Blad.
•UT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No. 15701
Donderdag 20 November 1024
84« Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
aar zijn geld.
nzout
OOTSTE
igswiardo.
J met
et"!
BERGAMBACHT, BERKENWOUDfi, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIE!
'VERKERK OUDERKERK OUDEWATER, REEUWUK. SCHOONHOVEN. STOLWUK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, ene
SANEN’S
Fabrieken
MER VEER.
telt met de
DE LIEVELING DER GODEN.
ligste I
bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur.
L
FEUILLETON.
70
herhalen
(Wordt vervolgd).
inderstaand
kt zijt ge in
tevreden!!!
de
toe-
van
wor-
haar
met
oppositiepartij
repubhkeüwch-
rol
zeer
bin-
KOI IkSIIIE UilKIM.
N.V.
erioht 1765.
In Hongarije hebben de liberaal-burger-
lijkeoppositiepartljen en de parlementaire
fractie der sociaal-democraten zich veree
nigd tot een Democratischon Bond, die zich
ten doel stelt tien invloed van de vooruit
strevende oppositie in de Nationale Ver
gadering te versterken.
Tot nu toe stonden de afzonderlijke voor
uitstrevende groepen herhaaldelyk vyande-
lyk tegenover elkaar. De nieuwe Bond telt
45 le<len. De kern van de vooruitstrevende
fracties wordt gevormd door de democraten
onder leiding van Vazsonyi, de groep van
den afgevaardigde Rassay, de groep-Rup-
pdrt en de sociaal-demoCraton.
De reactionaire partijen hebben op deze
nieuwe partljformatie onmiddellijk geant
woord door een concentratie van alle rechts-
staande fracties. Deze draagt den Haam van
Hongaarsch Nationale Onafhankelijkheids-
p art ij.
een
haafd, en alleszins waarschijnlijk is
dat zy ook door de Tweede Kamer
handhaafd zal worden.
Ongetwijfeld moet het op rekening van
de toenemende berteekenis der coöperatie in
het maatschappelijk leven worden geschre
ven, dat zich bij de herziening der coöpe-
Wat de ontwapening in Hongarije be-,
treft, heeft de Minister van landsverdedi
ging in de Nationale Vergadering vertelaard
dat Hongarije voor de controle van den Vol
kenbond of van wien dan ook wat betreft
zjjn ontwapening niets behoefte te duch
ten. Het is, de vertegenwoordigers van de
groote mogendheden, die in het land ver
toeven, kunnen er zich voortdurend van
overtuigen, totaal ontwapend. Niet alleen
is het onwaar, dat Hongarije over een vre-
deseffectief van 150.000 man beschikt en in
geval van oorlog drie millioen menschen in
het veld zou kunnen brengen, maar Hon
garije heeft zelfs uit zuinigheidsoverwegin-
gen niet eens de 35.000 man, die het vol
gens het vredesverdrag mag hebben. De
sterkte van <le politie is 7000, de grensbe
waking 3000 en de rivierpolitie 2000 man
minder dan is toegestaan.
fiat van den kantonrechter; aan een zeke
re repressieve controle van de Kamers van
Koophandel, die het Handelsnegister bij
houden; aan andere oplossingen geen
van alle heeft voldaan. Daarbij moet wor
den opgemerkt, dat de achtereenvolgende
commissiën, die een onderzoek hebben in
gesteld naar de wijziging der coöperatie
ve wet, zich in den regel voor het behoud
van de waarborgen, die de notarieele acte
geeft, hebben uitgesproken. De Minister
heeft, juist omdat de coöperatieve vereeni-
gingen groote belangen in zich bergen, de
zekerheid boven alles verkozen, en slechts
dan zal krachtens het nieuwe ontwerp
rechtspersoonlijkheid aan een coöperatieve
vereeniging toekomen, wanneer haar acte
notarieel is verleden en aan een paar ver-
e jachten voldoet.
ratieve wet zulk een sterke tegenstand wit
te tegen het, inmiddels hernieuwde, voor
schrift, dat de acte van oprichting der ver-
eeniging notarieel moet worden verleden.
