iuda
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
WERKERK OUDERKERKOUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWUK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enx.
■O. 15551
94" Jaargang
Dinsdag 27 Mei 1924
- Gouda
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Qoe
Bn
10
rs van
>urant”
tisch
boek
ROMANTIEK.
I
tl Amtirüi
J
I 0.75
Uitgevers
imlddal. I
n vele gevallen, I
in ons vaderland I
feestelijke werk- I
□ng, van alge- I
tnag verwaarloo- I
Sanguinose die I
dat gtf de echte I
Den Haag,
Rijp voor
(Wordt vervolgd).
Het kabinet Marx afgetreden.
De middenpartijen publiceeren hun buitenlandsch politiek
en
t er
van
‘T kwartaal /2.25,
22 cent, overal
een
K«-
GOlimiE nil KIM.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Een Amerikaansch crediet.
Volgens een bericht uit New-York aan
program.
Uit den Bel-
mijn toedienden is voor ten
Eiken avond drentelden zij door de
straten. Een gevoel van onrust vervulde
hem, dat hem tienmaal per dag het ho
tel uit dreef. f
„Waar denk je aan, Ari
„Odh, zoo aan allerhande dingen.”
Voor niets ter wereld zou hij haar
en de koningin
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA?
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en da postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—-6 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 545.
het Berliner Tageblatt, zal een groep Ame-
rikaansche bankiers, na de definitieve aan
vaarding van het rapport Dawes, voor de
financiering van vier groote krachtinstalla-
ties een crediet van vijftig tot zestig mil-
lioen dollars aan Duitschland verstrekken.
slechts 0.90.
len over de meest
riekten, overlijden,
8, enz.; bovendien
deze moet worden
mdigheden. Kleine
.gin en Slot Post-
voor brieven en
publiceering van dit program
heeft het Kabinet zijn ontslag aan den
Rykspresident aangeboden. Rykskanselier
dr. Marx begaf zich tegen elf uur naar
Rijkspresident Ebert, die de ontslagaan
vrage aannam, doch het Rijkskabi.net ver
zocht voorloopdg de loopenide zaken nog te
willen afdoen. De Rijkapresident zal he
denmorgen. de partijleiders van den Rijks
dag ontvangen.
Naar verluidt heeft de fractie van de
D-nationale partij aan de D.-Völkische
party medgedeeld dat zij naar evenredig
heid van haar sterkte wil deelnemen aan
de Regeering.
Gebhard.
In ieder geval.
Pagmar binnenleiden Hij moest haar
allereerst voorbereiden. Het was ook
maar een overgangsperiode, totdat al
les zou zijn geregeld*’.
Hij had tot nu toe nog aan niets an
ders dan aan zijn kunst gedacht. Nooit
iets anders gezien dan kleuren, lijnen,
licht, ontberingen had hij nooit gevoeld
zoolang zijn sehilderkist was gevuld.
Al dat nieuwe verwarde drukte hem.
Hij had weer eens een „domheid” be
gaan.
„Hoe oud ben je eigenlijk, Ari?”
Nu moest hij toch lachen. Wat wisten
zij eigenlijk toch weinig van elkaar!
„Vijf en twintig jaar.”
„Zoo oud al Och
„Ja, zij had gelijk „reeds” vijf en
twintig jaar. Weldra dertig en nog
altijd was hij niets. Wat baatte hem
zijn succes te St. Petersburg Het was
alles verloren moeite. Moest hij soms
naar de dagbladen gaan en vertellen
dat hij het portret van de tsarin-moeder
had geschilderd Wie zou het geloo-
ven Wat bracht hij mede Niet eens
geld. Een verliefd klein meisje, dat iich
om zijn hals had geworpen.... ,Bah neen
Maai hoe hij zich keerde en wende
hij was gek geweest.
Een van de meest vreemde verschijnse- niet beweren, dat de hooge
len in deze wereld is wel, dat voor som
mige jongelui de vaders de eenige bron-
nen van inkomsten zjjn, die zij bezitten.
