3d.
Koelhuis
ITEIT
lEN'S
rieken
VEER.
QEN.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
WEK KERK OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz
<VEE
e koe, 10 vaarzen
«ge ruin). Voorts:
driewielde wagen,
reedsdhappen, wx>.
Mo. IS667
Zaterdag II October 1824
84*Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
STOFFENHUIS
EERSTE BLAD.
keus!
iouda
N ZOON
i
STE
aarde.
I
s
I
ichiiikiriil
stterdam
garantie. Tol. 2178
ROMANTIEK.
ld aan
--
ra -
erdam.
moor 040. Op
Dit muumt bestaat uit twee bladen.
Markt 16
Gouda.
DSOR,
4.
9708 80
HAGENAAR.
FEUILLETON.
een
(Wordt vervolgd).
2667 30
Velen wachten op den ouderdom om
deugden te verwerven; doch vruchten rij-
pen niet onder de sneeuw.
en
oogen,
PRACHT SORTEKRIRSi
GERUITEN en EFFEN STOFFEN
GERIST en EFFEN FLUWEELEN
Mantels - Kindermantels
Pelterijen. "g
fewonnen HOOI.
ad.
óór de verkooping.
2658 32
1765.
J. DE MOL EN ZOON
Turfmarkt 75 Tel. 411 - Souda
Hum* ii DiiuUiidiii
aaar maat.
filmwerk
fiOÜDSCHE COURANT.
Naar het Duitsch
van
OLGA WOHLBRUCK.
Vertaald door
novr J. p. WESSELINK—Van Rossom.
Overneming verboden krachtens
art. 15, 2e lid der Auteurswet.
muntend
5% M., breed 50
EERTSMA te AI-
1 op woensdag
orm. 10 uur ten
e van den heer
1 D. 48 te ZWAM-
i contant geld ver
overgroot© deel der aanwezigen absoluut
niet bij machte was zich een oordeel te vor-
nïen over het vraagstuk. Waarschijnlijk
was het daarvoor ook niet ter vergadering
opgegaan.
Belangrijker dan deze avond zelf leek het
ons hier en daar by vooraanstaande perso
nen eens ter loops te informeeren, hoe hun
oordeel over de kwestie was. Voor inter
views over een dergelijk onderwerp voelen
wij niet veel. Over het algemeen is de
waarde van interviews veel geringer dan
men dikwijls meent. Uit gemoedelyke ge
sprekken verneemt men veel gemakkelyker
het oordeel, al heeft het dan dit tegen, dat
de meening niet met naam en toenaam van
den oordeelaar kan worden gepubliceerd.
Maar dat moet men dan op gezag van den
journalist aannemen, dat de oordeelaar tot
oordeelen bevoegd was.
Over het algemeen werkt de zeer sterk
toegenomen en nog steeds toenemende actie
voor nationale ontwapening nogal veront
rustend in de leidende kringen van ons land.
Men ziet daar heel goed, dat de bodem voor
het opschieten van het uitgestrooide zaad
zeer gunstig is. De bezuinigingen der regee-
ring op allerlei posten, die mon nuttig acht
en daarnaast het toenemen van den belas
tingdruk, wekken een ontevreden stemming.
Als antwoord op een eventueele vraag, hoe
de regeering dan haar budget sluitend moet
maken, ligt haast voor de hand een verwij
zing naar de militaire uitgaven. Men acht
die nu eenmaal inproductief en men heeft
niet het allerminste vertrouwen in de waar
de van ons leger. Dus: ruim op die boel, is
de gangbare opvatting.
Natuurlijk is de kwestie zoo simpel niet,
maar wel uit z ijzich in dien simpelen vorm
bij de groote massa en daarmede heeft men
nu eenmaal rekening te houden, vooral nu
deze opvatting parallel loopt met het stand
punt door verschillende leiders ingenomen.
