iuda
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berken w oude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
WER KERK OUDERKERK,, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WAD DI NXVEEN, ZEVENHUIZEN, en».
£4*
Vrijdag tl JuH 1024
No. 15888
- Gouda
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
stel
1
en
00
net
7
ROMANTIEK.
f 0.70
Uitgevers
1808'
00
rname drogisten.
Den Haag.
FEUILLETON.
liken. Tweemaal
goed, geen enkel
algemeene ver
der Sanguinoee
geen baat vindt
Uw hart is nooit ledig; als er geen en
gel in woont, neemt de duivel er zijn in
trek.
er-
de
an
>e-
lit
re
ik-
0 mate het bloed
zond en krachtig
het bloed gezond
doosheid, die het
150
Naar het Duitseh
van
v OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
mevr J. P. WESSELINK—Van Rossum.
Overneming verboden krachtens
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
De Franschen dienen, zoo zei hy, zich te
herinneren hoe Duitschland den oorlog be
gon en hoe het dien voerde; het is reeds
verantwoordelijk omdat het den oorlog ver
klaarde, want zoolang de oorlog niet ver
klaard was, bleef de mogelijkheid bestaan
den vrede te handhaven. Poincaré herinner
de nog aan den inval in België en Noord-
F rank rijk en vroeg om Diutschland niet aan
te moedigen ten aanzien der middelen om
opnieuw te beginnen, want het zal voor
Duitschland een aanmoediging zijn als het
zijn verantwoordelijkheid kan ontwijken en
de schade niet herstellen.
Schier de geheele Senaat juichte deze va
derlandslievende rede tee.
I
Het compromis tusschen Harriot en Mac
Donald heeft in Berlijn groote teleurstelling
gewekt. Men erkent, dat de overeenkomst
tusschen de beide Ministerpresidenten de po
sitie van den Franschen premier aanzienlijk
heeft versterkt en dat de gevaren zijn be
zworen, die de conferentie te Londen de
laatste dagen ernstig bedreigden.
Maar deze beide op zichzelf verheugende
resultaten zijn op kosten van Duitschland
tot stand gekomen. Van een uitnoodiging
aan Duitschland om deel te nemen aan de
conferentie wordt in de overeenkomst tus
schen MacDonald en Herriot niet meer ge
sproken en de Commissie van Herstel blijft
ook né de uitvoering van het rapport-Da-
wes het controleerende orgaan, zij het ook
niet met dezelfde onbeperkte macht be
kleed, die het tot dusverre heeft uitgeoefend.
Stresemanns orgaan „Die Zit" is er het
meest over teleurgesteld, dat in de bepalin
gen nopens de uitvoering van het rapport
over Duitsche belangen niet wordt gespro
ken. Volgens de in Parijs getroffen regelin
gen zal de Commissie van Herstel hebben
te bepalen, wanneer het rapport gepubli
ceerd kan worden en in kracht zal zijn ge
treden. Het blad wijst er met nadruk op,
dat Duitschland daarmee in geen geval ge
noegen kan nemen. Het moet vasthouden
aan de oorspronkelijke regeling, volgens
welke het rapport van kracht zou worden,
zoodra de drie uitvoerende wetten door den
Duitschen Rijksdag aangenomen zouden zijn
en Frankrijk en België bij wijze van tegen
prestatie binnen 14 dagen alle verordenin
gen, die de economische en financieels sou-
vereiniteit van Duitschland in het Ruhrge-
bied uitgeschakeld hebben, zouden hebben
opgeheven. In het rapport-Dawes wordt
met nadruk erkend, dat Duitschland niet
kan betalen, zoolang zijn economische en
financieele eenheid niet is hersteld. Als op
de aanneming der drie uitvoerende wetten
door den rijksdag niet onmiddellijk geant
woord wordt door opheffing van de betref
fende Fransche en Belgische verordeningen,
kan er van een uitvoering van het rapport
geen sprake zijn. Daaraan houdt Duitsch
land onder alle omstandigheden vast. Men
behoeft niet te rekenen op Duitsche leve-
ringen, als niet eerst de door de deskundi-
GOÜDSCHE COURANT.