FEÜÏLLËTOÏL
mvi uvwcivu, uai uc nuuge VTOUWB,
die er nog altijd niet toe kan beslui
ten, haar al te blozende gelaatskleur
door het natuurlijke wit van heur ha
ren te temperen u als model zeer zal
aantrekken maar zij zal u helpen
iets beters te vinden. Daarna zult u
Slechts behoeven uit te zoeken. Wij
hebben heel mooie vrouwen en meisjes
daar in het Noorden, mijnheer Czaslo 1
Ja, ja, ik weet het, uw garderobe. Maak
u daarover geen zorg. Neem aan dat ik
heden al de schilderen hier tegen den
muur heb gekocht. U bent jong, nog
onbekend u moet met een matig be
drag tevreden zijn. Drieduizend mark.
Afgesproken Stuur mij twee, drie van
deze schilderijen naar het hotel Adlon,
u weet wel Unter den Linden.... maar
u kent het Uw broer heeft daar ge
speeld Zoo, zooja, ja... Een uit
nemend klein orkest. Het wisselt af....
ahaWaar speelt hij nu? Pardon,
zoo heel precies ben ik niet op de hoog
te van de Berlijnsche muziekgelegenhe-
den. Intusschen.... ik interesseer mij
ook voor muziek. Maar niet zooveel als
voor de schilderkunst... Neen, dus mijn
heer Czaslo, mag ik u hier de drie bil
jetten van duizend mark geven- Indien
u wilt, kan mijn kamerdienaar u wat
helpen bij uw inkoopen. Neen? Uw
broeder kan datBest. Mij is het
heel goed. Precies zooals u wilt. Tref
uw maatregelen voor een afwezigheid,
laat ons zeggen van een, twee jaren.
U moet langzaam grond winnen. Het
zal mij genoegen doen om in uw bio-
I
u ontdekt heeft I Dat zijn zoo van die
kleine ijdelheden
Arpad Czaslo was totaal verbluft.
Toen hij den vorst naar buiten geleid
de waggelde hij heen en weder als in
een roes.
Zijn moeder stond in de open deur
van haar mooie kamer.
„Ik heb de eer” zei de vorst met een
lichte buiging.
Zij knikte nauwelijks merkbaar. Maar
op de trap, tegen de leuning stond een
meisje met donker haar en groote oogen
met een zijden blouse aan, waarover
een gescheurde kanten kraag was ge
worpen.
„Kom je dadelijk weer boven
„Ja.... ja....”
Arpad Azaslo maakte ongeduldig een
afwerende beweging.
„Je had mijn portret moeten laten
zien, het is toch je beste.”
„Uw zuster vroeg de vorst.
„Ja
„Ook begaafd
„Op haar manier.
De vorst glimlachte weer. Het was
ondertusschen donker geworden in het
portaal
Naar het Duitsch
van
OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
J. P. WESSELINK—Van Rossum.
Overneming verboden krachtens
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
Arrestatie op groote schaal.
politie te München verraste een com
munistische vergadering en nam 62 deel
nemers, waaronder vele ryksdagleden, ge
vangen. Zy zullen zich hebben te verant
woorden wegens voortzetting der in Beie
ren verbotten communistische partij.
BBUHE.
Te Antwerpen is, naar uit Brussel wordt
gemeld, een comité tot stand gekomen met
het doel geld in te zamelen voor het op
richten van een grootsch monument op het
graf van den in 1907 overleden Vlaamsch-
gezinden liberalen burgemeester Jan van
Ryswyck, indertijd’ de meest populaire fi
guur, niet alleen te Antwerpen, maar in
het geheel e Vlaamsche land.
ENGELAND.
De viering van den Empire-day.
Gisteren heeft, naar de Britsche draad-
looze dienst meldt, in het Stadion van de
Britsche Rykstentoonstelling de aangekon-
digde dankdienst plaats gehad in verbond
met den „Eanpire-Day”. Koning en konin
gin waren er by tegenwoordig, eveneens
verschillende minister, zooals Clynes, Hen
derson, Thomas en Buxton. Verschillende
orkesten, samen 1000 instrumenten tellend,
en een koor van 8000 stemmen namen er
aan deel. Het aantal aanwezigen bedroeg
ongeveer 100.000. Indrukwekkend was het
oogenblik van stilte om dank te brengen
aan de bouwmeesters van het ryk van het
verleden en te bidden voor de tegenwoor
dige, dat zij mogen samenwerken om den
vrede op aarde te bevorderen.
