Adverteert in dit Blad.
Laat ons eens een proefwasch behandelen.
mm
21
u
PliilaaMJee
HARLEY-HOUSE m
iSElT der Barley DaiiMoln u SinpMjiitla.
C. J. A. VERGEER,
H. A. JONUEBOER
Ziekenhuisverpleging,
UE «OUIISCUE FRUITHANDEL
ZOUNEBEIL OF PINCE1TEZ
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 17 MEI 1924. - TWEEDE BLAD
BAD
Badmutsen
Badhanddoeken
Badbroeken
Badhandschoenen
w
uil
BIJ n. S. H. FÖLAK, OPTICIEN
Brillen en Plnce-Nez.
S. H. van Loon
Aromatisch
Staaltinctuur.
Volks-Meubelmagazijn
Korte Noodgodsteeg 10
Reclame aanbieding.
Prima Lucifers
Costumes
- bÜ -
C. A. B.
Bantzinger
Nieuwe zentling
Overhemden.
V
Hei-aanbiedingen
Gabardine-Mantel, «I
Anton Coops
lfereeniging voor
CROFLAA
6 PHOTOKAARTEN
A. BLOEMEN, N. Markt 2. Telef. 610.
Uit ons Parlement.
modbpkaVtjk.
OPTICHN,
Weatharui 14, Gouda, Tefef 292.
Groote sorteering in 118 15
H!eetri»ch« SLtyp- en Reparatie-Inrichting.
Levering ven Brillen op voorschrift.
Barometers. Kijker». Thermometer».
Leverancier der Goudache Ziekenfondsen.
Da Qoudtcha Elaetr. Houtwaranfabrlak
„DE VOLHARffiND"
LOONZAGER1J EN -SCHAVERIJ,
HOUTDRAAIERIJ.
Brul van Blafttraat 14a BavVa
Beveelt «ich beleefd aan voor de
levering van alle voorkomende
DRAAIWERKEN voor JLH. Meu
belmakers en Timmerlieden. Prijs
opgaven worden op yerlangen gaarne
verstrekt. Spoedig aflevering.
1475 15
DROGISTERIJ MARKT 8.
1439 10
18 stuks voor 10 Aent.
Raam 96-9».
1U8 10
hoak Peperstraat
Dit is j© adres voor
REPARATIÊN VAN MEUBELEN.
772 15 Beleefd aanbevelend.
4k 8 cent par Pak
Drogisterij „HET GROENE KRUIS''
gleiweg 91 Telefoon 317
er no£ een bewijs noodig was
voor de waarheid van onze bewerintf.
dan hebben onze
dit op een schitterende wijze geleverd,
b.v.
Moderne
goede kwaliteit zuiver wol, smaak
vol gegarneerd, het nieuwste model
Het nieuwste Costuum
wollen blauwe stof (fijn ge-
nDd), moderne treegarneering,
goede afwerking
Aan schriftelijke aanvrage*
kan niet worden
ROTTERDAM
HOOGSTRAAT
|L koste hqoqstmaT
Bezoekt onze Heerenzeek. Thene ook Heerénkleedlno Voor dezelfde leg. prfjzen,
AMSTERDAM ROTTERDAM DIN HAAS UTRECHT LEIDEN «UtONINOEN LEEUWARDEN ffhlfHIfffl
DROOIST WIJDSTRAAT 31
SPONSEN.
144.W10
ZEEMLEDER.
BORSTELWERK.
opgericht door de GOUDSCHE ZIEKENFONDSEN.
Vanaf heden bl| alle Zlakanfondabodan
gelegenheid tel INSCHRIJVINO ala Lid
CONTRIBUTIE ffl.per jaar, fO.88 per half jaarenfO.IO p. maand.
Ook ^iiet-L«den van Ziekenfondsen kunnen toetreden
lo68 Vo,or Ziekenfondsleden direct ingaande rechten
LANGE T1ENDEWEG 27 - TELEF 313
heeft in vooraadt
GOUDA
BLAUWE DRUIVEN. -
VERSCHE AARDBEIEN.
TAFELPEREN.
TAFELAPPELEN.
MANDARIJNEN,
SINAASAPPELEN.
BANANEN.
DOOSJES TUNISDADELS.
NIEUWE VIJGEN.
DIVERSE SOORTEN NOTBN.
BLIKGROENTEN (merk Sleutela) tegen scherp coneurreereiule prijzen.
VOOR IINBOEOtL
tl kunt dan xalf oopdaalan.
T TELEFOON 540
GOUDA.
vanaf f 1.—
Fotografisch Atelier
WEES VOORZICHTIG!
