I
ïouda
3.
J
ras
OUDA
■MMh.
i
cboqwihtJ
ÈÖPC^I
PAKJE
FRKOCHT fi
KKING g
EËIIBli
B
i
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
WERKERK OUDERKERK., OU DEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
EtÜE
eg GOUDA'
NO.IBB94
Vrijdag 18 Juli 1824
84*Jaargang
II Gouda
iuren
ïOOO
uit
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
JNÏNGIN B
HTHEID fc
FUST NATIONAL
EL.
ItfMm
t f 0.78
de Uitgever*
keek
ti!
ZWITSERLAND.
Een toeristen-auto in een rotskloof gestort.
Volgens een bericht uit Mulhouse is nabij
de Zwiteersche grens een toeristenauto met
tien inzittenden in een rotskloof gestort.
Vie personen werden gedood.
FELS
l
II
Eli
2005 I
)e Goudsche Handel en
je land; De bedrijven der
vesting te Gouda; Kun-
i te Gouda; De lichame-
De voornaamste monu-
FEU1LLETO»,
ROMANTIEK.
Naar het Duitsoh
van
OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
J. P. WESSELINK—Van Rossom.
Overneming verboden krachtens
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
BoschbrasMien.
35 personen, onder wie elf kinderen, heb
ben naar aangenomen wordt hun le
ven verloren in de b'oschbranden, welke ge
wied hebben in Wheelers Mill, les mijlen
ten Westen van Blue Slide.
nd a
vat, zoowel uit vroegeren
n en buiten den tekst
AAM uit de beroemde
Pact-regeering, ofschoon aan het land dui
delijk was medegedeeld, dat het pact in den
nacht vap de verkiezingen zou eindigen. Het
pact was thans een blijvend iets totdat de
Z. A. P. bet vernietigde.
Smuts deed verder een beroep op de re-
geering, haar politiek bekend te maken, het
geen zy neg niet had gedaan. Het volk ver
keerde in het duister omtrent haar voor
nemens.
Generaal Smuts spoorde zjjn toehoorders
ten slotte aan, zich door de nederlaag niet
te laten ontmoedigen. De Zuid-Afrikaansche
party bereidde zich, zoo zeide hjj, voor op
den volgenden „big fight", die spoediger zou
komen dan men dacht.
in uit
gratis
>li alle
Fffesch.
Volgens een bericht aan de Tel. zal het
Fransche lid van de eerste commissie, de
heer Seydoux komen met een plan voor de
Fransch-Belgische economische ontruiming
van het Roergebied. Men gelooft, dat hy dit
plan heeft uitgewerkt in een zeer verzoe
nenden geest, maar daarin te kennen geeft,
dat er voor Frankryk een beslissend mini-
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Een inval te Berlijn in de woning van
eei^Egyptisch student.
In verband met den aanslag op Zaghloel
pasja drong de Egyptische consul te Berlijn
de woning binnen van een Egyptisch stu
dent, die ervan beschuldigd wordt, met den-
geen, die den aanslag pleegde, in betrekking
te staan. Tegen een herhaling hiervan zou
den maatregelen getroffen worden. De Prui
sische politie deed by twee andere Egypti
sche studenten, op wie dezelfde verdenking
rust, huiszoeking.
Een nader bericht meldt, dat twee Egyp
tische studenten in verband met den aan
slag op Zaghloel zyn gearresteerd.
Twee politieagenten bij Frankfurt gedood.
Volgens een draadloos bericht uit Lon
den, zyn by Frankfort twee leden der groene
politie gedood en anderen gewond tijdens
oefeningen met handgranaten. Dit ongeval
wyst er1 op, aldus het bericht, dat de Duit-
sche politie militaire oefeningen houdt.
en op
mrm,
huid*
NOQBWB8EK
V^Het alcoholverbod.
Het regeringsvoorstel verworpen.
Het voorster van het kabinet tot intrek
king der wet omtrent het alcoholverbod, is
gisteren'door het Odelsting met 63 tegen 49
stemmen verworpen.
