1
icL
s
it Blad
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
44» JMiiwig
Woensdag 3 September 1924
No. IS634
>P
ROMANTIEK.
M
1901 gevestigd.
t
igstel
uit
F£UILLET<m.
ge-
rijn stem.
aan
p*ki«
r pakj«
op
m,
Id-
Volgens het „Berliner Tageblatt” zal de
algemeene agent voor de herstelbetalingen,
Owen Young, Donderdagavond te Berlijn
aankomen. Intusschen i» reeds zyn gevol
machtigde, de Amerikaansche advocaat
Lyon Frazer, aangekomen en heeft reeds de
fader
buis
iding
van
doet,
idem,
ver
maak
ook
rdert
«Hl
■IK
ich.
fiOIDSCIIE IIHRIVE
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERS OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
-4-
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
met
f’!
Naar het Duitsch
van
OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
mevr J. P. WESSELINK—Van Rossum.
Overneming verboden krachtens
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
Matime Cabert is de gescheiden vrouw
van
de
een
BÜ1TENLANDSCH NIEUWS.
FKANKRIjk.
Herriot te Lyon.
Herriot, die naar men weet zyn functie
van burgemeester van Lyon niet heeft
neergelegd niettegenstaande hy het minis-
ternpresidentschap heeft aanvaard, heeft
eenige dagen vertoefd m de stad, welke hem
Amerika en de ontwapening. De
Het Britsch-Russisch
De Britsche premier Ramsay MacDonald
is gisteren van Londen voor een driedaagsch
verblijf naar Genève vertrokken ter bijwo
ning van de Volkenbo.idsvergadering, waar
hy naar algemeen wr.-ft verwacht beper
king der bewapening zal bepleiten, en het
probleem der veiligheid naar voren zal
brengen. Alvorens te vertrekken heeft de
premier tegenover een vertegenwoordiger
van de „Evening Standard”, die de reis tot
aan de haven meemaakte, zyn standpunt na
der uiteengezet.
Ik ga vol goede hoop naar Genève, telde
MacDonald, en ik verheug mij erover, daar
Herriot, Hymans en zooveel anderen weer
te ontmoeten, die op de loaferentie te Lon
den met zooveel succes hebben samenge-
werkt.
De vergadering van den Volkenbond biedt
de gelegenheid om de vooraanstaande
staatslieden van allerlei landen der geheelc
wereld te ontmoeten, waarmede Groot-Bri-
tannië gaarne in nauwer contact wenscht te
komen. Tijdens mijn driedaagsch verbljjf te
Genève zal ik dan ook mijn handen vol heb
ben, maar ik twijfel er niet aan, of ik zal
vruchtdragend werk kunnen verrichten.
De aanwezigheid van zooveel gedelegeer
den zal het streven naar ontwapening en
naar internationale veiligheid ten goede ko
men, een streven, dat thans onder alle vol
ken, en vooral in de Vereenigde Staten, veld
wint.
Op de vraag hoe hij over de gisteren door
den president der Volkenbondsvergadering,
Motte, uitgesproken rede denkt, waarin
deze verklaarde, dat verplichte arbitrage de
voornaamste quaestie voor de vergadering
zal zijn, antwoordde MacDonald: De be
langrijkste quaestie is, het begrip „veilig
heid” nauwkeurig te definieeren. Het heeft
geen zin, algemeene uitdrukkingen als „vei
ligheid” te gebruiken, die voor de verschil
lende volken zulk een verschillende betee-
kenis hebben, en te trachten op een zóó on
vaste basis iets tot stand te brengen. De
veiligheid van een volk wordt niet altijd van
buiten af in gevaar gebracht; een natie kan
door haar eigen, binnenlandsche, politiek in
gevaar konóen, zonder dat zij door haar na
buren wordt bedreigd. Ik ben echter van
meening, dat het mogelijk is, verder te ko
men met behulp van arbitrage, hetgeen ik
onder de huidige omstandigheden als het
veiligste middel beschouw. Indien men ech
ter van een onvaste basis uitging, zouden de
volken binnen tien jaar weer tot de tanden
gewapend tegenover elkaar staan, omdat zü
dit als het eenige middel zouden beschouwen
om voor hun veiligheid te waken.
