■■■KliuiiÉa
Stop dien hoest..;
Burgerwoonhuis
levr. de Langen.
Rotterdam
I
ticRFn:
WINTER
JEIZOEM
Te Koop
W. A. DE BEUN
DUBBELEBUURT3
FImmImI WMkmriitM.
Aangezien er in- den gang der groote in
ternationale aangelegenheden in de afgeloo-
pen berichtsperiode weinig voortgang is ge
komen t~ wjji fc>ch zoomin de Duitsche lee
ning ajg de kwestie der ontruimingen in een
nieuw stadium geraakten heeft het za
kenleven geen geprononceerde tendenzen
vertoond en heerschte er integendeel in het
algemeen een stemming van overwegende
terughoudendheid.
Op de goederenmarkt kwam dit in min
dere mate tot uiting dan in de centra van
den geld- en fondsenhandel. Verschillende
artikelen en producten van uiteenloopenden
aard toch, worden den laatsten tijd in toe
nemende mate en tegen sterk stijgende
prijzen uit de markt genomen, hetgeen er op
wijst, dat het reeds zoo lang bestaand toe-
komstvertrouwen door de handelswereld
thans in daden wordt omgezet. De effec
tenbeurzen echter blijven oagedecideerd
van ki rak ter en worden blijkbaar geleid
door de overweging, dat er geen aanleiding
tot uitgesproken optimisme bestaat, zoo
lang niet alle moeilijkheden, die uit het Lon-
tlensche verdrag voortvloeien, uit den weg
geruimd zijn.
Het is opmerkelijk, hoe de beurs van Am
sterdam in dit opzicht in die achter ons lig
gende week weder een uitzondering vorm
de en hoe verschillende afdeelingfen van tijd
tot tijd zelfs een zeer vast voorkomen ver
toonden. Zoo traden Suikerwaarden aan
vankelijk sterk op den voorgrond door een
vaate stemming en levendige kooplust, die
gewekt werd door (ie optimistischer lezin
gen omtrent de positie van het artikel, zoo
wel als door het feit, dat de VJ.S.P. In ver
band hiermede een toenemende belangstel
ling voor het 1926-ipnoduct ondervindt. De
stijgende coneumptiecijfers, die uit Aime-
rika gemeld worden, geven mede aanlei
ding ^tot een uitgesproken vertrouwen in
de flóekomst van de suikermarkt, dit alles
mot het gevolg, dat de speculatieve handel
in belangrijke mate toenam. Aan het ein
de der wede traden winstneroingen op, die
bet koerspeil der voornaamste soorten na
tuurlek niet onaangetast lieten, doch waar
tegenover in het algemeen wel voldoende
kooplust bestond.
Voor Rubbers was de stemming even
eons vast. Wel was in het begin der week
de bedrijvigheid op de markt van het pro-
doet niet overmatig groot, doch de sta
tistische cijfers wijzen op een toenemende
versterking van de rubberpositie, terwijl
de Amerikaanse lie consumenten thans al
les op haren en snaren zetten om den ach
terstand in hunne voorraden aangevuld te
krijgen. ,Aan het einde der week liepen de
pryzn onder den invloed van dit alles vrij
plotseling scherp op en ontstond er op de
Londensthe beurs vrij levendige kooplust
voor rubberfondeen, die te onzent, zy het
in bescheidener mate, werden overgeno
men.
Voor Theewaarden is de belangstelling
eenigrzins geluwd, doch begrypdykej-wyz^
vestigt de positie van het artikel nog al
tijd de aandacht op dit materiaal, dat vast
in de markt ligt en bij iedere toename van
de kooplust neiging tot avances vertoont.
De Scheepvaart afdeeling verkeerde on
der den invloed van de gunstiger lezingen
omtrent de naaste toekomst van de vrach-
tenmarkt .De vrachtencijfers stijgen gelei
delijk iets, zoodat ook in dit opzicht aan
leiding bestaat tot eenige speculatieve be
langstelling, temeer waar tegelijkertijd het
aantal opgelegd® schepen merkbaar minder
wordt. Onder den invloed hiervan konden
vooral de wilde vaart aandeelen zich niet
onbelangrijk verbeteren.
Tabakken hadden een onregelmatig ver
loop, doch uitgesproken vast van voorkomen
waren Arendiaburg en HoiLaadnDiali, bédde
in verband met gunstige taxaties omtrent
de te verwachten resultaten.
De Petroleumafdeel ing was voor het
hoofdfonds zoowel als voor Consols kalm
gestemd en gaf, vooral doordat de olie-
situatde zooveel belangrijke vragen doet
ry'zen, een weifelende tendenz te zien.
Van de Specialiteiten yrae Compania zeer
vast gestemd, terwijl in de afdeeling der
Mijnwa&rden een nieuwe koersstijging voor
Oo&t-Borneo valt te constateeren.
Don laataten tijd bestaat weder een her
leefde belangstelling voor binnenlandsche
industïdeelen, waardoor de Koersen van ver
schillende fondsen in niet onbelangrijke
mate konden verbeteren.
De Amerikaanse he afdeeling verkeerde
in sympathie met Walistreet in een weife
lende stemming, doch voor sommige spoor
wegwaarden kon iets meer belangstelling
geconstateerd worden, als gevolg van de
actieve houding, welke dit materiaal op de
Londensche beurs aanneemt.
Prolongatie 2 h 2%
Fa. B. SANDERS Ean., Amsterdam.
MEDISCHE BRIEVEN.
Verwonding van het hart.
II.
Aangezien 't hart een orgaan is, dat in de
diepte ligt en wij nooit weten, hoe diep het
mes of het voorwerp, waarmede de ver
wonding is toegebracht, naar binnen ge
drongen is, zoo is het niet zelden een moei
lijk te beantwoorden vraag, wier juiste be
antwoording natuurlijk voor den patiënt van
het grootste gewicht is, of het hart geraakt
i«. Daar de uitwendige opening in het mee-
rendeel der gevallen zeer klein i», kunnen
wij ons dus niet met het bloote oog over
tuigen, hoe de toestand van binnen is en of
de hartspier by de verwonding betrokken is.
Wanneer ge nu nadenkt op welke wijze ge
het best dit vraagstuk zult oplossen, zullen
er wellicht onder mijn waarde lezeressen en
lezers zijn, die de zaak nog al vrij eenvou
dig vinden en meenen, dat het inbrengen
van een staafje, een z.g. sonde, in de ope
ning van den mond eenig licht zal brengen.
Immers, zoo zal men redeneeren, Jcan toM
dan heel voorzichtig alles aftasten en zal
de medicus, die bekend is met het terrein,
dat hy onderzoekt, zich gemakkeiyk een
oordeel kunnen verschaffen over den toe
stand, die dan binnen in heerscht, m. a. w.
zal hy op die wyze kunnen uitmaken of het
hart al dan niet gewond is. Al ïykt u deze
handelwijze nog niet zoo kwaad toe, toch
moeten wy tegen een dergeiyken maatregel
zeer ernstig waarschuwen. Immers wanneer
wy een sonde, hoe goed deze ook gereinigd
is, inbrengen, dan stellen wy den patiënt
aan buitengemeen groote gevaren blook
zoodat zelfs in 't algemeen het sondeeren
van wonden behoort nagelaten te worden.
