"mm mm
PAKHUIS
LEZlNG
I
Stolwijk I-Alphia'ITr
Vriendsdiap li—Waddinxveen II.
Gouda IV—ONA V, 12 qur.
UemeeiterMé ru Gouda.
1 a a
aNS M M
Schilder,
Te koop aangeboden
Winkelhuis met Tuin.
Nederlandse be Maatschappij
van Nijverheid en Handel,
mede doen uan de fancy-prijzen der by-
zandere modellen. Dat re waarde voor haar
gold willen hebben, dat se eerst toetsen
willen of ook eene sanbly ventte mode, de
vodlc waarde harer artikelen garandeert.
Dat er enkele vrouwen, «onder verstand
van stoffen, zooder eemig idéé van de mode,
zonder inzioht in het algemeen, „koopjes-
aonde" plegen, in plaats van koopjes te
helen, wordt daarby zeer begrypelyk. Het
doet niets af aan de economische begrip
pen der anderen. Zy, die met goeden
smaak en een echten kyk op de mode,
trachten koopjes te halen zijn nog zoo
dwaas rttet. Zij kyken in de oerste plaats
uit naar de oorspronkelijke modellen, wel
ke thans voor 60- en meer onder de in
koop-waarde weggaan. Wanhopig voor den
winkelier, zooiets, zult ge zeggen! Doch
dan vergist-ge u deerlyk. De modellen heb
ben hun prys opgebracht, ze zyn de noo-
dige kreren nagemaakt en moeten nu coüte
que oolite opgeruimd worden om plaats te
maken voor drie van een volgend seizoen.
Het hangt er nu alken maar van af, of
zulk een model goed geconserveerd bleef,
of het niet te vaak^op ateliers gezworven,
en deel van «iehtzendingan uitgemaakt
heeft. Er zyn natuuriyk ook modellen, die
voor den winkelier een strop werden.
Die niet meer dan, oS nauwe-]ijks een paar
.maal nagemaakt we Alen en op wier fan
tastisch hoqgen ink^opsprys eene hand met
geld toegelegd moei worden. Ook zy moe
ten weg en het zjm niet zeiden deze mo
rtellen waaraan den werkelijke koopjes te
halen zyn. Frischaam fleurig nog van uiter-
lyk, dragen wy .-terns zoozeer de keotedke-
tven van eenie komende mode, dat ze dik
werf de juiste vóórboden voor eene opvol
gende mode zullen blyken te zyn. Een
beetje inzicht in mxxle en een beetje
geluk is er wel noodig om dergelykè koop
jes eruit te pikken! Zoo gaat het mot hoe
den, met kiwierkleed ing, mot modieus on
dergoed enz.! De uitverkoop is menigmaal
ook voor den licjkiictent niets anders dan
eene reuzen-speculatie om contanten
handen te krijgen. Ep moeder de vrouw,
die verstandig koopt en pryzen in hot
hoofd houdt, zy weet daarvan te profiteo-
ren. Met hare oontanten stelt zy den win
kelier in staat, aam de steeds wpsselende
.edschem der mode... en van zyne verwende
cliëntete te voldoen.
„Schoon schijf moet er gemaakt wor
den, tot wederkeerig voordeel, anders zou
den alle vrouwen er dupe van worden en...
zooals de oorlogsduurte het geleerd heeft...
stukken by de heerschende mode ten ach
ter raken. Toch schuilt ex een gevaar in
den uitverkoop, een gevaar, vooral voor
zwakke vrouwen met een koopzieken aard
na et te onderschatten. En het is voor dit
gevaar dat hare diverse echtgenooten zich
het hart vasthouden. Wie maar koopt zon
der noodzaak, omdat bet zoo „voonteelig
is" of lijkt, wie maar opstapelt zonder di-
Meet te kunnen gebruiken, dbet hare beurs
evenzoo schade.
En, omdat ééns tooh do tyd komt dat het
geflcochte opgewerktmoet worden, bezorgt
de koopzieke vrouw zich ook teleurstelling.
Voor de verstandige vrouw echter, die
toegerust met warenkennis en onderschei
dingsvermogen bewust den uitverkooptij d
afwacht, zyn er nog wei voordeelige koop
jes te halen. Zy moet alleen geduldig van
aard zyn ©n er niet naar haken in modieus
heid uit te blinken.
Want in dat geval koopt zy telkens, wan
neer een nieuw seizoen nauwelijks is aan
gevangen en door de hooé® pryzen die zy...
als voor alle primeurs... besteedt, stelt zy
anderen weer in staat om im opruimings-
tyd, hetzelfde moois tegen veel geringer
prys aam te koopem.
GRACE ALLAN.
Financial! Wsakovartiaht.
