ida
I
Blad
CRK
ITEIT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, B ERKEN W OUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERK OUDERKERK., OUDEWATER, REE U WIJK, SCHOONÉOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
64*Jaargang
Donderdag 14 Augustus 1924
No. 18617
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
r
Gouda
3
- Gouda
I
N ZOON
t
De Conferentie te Londen,
4e druk, 2.40
gevraagd
0.75
itgevers
1
voor
3
en
I
ery te Baarn zyn
P. ten Cate, Spe
ETHODEN, 1.—
BEN LICHAME
-IJKE ZIEKTEN
1825 10
In de
r stak
voor, dat de inwilliging ervan zou uitloo-
pen op den ondergang hunner nijverheid.
'Er moeten dus nog verschillende moeilijk
heden te dezer zake worden opgelost Wel
ken weg men zal inslaan om een oplos
sing te vinden, daaromtrent zullen nadere
berichten ons vermoedelyk binnenkort wel
nader inlichten.
het
dat
is
en
in-
FEUILLETOS,
ROMANTIEK.
Naar het Duitaoh
van
OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
mevr J. P. WESSELINKVan Rossum.
Overneming verboden krachtens
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
De militaire ontruiming van het Roergebied nog niet opgelost. Alge-
ZUID-SLAVIE.
Een interview met Raditsj.
De Prager Presse ontleent aan het or
gaan der Kroatische republikeinsche boe
renpartij een en ander uit een interview
met den leider der partij van Raditsj, die
op 8 dezer uit Moskou te Weenen is terug
gekeerd.
De nieuwe regeering-Davidowitsj betee-
kent volgens hem de eerste poging om de
Zuid-Slavisohe volken tot rust te brengen.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Des keizers oudste kleinzoon werkt
een uitveter-firma.
Uit Hamburg wordt aan de „Matin” ge
meld, dat prins Wilhelm von Hohenzollern,
de 18-jarige oudste zoon van den ex-kroorife
prins van Duitschland, een betrekking
heeft aanvaard by een exportfirma.
wil maken
dvertentiën,
enen adver-
ateen in één
m of tyd-
zonder dat
meer kost
•echtst reeks,
doen door
Adverteatie-
Gouda, dat
loodig heeft,
ertentie be-
ere bladen,
len gaarne
93 -
Zij sprak met zware tong. Zij voelde
zich ziek. Na den wijn. De opwinding.
Maar inwendig was zij blij. Van den
vorst stond in de blaadjes en brieven
niets Dat tenminste kon zij voor zich
houden.
Karl Ebert streek over zijn oogen.
Juffrouw Marika, niet alles wordt te
duur betaald, niet alles.
,.0ch, jij.”
Zij liep naar de deur. Langzaam. Ook
niet heel zeker. Zij keerde zich nog
eens om
„Als ge het goed met Arl meent, vet
te! hem dan dit alles spoedig, verdedi
gen zal ik mij niet.
„Ze verdiende werkelijk klappen”,
prevelde Gebhard.
Line legde haar hand op zijn mond.
Karl Ebert srtak de brieven in dep
borstzak van zijn jas.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dageijjka aangenomen aan ons Bureau; MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en da postkantoren.
Onze bureaux zijn dageijjka geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel 546,
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot don beaorgkring):
1—6 regels ƒ1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den beaorgkring:
1—6 regels 1.65, elke regel meer 0J0. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.06, elke regel meer ƒ0.50. Op
do voorpagina 50 booger.
Gewone advertentiën en ingeaonden medadoolingon btf contract tot seer geredueoer-
den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaataruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van seliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau! en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
bet Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Marika verliet het vertrek. I
open deur van haar slaapkamer
Dagmar haar beide handen toe.
,.Kom bij mij Marika, blijf niet al
leen
,.Dank je wel. Ik voel mij al ramp
zalig genoeg en boven.... Ik zou niet
graag zien hoe het daar uitziet 1”
Zij viel op een stoel, haar tanden
klapperden als van koude.