Berge, de eerste minister, verklaarde dat
hy de parlementaire gevolgtrekkingen uit
deze verwerping zal maken, doch dat hy,
alvorens zyn ontslag in te doenen, het wets
ontwerp ook in het Lagting behandeld wil
zien, 'j';
De beslissing van het Lagting zal dezelfde
als die van het Odelsting zijn, en op het
einde van deze week bekend worden. Ter
stond daarna zal de regeering aftreden.
fiOUDMHE COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan one Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn degelijke geopend van 9—4 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 545.
Generaal Smuts heeft in een door hem
gehouden rede te Standerton, het district
dat hy in den Volksraad vertegenwoordigt,
den nieuwen politiekeh toestand van Zuid-
Afrika besproken en een aanval gedaan op
de nieuwe coalitie-regeering.
Generaal Smuts verklaarde, dat hy zich
voor de nederlaag, die hy by de algemeene
verkiezingen had geleden, niet behoefde te
schamen. Hy wenschte niet, de beteekenis
ervan te verkleinen, doch ofschoon de ne
derlaag in parlementairen zin geen twijfel
liet, was zy toch van den kant van het kie
zerscorps anders te bezien. Het pact (de
verkiezingsovereenkomst tusschen nationa
listen en arbeiders) had in den Volksraad
wel een meerderheid van 28 zetels, doch de
Zuid-Afrikaansche party en het pact kregen
in het land byna evenveel stemmen. Half
Zuid-Afrika stond nog altijd achter de Z.
Generaal Smuts uitte er zyn tevredenheid
over, dat de overwinnaars een voldoende
meerderheid hadden om te regeeren. Met
een kleine meerderheid zouden zy onmach
tig zyn geweest en zouden zy zyn voortge
gaan alles en allen te laken behalve zich
zelven wegens den onfortuinlyken gang van
zaken in het land. Thans, nu zy een meer
derheid hadden grooter dan waarvan zy
hadden durven droomen, werd de verant
woordelijkheid ten volle op hun schouders
gelegd. Het was voor de politieke opvoeding
Van het land noodig, dat de Pactpretenties
op haar waarde onderzocht werden. Of
schoon Smuts bereid was, der regeering een
eerlijke kans te geven, voelde hy zich ver
plicht te zeggen, dat z(j slecht; begonnen
was. In de eerste plaats was de regeering
onder valsche beweringen gevormd, n.l. als
redeneoren, op.
Zij nam de groote doos, keek recht
voor rich uit.
„Waar kan ik deze neerzetten, Art
Hfet wordt laat, ik moet gaan.”
„Nu, ga dan, als je zoo lichtgeraakt
bent. Inplaats van je met mij te ver
heugen, dat ik een oud „doek” kwijt
btn. Als het nu nog „Sneeuwvrouwtje”
was.
Hij zei het om haar goed te stemmen.
Maar terwijl hij het zeide, scheen het
hem zelf ook ónmogelijk om „Sneeuw-
vrouwtje” te verkoopen. Dat was iets
heel anders.
„Nu ben je weer goed, jou klein be
krompen zieltje
Zij beproefde te glimlachen, de kar
tonnen doos hield zij nog «leeds in de
hand-
„Waar moet ik er mede heen, Ari?”
Een liftjongen bracht een brief voor
oen der patiënten, in den tuin.
Arpad Czaslo floot hem.
„Zeg, Frits, hallo, nu, kom je haast?
Deze doos breng je dadelijk op de ka
mer van mevrouw Von Syrsen. Begre
pen
En terwijl de jongen wegdraafde, ging
Arpad Czaslo wijdbeens staan on keek
hem lachend na
„Die jongen heeft echte beenen van
een das, zie eens, zie eens hoe hij
schommelt. Die komt het eërst op mijn
Kloek, metyzijn beenen, rij:
buisje en1 zijn „lèep” gei
Ion d’amour”, zet ik er aodegfl
den,
ge
stort in de gemeentekas of bij ’n bank
instelling ten genoege van Jiet gemeen
tebestuur.
De aiubteuaarssalaxweii.
