Groote Uitverkoop wegens verbouwing
nan A Zoon
MARKT 16 Gebr. SPAAS 6 III 01
CITEIT
KEN
NIEUWS* EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTR
Zaterdag 22 November 1924
m
WER KERK OUDERKERKOUDEWATER, REEUWUK. SCHOONHOVEN.
ELBOER
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
ar zijn geld.
rit
Op alle artikelen 15'|0 korting. Ween zichtzendingen.
No. 15703
n.
Hierin- ii Damiskleidiig
E, NIEU
ens.
B0DEGRAVEN. BOSKOOP, GOUDERAK. HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPW
WEBKERK IUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK. SCHOONHOVEN. STOLWIJK, WADD1NXVEEN. ZEVENHUIZEN.
w 4-
A voor
-’cents
64* Jaargang
zieken,
met de
2982
50
DE LIEVELING DER GODEN.
EERSTE BLAD.
ihiedt de verzen-
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Blö‘2
Ziet Zieles**-
Gouda.
IT KAUWGOM
1877 13
FEUILLETON.
Uitsluitend a contant.
Ziet atele^**-
rertering, gebrek
eid, duizeligheid.
iderstaand
t zijt ge in
tevreden!!!
cent
cent
cent
cent
cent
rukkerij te Baant zijn
B. F. ten Cate, Spe-
lam:
NG, U druk, UI
1SMETHODEN, l—
JSSCHEN L1CHAME-
iTE LIJKE ZIEKTEN.
1625 10
niet.
OUDE-PEKELA.
9007 00
J. DE MOL EN ZOON
Turfmarkt 75 - Tel. 411 - Boude
van sociaal-democraten
katholieke democraten de beginselen
het economisch liberalisme te plaat-
terwijl de door hem genomen maatregelen
wenden ingetrokken. Zy wenden later ver
wezenlijkt door de Franache revolutie, die
wellicht door het volgen van Turgot had
kunnen worden voorkomen. Wat daarvan
intusschen ook zij, zyne methode verdient
ongetwijfeld navolging, vooral in dezen tijd.
larf da j
’.uivart da»
Friacht dao
»aw«art da
:an badarC
B
zijn doel
De tegenstand, dien hij ondervond
ame wil maken
an advertentiën,
redenen adver-
plaatsen in één
jladen of tyd-
dit, zonder dat
iets meer kost
len rechtstreeks,
jkrt doen deor
ns Advertentie-
81, Gouda, dat
laf noodig heeft,
advertentie be-
eerdere bladen,
rorden g»*™*
:L tl
[AN i ZOON
JDA -I I
itingin h gelie-iKOosdo zwarte drape*
ril n eri glinsterend van gouien ver
sierselen langs het kanaal en eindelijk
Hoe heerlijk zou het zijn, als de tnen-
schen het eens zóó ver brachten, dat zij
elkander vrijuit hun meening konden zeg
gen, zonder elkander te beleedigen, of uit
zucht tot behagen.
WUDStHE COURANT
?ie, neerslachtigheid,
nden, hypochondrie^
■atis brochure van
ihout 78B, Den Haag.
aanmerkelijk gemakkelyker. Van een re
gister in den vorm als art. IJ het thans
kent, is geen sprake meer. Art 16 schrijft
voor, dat door het bestuur nauwkeurig
wordt boek gehouden van de toe- en uit
treding der leden; het bestuur maakt voorts
bij de oprichting der vereeniging en bij den
aanvang van ieder,boekjaar een lijst op van
de leden met vermelding van hun woon
plaats. en een afschrift van deze ledenlijst
wordt ten kantore van het Handels register
neergelegd en telken jare bijgewerkt of
eventueel vernieuwd. De toetreding tot de
vereeniging kan zoowel schriftelijk als
mondeling geschieden; de opzegging van
het lidmaatschap, die alleen tegen het
einde van het boekjaar kan geschieden,
moet langs schriftelijken weg plaats heb
ben. Het lid, dat opzegging doet, ontvangt
een schriftelijke erkentenis van het be
stuur, wordt doze niet binnen veertien da
gen gegrien, dan is het lid bevoegd de op
legging op kosten der vereeniging bij deur-
waardersexploit te herhalen. Langs dezen
weg, door de boekhouding der vereeniging,
door de stukken, die op toe- e& uittrediag
betrekking hebben, zal voortaan in een pro
cedure het lidmaatschap kunnen worden
bewezen. Al de twijfel en de moeilijkheden,
waartoe de voorschriften omtrent het regis
ter ^.praktijk bewijst het aanleiding
hebben gegeven, zijn daarmede vervallen.
