ibriek £j I Iffl 3 Maalscha^j da’’ NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN shting wzin No. f5802 64" Jaargang 8T0LWUK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen i agens van enz. enz. EISI Ing. EN. ■ISI i Loon landeling. VAART. Maandag‘28 Juli 1924 ooinsiii i: courant. BERGAMBACHT, B ERKEN W OUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU WERKERS OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK. SCHOONHOVEN, Gouda w FEUILLETOa. ROMANTIEK. ENE VWiDEUK ■EIS Da oonfarantie te Londen. Tien jaren Oorlogspolitiek. w Ww- den politieken toe- 12 tan- heeft liberh WullatriJbt mevr alleen het, beschik Of in het geheel (Wordt vervolgd). 2075 20 MARKT I, 2061 10 P en DINALE ZEEP d^oogkgst. CE KOOP. ’AKKEN TABAK, 'STJES, enz. 9 Byr. v. dit blad der den keend. Van Duitse! den achtereen niet richting het zou moeite bleef de het gezag, in 1920 i gedurende enkel P geweld der ILa» 11 40 lat (de Bft au ELSHOUT, ttr. 34, Arnhem, aal. Attest ligt n kosteloos ter ROMEIJiN. Bu - jareln men d UDA. lonster voor dat 78 ”5 Zij herademde, en streek op haar bent alleen... „Geheel alleen.” evenwel hun macht spoedig aan de arbei derspartij moesten overdragen. Frankrijk heeft zich tegen samenwerking met Rus land het krachtigst verzet en Rusland weet heel goed, dat het in Frankrijk den heftigsten tegenstander heef van z|jn Sov- jet-regime, waarvan intusschen meer de naam dan de daad is overgebleven. Geheel de wereld is zoowel in haar algemeen as pect als in de politiek der verschillende landen meer en en meer gaan draaien om de beide uitentten; communisme en fas cisme. Dit laatste is ’n naaon ontleend aan de Italiaansche fascistenparttf, die in 1922 onder aanvoering van Mussolini vastbera den naar het bewind greep en dit in bezit nam. Totdat de moord op Mateotti, meer een ongelukkig incident dan een gebeurte nis, aan het beginsel van het fascisme on verwachts afbreuk deed. Inmiddels was Spanje Italië op dien weg gevolgd, en ook in andere landen heeft het aanzien van het parlementarisme juist tengevolge van de voortwoekerende democratie met haar machteloos praten, geleden. Overal is de vraag naar den sterken man en overal blijft hij achterwege. In en buiten Europa is er veel, onnoe melijk veel veranderd in deze jaren. Japan, ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9-4 uur. Administratie Tel. Int 82; Redactie Tel. 545. Zij die weten wanneer ze genoeg heb ben, zijn rijk. Naar h»t Duitaoh van OLGA WOHLBRUCK, Vartaald door J. F. WESSELINK—Van Roamm. Overneming verboden krachten, art. 15,2e lid der Auteurswet. 3 GOUDA. AUGUSTUS a* /a uur* ten kan- alwaar de ieling vanaf 5 liggen. stemrecht wen wonden er aan conform Artikel licht zijn, hunne S dagen vóór de neeren ten kan- p, bij de Heeren Rotterdam, of s Zoonen, Bij- re. E DIRECTIE. )24. 20W w H>j Was een armzalig mensch. Een gedachte kwam plotseling bij he n opgemeen, laag. Maar hij was gee i heilige. En hij sprak het uit Als h j zijn hand verloor.... dan was het u t met zijn kunst, dan was zij hoogster s de vrouw van een winkelier 1 Had z j dat bedacht Toen keek zij hem aan met een uit drukking in de oogen, die hem hit schaamrood in liet gelaat joeg. „Niet eens zijn vrouw, vorst Warjr- gin, zijn geliefde I Die hij eiken d ig aan de deur kan zetten, indien hij e- noeg van haar heeft. En die, al zou ij noghonderd lange jaren nsoeten levin, mee-- dan genoeg geluk zou hebben f e- had, omdat zij Arpad Czaslo mocht 1 ef hebben. Wilt u nog meer weten Of 1 eeft men u misschien opgedragen.. „Niemand heeft mij een opdracht ;e- goven,” viel hij haar heftige in de rt de „Vergeeft u mij dan....” En weer veranderde zij in het klei ie schuwe meisje, dat haar diepste gehe m angstig tracht te verbergen voor vree n- de oogen en ooren. „Heeft u zelf dajr niets te zegget heeft u in het geheel geen opdrac it aan hen, die u liefhebben, juffrouw Dagmar „Slechts een verzoek stilzwijgen.’