EN SPAAR UW OOGEN VOOR SCHERP ZONLICHT
- VRAAG ONZE SPECIALE
MET HOLBOLLE GLAZEN - GEEL GROEN EN
ROOKKLEUR.
ALLE SOORTEN VERkRIJOQAAR
^1 MARKT 23 - GOUDA.
Vraagt prijsopgaaf.
TWEEDE KAMER.
Rijwielbelasting. Nederland-Rusland.
Aardappelziekte. Goud en Zilver.
Minister Colyn heeft zyn rywielbelasting
Binnengehaald. Reeds dit jaar zal ieder voor
zijn fiets ƒ3.aan den fiscus moeten of
feren. En dat zal tot 1 Januari 1930 duren,
want deze eind-datum is met goedvinden
van den Minister in het ontwerp vastgelegd.
Eén uitzondering is gemaakt, n.l. voor het
gammele fietsje van den onvermogende.
Dat zal onbelast blijven als de bezitter het
noodig heeft voor zyn beroep, als h\j huis
vader is en als hy geen ryksinkomstenbe-
lasting betaalt. Van vele zyden is aandrang
geoefend om deze uitzondering te maken en
de Minister heeft ze geaccepteerd. Mr. van
Kappard o.a. heeft zyn best gedaan om al
thans een lager tarief te krijgen voor deze
fiets en ten slotte is de Minister voor dien
aandrang bezweken. Er is dus weer een rij
wielbelasting. In 1896 in het rijwiel tot
grondslag in de personeele belasting ge
maakt, niettegenstaande minister Sprenger
van Eijk zich er tegen verzette en ver
klaarde dat de jaarlijksche vertering, die het
houden van een rijwiel is, te gering was
om er een grondslag voor de personeele
belasting van te maken. In 1919 is deze
grondslag afgeschaft op aandrang- van de
Kamer, waarvoor minister de Vries be
zweek. Thans, vijf jaar later, komt de mi
nister terug met een bizondere heffing,
waaraan precies alle deugden ontbreken,
die althatis binnen het kader der perso
neele belasting aanwezig waren. In de laag
ste klasse bedroeg de heffing toen niet meer
dan 75 cent per rijwiel. Nu is drie gulden
het uniforme bedrag, waarop dan de ééne
uitzondering is gemaakt. Minister Coiijn
heeft zijn belasting verdedigd met het ar
gument, dat geen andere belasting ver
hoogd kan worden en dus moest over de ge-
heele linie de belasting worden opgevoerd.
De bekende bezwaren zyn tegen deze uni
forme regeling aangevoerd, maar de Mi
nister heeft geld noodig en nu bepaald is,
dat de belasting slechts voor zes jaar geldt,
is het grootste deel der linkerzijde er met
meegegaan.
In uitzicht heeft de Minister gesteld
luxe verteringsbelastingen, waaronder waar
schijnlijk ook de auto zal vallen. Hoe deze
verder geregeld zullen worden is nog niet
uitgemaakt, maar zij liggen in het vat.
We zijn dus nog niet aan het eind der be
lasting-misère.
Eenige interpellaties zijn aangevraagd.
Dr. van Ravesteyn zal interpelleeren over
den stand der onderhandelingen met Rus
land. Mr. Boon over de weigering der
Koninklijke goedkeuring op de statuten van
de vereeniging De Dageraad.
Een reorganisatie der artillerie-bedrijven
is op til. Hoe het zal gaan weten we nog
niet, maar zij zullen worden ingekrompen
tot een zuiver artilleristischen kern.
Op dit oogenblik geeft de Staat 3 mfl-
lioen gulden 's jaars aan loonen uit voor
dit bedrijf, waarin 2H millioen gulden aan
materiaal wordt verwerkt. Afgeleverd wordt
aan Oorlog voor 6V6 millioen gulden en
voor 1 millioen aan andere departementen.
Het is dus geen gering bedrijf. Administra
tie en controle sleepen een goed deel van
de uitgaven weg; te veel, meenen verschil
lende leden.