Hier nu ligt wij ontdekten die opvatting
bij vele vooraanstaande personen het ver
ontrustende element, dat n.l. erkende be
langrijke figuren als Prof. Van Embden
een standpunt innemen, dat tenslotte op het
zelfde neerkomt, als de groote massa in
haar gebrekkige redeneertrant wenscht en
voor zich goed oordeelt.
Wanneer straks de verkiezingen in het
zicht komen, zal die breede massa meeguan
met hen, die de ontwapening als leuze voe
ren. Voor dit te-hoop-loopen van de massa
is men beducht De ervaring fieeft geleerd,
dat tenslotte daardoor een overwinning
wordt behaald. Het algemeen kiesrecht is
veroverd, niettegenstaande in de leiders-
kringen, de tot oordeelen bevoegden nog een
zeer sterke oppositie daartegen voerden.
Men ziet het in Den Haag ook terdege in,
dat de misère tijdens de manoeuvres on
langs gehouden, de actie steun geeft. De
groote massa begrijpt het nut van de ma
noeuvres niet en nu ze zoo zonderling zijn
verloopen, heeft men alle vertrouwen in het
mogelijke nut verloren. De duizenden, die
Overheidspersoneel.
Reeds geruimen tijd staat de salarieering
van het overheidspersoneel in het teeken der
publieke belangstelling.
Nu de eerste loonsverlaging van het
Rijkspersoneel (gehuwden) met 1 Oct. is in
gevoerd, staan de kolommen der dagbladen
vol van betoogingen, vooral door het per
soneel van het Staatsbedrijf der Posterijen
en Telegrafie gehouden.
Onder het zingen, van de „Internationale"
wandelen zy ©enige malen langs „hun” post
kantoor en trachten het publiek van de
schromelijke bejegening, hen aangedaan te
overtuigen, ook door strooibiljetten tydens
de betooging uitgereikt.
Doch dat niet alleen: het overheidsper
soneel ontziet zich niet om met sabotage te
dreigen.
Zoo heeft de groepsraad uit den Centra-
len Ambtenaarsbond scherpe afkeuring uit
gesproken over de wijze, waarop zij mee
nen dat de Regeering met de belangen,
vooral van het lagere personeel omspringt.
In het communiqué dat bovengenoemde
groepsraad uitgaf dromen de volgende zin
sneden voor: (zie de Vrijheid van 8 Oct.):
„De groepsraad meende, dat een ernstig
woord van waarschuwing aan- de Regiering
en aan het publiek tegen dit het gemeen
schapsbelang schadende optreden niet mocht
achterwege blijven en dat met alle kracht
daartegen moest worden opgetreden.”
Dit is nog in zeker opzicht orakeltaal.
Waarom moet het publiek gewaarschuwd
worden, vraagt men zich verwonderd af.
Welk gemeenschapsbelang wordt door deze
bezuiniging geschaad? Waarin zal dat op
treden uit alle kracht bestaan? vraagt Joh.
J. B. in „de Vrijheid”.
Het antwoord geeft het slot van het com
muniqué de klap op de vuurpijl!
„Verder voortgaan op dien weg zal naar
zijn (des groepsraads) meening, tot fu
neste gevolgen voor ’s Ryks
schatkist leiden”.
Hier wordt dus alweder in tamelijk door
zichtige termen gedreigd met of geadvi
seerd tot sabotage door het lager belastings-
personeel.
In al dergelyke uitwassen heeft men een
gevolg te zien van de methoden der „de
mocraten” van allerlei slag, waarbij het
overheidspersoneel evenzeer als andere
werknemers werd voorgehouden „arbei
ders aller landen vereenigt u"
en dat dit de eenige sleutel zou zijn om de
Nu de nood aan don man komt, beroepen
de verantwoordelijke personen uit de
S.D.A.P. zich zelf op deze economische
stelling.