Volgens het oordeel van verschillende le
den der Staatscommissie is thans veel meer
dan vroeger uitstekende voorlichting bui
ten het notariaat te verkrijgen, terwijl nog
bij de nieuwe wettelijke regeling technische
hulp by het ontwerpen der acte van op
richting veel minder noodig zal zijn dan
thans het geval is. Een voornaam bezwaar
tegen de notarieele acte werd gezien in de
kosten, die daarop drukken, doch die naar
het oordeel van anderen veelal overdreven
worden voorgesteld. Een ander bezwaar
wend daarin aanwezig geacht, dat meer
dan eens zou zjjn gebleken, dat uit de han
den van notarissen minder gelukkige sta
tuten van de coöperatieve vereenigingen
zijn gekomen; statuten /lie hetzy formeele,
hetzij materieele fouten inhielden, welke
voor de levenskracht eener coöperatieve
vereeniging fnuikend kunnen zijn. Waar de
Staatscommissie in eigen boezem niet tot
overeenstemming kon komen, restte haar
niet anders dan aan den Minister de be
slissing over te laten, die zrich voor het be
houd van het bestaande voorschrift heeft
uitgesproken .tenzij gelijk hij aan de
Staatscommissie deed weten „alsnog
overtuigend kan worden aangetoond, dat de
rechtszekerheid door de weglating van dit
voranvereischte niet zal worden bedreigd,
en ongewenschte praktijken zaakwaar-
nemerij door onbevoegde en Onbetrouwbare
personen niet zullen worden in de hand
gewerkt.” Blijkbaar zyn de leden der com
missie, die tegen de notarieele acte gekant
waren, er niet in geslaagd dit overtuigend
bewijs bij te brengen, want het ontwerp
behoudt het voorschrift van notarieel ver
lijden. Tegemoetkoming in het kostenbe-
zwaar is echter in het ontwerp te vinden;
immers, de president der betreffende
rechtbank kan op een tot hem gericht ver
zoek bepalen, dat de kosten der notarieele
acte, waarbij de coöperatie wordt opge
richt of haar statuten worden gewijzigd,
kosteloos door den aan te wijzen notaris
zal worden verleden. Vrijstelling van ze
gel- en registratierechten, gelijk oorspron
kelijk in de bedoeling lag, is niet gegeven.
De memorie van toelichting is zeer uit
voerig over het handhaven dezer bepaling.
Bij het verslag der Staatscommissie was
een afzonderlijke nota gevoegd van wijlen
den bekenden Amsterdamschen notaris Oh.
Miseroy, die de noodzakelijkheid van de
notarieele acte krachtig verdedigde, en die
aan de hand van zyn omvangrijke prac-
iyk wees op de bezwaren, die zich kunnen
voordoen, wanneer het opmaken van acten
aan het publiek wordt overgelaten. Die er
Wie met de minuten weet te woekeren,
vindt voor alles tijd.
In Turkije is eveneens een
opgericht, die den naam van i
progressistische partij heeft aangenomen.
