Blad.
JT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
64*Jaargang
Dinsdag S^September 1824
No. 15633
aise
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
middel
Courant.
i o e
pt!
>ndet
■Zoo
in’t
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
VERKERK OUDERKERK., OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
-
ROM ANTI
arbeid,
et de juiste
MARKT 31.
BU1TENLAND8CH NIEUWS.
in beslag genomen bosschen.
len.
isndel
meer
ok
koopers van
j heeft men
eet het niet,
winst is te
2331 195
randel te Anv
Maatschappij.
Voortplanting
ngeling als
iw. Lichaams-
Het gevpels-
als weduwe
g en cultuur-
self^en werk
1 terwijl de
volgen, opdat
Britsche mijnwerkersfederatie zal
trachten, de quaestie der schadeloosstel lin-
gen en het plan-Dawed in discussie te bren
gen.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Francirper post per kwartaal ƒ8.16, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan one •ureau: MARKT Si, GOUDA,
U^.onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—4 uur. Administratie Tel.Int. 82;
Redactie Tel. 545.
MHimiE Uil RI\T.
Wat vraagt de bloem
Wanneer haar blad’ren welken,
Of fïöning werd gedronken uit haar
kelken;
Zij heeft gebloeid, dat is hdd^roem.
FEUiLLETÖB,
ÏÏkT
veel voldoening stelde hy vast dat het
vraagstuk der schadevergoeding thans zijn
oplossing is genaden! en eindelijk tot klaar
heid is gebracht.
Motta wees4teorts op de Uitbreiding,*die
het denkbeeld^^Lu-bitrage leeft verkregen
ten gevolge van^^onferehtie vaiy Londen.
Van de arbitraj^gedachte hangt het lot
van vrede door recht af. In de deelneming
van talrijke leden der regeeringen zag
Motta een erkenning van het prestige 'van
den Volkenbond, die zelfs in die landen,
welke tot nu toe afwijzend tegenover den
Bond stonden, verhoogde aantrekkings
kracht uitoefent.
Hedenavond wordt Herriot, uit Lyon te
Genève verwacht, eveneens wacht men he
den den Britschen premier MacDonald.
Beiden zullen Donderdag ’t woord voeren
en men verwacht dat de Fransche delegatie
het garantieverdrag met alle macht zal ver
dedigen. Zij beschouwt deze Assemblée als
beslissend voor de toekomst van den Vol
kenbond. Als de regeeringen zich niet hou-
dën aan de door hun gedelegeerden moei
zaam uitgewerkte ontwerpen, zou de As
semblée slechts een academisch karakter
krijgen.«Het beginsel, dat de ontwapening
afhankelijk gesteld is vah een veiligheids
waarborg, zoo zeggen zy, moet gehand
haafd blijven.
De drie radicalen voor het presidentschap
van de Vereenigde Staten hebben gisteren
allen een welsprekend beroep gedaan op de
urbeiderskiezers ter gelegenheid van „La
bour bay’'. Coolidge ontving de arbeiders-
leiders op het Witte Huis en deelde hun
mede, dat de Amerikaansche loonarbeiders
het thans beter hadden dan ooit te voren in
de geschiedenis en koopkrachtiger waren
dan de arbeiders in andere landen.
Senator La Folette richtte door middel
van de draadlooze zijn aanklacht tegen de
beide andere partijen wegens de euvelen, die
zich hadden voorgedaan onder hun bestuur.
Davis, de democratische candidaat,die
een rede hield voor vakvereenigingsmannen,
oefende critiek op het ontbreken van een
buitenlandsche politiek der Vereenigde Sta
ten en spoorde zijn hoorders aan, al het
mogelyke te doen om het land te brengen
op zijn „rechtmatige plaats in do zaken der
menschheid”.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda au omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
1—4 regale flM, tika regal meer 045. Vaa buiten Gouda en den bazergkringi
1-6 regale 145, elke regal meer ƒ040. Advertentie in het Zaterdagnummer 24
bijslag op den prijs. Liafdadigheide-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regale ƒ2.05, elke regel moer ƒ040.
de voorpagina 59 booger.