Juist het streven van do 8. D. A. P. en
andere z.g. democraten om steeds meer
overheidszorg en dus steeds
meer ambtenaren, heeft tot gevolg,
dat mede volgens flOciaal-democratisch-
recept, die ambtenaren in Staten-Generaal,
Provinciale Staten en Gemeenteraden „zich
een macht vormen” en daarmede het recht
meenen te verkrijgen om de overige belas
tingbetalende staatsburgers te brandschat
ten.
Mocht de overheid het bestaan om tegen
over die proletarische macht stelling te ne
men, dan weet het overheidspersoneel lee
ring te trekken uit hetgeen hun belangen
vertegenwoordigers in Raad en Staten ook
zoo dikwijls hebben, toegepast; dan wordt
er obstructie gevoerd of gedreigd met sa
botage.
Blijkens de brochure van den Amster-
damschen Wethouder de Miranda, zien de
sociaal-democratische overheidspersonen dit
zeer wel in, doch het zal hun moeilijk vallen
om de arbeiders, die zy zoo langen tijd heb
ben voorgepraat dat machtsvorming het
eenig noodige was, weer tot liberaal-econo-
mische stellingen terug te brengen: de eenig
juiste waarop onze samenleving kan berus
ten.
wil maken
advertentiën,
tenen adver-
.atsen in één
en of tijd
zonder dat
J meer kost
rechtstreeks,
doen door
Advertentie-
Gouda, dat
Loodig heeft,
ertentie be
tere bladen,
ten gaarne
genese», die <J
last maakt Die
en dat branded*
erdwQnee. Vele
nde raad Waren,
feeds gewmte
aat bqviodem
ling van
Snijders.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ246, per week 17 cent, met Zondagsblad
Mr kwartaal 240, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco par poot per kwartaal ƒ8,16, met Zondagsblad ƒ840.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan one Buroam MARKT 11, GOUDA,
bjj oDM agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Oase bureaux zjjn dagelijks geopend van 0-4 uur. Administratie Tel Int 88;
aan de manoeuvres deelnamen, komen naar
huis met verhalen, die zeer geschikt zijn om
de stemming voor ontwapening te verster
ken.
Alles werkt dus op dit oogenblik samen
en het verweer der tegenstanders van de
ontwapening heeft geen vat op het publiek.
Dat publiek wil graag van de leger-kosten
af en nu uit de rijen der vooraanstaande
personen de verdediging van ontwapening
is gekomen, nu aanvaardt men die gaarne.
Zóó is de situatie geworden en het is te
begrijpen, dat die de tegenstanders met be
zorgdheid vervult, vooral met het oog op de
politieke beteekenis, die er in het gevaar
schuilt, nu juist binnen enkele maanden de
verkiezingscampagne gaat beginnen. Wan
neer die wordt ingezet met de ontwape-
"’Hingsleuze voorop, en de kans, dat dat
geschiedt is niet gering dan paart zich
daaraan de verwachting, dat langs dezen
weg onmiddellijk vermindering van den be
lastingdruk is te verkrijgen. Het psycholo
gisch oogenblik om met ©en dergelijke leuze
den steun van het publiek te winnen is zeer
gunstig en juist dat wekt een gevoel van on
gerustheid.
Waarschijnlijk zal bij de algemeene be
schouwingen over de staatsbegrooting het
vraagstuk een belangrijke plaats innemen
en de regeering zal dan haar standpunt
moeten uiteenzetten. Wie de politiek volgt,
zal al weten, dat in den boezem der regee
ring geen volledige eensgezindheid bestaat
en dus moet het uitdraaien op een compro
mis. Dit is het eenige, dat nog tijdelijk red
ding kan brengen, want vast staat, dat een
te strak doorzetten van de oude richting de
actie tegen de defensie zou versterken.