Ofschoon de afgeloopen week weinig fac
toren bracht, die het beursleven eeniger-
mate konden beïnvloeden, heeft toch het
beeld der verschillende internationale centra
een tamelijk bewogen aspect gehad, waar
by in het algemeen een vaste grondtoon nog
ai tyd de overhand behield.
De markt van New-York stond onder den
invloed van de nog steeds zeer gunstige be
richten uit de industriëele wereld, alwaar
de orders constant biyven toenemen en het
geloof in een actieve periode nog met den
dag toeneemt. Het feit, dat de U. S. Steel
Cdrp. over de afgeloopen maand opnieuw
een styging in de onuitgevoerde orders kon
melden, illustreert deze tendenz en had dan
ook voor de New-Yorksche beurs een uit»
barsting van nieuwe willigte tot gevolg.
Ook de markt van Londen had een opge
wekt verloop en legde voor verschillende af
deel ingen levendiger kooplust aan den dag
dan - sinds langen tyd het geval geweest
was. Vooral de goed gesitueerde industri-
eelen wenden in ruime mate gekocht, het
geen voornamelijk hieraan is toe te schrij
ven, dat ook in het Vereenigd Koninkryk
een grootere industrieele bedryvigheid met
zekerheid tegemoet gezien wordt. Het feit,
dat de finantieele besprekingen tusachen de
geallieerde ministers een zekere spanning
teweeg gebracht heeft in verband met de
vraag omtrent de wyze waarop de Duitsche
schadeloosstellingen verdeeld zullen wor
den, heeft natuuriyk de stemming niet ver
aangenaamd, doch in het algemeen laat de
markt zich door de gerezen moeiiykheden
weinig of niet beïnvloeden.
Ook de Amsterdamsche beurs was niet
zoo optimistisch gestemd als in de daaraan
voorafgaande week het geval was, doch ook
hier was de grondtoon niet onbehagelijk
en bleven inzinkingen (die na een scherpe
rijzing toch natuuriyk zouden zyn) geheel
uit.
Op de Beleggingamarkt worden Neder-
landsche Staatsfondsen goed gekocht. De
algemeene geld ruimte is hiervan de voor
naamste oorzaak, doch ook de gedachte aan
•en mogeiyke verlaging van den rentevoet
speelt een rol en trekt koopers, ook uit het
buitenland, zoodat het koeraniveau zich
krachtig kon verbeteren, Mexicanen wenden
eveneens levendig verhandeld, als gevolg
van het bericht, dat de regeering een be
langrijk bedrag voor den rented lentft op de
buitenlandsche schuld zou hebben uitge
trokken. Voorzichtigheid lykt ons ten aan
zien vak dit materiaal echter nog sterk aan
te bevelen.
Op de Rubberfondsen watmeer aangebo
den in verband met een lichte reactie in het
prysniveau van het product. Een der groote
Londensche rubberfirma's weet mede te
deelen, dat deze prysinzinking ontstaan zou
zyn door moeiiykheden, waarin een specu
lant in het artikel geraakt zou zyn. Men
verwacht aangezien het hier baisse posi
ties betreft, waarvan de dekking feitelijk
verschoven werd dat deze inzinking
automatisch gevolgd zal wonden door een
krachtig redres, dat echter tot nog toe uit
bleef. Voor de betrokken aandeelen bestond
echter op de lagere koersen steeds genoeg
kooplust om belangryke inzinkingen te
voorkomen.
De Petroleum afdeeling werd wat het
hoofdfonds betreft, gesteund door het geloof
in nieuwe prysverhoogingen voor het pro
duct, zoodat het aanbod, hetwelk voor bui
tenlandsche rekening van tyd tot tyd ta-
melyk groot was, gemakkelyk kon worden
opgenomen. Oon&ols trokken levendige
kooplust, als gevolg van het bericht, dat de
Astra Romana haar 1924 dividend in geld
zou uitbetalen. Deze mededeel ing zegt ech
ter nog maar weinig, zoolang we niet we
ten of dit geld zal bestaan uit Fransche
francs dalwei uit Lei's, gelyk by het vo-
rig dividend het geval" was.
Suikerwaarden zyn lusteloos gestemd,
doch ook hier biedt de markt vry goed weer-
stand aan het aanbod, dat allengs loskomt,
nu de V.I.S.P. hare limiten tot 11.per
picol superieur verlaagd heeft.
De Tabaks afdeeling trok op de oude
koersen weinig belangstelling, terwyl
Scheepvaartwaarden in kalme, doch zeer
vasie houding verhandeld werden. Vooral
de Indische lynen trokken nogal kooplust,
doch ook de transatlantische soorten kpnden
in den loop van de week hoogere pryzen
bedingen.
Vai^de industrieelen konden Philips Lam
pen zich na een tydelyke reactie weder
goed herstellen, terwyl de aandeelen der
kunstzydefabrieken eveneens levendig ge
vraagd waren. Ook Nederlandsche Wol My.
werd by flinke posten uit de markt geno
men.