Gewone advertentie en ingezonden mededoelingen Mj contract tot saor gareducaar-
den prijs. Groote letters en* randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentie kunnen worden ingebonden door tuaaehankomat van eoliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzakerd te zijn.
De koffie was gereed. Buiten werd
gebeld.
„Dat is Karl. Loop -toch niet weg
Marika.”
Line Luck gaf haar don schotel met
koekjee in de hand en stuurde het meis
je met de koffie naar binnen.
„Ik kom dadelijk.”
vindt ge in
die èn in
een grooten
dt. Daarom
dlijnen der be-
liefd§. De be-
»ch. positie en
pabruiken. Het
Lijke verschijn"
kunst.
latschappij. De
éitie. De beide
ten bü de ver-
3 nut zou kun-
lan^ök mis-
Maar dat
Te Londen is gisteren het Vakvereeni-
gingscoDgres geopend met een opspraak
van den voorzitter Purcell. Zevtmonderd
afgevaardigden, vier en half millioen arbei
ders vertegenwoordigend, waren aanwezig,
benevens vier gedelegeerden van Rusland.
De heer Purcell wees er op, dat de taak der
arbeiders is, alle wetgevende en besturende
Met betrekking tot de uitvoering van het
Vredesverdrag kan worden gemeld, dat
thans officieel is bekend gemaakt, dat de
Commissie van Herstel in overeenstemming
met de bepalingen van het slotprotocol van
de conferentie van Londen de uitvaardiging
heeft geconstateerd van de Duitsche wetten,
noodig voor de inwerkingstelling van het
plan der deskundigen, in de bewoordingen,
goedgekeurd door de Commissie van Her
stel, evenals^van het indiensttreden van den
agentgeneraal voor dr«betalingex^ der scha
devergoedingen. y
Volgens de „Kölnische Zeitung” beginnen
morgen te Koblenz onderhandelingen tus-
schen vertegenwoordigers der Duitsche re-
geering en der regeeringen van de Duit
sche landen, welker gebied bezet is, en de
Rynland-commissie over de uitvoering van
de overeenkomst van tLonden voornamelijk
met betrekking tot het teruggeven van de
namen, der Ije-
geheel inpver-
aai kunstdruk-
de kunst
banden, kost
„begin je weer Nu wil ik eindelijk
eens rust hebben,” viel Gebhard, boos
in
Line tikte Tersluiks legen haar voor
hoofd en sloeg haar oogen naar den he
mel 1
„Ik ga koffie zetten, ga je mee
,.Wat is er bij jullie^uande
Line stuurdd het diejBtnreisjes weg
om koekjes tel halen. Toen stortte zaj
haar hart uit. \)e heer uit ‘^ssen was
er gisteren geveest. Zij had hem aan
Let avondeten gehouden omdat Karil
had gezegd dat geldzaken dan het besk
werden geregeld. Karl had namelijk
óen tamelijk gepeperde rAniug van on
kosten gemaakt om hem niet te veel
'vpn het geld te behoeven te betalen.
„En toen daarop de Rus was gekomen
icii tegen Gebhard sprak alsof hij nog
’’tol zijn partij behoorde, toen had je
Gebhard moeten zien. Vuurrood werd
hij in zijn gezicht en góbcjjpnuneld heeft
hij od zijij' stoel, dat ik dacht, dat de
leuning zou breken, en hij zeide, dat
Kei toch misschien nog zou gaan het
boek te drukken. Totdat Kar! inviel.
Hij dacht er niet'aaq.
En het behoorde in het geheel niet
thuis in de'•nieuwe uitgeverszaak. Fn
hij had geen lust om met den officier^
van Justitie in aanraking te komen.
Toen nam* de Rus zijn hoed. Maar
Gebhard „Blijft u-tpch nog” en „komt
u morgen nog een» eterug> het laatste
woord is nog niet gesproken.” Tot dat
DU1TSCHLAND.
Een vorstelijke verlovüng met hindernissen.