Wat is n.l. het geval Met de sonde brengt
men noodwendig tal van bacteriën naar
binnen, die daar in de diepte een prachtig
terrein vinden om een ontstekingsproces in
't leven te roepen. Het zal u duideiyk zyn,
dat een dergelyke complicatie in 't algemeen
minder gewenscht is en zeer zeker niet by
een zoo gewichtig orgaan als het hart. Hier
mede alleen is dus het onderzoek op zulk
een \b(jze veracht al ten eenen male ver
oordeeld. Evenwel dreigt ook een ander ge
vaar, dat niet te onderschatten is. Stelt u
zich n.l. voor, dat de bloeding door een of
andere omstandigheid tot staan gekomen is
en men met de sonde daar binnen in de
diepte wroet, dan zal de mogelykheid niet
uitgesloten zy'n, dat het tydeiyk levensred
dend bloedstelsel verwoest wordt en dienten
gevolge opnieuw een bloeding ontstaat, die
den dood niet zelden ten gevolge heeft. Op
die wyze heeft men dan allesbehalve d|n
patiënt hulp verleend! Afgezien van deze
moeilykheden moet ik u nog mededeel en, dat
wy in zulke gevallen niet gemakkeiyk een
oordeel kunnen vellen over de situatie, wel
ke zich aan ons oog onttrekt. De vraag n.l.
waarom het gaat, is, of het hart al dan niet
gekwetst is en deze vraag is door middel
van de sonde zeer moeiiyk te beantwoorden.
Ook in gevallen, waarin het hart tegen onze
sonde slaat, kunnen wy nog niet met zeker
heid uitmaken of het al dan niet gewond is.
In enkele gevallen, waarin de uitwendige
opening vry groot is, heeft men getracht
door 't vingeronderzoek zich een denkbeeld
te vormen van hetgeen daar in de diepte
heeft plaats gegrepen, doch, afgezien van
het geval, dat de toegangsweg meestal te
eng is, moet ook deze wyze van onderzoek
liever worden nagelaten, zooals u, uit het
geen boven besproken is, wel duideiyk zal
zyn.
Wy dienen dus andere wegen te behande
len bij het oplossen vau de vraag of het hart
al dan niet gekwetst is. Welke deze zyn,
zullen wij den volgenden keer met elkander
bespreken.
MODEPRAATJE.
Na j aaramode-besprekin g.
Wy staan nu vlak voor het nieuwe sei
zoen, dat evenals altyd een ommekeer zal
brengen in onze kleeding, voor zoover het
gure weder dit nog" niet gedaan heeft. De
modepaleizen stellen hunne deuren wyd
open en nooden ons, door de expositie van
een schat van modellen tot binnentreden. In
veel gevallen bezoekt de nieuwe mode ons
ook tehuis en wel in den vorm aer mode
platen, die extra-herfstnummers uitgeven en
der catalogi ons door de groote modehuizen
toegezonden. Alles doet ons zien, dat er een
kentering op til is. De algemeene modelyn
wordt precieser, de modevorm nog rechter,
nog Blanker en o, schrik voor breedge
bouwde vrouwen! de japonlengte en elke
andere lengte wordt met minstens 20 c.M.
verkort. Mag men de origineele Fransche
modelijn gelooven, dan is het aartal c.M.'s
nog grooter, dan gaan we eerlang uit in
jurkjes tot boven de kuit. Wat natuuriyk
de heerlykheid van het toch al zoo luxieuse
schoeisel en die der beenbekleeding ten top
zou voeren. De nieuwe, origineel Fransche
modellen dan, zooals ze ons op een Paryzer
modeshow in eigen land vertoond werden,
zyn geheel in den rechten, nauwen koker-
vorm, die wy kennen van de volkomen
strakke, byna aansluitende casaque. Het
heeft er dan ook alles van, of de gaheele
costuummode is geïnspireerd op de casaque.
Ja ,de nieuwe costuums zyn als het ware
zeiven verlengde casaques, die het lichaam
overal goed omspannen en de vormen meer
dan ooit doen uitkomen. Dat dit voor de
Hollandsche vrouwen nu juist geene voor-
deelige mode is, laat zich denken. Nog niet
alleen onze zwaardere lichaamsbouw is het,
die zich tegen zulk een spanjurkje verzet,
ook ons gevoel van welvoegeiykheid en on
zen practischen zin komen ertegen in op
stand. Men kan zich byna niet verroeren in
een dergeiyk spanzakje, waarvan het ge
brek aan lengtemaat, zich by elke bewe
ging door optrekken kenbaar maakt. En
bovendien, of de nieuwe stoffen nu ook al
van weelderigen rijkdom en verrukkelijke
souplesse zyn, dergelyke kleeding is aller
minst gedistingeerd en de distinctie is een
element, dat onze vrouwen noode missen
kunnen. Het is dan ook altyd zoo goed ge
zien van onze eigen mode-leiders, dat ze uit
den grooten voorraad datgene behielden,
wat door kleine wyzigingen tot eene ge
schikte dracht voor hunne clientèle te ma
ken was. Dat zy naar eigen inzicht hier wat
toegaven en daar wat temperden, opdat zy
tot een voor ons land doelmatig modetype
zouden komen. Niet altyd is het noodig, al
dus met de mode te transigeeren, doch dit
maal brengt het welbegrepen eigenbelang
het voor eiken vakman mede. In dit licht
beschouwd, hebben zy die ons van „mode"
voorzien, goed werk gedaan. Zy hebben de
rechte, slanke iyn der mode aangehouden
en er alleen de scherpe contouren iets van
verruimd. Zy geven behalve wat meer ruim
te, ook wat aan lengte toe en vinden dat
niet zelden, door onder de nauwe koker jurk
een nog nauwer kokertje te laten uitkyken,
wat de overjurk dan wat wijder doet lijken.
Het kardinale punt der mode, het recht
lijnige silhouet, dat zich slank en strak te
gen een achtergrond afteekent, laten zy
recht wedervaren. Ook geven zy aan vele
kleedingstukken, dit strenge en kantige ef
fect, dat zoo volkomen past in het jongens
achtige kader dpr nieuwe herfstmode, dat
zich zoo geheel aansluit aan de styve man
achtige hoedenvormen, die nu eenmaal by
het tegenwoordige „Garconne-type" hooren.
Want, ondanks den wensch van veie beza
digde vrouwen, heeft het „bobbed hair-
meisje" nog niet afgedaan.
De strenge rechte winterjassen, die zoo
strikt van iyn zyn en in stevige stoffen ge
bracht worden, wier vorm veel heeft van
do lange mantels der vroegere aapjeBkoet-
siers, zy bewyzen het. De hoekige stylhoqfi-
jes in cilindervorm en in alle verdere tyj
van het hoofddeksel, zy spreken ervan.