Eigenlijk blijft het register bestaan, want
leden-boekhouding der vereeniging is nood
zakelijk, en ten kantore van het Handels-
register wat bovendien veel aangenamer
is dan ten kantore der vereeniging kan
ieder de ledenlijst gaan inzien. Maar alleen
reeds het in de wet gebruikte woord regis
ter wekte den indruk van iets heel bijzon
ders, en het zal aan de ontwikkeling der
coöperatieve vereeniging geen schade, eer
voordeel brengen, dat dit is geëindigd.
Nu heet het wel in een adres, dat by de
Tweede Kamer is ingediend, dat op die
wijze bevorderd wordt de propaganda voor
<le toetreding van ledén eener vereeniging,
rijp en groen, die hun toetreding niet ern-
tig hebben overdacht en wier aanwinst dus
van luttel beteekenis is. Dat kan alleen be
zwaren opleveren voor de coöpera ieve ver
eeniging zelve, en nooit voor degenen, die
daarmede in verbinding staan. Teoz(j deze
laatsten, in het bijzonder de leverancier»,
zich niet tydig, of niet geregeld, op de
zichten langzamerhand zoo ver gekomen,
dat zy de maatschappij in een moeras
heeft doen vast loopen. Meer en meer ont
waakt by hen, die de maatschappij met
aandacht en onbevooroordeeld gadeslaan,
dc overtuiging, dat alleen terugkeer tot
de inzichten der liberale staathuishoud
kunde, tot het economisch liberalisme, den
maatschappeiyken wagen weer uit het moe
ras zal kunnen trekken. Ook bij velen van
overigens niet-liberalen huize treft men
deze overtuiging aan. Onder de liberalen
zelf schijnt zy echter nog niet sterk ge
noeg te zijn, om er toe te leiden, dat met
kracht de hand aan den ploeg wordt ge
slagen, ten einde tegenover de maatschap
pij-beschouwing
en
van
sen. Was men zich onder de liberalen tij
dig van deze taak bewust geweest, zoo
zou daardoor ongetwijfeld het verval der
liberalen voor een aanzienlijk deel zijn voor
komen.
In het eerste gedeelte van deze beschou
wingen is verder gewezen op de wensche-
lijkheid, dat de Regeering by het nemen
van diep in het maatschappelijk leven in
grijpende maatregelen meer doet.bm de
burgers te overtuigen van de noodzakelijk
heid van deze maatregelen. Het regeeren
zou daardoop ongetwijfeld zeer worden
vergemakkelijkt en verschillende maatre
gelen zouden zoodoende beter tot hun recht
kernen.
Herinnerd mag in dit opzicht worden
aan het voorbeeld van den Franschen mi
nister van Financiën Turgot. By de aan
vaarding van de Regeering door den jon
gen koning Lodewyk XVI in 1774 waren
de Fransche financiën door en door ont
redderd. Algemeen was men van oordeel,
dat indien het mogelijk was den stroom, die
naar den afgrond voerde, nog te weer
staan, dit alleen onder de leiding van Tur
got zou kunnen geschieden. Turgot liet zich
voor deze taak vrinden, al wist hy, dat hij
door de te nemen maatregelen zich den
haat van velen op den hals zou halen.’Ten
einde den tegenstand reeds by voorbaat
zooveel mogelijk te breken, liet Turgot
zoo verhaalt ons de geschiedenis eiken
maatregel vergezeld gaan van eene in be
vatte! ijken stijl geschreven toelichting,
waarin aan de natie werd duidelijk ge
maakt, waarom de genomen maatregel
noodzakelyk was. Nog altijd zyn verschil
lende van deze toelichtingen lezenswaardig.
Zoo o.a. die by het besluit tot opheffing
der gilden.
Intusschen bereikte Turgot
niet.
met heele bon.
met heele bon.
met halve bon.
met heele bon.
met heele bon.
