoore gebracht.
Het feest werd besloten met ’t „Deutsch-
landlied”.
Te Caasel is gisteren de sociaal-democra-
tische wethouder Christian Wittrock in
hechtenis genomen. Wittrock, «lie ook lid
van den Pruisischen raad van state is,
wordt geschuldigd van meineed. Woensdag
avond zullen de sociaal-democraten te Cas-
als het ware zonder
eenige aanleiding, met haar weeke,
warme stem.
Mevrouw en de generaal keken bei
den naar haar beiden een beetje
onrustig.
Het was nog geen verloving. Maar
hei scheen er na aan toe, toen de tsa
rina hen rondom haar ontbijttafel ver-
eenigde mevrouw Markoff, het jonge
meisje en den vorst.
Waarom toch die vreemde heer er bij
was
Hij had het portret van de tsarina
geschilderd. En zou het ook van het
jonge meisje doen. „Op verzoek van
den vorst.” Zoo ver was het dus reeds.
In de bovenetage van het huis van
den generaal was de eetzaal voor hem
ah atelier ingericht. „Om het noorder
licht”, zei mevrouw. De generaal liep
rondom den ezel met de handen op zijn
rug en half dichtgeknepen oogen en
deed alsof hij er verstand van had.
Tol dat de schilder grof werd.
Sprak van het licht benemen en als
een woesteling met zijn penseelen in
het rond wierp.
„Lomperd” bromde de generaal
sloop weg.
Het verveelde hem ook.
Maar mevrouw lag beneden op haar
rustbank, had pijn in de gezwollen ge
wrichten van haar voet en moest zich
omslagen laten aanleggen door Martha
Heller.
Het jonge meisje werd voorgesteld
als „Sneeuwvrouwtje”. Geheel in
dacht, die bezig waren hun eigen on
dergang te bewerkstelligen en die tot
eiken prijs gered moesten worden.
Haar dochter mocht niet gedwongen
worden. Daar behoede God haar voor I
Maar goed zou het zijn.... „als het
ging” zoo heel terloops zei mevrouw
het tot Martha Heller en aan Anton
vroeg zij
„Wat zeg je van den vorst?”
Anton zei „Die Overtreft alles in
Sf. Petersburg.”
Zij knikte tevreden.
„Ja, een betere partij vindt men niet
spoedig.”
Heb geheele huis geraakte in onrust.
Het meisje zelf werd er bijna door
vergeten. Zij lachte niet en zij schrei
de niet, zij zei niet ja en ook liet neen.
Zij zag den vorst komen, zooals men
den avond ziet komen. Het wordt eerst
schemerachtig in de kamer, een beetje
donker en dan denkt men dat het des
te helderder zal zijn als het maar eerst
ontstoken is.
De generaal babbelde weer aan tafel
over de onroerende goederen van den
vorst, zijn kasteelen, en landhuizen, zijn
twee jachten en zijn extratrein.
„Hij ziet er nog goed uit,” ^pei me
vrouw.
De generaal knikte levendig.
,.Hfj is op den besten mannelijke
leeftijd ten ho«)gste vijf en veertig.”
Het meisje wierp het hoofd acditer-
ovex tegen de hooge leuning van haar
stoel
De volgende maand word ik achttien
De Verkiezingen in Frankrijk.
Sueces der linkerpartijen. De conferentie tusschen MacDonald en
Poincaré. De Völkische belonging te Halle. Het conflict in den
mijnbouw.
Evenals de jongste verkiezingen in
Duitschland van groote beteekenis waren
in verband met de oplossing der groote
Europeesche kwestie, die grootendeels mede
afhangt van de Fransch-Duitsche verhou
ding, waren de verkiezingen in Frankrijk
die Zondag plaats vonden van by'izonder
groot gewicht. De nieuw© Fransche Kamer
toch zal ernstige beslissingen moeten ne
men evenals de a.s. nieuwe Duitsche
rijksdag met betrekking tot uiterst be
langrijke aangelegenheden. Zoo hebben dus
inderdaad de richtlijnen der Fransche po
litiek op het spel gestaan. De Vorige Fran
sche Kamer heeft vooral tot taak gehad
oplossingen voor te bereiden. De nieuwe
Fransche Kamer zal op buitenlandsch-po-
litiek en evenzeer op binnenlandsch, voor
al financieel, gebied beslissende besluiten
moeten nemen. De oude Kamer heeft vier
jaren lang de voorwaarden moeten nagaan
waarop het verdrag van Versailles kon wor
den uitgevoerd, zij heeft de internationale
regelingen moeten uitwerken, het hoofd
bieden aan de financieele moeilijkheden, die
uit den oorlog voortvloeiden en tevens, vol
gens Fransch nationnalistisch standpunt,
aan het in gebreke blijven van Duitschland.
Volgens het nationaal blok heeft de oude
Kamer gedurende haar zittingsperiode de
gouvemementeele stabiliteit verzekerd en
de nationale politiek op verstandige en
ferme wijze gesteund, zooals die twee jaar
lang door Poincaré is vertegenwoordigd.