Prolongatie ruim beschikbaar op l
3K
Amsterdam.
Fa. B. SANDERS Ez.
MEfilSCH^BRIEVEN.'
Emphyseem.
II.
Alvorens wy verder bespreken welke fac
toren een rol kunnen spelen bij de eertyds
volkomen normale long, die niet erfelyk be
last is, willen Wy allereerst nog eens uiteen
zetten, dal het emphyseem een aandoening
Ss, die helaas den raensch nogal eens het le
ven pleegt te vergallen, hoewel zy bij name
geen groote populairiteit geniet. Voor de
genen uwer, die niet weten, wat wy onder
emphyseem hebben te .verstaan, diene dan
ook eer nadere toelichting.
Het emphyseem is, men heeft het in ons
vorig overzicht reeds begrepen, een ziekte
der longen. Vergelijkt men nu de werkzaam
heid van de gezonde long met die der em
physematous long, dan treft een groot ver
schil. Stroomt n.l. de ingeademde lucht in de
longw clan dringt deze door tot in de fijn
st© Tuchtwegveitakkingon on wordt dus
m.a.w. de long aJr.w. opgeblazen. By uit
ademing behoort de normale long, zooals
vanzelf spreekt, haar oorspronkelyiken toe
stand weer in te nemen. Om tot dit doel te
geraken dient'een zekere mate van elasrti-
~'*',4t in de wand van <ht orgaan aanwezig
te «ddf'Men sou du» het geheele proces
kunnen vergelyken met het inbrengen van
lucht in een fietsband, welke laatste, wan
neer men de ingepompte lucht weer laat
zijn oorspronkbl ijken stand
zich dus weer samentrekt,
dank zy de elasticiteit.
Hebben wy nu evenwel te doen met een
emphysemateuae long, dan laat deze efles-
ticiteit zeer veel te wenschen over. Het
gevolg hiervan is, dat by tie inademing de
niet of weinig uitzet, terwijl by
dt uitademing de long rich niet of nauwc-
ïyks samentrekt. Wy kunnen dit ook aldus
„Ry het emphyseem bevindt
long zich voortdurend in een toestand
tebals wij dien aantreffen na 't inademen".
Wy hebben dus vastgesteld, dat het om-
phyaeem hernat op een gebrekkige elasti
citeit van de wanden tier luchtwegvertak
kingen, waardoor dus de long als 't ware
constant opgeblazen blyft en niet de kracht
bezit om rich naar behooren samen te trek-
de afgewerkte lucht be doen vei*-
En nu hoor ik velen uwer al vragen:
„Hoe komt dat die elasticiteit zoo ver
mindert?" Er moeten zoo zal men reeds
by zich zelf overwogen hebben, toch wel
ingrypende factoren uamwezig zyn, waar
door het elastisch vermogen in zulk een
mate vermindert, als wy boven beschreven
hebben. En toch «uit ge 1 by eenig na
denken met my pens zijn, dat 't feiteiyk
onbegrijpeiyk ia, dat 't emphyseem, over
't geheel genomen, zoo betrekke!yk weinig
nog voorkomt! Immers wanneer wij be
denken, dat by iedere in- en uitademing
aan de elasticiteit van de longen hooge
eischen gerteld worden, dan staan wy vol
verbazing stil over een dergelijke duur-
zaamheid. Welk elastisch weefsel ia in
riaat jaar In jaar uit 18 toeeren per mi
nuut een behoorlijke rekking te ondergaan,
zonder haar kracht praktisch gesproken in
te boeten. Het ia dus duidelyk, boven
staande in aanmerking nemende, dat 't em-
phyaeom in verreweg het moerend—1 der
gevallen een ziekte ia voor den ouden dag.
Door het jarenlange gebruik is de elasti
citeit wat verminderd by allen, op leqftyd
zijnde, doch by de meeaten gelukkig niet
dn die mate, dat stoornissen optreden. Bij
enkelen evenwel is het elastisch vermogen
zoo slecht geworden, dat belangryke na
doelen te voorschijn treden.
Slechts één opmerking moet ik evenwel
nog maken tot goed begrip dezer taak: Een
oude van da»en wions longen een zeer ver
minderd enwticiteitevermogen bezitten,
heeft ongetwijfeld tal van stoornissen wel
ke kenmerkend zijn voor 't emphyseem,
doch t' meest typisch verschynsel, n.l. het
opgeblazen zijn dier long met lucht, waar
door deze een belangryke vergrooting on
dergaat, ontbreekt veelal onder zulke om
standigheden. Wy moeten dat toeschryven
aan 't merkwaardige verschrompelings
proces, dat naet alleen by' die long zich doet
igeklen, doch by alle andere organen plaats
vindt.
LAND- EN TUINBOUW.
Voor kleine tuinen.
