lad. 1 zx ERK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu WERKERK JUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK. SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDI NX VEEN, ZEVENHUIZEN, en*. Mo. 15553 Vrijdag 30 Mai 1024 64" Jaargang 1 - Gouda Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen P r ROMANTIEK. i. 5 OMr/040. Or dan uredetk FEUILLETOO. movr (Wordt vervolgd). on 'Fin^e/ie/ wnstratie het 3 NOOKWIOBN. Het grootste, langdurigste en ernstigste arbeidsconflict, dat Noorwegen ooit gekend heeft, is thans definitief tot een einde geko- Houw liever uw hand af, dan iets te ne uten wat niet het uwe is. «o X middel. t vele gevallen, I i ons vaderland jestelyke werk- I ng, van alge- I lag verwaarloo- Sanguinose die dat gü de echte na den wapenstilstand; 5o. uitvaardiging van de wetten noodig tot verbod van in- en uitvoer van oorlogsmaterieel en het bren gen van overeenstemming tusschen de re- cruteering en organisatie van het leger en de militaire clausules van het Vredesver drag. In het Britsche Parlement is Woensdag gestemd over de motie van de conservatie ven met betrekking tot het salaris van den Minister van Arbeid, welke motie beant woord was door de Regeering met het stel len van de quaestie van vertrouwen. De motie der conservatieven tegen de regeering werd verworpen met een meer derheid van 48 stemmen. Voor de motie stemden 252, tegen 300 afgevaardigden. De regeering is hiermede dus gered. BUITEN LAND8CH NIEUWS. FRANKRIJK. Paul Cambon. f Paul Cambon, de voormalige Fransche ambassadeur te Londen, is te Parijs over leden. Paul Cambon werd 20 Juni 1843 geboren. Hij was van 1898 tot 1920 Fransche gezant te Londen, en was voordien o.a. gevolmach tigd minister en consul-generaal te Tunis, en ambassadeur te Madrid en Constanti- nopel. De nota, die de Gezantenconferentie aan de Duitsche regeering lal zenden, beant woordt de mededeeling, door Duitschland begin April gedaan betreffende de hervat ting van de intergeallieerde militaire con trole, en zal eerst worden gepubliceerd na dat zij in den loop of aan het eind van den dag, aan de Duitsche regeering is verzon den. Het schijnt echter vast te staan, dat de Conferentie eenstemmig het Duitsche stand punt heeft verworpen en de vyf door de ge allieerde geëischte punten van onderzoek heeft gehandhaafd, n.l.: lo. reorganisatie Van de politie; 2o. het geven van een andere bestemming aan de fabrieken van oorlogs materiaal; 4o. uitlevering van de documen ten, betrekking hebbend op het Duitsche oorlogsmateriaal op het oogenblik van den wapenstilstand en op de productie van de Duitsche fabrieken gedurende den oorlog en Or. Marx Kabinetsformateur. De Duitsch-Nationaal Wallraf president van den Rijksdag. Het conflict in de Ruhr. De nota van de Gezanten-conf eren tie. De motie tegen de Labour-regeerin|g verworpen. Kalender herziening. verkreeg Loebe 107 en Wallraf 209 stem men. Op Fehrenbach (Centrum) werden 63 en op den communist Thalmann 47 stemmen uitgebracht. Na herstemming tusschen de beide eer sten werd Wallraf gekozen met 227 stem men, tegen 151 uitgebracht op Loebe. Wall raf nam terstond den voorzitterszetel iit Vervolgens werden nog gekozen: toe tste vice-voorzitter Ditman (soc. dem.), 2de vice- voorzitter Bell (Centrum) en tot 3de vice- voorzitter Riesser (Duitsche Volkspartij) nadat de communisten luidruchtig aan spraak hadden gemaakt op de functie van derden voorzitter. v „Den lieer Bela Czaslo, Berlin W. Nettelbeekstrasse 43. Bij afwezigheid op te zenden.” Bela had hem reeds dikwijls gehol pen wanneer hij in het nauw zal. Bela zou het wel in orde brengen. eerst een Oecomenisch Concilie er over willen raadplegen. Het Oecumenisch Patri archaat en het Pan-Orthodox Congres wil den de wyziging aannemen, zoo alle Chris telijke kerken haar aanvaardden. Van Jood- sche zyde werd echter gewezen op het ern stig bezwaar dat een verbreken van het week-verband door een „jour blanc” zou hebben voor de sabbathviering, terwijl wij ziging van de „duizendjarige traditie” van het vaststellen van het Paaschfeest de fun damenten van de religie zou aantasten. Van