! Alles in hem verzette zich. „U kunt toch zoo niet verder leven in deze omgeving. Wie mag dat van i verlangen? U moet geholpen wordep beschik over mij.” j1 in orde is. De n van het Kale. Een voorloopig accoord? Het antwoord van Frankrijk aan den Volkenbond. hardnekkigheid der Engelzche en Aimeri- kaansche bankier», die zooals men het heeft genoemd, een offensief hebben ingezet te gen de Fransche politiek, Frankrijk en België deden besluiten een tegensyndicaat te vormen. De berichten gewagen reed* van het ontbieden van Fremsche en Belgi sche kopstukken uit de bankwereld, die dan zouden moeten overwegen hoe een derge- Ijjk tegen-syndicaat, dat content zou moe ten zijn met minder verstrekkende en de C. v. H. meer ongemoeid latende waarbor gen in het leven kan worden geroepen. Wat van dit alles juist is, zal de tijd leeren. Op een ander gebied hebben de Fran- sche nationalisten reeds een nederlaag ge leden. Immers de leden van bet juridische comité, dat uit den Fratutchen vertegen woordiger Fremageot en den Britschen vertegenwoordiger Hurst was samengesteld is tot de slotsom gekomen, dat met de Duitschers over de ontruiming van het Roergebied zal moeten worden onderhan deld, aangexien het rapport van Dawes be palingen bevat, die een uitgebreider strek king hebben dan de clausules van *t vre desverdrag. Er zal dus eerst met Duitsch- land overeenstemming moeten worden be reikt en daarvoor zal het noodlg zjjn, dat de Duitschers te bonden worden ontboden. In welken vorm dit zal geschieden en wel ke de positie der Duitschers ter conferen tie zal zijn, zal vermoedelijk heden op de plenaire bijeenkomst worden uitgemaakit. Natuurlek komt heden ook de leenings- kwestie en het conflict met de bankiers Het grootste bezwaar voor overeenstem ming op de Londensche conferentie is nog steeds het verschil van inzicht tusschen de bankiers en Frankrijk omtrent de waar borgen, die den geldschieters moeten wor den geboden voor het verstrekken der on misbare Ipening van 40 millioen pond of 800 mihoen goudmark. Wel verluidde het reeds dat er een compromis met de bankiers in het zicht is omtrent de garan ties voor de obligatiehoudens, doch daar omtrent bestaat nog geenszins een posi tieve zekerheid. Er valt inmiddels niet aan te twijfelen, of Frankrijk zal by monde van Herriot belangrijke concessies moeten doen om de mannen van Wallstrdbt en de City te bevredigen. Naar verluidt zou het hiertoe ook reeds zyn gekomen en zou er een voorlooplge overeenkomst zijn bereikt. Als Frankrijk bereid zou zijn, zoo luidt het jongste be richt, buiten de conferentie om bepaalde toezeggingen te doen over de tijdstippen der gradueels militaire ontruiming van het Roergebied, zouden de Engelsche premier en de kanselier van de Schatkist stappen bij de banken doen voor een overeenkomst over de uitgifte van de leening van 800 millioen goudmark tegen politieke garan ties, die voor Frankrijk aannemelijk zijn. Verdër verluidt, dat Herriot op grond van deze besprekingen, den chef van het secretariaat van den premier te Parijs Is rael opdracht heeft gegeven, de andere ministers over dit voorgestelde compromis te spreken. Van andere zijd® wordt beweerd dat de dat tegenover Duitschland het juiste oogen- bUk koos