Nu zit men in regeeringskringen in de
klem en men weet er niet goed uit te ko
men. De politiek spreekt krachtig mede en
juist daarom is voorzichtigheid geboden. De
eerstvolgende maanden zullen voor het
vraagstuk van gewicht zijn. De belangstel
ling ervoor is allerwege zeer groot en zij
wordt gaande gehouden. De hernieuwde
Vlootwet, de manoeuvres en het debat Van
Embden-Snijders hebben de beweging aan
den gang geholpen en de regeering staat
hier tegenover een zeer zware en netelige
taak. Dit hebben wy wel ervaren, dat men
zich van de beteekenis der gebeurtenissen
bewust ie, maar tevens, dat men niet weet,
hoe men hier zal hebben te handelen om niet
eenerzyds te verliezen, wat men anderzijds
meent nog te kunnen winnen.
De actie is acuut en hevig: slechts tijdige
hulp voorkomt misschien de chronische uit
breiding.
Zij streek sussend over zijn jas.
„Neen, mijnheer Ebert. Ik heb niets
togen u. Maar om te trouwen.... ik
bedoel
Zij haperde. Dacht aan. het witte
haar bij de slapen van vorst Warja-
gin Indien iKarl Ebert hoorde dat zij
een „ouden man” trouwde, dan zou
hi; slecht over haar denken. En het
was toch in het geheel niets slechts.
Do aanzienlijke vreemdeling stond het
arme meisje, hoe vreemd het mocht
schijnen, innerlijk veel nader dan de
jonge ijzerige, haar aanbiddende Karl
Ebert, die zoo lang aan de tafel van
haar moeder Jmd gezeten. Hoe kon zij
hem dat ooit duidelijk maken?
„Mijnheer Ebert het gaat in het
leven nog dikwijls veel romantischer
toe dan in de brieven, die u drukt.
Het is mijn deel steeds geweest dat
men mij alleen geloofde wanneer ik
loog maar nooit als ik de waarheid
sprak. Er moeten zeker menschen zijn,
b'j wie dat zoo gaat. Misschien omdat
zij niet op de plek staan, waar zij
eigenlijk hoeren te staan. Men gelooft
immers ook niet, dat Arl de Tsarin-
moeder heeft geschilderd. Indien hij
een villa in de Tiergaten had, zou
men het aannemen. En welke vreemde
zou gelooven, dat Dagmar Markoff de
tt arin tot peet heeft en een grootvorst
‘Int vader? Men gelooft eerder vaneen
millionair dat hij baliekluiver, dan van
een baliekluiver dat hij millionair is
geweest. En toch is het eeno even
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
DCXXXHI.
Het leven gaat zoo snel en belangrijke ge
beurtenissen volgen dikwjjls zoo dicht op
elkaar, dat het al iets heel bijzonders is,
wanneet een bepaald feit vele dagen het
onderwerp van gesprekken blijft. Het debat
Snyders-Van Embden verheugt zich echter
nog steeds in de algemeene belangstelling.
Geen ander evenement is nog in staat ge
weest de aandacht af te leiden. Dit bewijst
wel, dat het vraagstuk van de ontwapening
op het oogenblik een belangrijke plaats
heeft verkregen in de geesten der menschen.
Over den avond van het debat loopen de
meeningen zeer uiteen. Velen zijn ach
teraf natuurlijk van oordeel, dat de heer
Snyders dit debat niet had moeten aan
vaarden op de voorwaarden en onder de om
standigheden, waarop het nu heeft plaats
gehad. Het gaat hier om een zeer moeilijke
kwestie, en dus was het zaak geweest, die-te
behandelen in tegenwoordigheid van perso
nen, die allen tot oordeelen bevoegd konden
worden geacht. Nu is een groot contingent
van de hoorders alleen gekomen in de hoop,
dat het er wel warmpjes op los zou gaan en
dat relletjes niet zouden uitbljjven.
Of de sprekers schuld hebben aan het op
komen eener rumoerige stemming, bljjve
hier buiten beschouwing. Vast staat, dat het
ge wat hem duidelijk was geworden
uit haar woorden.