Naar men aan „Het Volk1’ uit depar-
tementskringori mededeelt, is hel voor
de regeert^ feeds een yitgemaakte
zaak, dat do loonregeling vóór de hoogst
bezoldigde rijksemployé’s een grondige
wijziging zal ondergaan. Het moet n.l.
ih de bedoeling liggah, de thans gel
dende minima en maxima te vervangen
door een vast salaris, dat niet aan pe
riodieke verhoogingen onderhevig zal
zijn. H<}t vaste Salaris zal voor de be
trokken ambtenareh (directeuren-, se-
cretarissenr en inspecteure-generaal,
enz.) penige honderden guldens hooger
frijn dan de nd 1 Oct. geldende impuma.
De lUMveorechotten Min de Huil. Lloyd.
Heden is ufgekondigd liet Staatsblad
houdende do Wet van B dez^r, tot toe
kenning van kasvoorschotten. aan de N.
V Kon. Hall- Lloyd.
Verplaatsing der grensdouane te Valken»,
waard.
Naar het „Vud.” meldt, zal met het
oog op bezuiniging de grensdouane te
Valkonswuard in haar geheel verplaatst
worden naar- Eindhoven.
Het proces tegen den Staat.
Op verzoek van den Centralon Bond
van Nederlandsch Post-, Telegraaf- en
Telefoonpersoneel (C.B-P-T.T.) is door
mi. H. P. Marchant ten behoeve van
den Amsterdamschen brieven- en tele
grambesteller A. J. M. van der Wielen*
c.s. de Staat der Nederlanden gedag
vaard op Vrijdag den 18 Juli 1924, des
morgens 10 uur, vertegenwoordigd door
een procureur, te verschijnen voor de
Arrondissementsrechtbank te ’s-Gravon-
bage, voor een vordering wegens te
weiyig genoten salaris over de maand
Mei 1924.
leder krijgt zijn taak voor ft leven
En of ze onbeduidend schijn’
Hij, die 't werk ons heeft gegeven,
Weef, wadrvoor we nuttig zijn.
mum van ontruiming bestaat,
Voornamelijk zal het Franfiche en Belgi
sche spoorwegpersoneel niet geheel uit het
Roergebied kunnen worden teruggetrokken.
Een gedeelte daarvan moet achterblijven ten
getale van 600 1000 man, die zullen ko
men te staan onder Duitsch bestuur. In de
eerste plaats zal daardoor een isoleering
der bezettingstroepen bjj een eventueel e
Duitsche spoorwegstaking kunnen worden
voorkomen en in de tweede plaats zal het
achtergebleven deel een kern kunnen zjjn
voor het geval de bezetting hervat zou
moeten worden.
Uit dit alles ziet men, dat de taak van
de Londensche bijeenkomst van Zeer groot
belang is, immers zij zal niet minder heb
ben te volbrengen dan het herstel van de
oeconomische en fiscale eenheid van
Duitschland en het verschaffen van be
hoorlijke zekerheden aan de geldschieters,
die met een groote geldleening hulp zullfen
moeten verschaffen. Overigens ig er, zooals
begrijpelijk Is, niet veel meer van de be
sprekingen te vertellen.
voor het uog.
t om t« zien,
De conferentie te Londen.
Een aanval van Smuts op de nieuwe regeering.
Twee van de drie commissies hebben gis
teren hunne besprekingen voortgezet De
eerste commissie, wier taak het is de vór
ming van een lichaam» waarop een beroep
zou' worden gedaan om de kwestie van een
eventueel in gebreke blijven van Duitsch
land te overwegen, kwam op het Foreign
Office onder de leiding van Philip Snowden,
den Britschén kanselier van de Schatkist,
bijeen.
De derde commissie, die de overdracht dn
beschikking va/ dtk Duitsche betalingeri be
handelt, vergaderdeXpveneens, en wel onder
leiding van Sir1 Robert Kindersley.
Van de resultaten deh Besprekingen is be
kend geworden, dat de derde commissie
overeenstemming heeft bereikt inzake de
betalingen in natura, terwijl het ónmogelijk
bleek het eens te worden over arbitrage in
geval van tekortkomingen van Duitschland.