De prijscouranten van groenten- en
bloemzaden zyn reeds of worden anders
weei spoedig verzonden, en daarmede be
gint onze zorg weer recht voor den oogst
in dit jaar. Een gezellig werkje, dat uit
zoeken van zaden, maar ook een werk, dat,
evenals alles in den tuinbouw, onze volle
aandacht vraagt. Wat men zaait, zal men
oogsten, dus, gebruiken we prima zaad en
kijken niet naar het goedkoopste. Verder
houde men vooral by verschillende gewas
sen rekening met den tyd van rypheid, b.v.
wanneer men met overleg erwtensoorten be
stelt, kan men reeds vroeg, maar ook nog
laat, erwten oogsten, dit is ook het geval
met peuldh, tuinboonen, kropsla, bloem
kool en tal van andere gewassen. Bij win
lergroenten als: roode-, savoye- en witte
ko<M, kroten en'prfei, lette men er vooral op
variëteiten te nemen welke meer voor zo-
iher- en herfstgebruik zyn aanbevolen. In
elke goede prijscourant vindt men een korte
beschryving der soort, zoodat men ^lf zy:
keuze kan doen. Nieuwigheden zyn soms
goed, maar voor bezitters van kleine tuinen
acht ik het gebruik van bekende oude va
riëteiten, te prefereeren. By het bestellen
van bloemzaden denke men er wel aan, dat
tal van soorten onder glas dienen gezaaid
te worden, en, dat deze manier van zaaien
er zorg vereischt dan het in den vollen
grond zaaien. Ook zyn er veel goede soor-
welke met succes in den vollen grond
gezaaid kunnen worden. Er is dus keus ge-
g. In een goede pryscourapt vindt men
ter de soorten, een korte oultuurbe-
schryvmg, zoodat men direct kan weten,
wat men bestelt. Men lette ook voora' op
aanwyzingen omtrapt grondsoort. Op klei
>nden gebruikt mén van sommige gewas
sen weer andere variëteiten dan op zand
grond. BU het bestellen van pootaardappe-
len houde* men er rekening mede, dat by
de teelt van vroege aardappelen het land
nog gebruikt kan worden voor een nateelt
daar we van ons klein stukje grond liefst
veel willen halen, zullen hier de vroegere
aardappelen op hun plaats zyn. Ln groo
tere tuinen reserveert men natuuriyk ook
een gedeelte voor winteraardappelen. Men
bestel le vroegtydig. Wie achteraan komt,
ontvangt soms, vooral by schaarschte van
enkele soorten, hiervan vaak 2e kwaliteit
zaad.
BINNENLAND.
„St. Michaël".
Hel bestuur van het Verbond St.
Michael heelt volgens een zoo juist
verschenen communiqué 0.0. de vol
gende wens oh en ter bevordering van
de katholieik-demooratisolie gedachte in
de K.-K. Staatspartij voor het program'
van actie dier partij oekend gemaakt,
ten einde deze in de kiesvereenigin-
gen aanhangig te maken.
1 Handhaving van cte christelijke
beginsel enin de huwelijkswetgeving.
2. Handhaving en doorvoering van
do gelijkstelling van het openbaar en
bijzonder onderwijs. Wegneming van
verschif)ieind€| onder w i js v ersl eioh ter in -
gen.
3. Voortgezet herstel en bet 1 oud van
het financieel evenwicht, met inacht
neming van het volgende
a Het bedrug van ieeningen ten
behoeve van de staatsschuld worde
zooveel mogelijk gedekt door verplich
te .rentelooze leomingen, waarmede de
rente looze leaning eu worden] afgelost.
b Zooveel mogelijk worden directe
belastingen geheven, waarbij de on-
en iMiivarmiogendtMi worden ontzien
en de groote gezinnen belangrijk meer
vrijstelling of aftrek genieten.
jeleidel
directe
behoeften.
d Invoering van verteringsbelastin
gen op middelen van genua* en weel-
e. Storke vermindering van de suc
cessiebelasting bij vererving in de
rechte lijn.
telhng of aftrek genieten.
Geleidelijke .afschaffing van in
de belastingen op eerste levens-
de s
staats.
politiek.
temming van de opbrengst
lessiebelastimg voor delging v
van
van
en voor actieve welvaart-
g Aanvaarding in het Bezoldigings
besluit van het beginsel, dat aan het
personeel, dat direct of indirect door
liet rijk bezoldigd wordt, en aan het
send-rijks personeel een mens oh waar
dig bestaan moot worden gewaarborgd
h Krachtige bezuiniging in alle tak
ken van staatsdienst ook door beper-
kifife zonder schade voor den dienst
van het personeel.
i. Krachtige medewerking met de
plannen van den Volkenbond, mits
deze met de voorstellen van Benedic
tus XV volkomen overeenstemmen, ter
gelijktijdige en wederzijdsche vermin
dering van bewapeiuwgeu en ter op
lossing van intei nai.iondiie gescnillen
door scheidsrec.i.eriijke uitspraken en
ter vaststelling vuil dv hieraan te ver
binden sancties.