Daaraan zou hij niet sterven. Maar
het was bijzonder onaangenaam. Waar
op het overspannen meisje Gerhard
had groot gelijk wachtte, dal wist
hij niet. Maar zich opdringen neen
hoor I Nu was er een eind aan. Uit
gever, eigenaar van een drukkerij,
eenig dief van de firma gebroeders
Ebert te Rummelsburg dat was ook
wat En dit was slechts het begin.
Hij mompelde ten einde raad
„Wat het einde zei zijn, juffrouw
Marika, daar komt het op aan.”
Zij antwoordde op troostende wijze.
„U zult nog lid van de Kamer van
Koophandel worden, mijnheer Sbert.”
„Waarom niel, juffrouw Marika”,
barstte hij uit.
„En dan zult u er spijt van hebben!
Maar hij zag met opzet langs haar
heen. Het was nu lang genoeg, dat
zij hem begoocheld had met hare mooie
oogen en glinsterend witte tanden. Hij
wist nu, waar hij aan toe was 1
Zij verzocht, de auto een straat vroe
ger te laten ophouden. Wanneer iemand
per auto aankwam, dan stond in de
straat iedereen hem* aan te gapen. En
aan haar moeder zou rij vertellen, wat
er met rijn oom gebeurd was, en bo
vendien had zij nog iets dringends met
haar te bespreken. En wat het boekje
betrof daar was rij uitgelaten blij
mede, en daarom zou zij hem nog een
Russische ridderorde bezorgen I”
„Ja, ja, dat staat reeds gedrukt, juf
frouw Marika U hebt veel verbeel
dingskracht I
De auto hield stil. Hij stapte uit en
bood haar de hand aan. Zijn gelaat
had weer de oude slaperige uitdruk
king en het was slechts wat bleaker
dar. anders.
„U moet niet boos rijn, mijnheer
Ebert.”
„Nu, nu, dat is achter den rug”.
Hij had rijn berekening gemaakt en
de zaak was voor hem afgeloopen. Nu
kwam het batig saldo „Brieven aan
eenen, dien men liefheeft.” Men moest
de tijdsomstandigheden gebruiken.
Gedurende een oogenblik keek hij
hf'Br na, zootils zij in haar armoedig
manteltje trotsch als een prinses, weg
wandelde.
Toen stapte hij weer in de auto.
Haar parapluie stond nog In den hoek.
Eerst wilde hij haar achterna loopen.
Toen bedacht hij zich. Neen, dat ging
nu niet neerEn vooral niet om zulk
een oude parapluie.
Wanneer hij zijn ergenis te boven
zou zijn gekomen, zou hij haar mis
schien toch nog een nieuwe met haar
verjaardag geven. Het was niet be
paald noodig, dat het er eene met een
zilveren knop was.
ring. f38.-
f2O.-
VERPAKT,
urant No. 694
idriaankade 12
-GraT«nhat«
Jen voorradig
1586 90
143 -
De liand van Karl Ebert zocht naar
de hare. Zijn arm beproefde haar
schouder te pmzatten. Zij trok zich ver
schrikt terug in den hoek van de auto.
Geheel verbluft trok hij zijn arm te
rug hij kreeg een kleur tot onder
zijn zware oogleden.
Kunt u dan in het geheel niet een
klein beetje van mij houden, juffrouw
Marika Mij in het geheel niet
lx*etje liefhebben?”
Zi- schudde langzaam het hoofd
met een uitdrukking in haar
die om vergiffenis smeekte
r.Van houden wel maar niet lief
hebben.”
Hij was gedwongen te slikken.
»»Waeroin dan, jitffroow Marika
Heeft u iets tegen mij
UWARDEfl- 'J
goed mogelijk als het andere, ’t Komt
er niet zoozeer op aan, of iet» werke-
lijkheid is, dan of men tracht te ge
looven dat het werkelijk zoo is.”