een zeer diepgaande wijziging zal ten slotte wel niet heel veel komen. De com missie volgt by de bestudeering van dit onderwerp de methode van eliminatie, d. w. z. zij stelt telkens terzijde wat geringe kans van slagen heeft of weinig sympathie van de publieke opinie ondervindt Zoo heeft zy ook Veeds laten varen het idee om den aanvang’van het jaar op 22 December te stellen. Hoewel dit denkbeeld van vele zyden steun vond, zag menigeen ei het voordeel niet van in. Uit scheepvaart- kringen kwamen zelfs ernstige bezwaren. Dan zouden de landen, die eerst kort gele den de Juliaansche tijdrekening voor de Gre- goriftansche verwisselden en dus een sprong van 14 dagen deden, opnieuw een sprong var. 10 dagen moeten doen. En het jaar, waarin die sprong gedaan zou worden, zou geen Kerstmis hebben, terwijl «He statis tieken van dat jaar veel van hun waarde zouden verliezen. Ook het denkbeeld van een opzameling der schrikkeldagen tot een week, opdat al dus ter wille van de Joden vooral het weekverband strikt gehandhaafd kon wor den, is prijsgegeven. Zoo’n extraweek zou te groote bezwaren meebrengen voor de rta- ^Aietieken,-’de uitbetaling van salarissen, de maandhuren enz. Heel veel bl|jft er dus langzamerhand niet meer over en uit alles blijkt, dat de alge- meene lijn, die de commissie in haar arbeid volgt, de veranderingen zoo gering mogel|jk te doen zyn. Min of meer grillige nieuwig heden moeten worden vermeden, ten einde ons maatschappelijk samenstel niet onnoo- dig nog gecompliceerder te maken. Naar het Duitsch van OLGA WOHLBRUCK. Vertaald door J. P. WESSEL INK-—Van Rossum. Overneming verboden krachtens art. 15, 2e lid der Auteurswet. In het Conflict in de Rynsch-Westfaalsche steenkool-industrie is, zooals reeds kort ge meld een scheidsrechtelijke uitspraak ge veld, volgens welke de April-loonen vart 1 Mei af met 15 en van 1 Juni af met 20 (volgens de April-loonen) werden verhoogd. Overwerk zal voorloopig slechts tot 30 November worden verricht. Voor de cokes-arbeiders wordt de wekelyksche ar beidstijd van 65 tot 62 uur gereduceerd. Het mantel-tarief geldt tot 30 Juni 1925. De bond van mijneigenaren heeft deze uitspraak wegens de loonsverhoogingen af gewezen. Meldden wij reeds, dat verschillende mij nen zullen worden stopgezet, en ook een ge deelte der Kruppfabrieken, thans wordt be richt, dat door aanplakking in de werkplaat- sen van de Friedrich-Alf red-Hüte (Krupp) ROKMKNIi. muaitW-Mtptoffiaff aaMj MvMtM Nabij Boekarest zijn gisteren «en militair m unit ie-magazijn, een kruitfabrieken een pyrotechnische werkplaats in de lucht ge vlogen. Er ontstond een reeks van ontplof fingen, welke van 's middags 4 tot 6 uur* duurden. De ramp verwekte een geweldige paniek, óók te Boekarest, ofschoon de plaat» waar de ontploffing plaats vind, een kilo meter van de stad verwijderd is. Overal in den omtrek sprongen de ruiten en talrijke huizen stortten in. Er waren juist bijna 1000 wagons granaten aangekomen van de Skoda-Werke; ook een groot deel oudere granaten zijn ontploft. Men hoopt een ander groot munitie-maga- zijn, dat in de nabijheid staat en waar 2600 wagons granaten zjjn opgeslagen, nog te kunnen redden. De branden duren voort. Groote zware rookwolken hangen boven de stad. Het koninklijk slot Toerroteri is ont ruimd, evenals alle woningen in defi om trek. De oorzaak van de ontploffing is onbe kend. De schade wordt op 2 milliard lei geschat. Koning Ferdinand begaf zich met de mi nisters naar de plaats van het ongeluk en wilde zoo dicht mogelyk het punt, waar de Zooals wy Woensdag reeds hebben ge meld, heeft President Ebert aan Dr. Marx opgedragen een nieuw kabinet samen te stellen, en zooals reeds werd verwacht heeft Dr. Marx deze opdracht aanvaard niet al leen, maar hoopt hij in staat te zyn reeds heden het nieuwe kabinet aan den Rijks dag voor te stellen. Terstond heeft de kabinets-fonnateur zich niet de partijleiders in verbinding gesteld en hy heeft zich daarbij niet alleen be paald tot de middenpartijen, doch hy heeft ook de Duitsch-nationalen erby betrokken. Zelfs verzekert men, dat hij met deze laatsten het eerst overleg heeft