De eerste voorwaarde om tot een werke
lijke en duurzame, preportioneele of volle
dige ontwapening te komen, is een dui
delijke definitie te geven van het woord
Trots gaat met domheid hand aan
hand, maar de trots zich zelf te zijn, komt
uit zelfontwikkeling voort.
«is een die zijn woord breekt 1 Met net
•ooek. Dat kan jullie natuurlijk mets
schelbn I Jij bent een zakenman I Jou
is het hemd nader dan de roll, en de
huid nader dan hel hemd. Maar dat
men rijn begrippen van fatsoen en zijn
idealen niet hoog kan houden tegenover
zijn vrouw, niet tegenover zijn eigen
vrouw I”
Karl Ebert roerde driftig de suiker
in zijn kopje om.
„Let niet op hem, juffrouw Marika.
Anders aou men kunnen denken
....Het overzicht was in orde. Volgens
de boeken. Natuurlijk werk in niet voor
niets. Maar dat boek is niets voor ons,
handen thuisd Ik zeg niets in het na-
Ueel van denrman. Maar er is toch stel
lig iets met hem gaande. Ik bedoel de
kracht van overtuiging, alle achting er
voor, ofschoon de denk Mildert. Nu ja,
zooals in zijn boek wondery' gegeven.
envoudig niet te gebruiken in ’t prak
tische leven. Die doet zooals jullie juf
frouw thuis. Eenvoudig vrij, weg van
«hel oude, het aangeboren, het overge
ërfde en- slechts geleegd volgens zijn
overtuiging. Zoo als jullie juffrouw vol
gens haar liefde leeft. Of het pest in
de wereld, of er bnheil mede wordt
veroorzaakt, of niet.... daar vraagt hij
in het geheel niet naar. Of de mensch-
heid, die hij op zijn manier gelukkig
wil maken hem zal danken of den hals
ontdraaien, dat is hem het zelfde. Hij
holt eenvoudig maar door.
En nu, zou hij mij willen meesleuren?
Dagmar Markoff had den brief
Marika geschreven terwijl haar wangen
koortshitte gloeiden. Maar zij voel-
r,ioh niA* violz Nitnil l.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal f 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dage4jke aangenomen aan one Bureau: MARKT >1, GOUDA,
bij onae agenten en loopers, den boekhandel en da postkantoren.
Onaa bureaux xfln dagaljjks geopend van 9-4 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel 545.
zoo na aan het hart ligt. Zaterdag is hy te
Lyon aangekomen, door een ontzaglijke
menigte geestdriftig ingehaa]d. Het sta
tionsplein zag zwart van de menschen, het
stadhuis was versierd en alle autoriteiten
waren op de been om den burgemeester
welkom be heeften. Herriot poogde nog van
het balcon van het stadhuis het woord te
voeren, maar vermocht zich niet verstaan
baar te maken in het gegons der menigte.
Des avonds heeft Herriot den gemeente
raad gepresideerd. Zondag vertrok hy naar
Genève ter bijwoning van de Vergadering
van den Volkenbond.
Handel in valsche paspoorten.
Reeds eenig weken was de Parijsche po
litie er van op de hoogte, dat in café’s op
Montmartre handel werd gedreven in val-
sche paspoorten voor Amerika, Rusland en
Roemenië. Een zekere Iwan Bomaru, een
Bulgaar, werkzaam op het station St. La-
zare, werd ervan verdacht de hand in deze
quaestie te hebben, hy werd een tydje na
gegaan en een dezer dagen deden drie po-
litie-agenten een inval in zijn huis, waar
Bomaru bezig was met een valsche hand-
■beekening te zetten onder een heel stapel
tje passen. Bomaru bekende, dat hjj sinds
eenige maanden te samen met eenige an
deren grof geld verdjende mat het verkno
pen van valsche paspoorten. De prijs voor
eiken pas was minstens 50 fra, er waren
weken, dat zy er 200 afleverden.