Een famiiieproces.
Bij de rechtbank te Edinburg heeft juf
frouw Constance Mary Lyon gisteren een
proces aanhangig gemaakt om erkend te
worden als oudste wettige dochter van den
heer Hubert Ernest Bowes-Lyon. Zij be
weert voor het huwelijk harer ouders te
zyn geboren, doch door dit huwelijk te zyn
erkend. Indien zy haar proces wint, zal zy
een nicht zyn van Lady Bowes-Lyon, die
meet den hertog van York is gehuwd. Juf
frouw Constance is thans winkelbediende.
In een gisteren te Brussel gehouden mi
nisterraad onderhielden Theunis en Hy
mans hun collega’s over de herstelquaes-
tie, meer in het bijzonder over hun reis
naar Rome. Het wetsontwerp tot regeling
van het regime der kantons Eupen en Mai
med y en St Veith werd bepaald. Aange
nomen werde dat Eupen en Malmédy ge
voegd zullen worden by de provincie Luik,
arrondissement Verviera. St. Veith wordt
bij de provincie Luxemburg gevoegd, ar
rondissement Bastogne. Wat betreft den fi-
nancieelen toestand, blyft Theunis vastbe
sloten wetsontwerpen, houdende nieuwe
belastingen, bij het parlement aanhangig
te maken, ofschoon een deel der rechter
zijde zich daartegen verzet met het oog op
de verkiezingen van 1925. De raad onder
zocht verder de quaestie van vergunningen
van steenkool, die van de Scheldevaart en
van ’t vrouwenstemrecht voor de provincie.
De onderhandel ingen tusschen de Duitsch-
Nationalen en de middenpartijen zijn op
niets uitgeloopen, overeenstemming is er
tusschen de verschillende groepen niet be
reikt. Als de oorzaak hiervan mag worden
aangenomen dat het de Duitsch-hlationaien
alleen te doen was om de definitieve uit
spraak, het vóór oi tegen de rapporten der
deskundigen op de lange baan te schuiven,
terwyl de middenparty en zich ronduit wil
len uitspreken en een langer uitstel ver
keerd vinden.
De middenpartijen £yn er dan ook toe
overgegaan hun buitenlandsch program te
publiceeren, en deze publicatie is duidelyk.
Zy willen er mee zeggen, hier is ons pro
gram., daaraan houden wij vast en verder
onderhandelen geeft geen zier. Zyn de
Duitsch-Nationalen bereid dit program tot
liet hunne te maken, dan kan men verder
praten. Zoo niet, dan kan er van een coa
litie met hen niet komen.
Ln ondubbelzinnige termen formuleert
het program de beginselen, die de drie par
tyen als grondslag van Duitschlands bui-
tenlandsche politiek noodzakelyk achten.
„De rapporten der deskundigen” zyn,
zoo zegt het program, „te beschouwen als
een ernstige poging om tot een vreedzame
oplossing der herstelquaestie te geraken.
Zy vormen een ondeelbaar geheel en deze
ondeelbaarheid maakt het begin van de
Duitsche prestatie afhankelijk van het her
stel van de economische en financieele sou-
vereiniteit des Rijks, die het herstel van de
bestuunssouvereiniteit insluit. Zij sluit te
vens de gedachte uit, dat de schuldeischers
in de quaestie van het herstel deelen van
het Rijk als „herstelprovincie” behandelen
om ze als panden zelf in exploitatie tc ne
men.
Volgens de opvatting
van Herstel
.grondslag
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda mi ooutratan (bshoorwda tot dm beaorgkriag)»
i—4 ƒ144, dka rogal meer ƒ046. Vaa bolton Gouda m den bcaocgkriagi
1—4 regal* 1.55, alka regal meer 040. AdvarUntiën ia het Zaterdacnummar M
/OM. O»
do voorpagina 50 hooger.
