5
Pillen
t Blad
ren
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
64* Jaargang
No. f5744
Dinsdag 13 Januari 1925
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
i (Gron.)
Ie
;e
n
n
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERK OUDERKERKOUDEWATER, REEL WIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
0E LIEVELING DER GODEN.
iekbank
7o
eer ze maar
k.
I
FEUILLETOS.
let wakker wordt.
én eetlepel
ik
61 b»
Den Ha«g.
d-
en aambeien
Wormen
Hebt gij geen wiltbraet of kapoen,
Zoo eet dan moes of ander groen.
ft
M
ik geloof, dat dit alles is. Hot
.ZXT» a.A.j Hij j|l
iag
ek tandvleesch.
Kabinetscrisis ia Ouitsohland.
E«n exlra-parlementair kabinet? De intergeallieerde finantieele Com-
fiOIDSCHE COMT.
8 van ruim 300
21—.
dr. Emminger, van de Beiereche Volksp^rty,
die Justitie, dr. Stresemann (D. V.) die
van buiteniandnche zaken zal krijgen.
Brauns zou dan ryksarbeidmütoiter blijven,
tenwyl dr. Geaaier nitt als democraat, doch
ais vakminister deel van het kabinet zou
blijven uitmaken.
Voor het ministerie van financiën noeanl
men den burgemeester van Maagdenburg,
Paul, die in vriendschappelijke betrekking
tot Luther staat.
De heer Luther is voorts nog in onder
handeling met de Duitsch-nationalen. maar
van de resultaten hiervan is nog niets be
kend.
(Nadruk verboden).
Uit bet Engetech van
BARONES ORCZY.
Bewerkt door
WESSELINK—VAN ROSSUM.
an geschiedt
•ring, gebrek
eid, duizelig-
BUFFgNLANDSCH NIEUWS
BELG1E.
TreinboteÉng bij Gent.
Tengevolge van den mist is aan het sta
tion van Langbrugge, in de buurt van Gent,
een passagierstrein, komende uit Terneu-
zen, op een goederentrein geloopen. Twee
wagons van den paasagierstrein werden
t. En doordat zij
i vele kwalen die
der vorming van
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «n omstreken (bahooreude Ut dan baaorgkring)
15 regels f 1.30, elke regal meer 0.25. Van buiten Gouda en den baaorgkring:
15 regels f 1.65, elke regel meer 0.30. Advertentian in hot Zaterdagnumxner 20
Lyaiag op den prtia. Liefdadigheid»-adverUntien do helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN1-4 regels /2.0b, elke regel moer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentie» en ingezonden medadeetingen by contract tot «eer gereduceer
de® pr(js. Groote letters en randan worden berekend naar plaatsruimte.
Advertantien kunnen worden ingezonden door tuanchenJuMnet van soliedo Boekhan
delaren, Advertentiebureau* en onxe Agenten en moeten daag» vóór da plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per poet per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau; MARKT 31, GOUDA,
bii onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545.
J. P.
69
Ja I
bevat een zeer groot deel van mijn
leven mijn toekomst. Maar ik weet
elkaar bijna om van hanger in de
woestijn, nog niet zoo lang geleden.
W ij kunnen daarom moeielijk onze ver
houding tot elkaar bepalen, zooals an
dere menscheti. Behalve, dat ik je
vriend beo, ben ik ook geneesheer
en
„En je zou graag open voor je zien
liggen als het lichaam onder je ope
ratiemes, al de dwaasheden, de krank
zinnigheid, de Lafheid, waartoe de her
sens van een niedemensch in staat zijn.
Het is geen prettig gezicht Mark ge
loei mij je bent mijn vriend je
noest maar niet probeeren het te zien.
„Je begrijpt mij verkeerd, üirlie
ik heb geen verlangen je onnoodig
smart te veroorzaken door een vertrou
wen af te dwingen, dat je, naar ik
wed, gaarne geelt, maar ik héb het
nienschelijlc zenuwgestel lang genoeg
bestudeerd om te weten, dat, wanneer
gedachten in woorden kunnen uitge
drukt worden, zij minder nadeelig wor
den voor de lichamelijke gezondheid.”