Heit onderzoek, dat do politie verder ta-
stelde, bracht aan het licht, dat tal van
medeplichtigen bij deze zaak betrokken zijn.
Reeds werden eenige fabrikanten van val
sche zegels gearresteerd. Het onderzoek
wordt bemoeilijkt door het feit, dat allen,
die by deze zaak betrokken zijn, een taal
-spreken, die de politie niet verstaat en dat
de houders der café’s, waar de handel
wend gedreven, nooit iets van dien handel
hadden bemerkt.
Een huis gestolen.
Er is altijd' baas boven baas. Het
leeghalen op klaarlichten dag van een
heele étage met behulp van een vpr-
bukwageu lijkt al een heele prestatie,
maar is toch kinderspel bij wat dezer
dagen mevrouw Cabertl te l^ari>t is
overkómen, wier heele huis is gestolen.
van den heer Cabert, vrachtrijder
beroep. Madme Cabert besloot na
«cheiding zelf te gaan bouwen en
huis te zetten op een stukje grond, dat
zij nog bezat. De fundamenten werden
gelegd en al spoedig toog de aannemer
aan het werk om een dier kleine aar
dige huisjes van hout en pleister op te
trekken, die voor het grootste deel be
staan uit draagbare onderdeden en
slechts een drietal kamers bevatten.
Toen de woning bijna Jdaar was, ging
mevrouw Cabert enkele dagen uit-de
stad. Teruggekeerd, wilde zij haar nieu
we woning betrekken, maar vond tot
haar groote verbazing haar paleisje ver-
eerste Duitsche betaling op het herstelconto
ten bedrage van twintig millioen mark in
ontvangst genomen. Dit bedrag werd, we
meldden het gisteren reedsfop het geopende
„Conto van den Algemeenen Agent voor de
Herstelbetalingen” gestort. Deze twintig
millioen mark vormen een deel van de an
nuïteiten, die de ryksregeering met de tot
standkoming van de leening van 800 mil
lioen moet opbrengen.
De tweede betaling moet over ip dagen
plaats hebben, dus op den lOen September,
eveneens ten bedrage van twintig millioen
Mark. De Franschen en Belgen zullen even
eens op den lOen September voor de eerste
maal de opbrengst van de spoorwegregie,
van de invoerrechten enz. van het bezette
gebied op het henstelconto storten. Geheel
naar de hoogte van dit laatste bedrag richt
zich dan de derde Duitsche betaling. In het
geheel moet Duitschland in September 83
millioen Mark, dat is 1/12 van een milliard,
betalen.
d wen en. Op informatie uitgetogen, ver
nam zij van buren en politie, dat er
een man met een wagen was gekomen,
dip in drie dagen het huis had afgebro
ken en het in gedeelten met zijn wa
gen had weggebracht. Dit werkje was
zoo openlijk en kalmweg verricht, dat
niemand er aan gedacht had den ijve-
rigen werkman iets te vragen.
Thans is hij edit er geïdentificeerd
als de gescheiden echtgenoot van Mad-
me Cabert, die zich gehaast heeft de
justitie in den arm te nemen.
DUITSCHLAND.
De herdenking van den dag bij Tannen
berg.
Zondag; is by Hohenstein in Oost-Prui-
sen,in tegenwoordigheid van een 30.000
aanwezigen, de eerste steen gelegd voor
het nationale gedenkteeken voor de over
winning by Tannenberg. Uit de geheele
provincie waren in extra-treinen de deel
nemers aangekomen.
ENGELAND.
De emigratie.
Het departement van handel publiceert
eenige gegevens omtrent de landverhuizing
uit Engeland naar de dominions. Deze cij
fers zijn van belang, omdat «ij ten beeld
geven van de toeneming in de laatste twee
jaar, gedurende welke de rijksvewtiging*-
wet van kracht was. Daze weg is in 1922
aangenomen met het oogmerk de vestiging
te bevorderen van Britsche onderdanen over
zee.