Meer nog dan dat, spreekt er ook den
gang dezer hoedjes van, die zoo nauw
dat alleen een „shingled" of „bobt
hoofdje hem op zyne lokken kan plantei
En wilt ge de quinteasens van alle mi
lykheid in-de-mode 1 Ge vindt ze in de oud<
wetsche stropdas, <die in alle vormen, v
het gewoon gestrikte dasje tot den kunsl
omgeknoopten das, die by een vadermoord
behoort.
Maar het oertype eenmaal aangenom
hebbende, is er zeer veel vendienstelyks n
de nieuwe mode. Het modieuse kleedje m t
zyne lange, slanke mouwtjes en zyn recgt
tot beneden doorloopend lyf je jcan van el
wonder-bekooriyken eenvoud zyn.
In. de moderne ruiteostof b.v. kan
niet alleen de pracht van lyn en Snit,
snit vooral, bekoorlijk coQjiet van werldj
zyn. Ook de slanke, rechte winterjis, w'
vorm in alles de modelym d.i. de stril
lichaamslyn volgt, kan ip teyne fraaie st<
fen, die zeer subtiel bew^kt zyn, tot i
gracieus en gedistingèerd kleedingst
worden. Het zal by deze &1 te slankiynigè
mode op de bestudeering van i edei's
lichaamsvormen in het föWondfer aankomen.
Men zal met tegemoetköAjpg daaraan, klei
ne wyzigingen moeten 'hjfclbrengen^die bet
figuur en daardoor óok het' klefedinjttuk ten
goede komen.
Thans een woordje over Üe modeBtoflen.
Voor wollen japonnen zal veel kasha en
veel repstof gaan, dit ldatste zal gewoonlyk
als „travers" aangeduid wórden.
Ruitenstoffen genieten hog steeds grojote
„vogue", niet zoozeer! in stemmige Schiot-
sche, dan wel in felklèurige vreemd-bonten
ruiten, zoo enkelvoudige als geweldig sa
mengestelde.
Het velours-derlaine 'komt in nieuwe ge
daante in de mode, namelyk met opdruk,
dit ie: in eene zoo fyne figuurbeiyning,
dat de motieven als met de stift geëetst ly-
Ven. Zwaar-ingeprente stoffen behooren
alzoo tot „wat geweest is".
Een verfynd mode-voorschrift geeft eehe
overgroote plaats aan fluiweel. Engelsch
velvet, Fransch zyden fluweel, spiegelflu-
weel en velours chiffon, aan hunnen roem
zal geen einde komen.
Zeer nieuw zijn: Het geruite fluweel,
waarvan de snoezigste, jeugdigste cos-
tuumpjes gemaakt worden. Het gestreepte
fluweel, dat zoo voldoet in combinatie
japonnen .En last not least, het bedrukte
fluweel, dat zich buitengewoon eigent voor
modieuse lange casaqueblouses.
GRACE ALLAN.
BINNENLAND.
Koninklijk bezoek aan Vlaardingen.
Gisteren heeft het voorgenomen beaoek
van H. M. de Koningin aan Vlaardin
gen plaats gehad. Nagenoeg alle straten
van de stad waren versierd met eere-
poorten, slingers en vlaggen, wat het
'oude stadje een bijzonder feestelijk
aanzien gaf.
Van alle openbare geblouwen woei de
driekleur. Ook vele particulieren had
den aan den oproep, om de .vlag uit te
steken, voldaan. De winkeletalages,
waarvan voor des&e geljegenheid bijzon
der veel werk was gemaakt, droegen
niet weinig bij tot het decoratief aan
zien van de straten.
Het gelui der kerkklokken kondigde
'precies half elf aan, dat de Koninklijke
extra-trein in het station Vlaardingen-
Oost was aangekomen, waar de burge
meester, P. Pruis, H. M. verwelkomde
en toesprak.
Hare Majesteit beantwoordde- deze
rede met een korte toespraak/ waarin
haar bijzondere belangstelling in en ge
negenheid voor de gemeente Vlaardin
gen tot uiting kwami.
Vervolgens onderhield de Koningin
zich ©enigen tijd met de gemeenteraads
leden.
Het geduld van de buiten wachtende
menigte, werd wel op de proef gesteld.
Niettemin werd de tijd gekort door het
ajwisselende schouwspel van de opmar-
cheerende vereonagingsdeputaties, elk
met het vaandel in hun midden.
Deze vaandelwachten, ten getale van
pl.m. 50, schaarden zich om de zang
en muziek vereetfiigingen „Concordia"
en „Sint Johannes". Juist had de diri
gent, de heer M. Groeneveld, de voor
hem bestemde verhooging beklommen,
toen H. M. vergezeld' van burgemeester
Pruis zich op het bordes vertoonden.
Eeu luid gejuich steeg op, dat H. M.
handwuivend en neigend beantwoordde
Daarop zongen de vereenigingen de
vorstin toe „D amine Sal van" en het
oude Wilhelmus.
H. M. maakte daarop een rijtoer door
de stad waarbij aij heel wat bloemen
hulde in ontvangst moest nemen en
bracht een bezoek aan het Handelsge
bouw, waarin is ondergebracht de Vetr-
eeniging ter bevordering van Vissche-
rij Handel en Nijverheid. Vergezeld
van het bestuur van dit gebouw bega!
H- M. zich naar de Haringafslag. Daar
na werd opnieuw efea rijtoer door do
stad gemaakt, waarna H. M. te 2.07
naaT Maasluis vertrok. Do burgemees
ter, de heer Domisse, verwelkomde de
vorstin. Mej. Domisse, een dochter van
don burgemeester, bood oranjebloemen
aan. In raadzaal van het stadthuis
hield ook deze, burgemeester eeu toe
spraak die door H. M. werd beant
woord. Een aubade van de schoolkin
deren volgde en een défilé van ver
schillend© vereenigingen.
Ook door Maasluis werd een rijtoer
gemaakt, waarbij een groot aantal bou-
quetten werd aangeboden.
Omstreeks 5 uur werd de rondrit ban
hot station beëindigd.
Directeur elect richettsbedryf.
Do gemeenteraad van Rotterdam hè'
benoemd tot directeur van het gemiipi
te-eleotricitoitsbedrijf den heer H.Sj
Ehienburg, adjunct-directeur van r
bedrijf, met 31 van ((je j 32 uitgebraèl
stemmen. j |l
voordat Uw verjkoudheid ontaardt
in een ernstige en moeilijk Ito
genezen borataandoening. Neem de
kleine oorzaken weg en voqrkom aL f)
dus 4e groote gevolgen met de ver
zachtende eq genezende Akker'»
Ov«ral per
1140 f2.751440
Dt groote
Zlja voordeellger t
2477 40
Wijziging van de Boterwet.