IZE CADEAULUST.
r«ntw«g 18.
menwerking mogelijk ook zonder zoodanig
crediet, dan is er geen reden waarom de
leden dat crediet door hun aansprake
lijkheid zouden beschikbaar stellen. Bo
vendien zijn in de wet de noodige Waar
borgen getroffen, dat degenen, die met de
coöperatieve vereenigring als derden in aan
raking komen: leveranciers, credietgevers
exi., van de bepalingen der statuten vol
ledig op hoogte kunnen zyn. Immers, door
dc nederlegging op het Handelsregister
blijkt daarvan. Voorts is een voorziening
getroffen .tegen wijziging van de statuten
eener coöperatieve vereeniging, die aan
vankelijk de aansprakelijkheid niet bevat
ten. Dit, om te voorkomen, dat een lid, het
welk zich gebonden heeft in een tyd, dat er
nog geen of slechts beperkte aansprakelijk
heid was, door een wijziging der statuten,
die wellicht buiten zijn weten en zijn mede
werking is totstandgekomen, zal worden
overvallen. Een uitspraak, door den Hoo-
gen Raad gedaan, heeft aanleiding gege
ven tot deze aanvulling, die alleszins
juist is.
Niet alleen echter de aansprakelijkheid,
maar ook het register, het zoo bekende
coöperatieve register met al de daaraan
verbonden moeilijkheden, is door deze wets
wijziging, welke van heel wat verder strek
king is dan men haar aanvankelijk zou
aanzien, geregeld. De bestaande wet schrijft
voor, dat ten kantore der vereeniging moet
aanwezig zijn een register, waarin de sta
tuten der vereeniging en waarin bovendien
van toetreding en uittreding der leden
wordt aanteekening gehouden, welk regis
ter eventueel als bewijs dient. Op zichzelf
zou tegen dit register niets in te brengen
zijn, indien maar niet voor teekening van
iUtrögister vereischten waren gesteld, die
ir^W^te^ctijk heel wat moeilijkheden met
De nieuwe wet maakt de zaak
v i*s ik tenminste betrekkelijk alleen
mei Hugh.
Er wachtte blijkbaar oen boot op
ons, want neer^eknield op den grond
wachtten acht, donker uiLiende man
nen op ons en schenen ons to vragen
in te stappen, hetgeen wij deden. De
stroom van menschen was uit den tem
pel gekomen en stond nu in dichte
schilderachtige groepen, op de hooge
trap op een eerbiedigen afstand, elke
beweging van den Lieveling der Go
den gadeslaande.
„Nu wil je mij misschien wol zeg-
vgen, oude jongen, hoê dit alles moei
eindigen,” zei ik, zoodra ook wij door
hei kanaal, werden geroeid, een half
dozijn bootle-ngten achter de koningin.
Hij wendde zich tot mij, en de zon
nigste glimlach dreef allen ernst van
rijn gelaat.
„Ik weet het niet, en het kan mij
ook niet schelen,” zei hij met een
v rooi ijk en lach. „Zeg mij maar eens,
of dit niet het heerlijkste, het prach
tigste is, dat een sterveling zich kan
voorstellen
„Het is stellig het meest grootsche
schouwspel, dat ik ooit heb gezien,
Girl e maar vertel mij nu toch in
'Hemelsnaam, wat je denkt te doen.”
,”oen oude jongen zeide hij op
zijn kalme, overtuigende manier.
(Wordt vervolgd).
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnununer 20
bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regel» ƒ2.05, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeel ingen bij contract tot zeer geroduceer-
den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomét van soliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
b.vt noogen voor en achtersteven in
den vorm van een halve maan. Eeni-
ge waren bela .en mei stapels oranje
appels en andere vruchten en bergen
bloemen levendige kleurige vlekken
werpend op het water. Het graniet
dor huizen was zacht rose gefleurd en
boven eenlge der geweldige poorten
verhief zich reusachtig beeldhouwwerk
bedekt met email, naast groepen pal
men en acasiaboomen en ver in hel
verschiet voor ons, scherp afstekend
tegen het koepeldak van het uitspan
sel, staken ontzagwekkend, geheimzin
nig, majestueus de groote, wonderbare
piramiden, de graftomben der kondi
gen van Egypte uit.
Het schouwspel was waarlijk prach
tig een verwezenlijking van alle
schoonheden, kunst en kleuren, waar
van geleerden in woorden ons verha
len die, toen ik ze mij op dat oogen-
blik herinnerde hol en kleurloos sche
nen Een beeld zooals de oude heer
Tankerville alleen wist te schilderen,
voor onze verrukte school jongensoog en
als hij vertelde van de tempels van
Khefren, de sphinxen van Kleops, van
de geheimzinnige Neit-akrit en het
schoone land, waarover het doodskleed
der vergetelheid reeds zoo lang had
gelegen. Hier was het nieuw en frisch,
voor altijd levend, en wij, twee pro
zaïsche Britten, waren hier om de
schoonheden er van te aanschouwen.