De werkplaatsen te Delft gaan over naar
de Hembrug, hetgeen een aanzienlijke be
sparing geeft
Ter voorzorg voor de gevreesde aardap
pelziekte zijn bij voorbaat strenge maatre
gelen genomen. Tweeërlei zullen die voor
zorgen zijn, n.l. verbod van vervoer dar door
de ziekte aangetaste aardappelen, en* bepa
lingen die de mogelijkheid scheppen om een
verbod pit te vaardigen dat op perceelen,
welke een gevaar voor besmetting kunnen
opleveren, voor de aardappelwratziekte vat
bare aardappelen verbouwd worden. Deze
bepalingen zijn o.a. voorgesteld omdat de
bestaande bepalingen niet afdoende waren
bij de bestTijding dezer ernstige ziekte, die
iter in ons land zoo goed als niet heerscht
laar waarvoor men in landen, die uit ons
lahd aardappelen betrekken, zeer bevreesd
is.JSommige leden vreezen, dat het verbouw-
vejtbod niet afdoende zal zijn, maar de Mi-
iter ziet er in elk geval een belangrijk
[eermiddel in. Er zijn reeds immune
aaraftppelen gekweekt en men gaat daarme
de voort. In afwachting daarvan is met de
nieuwe bepaling een sterke beveiliging voor
de gevreesde ziekte te krijgen.
Bij het treffen van maatregelen zal de
Minister overleg plegen met de landbouw
organisaties.
De grensregelingskwestie, die de gemoe
deren van de bewoners van Dokkum, Dan-
tumadeel, Oost- en Westdongeradeel in be
roering brengt, zal in dit gedeelte van het
land wel niet veel aandacht hebben. Het
ging om een wijkje waar eenige rijkere lie
den wonen en bij de verdeeling wilde Dok
kum het in de wacht slepen en Oostdonge-
radeel het behouden. Ten slotte na bijkans
een middag gepraat heeft Dokkum zijn zin
gekregen.
In de laatste plaats is de wijziging in de
rógeling van de waarborg van goud en zil
ver behandeld. Dit ontwerp bedoelt het te
gengaan van den smokkelhandel in goud en
zilver uit het buitenland. De gansche rege
ling van dezen waarborg heeft dringend
herziening noodig en daarvoor heeft de heer
Staalman een krachtig pleidooi gehouden,
toegelicht met monsters van namaak om te
demonstreeren hoe slecht er gecontroleerd
wordt Een poging om dit wetje, dat een
noodwetje is, uit te stellen om de Minister
te dwingen de gansche regeling te herzien,
mocht niet baten. Spoedig echter zal een
motie tot herziening worden behandeld,
door den heer Staalman voorgesteld. Het
anti-smokkel-wetje werd in afwachting
daarvan aangenomen, hetgeen trouwens
weer het beste is want het gesmokkel is
vaak zeer erg en neemt steeds grooteren
omvang aan tot schade van de Nederland-
sche handelaren ende Nederlandsche
schatkist Het zal wel dit allerlaatste zijn
geweest, dat Minister Coiyn bewoog tot
indiening van dit wetje.
Hoewel minister van Karnebeek een week
geleden in het antwoord op het Voorloopig
Verslag der Eerste Kamer over hoofdstuk
III duidelijk heeft uitééngezet wat er ge
beurd is by de onderhandelingen met de
Unie van Socialistische Sovjet-republieken,
achtte de heer van Ravesteyn het toch nog
noodig over den stand der onderhandelingen
te interpelleeren. Dat hij trachtte de schuld
voor de mislukking zooveel mogelijk op het
hoofd der Nederlandsche onderhandelaars te
schuiven, is van dezen pleitbezorger der
Russische republiek volkomen te begrijpen.
Nederland was de deftige koopman, meende
hij, die wel genadiglijk een kooper als den
fatsoenlijk mensch wil erkénnen als hij eerst
een goede zaak met hem kan maken. Der
gelijke luxe kan Nederland zich niet permit-
teeren, vond hij. Onmiddellijk liet de heer
van Ravesteyn ,met den vinger dreigend,
er op volgen, dat Nederland toch moest be
denken wat een groot en belangrijk land
Rusland is en dat een "klein land niet kan
volharden in een afwijzende houding.
Met de?e houding van den heer van Ra
vesteyn nam minister van Karnebeek in zijn
bijzonder fijn en telkens vlijmscherp betoog,
aanstonds een loopje. Gij verwijt, zoo sprak
hij ongeveer, Nederland, dat het zich te def
tig gedraagt en gij vraagt even later meer
onderdanigheid van Nederland voor het
deftig-gropte Rusland. Deftigheid in het
vraagstuk der internationale verhoudingen
is niet juist de meest karakteristieke eigen
schap eener democratische regeering, meen
de de minister, en de Kamer had* stil ge
noegen in deze afdoende beantwoording.
Berlijnsche Brieven.
Van onzen specialen medewerker,
Berlijn, 14-6-'24.