Dagmar kleedde haar uit, trok haar
een nachtjapon van zichzelf aan
bracht Marika naar haar bed.
,.Ga liggen, Marika.”
Marika greep naar heur hand en leg
de die onder haar wang.
Zij werd met het oogenblik kalmer
en een behaaglijke warmte doorstroom-
de haar.
Dagmar
„Ja r
De jeugdige oogen keken elkaar aan.
„Niets Dagmar, het is zoo goed.
En voor het eerst begreep Marika
haar broer.
En heden was zij voor het laatst naar
Charlottenburg gereden. Om Arl te ha
len.
Want weer was het haar werk ge
weest, dat hij daar tot zijn volkomen
herstel had mogen blijven. Voor den
tweeden keer had zij voor den profes
sor gestaan. Dezen keer, niet hartstoch
telijk verlangend.
Maar in de diepste wanhoop en zelf
vernedering. Door haar trots zou Arl
niet te gronde gaan Zij had gebedeld.
Ebert
omtrent het
Heinrich Sclarz aangehouden.
Tegen den Berljjnschen koopman Hein
rich Sclarz heeft de rechbtank van Baut
zen een bevel tot aanhouding uitgevaar
digd. Heinrich Sclarz is een van de vyf
broeders van dien naam, die ook in buiten-
landsche commercieele kringen bekend zijn
gewonden, doordat ze in de janen na de re
volutie bij alle mogelijke financiee’le on
dernemingen waren betrokken.
Heinrich Sclarz is er eenigen tyd gele
den in geslaagd de gewezen Oostenrijksche
staatsfabrieken aan te koopen, die- thans
voortbestaan onder den naam Möllersdor-
fer Werke. De wijze waarop hij deze on
derneming beheerd heeft, was een paar
maanden geleden een voorwerp van scher
pe critiek in de Oosten rij ksche pers. Hein
rich .Sclarz, die zich den laatsten tijd ook
als rechtskundig adviseur aanbeval, wordt
thans beschuldigd een firma uit Schirges-
walde in Saksen te hebben geholpen frau
duleus bankroet ie plegen.
Een bekend journalist overleden.
In een Berlijnsch sanatorium is gistenen
de bekende Duitsche journalist Max Theo
dor Behrmann overleden. Gedurende 30
jaren heeft hij als buitenlandsch corres
pondent in dienst van groote Duitsche bla
den gestaan. Behrmann is o. a. als oorlogs
correspondent aan het Russisch-Japansche
front werkzaam geweest. Een tiental jaar
geleden trad hij in dienst van de firma Ull
stein, die hij eerst te St. Petersburg en na
het uitbreken van den oorlog te Stock
holm bediende. Na den vrede werkte hij als
correspondent voor Ullstein te Warschau.
Hij is 63 jaar oud geworden.
BELG IE.
Een Engelsche kerk te Yperen?
Bij de onthulling van een Engelsch oor
logsmonument te Yperen heeft maarschalk
French, volgens het „Handelsblad van
Antwerpen”, den wensch uitgesproken, dat
er te Yperen, waar zoo veel Engelschen
gesneuveld zyn, een Engelsche kerk, hoe
nederig ook, zal opgericht worden.
Deze wensch zal binnenkort in den mi
nisterraad ter sprake komen, waarschijn
lijk zal België den noodigen grond aan
Engeland afstaan.
ENGELAND.
Twintigduizend mijlen ondhr zee.
De onderzeeër K 26 is Dinsdag te Ports
mouth aan gekomen (zoo meldt de „Ti
mes”) na een kruistocht van 20.000 mijlen,
de langste ooit door een onderzeeër ge
maakt. Gedurende de heele reds leefden
officieren en manschappen aan boord van
hun boot zonder eenigen bijstand van een
moederschip; de onderzeeër vervoerde al
het benoodigde zelf.