België zal dus in de plenaire zitting met
zijn aangekondigd compromisvoorstel moe
ten komen.
De meeste belangstelling vragen echter de
pogingen om tot deelneming van Amerika
aan de uitvoering van het plan-Daiwes te
komen. In Amerikaansche kringen werd
reeds genoemd Kolonel Logan als
de tweede gedelegeerde agent-gene-
raal, en Young als Afmerikaansch lid
van de Commissie van Herstel. Een intimus
van Herriot verklaarde, dat Herriot per
soonlijk -deze beide benoemingen, of die
Amerikanen in het algemeen vöor beide
posten toejuichén zou, terwijl in het Ameri-
kaansch^ kamp verzekerd werd, dat
Washington reeds lang in principe bereid
is, daartoe toestemming te geven, en dit
bleek ook ujt eeh mededeeling in de eerste
zitting, toen door den Amerikaanschen ge
delegeerde werd gezegd, dat Amerika geen
bezwaar heeft een Amerikaansch burger
toe te voegen aan de Commissie van Her
stel, wanneer die commissie zal hebben uit
te maken of Duitschland in gebreke is ge-
l)|even.
Dit besluit is zeer belangrijk, omdat het
naar in Britsche kringen wordt verwacht,
een geruststellenden invloed zal uitoefenen
op degenen, die eventueel op de aan Duitsch
land te verstrekken leening zullen inteeke-
nen. De belangstelling van Amerika blykt
voorts uit de aankomst te Londen van den
Amerikaanschen gezant te Berlijn, die op
reis van Washington, waar hy een onder
houd had met Coolidge en staatssecretaris
Hughes via Londen naar Berlijn terugkeert.
da:
ENGKLAND.
Zwtvuiel met vaJMhe aauidoeieh. 0
Edward Schwab, de hoofdinapeetour vah het
National Vigjilance Committee heeft girte-
ren aan den hoofdinnpecteur Holdon van
Scotland Yard mededeelverschaft
over d«n enörmen zwemiel in valsche pe-1
trelëum-aandeelen, welke door een oigani-y
saUe in Eageland Amerika met suoeetL
tot een bedrag van 5 rtlillioen dollar ftan
de marfct zyn gebracht.
Schwab is van meerêng, dat de auctor
intellectualis van dpzen zwendel te Londen
verblijf houdt.
VHRMHN1ÜDK 8TAT8N.
Bedwelmende middelen te New-York.
Uit New-York wordt gemeld dat di» po-l
1 itie aldaar beslag heeft gelegd op het Ita-
liaansche stoomschip „Duilio”, een schip
van 22.000 ton, dat een groote ^oevoelheid
narcotische middelen aan boord hdd, wel
ke naar men aanneemt hot land binnenge
smokkeld zouden worden.
Verklaard wordt, d*t de onderwereld”
der Vereenigde Staten reeds langen tijd
voorzien werd van door dit Italiaansche
schip gesmokkelde narcotia. Naar verluidt
is de lading geconfisikeerd. Negen pereonen,
onder wie de gezagvoerder, zjjn gearres
teerd.
nq van
ïeistof.
(kende
n zi|n
dc om
en dal
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «u omstreken (beboerende tot den bnwrgkriag) i
1—5 regeb ƒ140. regkl meer ƒ045. Van buiten Gouda en 8m boaoïgkringi
1—8 regeU 1.55, elke re<el moer ƒ040. Advertonttfa in bet Zatordagaunmar 20
bijslag op den prü«. Liefdj^heida-advertontiin do helft vaa den prijs.
INGEZONDEN MKDKDEELINGEN: 1—4 regnte ƒ2.04, «Uw regel haar ƒ040. O»
do voorpagina M hoogar.
Gewone adwteaitiin en ingeaonden modadaeüagan btf oistreet tot «aar garedueeer
den prijs. Groote lottere en randen worden b<ekand naar piaataxuimte.