„Ja, dat is het, beste Mark I” zei
hij met een snijdenden lach „Biech
ten, zooals de katholieken zeggen, is
goed voor de ziel. Je denkt, dat ik
mijn hersens zou verlichten door je te
vertellen, dat ik, Hugh Tankerville,
*s nachts wakker lig, als een laffe
dwaas, terwijl ik verfoeilijke accoor-
deu sluit met mijn geweten en met
mijn eer dak wanneer ten slotte een
zware, droomlooze slaap over mij komt
handen trilden van koorts.
„Je vermoordt je zelf, üirlie” zei
ik
Hij lachte.
„En toch wensoh ik niet te sterven,
bette Mark In geen geval, voordat ik
maatregelen getroffen heb, om je vei
lig uit dit land te krijgen.”
Niet voordat je zelf terug- gaat, üir-
lio, en aan de wereld de ontdekking
van dit land getoond hebt, de waar
heid van den „onzin van dien dwazen
Tankerville'* zei ik, trachtende heen
weer tot zijn vroegere geestdrift terug
te brengen.
„Ja I” zei hij met een zucht van
vermoeidheid. Ik kwam hier voor dit
doel, niet waar Daarvoor zwoegde ik
laren, studeerde, gaf huis en land op,
allee trok jou zelfs mee En nu...”
„Wei? En nu je lieven verwachting
geslaagd bent I”
„Nu, Mark Lach mij uit, als je
win ik verdien het, groote dwaas
die ik ben Nu voel ik, dat ik dat al
les en meer graag zou opgeven, op-
n.euw zwoegen, opnieuw slaven, op
nieuw allen roem zoeken, die de we
reld kan verschaffen, en alles weer
verlieten in ruil voor de zekerheid,
dat een vrouw, een uit al de millioe-
nen, die deze aarde bevolken, mij be
mint, zooals ik haar bemin.”
(Wordt vervolgd)
Westhaven
2908 40 M
■■I
waar zyn onder deze leemngbedragen som
men voor pioducueve uiLbreukng.swerk.en,
maar de renten en aflossingen daarvan
worden toch, zy het dan indirect, door de
gemeentenar en. opgebracht. Men moge deu
toestand zoo optumstisen widen bezien als
men wil, deze ieiten laten zich met weg
redeneeren en wie tracht een voorstelling
te geven dat het nog zoo erg niet is, die
begrijpt den toestand met, trekt zich daar
van niets aan of maakt zich opzettelyk
schuldig aan misleiding.
Wat wy by deze begroeting noodug heb
ben zyn niet speeches voor de meeting
waarmede het publiek op de tribune zien
vroolyk maakt, omdat het zoo „raak wordt
gezegd, of omdat het zoo aardig is, geen
heiwandeling van politieke strijdvragen, die
de gemoederen onnoodig apaweepen en on
geschikt maken voor een zaakkundige be
spreking, en vooral geen liefelijkheden van
internen aard, zooals die helaas wel eens
zyn te bende gebracht. Daarmede wordt
niets bereikt waarmede het belang der ge
meente ook maar eenigermate zou kunnen
worden gediend.
De Raad behandele deze begroeting za-
kely'k en make daarvan niet een openbaar
festijn, dat per saldo onnoodig vele hon
derden guldens aan de gemeente kost.