5. De organisatie van leger en vloot
dient beperkt te.zijn lot hetgeen nou
dig is voor de hauohaving de opentm
re orde 111 Meaerlanü en de overzee-
sche gewesten, zuiks ais uitvloeisel,
vun een internationaal te treffen over
eenkomst, mits -overeenstenumend met
ue voorstellen van Beneoictus XV,
welke volgons de verklaring van kar-
uinual Gaspari bedoelen Afschaffing
van den dienstplicht door een over
eenkomst tuaschen de beschaafde Na
ties. oprichting vfm oen arbitragebol
011 instelling |hm <jpn idii.vei'seeten
L-Ojoot tegen de y natie, wejtke den
dienstplicht weder zou willen invoe
ren en weigeren zou, een ïnternntu,-
nale kwestio te onderwerpen aa i liet
ai bitragehof, of niet deszelfs uitspr e.K
genoegen te iienion.
eree«iiging van de departementen
van oorlog en marine.
tb Maatregelen tot versterk-»y? van
het Neuerlandsdi productievermogen,
echter slechts dun door het middel
van do heffing van invoerrechten en
door invoerverboden, indien dit 1.00-
dig is tot afweer van het gevair '.an
maarregelen en omstandigheden imjiet
buitenland, die kunnen leiden tot ver-
nie'.iging van levMiskraolilige. titelen
onzer produotie.
7. De wet sdheppo de mogelijkheid,
de bedrijven te vormen tot publiek
rechtelijke lichamen.
Nederlandache ingenieurs in Turkye.
Voor de Keirstuij» vertrok de heer
H. ue Roode, uirecieur van Ge-
meentewetrken van Rolierdai.i. naai
tonstantinopel en Angora om üe 1-urlt-
scne regeering van au vies te dienen
in zake den aanleg van naveuwerkeu,
alsmede de aansteil.ng van ingenieurs
die deze werken v.our bodoelue legce-
ring zouden uiivoeien. Na een ver-
bliji van ruim1 a weken is de lieer
De Roode wederom te Rotterdam te
ruggekeerd en heeft zijn werkv.a-.imlie
den hervat. Omtrent het doel van zijn
rois (loeide hij mede, dat nog nieis
deiinitief» is vastgesteld. ilijYnad de
toestanden aldaar zeer pr.mitief be
vonden, zoodat ue iurkscne it gee-
ring, die de nieuwe havenwerken wil
de doen uitvoeren, groote sommen Ji I
moeten besteden om- de voorgesleide
werken uitgevoerd te krijgen- De lieer
ite Roode aal voor de noodige inge
nieurs zorgen, doch heelt zelf nog
geen beslissing genome*, ol hi; :.i dan"
met het aanbod van de iurkscne :t
geering om naar lurkije te gaan zal
aannemen.
Woterleidingplonnen in midden-Zuid-
lll verband met de aanhangige plan
nen tot den aanleg van een drinkwa
terleiding in M idden-Zuid-H olland hiel
den vertegenwoordigers van de ge
meenten Fijnacker, Nootdorp, Zoeter-
meer, Z/egwaart, Le venhui zien, Bleis-
wijk, Berkel, Benthuizen, en Moerca-
pelle te Zoetermeer een vergadering.
lot voorzitter van tie wai.erteidiug-
eomimissie werd benoehiJ" de heer F.
S. G. Bos, burgemeester dier gemeen
te, tot secretarLs mr. Helmstrijd aji tot
leden, de burgemeesters van de ge
meenten Pijnacku.-, Bleiswijk en Bent
huizen.
Proi. ir. C. K. Visser, hoogleeraar
aan de i'echn. Doogeschool te Delft,
die liet plan voor den aanleg van de
waterleiding ontwierp, werd tol advi
seur benoemd.
D© Rotterdamsche bezuiniRing.
be Kolterdanjsche Raad heeft niet
2d tegen 20 stenunen aanvaard net
voorstel tot wijziging van de arbeids
voorwaarden der gemeente-ambtenaren
voor zoover niet werkzaam bij de po
litie of bij het onderwijs.
De maatregelen van B. en W. om
vatten
invoering van de 48-urige werkweek
vertiooging van den teeltijd, waar
op tiet manim'um-suiaris wordt toege
kend, van 21 tot 2d jaar
herziening van de salarisregeling
voor het jeugdige ambtenaren perso
neel
afeet ia ff ing van oontingitoeelag voor
verplegend personeel, dat op het tijd
stip van invoering van dezen maatre
gel in tijde Lijken dieust is of na dat
tijdstip nieuw wordt aangesteld
verlaging van den continutoeslag
voor alle ambtenaren.
GEMENGDE BERICHTEN.
De moord op den makelaar Husch.