In 1921 was het totaal der mannen, die
zich van Engeland naar andere deden dee
ryks begaven 50983. Verleden jaar steeg
het cijfer tot 75.460. De toeneming van het
aantel vrouwen, die het laad variiaten om
naar de dominions te gaan was niet zoo
groot, doch bedroeg niettemin in 1923 ruim
6000 meer dan in 1021.
Als men de verschillende dominions af
zonderlijk beschouwt, komt Canada in de
eerste plaats, wat vermoedelijk is toe te
schrijven aan de betrekkelyke nabuurschap
en de goedkoope reistarieven, vergeleken
met de groote kosten der reds naar andere
deeletn des rijks. Naar Britsch-Noord-Ame-
rika zijn in 1923 vertrokken 45800 man
nen tegen 24643 twee jaar tevoren. Wegens
den grooten afstand trekt Australië min
der, doch de ondernemende wijze, waarop
Australië met het moederland medewerkt
ter uitvoering der vestigingswet, heeft
toch geleid tof, ’t gunstig resultaat, dat ’t
cijfer van 10342 mannen en 9991 vrouwen,
die er in 1921 heengingen, in het afgeloo-
pen jaar is gestegen tot 17,891 mannen «n
11.339 vrouwen.
ITALIË.
Volgens Italiaanse he bladen aal binnen
kort een nieuwe groote Alpenspoorweg
over het Stilferjoch gebouwd worden. De
verwezenlijking van deoen spoorweg zou
voor het verkeer tusschen. Duitschland,
Dostenryk en Italië van het grootste be-
De onderhandelingen over de economische
en politieke ontruiming van het bezette ge
bied zijn te KÓblenz aangevangen. Van
Duitsche zyde worden de onderhandelingen
door het ministerie voor het bezette gebied
en de vertegenwoordigers der by de bezet
ting betrokken landen gevoerd. De verte
genwoordiger van Frankrijk is Carceron, de
voorzitter van het economisch comité der
Rynlandcommissie.
Volgens de Echo du Rhin, naar men weet
het officieus orgaan van de Rynland-com-
missie, zal de militaire en economische ont
ruiming van Dortmund en Herde nog vier
tot tien weken moeten worden uitgesteld
met het oog op de afwikkeling van de za
ken der Micum en de liquidatie van de loo-
pende aangelegenheden. In verband hier
mede zullen ook de Fransche troepen dit
deel van het Roergebied voorloopig niet ont
ruimen.
Officieus wordt echter medegedeeld dat
dat niet juist is. De tijdvakken voor de
ontruiming zyn te Landen vastgesteld, de
uiterste tenmyn van ontruiming is 9 Octo
ber eJk.
20
1234
en. Advies des-
iu „ZEKERHEID",’
van
.tof,
ode
dln
om
dal
Blijkens een Reuter-telegram zullen de
liberalen in het Parlement inderdaad tegen
het verdrag met Sovjet-Rusland stemmen.
De waarschijnlijkheid van een nederlaag
der regeering, naar aanleiding van dit ver
drag en mogelijke spoedige algemeene ver
kiezingen worden in politieke kringen reeds
druk besproken.
van koortshitte gloeiden. Maar rij voel
de zich niet ziek. Nooit had zij helder
der gedadht en voorzichtiger gehandeld.
Den gehöeleti nacht had slechts een
gestalte voor haar oogen gestaan l
Bela.
■Zij /wilöd den door Ari begonnen
brief aan Bela brengen. Bela ion zeg
gen .wat rij moest doen. In geen geval
ging zij nu naar mama. Dat had rij
slechts gezegd on> Marika en haar moe
der, maar in de eerste plaats om Ari
gerust te stellen. Indien, Ari naar haar
vroeg. Haar oneindig verlangen naar
Ari was het dat haar naar Bela dreef.
Den goedhartigen, den begrijpende.