Vijf lier margarinefabrikanten in Ne
derland hebben aan den minister van
binnenlandsche zaken en landbouw ge
schreven, dat zij dezer dagen samen te
Amsterdam hebben vergaderd om de
vraag te bespreken, die aan ©enigen
hunner door de directie van den land
bouw is voorgelegd1, of het hun nood
zakelijk voorkomt, de Boterwet op eeni
ge punten te wijzigen. Hun eenparige
roeening is, dat een wijziging van de
Boterwet op dit oogeriblik als onnoodig
en derhalve als ongewenseht moet wor
den beschouwd. Naar hun oordeel heeft
de wet van 1,1 Juli 1Ö08 een jeind ge
maakt aan de misstanden, die voor dien
tijd in den boterhandel hier te lande
voorkwamen. De reputatie van de Ne-
derlandsche boter in het buitenland,
voor zoover haar zuiverheid betreft, is,
zoo schrijven zij, sindsdien ten ©enen
male hersteld. De Boterwet en de bo-
t er controle hebben beide geheel aan de
gestelde doeleinden beantwoord. Boter
en maTgarine hebben ieder haar eigen
terrein gevonden, dat door den wetge
ver nauwkeurig is afgebakend, en het
'zijn uitsluitend prijsverhoudingen, die
voor de consumenten beslissend zijn,
of zijn in bepaalde gevallen het eene
of het andere product verkiezen. In
grijpen van den wetgever zou op dit
terrein slechts tot beperking van, de
vrijheid 'der verbruikers leiden.
Adressanten bestrijden verder het
advies van den Algem. Nederl. Zuivel-
bond tot wijziging van de Boterwet in
zake gescheiden verkoop en gescheiden
vervoor van boter en margarine, het
Verbod' van benamingen, opschriften,
reclame, handelsmerken, enz. voor mar
garine, die aan do zuivelbereiding zijn
ontleend of daarmede in verband staan,
het gebruik van opschriften, die ten
onrechte den schijn zouden kunnen
wekken, dat ©en bedrijf bij de boter-
controle is aangesloten, en het verbod
van het gebruik van benamingen voor
artikelen van bakkerij en restaurants,
waarin het woord boter voorkomt, in
dien bij de vervaardiging van die arti
kelen boter-surrogaten zijn gebruikt!^
Hoofden van gemeentewerken.
Dezer dagen hield de Federatie van
Hoofden van Gemeentewerken te Hee
renveen haar jaarvergadering onder lei
ding van den heer K. Straatsma, ge
meentearchitect van Schoterland.
Na vaststelling van de notulen der
vergadering te Baarn en het uitbrengen
van het jaarverslag, werd overgegaan
tot de behandeling van de statuten en
van het huishoudelijk reglement van
den Bond van Hoofden van Gemeente
werken in Nederland, welke onveran
derd werden vastgesteld'. Waar het Be
stuur van den Bond van Noord-Holland
niet accoord kon gaan nret het concept
en het bovendien geen afgevaardigden
ter vergadering had gezaonden, werd
besloten, dat een der 'Hoofdbestuursle
den een en ander nader aan de leden
van dezen bond uiteen, zou zetten op'
hun eerstvolgende vergadering.
In plaats van de tot nu toe bestaande
Provinciale Bondei» welke te zamen 1
eene .Kederatio vormden, zal nu voort-
aan één Boud bestaan, waartoe alle
Hoojden van Upenbure-, Publieke- of
Gemeentewerken kunnen toetreden, ter
wijl iedere provincie hetzij alleen net!
zij niet de naastliggend© eene afdeeling
zal vormen. De Bond is gevestigd te
Utrecht.
Tot voorzitter werd gekozen lr. M.
A Brinkman Visser, directeur van Ge
meentewerken van Arnhem, tot secre
taris-penningmeester lr. L. van üendt,
directeur vau Gemeen tow er kou vau De
venter en tot viüü-voorzitter K. Straal»,
uva, gemeenyte-architect van Bcholerlana.
Het aantal leden van den tlians opge-
richten bond bedraagt ruim 200 gewone
en buitengewone leden.
Besloten werd het f. G. als bondsor
gaan te blijven bezifeen mits rekening
werd gehouden met de wenscben ter
vergadering geuit, imiddels zou w v.ioii
uitgezien naar een goedkooper en ia-
kei' verschijnend periodiek,.
Te Heerenveen werd o.y. Craokstale
bezichtigd. Een boottocht naar Grouw
besloot de vergadering.
Prov. Staten van Zuid-Holland.
Centraal Stembureau voor de ver-
de ledpn van Prov. Staten
vi oüand Weeft ter voorziening
on staan door het over-
]l. C. Volker, tol
ïoemd verklaard
'ervaert, geb. Is-
vueu
Staten
Cohe
GravenI a
Hooge Ra
Bijj Kon. besluit
iiigffn#
Arbeid.
16 dezer is, met
op huu ver-
rleend aan den
ber tot
benoemd tot
de heer Ch
ot plaatsver
Boer Dzn.
Hoogen
V. R.
ingang van dien
zoek jdervol pntslaé^
heer E. van OppeA te Maastricht, als
lid vak1 den hoogen Raad van Arbeid,
ba aarifidr. E. B. Bierema te Usqilljert,
als plaatavei-vpngend lidfwan dien RaaÜ
onder aenkbetuigiug vooe de door hen
in oio mnctieé bewezen $enstqn, en is,
voor hit tijdvak! van
enymet |25 November ai
lid vartj])Voormeldeai Rafl
Stulemlijfer te Breda,
vahgend lid de heer Di
tg étompetoren, cinder J
laatstgenoemde zal optrji
vanging Van het lid varf
Raad van Arbeid den hfy
Croesen.
LAND- EN TUINBOUW.
Hollandsche Mawtsdhappy van Landbouw.
Blijkens het verslag van de Holiaiui-
sche Maatschappij van Landbouw over
1925—1924, door het hoofdbestuur uit
gebracht aan de algemeene vergade
ring te Hoorn, bedroeg het aantal leden
in 1923 8515 togen 9200 in 1922, een
vermindering alzoo van 655. Het v©r-
-slag Van de afdeeling boekhouden ver-
'rmeldt e©n blinder aangenaaid feit.-'
De ambtenaar, met de uitvoer.ng der
werkzaamheden van de afdeeling boek
houden belast is om redenen, die niet
ter zako dienen, niet meer bij de Maat
schappij werkzaam. Hij heelt, in dienst
der Maatschappij de leden leeren ken
nen die door haar hun boeken deden
bijhouden. Na het ontslag hebben zeer
velen dezer lenen voor de bijwerking
timmer boeken door de Maatschappij
bedankt om1 haar op te dragen aan ge
noemden ambtenaar.
Het overzuoht van de dr.© controle-
stations, Kaasoontrole Z.-Holland voor
volvette kaas, Kaascontrodeetation Z.-
Holland—Brabant en Botercontrolesta-
tion Z.-Holland meldt o.a. dat over de
bruikbaarheid van de kaasmerken kan
worden gezegd, dat zie voor de volvette
kaas uitstekend voldoen en dat voor
de niet-yolvette kaas gezegd kan wor
den, dat het tegenwoordige merk wel
niet volmaakt is, maar zeer zeker bruik
baar te noemen is.