Het Volk deelt nog enkele bijzon
derheden mee omtrent de aanleiding,
die er voor de Amsterdamsche recher
che was, de zaak van de' verdwlining
van den makelaar Busdti opnieuw ter
hand te nemen.
Ongeveer vier maanden geleden
kwam van de Haagsdhe recherche net
bericht, dut daar een anonieme brief
was ontvangen, waarin werd meeege-
deeid, dat de moordenaar van mr.
Wijsman dezelfdo zou zijn als degeeu,
die schuldig is aan, de verdwijning
van den koopman Busch, 11a diens be
zoek aan den hoer Van M. op den
Overtoom. Iedere verdere aanwijzing
ontbrak en na overleg met de justitie
is de recherche op zeer voorzichtige
wijze in de Overtoom-zaak aan hel
speuren gegaan. Resultaat leverde dit
echter niet op en gedurende een aan
tal weken liet men de zaak ruston.
Totdat nu ongeveer drie weken ge
leden een ingezeto van Amsterdam
een anoniemen brieif tussöhen zijn cor
respondentie vond, klaarblijkelijk af
komstig van denzelfden persoon, die
naar ao Haagsche recherche geschre
ven had. In dien tweeden brief stond
evenwel iets, waaraan de opsporings
ambtenaren meer houvast hadden. Kr
werd ln gezegd, dat, als men zou gra
ven onder den grond in de garage
aan den Overtoom en men bleef daar
bij in de buurt van een bepaaldelijk
aangeduide plek, men zonder twijfel
het lijk van den vermisten Busch zou
vinden. Verder werd in dezen brief
de thans gearresteerde bouw-oiïdernu.
mer ais ae dader aangewezen. Au,
plaats, waar nun zou moeten graven, 1
werd een putje Vfüor waterloozmg m
de garage genoemu. Kr bevinden zich
ovenwei eenige van uie afvoe:putjes
in den vloer, vandaar dat, toen de
recherche j.l. Vrijdag met de uitgra
ving van den grond begonnen is, er
niets werd gevonden, maar men Za
terdagmiddag na- volhardend werken
op Iedere piek, waar zich oen put-
trooster bevond, hel onderzoek met suc-
cea bekroond zag en het lijk van den
vermiste voor oen dag kon worden
gehaald1.
Verder wordt nog gemeld dat net
onderzoek van lu.siilie en politi" in
vollen gang is. Het spreekt vanzoit,
nat men, zoolang de verdachte W.n
M., ondanks de zeec be&Jwareiide aan-
wy zing en welke er tegen hem' t.e- 1
staan, blijft ontkennen, met de groot
ste omzichtigheid le wera moet gaan
Het is de politie gelukt, de werk
lieden op te sporen, die destijds in
het perceel gewerkt hebben, en ui'
hun verklaringen moet gebleken zijn,
dat het maken van de betonplaat en
de zinkput behoorde tot he! plan van
inrichting van de vroegere garage tot
zeepfabriek, waarmee dan zouden ko-'
men te vervallen het vermoeden, dat
dit werkje is uitgevoerd met de be
doeling, een lijk te verbergen. Van
do toevallige oms andigheid, dat tiet
gat in den vloer er was, hooft degeen
die het lijk er verborgen heeft, ge
bruik gemaakt. Doordat oerst boven
de krat, welke hot lijk bevatte, grond
is gestort, hebben ue betonwerkers,
die er daarna beton gestort hebben,
niets bijzonders opgemerkt.
De AmBterdaniBche recherche is er
nog niet in geslaagd te weten te ko
men wie de briefschrijver is van den
unonitmen brief, die aanleiding is ge
weest tot het ingesteld' onderzoek in
ue garage in het pand Overtoom 25.
Een tweetal 'bouwvakarbeiders,
en de K., is gisteren in het kabinet
van denv rochterooumidssaris gehoord.
Deze hebben zich niet vrijwillig aan
gemeld, docih zijn door de justitie ont
boden. Zij zijn aau een streng ver
boor onderworpen en er - is mede na
gegaan of hier soms medeplichtigheid
111 het spel is. Zij zijn voorts naar de
garage aan den Overtoom geleid ten
einue inlichtingen te verschaffen over
't werk, waaraan zij hulp hebben ver-
leenn. Aan nun verklaringen wordt,
wet eenige waarde geheéht.
Het aantal personen, dat inlichtin
gen kan verschaffen, altnans meent
zulks te k,unnen aoen. is zeer groot.
Allen worden door den conwui-saiis
van de recherche ontvangen, maar
weini" nieuws is hierbij gebleken.