Gewone advortentün en ingeaonden mededeelingon Ml eontraet tot soar geredueeer-
den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaataruiarta.
Advertentittn kunnen worden ingeaonden door tusechenkoenst van «oliede Boofchea-
delaren, Advertentiebureau! en oom Agenten en moeten daags vóór dn plaatsing
aan het Bureau xyn ingekomen, teneinde van opname verankerd te Mjn.
kenhuis op te zoeken. Hij gaat vooruit
en over acht dagen kan ik hem veer
mee op reis nemen. Nu, wat zegt u er
van, mijnheer Czaslo gaat u mee Ik
ga nu naar de Rivièra. In October is
de aee daar blauwer dan ooit. Ik boud
van de blauwe kleur. Begin November
reizen wij naar St. Petersburg. Ik be
loof, u in geen enkel opzicht invloed op
u tt zullen uitoefenen.
Maar wat zoudt u er van zeggen, als
ik u de tsarin als model bezorgd
Een donkere blos bedekte de wangen
van Czaslo.
„U schertst....
„Neen, in het geheel niet. Ik wil ook
weer eens zijn „ellendig” temperament
vcrwenschte. Waanzinnig was hij ge
weest in St. PetersburgRijp voor
een krankzinnigengesticht.
Alles in den steek te laten voor een
dwaze verliefdheid I
„Neen, neen.... het was toch moer.
Veel meer. Zijn mooi teer vrouwtje!
Hij drukte heftig haar arm, alsof hij
haar vergeving moest vragen voor zijn
vluchtige gedachten. Die gedachten wa
ren een laagheid geweest.
Ook zij had aan allerhande dingen
gedacht. Om haar lippen speelde een
lach.
„Als wij eerst thuis zijn....”
Hij trok onrustig aan zijn hoed.
„Thuis.” Dat was het wat hem kwelde
en met onrust vervulde. Hoe zou dat
worden met het „thuis Haar reispas
had zij wel meegenomen als legitimatie
bewijs maar verder niets. Enajwas
minderjarig. Had voor haar huwelijk
de toestemming van haar ouders noo-
dig, allerlei papieren.
Met zijn moeder viel in zulke zaken
niet te gekscheren.
Voor den drommel nog eens toe 1
Zijn moeder had alles voor hem opge
offerdaltijd en op elk uur. Als zij
haar eigenaardigheden had niet al
tijd gemakkelijk was dan moest hij
hot dragen. Al te sentimenteel waren
zij niet. Noch hij, noch Marika, noch
'moeder. Er was dikwijls hooge ruzie en
er vielen vaak scherpe woorden. Maar
het was steeds een trouwe saamhoorig-
Het conflict in het mynbedryf van het
Ruhrgebied vertoont nog steeds dezelfde
scherpe kanten. Men koesterde <te afgeloo-
pen week de hoopt, dat er een eind aan
het geschil zou komen, doch deze hoop is
sche modellen van:
>ek aan H. M. de
oek aan den k»n-
i verkoojp ian ster-
i voor bifAbij het
fel- en regnstratie-
en voogd, memorie
wereenkomet, enz.
crjjgbaar voor den
i het bedrag met
1647 80
By de aankomst waren op hot station
ter begroeting, behalve de Engeleohe ko-
ninklykc familie, ook MacDonald en Hen
derson aanwezig, terwijl van de andere
hooggeplaatste personen maarschalk Ca
van, admiraal Baytty en de luchtmaar
schalk Trenchard werden opgemerkt. Vlak
bij was een peleton ItaliaaDsche fascisten
opgesteld in de bekende zwarte hemden,
die onder leiding van markiezin Dell* Tot-
retta, de echtgenoote van don Ltaliaanschen
gezant, liet saluut brachten, zoodra de vor
stelijke bezoekers hun coupé verlieten. De
begroeting tusschen de vorstelijke perso
nen was buitengewoon hartelük. Het viel
op, dat koning Victor Emanuel zich eeni-
'gen tyd met MacDonald onderhield. Na
dat de eerewacht van de garde en het pe
leton fascisten was geïnspecteerd, vertrok
ken de vorstelijke personen, begeleid door
een eekadroe van de lijfwacht naar Buc
kingham Palace, overal langs den weg be
groet door toejuichingen, zoowel in En-
gelsch als Italiaansch, door de talrijk saem-
geatroomde menigte. Gisteravond had ten
paleize een galwnaaltijd plaats.