Hij was sedert een peg weken in
München. Zij wist rijn adres. Het was
heel eenvoudig. Zij zou komen en vra
gen hoe moet ik mij houden Waar
zal ik nrij verhoppen, totdat Ari mij
roppt. Opdat hij mij niet gaat haten
voordat hij opgehouden heeft mij lief ie
hebben f
(Wordt vervolgd).
110
Kan Eberl kreeg een kleur toen hij
Marika zag.
,,Dat is1 mooi, dat is
Gebhard dampte, keek van zijn zwa
ger naar zijn zuster, lachte stilletjes en
bitter bij zich zelf.
Marika schonk de kopjes in.
„En, heeft Line haar hart uitgestor|?’
Gebhard wendde .rich geheel naar
haar toe met rijn rug tegen het licht,
hij was gehuld in rookwolken.
„Laten we er nu niet weer over be
ginnen”, aei Karl Ebert sussend.
„Dat is gemakkelijk” mompelde Geb
hard, „heel gemekkelijk I Maar hoe ik
tegenover den man sta gaat niemand
uwer aan. Ten eerste als bedrieger,
wat betreft het overzicht. Ten tweede
Mij en mijii zaan en mijn toekomst
on alles Ik denk er immers niet aan?
Ik ben toch niet gek I”
Nog nooit liad Karl Ebert zoo lang
achter elkaar gesproken. Het was of
zijn slaperigheid die als een masjver
over rijn gelaat placht te liggen, in eens
w as afgeschudx
Marika keek hem van terzijde aan.
Hij was magerder geworden, zag er
als een heer uit in de-goedzittende ge-
kleede jas. Maar zijn vingers waren
nog altijd even kort en stomp. En Ma
rika voelde l^pt, zijn handen zouden
hem toch altijd verraden al zou hij er
ook een vermogen mee bijeenschrapen.
Maar Gebhard Luck streek over zijn
borstelig haar en zijn hoekig gezicht
gloeide.
„Neen, neen, gek zooal^ jij het noemt
ben je niet. Je rijt alleen practisdi.
Waai ik heb mijn woord gegeven, mijn
her, dat er met hert manuscript niets ge
beurt En nu. Maar jullie geven wat
pm mijn eer. Line en jij, dat weet ik
wet
Karl Èbert haalde rijn schouders op
en stak een sigaret aan.
/,Zoo agpden de Czaslo’s kunnerwapre
ken zei mj met sterk Berlijnsch accent
en beproefde weer slaperig te knip-
oogen.
Line Luck stak hel hoofd om de deur.
Wat nu Nog altijd,?”
Zij had beur haar in orde gebracht
en het huishoudboezelaar verwisseld
met een nauwsluitende blouse. Zij hield
veu paa in de hand dat slordig in (bruin
papier was gewikkeld, en liet ’t zwaar
op de tafel vallen.
„Heeft Gebhard weer over mij uitge
pakt Nu, het doet er niets toe. Daar
iieh je je eer weer. Ik had het in de
ihaast tusschen de koleif onder den
haard gestopt. Neem het niet kwalijk
als er een paar zwarte vlekken aan
zijn gekomen.”
„Lineke
Gebhard wierp de sigaar weg en keek
Line met ‘groete oogen aan. Een onze
ker lachje speelde om zijn lippen.
Line lachte/'v
„Ja, ja, ik* weet het wel. Practisch.
Precies als Karl. Of zooals Karl zegt
ik maak gebruik yan de omstandighe-
Maar daar houdt jij immers' niet van
„Och zeg toch wiet....”
En ■Gebhaifd Muck, die zich nooit in
tegenwoordigheid van anderen tot tee-
derheden had laten verleiden, drukte
een kus midden op den rood en mond
zijner vrouw.
Marika had het bruine papier van het
manuscript verwijderd en las het titel
blad „Oud en nieuw kapitalisme,”
door tir. Alexander Patkul.
,Patku1? Alexander Patkul?”
Zij riep het op eens uit, ^n werd zeer
bleek.