Een rustige behandeling is noodig. Het
ia een uiterst moeilijke zaak om op een be
grooting, die goeddeels vast zit aan ryks-
verordeningen en bepalingen, waaraan de
gemeente niet kan ontkomen, en waarbij
bovendien B .en W. geen voorstellen, heb
ben gedaan tot vermindering van uitga
ven, tot verlaging van lasten te komen. En
toch zal dat moeten gebeuren. Kan het niet
nu direct, dan zal de Raad toch hebben te
overwegen welke ingrijpende maatregelen
getroffen moeten worden om de uitgaven
te verminderen, want verlaging van lasten
is een gebiedende eisch. Het ia begrijpelijk
dat waar deze eisch zich zoo opdriagt, ge
dacht is aan de intrekking van het premie
vrij pensioen. Principieel is het ook juist
dat wie pensioen geniet daarvoor premie
betaalt. De salaris- en loonregeling is hier
echter een zoodanige - ieder weet nog wel
hoe dat onaalige salarisbes luit met zyn
grove fouten en dwaasheden er gekomen is
dat er verschillenden zullen zyn, en
zeker niet de minste krachten van het
gemeentepersoneel, die daarmede zeer
wonden gedupeerd. Beter ware het een ge
heels nieuwe regeling te maken, waarby
bekwaamheid en intellect meer op den
voorgrond treden dan nu, en waarby dan
het bedrag op voor de gemeente ook betere
wyze te vinden zou z(jn.
Maar niet alleen hierop vermindere de
Raad de uitgaven. De geheele gemeente
schuwelijke wijze er mee te trunsigee
reu.”
„Bemin je luiar dan zoo zeer
vroeg ik roet een moeilijk »e bepalen
gevoel van jaloezie en boosheid. Zijn
haide, vaste trekken ontspanden zich,
een glimp van groote teederheid kwam
in zijn oogen en liet was niet een
zachte stem, die ik van ouds kende,
dat hij zei
,,Als een gek, Mark als een Jagv
lafaard, indien je wilt
Ik schudde het hoofd.
,.Je zoudt er niet uitzien zooals je
nu doet, üirlie, wanneer dai zoo was
Het is gemakkelijk met ajn eer te
transigeereo en dat brengt geen koorts
en slapeloosheid mee Zeg mij eens,
wet je van plan bent tte doen.”
Hij haalde de -riiouders op.
„Te doen zei hij met een ge
dwongen lach „Dat is liet juist, waar
naar ik gedurende deze laatste dagen
zelf nieuwsgierig ben geweest. Ik liep
weg van tiaar ais een lafaard, nraar
ik was een dwa^s, dat ik dacht wo
gemakkelijk te kunnen ontsnappen
niet in dit land, ten minste, waar al
les van tiaar spreekt. Ja, zelfs de geur
vrn de lotusbloem, die 's nacht» in
mijn kamer doordringt.'*
Hij hield plotseling op en beet zich
op lip, alsof hij besloten was niets
meer te zeggen zelfs tegen mij. Ik
zag, dat hij moeite deed om zich goed
te houden, want zijn lippen en zijn
missie. Het Engeisch-Russische verdrag opnieuw aan de orde. Ka-
kowski naai Moskou.
Zag het er aanvankelijk naar uit dat het
Dr. Luther zou vergaan ais Dr. Marx, en
dat hy zyn taak zou moeten opgeven, sinds
gisteravond is men in parlementaire krin
gen in Berlyn wat optimistischer gestemd
en er zyn zelfs wel-ingelichte politici die
beweren, dat het, ais alles meeloopt, niet
uitgesloten ia, dat nog vanavond Laat het
nieuwe kabinet tot stand komt. Nadat het
Centnum door zyn Zondagavond genomen
besluit de vormig van een regeenng op de
basis van het burgenblok verhinderd had,
heeft dr. Luther het over een anderen boeg
gegooid. Hy wil nu trachten buiten de par
tyen osu een kabinet tot stand te brengen,
een zoogenaamd „überparteiisches Kabi
net Of het gelukken MlUï Het heeft er op
het oogenblik eeïitgen shhyn van. Den ge*
heelen dag heeft dr. Luther besteed aan be
sprekingen met de vertegenwoordigers dei‘
burgerlyke partyen. Den gedelegeerden van
het Centrum verklaarde hy, nog geen na
dere mededeebfigen omtrent de vermoede-
lyke samenstelling van zyn kabinet te kun
nen doen. Gaarne echter zou hy den Cen
trumman dr .Brauns als minister van ar
beid in zyn kabinet overnamen. De heeren
van het Centrum maakten daarop de hou
ding van hun fractie tegenover het nieuwe
kabinet afhankelijk van Luther’s antwoord
op vier vragen, die betrekking hebben op
de buitenlandsche politiek, de constitutie,
de quaestie van de Duitsche vlag en voor
al de houding van de Duitsch-nationalen.