De „straal des doods”.
Grindell Mathews heeft gisteren ten
overataan van deskundigen van de marine
en de luchtvloot proeven genomen met zijn
veelbesproken straal des doods. Hy heeft
de verschillende feiten, die reeds vroeger
uit zyn laboratorium bekend waren, aoo-
als het stilzetten van een motor, het tol
ontploffing brengen van buskruit en meer
deigeljjke proeven opnieuw vertoond, on
der controle dezer deskundigen en heeft
bovendien verschillende andere feiten laten
zien, waaraan tot nu toe geenerlei rucht
baarheid was gegeven. Na afloop der proe
ven heeft hij een onderhoud gehad met
vertegenwoordigers der regeering, dat
ruim 2 uur duurde. Men schijnt daarbij nog
nieuwe proeven van hem geèischt te heb
ben, die weliswaar eenvoudig zijn, doch
den deskundigen betere gelegenheid zul
len geven om hun oordeel ta vormen.
FRANKHUK.
De arrestatie van Germain Berten.
Uit de nadere berichten omtrent de reeds
door ons gemelde arrestatie van de anar
chiste Germaine Berton te Bordeaux
de botsingen met de politie blykt dat
Woensdagavond hevig in de straten
Bordeaux is gevochten.
In de Chinéma des Gapucins zou
communistische vergadering worden i.
houden, waar Germaine spreken zou. Daar
er een tegen lx.1 tooging was aangekondigd,
verbood de burgemeester ook de commu
nistische meeting. Ondanga dit verbod ha<l
zich een groote menigte voor de bioscoop
verzameld, waar werd besloten een bijeen
komst in de open lucht te houden. De jeug
dige anarchiste, wier heftig en onafhan
kelijk optreden men zich herinnert uit het
proces naar aanleiding van den moord op
Marius Plateau (waarvoor Germaine Ber-
grafie voor te komen ais een man, die gezegd hebben, dal lüj op dit oogenbiik heid geweest.... zelfs met zijn stiefbroer
II ontrlïkLt hïxrxft I Ilrtl viin 'rzvn van zlin u.«w>v zu»nu ./iin „llrtlirliir*’ li«tnru*riiniz>nl flnRHawl
hoe moest hij daar
At
mevr
27)
„Een van w-
pi’ar dagen een ongeluk overkómen, ik
wig in deze buurt, om hem in hel zie-
Het bezoek van den koning
van Italië.
Vergezeld door een marine-escorte van
vier Britsche destroyers en een luchtescor
te van vyf gevechtsvliegtuigen zyn gister
morgen de koning' en de koningin van Ita
lië met het s.s. ^Maid of Orleans” te Do
ver aangekomen. Koning en koningin zyn
vergezeld van hun zoon en dochter, de
prins van Piemot, de troonopvolger, en
prinses Mafalda.
van de Commissie
vormen de rapporten een
.grondslag voor snelle oplossing van de
herstelquaestie.” Gezien dit karakter van
de rapporten beteekent aanvaarding den
vrede in de sedert jaren omstreden quaes
tie van het herstel. Het herstel van de eco
nomische en financieele eenheid des Ryks
als voorwaarde voor de productiviteit van
Duischland is eerst dan gegarandeerd, als
alle Duitschers in staat worden gesteld zich
in hun vaderland aan ongestoorden arbeid
te wy’den. In het bijizonder kan men niet
verwachten, dat het Duitsche volk bereid
zal izijn de aware offers op zich
te nemen en mede te werken tot
de noodzakelyke verhooging der productie,
zoolang het droevig lot van duizenden ban
nelingen en van hun vrijheid beroofden het
geheele land verontrust.