om de schande van 1894 te wre ken, is in de Oost-Axiattsehe quaestte de allesbeheerschende macht geworden, die nauwelijks meer tegenstand ondervindt. Europa heeft in de verhoudingen in Oost- Arië bijna niet meer mede te spreken En de Turken, die aan het einde van den groe ten oorlog, waarin zy op het verkeerde, het Duistche paard hadden gewed, uit Europa schenen verdreven, zijn weer krachtiger dan ooit tevoren. De Kleine Entente, die zich onder leiding van Bohe- men en tot behoud van de BaLkanverhuu- dingen vestigde, had vooral met het geheel verminkte Hongarije te rekenen, en ducht te blijkbaar niets meer dan een hernieuwd bestijgen van den Hongaarscben troon door den ongelukkigen Keazur Karei, die daartoe een meer avontuurlijke dan serieu ze poging deed. De verhoudingen op den Balkan zijn nog vaag en onbestemd; de rol aan Roemenië «n Servië toebedeeid, is niet duidelijk. Griekenland, dut in 1900 Konrtantijn terugriep en tegelijk zijn groe ten staatsman Venizelos verbande, is de rechstreeksche aanleiding geworden tot de debacle. leu juist worden beoordeeld. Maar wij moeten handelen, zoodat wij on» zeil begrijpen I Dan kunnen wij ook dra gen, wat ons is opgelegd I” Toen flitste het in zijn oogen als van dierlijke woede. Een gedachte ging door zijn hersenen zich op haar te storten, haar te knevelen, opdat zij niet zou kunnen roepen haar in zijn ar men naar de auto te dragen .detnen- sfben, die hem misschien zouden tegen houden, iets toe te schreeuwen over eeg dokter met haar weg le rennen kris en kras door Berlijn en baar ten slotte onder te brengen bij een van zijn kennissen, die bij hem verplichtin gen hadden, en die hij in zoo grooten getale in Berlijn evenals in alle groote sleden van Europa bezat, haar daar verborgen te houden tot Hij strekte zijn armen uit. Maar daar stond zij op met van schrilT opengesperde oogen als onder een magnetischen dwang, Afwerend hief zij beide handen op. „Waar denkt u aan wat wilt u?” Zijn spieren verslapten, zijn armen vielen krachteloos langs hem neer. Hij schudde het hoofd. Glimlachte. Bijna treurig. „Wij zijn hier niet in ons vaderland in het land van onbegrensde moge lijkheden dat had ik vergeten. Ver geeft u mtf.” Hij nam zijn hoed, stok, handschoe nen. oude, hem1 zoo bekende manier het haar wt haar slapen. Deze beweging ont roerde hem zoo, dat hij een poos voor haar stond, zonder een woord te kun nen uitbrengen. „Gaat u toch zitten, vorst Warjagin”. Alsof zij in den salon van haar moe der was. Het was goed, dat er een stoei stond voor de klanten want zijn knieën knikten. Van hem, den grooten, ster ken manVan vorst Warjagin I Hij bracht met moeite uit „Wat vowt u hier uit Wat rijn dat ”oor grappen?” „Geen grap, vorst. U komt op een treurigen dag. Ik vervang hier een paar uur zijn moeder. Die is ginds bij hem, luis, Rotterdam. >it. tidere. in de kliniek. Hij hee^t een ongeluk.... gehad, met rijn hand. Het ging beter, maar vandaag, of misschien morgen.... zij hebben over anlpurteeren gesproken. Dat is, erger dan de dood.” Zij legde beide armen op de toon bank en liet haar hoofd er op zinken. Zij snikte. Zij vroeg niet naar haar moeder. Niet naar haar broers. Indien hij nu zou rijn heengegaan, zoü rij hem met geen woord, geen beweging hebben teruggehouden. Zij zag slechts een handzijn handl Hij veegde rich het vporhoofd af, merkte, dat hij rijn hoed nog op had, wierp dien naast rich. „Kan ik helpen, zeg over mij.” Zij droogde haar oogen, verwaardig de hem niet eens met een blik. «Bent u een dokter Alleen een dok ter kan hem helpen.” „IS zal een professor naar