Het jaarverslag van het Botercontro-
lestation Zuid-Holland noemt als een
van de redenen van het bedanken voor
vele oudieden, de noodzakelijkheid om
Australische botqr eq margarine te ver-
koopen. Ook eenige van de bedrijven,
die thans nog ifls lid' zijn aangestoten,
hebben een-groote behoeft om meer
vrijheid in hunne zaken te hebben voor
den verkoop van ongecontroleerde boter
en hebben weder grooten drang bij het
bestuur uitgeoefend, om deze grootere
bcwegiugsvrijheid te krijgen. Dit ge-
lyoelt zeer goed, dat de ooncurrentiepvoor
sommige bedrijven het bestaan aanmer
kelijk moeilijker maakt, doch de vraag,
hoe kunnen wij aan de werkelijke be-
zwfl*«en van sommige leden tegemoet ko
men, zonder het grondprincipe van de
botercontrole aan te tasten, heeft nog
geen oplossing gevonden.
Het ledental bedroeg 31 Dec. 1923
67 (166), daarvan zijn 34 (34) zuivelfa
brieken, 17 (17) melkinrichtingen, 10
(11) landbouwers en 6 (4) handelaren.
Bovendien staan 85 (83) filialen van
leden onder controle, zoodat JptaaJ 152
(149() bedrijven gecontroleerd worden.
De productie waarover in 1923 con
tributie betaald werd, (dus de boterom-
zet gedurende 1922) was 3.161.788 K.G.
(2.695.036 K.G.) en wordt voor 1924 ge
raamd op 3.092.400 Kilogram'.
Voor kleine tuinen.
Het ongunstige weer der laatste da
gen heeft op tal van gewassen een na
tie eligen invloed gehad. Zoo hebben
o.a. de boonem geducht te lijden gehsd
van wind en regen. Indien het weer
spoedig verbetert, kunnen we nog een
kleine na-oogst verwachten, en in ver-
band daarmee, zijn we bij het plukken
voorzichtig, opdat de teere bioeseoü
met tevens afgerukt worden. Tussohen
laMgeplaote gewassen als andijvie, prei
ooerenkool, late groen© kool, euz.,
werd de grond door aanhoudende re
gens totaal vpstgeelageu, wat den groei
in hooge mate belemmert. We maken
dezen grond inet schoffel of hark weer
voor de luoht toegankelijk. Met het
planten van andijvie kunnen we door
gaan. Wel zullen deze planten geen
groote kroppen meer leveren, maar zij,
die in het bézit ©ener bak zijn, kunnen
de planten, tegen dat de koudf machten
Komen, met eenl|kluilt opnemen en daar
in plaatsen. Zoodoende kan men tot
diep in den wintfer versohe andijvie be
dillen. Voor opvolging zaaien we tlians
weer veldsla en wmterspónazie. Een
weinig gebruikte groentonsoort is wjn-
terpostelein. Ook dit "gewas kan nu ge-
zaiid worden. We zaaien vooral niet te
dicht, daar de plantjes anders te slap
opg roeien. IMpr is dan ook de plan
tjes, als ze een paar c.M. groot zijn, op
te nemen en uit te planten op 7 c.M.
aMand. Deze groentensoort teelt men
m den houten bak. Ze is volkomen
winterhard, maar, onii den groei er in
Ie houden, moet men bij vriezend weer
weer dekken. Men kan van een zpaisel
meennjalen snijden. We zaaien
ook kfopsla voor wintergebruik. D|
wordt'dan "straks direót onder
overgeplant ,en den eersten tijd J héog
getuchtó Zoo^ra de nachten koeleÉj wor
den, ghan de bakken dicht. Giefipn i8
niet miodig, is zelfs heel verkeerd,
evenalaf altes wat tyttrng zou
vfrooraakep. Bij
Wordt zeer zorgvul
vriezen te vooraomi
omstreeks Kerstmis
Jee er eahtej- wel ai
veel zoé véreischt.
tbaar. Men den
cultuur
G di inch-
Heórlem
Utrecht
Haag
raven
N.
I^fdeeling
Haarlem— Z.^.C.
„v Unitas—'ttlGooi.
leiden :tA,B.C.—Blauw Wit. j
«fd&eling II le klasse,.
E.D.ü.D.F.C. I't
U.V.V.-Excelsior. I
Amsterdam: AjaxH.V.V. jf
ij 2e klasse B.
Schjifdam "S'V.V.—Kampong.
Gouda ÜlympiaHercules.
DedjHaag A.D.O.—Gouda.
V.U.C.—Steeds Hooger.
3e klasse A.
SJ.O. D Alphen.
Bodegraven— U.V.S.
R.V.G.L.F.C.
3e klasse C.
Delft Deiria—V.D.S.
Delft DelftV.I.O.S.
Schoonhoven Schoonhoven—D.V.C.
4e klasse B.
Rotterdam D-iR.V— G.S.V,
Reserve 2e klasse A.
Deu Haag H.V.V. Ill—U.V.V. II.
Den Haag Quick 11—Olympia li.
Reserve 3e klasse A.
Alphen a. d. Rijn Alphen II-S.V.V.III
Delft: Concordia IIHermes^D.V.S. Ill
Afdeeling III le klasse.
Hengelo HengeloZ.A.C.
Arnhem Vitesse—U.D.
Enschedé Enschedé—Quick (N.).
Almelo Heracles—Ensch. Boys.
Deventer Go Ahead—Wagemngen.
Afdeeling IV le klasse.
Bieda N.A.C.—Willem II.
Valkeuswaard De Valk—M.V.V.
Eindhoven P.S.V.—V&ndhoyen,
Tiïburg N.O.A.D.—Alliance.
Den Bosch Wilhelmina—Brediania.
Afdeeling V le klasse.
Groningen Velocitas—Leeuwarden.
Assen Achilles—Be Quick (Gr.).
Winschoten W.V.V.—Frisia.
Groningen G.V.V.—Alcidee.
Leeuwarden Friesland—Veemiam
G. V. 0.
le klasse A.
Gouda 11Bodegraven II.
O.N.A. II—Olympia III, 12 uur.
le klasse B.
Moordrecht I—Gouderak 1.
Hapsjrechj I—G.S.y. IJ.
2p klasse A,
Wperdw II—Oudewatef I,
Vriendschap I—Olympia IV.
Alphia IIO.N.A. IV.
2e klasse B.
Krimpen IWaddinxveen I.
Gouda III—G.S.V. III, 12 uur.
3e klasee.
Btolwijk I—Gouda IV.
Waddinxveen II—Alphia III.
4e klasse.
Gouderak II-G.9.V. IV, 4 uur.
Oudewater II—Vriendschap III.
CompetRie-todceliag N. V. B. 1924/*25.
Afdeeling II 4e klasse B.
Teruggetrokken heeft ziflb), de ver
eniging C.D.S., Dordrecht,
f>Ue yoor deaje yerewiging vastgestelde
wedstrijden komen te vervallen.
Bekerwedstrijd»» Niewwe ZaM-HoUmakr.
Deze wedstrijden zijn thans wederom
goed geteld voor de 5e keer, uit-
geetelB, tot een nader fcebepalen datum.