De verkiezingen zijn wij gelukkig: zonder
kleerschuren doorgekomen. De groote dag,
de 4e Mei, verliep zeer rustig; alleen de
laatste dagen daarvoor heeft men elkaar
hier en daar een beetje afgeranseld. In
hoofdzaak zijn dit argumenten, die de jeug
dige leden der twee uiterste partijen ge
bruiken; vuisten, knuppel^, ..slagringen" en
revolvers zyn erg in xwaiAy de commu
nistische» jeugd, terwijl de LBismarck-ju-
gend" die „natuurlijk" alleeéter verdedi
ging bij zich voert. Dit heeft/wel aanleiding
gegeven tot gevechten, maar verder waren
de kiezers zeer waardig én zich den ernst
van hunne taak bewust. Eigenaardig is, dat
iÜ zich zoo min mogelijk uitlaten over tot
welke party rij behooren; als men hen
vraagt, voor wien zy gestemd hebben, zeg
gen zij meestal: „daarover spreekt men
niet!" Waar wy ditmaal de keus hadden
uit 76 partyen en partijtjes, kon men er
ook niet gemakkelijk achterkomen.
Er is echter een soort menachen, die dol
blij waren met deze vele partyen, en eiken
avond in eene andere vergadering gingen
(zeiden zy). Dit zyn de heeren, die slechts
sporadisch, by heel groote gelegenheden,
een huissleutel meerkrygen en die nu flink
van deze groote gelegenheid profiteerden.
Den eene avönd waren ze by den Boeren
bond, den tweeden by de Duitsch-nationa-
len, de volgende by de democraten, völki-
schen, socialisten, huisbezattersparty, enz.
enz. En als ze eens ergens een „rencoutre"
hadden en er niet geheel zonder blauwe
oogen of gescheurde kieeren afkwamen,
dan waren zy by de communisten geweest
(zeiden ze). Het was toch ook zeer noodig
zich grondig te oriënteeren, aan welke par
ty zy hunne waardevolle stemmen moes
ten afgeven (zeiden zy!). Maar ondertus-
schen oriënteerden zij zich in het Berlyn-
sche nachtleven en de vergaderingen wa
ren meestal zeer klein, dikwijls maar twee
personen! Dat zeiden zy echter niet! Deze
lieden betreuren het zeer dat de verkiezin
gen afgeloopen zijn, en hopen, dat het in
gevolge politieke moeilijkheden spoedig tot
nieuwe verkiezingen komen zal. Het zal
echter waarschijnlijk niet noodig zün, ge
lukkig!
Ook de lente is eindelyk uitgebroken. Zy
heeft eene maand noodig gehad, sinds haar
officieel begin om te toonen, dat zij er
werkelijk is. Zelfs nu nog is liet tamelijk
koud en slechts nu en dan kan men met
open raam zitten. Maar dat neemt niet
weg, dat het Lunapark zijne poorten ge
opend heeft, dat Werder in bloei staat en
dat iedereen plannen en kieeren maakt voor
de zomerreis. Kleermakers en naaisters
werken koortsachtig, om alles op tyd klaar
te krygen, in de winkels zyn de prachtig
ste zomer-nouveauté's uitgestald, de „H*-
dio" houdt voordrachten over de beste reis-
gelegenheden, en hier en daar ziet men
reeds een eenzamen stroohoed of een wit
ten rok met dito mantel opduiken, 's Nachts
vrieat het nog en ook overdag is het geens
zins lente, maar dat doet er niet toe. In de
ondergrond hoort men brokstukken: „naar
Zwitserland!" „In het Riesengebirge is het
niet duur", „wij gaan weer naar Herings-
dorf", „Schwarrwald", „Hara", „Sftchsische
Schweii", „Erzgebirge", men ziet, de Ber-
lynor heeft keus genoog. Alles trekt er op
uit, de rijke man, het kleine kantoormeisje,
dat meehelpt haar ouders te onderhouden,
het chique typistetje, dat een vriendinnetje
van den chef is, het gaat alles voor een
poosje naar buiten toe, om eens echt uit
te spannen. De enorme hoeveelheid warme
en koude bronnen in Duitschland lokken
eveneens oud en jong om genezing te zoe
ken voor alle mogelykie kwalen. Velen gaan
in „Erholung»-heime" voor kantoorbedien
den en chefs, waarvan de meeste door bon
den en vereerugingen zijn opgericht, en die
in de mooiste gedeelten van Duitschland
liggen, en dikwijls 4600 personen kun
nen bevatten, groote baden, tennisvelden,
billartzalen, muzieksalons, enz. bezitten en
ongelooflijk comfortabel zyn ingericht. Hij
die lid is van zoo'n „Verein", betaalt zyne
jaarilyksche contributie en kan dan in het
,4Ieim" voor een luttel bedrag een maand
verlof doorbrengen. Hy bevindt zich daar
als in een groot hotel, behalve dat men nog
„en table d'höte" eet Vn geen tafelmuziek
heeft, maar verder is hij geheel vrij a'8 'n
een hotel. Hij treft daar echtparen, oude
en jongere, jonge meisjes, allen kantoorbe
dienden, waaronder ook boekhouders, pro
curatiehouders van groote banken, en*.,
zoodat hij gemakkelijk „Auachluss" vindt.