hem toe zenden.” „Hij is onder behandeling van een <jer eerste professoren.” „Kan ik niets doen niets „Indien u God waart, ja. Maar u bent een mensch. Een even armzalig, machteloos mensch als wij allen.” Hij had eerst willen vragen heeft u hem dan zoo lief, dat u dat. uw moe der heeft kunnen aandoen, dat gij dit leven verdraagt Hij vroeg niet meer. Het was de eerste keer, dat hij zijn machteloosheid voelde. Zij had gelijk. „Gelooft u dan, dat de moeder van mijn man, dat rijn moeder aalmoezen zbu aannemen van vrienden T' „Het zou niet noodig rijn geweest in dien haar zoon niet had geweigerd één schilderij aan mij te verkoopen, voor een som, die hij zelf had kunnen bepa len 1” Haar oogen straalden. Dat was even mooi en trotsch als maar een handeling van mevrouw Mar- kuff kon rijn Hij kookte innerlijk van woede. Hoe was het mogelijk, dat dit kleine, teere meisje hem met zoqj/eel hooghar tige kalmte 4egemoet trad Was rij niet geheel toerekenbaar of een heldin? Handelde rij onbewust onder den in vloed van bovennatuurlijke krachten, of had een slecht gekozen omgang haar begrippen varf zede en recht verward De huiszoeking in het paleis Dumaki kwam hem in de gedachte de lief desbond waarover een anoniem schot schrift hem had verteld. Waren kinde ren werkelijk zoo sterk, zoo dwaas, om bun leven op te offeren voor een be grip? „Weet u, dat uw vriendin, gravin l’umski gevangen genomen is - Weet u dat haar een prooee dreigt we gens verleiding tot ontucht?”* Hij overdreef om haar wakker te schudden. En het was ook alsof een rilling door haar leden ging. Daarna zeide rij mat „Wij kunnen niet ver- bn^en, dat onze handelingen door al- ADTKRTENTIEPRU8: Uit Gouda m omstnte (Mmorends tot dm basorgfcring): 1-4 ngeh /1A0, alfcs regel meer /0JL Ven buiten Gouda m dm beseigtrlag» 1—4 regels 145, elke regel meer /04M). Adverteotiba in het Zatordagnummer M M beslag up dm prijs. Uefdadighaids-SMivertmtila de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDRELINGEN1-4 rngeb flM, elke ngel meer ƒ040. Op de voorpagina 50 booger. Gewone advertmtiln m ingeaendm mededaeUngm Mj contract tot mar pereduceetr- Mn prija Groote lottere m randea wordm bomiemd mar plaatarahnto. Advertentiin kunnen wordm ingeaondm door tusocbenkoetist van soliode Boekhaa- dalaren, Advertenthbureaux m ome Agontm en mootm daagt vóór do pleet riep aan hot Bureau rijn ingekomen, teneinde van opname venrekeni to rijn. 1914 1 Augustus 1924. H. Vanaf medio 1918 dateert de definitieve keer in de krijgsverrichtingen. Oiemen- ceau was inmiddels aan. het hoofd der re- geering in Frankrijk gekomen; met krach tige hand had hij een einde gemaakt aan het ^défaitisme'’ en elke uiting naar vre de onderdrukt. Dank zjj zijn optreden kwam er eenheid in het opperbevelhebber- schap en Foch werd de generalissimus, aangewezen om al de geallieerde strijd krachten te beheerschen. Engelschen, Aknerikanen, Franschen konden kleine successen behalen; eerst toen omstreeks Juli 1918 de Duitschers ten tweeden male poogden de Marne over te trekken, draai de de kans. By Soissons werd de eerste nederlaag geleden; de Amerikanen dron gen voorwaarts, daarna viel aan het ge ducht voorbereide offensief der Geallieer den niet meer te twijfelen. De onneembaar geachte Hindenburg- en Siegfried linies werden genomen; geleidelijk maar niet eens heel langzaam werden de Duitsche le gers uit Noord-Frankryk teruggedrongen. Het oogenblik waarop men op bevryding van Antwerpen en Brussel rekende, was' niet ver meer af. En tegelijkertijd stelde zich het Ooste- lyk leger vanuit Saloniki in beweging. Of