De K 26 is de grootste van zyn klasse
en wordt evenals alle vaartuigen dier klas
se, door stoom gedreven, zoodat het er
veel warmer is dan in die met Diesel-mo-
toren. Het langdurige verblijf in tropische
jong alleen door haar beide kinderen
van vier en vijf jaren. Het was zijn
tweede vrouw. Hij had haar geroepen
terwijl hij voor den schilder poseerde
omdat hij haar pörtret aan Arpad wil
de bestellen. Maar dadelijk bij de eer
ste toespeling sloeg deze het niet heel
beleefd af.
„Niet ieder is mijn genre, professor,
het zou jammer zijn van den tijd,en de
moeite, voor mevrouw” voegde hij er
aao toe.
Hij zou met de goedgekapte,
Uit Spaansch Marokko komen de laatste
dagen ernstige berichten. Een officieel
communiqué van gisteren meldt thans
weer dat in de oostelijke zone de vijand,
die de hoogten bezet heeft, welke de posi
ties van Ifartan en Hoy beheerschen en de
approviandeering verhindert, gisteren een
aanval deed op Ifartan, waarvan het gar
nizoen zeven gewonden had. De telefoon
lijn, welke Hoy met post 3 verbindt,
döongesneden evenals die van Xeruta
Arkola. Het dorp Xeiuta is door de
verlaten, die naar den vijand over-
meene opstand in Marokko. De onlusten in Soedan.
De stellige verzekering-der Britsche bla
den, dat de conferentie reeds tot een over
eenkomst met betrekking tot de ontrui
ming van het Roergebied zou zjjn gekomen,
is onjuist gebleken.
Inderdaad wordt eerst heden de beslis
sing verwacht.
De conferentie van gisteren tusschen de
Fransche, Belgische en Duitsche gedele
geerden in Downingstreet 10, waar nog
nooit een politieke conferentie had plaats
gehad, waaraan geen Britsche vertegen
woordigers deelnamen, leverde geen resul
taat op.
De oorzaak hiervan schijnt wed te lig
gen in de houding van de Duitschers, die
al hebben de Franschen den duur der ver
dere bezetting blijkens hun voorstellen van
twee tot één jaar beperkt, deze laatste pe
riode toch nog te lang achten en zouden
wenschen te zien gereduceerd tot b.v. een
half jaar of korter,ongeveer samenvallend
met of althans niet in belangrijke mate
overschrijdend het tijdstip, waarop de En
gelschen de Keulsche zone moeten ontrui
men, n.l. 10 Januari 1925. Daar de Britten
blijkbaar in elk geval voornemens zijn om
krachtens bepalingen van ’t verdrag van
Versailles zich op genoemden datum uit de
Keulsche zon© terug te trekken en dit den
Franschen te kennen hebben gegeven op ’n
wijze, die niets aan duidelijkheid te wen
schen overlaat, is het nog mogelijk, dat de
Engelschen een moreele pressie op de
Franschen uitoefenen om de bezettingspe
riode verder in te krimpen. Herriot per
soonlijk schjjnt geen overwegende bezwa
ren te hebben tegen een dergeljjke ver
vroeging van het einde der bezetting, maar
hij zal vanzelfsprekend in dezen tot een
vergelijk moeten komen met de Fransche
militairen en de Fransche nationalisten.
Deze laatsten zullen natuurlijk alleen toe
geven, wanneer Frankrijk afdoende garan
ties worden geboden met betrekking tot
het veiligheidsvraagstuk en wanneer
Frankrijk economische voordeelen van be-
teekenis erlangt in ruil voor de eventueele
Fransche toegeeflijkheid.
Wel wordt gemeld dat de beslissingen
op een beslissend punt zyn gekomen, maar
er kan nog niet voorspeld worden of men
al dan niet tot overeenstemming zal ko
men. Verwacht wordt, dat de Duitsche ge
delegeerden morgen een definitief ant
woord zullen geven op de door Herriot op-
gesomde punten.