Men schryft aan de N. R. Crt. uit
Duitschland:
Toen in de laatste October- en eerate
Novemberdagen, van 1918 de positie van
den keizer steeds onhoudbaarder werd, had
prins Max van Baden, de democratisch ge
zinde vorst, het geluk 7om rykskanse-
lier te zjjn. Later heeft niet alleen keizer
Wilhelm zelf, maar hebben ook de aanhan
gers van het vroegere Duitsche keizerlijke
huis prins Max <1® schuld gegeven van den
gedwongen troonsafstand van den keizer.
Eén der zustere van den keizer is ge
trouwd met prins Friedrich fkarl von Hes
sen. Toen nu dezer dagen ke echtgenoote
van*den gewezen keizer te Baden Baden
bezoek ontving van prinses Friedrich Karl
von Hessen openbaarde de zoon van des
keizere zuster aan zyn moeder, dat hij van
plan was de dochter van prins Max te
trouwen. Goeden raad was duur, want in
dezekringen wordt de ex-keizer nog steeds
als familiehoofd beschouwd en een huwelijk
Js zonder de toestemming van het familie
hoofd niet denkbaar. De Duitsche couran
ten melden nu min of meer saricastisch, al
naar hun geestesrichting, over de verdere
ontwikkeling van dit moeilijke geval. Het
schijnt, dat prinses Friedrich Karl von Hea^
sen dén knoop maar doorgehakt heeft aN|
naar Doorn gereisd ia, om haar broeder dWI
^geschiedenis te vertellen ey om zijne toe-
j te vragen. Haar tocht is niet
tevergeefsch geweest èn nu zullen de jon
gelui wel in September op het slot te Sa-
ler^^an .prins Max gaan trouwen.
Dci'enue, dat hij met alleen iui Rus
land, maar ook uil Duiisealana was uit
bewezen en morgen reeds over h gren
zen moest zijn.
Wat zeg je er van
Nu.... Eu toen heelt hij gedaan alsof^
hij Karl in <het geheel niet zag en heeft
alleen njg aan Gebhard verzocht zijn
manuscript te oewaren omdat hij het
niet dorst mee to nemen. En of hij er
op kon vertrouwen, dat hij het terug
kreeg Want het was een waaraan hij
verscheidene jaren W1,s geweest
en dat missel) ten nog eqns n“* 1
nen doen. Al was het clan
schien nu don tijd vooruit.
zou, hoe zei hij het ook weer... ja, dat.,
kwam er, elk geval op zichzelf geno
men niet op aan. Het was nog juist
goed genoeg om als mest den grand
vruchtbaar te maken, of zoo iets. En
daarvoor moest men alles geven I elke
gedacht en ook het leven.... als het ér
op aankwam. Volgens zijn 'overtuiging
mocht tegeiijwoomdig/ een fatsoenlijk
menech Aiets zijn eigendom noemen.
Wat zeg je er van Dat was kóren op
Gebhaids molen I Hij werd heel bleek.
Hij zou den man beloofd hebbefl om
dynamietbomm^n te bewaren, niet al
leen éen boek I Ik weet niet of het on-
xligseheid wel heel groot is tussohen
dynamietbommen en sommige boeken.
j Toen hebben zij elkaar den hand ge
drukt, en nadat hij weg was hebben'
Karl e® Gebhard een uur lang met el-
ambten in het land te veroveren. Hy merkte
in verband met het nipport-Dawes op, dat
het Britsche vakvereenigingwezen er voor
moest waken, dat de schadevergoedingen
indien zij moesten warden betaald, niet na-
deelig zouden werken voor de arbeiders.
Sprekende over de positie der Duitsche
arbeiders, zeide de voorzitter van het con
gres, dat de Britsche vakvereenigingen moe
ten eischen, dat de schadeloosstellingen, die
overeenkomstig het plan-Dawes zullen wor
den betaald, geen nadeeligen .invloed zullen
hebben op de landen, die deze ontvangen.
De Duitsche arbeiders én de Britsche vak
vereenigingen moeten er voor waken, dat de
achturendag in Duitschland niet in het ge
drang komt.