Er. hot lijn niet de armsten, die hiervan
gebruik maken, die het overigen» ouk niet
zouden kunnen betalen, maar juist sü, dia
genoeg vendienen, om fatsoenlijk te leven,
maar geene zomerreis zouden kunnen ma
ken, als zij dit niet ha<kien.
Een minder vrooiyk chapiter is het
groote aantal ongelukken en zelfmoorden,
die in den laatsten tijd te Berlyn voorko
men. In de maand April waren er niet
minder dan plm. 460 straatongelukken,
hoofdzakelijk door en met auto's, dan
kwamen de autobussen en electrische tram,
dan de wielryders. De voetgangers waren
voor byna de helft zelf schuld aan het on
geval. In de afgeloopen week hebben ach
tereenvolgens drie politie wachtmeesters
zelfmoord gepleegd, de eene, een jonge
man, omdat zijn vader gestorven was, de
beide anderen zonder bekende reden. Een
jongen van 13 jaar schoot zich dood, om
dat h(j een slecht raport had gekregen, een
meisje van 18 jaar wierp zich in het Land-
wehr kanaal, omdat zij geene ouders, gee-
ne woning, geen betrekking en geen geld
meer had. Een trooste}«ozen toestand voor
een kind van 18 jaar-f Zaterdag 1.1. werden
een oudere man by Johunni/ttUval en een
jongen by Ladarva dood en verminkt op
de treinrails gevonden. Men neemt ook in
deze gevullen zelfmoord aan. Waaróm er
eigenlyk zooveel .levensmoede zyn, die
daarby nog dikwyls met een openstaande
gaskraan hunne medemenschen in gevaar
brengen, is in den huuligen tijd niet zoo
recht duideiyk meer. De toestanden *yn
beduidend beter geworden, de lente is ge
komen, men behoeft niet meer te stoken,
en men kan weer buiten zitten by Josty,
by Kranzler, Café Victoria, Bellevue, aan
den Kurfürstendamm, waar elk volgend
huis een terras heeft om te 5 0 'clocken.
Maar het is waarachynlyk, dat de ongeluk-
lugen behoorden tot hen, die géén geld
voor deze mondaine genoegens hebben,
zooals de bankier, die zich van de week
doodschoot wegens ongeluk in franken-
speculatiea-
OverigenB is de Kurfürstendamm nog
steeds tegen 5 uur het middelpunt van
Berlyn, natuurlyk zyn werkeiyk verleng
de, de Tauenbzierwtrasse, medegerekend.
Officieel loopt hy achter de Gedichtniiw-
kirche om langs den „Zoo" verder, maar
verliest daar zoo tamelyk zyn karakter.
Wanneer men by „Schilling", Café des
Westen», of een der vele andere boulevard-
café's zit, gaat eene Beriynsche mode
show aan hem voorby. Daarby is my reeds
de nieuwe oude goede „planken jas" opge
vallen, die het terrein weer verovert, van
waar haar de pandjes jas zoolang ver
drongen \eeft. De geklcedd jas en de daar
by behoorende hooge hoed\ komt weer in
eere, „ausgerechuet" tegen/den zomer, ter
wijl dit fraaie kleedinvtuk juist in de
warmte de minste rauen van bestaan
heeft. Maar ah de mode Hbt wil, dan moet
«nen lyden, om mooi te zyn, evenals de
«lames, die in den winter lrag dunne zyden
kousen droegen, terwyl au wollen en fil-
d'ecoase dito's zyn voorJeschreven 1
Zomerkleeding.
Zonder geleidelyken overgang, als 't wa
re met één sprong staan we midden in den
zomer.
De voorjaarskleeding, lijkt plots zwaar
en kleurloos, we verlangen naar Ucfcte
frissche kleeding, naar sterke zondoor-
drenkte kleuren.
Ei, wat is dut iets opvallends, onze
kleurappreciaite is totaal veranderd.
In de droefgeestige gryze lentedagen die
achter ons liggen, leken de sterke madel-
kieuren zoo schril, zoo fei-vlammend, zoo
ba kei bont.