De reactionaire oppositiepartij der Hodjas
staatbuiten deze nieuwe groep. De Hodjas
zijn een ciericale groep, die herstel van het
kalifaat en van het godsdienstig onderwijs
eiseht. De progressisten willen waken tegen
het gevaar eener despotic en meenen dat
de vorming van onafhankelijke partijen het
beste middel «Laartoe is. Zij elschen recht-
streeksche verkiezingen, decentralisatie en
sociale maatregelen. Hun aanhangers zijn
weinig in getal, maar behooren tot de in-
tellectueele elite.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behooreode tot den bezorgkring)
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentie® in het Zaterdagnummer 20
I ijslag op den prjjs. Liefdadigheide-advertentien de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN: 1-4 regels ƒ2.05, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot neer gereduceer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór do plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
tocol door den Raad van den Volkenbond
op te maken, dat het de politiek der Brit
sche regeering is, de beginselen, die aan
het protocol ten grondslag liggen, prijs te
geven. Het zou een nog groot er dwaling
zyn aan te nemen, dat de regeering minuei
sympathiek dan een barer voorgangstei
staat hetzij tegenover de rechtmatige wen-
schen van Frankrijk inzake zijn veilighei't,
hetzij tegenover de noodzakelijkheid om de
vredesverdragen te handhaven. Het 's
evenwei duidelijk, zoo wondt dan verder
gezegd, dat hoewel het doel in het alge
meen van het protocol den warfnsten steun
vindt, sommige der bophlingen er van zeer
zorgvuldig moeten worden onderzocht, niet
alleen met het oogmerk de belangen van
het Britsche Ryk te waarborgen, maar ook
van het standpunt der handhaving van een
hartelijke verstandhouding tusschc.
tannië en de Vereenigtle Staten.
De tweede opiumconferentie heeft thans
haar bureau samengesteld, waarin ook Ne
derland werd gekozen. In de zitting van
gisteren hield Bisschep Brent, lid der Ame-
rikaansche delegatie, een gloedvolle rede
om de conferentie op te wekken de hand
aan de ploeg te slaan, om door eensgezinde
internationale actie de Chineesche natie, <t.e
het voornaamste slachtoffer van de opium-
slaverny is, daarvan te bevrijden. Brcnt
noemde de economische belangen de kern
van het opiumvraagstuk. Hij liet zich zeer
waardeerend uit over het protocol tot
vreedzame beislechting van internationale
geschillen en legde tenslotte nadruk op de
ethische zjjile van het opiumvraagstuk.
Daarna voerde de chef der Duitsche dele
gatie, von Eckardt, het woord. Hij onder
schreef de toespraak van Brent en spoorde
zyn collega’s tot energiek en oprecht han
delen aan.
uur dien geschoren kruin ik meen .e
ual ook begeengheid een groote
peelde. Ongetwijfeld was hij er
verbijsterd over, hoe wij in het
nenste van het heiligdom waren geko
men, terwijl onze blanke huid elke
gedachte, dat wij inboorlingen van zijn
eigen land waren, loochenetrafle. Later
Iwam ik er pas achter, hoeveel hij
,an het bestaan wist, van een wereld
achter de woestijn en buiten de paor-
ten van Kamt voor het oogenblik
won bijgeloof het na een korten strijd,
en na enkele oog en blikken van uit
zeilende spanning zag ik, dat de hoo-
ge priester van Ra bereid was, althans
uiterlijk den vreemdeling als een ge-
zpnl der góden te aanvaarden, zooals
hij beweerd had te zijn. Langzaam bet
t;ij den dunnen sluier vallen, die wel
een zacht geritsel achter ons sloot en
een glinsterenden achtergrond vormde
vior de lange gestalte van Hugh met
ce sohoone vrouw, die aan zijn voe
len knielde.
Ur-tasen liep naar het midden van
den tempel, waar, op een hoog voet-
-luk, een reusachtige gong stond hij
nam den geweldigen klopper en raak
te met sterken arm drie maal het me
taal totdat het geluid in oorverdoo-
vend geraas, tetvenate onafgebroken
donderslagen, door de uitgestrektheid
van het gebouw weergalmde. Terw’jl
hij sloeg, werden van alle kanten deu
ren geopend en gordijnen terzijde ge
schoven, stroamen vlart licht ?n de
ook op wees, dat gedurende de 44 jaren
van het bestaan der coöperatieve wet, van
nietigheid van acten van oprichting al zeer
weinig gebleken is en dat ondanks den
eisch dezer acte de coöperatie zich hier te
lande tot grooten bloei heeft kunnen ont
wikkelen. De memorie van toelichting er
kent, dat er door centrale bureaux
coöperatieve bonden model-statu ten
den uitgegeven, die smns voortreffelijk
zyn. Maar er zyn er ook by, die minder
voortreffelijk zyn. En dan, een notarieele
acte heeft voordeelen boven een onder-
handsehe; zy blijft bewaard en geeft ze
kerheid van dagteekening en waarborgt de
tfchtiheid van de handteekeningen van de
onderteekenaars. Overwogen zyn, opnieuw
blijkens de memorie van toelichting, tal
van middelen om aan de notarieele acte te
ontkomen; zoo heeft men gedacht aan een
2982
50
5 cent met heele bon.