Een praatje, atkymstig uit den Haag,
als zou er verband bestaan tusscnen
andere moorden en den aanslag op
Busöh, sdhijnt uit den duin» gezogen.
frien ander feit is gebleken. Dit is,
dat Bus oh van. advies heeft gediend
tijdens den bouw van de garage. Hij
is er tijdens den aanbouw herhaalde
lijk geweest en een feit is, dat de
Werklieden hem vau, gericht kenden,
bug en nacht houdt een reviheröheur
de garage de wacht
Le N. R. Ct- vernam nog eetiige
bijzonderheden over den verdachte v.
M.
Kort na 1920, zoo sJirijit men aan
het blad, toen hij de bekende moei
lijkheden met den nieuwen eigenaar
van het perceel Overtoom 23 gehad
had, heeft van MAmsterdam verla
ten. Aanvankelijk heeft hij zich toen,
geheet berooid, met zijn gezin, be
staande uit vrouw en drie kinderen,
gevestigd te EguonJ. Ook daar so.iijnt
'Hij wederom verschillende anderne-
ïngen op touw 1e hebben gezet om
r financieel bovenop te komen, met
het averechtsehe resultaat, da} hij zich
er hoe langer hoe dieper inwerkte.
Zijn verblijf is in dit dorp althans
niet van langen duur geweest; op een
goeden dag is hij er met de Noorder
zon vertrokken, achterlatende 'n groot
aantal sohuldeischers, zoodat men daar
les behalve over hem te Opreken
IS 1
Zijn vrouw ging met de kinderen
naar een plaats in de buurt van Pur-
merend, waar haar vader en moeder,
een zeer welgestelde boerenfamilie,
woonden, en zij vond bij dezen on
derdak. Reeds vroeger was de sdhoon
vader met belangrijke bedragen bijge-
5esprongen, eenmaal zelfs op zeer
crachtige voorspraak van den make
laar Busch, die hem wees op den el-
lendigen toestand waarin zijn dochter
kleinkinderen verkeerden. Kort 11a
do vrouw en de kinderen verscheen
ook v. M., die kwam vragen om nu
ook den nieuwen Augius-stal te Eg-
mond te redderen, muair de oude boer
was daartoe thans niet bereid.
Daarop heeft een van diens zoons
ngeboden, een nog in het bezit van
M. zijnd en zich te Egmond bevin-
de)iKt ameubd^eanent ui onderpand te
nemen voor een leening van f 1600,
waarmede dan do Egniondsohe schuldL
eisöhers tevreden zouden worden ge-
si'.eld.
In Egmond aangekomen werden zij
dooi oen groep schuldeisohers niet
heel liefelijk oiatvaaigen. Het gezin
van v. M. heeft sindsdien zijn intrek
genomen bij v. M. schoonouders, later
/.ou hij zelf er bij komen, maar reeds
toen waren dezen daar minder opge
steld. Telkens kwam v. M. in dien
tijd bij zijn schoonvader om geld; het
is bekend dat deze hem nooit alleen
wilde ontvangen en er steeds voor
zorgde dat bij deze bezoeken een ir
,ner arbeiders aanwezig was.
Na eenigen tijd werd de oude
schoonvader ziek, en, blijkbaar zijn
einde voelende naderen, ontbood hij
v. M. en deelde hij hem mede dalt hij
voor hem, in het belang van zijn doch
ter, schoonschip wensente te maken.
Zijn vordering op den schoonzoon be
droeg f 73.000. Hij wilde deze schuld
doorhalen mits v. 'M. een bedrag van
f 25.000 wilde storten. Deze zettde
daartoe bereid te ziin, maar toen het
er op aalikwam bleek hij slechts
f 15.000 te kunnen betalen voor de
jcricoienue f 10.000 teeaenae hij een
»chula bekentenis.
Na hei overlijden van zijn schoon
vader trok v. M. met zijn gezin in bij
do schoonmoeder, die een groote villa
hewoajuie in den l'urmer, tuaschen
Purmerend en Mum. Deoe villa had
v M. daar indertijd voor rekening vun
rijn schoonouders gcbou*j*|.
Het duurde met lang 11a de komst
vun v. M. of geen der arbeiders, met
wie hij voortdurend oneeuigheid had,
wilde langer blijvenachtereenvol-
l/ens- vertrokken zij en gingen bij de
voorns der oude vrouw in dienst, zoo-
Uat deze ten slotte alleen mei. v. M.
en diens vrouw en kinderen in het
i/ruote hiüis aohterbleeJ. Eenigen tijd
heeft zij een politie-agent van Purme
rend .hij zich in huis gehad daar is
wel eens de veronderstelling gemaakt,
tlat eenige vrees voor tiaar schoon-
£0Oi- hieraan niet geheel vreemd is
ueweeet. Ten slof.e heeft aij Purme
rend metterwoon verlaten en zich te
Baarn gevestigd,
Gedurende zijn verblijf te 1 urme-
mid heeft v. M. eenige malen met de
politie aldaar te djjen gehad. Den
eersten keer ging het om een tegen
hem door zijn schoonmoeder ingedien
de aanklacht wegens oprichting, wel
ke echter met toi een vervolging ge
le 10 heeft. En nog slechts enkele
maanden geleden heeft de politie op
dracht gekregen, hem te hooren over
oen andere zaak, welke niets had te
maken met die waarvoor hij thans is
aangehouden. Ook in deze zaak is het
onderzoek nog gaande.