Vervolgens besprak Purcell het verdrag
met Rusland. Hy zeide, dat dit verdrag zoo
wel voor .Rusland als voor Engeland een
voordeel zal blyken te zfo'n. Rusland produ
ceert belangryke hoeveelheden levensmidde
len, en wanneer dit land op de been gehol
pen wordt, zullen de levensmiddelenpryzen
in geheel Europa naar beneden gaan. Pur
cell waarschuwt daarom met klem voor de
ernstige gevolgen, die een verwerping van
dit verdrag zou hebben. Dit zou voor de
regeering noodlottig worden.
By het debat verklaarde Pollitt, dat de
regeering zich ten onrechte op het stand
punt stelt, dat zy een wètgeving zonder
toestemming der vakbeweging tot stand kan
brengen. Hy verlangde, dat de vakbeweging
invloed zal krijgen op de geheele politiek
der regeering.
Brown sprak in dezelfde zin en zeide, dat
de vakbeweging niet kan instemmen «net de
buitenlandsche politiek ’der regeering ten
aanzien van het' plan-Dawes, en dat het
voornaamste punt van dit plan, n^l. de leu
gen, dat Duitschland alleen de schuld voor
den oorlog zou dragen, door he( vakvereeni-
gingscongres, door de Independent Labour
nParty, door de Labour Party en door Mac
«Donald zelf is veroordeeld. Het plan-Dawes
ibeteekent niet het herstel Van Europa, zeide
fyij, maar de slavernij der Duitsche arbei-
aers. f
Robert Smillie verdedigde de politiek der
regeering, maar erkende, dat het congres
het recht heeft die politiek te becritiseeren.
Hjj betoogde, dat de overeenkomst van Lon-
den in het belang is zoowel van de DuTtsche
als van de Engelsche arbeiders. Indien Mac
Donald.de overeenkomst had kunnen sluiten
zonder met de Vertegenwoordigers d'er an
dere geallieerde landen rekening te houden,
zou deze er geheel anders hebben uitgezien,
maar de premier heeft het beste bereilrtg
wat hy bereiken kon.
Ondanks het verzet der radicalen, werd
het rapport dbor de groote meerderheid van
het congres goedgekeurd.
De vier RuKische gedelegeerden, die het ^gesviutxieii
algemeen bestuur van de Russische vakva^Y «temming
eenigingen op het congres zullen vertegen^ *-
woordigeh, zulléh eerst later'per vliegtuig
aankomen en Donderdag het ^ord voeren.
lijk gaf/is hij begonnen mij uit te ma
ken voor al wal leelijk is. Ik had hem
„omlaag getrokken'’, iK had‘n „smeer
lap” van hem gemaakt, een „verrader
van de goede zaak”weet ik wat hij
alLes gezegd hoeft.
Line Luck zette boos de opnieuw ge-
vülde waterketel op den gashaard,
haar stem trilden tranen van verbillW
ring
,JIij is den ganschen nacht niet in
bed gekomen, ibeeft aan een stuk in
hel ellendige l>oek gelezen en gerookt.
De geheele woning was vol rook. En-
,‘bij bet ontbijt heeft hij geen woord ge
zegd, maar steeds als een grommende
Naar het Duitsch
OLGA WÓHLBRUCK. 4
Vertaald door 4
mevr J. P, WESSELINK—Van Rossum.
Ovememih^erboden krachtens
art. 1^, 2e lid d^r Auteurswet.
109 - r
Haatte hem om zijn woordbreuk. Met
wijn had hij haar beneveld zoodat zij
hem al de verborgen ellende van haar
huis had geopenbaard, aooals zij jiat
nog nooit tegenóver iemand gedaan had
wi daarop had hij haar met een paar
goudstukken naar huis gezonden, als
een vrouwspersoon dat hem een paar
vervelende uren had helpei)|doofkomen!
Moeder luid gelijk, zij was e?n ge-
nieene meid geweest, niejs anders. En
al had moeder niet begrepen, dat zij
generaal Markoff vandaag al^ ^en land-
looper de deur had uitgeworpen, zij
zelf wist wat'er haar de kracht toe had
zangerige Rtis-
begimien te koken.