0 cent met heele bon.
6 cent met halve bon.
cent met heele bon.
1 cent met heele bon.
)NZE CADEAULIJST.
Tantwey 18.
Dt nieuwe wet op de coö
peratieve vereenigingen.
H.
De cijfers die wy gisteren met betrek
king tot de
vereenigingen
voldoende om
coöperatie, een
opkomst, thans vooral
bied, een aanmerkelijke hoogte heeft be
reikt. Aan die toenemende beteekenis van de
coöperatieve vereeniging als verschijnsel in
het maatschappelijk leven, in het bjjtzonder
ten plattenlande, is voor een deel de nood
zakelijkheid van wijziging der wet be dan
ken. Voor een ander deel aan omstandig
heden, die vyftig jaren geleden niet waren
te voorzien. Met dat al heeft deze, bij uit
stek bevoegde Staatscommissie, dat artikel
van de wet, hetwelk betrekking heeft op
de omschrijving der coöperatieve vereeni
ging, geheel ongewijzigd gelaten. Zoozeer
zelfs, dat er uitdrukkingen in voorkomen,
die de werkelijkheid niet meer dekken. Art
1 toch van het ontwerp bepaalt: „Onder
coöperatieve vereenigingen verstaat de wet
vereenigingen van personen, waarbij de in-
en uittreding van leden is boegelaten en die
bevordering van de stoffelijke belangen der
leden ten doel hebben, als door middel van
gemeenschappelijke uitoefening van hiun
nering of hun ambacht, door aanschaffing
van hun benoodigdheden of het hun ver
strekken van Voorschot of crediet. „Onge
twijfeld, er zyn bezwaren tegen deze om
schrijving vernomen. Zy kwamen vooral
van den kant dergenen, die deze omschrij
ving te ruim oordeelen, zoodat er niet al
leen coöperatieve, maar ook andere ver
eenigingen onder vallen, en dus de moge
lijkheid bestaat in de practijk gebleken
dat de bepalingen der wet te eeniger
tijd toepasselijk worden geacht op ver
eenigingen, die met de coöperatie niets
hebben uit te staan. Waar nu by verschil
lende leden der Staatscommissie, die dit
gevoelen waren toegedaan, bovendien
overtuiging bestond, dat het in de
komst noodig zal blijken, vooral op fiscaal
gebied, uitsluitend voor coöperaties gel
dende wetsvoorschriften te maken, is het
begrypelyk, dat zy aan een meer beperkte
omschrijving, eene, die niet te ruim gesteld
is, voorkeur gaven. Inrtusschen, de om
schrijving, die op een staat van dienst van
halve eeuw mag wijzen, is gehand-
het,
ge-
geiiwoordigers.
Hij sloeg geen acht op den priester,
maar keek de vrouw strak aan, in zijn
oogen die vreemde en Bijna mystieke
aantrekkingskracht leggende, die ik zelf
zoo dikwijls had gevoeld. Na een poos
je hoorden wij iets als een zachten
zucht, een smeekend getiuister, de
stem eener vrouw,
„Wie zijt gij
„De dwalende ziel van Khefren, te
ruggekomen naar Kamt om zijn eigen
dom op te eisciien.”