Volgens een Itauter-telegram bezocht
Rykskanselier Mar* den Britschen Pre
mier MacDonald om hem nog eens het
standpunt van Duitschland, inzake de ont
ruiming van het Roergebied, mede te
deelen.
Voorts zou Dr. Marx President
uitvoerig hebben ingelicht
Arpaa Czaslo zweeg. Een bios kwam
op zijn gelaat. Het was anders niet zijn
gewoonte over zijn kunst te spreken.
Dat kwam zeker door de lange dagen
die hij stil had gelegen, de lange we
ken, waarin hij geheel alleen in den
mijuarsachtige tuin had rondgeloopen,
door de vele uren waarin hij in de ge
meenschappelijke lijdenszaal van de
kliniek op zijn bed had gezeten met
gespalkten arm, zijn oogen hadden
slechts al deze gepijnigde bleeke en
van koorts verhitte gloeiende gezich
ten, die wanhopig en gelaten beschul
digend en hoopvol in hun kussens la
gen, tot een reusachtige groep van men
schel, jk lijden saamgedrongen. Maar ips
een koortsnacht, toen hét gift door zjjn
af'er®n kroop, half onder het ijlen, zag
Lij zijn schilderij voor zich. In de zwar
te lijst.
En zoo reusachtig groot dat een heele
lunge muur er door bedekt was. Op
een gouden schild stond zijn naam en
de naam dien hij het schilderij gegeven
had ,,De Smart.”
Zielesmart, lichaamssmart. Pijnlijk
vertrokken «lichamen. Oogen waaruit
liefdeleed en het leed van den haat
spraken. Bloed dat over blanke borsten
stroomde en lippen die elkaar vonden
in de laatste kramp van een smartelijk
sterven. Bovenmatig groöte menschen
elkaar met reuzen kracht afwerend.
J.eedbrengers en leeddragers. Tusschen
puinhoopen van wegzinkende tempels.
(Wordt vervolgd).
Wanneer mannen goede bezigheden
hebben, komt hun vermaak voort uit hun
werk. Ruskin.
601BSCI11: COURANT
wateren heett de eigenschappen van be
woonbaarheid op de proef gesteld; ze ble
ken bevredigend te zyn. De K 26 vertrok
22 Januari uit Portsmouth en is naar Port
Said, Aden, Bombay, Colombo, Singapore
en Malta en in de Middeliandsche Zee ge
weest. Een der moeilykste perioden was
de doortocht door de Koode Zee, maar de
gezondheid der bemanning is voortdurend
uitstekend ‘geweest.
Vaquier terechtgesteld.
Dinsdag is de Franschman Vaquier, ter
dood veroordeeld wegens vergiftiging van
den hotelhouder Jones, in de gevangenis
van Wandsworth opgehangen. Zyn hoop,
dat op het allerlaatste oogenblik nog ieta
wonderbaar lijks zou gebeuren, waardoor
de executie zou worden afgelast, is niet
verwez^tdykt. Vaquier heeft tot het laat
ste oogenblik zyn onschuld volgehouden.
Hij heeft met groote Vertwijfeling tegen
de uitvoering van het vonnis opgezien en
de laatste uren bepaald in oen paroxysrye
van wanhoop doorgebracht. Hy barstte het
eene moment in driftbuien los, waarin hy
aan zyn haren rukte en iedereen verwen-
schte die met het gevai-Jonea iets uit
staande had; het andere moment lag hy op
zyn knieën, den hemel smeekend, het Wg-
ste te verhoeden.
De executie had groot belangstelling ge
wekt. Een menigte van wel duizend per
sonen had zich voor de gevangenis verza
meld, en wachtte met ontblooten hoofde
de executie at
Toen voor Vaquier de noodlottige stonde
was aan gebroken en hy zich naar het
schavot moest begeven, zakte hij ineen,
zoodat hy moest worden ondersteund. Toen
hij echter op het schavot was aangekomen,
raapte hij al zijn krachten bijeen, herstel
de zich en riep uit: „Vive la France!”