Gouda kan n.1. in verband met den
wedstrijd tegen A.D.O. en G.S.V. roet
dien tegen D.R.V., geen ploeg in het
veld brengen.
OrenfcfcL
Zondag a*. gaat de voetbal over hot
geheele land weer rollen- A Ivor ei» met
ons overzicht te beginnen willen wij
spel
De scheidsrechtere behoeven dan niet
meer als politie-agent, de vele straf-
commi sies niet meer als rechtbank op
te treden.
Ir de verschillende le klaa-afdeelin-
gen worden de nieuwelingen al direct
aan den tand gevoeld, zij zullen het
dan ook bizonder zwaaij hdbben om
zich tegenstanders alSiD.F.C., 't Gooi,
Go Ahead, M.V.V. en Alcidea van het
lijf te houden.
Ook staai. er interessante wedstrijden
op het programma, wij noemen hier
Ajax—H.V.V. en N.AC.-WiRem 11,
waarbij hel, als van oqd», wel niet aan
spanning ontbreken aal.
Ook onze Goudsohe Vereenigingeii ko
men direct ul tegenover zware tegen
standers.
Olympia speelt hier op het Sportter
rein tegen- een aloude© tegenstander,
n l. Heroulee. Bij Herjcules debujteert
tegenwoordig als midvoOr de oud ,|U.V.
V.-er Wout Buitenweg^ wat geen flibrin-
ge aanwinst beteekemL Qugetwijftm zal
veel publiek, waar ejr tooli geen]con
currentie ia, optrekken naar het Sport
terrein, om getuige té jziju Van [een
sparuiejjden strijd. 1
Gouda speelt een uitwedstrijd tegen
het HaCgsohe A.D.O., de kampio^van
verleden jaar. Hoewel versterkt
'haar oud-lid en A.D.O,-li
zal Gouda daar een zwijren strij<
ben.
De andere vereenigingen vfen
krijgen allen een kans om te
n.l Alphen van S.I.O.D., Bodegt
van U.V.8. en Schoonhoven van D.V.C.
G.S.V,,. gaat naar R'dam om (laar haai
loude tegenstanderD.R.V. te bekjuripen
en Oiymjpia II naar het Haagje ojm zich
te meten, mot haar deelgenoot aan de
'kampioensooropetiU© van Verleden japr
ii.l Quick II.
Aïphen 11, do nieuwe N*V.B.-er,|>di-
moejj thuis S.V.V. III, ook al een h^pu-
weling. i !l
Ook voor den G.V.B. staan epatele
belangrijke wedstrijden! op het pro
gram. We krijgen direct al de wjed-
stfijd Moordrecht I— Gou<|erak I.JZal
Gouderak het bolwerken, gezien haar
nedeylaag j.l. Zondag tegen Haastrecht
geleden
Dd w«jUdrHd Alphen III—Woerden 1
ui verband roet den wedstrijd Al
phen!, II-S.V.V. Ill uitgesteld.
hog deo w«wdh uitspreken, dat het spel
<Ht seizoen steeds roet de gj
gelijke tairheid gespeeld z
clubs.
leolingen van
De elftallen der Goudsohe
Volgens de olficieele m©de<
de G.V.B. zullen de elftallen van ,,Gpu-
da" en „Olympia" O.N.A. en G.S.V.
als volgt zijn samengesteld
Gouda le elftal J. v. d. Valk, A.
Verdoink, J. F. Kempkes. J. v. 't Hooit,
A. Groenewoud, A. Wiezer. K. Kool
mees, D. Walthie, H. S|pee, G. v. Dijk,
M de Knegt.
2e elftal C. Spee, L. P. v. d. Berg,
B- Lakerveld, M. Middelkoop, J. van
VSchaik, A. Vredenburg, D. de Jong, M.
Catteil, K. G. Kiené, P. Starreveld, A.
de Gruil.
3e elftal P. Leeflang, W. Roepers,
F. Lafeber, J. v. d. Laan, T. v. d. End,
A van 'Reeden, P. de Vos, M. G. van
Schaik, C. van Daro, H. G. de Jong, W.
Kuys.
Olympia le elftal W. Spree, H.
Spaas, G. de Wilde, G. Vlot, A. Piers-
pia, W. Oskam, A. Steensmaj, P. Vranc-
ken, P. v. Eijk, J. Spaas, A. v. Maaren.
2e elftal H. "Wilier, P. van Gils, A.
van Kersen, G. Maarsohalkerweerd, C.
van Tilburg, Th. Jaspers, D. Mooyaart,
A van Hulzen, J. Winsser, J. Bokho
ven, G. Sibbes.
3e elftal D. Sohotborgh, M. v. d.
(Tooren, M., Schrave, H. de Jong, G. Za-
nen, G. v. tl. Want, J. Hogeddoorn, H.
Krom», E. Krom, J. Slobbe, J'. Rietkerk.
O.N.A., 1© elftal A. Kwinkeleuberg,
C Vooys, G. Groenendijk, K. Rietveld,
J. C. Bezero, J. Luytjea, C. Post, A.
Thesingh, Jac. v. d. Spelt, H. Frle, J.
Rietveld.
2e eJftal H. Roodbol, J. ROodbol,
W. Hagemau, W. Rinkel, N. v. Eijk, C.
Slaroan, J. Bakker, D. Boon, J. v. d.
Spelt, P. de Bruyn, D. Baas.
9e elftal L. v. d. Spelt, M. Laker-
veld, L. Barneveld, A. de Vries, W.
Verbruggen, J. Ernst, A. Oyereijnder,
W. DqrIc. P. Rjemsbergen, R. Remijer,
C. v. d. Uk.
G.S.V., le elftal A. Streefland, J.
Knceders, F. Vermeulen, J. den I'Sdel,
1 Revet, H. Kramp, G. v. d. Bosch,
D. Valk, B. v. d. Broek, i. Spee, B.
de Grauw.
3e elftal J. den Riet, H. van Wil
gen, J. Vlot, M. Lakerveld, A. Wout,
G. Jansen, A. Oudshoorn, J. C. Kap-
<teyn, B. Wannet, P. Revet, P. Hofstede
Van de andere dubs uit de G.V.B.
is de samenstelling van de le elftallen
als volgt
Moordredht D. Slobbe, Q, Rijne-
veldt, P. Vermeer, A. Pponk, L. Boere
G. Woifersj, A, van Adrlchen, D/Broek-
huyaea, P. vau Adiïnlwm, C. Boere,
P d« Bruin.
Stolwijk P. van Dam, M. Kleijn, C.
de Bruin, D. Verkaik, J. P. Zijderlaan,
J. de Haas, O. van Eijk, J. Verburg,
J. Zuidervliet, L. Molenaar, C. v. d.
Pijl.
Alphen G. van leeuwen, G. Weijera
IF Domburg, N. Berg™», J. Jongeleeu,
C. v. Frankioort, 'H. Binnekamp, P. C.
Schouten, P. J. Schouten, A. van Wijn
gaarden, H. A. Peter.