„Khefren
„Ver weg, oh koningin achter de
vallei des doods, daar, waar de hei
lige rivier stroomt, aan welker oevers
uw voorouders werden geboren en
groot waren, liet Khefren een getuig
schrift achter van zijn roem en zijn
macht en heden, nadat vijf duizend
maal de jaargetijden zijn gekomen en
gegaan, zendt Osiris zijn ziel terug in
mijn lichaam, opdat ook ik roem en
macht moge brengen aan het geliefde
land.”
„En deze?” vroeg zij, wijzende naar
de plek, waar ik, die schik in het ge
val had, stond, verbijsterd en nederig
afwachtende, welke mijn rol zou zijn
in dit wonderlijke drama.
.Hij is mijn tweede ik,” zeide Hugh
,.aan mijn zijde geplaatst door Ra zelf,
om lief te hebben, raad te geven en
te beschermen.”
De koningin verhief zich van
draagbaar en zette haar kleine,
De plannen der Britsche Regeering.
Het protocol van Genève. Het nieuwe kabinet in Oostenrijk. Nieuwe
partijgroepeering in Hongarije. Een nieuwe oppositiepartij in Turkije.
H|et officieele communiqué over den gas
teren gehouden Britschen ministerraad, die
twee uur duurde en waaraan by na alle le
den van het kabinet deelnamen, deelt niets
mede over hetgeen gesproken werd.
Gezegd wordt alleen dat de grondtoon
van de politiek, die Baldwin in de troonrede
zal ontwikkelen, zal zyn bezuiniging in het
bestuur waardoor in de naaste toekomst
een vermindering van de inkomstenbelas
ting mogelyk zal worden en waardoor de
industrie betere voorwoorden zal krygen,
hetgeen, naar de opvatting der conserva
tieven, vooral aan de ondernemingslust der
kleine ondernemers ten goede zal komen.
De regeering is voornemens zich voorloo-
pig meer met bestuursmaatregelen dan met
wetgevende maatreglen bezig te houden.
Natuurlijk zal in de troonrede ook over
sociale vraagstukken, als het onderzoek
naar de etyging van de prijzen der levens
middelen en voorstellen betreffende den
woningbouw worden besproken.
In het antwoord op de protest-nota’s van
Rakowski zal worden verklaard, dat de re
geering den brief van Zinovieff als echt
beschouwt en dat soortgelijke documenten
reeds vroeger uit Rusland naar Engeland
zijn gekomen. Verder zal in het antwoord
worden gezegd! dat er een einde moet ko
men aan deze propaganda, vooral in het
Oosten, en dat de regeering tot de over
tuiging is gekomen, dat de quaestie der
betrekkingen met Rusland dient te worden
opgelost, doch dat het voornamelijk van de
maatregelen der Sovjetregeering zal af
hangen of op den ingeslagen weg kan wor
den voortgegaan.
iMet betrekking tot het standpunt van de
Britsche regeering in zake het protocol van
Genève, wordt gezegd, dat het onjuist zou
zyn om uit het verzoek der Britsche regee
ring tot uitstel der bespreking van het pru-
uuisternis binnen latende. De gescho
ten priesters en zij met de kenteeke-
neu van dieren keerden terug, gevolgd
cooi de blinde priesteressen, die cp
eentonige wijze hawr aanroep 'ot <lc
góden zongen. En van alle zijden kwe-
n en een menigte lieden binnen, man
nen en vrouwen, lang en slank ge
bouwd, met donkere, atnandelvormige
oegen en warme olijfkleurige tint. Zij
marcheerden binnen hij honderden en
duizenden, sommigen in prachtige ge
waden, anderen met hun leudedoek om
hel middel, rijken en arnvent eenvou-
digen en machtigen, maar allen ston
den stil, toe>n zij Hugh in hei gezicht
Kregen aan de voeten van hun god,
hoog opgertdit, terwijl hun koningin
nederig aan zijne voeten knielde.
Toen begon de hoogepriester, die
aan de linkerzijde van hot altaar stond
omringd door zijn priesters, op luiden
en plechtigen toon te spreken.