gepleegd. Men vraagt zich af of de Duitsch-Natio- nalen thans zullen antwoorden op de vra gen, of zy bereid zijn de grondwet van Wei mar, alsmede de parlementaire regeling te erkennen en of zij het buitenlandsch-poli- tieke program willen aanvaarden, waarvan de aanneming van het plan der experts het hoofdpunt uitmaakt, vragen, waarop zy tot nu toe geweigerd hebben positief te ant woorden. <gln de wandelgangen van den Rijksdag werd reeds de meening uitgesproken, dat de Duitsch-nationalen thans bereid gevonden zullen worden de gewenschte verklaringen af te leggen en dit wel op aandrang van de zijde der industrie op hun fractie uitge oefend. Anderzijds schijnt nog steeds het bezwaar te bestaan, düt de aPuitsch-nationalen zich terzetten tegen het aejtyblyven van dr, Stret. semahn als minister van Bultenlandsche ken, terwijl de'middenpartijen daaraan juist krachtig vasthouden. Het schijnt, dat de oplossing van deze kwestie in verband moet worden gebracht met de keuze van een president voor den Rijksdag en dat daarom de middenpartijen in de Rijksdagzitting van gisterenmorgen zoo sterk hebben aangedrongen op uitstel van de presidentsverkiezing, welk uitstel zij ten slotte slechts tot 's middags 2 uur hebben kunnen verkrijgen. Voor deze verkiezing toch waren twee ernstige candidaten, en wel Loebe s.d. en Wallraf Duitsch-nationaal. Terstond na de opening van de zitting stelde Fehrenbach (Centrum) voor, de ver kiezing van den voorzitter te verdragen tot de nieuwe regeering zou zyn gevormd. Na bestrijding door de Duitsch-nationalen, Völ- kischen, Communisten en Sociaal-Democra ten, werd dit voorstel verworpen. Daarop wist Fehrenbach er een voorstel door te krijgen, om de vergadering te schor sen tot 2 uur, daar de middenpartijen nog geen gelegenheid hadden gehad, om in zake de keuze van een ryksdagpresident, tot over eenstemming te komen. Nadien werd tot stemming overgegaan en men. Het nam op 29 October een aanvang in de metaalnijverheid, waar de arbeiders een staking begonnen naar aanleiding van een loonsvermindering (5 pet.) door de werkge vers. Die staking, waarvan de onwettigheid door de arbeidsrechtbank met algemeene stemmen werd vastgesteld, heeft dus zeven maanden geduurd. De werkgevers beantwoordden het neer leggen van het werk met een uitaluiting, die gedeeltelijk op 21 Februari in werking trad. Terzelfdertijd werd door de arbeiders in de papierindustrie de sympathiestaking gepro clameerd. Dat deel van het conflict heeft dus drie maanden geduurd. En eindelijk duurde de staking der transportarbeiders vier maanden. Op 21 Februari waren 48.000 man werk loos; daarop volgde de uitbreiding van de uitsluiting, waardoor het aantal arbeiders, dat staakte of was uitgesloten, tot 60.000 steeg. Een der voornaamste eigenaardigheden van dit arbeidsconflict, waardoor het moei lijk whs by te leggen en zoo lang aanhield was dat het van het begin af een politieke tint vertoonde. De strijd ging niet om geld, maar om de macht. Deze str\jd om de macht heeft een verlies gebracht voor werkgevers en werklieden van millioenen het juiste bedrag kun nog niet becyferd worden. Maar twee maanden geleden, op 20 Maart, werd al gezegd, dat de arbeiders 20 millioen aan loon hadden gederfd, welk bedrag op 2 8April op 35 mil lioen werd geschat. Waarschijnlijk is er tot op het oogenblik 50 millioen alleen aan loon verloren gegaan. ADYERTENTIEPRUS: Uit Gouda an omstreken (behoorende tot den beaorgkria*) i 1—6 regels /1J0, aka ragd meer fOM. Van buiten Gouda en dsn bonorgkringi 1—5 regels 1.66, elke regal meer 0.30. Advertentiën in het Zatardsgnummer 20 bijslag op den prijs. IJefd^igheids-adverteDtiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDKDEKL1NGEN1—4 regels ƒ2.06, elke - de voorpagina 60 booger. Gewone sdvertentün en ingezonden mededeelingen bü oontrect tot neer gerednceer- den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingeconden door tusedhenkomst van soliede Boekhan delaren, Advertentiebureau» en onxe Agenten en moeten daags vóór de pleatring san het Bureau rijn ingdcomen, teneinde van opname versekerd te rijn. De kalendercommissie