Advertentila kunnen worden Ingeaonden door tuaocheakomrt na eoUedo Boekhan
delaren, Advertentiabureaux eh onaa Agedten ea moeten daags rdbr de plaatsing
urn het Bureau »ijn inghkomon, tenalhda epnmna Ttiaekned te eQn.
70
Bovendien weet je nog niet denk
etn« aan „Do zwarte droom” heeft
e»*n kooper gevonden.”
Nu klonk zijn lach een beetje verle
gen.
„Een kooper
Het was alsof »de schrik haar in de
leden sloeg.
„Nu ja, het is geen groote som. Drie
honderd mark. Maar in elk geval. De
kunsthandelaar is stellig de kooper. Ik
lub hem tot vierhonderd gedrongen.”
ten i0 ke® schilderij gela-
„Ja, kindje, gevoelspolitiek kan ik ér
“,et mijn schilderijen niet op na hou-
Daar is moeder, daar is Marika.
Hrtig toch al vervloekt weinig, wat ik
bijdraag, fe het niet. Je begrijpt, je
ii'oei verstandig zijn.”
Afschuwelijk vond hij het, als zij hem
zoo bleek en ihet zulke groote oogen
aankeek. Dat moest zij zich afwennen.
Lat was verlammend. Hij kon zich niet
steeds rechtvaardigen over elke be
schikking, die hij met zijn schilderijen
trof I
„Als je maar een capie wilde maken,
dat zul je toch doen
Haar lippen waren geheel wit. Zij
Jrók voortdurend aan haar jakje, trok
aan haar hoed.
„Een copie.”
Hij sprong boos van de bank op.
„Ja, natuurlijk, copieDat kan ik
niet. Dat haat ik. Ik ben toch heden
een ander dan voor een half jaar
voor een maand voor twee weken.
Ah ik het schilderij zie, met het pen
seel in de hand zie, ja voor den koe
koek, begrijp je dat dan niet dan
ken ik niet begrijpen, dat ik dit zoo
en dat niet anders heb gedaan I Dan
zgu ik overal moeten veranderen, of ik
wilde of niet. En van de eene retou
che tot de andere zou het schilaerij ah-
derj worden. Geheel anders. Ik ben
toch geen machine, geen kleermaker,
die twee gelijke pakken levert. Geen
fabrikant. Het is bij mij toch alles im-
pukde, indruk, gevoel I Geert twee bla
deren aan een boom zijn gelijk en Ik
zou twee gelijke schilderijen schilde
ren. Overtrekken mtesdrien met calqu
eerpapier. Dat zou too iet» rijn l”
Ala altijd wond hij rich, onder bet
Klaar! Afgeloopen I”
Het koude zweet kwam op haar voor
hoofd. Zij leunde nog steeds tegen de
deur, verlamd van ontzetting. Wat was
ér dan toch gebeurd Zij begreep
niete, geen woord begreep rij er van.
Hij lachte kort en spottend, sprak in
afgebroken elkaar als het ware na ja
gende woorden. De vrouwen hadden
eon grap met hem uitgehaald. Hadden
er de kosten voor over gehad. Hadden
palet, penseelen kleuren, karton laten
komen, zelfs een ezel en hadden dat
ftlles heel achter in den tuin opgesteld,
zachter de berceau’». Hadden hen* ge
blinddoekt als een kind bij de kerst-
misuitdeeling en er hem naar toege
bracht. En toen zij hem den blinddoek
afnamen, stond Syrsen onder een boom,
in het costuum, bet vlammend roode
haaf los bijna tot aan de kniefin rei
kend, den hoed als een mandje in
do hand, den anderen arm met de stra
lend groene sjerp hoog opgeheven alsof
zij oen tak wilde pakken. Een schilde
rij, als een sprookje waarop de zon
neerstroomde als ’n gouden bergstroom
Hij beefde over al rijn leden. Hij ju
belde. Hij stamelde van vreugde.
Zijn schilderij stond voor hem. Het
groote werk, dat hij zoefrt zij» ge
luk. rijn roem, rijn toekomst.
Vasthouden, do omtrekken, de kleu
ren. Vasthouden.