Ean verklaring vain MaoDanald in het Lagerhui*.
Een rede van Poincaré. De indruk in Duitschland van de Parysche
overeenstemmirig.
De beloofde verklaring van den Britschen
premier over de onderhandelingen nopens
de schadevergoedingsconferentie der volgen
de week werd gistermiddag in een drukbe
zochte zitting van het Lagerhuis afgelegd.
De premier zeide, dat daar er te Parijs een
te bejammeren toestand was ontstaan, wel
ke dteigjje het werk te vernielen verricht
voor het doen houden der intergeallieerde
conferentie over de toepassing van het rap
port der deskundigen, hij derwaarts is ge
gaan om te trachten dien toestand uit den
weg te ruimen. De Britsche regeering had
het standpunt ingenomen, dat de alleruiter
ste pogingen moesten worden gedaan om
het rapport des deskundigen, onverwyld/’in
werking te stellen. Het dringende van lien
toestand was zeer toegenomen door de^ tyd,
vereischt voor verkiezingen en regeenngs-
wijzigingen op het vasteland van Europa.
Het was noodzakelijk, dat de intergealli
eerde conferentie, op den 16en bepaald, zou-
worden gehouden, daar tal van détails dien
den te worden geregeld vóór de tenuitvoer
legging van het rapport en sommige dezer
details een volledige besprekipg zouden ver-
eischen door deskundigen van de schatkist
en juridische deskundigen.
Aan den anderen kant ligt aan het rap
port ten grondslag het toestaan van een lee-
ning van 40 millioen pond sterling. Een zoo
danige leening is evenwel niet mogelijk,
tenzij degenen, die op de leening willen in-
teekenen, eenige garanties zullen ontvangen,
dat het door hen belegde geld niet verloren
zal kunnen gaan door een militaire of po
litieke actie van eenige geallieerde regee
ring of van Duitschland.
Met het oog op den toestand te Parijs
vond ik het bij aankomst aldaar noodig,
deze kwestie verder te bespreken dan te
Chequers was gebeurd en te trachten, met
de Fransche regeering een voorloopige over
eenstemming te bereiken.
De Britsche regeering wenscht niet terug
te komen op de door haar geopperde mee-
ning omtrent de kwestie van de bevoegdheid
der C. v. H., maar zij kon er mede instem
men, die kwestie niet tot een definitieve op
lossing te brengen, voordat de toepassing
van het rapport ter sprake zal komen.
Voorts kon niet worden beweerd, dat de
geklbleggers op de leening zullen inteeke-
nen, zoolang de politieke en economische
garanties van den Duitschen staat te niet
gedaan kunnen worden door een herhaling
van wat zich verleden jaar heeft voorgedaan
Wij kwamen overeen, zoo ging MacDonald
voort, om als de C. v. H. aan de hand van
het rapport, een in gebreke blijven van
Duitschland moet behandelen, aan die com
missie een Amerikaan toe te voegen. Ten
behoeve van de belangen der beleggers zou
den wij dan van de diensten van dezen Ame
rikaan gebruik kunnen maken door hem te
ABONNEMENTSPRIJS: por kwartaal j2M, por wook 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, dan boekhandel en do postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545.
dmi in het gewirwar van de ’s avonds
huiswaarts keeronde arbeiders van Ber
lijn, met zijn stortvloeden van overvol-
le electriscbe trams en de verlichte
auto’s, die feestelijk gakleede menschen
naar de avondvermakelijkheden brach
ten
Lutzowstjasse I
Arpad stond op het achterbalkon, zijn
oogen boorden door de duistere voch
tigheid zijn blik verdeekTe als met
tueseen, de zwarte wandelende para
plu’s waar de regen van afdroop.