Daarna geschiedde de executie.
RUSLAND.
Boerenfamilies naar den Kaukasus.
Het gouvernementeel uitvoerend comité
van Astrakan heeft aan de centrale auto
riteiten verzocht, hun medewerking te ver-
leenen voor den overtocht naar den Kau-
kasus van ongeveer 18.000 boerenfamilies,
die door de achter den rug liggende hon-
gersnoodjaren geheel zonder bestaMsmid-
del zyn geraakt. Waar in den Kaukasus
nog grond voor landbouw beschikbaar is,
meent het comité, dat deze menschen daar
weer een bestaansmiddel zouden kunnen
vinden.
standpunt van Herriot en hem
hebben hoever hij kan gaan.
Herriot schijnt van Loucheur de waar
schuwing te hebben gekregen, dat deze
en zyn politieke vrienden hem niet langer
zullen steunen, indien hy niet aan den
termijn van een jaar vasthoudt. Loucheur’s
groep beschikt in de Fransche Kamer over
45 stemmen, zoodat Herriot met 14 stem
men in de minderheid zou komen, indien
deze groep naar de tegenpartij zou over
gaan. Het is dus zeer begrijpelijk, dat Her
riot ernstig bezorgd scheen te zijn, even
eens is het te verklaren dat men zoowel
in het Duitsche als in het Fransche hoofd
kwartier van een zeeP ernstdgen toestand
en van een crisis sprak, hetgeen ook weet
ten duidelijkste gisteren uitkwam in koer
sen aan de beurs, die gisterenmiddag op
eens weer beduidend terugliepen. Men moet
echter bedenken, dat beide partijen hij dit
soort van onderhandelingen vaak overdrij
ven om elkaar te intimideeren, en er wel
op letten dat men toch niet zonder hoop
i« dat een compromis zal wonden bereikt.
Met betrekking tot het handelsverdrag
tusschen Duitschland en Frankryk is men
ook nog niet tot een accoord gekomen,
daar de te sluiten commercieele overeen
komst in verband staat met de ontruiming
van het Roergebied, zal de evacuatie voor
al worden beïnvloed door een regeling der
eerstgenoemde aangelegenheid.
Naar verluidt zal men er de voorkeur
aan geven deze kwestie in Berlijn of Pa-
rys verder te behandelen.
Het voornemen zou bestaan het bewuste
handelsverdrag in October te teekenen.
Hetgeen de Franschen erlangen komt
vooral hier op neer, dat zij ook in den ver
volge, zooals thans reeds krachtens het
verdrag van Versailles geschiedt, als
meest begunstigste natie door Duitschland
*op commercieel gebied zullen worden be
handeld. Ook staan zij erop, dat het arti
kel van ’t vredestractaat, hetwelk thans
vervalt en krachtens hetwelk de industri-
eelen van Elzas Lotharingen vyf jaar lang
hun producten in Duitschland mochten in
voeren, zonder dat hiervan belasting werd
geheven, ook na het verstrijken der be
treffende periode wordt toegepast. Boven
dien hebben de ijzergieterijen van Elzas-
Lotharingen groote behoefte aan de cokes,
die in, het Roergebied wordt gedolven en
uit hoofde van deze twee feiten dringen
de Franschen op een gunstige regeling in
dezen aan. Zullen de Duitschers bereid
worden gevonden op dit stuk van zaken
toeschietelijk te zyn? Voorloopig zullen zy
nog wel tegenstribbelen en de berichten
dienaangaande luiden niet gunstig. De
I Duitschers schijnen de eischen der Fran
schen inzake het handelsverdrag niet da-
I deljjk aannemelijk te achten en stellen het
woners
liepen.
Het directoire heeft een communiqué
gepubliceerd, waarin gezegd wordt, dat de
berichten uit Marokko niet bevredigend
zijn. De rebellen hebben de nieuwe positie
van de linie ElLau geblokkeerd. Het is
derhalve noodig onmjddellijk de troepen
der westelijke zone te versterken zonder
te raken aan die van de oostelijke zone.