„Oh. volk van Kamt, in het bijzon
der gij, inwoners van Men-ne-tar, aan
schouw de groote en roemruchtige ge
heimen van Ra I Luister I Osiris heeft
u het groote voorrecht geschonken het
eerst uw oogen te mogen slaan op
F cm, die de Lieveling is der góden!
De Allerhoogste heeft niet gewild, dat
het groote huis van Memanoun-ra, weg
gevaagd wordt van het aangezicht der
aarde en van den voet van zijn troon
heeft Osiris ons zijn geliefde gezonden.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Ome bureaux züu dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 545.
verschillende coöperatieve
hebben vermeld, waren
te doen zien, dat de
halve euw geleden in
op landbouwge-
(Nadruk verboden).
Uit het Engelsch van
BARONES ORCZY.
Bewerkt door
J- P. WESSELINKi—VAN ROSSUM.
26
Eenige minuten toen schenen zij
Mij een eeuwigheid toe gingen in
deze ademilooze stilte voorbij, terwijl
nujn opgewonden verbeelding mij als
het ware het kloppen van mijn eigen
hart deed booten Hugh wenkte mij
nem te volgen, liep de metalen trap-
en bleef aan den voet van het
«euigdom staan, thug even met de wol-
h kön d®11 wazi8eOj sluier, geleek hij
‘Wt het meest indrukwekkende van
°eze zeer indrukwekkende plaats. Zijn
Kroote lengte, zijn edele, trotsche hou-
lag, zijn trekken, vol onverzettelijken
H en heerschzuoht, zijn knap hoofd,
i er door het lange vasten en het
gedwongen ascetisme bijna als een
scheen zich hoog te ver-
«iïïM^,von di!.land’<tet nog geheel
*?®?end voor hem was en over a>x
huge, met ontzag vervulde, verte-
sandalen geschoeide voeten op den
marmeren vloer en ging langzaam en
aarzelend naar Hugh. Onloochenbaar
was zij buitengewoon schoon, langer
dan het gemiddelde, met een vorste
lijke houding, prachtige oogen en een
volle, weelderige gestalte maar toch,
terwijl zij liep, met de gommende
plooien van het zwart gewaad strak
om haar heen, deed zij mij denken
aan de twee wreede bewakers der
poorten vah Kamt, daarginds achter de
granieten hallen en ik benijdde Hugh
zijn geluk niet. Vlak voor ons stond
het altaar waarop het lam aan Ra was
geofferd ^net zulk verbazingwekkend
resultaat en daarop stond de mand,
waarmede de koningin had getracht
den hoogepriester voor haar wenscheu
te winnen. Zij liep vlak langs het al
taar, kwam' dicht bij Hugh, knielde
aan zijn voeten en naar hem1 opzien
de, zeide zij
„De wil van Ra zij vervuld aan uw
dienares”, en zij voegde er a An toe,
terwijl zij zich tot den hoogepriester
wendde „Het offer, dat gij voor mij
den góden hebt gebracht, heeft mij
vrede en geluk gebracht. Beveel den
slaven van den tempel, dat zij de os
sen brengen, beladen met de gaven,
'welke ik in {mijn dankbaarheid u
schenk.”
Het was niet mogelijk de gedachten
te raden van den ernstigen en geleer
den Ur-tase» bij dit korte tooneel. Bij
geloof streed hevig met verstand, on-
De Regeeringucrisis in Oostenrijk is ge- t
emdigd, het kabinet-Ramek is gevormd. Met
bondskanselier Ramek hebben in het kabi
net zitting genomen: Waber, vice-kanselier;
Dr. Ahrer, Financiën; Dr. Schurff, Handel
en Verkeer; Mr. Mataja, Buiteulandsche
Zaken; Dr. Schneider, Cultur en Onderwijs;
Dr. Resch, minister voor Sociale Aangele
genheden; Vaugoin, Oorlog; Buchinger,
Landbouw.
Js
'it
et
in
sn
in