Terwijl dr. Luther onderhandelde met de
vertegenwoordigers van de andere burger
lijke partyen, kwam de fractie van het Cen
trum des middags weer bijeen en besloot dr
Brauns toe te staan, deel uit te maken
van een „überparteiisches Kabinett”, op
voorwaarde evenwel dat ook de ovenge sa
menstelling van dit kabinet de goedkeuring
van het Centrum zou wegdragen en dat de
democraat dr. Gessler ryksweermimster
zou bljjven.
Men noemt verder reeds als vrjj waar
schijnlijk, dat de Duitsch-nationaal Wallraf
de portefeuille van binnenlandsche zaken,
beduidend
volg daarvan
voor ieder
verawaard. Daarbij komt
meenteschuld blijft toenemen.
van het verworpen ontwerp-verdrag dat
gene gehandhaafd blijft, wat de tegenwoor
dige Brrtache regeering wenscheiyk acht.
De minister van Buitenlandsehe Zaken Aus
ten Chamberlain heeft dienaangaande be
sprekingen gevoerd met Rakowski, met het
gevolg dat dece naar Moskou is vertrokken
om de quaestie persooalyk met de Sovjet-
regeering te bespreken.
Vóór zyn vertrek had Rakowdci «en on
derhoud met den Britschen minister van
buitealandsche zaken, Ghamberlain. Aau
den diplomatieken medewerker van de
„Westminster Gazettedeelde hy mede,
dat dit onderhoud volkomen bevredigend
wae geweest. „U kunt gissen, waarover wy
gesproken hebben” aldus Rakoweky, „als
u de joi<tite berichten in de pers nagaat
Voorvallen op den Balkan en ia de Balti-
sche Landen, zoowel als dg bijeenkom»'en
van ministers van buitenlaadsche zaken in
Parijs en Rome, hebben het geloof gewekt,
dat de Britsche regeering het Initiatief
heeft genomen tot het organiseeren van
een eenheidsfront tegen d« Sovjet-Uaie.
Dat heeft, volgens Rakowski, het Ruaalsche
volk bezorgd gemaakt. Het wenacht ‘geen
beproevingen moer te doorstaan Persoon
lijk verklaarde Rakowsky er meer dan ooit
van overtuigd te z|jn dat al deze geruchten
ongegrond zijn, in het bijzonder sedert >iin
onderhoud met Ghamberlain. B|j atfn aan
komst te Moekou zou h(j in dezen geest
een verzekering geven aan «ijn regeering.
Ten a^uuden van den brief van Zinovieff
horhaaM® hjj, dat wederzijdeche niet-ln-
menging in binnenlandsche aangelegenhe
den een noodzakelijke voorwaante is voor
vriendschappelijke betrekkingen tosechen
de landen. He< deel der pers, dat incidenten
in Europa, Azië en Afrika uitlegt als te
wijten zjjnde aan de inmenging van Mos
kou, dient volgens Rakowski, die naïeve
verklaring van de oorzaken van maatschap
pelijke en internationale conflicten op te
geven. Er bestonden al nationale bewegin
gen in de christelijke en Mohammedaan-
sche wereld, toen er geen Sovjet-Unie was.
toen er zelfs oog geen communistische par
tij was. Hetzelfde gold volgen» hem voor
maatschappelijke conflicten.