er van Bulgaarsche zjjde verraad in het spel is geweest, kan ter zijde worden ge laten, maar plotseling, bijna voordat het verbaasde Europa heit wist, had Bulgarije zich overgegeven, en daarmede Oostenrijk aan de geallieerden oveigeieverd. Twee wapenstilstanden werden achtereen ge sloten en legden Duitschland van Ooste- Ijjke zyde opnieuw open, tegelijkertijd dat het Italiaansche leger door den' met Oostenrijk gesloten wapenstilstand vrij kwam. Wat geen der deskundigen had verwacht: een plotselinge ineenzmking van een der beide partijen, was niet meer nabij, maar was een feit. Voor Duitsch land, dat inmiddels Prins Max van Baden tot het Rykskanselierschag had geroepen, bleef maar één uitweg open: wapenstil stand en vrede. Men wendde zich tot Pre sident Wilson; eindelijk kwam de wapen- - stilstand van 11 November 1918, in Foch’s salonwagen in het bosch van Fontaine bleau, tot stand. Een wapenstilstand gelijk er niet gemakkedyk een tweede van ev^n harden aard in de geschiedenis zal zijn terug te vinden. Een wapenstilstand, die, het Duitsche leger in België als voor ont binding voorbestemde. Duitschland scheen plotseling ineen te zakken, innerlijk zoowel als uiteriijk. De geweldige inspanning, die zijn bevolking zich ad deze oorlogsjaren had moeten ge troosten, was niet onbemerkt aam de in nerlijke politieke verhoudingen voorbijge gaan. Steeds luider klonken de stemmen der meer linksche elementen; steeds krach tiger werd gevraagd naar de waarheid om- Rusland en Amerika daartoe nog niet). De Volkenbond is nog in het begin vad z^n ontwikkeling; heeft ongetwijfeld verdien sten op verschillend gebied,, maar is uiter aard nog niet toegerust met de politieke macht, waarover hy allereerst moétbe schikken, wil hy rechter kunnen zyn in de politieke vraagstukken. Wilson’s peifs^iri- iyke politiek vervreemdde Amerika ,van de Geallieerden en van den Volken^bónd; slechts indirect is tot dusver Amerilcats hulp voor de oplossing der Europeefchje vraagstukken verkregen; de toekomst zftl moeten leeren, hoever Amerika wil •gjpaii. De jaren na 1919, zijn die van toepas sing van het vredesverdrag van Versail les, gevolgd door verdragen van de Fnlted- te met Oostenrijk, met Hongarije, me garye en met Turkye. Zy zyn de ook van het hefittelvraagstuk, waarir Duitschland dwong of wilde dwinge n I orn groote vergoedingen te betalen. Het tal conferenties, dat tusschen de Ceplli eerden onderling of tusschen de Geallieer den en Duitschland in die jaren plaats gehad, is groot. Dat de uitveering van het verdrag van Versailles in menig opzicht te wenschen overliet, de Gca 1’ den ontveinsden het zich niet, maar ten aanzien van de middelen om Duitscjhland te dwingen heerschte allesbehalve eensge zindheid. Toen Duitschland na de vaite* *’- ling van het totale schuldbedrag. in niet wilde toegeven, kwam al heel t dig de bezetting van Dusse’dorf en an^- dere nadat Duitschland stemd. Maar gedurig rezen nieuwe lykheden; achterwege en Poincari, in het begin Van 1922, tengevolge van 4U mislukking der conferenties van Genua Z:Li:, h: gezag in Frankrijk geroepen, voerde zijn eigen, in elk geval consequent doorgezette politiek in. Deze moest wel leideji tot Frankryk’s afzonderlijk optreden, slechtn door België gesteund, ter zake vin de Ruhrbezetting in de eerste dagen van 1923. Deze Ruhrbezetting, zy heeft geheel hef aspect van het herat el vraagstuk gewijzigd. Eerst in den loop van 1924 is zij. dank zy den arbeid der deskundigen, tot eenig rer sultaat gekomen, en men mag thans ver' wachten, dat wij op den weg naar het i wfer^ kelijk