Dof verootmoediging was in haar ont
waakt, levend geworden; die zij van
een had verduurd, die niet eens 1» een
verliefde bui, neen slechts ml koele,
trage nieuwsgierigheid haar lachen en
haar - tranen/ haar angst en haar hoop
als ebn goedkoop speelti^g had gekocht.
En indien hij met de vader van Dag-
mar was geweest, dan.... zou haar ant-
<woord^op zijn voorstel „mee te komenA
anders zijn geweest, dan zou zij met
baar hand in .W v^le gelaat hebben
geschreven, waflhij over zijn voorstel
dachtI
En da'pper liep zij oiider haar ge
scheurde jjtarftpluie ‘tot aan de halte van
ci(- tram die haar naffr de Lucks moest
brengen.
JVanL ook zij moesten' op de hoogte
worden gebracht opdat{ alles kjopte, in
dien ^iet Arl eens inviel hen op te bel-
Line was. juist bezig de tafel af te
nemen.
Zij had eeq< doek om' het hoofd en
een huishoudbftezelaar voor.
„Kijk niet naar'mij. Dat was ‘weer
eens een.dagj&l Den geheelen mórgen
waren zij e$ wechr van de politie, heb
ben alles doorsnuffpla van af den zol
der waar de manden niet zomerartike’-
len staan tot beneden in den kelder.
Twee fleesohen Johannesberg er van vier
mark hebben £ij daarbij omgegooid.
Het huis heeft er als een varkensstal
III II II i
De vergadering van den Volkenbond.
Een openingsrede van Minister Hymans. Motta tot president gekozen.
De uitvaardiging van de Duitsche wetten, -r- Het vakvereenigings-
congres te Huil. De verkiezingscampagne in de Ver. Staten.
De vtffde vergadering $an den Volken
bond is gisteren te Genève geopend, De
Fransche delegatie, in het bizonder Briand
en Bourgeois, waren hit voorwerp van tal-
looze uitingen van sympathie van de niet-
Fransche afgevaardigiM* De Belgische Mi
nister Hymans, die de openingszitting presi
deerde, hield een lofrede op de taak en de
rol van den Volkenbond. Hy wees op de
beteekenis van de overeenkomsten yan Lon
den en sprak de hoop uit, dat de conventies
zouden worden verwerkelykt^pan de wereld
de verlichting zouden brengt, die zy ervan
verwacht, en het begin zouden zjjn van óen
nieuwe periode van ontspanning en vrede.
Hjj concludeerde, .dat de Volkenbond het
’onontbeerlijk organisme werd van het inter
nationale leven en bestemd was, de regee
ringen onderling te verbinden door een
practische entente. Hy betoogde, dat men
den vrede een juridische en politieke struc
tuur moest geven en een stelsel van vrede
'én veiligheid moest organiseeren zonder de
gedachte van nét vaderland te stellen tegen
over die der solidariteit. Déze gedachten
waren volgens hem volkomen met elkaar te
verzoenen. Hjj eindigde met een groet te
brengen aan de oorlogsdboden en er bij den
Volkenbond ernstig op aan te dringen, alle
.middelen te zoeken om een terugkeer van
een catastrofe te voorkomen, door het recht
te doen heerschen en trouw te bljjyen aan
de verdragen.
De heer Hymans gaf vervolgens een over-
zjchVvan de werkzaamheid van den Bond
en hy wees er daarbij op» d«t, z0° de con
ferentie van Londen al het vraagstuk der
schadevergoedingen had geregeld, een ander
probleem bleef gestaan en den staten, die
het meest van den oorlog te lijden hadden
gehad en ingeval van een aanval in de toe
komst het meest kwetsbaar waren, zorg
^bleef baren, nJ. het probleem der veiligheid.
^Daarom moet men, meende Hymans, een
^•ehpanent stelsel van veiligheid en vrede
in het leven roepen.
De heer Hymans sppak vervolgensTjj(jg
over de solidariteit, die de volken verBmdt
en ,de internationale geest die zich moet
vereenigen met d^ gedachte van het vader
land.