De heer RakowAi gaf verder te verstaan
dat de deur geopend is Voor een bespre
king van hangende quaestie* tusschen En
geland en Rusland. Hjj hoopt, bij ztyn te
rugkeer de draden weer op te nemen, die
verbroken werden door de weigering deY
conservatieve regeering om het door Mac
Donald geteekende verdrag te ratificeeren.
nift, waarom je me zoo streng in het
verhoor moet nemen, Mark. Ik ben zoo
Wj dat je bij mkj gekomen bent en
dat zal mij meer goed doen dan alle
medicijnen ter wereld.”
„Niets zal je goed doen, Girlie”, zei
ernstig, „behalve één ding.”
„Wat is dan
Met mij te spreken al is het
aVt ,?ere^€^<1 over Pr‘nse« Neit-
Hij zei niets. Zijn gezicht werd zoo
hogelijk nog bleeker dan het al was.
ik geloofde niet, dat hij door mijn
schijnbare vrijpostigheid was beleedigd
en ik ging voóftl:
„Girfie, jij W ik hebben samen lieel
**t doorgemaakt wij kwamen naast
en te kostbaar zjjn. Reeds eerder is er op
gewezen dat zondei bezwaar de Arbaids-
beurs en de huurcoinimmie kunnen ver
dwijnen. En zoo is er meer te doen. Ware
het mogelyk een premie op te bezuinigen
bedragen te stellen, wellicht waren Ze «lan
gemakkelijk te vinden.
Het is nu eenmaal niet anders dat geen
geld kan worden uitgegeven als het er
niet is, en waar dit het geval hier m», moet
het mes er in, al zal de operatie hier
of daar ook pynlyk zyn.
Dat de Raad nu niet prate, maar han-
dele!
kien.
sr dat gij weet
De besprekingen in Parys tusschen de
geallieerde ministers van financiën maken
goede vorderingen, en verwacht wordt dat
heden een voltallige zitting zal wonden ge
houden, waarin de resoluties zullen worden
vuorgesteUl, die het geheele veld der be
sprekingen bestryken. Algemeen woidt ver
wacht, dat deze reeoiuties zullen worden
aangenomen en dat aldus de bizondere
quaesties van de toewijzing der ontvang
sten krachtens het plan-Dawee en de be
schikking over de opbrengst van de
Fransch-Belgische bezetting van het Roer
gebied zal zijn geregeld-
In politieke kringen te Londen wordt
groote voldoening geuit over de vorderin
gen, die ter conferentie zyn gemaakt en
over het vooruitzicht van haar welslagen
Verwacht wordt, dat Ghurchill tegen
Donderdag te Londen terug zal zjjn. Hjj
zal dan de te Parys getroffen beslissingen
ter goedkeuring aan zyn collega's voorleg
gen.
De Ainenkaansche regeering heeft aan
het beginsel waarop de overeenkomst is
verkregen haar goedkeuring gehecht.
De Britsche Regeering zal spoedig het
Engelsch-Russisch verdrag opnieuw aan de
orde stellen. Reeds heeft de Regeering po
gingen aangewend om tot een overeen-
komst met de Sovjets te geraken, waarbij
D» Begrooting 1925.
Indien de behandeling der begrooting van
de gemeente Gouda en hare bedrijven ge
schiedt zooals de vorige maal, zal wederom
een storm van welsprekendheid in den Raad
neerkomen, die eerst na vele dagen zal zijn
uitgewoed en waarvan het resultaat voor
de Gemeente uiterst poover zyn zal.
Wie de algemeene beschouwingen over
deze begroetingen en de bespreking der de
tail» in de afdeelingen heeft gevolgd en
ook de Memorie van Antwoord heeft ge
lezen wy hebben van het lijvige
stuk een alle feitelijkheden omvattend uit
voerig resumé gegeven die zal ongetwij
feld den indruk hebben gekregen, dat de
bestaande verhoudingen in het college van
B. en W. en in den Raad geenszins zyn,
zooals die voor een objectieve behandeling
van de gemeentelijke zaken niet alleen ge-
wenscht, maar ook noodzakelijk zijn. Zoo-
als thans de stand van zaken is, kan met
geen enkelen grond de verwachting worden
uitgesproken dat dit Cqllege en deze Raad
in meerderheid bereid zyn om die stappen
te doen die noodzakriijk zijn om te trachten
de steeds dreigender wordende debacle van
onze gemeente af te wenden.