Europeesch herstel zijn. Hetwelk echter niet bereikt is zonder de inneriyke politiek der verschilej landen aanmerkelijke wijzigingen hd ondergaan. Frankrijk, waar Clemencj den zoo begeerden presidentszetel aan chanei moest overlaten, is bij de verkie zingen van 1924 plotseling links georiën teerd geworden. Engeland is het m0t [de regeering van MacDonald voorgegaan. Heel wat innerlijke verwikkelingen h<gft Engeland in de jaren na den oorlog d<fc gemaakt. Lloyd George’s poldtiek, die em leidde tot het Archangel-front, gericht 1 gen de Russische Sovjet-republiek; lal tot agressie tegen Angora, heeft tenslot de conservatieven te paard geholpen, d treat den militairen en stand. Totdat op een bogenblik, dat men de uitbarsting niet verwachtte, plotseling de Republiek werdgeproclameerd; de Keizer van zyn gezag vervallen werd verklaard, en in al de bijna dertig Staten het voor beeld van het gansche Duitsche Keizerrijk werd gevolgd. Heftige tooneelen hebben zich in die eerste «Jagen der Republiek af gespeeld tusschen Sociaal-democraten en Communisten; geheel het jaar 1919 en een deel van 1920 hebpen Ebert, Scheidemann ea. zich vooral tegen de Spartacisten moeten verzetten.' Berlijn is meer dan eens het tooneel van fel-geweldadigen strijd geweest; München heeft een tijdlang on- communistischen terreur ver- land heeft men maan- kunnen zeggen, welke uitgaan. Slechts met Legeerdng meester van noest z|j, zij het slechts ele dagen, wijken voor het Kapp-Putsch, maar daarna scheen het gezag pp meer solieden grond slag gevestigd. Duitschland heeft zich in middels hersteld; sneller dan eenig ander Europeesch land ia het tot den arbeid te ruggekeerd. Wat men reactionaire elemen ten noemt, begint ih Duitschland op de le ven; de moorden op Erzbenger, Rathenau e.a. zijn er het bewijs van. Beieren is de vuurhaard van het oude monarchale prin cipe gebleven; vandaar conflicten tusschen de radicale ryksregeering en het monar chale Beieren. Men is erin geriaagd zjj het niet zonder moeite, ondanks het avontuur der Rijn republiek, de Duitsche rjjkseen- heid te bewaren en ongetwijfeld heeft Duitschland daarmede een belangrijk voor deel verkregen. Duitschland intusschen, aanvankelijk ge dwongen tot den wapenstilstand, werd ge dwongen tot den vrede van Versailles, die het harde verplichtingen oplegde. West- Pruisen en een deel van Oost-Pruisen wer den aan Duitschland ontnomen; Elzas- Lotharingen kwam natuurlijk aan Frank rijk terug; het kolenrijke Saargebied werd mede aan Duitschland ontnomen. Polen en Bohemen leefden als nieuwe onafhanke lijke staten op; Finland en de Russische randstaten insgelijks. Servië werd het groote land van den Balkan en Roemenie kreeg slechts in geringe mate wat het be geerde. De geallieerde Vredesconferentie te Parijs, waartoe Duitschland geen toe gang had, stelde het vredesverdrag op en Duitschland had dit te onderteekenen. goedschiks of kwaadschiks; van eigenlijk onderhandelen was geen sprake. Eerst de Raad van Tien, later de Raad van Vienr, een oogenblik zelfs, toen Italië zich in de kwertie van Fiume afscheidde, een Raad van Drie, besliste ovpr het lot van Euro pa Ter geallieerde Vredesconferentie werd ook de grondslag gelégd, op Wilson’s aan dringen, voor den Volkenbond. Deze is se dert den aanvang van 1920 in werking ge treden; tot dusverre behooren Duitschland, tStel- i92Ï spoe|- Rynplaatsen; deze werd opgei^ve^ formeel had toager de Duitsche betalingen bleTety - - -- «M 1922, tengevolge van tfe mislukking 1 en Cannes, tot het

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1924 | | pagina 1