Of Dagmar een paraplu bij zich zou
hebben, of.... zij ergens zou hebben ge
schuild
Nu zag hij het huis, den ingang met
hel groote witte aanplakbiljet, schril
verlicht door een lantaarn. En voor het
aanplakbiljet in een donker Weensch
oostuum, het eenvoudige hoedje met de
gouden gespen op het haar, terugwij
kend voor iets donkers groot, voor een
man.
„Dagmar 1” riep hij en nog eens
„Dagmar.”
Het ratelend straatrumoer verzwolg
zijn kreet. Hij zag nog hoe de man zijn
Land naar haar uitstak, hoe zij ontzet
terugweek.
Stilhouden I” fcrulde hij, „stilhou
den I”
Maar de conducteur was binnen in
den wagen en uit de op elkaar gedron
gen, vochtig uitwasemende mensohen-
kluwen klonk het boos
„Wel zeker? Nog eene ophouden?
In de Fransche Senaat heeft Poincaré hul
de gebracht aan de vaderlandsliefde en den
moed vanHerriot, wiens werkzaamheden
hü niet wilde belemmeren. Poincaré wees er
nog eens op, dat het ontoelaatbaar zou zijn
indien het Duitsche ryk om verzachting zou
vragen van het plan-Dawes, hetwelk aan
Duitschland groote voordeelen verleent en
dat Frankrijk uit verzoeningsgezindheid
aanvaardde en hoe Duitschland tot nog toe
niets gedaan heeft om de wetgevende maat
regelen uit te vaardigen, noodig voor de
uitvoering van het plan. De deskundigen
hebben zelf de onmogelijkheid geconstateerd
om de toekomstige betalingscapaciteit van
Duitschland te beoordeelen naar den huldi
gen toestand, en Poincaré herinnerde, even
als zoovele malen, aan de opeenvolgende te
kortkomingen van Duitschland, uitloopend
op het verzoek van een volledig moratorium,
en eindigde zjjn rede met Herriot te bezwe
ren zich niet tevreden te stellen met pla
tonische Engelsche verbintenissen, maar lie
ver zyn (Poincaré’s) politiek van twee jaar
voort te zetten en haar zelfs te versterken.
len, een paar meter linnen een paar
bloemen voor Dagmar en wat snoeperij
Van tijd tot tijd wat geld.
Het had lopgehouden met regenen.
Hel café was leeg en stil. Zacht en een
tonig tikten de stooten der queues te
gen de biljartballen achter in het ver
trek. Een kellner draaide het electri-
sche licht op.
Arpad Caaslo schrok, greep naar zijn
oud zilveren horloge, kwart voor acht.
En Dagmar.... alleen, vergeten op de
gele fluweelen bank.
De electrisahe trams waren overvol
want nog steeds was de lucht met don
kere wolken bedekt.
Arpad liep om het hardst' met den
vollen wagen. Weer druppelde de regen
op hem neer, een warme wind rukte
de vrouwen de parapluie’s uit de han
den Een bliksemstraal een donderslag
eu nog eens, onafgebroken slagen.
Het was acht uur.
Dagmar had stellig geen stuiver in
Lear zak l Waar wachtte zij op hem
Daar, een omnibus. Langzaam stap
ten de paarden over het natte asphalt.
De storm zweepte hun dikke regenstra
len van terzijde in de oogen. Kwart
voor negen. De Leipziger Plata een on
ontwarbaar kluwen van wagen® en men
schen signaalhoorns van auto’s trompet
signalen der politieagenten.
De liohteh joegen door den dichten
regen als wegstervende lichtkogels van
’n vuurwerk. Potsdammerbrug. De wa
gens schenen op elkaar in ta willen rij-
Dat oordeel zou de volgende week aan de
intergeallieerde conferentie worden voorge
le gil. De heele zaak zal'worden bekeken in
het licht van dat rapport.
Uit verdere vragen en het antwoord daar
op bleek, dat over den datum, waarop de
Duitsche regeering zou worden uitgenoo-
digd deel te nemen aan de conferentie, door
de coherentie zelf zou worden i beslist.