Maar nauw overgiet de Zon alles met
haar gouden licht, of we vinden die kleu-
renorgie heel normaal, genieten ervan, ver
langen naar hare leven<l-warme aanraking.
Het heldere kanariegeel brengt ons in
verrukkiog, zoo in zyne diverte schakee
ringen ais in zyne combinaties met zwart,
met wit, die beide uiterst modern zyn.
Het kleurengewemel der zyden tricots en
jaspè» erlangt eerst thans zyne voile waar
de. De statige praal van bebloemde- en
god amuseerde vesten op pronk van ryfce
casaque» wordt boeiend en luiaterryk.
In den gulden schyn van het volle zon
nelicht trekt ook tie echt-zomerache Wee
dy onze bewonderende blikken.
Want nietwaar, er ia plotseling, ala met
tooveralag een zomerache adem gevaren
over de showrooms en uitatalkaaten onzer
groote modehuizen.
Het lykt wel of een alziend oog, de
brouwketels in werking heeft gesteld.
Vandaag is het weer dienende, en mor
gen is alles lichte biyheid, aomersche fee-
tyn in de voorraadschuren van Mevrouw
Mode.
Det witte standbeeldjes. stralen en lok
ken.
De zomersport ziet zich met zl hare at
tributen, temidden van zonnige sportklee-
dy geplaatst.
We worden door alles wat tot d« zomer
uitrusting behoort, uitgenoodigd tot deel
name aan de geneugten die een ouder-
wetsch warmen zomer ons te bieden heeft.
't Jeugdig uitziend tussor-naturel-japon
netje zoekt zich een bovenstuk uit van
tutwor-fantasie en probeert ons onder zyn
bekorende macht t« krygen door de mo
dieuze zakkleppon, zoowel als door het
sierlijke kraagje dat in vaat verloopt.
Een vederlicht cretonne kleedje met
schattig kringpatroon probeert het den
loef af te stekn en is daar met z'n prettig
voile kraagje en z'n aardige klein® knoop-
jes-garaeering warempel toe in staat. Wat
hebben deze zomerjurkje» vlugge korte
mouwtjes en hoe pittig omgordt hen het
runke ceintuurtje, van voren gestrikt.
Sieriyke zomerjaponnetjes, het moet ge
zegd 1
Doch de degelijke «portjurken, ze zyn
van ander allooi. Van stevig crêpe, van
yzersterk kleurhoudend spon jé, kunnen ze
de wisselvalligheden der sport weerstand
bieden. Ze zyn in den vorm van een lan
gen Jcilty", d.i. zoo glad moge!Uk van
maaksel, met wat knoopjes belegde biezen
om de contouren van dit heel eenvoudige
model. Toch dragen ze de speciale kentee-
kenen der nieuwe zomemvode, te weten,
hare snoezige zakjes en een felkleurig op
gewerkt medaillon met initialen. Ook is er
in de spoftafdee ling de moderne trolepiece*
japon.
Effen wit katoenen crêpe, groen gebiesd,
rozenkleurig gebiesd, gaat de Jrilty" hier
voor vergezeld van eene rechte vareuae,
waarop de losse das zoo bevallig mogelijk
zich dragen laat. Dit is het byeenpaasende
coHtuumpje op ééne wijze. Op de andere is
de verwantschap nog van nauweren graad.
Daar is het jasje; eenvowlig het verkorte
bovendeel van den Jrilty", terwijl het al
leen door losser mit, door mantelkraag en
mantelmouwen, tot zomermanteltje getrans
poneerd is.
Kijk, in deze regionen ontmoeten we ook
de kloeke wollen reis- en strandmantela,
alle van soepele stoffen op licht, syigwol-
len fond met hardkeurige streepen, ruiten
en blokken dooriynd.
We begroeten al» comernouveauté het
heldere licht-getinte wollen jaspé, onze blik
vermeldt zich in gewaterd, met snoezige
tresjos afgezet zyden jaspé.
1» het voor «tranddracht, dient het voor
uitguanspakje in een iuchtkuurooni, dit wit
wollen pakje met bontgebloemd borduur
werk van zyden slingergalon versierd? In
elk geval is 't een beeldje en te weiuwhen
is liet nu een» dat een wann-rijpen zomer
tijd ook ruim baan mag maken voor vele
van zyne consorten.
Dan zal het witte plusérokje van fyn
wollen crêpe met de beeldige easaque van
crêpe marocain udprimé van onze gading
»yn! Dan zulien we ons verheugen over
zulk een sierlijk complet dat voor het aanr
(hgste japonnetje niet onderdoet en hovend
dien nog allerlei vriendeiyke variaties toe
staat.