Hij greep imar het palet naar de
tuben het penseel.
(Wordt vervolgd)
Sneeuw vrouwtje, wat is er al niet te
schilderen, honderd handen en hon
derd levensjaren zouden nog niet vob
doende voor mij zijn. E« dan zou ik
kopieetren. Dom/ oerf dom. Snoeuw-
v rouwt je, dut je bent. Durf het nog
eens te zeggen?”
Zijn oogen straalden, zijn write tart-
don glinsterden in zijn bruin gelaat.
„Ik ben een koning ew ik zou een
overschrijver worden Zeg hel tot straf
neg eens, zeg het
Zij trok rijn hand stilletjes, hartstoch
telijk aart haar lippen.
„Blijf een koning, Ari
Dagmar böorde rijn klinkenden ,laeh
nog in haar ooreu, toen zij den twee
den dag daarna zich weer op weg be
gaf naar hem toe.
Hij was niet in den tuin. Men wees
haar zijn kamer in de benedenverdie
ping, die smal was en klein en bestemd
was voor hen die gratis Werden opge-
noireii of de helft betaalden.
Hij zat op rijn bed, rijn rechterhand
weer in een zwaft verband.
Dagmar hield zich aan den deurknop
vast.
„Ari, om Gods wil, Ari.”
Hij verroerde zich niet, keek haar
van onder zijn oogleden somber aan,
als oe|i grommende hond-
„Je kunt jp prullen wel weer meene
men. Heb ze niet noodig. Je kunt ze
rijn blauw apen- weer verkoopeu evenals de rest. En
gezicht. „Postil- \»ijn doek, mijn kartons, je kunt alleö
-1 Och in den vuilnisemmer werpen. Uit I
De boterwet.
Het bestuur van de vereeniging van
groothandelaren in boter te Amsterdam
heeft een adres gericht tot den direc-
(eur-generaal van deni landbouw te
’s-Gravenhage naar aanleiding van het
verzoek, waarmede genoemde directeur
generaal zich tot den Algemeenen No-
dcrlandschen Zuivelband (F.N.Z.) heeft
gewend om mededeeling te doen van
do aanvullingen en wijzigingen, welke
in de Boterwet noodig worden geacht.
Vooreerst spreekt het bestuur zijne
verwondering er over uit, dal de direc-
t uur-gen er aal zicli uitsluitend, althans
in de oerste plaats gewend hoeft tot
vooraoemd verbond van coöperatieve
boterproducenten, en niet tevens den
boternandel, die bij een goede Boter-
wol zoker niet minder belanghebbon is,
ue gelegenheid heeft geboden haar
w erwclien of bezwaren kenbaar te ma
ken
Met de 5 punten door de F.N.Z. voor
gesteld kan h»t bestuur zich niet vw-
eenigen, en het is van meening dat het
algemeen belang er allerminst mee ge
baat kan rijn, indien den boterprodu-
oent de gelegenheid gegeven wordt den
detailverkoop van boter te monopolisoe-
ren en daarinede den prijs kunstmatig
hoog te houden.
De bebouwing van de VjjMbrtMut te
Amcterdsm.
Zooals bekend is, was de architect
K P. C. de Bazel de gemeentelijke ad
viseur voor de bebouwing van de Vij
zelstraat te Amsterdam. Sedert het ver
scheiden van dezen hoogstbegaafden
kunstenaar hebben B. en W. ernstig
overwogen, op welke wijze huns in-
jr.iens het best in deze belangrijke vaca-
BINNENLAND.
De kasgelden van bouwvjereWügingen.
De minister viiii Arbeid heeft aan de
gemeentebesturen medegedeeld, dat wo-
ningbouwvereenigingeu, die wekelijkö
belangrijke bedragen aan woninghurm)
ontvangen, deze gelden in kas houdw
in plaats van ze bij een soliede^ank-
instelling pf door storting in db ge
meentekas rentegevend te inakeL De
minister dringt er op aan te bd
uat overtollig kasgeld moet word!
Ur R11QT
HK.
bedrijven.
19M