Evenals wy zelf gisteren reeds er op we
zen, dat de Britsche premier aan de eischen
van Herriot in hoofdzaak heeft toegegeven,
ontveinst men zich in de Britsche pers niet
dat dit inderdaad het geval is.
Verschillende bladen wijzen er op, dat de
bevoegdheden der Commissie van Herstel
onaangetast blijven, waarbij sommigen de
opmerking maken, dat het verleden van de
Commissie van Horstel niet meer bemoedi
gend is, zoodat men geen groote verwach
tingen kan koesteren of geestdrift kan heb
ben, dat opnieuw de nadruk is gelegd op de
bevoegdheden van deze commissie. De Pa-
rjjsche correspondent van de „Times" wyst
er op, dat te Parijs een nieuwe overeen
komst tot stand is gekomen, die met het
geen op Chequers overeengekomen was, niet
overeenstemt. Uit de Parijsche besprekingen
is een program voor de a.s. conferentie
voortgekomen. Het is thans definitief en
duidelijk een Engelsch-Fransch program
ma. De correspondent wijst er op, dat de
nieuwe overeenkomst niet duidelijk doet
zien, wanneer, nadat het plan der deskun
digen practisch in werking zal zijn getreden,
de Fransch-Belgische exploitatie van het
Ruhrgebied zal ophouden. Misschien is Her
riot gered en misschien i^een samenwerking
tusschen Engeland en Frankrijk voor het
oogenblik weer verzekerd, maar de vraag is
of men niet tegenover nieuwe moeilijkheden
zal komen te staan.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda m omatrekea (behooreada tot dsa b*sorgkriag)i
1—4 rsgsla ƒ1.80, sik* rsgsl D-R5- Van holten Gouda m dm benorgkringi
1—5 ragela ƒ145, sik* regel meer ƒ0.80. Advertentie in hot Zaterda<nummer 10
bijslag op den prijs. Li*fdadigh*id»-adv*rtenU4n do helft van dan prtta.
INGEZONDEN MEDEDEEUNGRNi 1—4 rogelo ƒ2.05, elke regel meer fOM. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone adVbrtentiën en ingoaonden mededeelingen b# contract tot neer geroduoeer-
d*n prijs. Groote letten en randen worden berekend near plaatsruimte.
Advertentie kunnen worden ingosonden door tuaechenkomM van aoliodo Boekhan
delaren, Advertentiobuneux en oase Agenten en moeten daags vóór do plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname venekerd te sjjn.
64
Slechts een meesterwerk kon hem
redden I
Maar hoe kon hij dat volbrengen in
de grijsachtig witte kamer met het vuil
gele licht Hij had geen atelier, geen
model, geen stof om uit te kiezen.
Een bleek, schraal meisje was alles
wt*l hij het zijne noemde l
Zijn afzondering en eenzaamheid
wreekte zich.
Geen vriend bij wien hij kon komen
'.chdderen geen mooie meisjes die be
reid waren om voor genoten liefde-uren
fnet de kuisdie overgave van haar li
chaam te danken. Geen raad, geen col
legiaal voorgeschoten geld. Alleen op
nch zelf aangewezen
Alleen Bela.
Wat kon Bela eigenlijk helpen Een
P®ar lijsten, een paar tubes verf beta-
laten fungeeren als Amerikaansch contro
leur voor de schadevergoeding.
Engeland was van meening, dat hy zou
moeten optreden als scheidsrechter, als de
commissie geen eenparige beslissing kon
nemen.
De Fransche regeering verzocht tyd tot
het overwegen hiervan. Zy zal haar beslis
sing dienaangaande aan de Londensche con
ferentie overlaten. Intusschen zullen wy fi
nancieele experts voor deze aangelegenheid
raadplegen. Alleen als dit vraagstuk kan
worden opgelost kan de leening succes heb
ben.