Met dit doel heeft een reserve-brigade uit
Andalusië order gekregen zich in te sche
pen naar Marokko. Twee andere brigades
worden in gereedheid gebracht.
In het communiqué wordt aan toege
voegd, dat er een algemeene opstand der
stammen %ordt waargenomen en dat deze
beweging moet worden onderdrukt door
voor het oogenblik af te zien van andere
plannen, waarvan het onder de huidige
omstandigheden dwaas en nutteloos zou
zyn ze te willen verwezenlijken.
Hiermede wordt klaarblijkelijk bedoeld
de plannen van .den Minister President,
Primo de Rivèra, die voorgestekl had, de
troepen terug te trekken.
In Kaïro ziet men den toestand, die door
de gebeurtenissen in den Soedan is ont
staan, zeer ernstig in. De Sirdar heeft
versterkingen, zoowel van troepen als van
vliegtuigen uitgezonden. Men is ervan
overtuigd, dat de beweging is aangestookt
door extremisten onder de Egyptische na
tionalisten. Er zijn in Khartoem een aan
tal arrestaties geschied. Het aantal doo-
den bedraagt thans vier, dat der gewon
den zestien, allen aan Britsche zy'de.
Hij zou met de goedgekapte, naar de
mode gekleede dame, en die den in
druk maakte, dat zij ook ’s nachts ter
wijl zij in bed lag, haar corset aan
hield niets hebben weten te beginnen.
„Van uw zuster heeft u in elk geval
een prachtig portret gemaakt,” zei de
professor voorziditig.
Arpad Czaslo knikte levendig.
Ja, maar, altijd portretten. Schilde
rijen w?l ik schilderen. Niet ’n mensch,
tien, twimtig ^menschen. In de tegen
strijdigheid yan uitdrukking.
Honderd irmen zou ik willen schilde
ren, honderd gelijktijdig opgeheven be
zwerende armen. Elke arm anders. El
ke arm een wereld, de uitdrukking van
een wereld. Honderd monden door vroo
üjkheid en smart geopend als tot een
enkelen kreet en elke wordt anders.
De wereld zou ik op mijn schilderijen
villen brengen, de reusachtig groote
wereld, niet slechts een zandkorrel er
uit zoeken en die onder een vergroot
glas leggen
Gebazeld van „geestelijke stoornissen,
die erfelijk waren in de familie.” Ge
logen. Zooals moeder heel juist zeide
gelogen. Een keer meer, wat deed dat
er toe Het leven verlangde het,
leven dat met alles woeker dreef,
ook* Arpad Czaslo zijn stempel gaf.
„Het spijt mij wel, Czaslo, maar het
eerste lid van den pink moet er af”
zei de professor.”
Arpad Czaslo haalde de schouders op
„Voor mijn part. Wij Czaslo’s heb
ben dievenvingers wa! overblijft is nog
altijd lang genoeg.”
En hij beknorde Dagmar omdat zij
het zich zoo aantrok.
En bleef nog acht dagen langer dan
beslist noodig was, alleen om het por
tret van den prpfessor te schilderen.
Hei verstandige Slowaken-gezicht, dat
geheel Berlijn kende, met de breede
kifakbeenderen en de doorborende le
vendige oogen.
„Kerel, het zou jammer van je zijn
geweest.”
Meer zei de professor niet, toen hij
zijn portret zag. Zijn portret, in zijn
witte operatie jas, de sonde tusschen de
knokige vingers.
•Misschien zou hij het prettiger heb
ben gevonden, dat Czaslo hem had ge
schilderd in rok, met de officieele, wit
te das en de vcIq ridderordendert
toekomstigen geheimraad. Zijn vrouw
hechte daar aan. Zij was de dochter
van een rijken groot-industrieel op het
land, niet meer in haair eerste jeugd