Het is ons en ook hen die in den Raad
een dergelyk standpunt innemen, herhaal
de! ijk verweten dat met opzet de toestand
zwartgalliger wordt voorgesteld dan hy is,
met reactionnaire oogmerken. En tot sta
ving daarvan zal men wellicht thans komen
aandragen met het slagen der jongste ge-
meenteleening op de publieke markt. Maar
dat argument Is niet van zooveel waarde
dat daarmede als onjuist zou kunnen wor
den gequalificeerd dat het met den toe
stand van Gouda werkelijk penibel is ge
steld. Wanneer een dengelyke leening ware
mislukt, dan zou het er voor onze gemeen
te nog treuriger hebben uitgezien. Het is
een, met welke oratorische talenten ook,
niet weg te redeneeren feit, dat de lasten-
dragende bevolking onzer gemeente van
jaar tot jaar afneemt, dat het aan belas
ting op te brengen bedrag niet is gedaald,
en op een niveau stmt, onevenredig aan
deze gemeente, dat het aantal hooge aan
slagen zeer aanzienlijk is verminderd, dat
het belastingplichtig inkomen in *t algemeen
is gezakt en dat als ge-
de belastingaanslagen
belastingplichtige zijn
dat de ge-
Op 1 Jan.
1921 was ze volgens den staat 3.255.011.
en volgens de by de begrooting 1925
gepubliceerde lijst is deze geworden
f 3.484.%8.waarbij dan nog komt de pas
aangegane leening van 500.000.Welis-
huiahouding ioupe.
Wanneer vaat staat dat be-
grootingsposten van den staat van uit
gaven geen onnoodiga speling zit aan
die cyfers alleen is «Ml <uet te zien, maar
zy die leiding geven ftfui.de gemeenteza
ken, moeten dit wetend wanneer <üe
posten niet zyn te vefcninderen, dan b.yit
er per saldo maar één Widdel over nd. ver
andering van dan tot iu toe gevolgden op
zet: meerdere versobering van alle gemeen
tediensten ep instellingen, inkrimping zoo
noodig opheffing var. die afdeelingen by
de verschillende takkea van dienst die wel
weiwchelyk maar niet strikt noodtakel y
ik daaruit ontwaak en pnj dan ver
wonder, dat ik niet bedekt ben met
een alschuwelijke meiaataciüieid, een
geschikte lichamelijke ziekte om de
laagheid van mijn ziel te bekleed en.
„üirlie”, zei ik, want hij had even
opgehouden en leuiwie het brandend
voorhoofd tegen de koele granieten
pilaar en keek den mooien bloemen
tuin in met een wikten, koortsachti-
gen bijna krankzinnigen Wik. Ik ging
naar hem toe en lei nujn hand nog
eem- op zijn schouder.
„Ik had je nooit weg moeten laten
gaan en aan je zelf overlaten uit een
verkeerd begrip van plicht jegens een
patient, die ten slotte niets voor mij
is. Je hebt te veel over de moeilijk
heden gepeinsd en je zei! üi een zie-
kelijken toestand gebracht. Ik kan je
verzekeren, dat ik je beter ken dan
je zelf en weet, dat je beslist niet in
slaat bent tot oenige daad van lafheid
ot ontrouw.”
,,lk denk dat ik.... dat eens was”,
zei hij droomend. ,1k1 schijn plolze-
ling veranderd te zijn. Wel Mark! zelf
een aanhechting is in di| geval ge
meen en laag. Wij, Engelxchen, die
ons op onze nationale eer beroemen
onze onwa-'ikelbanaj karaktervast
heid. Hier ben ik, de eerste Engelsoh-
man die dezen vreemden bodem be
trad, en reeds is nrijn. nationale eer
naai alle winden verstrooid, sedert ik
des nachts begonnen ben op af-