Het vraagstuk der schadeloosstelling, dat
der veiligheid, de financieele maatregelen,
die bezuinigingen kunnen verwerkelijken,
het budget in evenwicht brengen en de las
ten van Frankrijk verminderen, ziedaar
volgens ’t Fransche blad het Journal des Dé-
bats het programma van de a.s. parle
mentaire weriezaamheden, dat alleen kan
wonden uitgevoerd, als orde vastberaden
heid en methodisch werken de leidende be
ginselen zijn en er eensgezindheid heerscht
van hart en geest: „Wij hebben noodig dat
de politiek van orde, die vier jaar lang de
meerderheid heeft gehad in 't parlement,
wordt bestendigd.”
Al wat buiten deze staatkunde valt,
noemt het blad een avonturierspolitiek.
Het kartel van links proclameert wel is
waar niet de gewelddadige omverwerping,
zoo schreef het blad, maar wordt niette
min door een socialistischen en revolutio
nairen geest bezield. In 1919 afzonderlijk
verslagen en veroordeeld door de algemee-
ne verkiezingen, meenden de leden van het
kartel der links zich oriënteerende groepen
in 1924 meer kans te hebben door zich aan
een te sluiten. Maar afzonderlijk optreden
de dan wel gemeenschappelijk, zij blijven
aldus het blad dezelfden.
De meesters van deze coalitie zijn, zoo
schreef het blad, «ie socialisten, de vijan
den van den individueelen eigendom en de
radicaal-socialisten, die hun bondgenooten
zyn, zijn door hun denkbeelden omtrent den
staat, de voorbereiders van verspilling en
berooving. Vier jaar lang heeft het kartel
van links een telkens feller campagne ge
voerd tegen de regeeringen en tegen de
meerderheid. Welke oplossingen heeft het
aan de hand gedaan? Geen enkele, zegt
het Journal des Débats. Het kon makke
lijk critiseeren, omdat het geen verant
woordelijkheid had te dragen. „Het kartel
van links heeft vier jaar lang een rol ge
speeld van oppositie, maar geen ©ogenblik
heeft het getoond in staat te zijn te re-
geeren.
En toch zal het thans tot die taak wor
den geroepen, want de verkiezingen heb
ben succes opgeleverd voor de linker par
tijen.
Behalve in Parijs zelf, dat grootendeels
het nationale blok behield, maar waar toch
ook een Léon Daudet zijn zetel verloor, het
Noorden en Oosten, en streken als Bre
tagne en de Vendtje, di^ als vanouds haar
behoudende afgevaardigden trouw bleven,
heeft de linksche stuwing zich bijna over
al doen gevoelen. Het geheele zwaartepunt
van de nieuwe Kamer is naar links ver
plaatst, en de statistieken, waarmee men
echiter nog voorzichtig zijn moet, kennen
aan het linksche blok een meerderheid van
een dertigtal stemmen toe. j
Karakteristiek is het fiasco van verschil
lende mannen, die aan de rechterzijde een
op den voorgrond tredende plaats innamen.
Behalve de reeds genoemden kan de neder
laag worden gemeld van Tardieu, generaal
De Castelnau, Provost, lelaunay, Prins
Murat, de royalisten Magne en Magallon,
De Cassagnac en Rothschild. Daartegen
over staat links het verlies van mannen
als Grouflkier, Bracke, die niets van het
linkerblok heeft willen weten, den ouden
radicaal Buisson en den bekenden christen
democraat Mare Sangnier.
Gegeven de nederlaag door de aftreden
de meerderheid geleden en in weerwil van
het feit dat de in functie zynde ministers
alle herkozen zijn, acht men het toch hoogst
onwaarschijnlijk dat Poincaré zal aanblij
ven, «Bilt afgescheiden van de formeele ont-
slagindiening van het ministerie, welke na
elke verkiezing gebruikelijk is. Voor de
I vorming van een nieuw ministerie zijn het
thans mannen als Herriot en Painlevé uit
de radicaal-socialisten, Blum en Paul Bon-
cotir uit de socialisten, die in aanmerking
komen.
De ryksminister van arbeid heeft de
vertegenwoordigers van de werkgevers en
werknemers in de Ruhamynbouw uitge-
noodigd Woensdag a.s. te Berlijn aan een
gemeenschappelijke bespreking deel te ne
men, ten einde te trachten tot een by leg
ging van het conflict te komen. Eerst zul
len de gedelegeerden van den mynbouw
door den rijkskanselier worden ontvangen.
Mocht deze poging tot bemiddeling misluk
ken, dan vreest men, dat het in het Ruhr-
gebied zeer spoedig tot onlusten zal ko
men.
De vakvereenigingen zijn door de lang
durige betaling van weridoozenondersteu-
ningen zeer uitgeput en lang kunnen zij de
stakingsgelden niet betalen.
Ofschoon zich ook gisteren weer een
aantal mijnwerkers aangemeld hebben om
aan het werk te gaan, schijnt toch de al-
gemeene stemming zeer fanatiek te zijn.