Ten slotte zeide MacDonald: De Fransche
regeering wenschte verder de quaestie der
intergeallieerde schulden te verbinden met
het rapport der deskundigen. Daarmee kon
den wy niet instemmen. Ik had Herriot op
Chequers gewaarschuwd, dat de Britsche
regeering niet kon toelaten, dat deze zaak
voor onbepaalden tyd sleepende werd ge
houden. Ik had hem gezegd, dat ik my
voorstelde het departement der schatkist te
vragen, de zaak ter hand te nemen by het
punt waar zy gebleven was door de nota
van lord Curzon van 11 Augustus j.l. Ik
heb verder voorgesteld, dat het wenschelyk
zou kunnen zyn, dat een ambtenaar der
Fransche schatkist hier zou komen om de
zaak op voorloopige wyze met onze ambte
naren te bespreken. Overeengekomen werd
dat dit zal geschieden. By de onderhande
lingen over een regeling zal men alle over
wegingen doen gelden. Voorts wenschte de
Fransche regeering de quaestie der natio
nale veiligheid aan de orde te doen blyven.
De Britsche regeering heeft het beslist dui-
delyk gemaakt, dat geen voorstel in den
geest van een militair pact van haar kon
worden verwacht, maar herhaalde, dat het
wenschelyk was de besprekingen over dit
onderwerp voort te zetten, in het byzonder
ten aanzien van regelingen door middel van
den Volkenbond, een ontwapeningsconfe
rentie en door andere aannemelyke mid
delen.
MacDonald uitte zyn dankbaarheid over
de zeer hartelyke wyze, waarop hy als hoofd
der Britsche regeering door alle partyen
was ontvangen gedurende zyn kortstondig
verblyf in Parys.
Ronald McNeill wees er op, dat in de
dccumentpn, Dinsdagavond door de Brit
sche regeering gepubliceerd, de premier had
herhaald, dat naar zyn oordeel het rapport-
Dawes buiten het verdrag van Versailles
viel en dat dientengevolge over quaesties
van tekortkomingen niet door de C. v. H.
kon worden beslist. Hy vroeg of dit stand
punt voor goed was prys gegeven.
De premier zeide, dat dit standpunt niet
voor goed was prys gegeven, maar dat de
zaak verwezen was naar het oordeel van
juridische deskundigen van beide landen.
Wacht tot de volgende halte, 'brutali
teit I” 4
„Onbeschaamd 1”
Maar plotseling kwam er beweging in
het kluwen, een veelstemmige Kreet
klonk van het balcon, van boven en
beneden van de straat.
„Houdt op I Houdt op I”
De conducteur met vaal-groeu gelaat
trok als zinneloos van schrik tienmaal
aan het koord.
Wagens hoopten zich op in onafzien
bare rijen in hun vaart tegengehouden,
menschen liepen te hoop, en weer uit
elkaar schreeuwend en met groote on
rustige bewegingen, helmen gleden blin
kend in het donkere gewirwar op en
lieer. Ln de verlammende ontzetting
over een onzichtbaar voorval, dat mis
schien een mensdienleven had gekost,
had de menigte een ondenkbaar oogen
blik den adem ingehouden en ’t straat
rumoer laten verstijven.
Slechts het hobbelig omdraaien van
een zwaar wiel en het krijschend aan
halen van de rem was nog te hooren
in het geplas van den opspattenden re
gen
’Totdat een stem, die niets mensohe-
lijks meer had in haar ruwe dièrlijke
klanken brullend van het plaveisel om
hoog steeg tot in de ruisciiende toppen
der boomen.
„Mijn hand, mijn ha-a-and I”
Zaklantaarns flikkerden op, donkere
gestalten met blinkende knoopen bogen
zich over het ineengekrompen lichaam.
Zij werden teruggetrokken, tegen el
kaar geworpen met een kracht, die bo-
veunatuurlijk scheen.
Een jong teer schepseltje was door
do rijen menschen heen gebroken, viel
neer met beide knieën in den straat-
modder, die in haar doodsbleek gelaat
spatte.
„Ari, Ari 1”
Nu lag zij naast hem met beide elle
bogen in de donkere plassen water.