van den Volken bond heeft te Parijs vergaderd onder voor zitterschap van prof. Van Eysinga. Zooals men weet is dit onderwerp reeds in den loop der eeuwen op tal van astrono mische, commercieele en kerkelijke congres sen ter sprake gekomen en laatstelijk was het vooral de Internationale Kamer van Koophandel, welke zich voor een herziening zeer warm maakte. Men was eindelijk zoover, dat men den 5en Nov. 1923 zich tot de regeeringen kon wenden om te vernemen, hoe deze over de onderneming dachten. Vooropgesteld werd, dqi de verandering in de bestaande tradities slechts gerechtvaardigd zou zijn als de publieke opinie deze verlangde, dat zy slechts te verwezenlijken zou zijn in overeenstemming met de hooge kerkeljjjke autoriteiten, by wie overijtens, gelyk reeds 4 gebleken was, geen dogmatische bezwaren bestonden. Als punt van uitgang zo^ geno men worden het ontwerp, dat de Internatio nale Astronomische Unie in Mei 1922 te Ro me aangenomen had, en de wenschen, door de Internat. Kamer van Koophandel in Juni 1921 op zyn congres te Rome uitgesproken. Alle fantastische nieuwe kalenderontwerpen werden dus terstond op zij geschoven. De regeeringen, die tot dusver hun ant woord aan de commissie zonden, bleken te genover het herzieningsplan van gematigd- onverschillig tot sympathiek-zonder-enthou- siasme te zyn. Onze regeering had nog niet geantwoord, zij hieliT een diepgaande en quête by onze talrijke kerkgenootschappen. Ook in het Verre Oosteh is men tot mede werking bereid; China en Siam antwoord den reeds in gunstigen zin. De kerken, tot welke de commissie zich richtten, interesseerden zich natuurlijk voor al voor de vaststelling van Paschen. Op zich zelf bleek daartegen bij de Christelijke ker ken niet veel tegenstand te bestaan, al heerscht er eenig verschil van meening om trent den datum, waarop Paschen gesteld diende te worden. De Paus toonde zich nog al gereserveerd voor een wijziging van de „eerbiedwaardige traditie” en zou althans ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.26, per week 17 cent, met Zondagsblao per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ3.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA, by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int 82; Redactie Tal. 546. gezellige inrichting, keuken met kanten randjes en boeken, voor den drommel wat kon hem dat schelen I Hij dacht aan zijn helder gewitte kamer, aan het einde van de donkere gang. Daar da delijk in dadelijk, zonder eenige voorbereiding o! vertraging. Wat zij thuis zeiden, dachtendat ging hem in het geheel niet aan I Alleen zijn werk was van belang 1 Alleen de Hij moest nu Dagmar schilderen in al haar lieftallige en juist nu een weinig lijdende teerheid. Als haar wangen weer rood zouden zijn geworden, haar oogen den bezielden glans verloren en weer den stadenden lach van het Sneeuwvrouwtje hadden dan zou het met zijn schilderij gedaan zijn 1 Zijn volgend groot schilderij „de hei lige”. Een heilige in modern, wazig wit gewaad, de handen op de toetsen van een piano, voor een open venster, waar door de zon haar gouden lichtbundels wierp. De menschen mochten daarbij denken wat'zij wilden Er een gril in zien of diepe beteekenis. Zij mochten het als een symbool beschouwen of als eea wonderlijken inval. De meesten zonden het opvatten als een moderne, heilige Cecilia. Snel en warm stroomde het bloed door zijn aderen. De oude, opgewekte werklust greep hem aan, die alle be lemmerende gedachten uitschakelde. Hij schoof de tafel onder het hoog aangebrachte eleotrische lampje schreef een brief aan zijn broer. te Rheinhausen, is ^ekendTremnakt, dat ook «laar, ten gevolge van het gebrek aan steen kolen, het bedrjjf met ingang van 29 Mei a.s. voor het grootste deel zal worden stil gelegd. De Bochumer Verein heeft het geheele bedryf stopgezet, daar de reservekolenvoor- raad verbruikt is. 29) - Heel aan het slot bad zij voor „Ari”, dat hij gezond mocht blijven, en, haar zou blijven liefhebben, en dat hij een groot, heel beroemd schilder zou worden, opdat mama en de Almach tige God haar zonden zouden vergeven. En als zij zich versterkt