„Daar de rapporten een ondeelbaar ge-
hed vormen, kunnen zij slechts in hun ge
heel aanvaard of verworpen worden. Te
genstrijdigheden, die op verschillende pun-
Het Ruhrconflict. De afscheidsrede van Poincaré.
gischen ministerraad.
ten in de rapporten en redactioneel in den
tekst voorkomen, maken voor de vlotte
uitvoering der rapporten nog onderhande-
lingen noodzakelyk.
„Voorts moet by de besprekingen van de
wetten, die bij aanvaarding der rapporten
moeten worden ingediend, en in het bijzon
der by die betreffende de ryksspoorwegen
en <te valutabank, de overwegende invloed
van Duitschland in de leidiing dezer onder
nemingen gegarandeerd worden. Wij ver
wachten, dat de regeering alles zal doen
om in dit opzicht de vitale belangen des
Rijks te behartigen.
„De rapporten zelf kunnen wy slechts
onder het voorbehoud aanvaarden, dat ook
de deskundigen zelf ten aanzien van hun
uitvoerbaarheid gemaakt hebben. Wy stel
len voorop, dat de rapporten als ondeelbaar
geheel ook door de andere naties aange
nomen worden, dat hun interpretaties te
goeder trouw zal geschieden en dat in het
bijzonder daarby niet alleen het herstel
van de Duitsche souvereiniteit in bedrijfs
leven, geldwezen en bestuur, maar ook de
stabilisatie van de nieuwe Duitsche valuta
in het internationale betalingsverkeer ge
garandeerd worden. De regeling der her-
stelquaestie door de rapporten beteekent
het herstel van alle rechten van het Duit
sche rijk en daarmede de bevrijding van
de niet in overeenstemming met het vre
desverdrag bezette gebieden van alle be
zettingstroepen, alsmede het herstel van
het Rijnland in den toestand van de wel
in overeenstemming niet het vredesverdrag
bezette gebieden.
„Wjj verwachten, dat de regeering met
energie voor de vrijheid der Duitsche ge
bieden zal ijveren. De middenpartijen zyn
eensgezind in den sterken nationalen wil
de regeering in een volgens deze principes
gevoerde buitenlandsche politiek te onder
steunen.”
Na de
het
Wy hebben gisteren reeds in het kort
melding gemaakt van de afscheidsrede van
Poincaré te Bar-le-Duc gehouden.
Wy memoreeren thans nog even dat
Poincaré in die rede er op weee dat vol
gens hem het lot van Frankryk nog altjjd
berust op de schadevergoedingen. Ik heb
den geallieerden, zoo zei hy, gegevens ver
strekt, die aantoonen dat Duitschland op
zettelijk het Verdrag van Versailles heeft
geschonden en oorlogsmaterieel en mili
taire formaties heeft hersteld en om den
oorlog te verhinderen zjjn wij verplicht op
onze hoede te blyven. Een regeering, die
dn het onwaarschijnlijke geval te (lezer
zake ook maar in de geringste mate in ge
breke zou blijven, zal mij, aldus besloot
Poincaré in de eerste r|j van haar tegen
standers vinden.
niet verwerkelijkt; integendeel: de tegen
stellingen zyn nog scherper geworden en
de gevolgen worden met den dag ernstiger.
Voor beide party en beteekent het geschil
een groote schade; voor de arbeiders: loon
derving, voor de ondernemers: derving van
inkomsten. Het maatschappelijk en econo
misch teven ondervindt door de werkneer-
legging in het mijnbedrijf telkens grooter
lasten en ongerief. En daar de partyen stijf
en strak op hun standpunt blyven staan,
valt te vreezen, dat pas, wanneer één hun-
nqr uitgeput is, de? strijd wordt opgege
ven. Het is nu de vraag, wie de sterkste
zal zyn.
Het conflict wordit grotendeels be-
heerscht door het aanmerkelijk verschil in
interpretatie van de tusschen beide partijen
aangegane accoorden.
Nieuwe ondenhandelingen tot belegging
van het conflict zyn gisteren op het Mi
nisterie van Arbeid begonnen.
1501
66