„Ari. Je hand, waar is je hand
De linkerarm van Arpad Czaslo lag
f* ijd uitgestrekt over een rail en bloed
de.
Dagmar sloeg daar geen acht op
„Je rechterhand, waar is je rechter
hand
De oogen van Arpad Czaslo waren
stiak en wijd geopend.
„Onder mij, gelei.... ge 1
Hij en zij verloren het bewustzijn. -®
Dolitie-agenten vormden een kring om
hen hpen. Haar gelaat lag in zijn bloed
De regen waschte het schoon.
Een wagen van den eersten hulp
dienst naderde ratelend.
Het eerste gekl, dat Bela Czaslo zond,
het waren vijfhonderd mark, werd be
steed voor Arpads ziekte en operatie.
Bela telegrafeerde, dat men in gods
naam alles moest doen om zijn hand te
redden. Hij gaf een vast adres in Wee-
nvn op, van waar hem alles nagezon
den zou worden.
(Wordt vervolgd).
gen voor noodiakeiyk gehouden opheffing
van de beperkingen der Duitsche economi
sche en financieele souvereiniteit in het
Ruhrgebied is doorgevoerd. Ook betreffend*
de militaire ontruiming van het Ruhrgebied
blijft Duitschland by z(|n eischen. Slechts
als het de zekerheid he«ft, dat het Ruhrge
bied door de Fransche en Belgische troepen
zal zyn ontruimd, kan het de uitvoering van
het rapport-Dawes op aich nemen.
HUITENLAhDSCH NIEUWS.
ENGBLAND.
De aanslag op den Roemeensehon consul.
De Roemeensche student, die gisteren
een mislukten aanslag pleegde op den Roe-
meenschen consul te Londen, blykt uit
wanhoop te hebben gehandeld. Hy was se
dert drie maanden in Engeland en had
geen gekl meer en wendde sich tot den
consul om hulp. De consul deelde hem
mede, dat hy op het oogenblik niet in
staat was, hulp te verleenen. De student
zeide daarop, dat hem dan niets anders
restte dan zich dood te schieten. De con
sul herhaalde, dat hy, aangezien hy den
man niet kende, hulp moest weigeren. De
student haaide toen een revolver te voor-
schyn en loste, vóór iete kon worden ge
daan om hem dit te beletten, twee schoten
in de richting van den consul, die dezen
echter niet raakten.
De tentoonstelling van Wembley.
De laatste weken is de wenscheiykheid
besproken van het al dan nist heropenen
der rykstentoonstelling te Wembley het
volgende jaar. De „Evening Standard”
verneemt thans van gezaghebbende zyde,
dat deze quaestie in den boezem van het
tentoonstallingsbestuur nog niet ernstig is
besproken. Het bied zegt echter, dat als
de wensch voor een verlenging zoo sterk
blijft als hy thans is, het tentoonstallings-
bestuur dezen wensch niet zonder meer
kan voorbijgaan. In de afgoloopen elf we
ken hebben millioen personen de ten
toonstelling bezocht, en afgaande op de er
varing van vroegere tentoonstellingen, en
van de reeds bekend geworden plannen
tot het doen loopen van excursietreinen
enz., verwacht men een nog veel grooter
toeloop gedurende Augustus en Septem
ber. Als de verwachtingen van het bestuur
worden verwezenlijkt, zuilen *r in d* a.s.
16 weken minstens drie maal zooveel men
schen naar Wembley komen als er in de
voorafgaaiule periode zön geweest In dit
geval zullen de kosten van het bouwen dar
tentoonstelling en het aanleggen van het
terrein zyn gedekt, hetgeen het bestuur
ongetwyfeld zal aanmoedigen tot een her
opening het volgende jaar. Het blad voert
ook de voordeelen voor den handel en do
opvoedkundige waarde der tentoonstelling
als argument voor een verlenging aan.
FRANKRIJK.
Herleving van het Vlaamsch.
Een medewerker van het „Inaitste
Nieuws" heeft een bezoek aan Franach-