„Patkul... dokter... neen, baron Alex
ander Patkul... zij noemen hem den
arbeiderbaron... ja, weten jullie wte
dat is
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «a omstreken (bAoorendo tot dan benorgkriae)i
1-4 ragab 1.89, alfca regal meer ƒ025. Van buiten Gouda en den benergkringi
1—4 regale 145, elke regel meer /0A0. Advartentita in het Zaterdagnummer 24
bijslag op den prjja. Liefdadightids^advertentiën de helft van dan prö*.
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN: 1-4 Writ ƒ106, elke regel meer ƒ040. Op
do voorpagina 54 hoogar.
Gewone advertentifa en ingezonden medodeelingen Hl contract tot soar gereducoer-
don prijs. Groote lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentifa kunnen worden ingeaonden loot tuaochenkomat van «oliede Boekban-
delaren, Advertentiebureanx en onao Agenten en moeten daags vóór do plaatsing
<aa het Buroaa rijd ingokomen, teneinde van opname venekord te ijjn.
--- -
De vergederiiig van den Volkenbond.
De plannen van MacDonald. Een voorstel van de Ned. delegatie.
Amerika en de ontwapening. De ontruiming van het Roergebied.
Het Britsch-Russisch verdrag.
„veiligheid”.
Verder verklaarde MacDonald het te be
treuren, dat men zich aan zulke ongegronde
voorspellingen over de toekomst van den
Volkenbond waagt. Hy voegde hier echter
aan toe: Ik acht de beteekenis van den Vol
kenbond zeer groot; ik ga naar Genève, om
te toonen hoeveel vertrouwen Groot-Bri-
tannië in den Volkenbond heeft, en niet om
daar redevoeringen te houden, ofschoon ik
morgen en Donderdag heel wat te zeggen
zal hebben.
Ten slotte zeide de Britsche premier, dat
hy niet weet of hy er in zal slagen, Herriot
voor zyn standpunt ten aanzien van de
quaestie der veiligheid te winnen, doch dat
hy van oordeel is, dat door arbitrage dat
gene kan worden bereikt, wat men. door
middel van het voorgestelde pact (van we-
derkeerigen bijstand) wilde bereiken.
Herriot is intusschen reeds te Genève
aangekomen.
De Nederlandsche delegatie eveneens,
haar vyf leden werden als volgt ingedeeld:
Mr. J. Limburg, juridische commissie, prof,
jhr. mr. W. J. M. van Eysinga en prof,
mr. dr. J. D. A. Francois, technische orga
nisaties, jhr. dr. J. Loudon ontwapening,
Eysinga burget, Francois sociale humani
taire zaken, Van Lynden politieke zaken.
De heer Limburg werd voorts gekozen tot
vice-president der eerste commissie.
De Nederlandsche delegatie heeft een wij
ziging voorgesteld van artikel 27 van het
huishoudelijk reglement der Vergadering,
beoogende aan de commissies toe te staan,
haar beslissingen te nemen bij meerderheid
van de leden van den Volkenbond, in de
zitting aanwezig, en niet meer met alge
meene stemmen, zooals totnogtoe.
Zeven en veertig staten zyn thans op den
Volkenbond vertegenwoordigd, van twee zyn
de gedelegeerden nog onderweg. Argentinië,
waar juist dezer dagen beslist zal worden of
men tot den V.B. zal terugkeeren, Nicara
gua én Honduras, voor wie de delegatie te
duur is, en Bolivië en Peru, die in 1922 weg
liepen uit boesheid over de verkiezing van
den Chileen Edwards tot voorzitter, lieten
niets van zich hooren.
De Amerikaansche legatie te Bern heeft
aan den secretaris-generaal van den Vol
kenbond doen weten dat de Ver. Staten be
reid z|jn, een uitnoodiging om deel te ne
men aan een internationale ontwapenings
conferentie in gunstige overweging te ne
men.
Eu daar allen haar verbaasd, bijna
verschrikt aankeken
„De broer van Dagmar. De echte
broei van Dagmar Markoff 1 1 De soci
alist Alexander Patkul I”
„Och neen,” zei Karl Ebert.
Het was heel stil in de kamer ge
worden en toch hoorde men nauwelijks