De booten in den vorm van een halve
maan, met de helder gekleurde zeilen,
de naakte ooutsl eden, wier huid in de
zon glansde, als stukken geel marmer,
hun scharlaken nauwsluitende mutsen,
bun metalen halsringen, het leven, de
1 t weging, de schoonheid, de kleur be
dwelmde mij.
Ik keek naar Hugh, hij had’t hoofd
naar achteren geworpen en, gesteund
op zijn elleboog, keek, hij naar het
land, hetwelk hij zoo vermetel beslo
ten was te regeeren, en dat hij zoo
schoon vond. Wat de koningin betreft,
voor haar was er te midden van al
(leze schoonheid, deze pracht, slechts
ééa ding waard, om natfé te zien, en
dat gaf een eigenaardige zachtheid aan
haar fijn zinnelijk gelaat, dat was de
aanblik van den'mystieken vreemde
ling, die gevraagd had den troon met
laar te deelen, de afgezant viyi Osiris
en van Ra, de Lieveling der góden.
De aieke Pharaoh was in een der
booten gedragen en werd reeds weg
geroeid, gevolgd door zijn prachtigen
stoet de draagbaar der koningin hield
opk stil aan den voet van de tempel
trap en Hugh hielp haar afstappen en
in haar eigen boot gaan. Zij scheen
ongaarne van hem te scheiden en uitte
haar „liefdessmart” in veel gefluister
dat ik door mijn gebrekkige kennis
der taai niet kon vatkem. Eindelijk
wuifde zij ons een laatst vaarwel toe,
de acht roeiers lieten hun riemen in
het water zakken, met langzame en
irhythnrisahe beweging, verdween het
koninklijk vaartuig, gehuld in der ko-
De nieuwe wet op de coö
peratieve vereenigingen.
IV.
De praktijk toont de vereeni
gingen het als regel ernstig met de aan
sprakelijkheid meenen; slechts by ver-
bruiksvereenigingen en by bouwvereeni-
gingen schijnt nedgring te bestaan iedere
aan-sprakelijkheul uit te sluiten. De Re-
geering heeft, niettegenstaande den tegen
stand, dienaangaande in het Voorloopig
Verslag ondervonden, de uitsluiting der
aansprakelijkheid gehandhaafd. Zy kan
niet toegeven, zoo heet höt in de memorie
van antwoord, dat het begrinsel (ie coöpe
ratie medebrengt, dat de leden der ver
eeniging gezamenlijk tot betaling der
schulden van de vereeniging gehouden
ajjn. Trouwens, degenen die in het Voor
loopig Verslag deze opvatting huldigen,
werden zelf daaraan antrouw, wyl zij af
wijking van het beginsel wilden toelaten
voor die coöperatieve vereenigingen, <lie
haar Werkkring over een groot terrein
uitstrekken. Men moet de zaak practisch
zien, aldus volgt uit de gewisselde stuk
ken, en erkennen, dat de aansprakelijkheid
der leden een vorm is, waardoor crediet
kan worden verkregen. Is de beoogde sa
menwerking der leden slechts mogelijk,
wanneer de leden voor de schulden in
staan, dan zal die aansprakelijkheid, op
straffe van mislukking, in de statuten
moeten worden vastgelegd. Maar is de sa- j zich bren;
A??NjyE?’E!43>SPRIJS: Eer kwarta»1 ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
MABKT G0UDA'
d‘reliito 9-6 Administratie Tel. Int. 82;
(Nadrak verboden).
Uit het Engelsch van
BARONES ORCZY.
Bewerkt door
J. P. WESSELINK—VAN RÜSSUM.
28
nBlijf naast mij, oude jongen. Laat
niet scheiden, wat er ook ge
beurt I”
De acht zware reuzen hadden de
draagbaar van den Pharaoh reeds om
hoog geheven p |hij wertl gedragen
’•oor de menigte van neergebogen ge
halten, door den uitgestrekten vleugel
tempels. Hij nam echter niet de
minste notitie van zijn aanbiddende
°nderdanen minachtend ging hij hen
voorbij en toen zijn draagbaar ver-
door de wijde poorten, kon ik
steeds zijn hoorbaar geeuwen en
•Un luiden^ scherpen, sarcastischen
•ach vernemen.
on a en Hugh werden ook
P de schouders der dragers getild
Verbreiding van maatschappelijke
kennis.
ii.