Tot voorzitter van deze zitting van den
Volkenbond werd daarop’gekozen de Zwit-
sersche afgevaardigde Motta, die uit naam
van Zwitserland dankte voor ^je eer, welke
door zjjn verkiezing aan Zwitserland ten
deel is gevallen. Voorts sprak hjj zjjn ver-_
trouwen en gelooï'in de‘toekomst van den
1 Volkenbond uit, welk vertrouwen (foor de
ontwikkeling der gebeurtenissen reeds ge
rechtvaardigd is, indien men de onzekerheid
die by vroegere vergaderingen van den
Volkenbond bestond', vergelijkt met de hoop
volle atmosfeer, welke thans bestaat. Met
FRANKRIJK.
De bekroonde Fransche inzending.
Men weet, dat de bekende Amerikaan
sche financier, Edward A. Filene, uit Bos
ton, een reeks van „Europeesche prijsvra
gen voor den vrede” heeft uitgeschreven,
n.l. één in Frankrijk, één in Engeland, één
in Italië en één in Duitschland, voor elk
waarvan 200.000 francs aan geldprijzen is
uitgeloofd. Deze prjjzen zouden ten deel
vallen aan de schrijvers van de beste be
handeling over het onderwerp: „Hoe is de
veiligheid en de welvaart in Frankrijk, Ita
lië, Engeland, Duitschland en in overig
Europa door middel der internationale sa
menwerking te herstellen?”
De prjjzen zjjn in deze landen niet ge
lijktijdig toegekend. De Fransche prijs
vraag heeft het eerst tot een resultaat ge
leid en het is wel interessant, een résumé
te geven van ’t opstel, dat den eersten prijs
heeft behaald, rynde een som van 100.000
francs.
De studie van tien schrijver wordt eenigti-
zins everheerscht door het economische en
financieele standpunt. Hjj zet in negen
korte hoofdstukken de verschillende crises
uiteen, waaraan Frankrijk en Europa ten
gevolge van den oorlog lijden: crisis der
reparaties en schulden, geldcrisis, produc-
tiecriais, circulatiecrisis, enz.
Na van ieder dezer den ontvang te heb
ben nagegaan, meent de auteur wiens
naam nog niet bekend is gemaakt, het ge
neesmiddel in de volgende desiderata te
kunnen aanwijzen:
1. De uitvoering van hft plan der ex
perts met medewerking van een Europee-
schen Volkenbond, en de aanbieding van
een schulddelgingsprogram door den Vol
kenbond aan de Vereenigde Staten;
2. De schepping van een organisme, dat
op inspiratie van den Europeeschen Vol
kenbond belast” wordt met de periodieke
vaststelling en met de handhaving van de -
waarde van ieder betaalmiddel;
3e. De internationale organisatie van de
productie en de distributie der grondstof
fen enteen gelijke organisatie van de emi
gratie;
4e. Een reconstructie- en constructie-
plan en de schepping van veikeersmidde-
len, die bestemd zjjn tot het vergemakke
lijken van het handelsverkèer tusschen de
volken;
5e. Een krachtige actie van den Euro-
peeschen Volkenbond ten gunste van d« op
het ©ogenblik zwaarst lijdende klassen der
maatschappij;
6e. De organisatie der internationale
ondernemingen, de opstelling en d« toepas-
ping van een internationaal statuut van
&n arbeid;
7a*. Een practisch program van politie
ke actip onder de auspiciën van den Euro-
peeschen Volkenbond, dié voorzien wordt
van een feiteljjke macht;
8e. De organisatie, op basis van het
recht van den Europeeachen Volkenbond,
bond over mij heen gekeken.
Tegen acht uur werd er gebeld, en
zijn er weer twee van het gerecht ge
komen. Ik heb geschreeuwd en hem de
kamer uitgedrongen. Het manuscript kujl
nog op de ontbijttafel. En toen later
had je het lieve leven aan den gang.
Eerst het vdHioor en daarna het door-
pnuffelpn.
Hier boven en’beneden in de druk
kerij.
Ik ben ka’.-jot van de opwinding
kaar