had door het ge bed, en uitgeschreid was, stond zij met nieuwe kracht op. Zij was dan vervuld niet rust en stilte blijheid en dan lag er op haar bleek, teer gelaat zulk een wondervolle, bovenaardsche glans, dat Ai pad Czaslo er telkens weer door weid ontroerd. Niet over hetgeen zij innerlijk mocht hebben doorgemaakt. Maar door de taak die op hem wachte, als hij weer aan den arbeid zou kunnen gaan. Hier in de donkere, kleine hotel kamer kon hij niet aan schilderen den ken. En al dat andere een atelier, Marika dekte de tafel voor den Zon dag. Haar oogen brandden, terwijl zij toornige tranen terugdrong en haar edelgevormde maar slechtverzorgde han den met de stevige roede nagels tril den, terwijl zij de borden neerzette. Bij het raam, op de armleuning van den grooten fluweelen fauteuil zat Bela Czaslo. Bela had een mooi, bleek hoofd, met groote, zwaarmoedige oogen. Hij leek angstig, veel op Arpad. Alleen zijn ge laatsuitdrukking was anders. En als hij opstond zag men/ dat een schouder scheef was, zelfs een kleine neiging tot een bochel vertoonde. Hij was uitste- (kend gekleed, en zijn lange, slanke violistenhanden, hadden elegante, be vallige bewegingen. Op zijn hoog, door zwart haar omge ven, voorhoofd lagen rimpels van zorg. Een lichte trekking in het ooglid, die de wang tot de slaap optrok had een net van rimpeltjes om zijn rechter oog gevormd, zoodat hij twee ongelijke pro fielen had, en er rechts ouder dan links uitzag. Temeer, daar door een vreemd spel der natuur er ook alleen aan zijn rechterslaap een zilveren streep in zijn haa* zichtbaar was. Hij schreef de rimpeltjes en het grij- Z3 haar aan zijn hoofd pijnen toe, waar aan hij sinds zijn vroegste jeugd leed en die er ook toe hadden bijgedragen, dal hij van een ernstige ontwikkeling van zijn talent als violist had moeten atzien. Maar hij sprak er zelden yver. En dan nog steeds, met de heftig af doende beweging van den man, die niet lerug wil komen op iets dat pijnlijk en afgedaan is. Mevrouw Czaslo, in haar zwart wol len Zondagsche japon, een email me daillon met een in goud gevatten parel op de platte borst, stond met ovor el- ikaai gekruiste armen tegen de piano geleund. Haar smalle lippen waren nog vaster op elkaar geklemd dan anders. „Wat moet dat nu Wil je mij zeg gen wat dat nu moet Haar stem was klankloos van inge houden toorn. „Het is wel voor den etenmaar, nietwaar moeder, u vindt wel goed dat ik een cigarette opsteek.” Bela Czaslo haalde zonder antwoord af te wachten, zijn zakje tabak en ciga- lettepapier uit den zak van zijn jas en leg on ijverig een cigarette te rollen. Zijn middelste vingers waren van bin nen eenigszins geel geworden. Hij sprak altijd uiterst beleefd mei zijn moeder. En hij werd seeds beleef der hoe toorniger zij werd, hoe hefti ger zij uitviel. Deze ongewone beleefd heid was als een beschermende muur voor hem tegen haar harde ruwe ma- fiOUDSCHE CNUNT. nieren. Zij had haar kinderen vaak en wreed gestraft zoo hard, dat haar oudste, Gebhard, dikwijls den stok uit haar handen had moeten rukken, toen hij zelf de jaren van klappen krijgen was ontgroeid. Maar voor Bela had zij halt gehouden. Hij kon zich niet herinneren ooit «en oorveeg van haar te hebben gekregen. Daarbij was niet hij, nraar Arpad haar „troetelkind” zooals zij zelf toegaf. Beven de piano hing een groot por tret van haar overleden man, den knap pen Czaslo. In rok met veel ridderor den groot als cotiilon-orden. Op zijn achttiende jaar was hij naar Weenen gekomen. Hij sprak toen der tijd slechts gebroken Duitsoh, maar bespeelde zoo- wat alle instrumenten, een kunst, die zijn vader heft» had geleerd, toen hij neg met het circus Hongaarsche dorpen bezocht. Uit de kleine biertimmen der Ween- sche voorsteden kwam hij in den Pra ter en toen hij in zijn derde koffiehuis eanlande trouwde hij zijn eerste vrouw. Zij was de dochter van de caféhoud- stei een mooi, lief meisje, dat zich gr&ag opsierde met glinsterende siera den en dweepte met „kranige Honga ren.” „De Hongaren zijn altijd de edelste cavaliers,” telde rij.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1924 | | pagina 1