Nu de zomer in 't land ia, ho{k>n we dat
De Kievitsbloemen.
Hoe lustich staet den Mey
nu in sayBoene
Ghebloesems fier met
bloemkens gracieus.
De publieke belangstelling gaat op 't
oogenblik uit naar de sieriyke slanke Kie
vitsbloemen, die nu algemeen en in grooten
getale bloeien in het Land van Steyn. kin
deren en groote menschen loopen nu met
armen vol van die paarse klokken met hun
fraaie schaakbordachtige teekening, die
thuis, in vazen en potjes bewaard, geduren
de vele dagen een liefelyke herinnering zyn
aan de Mei-flora van onze weiden.
t Zyn heerlyke decoratieve planten, die
heusch niet behoeven onder te doen voor
't overgroote deel van de gekweekte «o ver
edelde bloemen uit onze tuinen en kasseg.
Er valt toch gelukkig'in de laatste jaren
een neiging waar te nemen tot meerdere
appreciatie van de wilde bloemen. Dit is
een verheugend verschynsel, want hierdoor
worden velen de oogen geopend voor de
schoonheid van het Hollandsche landschap.
De Kievitsbloemen komen slechts hier en
daar in ons land voor en zyn aan vele Hol
landers dan, ook onbekend. In den jaargang
1881 van het „Album der Natuur" vinden
we een artikel van den, inmiddels over
leden, botanicus F. W. van Eeden, waarin
slechts een vyftal vindplaatsen van de Kie
vitsbloem worden genoemd, nd. by Zwolle,
Baambrugge, Oegstgeest, Zvojndrecht en
Hoogeveen. Ook in ons werelddeel komt ze
x*er verspreid voor, wat als een bewys
wordt aangemerkt voor de veronderstelling,
dat de Kievitsbloem uit den vreemde is in
gevoerd, later is verwilderd en zich nu hier
geheel thuis gevoelt. In geheel Frankryk
en Engeland komen ze voor, ook in Duitsch
land, met uitzondering van Pruisen en
Pommeren, terwyl ze in Italië en Ierland
onbekend zyn.
E!%leimans schreef in den tweeden jaar
gang van „De Levende Natuur", in een arti
kel over de Kievitsbloem, dat ze volgens
sommige auteurs, afkomstig is uit Turkye
en PalestÜia, en vandaar reeds door de
Kruisridders naar Europa is gebracht, ter
wyl van Eeden in bovengenoemd artikal
1676 noemt als het jaar waarin de Kievits
bloem vqor 't eerst uit Konstantinopel naar
Weenen is gezonden.
Nadat Heimans de aandacht op deza
plant had gevestigd, zijn er heel wat meer
vindplaatsen bekend geworden, wat bewees,
dat de Kievitsbloem in ons land niet zeld
zaam is, maar wel behoort tot die plan
ten, die slechts op bepaalde plaatsen, en dan
in grooten getale, voorkomen.,
Zooals wel algemeen békend is, komen
behalve de paarse ook witte bloemen voor,
die door hun relatieve zeldzaamheid een
grootere aantrekkelijkheid hebben voor het
plukgrage publiek. By Haren in Groningen
tomen echter byna uitsluitend witte exem
plaren voor en a^n de paarse zeldzaam. De
witte bloemen staan verspreid tusschen de
andere, en slechts enkele malen vindt men
er eenige by elkaar staan. Dit heeft bij
sommigen Afvraag doen rUzen of die witte
vorm wel zo<k constant is als altyd wordt
beweerd; imqiers dan zou zich ten slotte,
doordat de oude bol steeds weer nieJiwe
vormt, eefl groep witte bloemen tusschen
de paarse moeten vormen, wat niet het ge
val is.
Behalve die zuiver witte, treffan we nog
wel eens witte bloemen aan, die aan den
buitenkant, vooral aan de basis de schaak
bordachtige roode teekening vertoonen
van de paarse. Ook dubbele bloemen komen
voor, d.w.z. twee bloemen aan een steel;
een hoogst enkele maal worden exemplaren
gevonden met nog meer bloemen aan den
zelfden steel/ In enkele gevallen wordt deze
dubbelvorming veroorzaakt door z.g. band
vorming of fasciatie; gewoonlyk is zy toe
te gchryven aan gunstige levensvoorwaar
den.