Hoe wenschelyk ook de verbreiding van
kennis der maatschappij mag zyn, zy. die
zich daaraan willen wijden, mogen wel be
denken, dat deze taak veel moeilijker is
dan b.v. de verbreiding van natuurweten
schappelijke kennis. De oorzaak daarvan is
mede hierin gelegen, dat maatschappelijke
vragen in nauw verband staan met de po
litiek, met het belang van bepaalde groe
pen en niet zelden ook met de godsdienstige
opvattingen. Dit leidt er toe, dat zoo wei
nigen onbevooroordeeld tegenover deze
vraagstukken staan.
Toch mogen deze moeilijkheden geen aan
leiding zyn, om de handen in den schoot te
leggen. Integendeel is juist daarom krach
tige arbeid des te noodzakelijker.
Welke wegen staan nu voor dezen arbeid
open? De heer Van den Tempel wy'st er
in zijn reeds eérder genoemd artikel in „de
Mare” op, dat de Volksuniversiteit op dit
terrein prachtig werk kan leveren, juist
ook, doordien zy het best de vraagstukken
kan behandelen in eene sfeer van objectief
onderzoek. De belangrijke plaats, welke in
het programma der leergangen van de
Haagsche Volksuniversiteit aan cursussen
van dezen aard is ingeruimd, bewijst naar
des schrijvers meening, dat de Volksuniver
siteit aan dat werk hare volle aandacht
schenkt.
Intusschen zijn door de Volksuniversitei
ten slechts een betrekkelijk klein aantal
personen te bereiken. Wil men tot de mas
sa spreken, dan is daarvoor meer nootdig
en moet men zijne toevlucht nemen tot
inzonderheid drie middelen: de courant, po
pulaire brochures en cursusvergaderingen.
Het is bekend, dat sommige politieke groe
pen krachtig in deze richting werkzaam
zijn. En al mag het te bejammeren zijn,
dat de vraagstukken zoodoende niet altijd
met de noodige objectiviteit worden be
schouwd, toch wordt ongetwijfeld langs
dezen weg nuttig werk geleverd. De na-
deelen van deze aan eenzijdigheid lijdende
voorlichting kunnen voorts tot kleinere
verhoudingen worden teruggebracht, als
alle richtingen in dezen het hare doen.
Daarom moet het worden betreurd, dat
van vrijzinnige zijde in dit opzicht zoo
weinig geschiedt. Hierbij komt nog iets,
dat deze werkeloosheid dubbel moet doen
bejammeren.
Onze sociale politiek is onder den in
vloed van verkeerde maatschappelijke in- genoodzaakte hem, zyn ontslag te nemen,
:i< kon naast hem loopen, terwijl de
menigte schitterende personen, met ol-
licieelo staven, bedienden en slaven,
zich achter ons aansloten en in plech
tige processie volgden.
Was het schouwspel van den tempel
van Ra met zijn anti-chambre van
zwart graniet, zijn geheimzinnige uit
gestrektheid, zijn blinde priesteressen
en plechtige priesters indrukwekkend
en majestueul geweest, het tafereel
hetwelk zich voor ons ontrolde toen
wij de open voorhadlen doorkwamen
was boven alles schitterend, verrukke
lijk en schoon de lucht was zacht
en geurig, even als'7 die van een En-
gelschen Junimiddag en vervuld van
den doordringenden en scherpen geur
van duizenden mamosa'boomen en ac^-
siabloesems en van het geluid van on
telbare vogelkelen. Het uitspansel was
wolkeloos en blauw, en van de hoog
te der reusachtige marmeren trap,
w'aarop wij stonden, konden wij de
straat zien liggen aan den voet van een
reeks heuvelen, die haar scheidde van
de verschroeiende woestijn. De huizen
waren hoog en vierkant, met platte
daken, steunende op kware kolommen,
d’e schitterden met zonderlinge ara-
'Ciesken ten inscripties in uitgeoochte
tinten van email en daartussdien, de
straten vormend, waren breede kana
len gegraven, in welke het water hel
der en blpuw was, flonkerend als van
tienduizenden edelgesteenten, op de
kanalen gleden ontelbaar veel booten