Waddinxveen G. Hofstede, G. Zwa-
tneburg, M. ïheusseu, H. W. Sohildt, M.
Koster, P. Boer, B. Tamotu», W
Treffers, W.lc. Sdüldt, WUh. SohiWt,
J BritaanmeA
Alphia I H.\L. Meijera, B. Hoogeo-
boom, W. van Wout, J«o. v. Egmond.
t. de Jong, 11. Verboonv, B. bijoken,
A Vonk, Joh. Zwaam, Joh. Groenen
dijk, P. W. Hoogeuboom.
Bodegraven A. Weerdenburg, 8.
Blonk, L. van Dam, N. dien Hartog, A.
Zuurveen, J. Vlaanderen, J. Sauer,
A Kippersluis, A. Boele, A. Jougeneei
G. Koster.
Schoonhoveu G. Lamoré, P. A. Mes-
ker, L. Lookhorst, J. Kapoeu, J. Knip,
H. Heineroan, C. Meeker, G. van üs,
d. Abeelen, Neumati, A. Heieu-
man, A. Brouwer.
Woerden J. Vervat, J. W. Vonk, J.
Geersen, L. A. van Gelooven, B. van
Heyningen, J. Kriege, J. Rijswijk, M.
G. Kriege, C. Eberwijn, J. Vonk, F. üe
Goederen.
Oudewater A. Deijns, H. Boele, J.
Sinke, L. Degenkamp, C. Degenkamp,
J. van der Kuy, J. Jposton, G. vun der
ifuy, A. J. Üijksmuni M, E. van Muzijk,
J. Bode.
üoi*l©ruk A. Evegxoen, P. Boers,
C. Verstoep, Jac. van Leeuwen, P. Du-
ran, A. Boer, G. Vogelaar, D. Zwart,
p. J. Kasbergen, D. C. Bei jen, A. Kas-
bergen.
ONDERWIJS.
Het doctor*» in de StNrtaretenMlup.
Bij de promotie te Groningen van
m. P. Costing, geb. te Panggoel, tot
doctor in de Staatswetenschappen heelt
de promotor prof. dr. H. W. C. Borde-
wijk er op gewezen, jlat dit waursolüjn-
lijk het laatst verleende doctoraat in
de Staat8wetei»ehapi>eu zul zijn, aan
gezien dit doctoraat iua 19 Sept. a.s.
niet meer kan wortien verlèend. Het
werd dbor de H. O. Wet van 1876 in
gesteld als afzonderlijk doctoraat naast
dat in de rechtswetenschap. De eerste
promotie was die van mr. D. Fock te
Leiden op 21 Mei 1881), terwijl de eer
ste Groningsohe promotie in de staats
wetenschappen wtfè die van wijion mr.
J. A. Q. Gockinga op 21 Sept. 1881.
Aan de Groningsche universiteit heb.
ben totaal slechts 38 promoties in de
Staatswetenschap plaats gèhad, bono-
vtns 8 honoris causa. Ook aan de an
dere universiteiten was het aaiitai ge
ring.
iVd de intrekking van dit doctoraat
is, meende spr., een bijzondere prikkel
(ot speciale leering in iSLuatswotenscliap
pel ijk© riöliting verdwenen eu daarmee
een verwaohtuig voor de toekomst weg
gevallen, hetgeen verarming beduidt.
De vrije studierichting, zeide spr. ver
der, laat wel toe vakken uit het-oude
doet. ex. Staatswetenschap uls hoofdvak
to k«een, doch deze zal om practiaohe
redenen maar zelden worden ingesla
gen. Blijft over het stelsel der keuze
vakken bij andere doctorale examens,
die echter geen hoofdvak zijn. Eenvor
migheid en rijkdom van vorm zijn anti
poden. Of in dit gevalfde wetenschap
meer door de eerste dmi wel door den
tweeden gediend is, zal, naar spr. op
merkt, de toekomst moéten u twijzen.
INGEZONDEN.
(Batten vtrantwoardeHjkkeid der Rid.)
De Protestantsche Zending.
Het stemt de Besturen van de te Oegst-
geest Samenwerkende Zes Zendings Corpo
raties tot groote dankbaarheid, dat de be
langstelling voor den Zendingsarbeid toe
neemt. In allerlei kringen heeft men ont
dekt, dat mede-leven met het Zendingswerk
easentieele beteekenis heeft voor eigen gees-
telyk leven. Hat brengen van Christendom
en cultuur (cultuur als beschaving of ver
edeling van den geest genomen) wordt door
velen, die vroeger sceptisch tegenover het
Zendingswerk stonden thans erkend te zyn
het e eenige redmiddel voor vela volkeren, die
in gebondenheid leven en sterven. Degenen,
die hun Zendingstaak in deze wereld ver
staan, geven met blijmoedigheid dóór van
wat zy voor eigen zieleleven ontvingen.
Ons Christelijk Protestantache Neder
landse he Volk wordt het zy met dank
aan God gezegd zich in steeds breeder
kring bewust van zyn roeping en taak te
genover de volkeren in Oost- en West-Indië.
Het is daarom, dat bedoelde Besturen met
grooter vrijmoedigheid dan voorheen telkens
weer aandacht vragen voor het Zendings
werk en ook nu weer alle», die belangstel
len in dien arbeid er op willen wijzen, dat
in de laatste maanden van dit jaar allerlei
moeilijkheden te overwinnen lijn.
Een uitvoerig verslag geven van den
stand van het werk is ondoenlijk, de Zen-
dings-periodieken, daarin gesteund) door de
pers, geven telkens weer, uitvoerige over
zichten. De bezetting der terreinen, de lei
ding van het werk, de onderwy s-kwestiea,
de vraag: hoe aan de verzoeken der inland-
sche bevolking om goeroes en onderwy» te
voldoen, nationale aangelegenheden en vele
andere zaken vragen voortdurend de aan
dacht van degenen, die met de leiding be
last werden. Het is evenwel even verbly-
desvd, als bemoedigend en rustgevend, dat al
deze arbeid, onder Gods zegen, voort kan
gaan en dat de vruchten telkens weer ge
zien mogen worden.
Om concentratie van aandacht en belang
stelling te bevorderen, om de voor het werk
benoodigde gelden byeen te brengen (voor
dit Jaar is nog ongeveer 500.000.noodig)
bereiden de Zendings-Besturen ook dit jaar
weer een „Zendingsweek" voor.
Een „week van gebed, toewijding en
offer".
Vastgesteld werd de week van Zondag 23
Nov. t-o.m. Zondag 80 November. Zij eindigt
op den Zendings-Zondag, welke ditmaal bij
zondere aandacht verdiént omdat het is een
dag van algemeen gebed voor de Wereld-
Zending.
Allen, dia bet Zendingswerk wille» bevor
der*» hebben dus ook dit najaar weer vol
doende gelegenheid hulp te bieden; bty de
ten vorige jaren georganiseerde Zendings
week bleek, dat vooral plaatselijk gevormde
Comité'e voortreffeiyk werken.
TuberaUoee-beetrijding.