De Kievitsbloem behoort tot de familie
der Lelieachtigen. De wetenschappelyke
naam, haar' door Linnaeus gegeven: Fritil-
laria Meleagris, duidt op de eigenaardige
gevlekte teekening van de bloembladen;
meleagris wil n.1. zeggen: als een Parel-'
hoen gestippeld. Een onderscheid tusschen
kelk en kroon is niet te maken; wy hebben
hier te doen met een z.g. dubbel bloemdek,
bestaande uit twee kransen van drie bladen.
Óp 't oogenblik bezit ik een exemplaar,
waarby de buitenste krans ses, de binnen
ste vyf bladen telt Bovendien zyn er tfen
in plaats van zes meeldraden en heeft de
stamper vyf in plaats van drie 8tempel
lobben.
't Is een bolgewas, en aan die gelukkige
omstandigheid is 't èaarachijnlljk te daiAen,
dat de Kievitsbloem niét uit te roeien ie,
hoevee! duizenden bloemen er elk jaar ook
geplukt worden. Zelfs komt het plukken aan
den bol tea goede, daar ze geen
meer behoeft af te staan voor vruchtvor-
ming. Een bezwaar is natuurlyk, dat zich
dan ook geen zaad kan ontwikkelen, maar
het staat nog niet vast, dat de zaadvorming
een groote rol speelt by de voortplanting.
Mooi is zoo'n weide met Kievitsbloe
men! In een der laatste jaargangen van
het meergenoemde tydaehrift „De Levende
Natuur" staat een aardige beschryving van
het „Bloemenlandje" by Zwolle, waar se in
grooten getale groeien:
„Als dan 's avonds de roode zonneschijf
daalt, lager en lager tot haar stralen byna
horizontaal de groote klokken der Frftil-
laria's treffen en men kykt dan over het
weiland in de richting der ondergaande zon,
dan is het alsof daar duizenden roodbruine
lampions te schommelen hangen, waarin
geheimzinnige lichtjes gloeien. Dan is het
in het bloemenland één gezoem van dikke
hommels, die rondzwerven van bloem tot„
bloem, zich vastgrypen aan de zes meel
draden en de stamper en zich ophyschen in
de hangende klokken, die speciaal voor de
dikke Hommellyven schynen gebouwd' te
zyn. Dat gaat zoo door, dat nyvere leven
tot de duisternis valt en tot de Kieviten,
die allerlei gewaagde vliegtoeren boven ons
hoofd hebben uitgevoerd, de rustplaats voor
den nacht opzoeken en de koppels Wilde
Eenden, die wy opgejaagd hebben, hun
wijde kringen weer nauwer en nauwer toe-
om eindeiyk neer te dalen in de
buurt Van het nest"
fenaotta wil ik nog in t tort vermehMn
irband tusschen den grondsoort en de
Oplaat* der Kievitsbloemen, waarop
door J. Heide ma de aandacht is gevestigd.
Hy zegt hierover onder meer: „In zuiver
iaagveen werd door my ook na veelvul
dige nasporingen nooit een Kievitsbloem
gevonden. Op grond hiervan vermoed ik,
dat het taai vasthouden van de Kievite-
bloem aan dezelfde groeiplaats verklaring
kan vinden in haar groote voorliefde voor
of wellicht sterke gebondenheid aan
klei, by voorkeur vette klei, en
dat in zeer veel moerassige weiden, geen
Kievitsbloem te vinden is, omdat daarin
geen kleilagen of kleiaders voorkomen."
Een deskundig Gouwenaar heeft nu in
„De Levende Natuur" geschreven, dat 1
Land van Steyn bestaat uit Iaagveen, waar
in ook klei voorkomt, 't Behoort tot de g.
zure gronden, waarvan de zuurgraad aan-
merkelyk hooger ia dan normaal. Landbouw
kundig moet t tot de onverbeterde graslan
den gerekend worden, die uitsluitend voor
hooibouw dienen en dan nog een minder
waardig soort hooi leveren. De aard van
de flora is ook zeer bijzonder, wat reeds
onmiddeliyk in t oog valt De vraag Is of
de Kievitsbloem wellicht aan deze zure
gronden gebonden is. De exemplaren, welke
jk dit jaar uitstak groeiden alle in vette
klei, vermengd met wat zwarte aarde.
Ik hoop, dat dit wilde bloemenpraatje zal
bijdragen tot vermeerdering van de kennis
en waardeering van de inlandse he flora en
dat steeds meerderen zullen gevoelen als
Gezelle, toen h\j neerschreef:
My spreekt de blomme een tale,
my is het kruid beleefd,
41 m(j groet het altemale,
dat God geschapen heeft!
Gouja, Mei 1924. A. 8.