Zij zweeg. Glimlachte zonder ’t zelf
te weten, alsof zij een dame van de
groote wereld was.
„Misschien schrijf ik over dit thema
nog eens een verhaal. En al word ik
ook nog zoo beroemd, nooit zal ik ver
geten, dat u mij heeft „ontdekt”,
nooit. En ik beloof u, dat ik u altijd
alles zal geven, wal ik schrijf en ik
hoop, dat u heel veel geld met mijn
kleine en groote leugens zult verdie
nen. Want dan heeft u er toch iets
voor ontvangen. Maar trouwen
En weer schudde zij het hoofd en
glimlachte droomerig en peinzend voor
zich heen. 4
Indien rij beroemd werd
De mogelijkheid al....!
Eu bijna was zij nu beginnen te la
chen. ..ii
Want als dat zoo doorging, dan zou
het voor vorst Alexej Warjagin nog
een goede partij rijn en niet voor de
Heine Marika Czaslo, van de zesde
vordieping.
Karl Ebert zat met een boos gericht
ineen gedoken in den hoek van de
auto. Hij kon niet meer wijs uit Ma
rika worden. Niet uit haar lachten,
niet uit haar schreien, ternauwernood
uit haar woorden.
Dat zij niet van hemi hield, beslist
niet van hemi hield, dat was het eeni-
EHBURnS-1
:rtrwi-|?
pooit naar het paradjjs van een mensch-
waardig bestaan te openen.
Week-in-week uit, ja zelfs dag-in-dag uit
wordt den arbeiders voorgepraat „vormt
u een macht in uw organisa
tie”; dat is het éénig noodige om u een
menschwaardig bestaan te verschaffen”.
Welnu het gemeente-personeel in Am
sterdam b.v. hééft zich een macht gevormd.
Verdedigers van de materieel© belangen
van het gemeente-personeel zitten in den
gemeenteraad en hebben daarin, door mid
del van S.D.A.P. en N.V.V. een belangrijken
invloed.
Doch de sociaal-democratische wethou
ders, die verantwoordelijk zijn voor den
gang van zaken weten thans met dien in
vloed geen raad.
Een hunner, Wethouder de Miranda,
heeft dezer dagen een brochure geschre
ven „voor sociale politiek en
tegen het groepsbelang”.
„De kip, het ei en het voer”, zoo luidt de
eigenaardige titel van deze brochure, waar
in de heer de Miranda aan de arbeiders
tracht duidelijk te maken, dat het omvang
rijke overheidspersoneel moeilijkheden op
levert voor de gemeentefinantiën, die ten
slotte moeten worden verschaft door het
overigs deel der bevolking, dat niet in over
heidsdienst is.
Het „vormt u een macht” is
dus niet het eenige middel om betere le
vensomstandigheden voor de arbeiders te
verkrijgen?
Dat is door de liberale economisten steeds
beweerd, doch als „klasse-bevooroordeeld”
door de sociaal-democraten" verworpen.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda M omstreken (beboorand© tot da» bmorgkrincli
1-4 ngria ƒ140, alk» ragri maar fOM. Van buiten Gouda en dan baaoïgkringi
1—6 regale ƒ146, elke regel meer ƒ040. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prtja. Uefdwligheide-advertentita de helft van den prtja.
INGEZONDEN MEDEDKEL1NGEN: 1—4 regeie ƒ2.06, elke
- de voorpagina 50 ft hooger.
Gewone advertentiin en Ingnaonden madadeelingen bfl contract tot sear gereduceer
de» prtja. Groote letten en randen worden berekend naar plaatandmra.
Advertentiën kunnen worden ingebonden door tuaacbenkomft van ©oliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau! en onze Agenten en moeten daaga vóór de plaatsing
aan het Bureau ajjn ingekomen, teneinde van opname verankerd te stfn.