Ondanks alles wat zoowel van overheids
wege als door vereenigingen, doktoren on
particulieren gedaan wordt om een der el
lendigste ziekten, de tuberculose, te ^«strij
den, gaat deze vyand van onze samenleving,
van ons persoonlijk, huiselijk en maatschap-
peiyk geluk maar steeds voort zyn talrijke
slachtoffers te eischen." Zoo schreef ik drie
jaar geleden in myn brochure „Wat leeken
er van zeggen", rapport van myn onder
zoek naar de werking van Gronuline, het
bekende middel van Dr. J. H. van Graf
horst, arte te 'a-Gravenhage, tegen tuber
culose en scrofulose. Dat onderzoek werd
door my ingesteld, omdat ik perflooniyk
prachtige resultaten van de behandeling met
Granuline had gezien en met ontsteltenis
had waargenomen, welk een massa kinderen
aan scrofulose leden en prae-tuberculeus
waren. Zoo gaarne wilde ik veler verlangen
naar een officieele erkenning van Granuline
door de medische wereld steunen door met
de uitkomsten van myn onderzoek de heeren
artsen aan te sporen tot een wetenschap-
pel yke proefneming, 't Was my bekend, dat
reeds tot tweemaal toe de redactie van het
geneeskundig tijdschrift „Vox Medicorum"
tevergeefs haul getracht een commissie van
artsen te vormen, om een onderzoek in te
stellen naar de geneeskrachtige werking
van Granuline. En de zeer toe te juichen
aanbieding van zijn medicament aan onze
Regeering door Dr. van Grafhorst had, he
laas, evenmin succes. Dan moest er maar,
in 't belang van de vele tuberculoseiyders,
zoo meende ik, van de zyde der leeken een
uitspraak komen, op ervaring gegrond. De
noodige gegevens werden door my verza
meld en toen daaruit bleek, dat van 206
tblc.-lyders, die Granuline hadden gebruikt,
er 166, dus 80 een gunstig resultaat
mee hadden bereikt, werd door my boven
vermelde brochure samengesteld, waarin ik
myn bevindidgen verwerkte. Op de laatste
pagina dier brochure „Wat leeken er van
zeggen", schreef ik o.a.: „Laat ons in het
belang van de tuberculose-bestry ding hopen,
dat door het in pralctyk brengen van het
„frappe®, frappez toujours" er eindeiyk in
de officieel-wetenachappeiyke wereld ge
opende ooren sullen gevonden worden. Moge
vooral de pérs hiertoe medewerken! 't Zou
my een g/oot» voldoening zyn, indien ook
door dit geschrift een stoot in de gpede
richting gegeven werd."
En nu, na drie jaar, is het vraagstuk der
tuberculosebestrijding nog even urgent en
de stand der „Granuline-kweatie" nog vrij
wel dezelfde. Doch.daar verschynt in
het nummer van 1$ Juli j.l. van het genees
kundig ty<l8chrift „Vox Medicorum" een
mJ. belangrijk redactioneel hoofd-artikel
Nogmaals „Granuline". Na aan de „Graau-
line-gescliiedenU" herinnerd te hebben, zegt
de schrijver, dat collega Van Grafhorst nog
steeds bereid is een officieele enquete-com-
missie van medici vóór den aanvang eener
proefneming met Granuline voldoende in te
lichten aangaande zyn praeparaet, onder
belofte van geheimhouding, en aan deae
commissie gratis af te staan een groote hoe
veelheid Granuline voor waarnemingen op
groote schaal en gedurende langen tijd. En
na meegedeeld te hebben, dat Dr. v. Gr.
gaarne zyn medewerking en toewyding ver-
1 eenen zal en alle kosten, die uit dit onder
zoek voortspruiten, voor zyn rekening
neemt, gaat de schrijver met blijkbare In
genomenheid aldus verder: „Maar hy
wenscht nog meer te doen. Wanneer de re-
sultatan van bet onderzoek gunstig zyn an
derhalve de geneeskrachtig* werking ven
Granuline officieel is erkend, dan sal hy de
beetanddeelen van zijn praeparaat bekend
maken". De vraag, ot Dr. Van Grafhorst te
goeder trouw is, beantwoordt de schrijver
aldus: „Wy, die wegens de GranuUne-kwes-
tie vroeger reeds meermalen met hem ia
contact zyn geweest, hebben den indruk go-
kregen, dat Vau Grafhorst oprecht au ge
heel ter goeder trouw is, wet betreft de
werking van z\jn praeparaat". Het o.L ver
blijdend slot van het artikel luidt: ,^jn
plan heeft onze sympathie, vandaar, dat wty
hem nogmaals gaarne steunen in zyn pogen
een emjuete-commissie van medici te vor
men, opdat dese kwestie eindelyk eens tot
klaarheid worde gebracht en mettertijd ook
de Granuline kan worden opgenomen in de
ïyet van officieele geneesmiddelen. Wy ho
pen, dat deze poging, die nu reeds de derde
is, ditmaal moge gelukken, en noodt gen
hierbij de collegae uit zich by ons aan te
melden om ia deze commissie sitting te ne
men."
Een bekend spreekwoord zegt: alle goede
dingen bestaan ia drieën. Welnu, moge dan
deze derde poging, waarby Dr. Van Graf
horst in zyn toezegging verder gaat dan
ooit te voren, succes hebben. Als leeken sou
den we zoo seggen: nu of no o i tl Maar
laten we dan ook als belangstellenden in de
tuberculous-beetryding mede een stootje ge
ven in de goede richting. Dringend verzoek
ik u om betuigingen van sympathie met be
doeld voorstel. Zend mij als bewijs uwer in
stemming uw naamkaartje, maar dot dit
dan onverwyid, zonder uitstal, opdat ik na
ontvangst van een groot aantal adhaeaie-
betuigingen aan de redactie van „Vos Medi
corum" kan verzoeken namens ons alten in
haar blad er nogmaals op aan te dringen
op het aangeboden voorstel iü te gaan.
H. DEN BREEJEN,
Hoofd eener School te Arnhem,
PrineeMeetraat 22.
N.B. Aan andere bladen wordt verzocht
in 't algemeen belang dit artikel over to ne-
ADVERTENTIEN.
TE HUUR een
met vruehtboemen en tuingrond.
Te bevragen Wed. G. G. RAATE
LAND, Haastrecht. mn
SPLINTERNIEUWE HANDNAAIMA
CHINE, heeft «ek. 75, nu voor 47A0
en een PRACHT HAARD, rijk in nikkel,
brand zeer zuinig, 75. 2466 10
BOEKHORSTSTR. 1MA w DEN HAAG.
VIRHUISDa
PIANOLBEEAAE
Middelbaar OederwRe N. T. V.
2479 18 aaav
De beroemde Helderziende en Planeet-
kundige werkt met en zonder kaarten ook
op Portret voor Dames en Hoeren.
Consult vanaf 60 CENT. 1617 10
STILLE VEERKADE 15 A, DEN HAAG.
BBZIENST
WAARDIOC
CTALA6ES