Noor him til terugkeerende postduiven.
Een treffend voorbeeld van het in
stinct van postduiven om hun oude til
te kuiuven vinden wordt vermeld in
de Engelsche bladen. Twee zulke dui
ven waren door een houder te New
tonmore lnvernessshire (in het noor
den van Schotland) verkocht aan
iemand in Essex (zuidoosten van Eu-
gelrnd)Toen de man in (.ingeland,
na de duiven een paar dagen in he
hok te hebben gehouden, de vogels
losliet, in de verwachting, diat ze weer
bij hem terug zouden komen, bleek,
dat zij niet terugkwamen. Vier dagen
later waren zij te Inverness terug. De
reis had hun blijkbaar groote moeite
gekost, want zij kwamen in een staat
van groote uitputting tu Inverness
aan
Het kunstbeen.
De N. R. Ct. verieR hot volgende,
te Rotterdam' voorgevallen
De heer op de nets trok de aan
dacht er was iets vreemds aa.'i i'tm.
Kinaeren bleven staan en staarden
hem na, terwijl hij statig voorbij ped
delde. Blijkbaar had hij al heel wat
meegemaakt ui zijn leven. Het pein
zende van zijp gelaat deed1 raden, dat
hij een man was van veel eruuitie,
vai een waarao.itige innerlijke be
schaving. De olik van zijn oog was
irappam-dialiaanscn van Z.uidei,.jk-vu-
rigo somberheid. Men zou hem m Flo
rence hebben hunnen ontmoeten; maar
nu reetr hij langs den Shiedamsenen
Weg
Z,ooafs feeds in oprechtheid werd
neergeschreven, staarden de kinderen
op straat hepi 11a. Maar niemand
zelfs de baldadigste onder de rakkers
niet riep hem wat na. Oudere me«-
scüeu keken
eene
langs de fiets
te hij traag en moeizaam. Zeker kwam
nij van ver. Een oorlogsinvalide? Een
man met een kunstbeen?
Blijkbaar was hij aan liet eind van
zijn rit. Hij stapte af op het eene
been, welks knie- en enkelscharnie-
ren nog goed functionneerden.
Als een kind op stelten, dat er maar
één gebruikt en de andere onder den
arm houdt, hipte hij naar de voor
deur. Dat deed hij vlug Italianen
zijn dikwijls vlug.
Er was nog altijd belangstelling van
kinderen en ook do winkeliers en
winkeliersters uit de buurt keken. De
lieer haalde een huissleutel uit den
zak en opende de deur. Hij stond nog
op één been en het andere beugelde
als een zware, massieve olifaaitpoot
boven de straat. Oef de deur was
open l L)e huppelende heer en de
fiets waren binnen de menigte voor
de deur verspreidde zich snel. Inmid
dels hipte de hinkende heer hoog er.
Het was een heel hooge trap en 'Doen
hij op het eerste portaal stond was
nij zoo moe, dat hij het kunstbeen
even moest steunen. Ha, daar be
kwam hij van hij wisohte zich het
zweet van het voorhoofd, zuchtte eens
en mompelde iets, dat weinig Itali-
aansoh, doch erg nationaai-HoUandsch
klonk.
Boven aan de trap hoorde hij een
deur opengaan. Een vriendelijke stern
riep angstig „Manlief ben jH het
boo kom je al zoo vroeg thuis Er
is toch niets
„Neen I" wide de heer uit den
oorlog, en hij wilde zijn weg naar
boven voortzetten.
Maar hij kon niet, het kunstbeen
kleefde op het portaal vast. Mevrouw
kwam hem tegemoet maar het been
zat soliede gecementeerd.
„Maar, man, wat heb jij uitgehaald?
kreet de dame vol ontzetting.
hitusschen was ook de werkster ten
'ooneele vereohenen.
Het bleek dat mijnheer solide vast-
pplakt zat aan den vloer, d.w.z. liet
kunstbeen zat er aan vast.
dMaar God, man dat is teer 1"
„Ja 't is teer, mevrouw, allemaeh-
hg nog an toe I" viel de werkster bij.
net wès teer. De heer had aan
Joord van een schip in het ochtend-
iSf* (j' 81? '««onwoardiB ook sulke
'«mme, druilige, donkere dagen) een
open vat met teer aangezien voor een
Besloten vat.
Hij was er met het eene been tot
balverhoogte de dij in gestapt. De rest
begnjpt men. Of eigenlijk begrijpt men
re«t nog niet. Want wèl is nu *er-
siaard hoe de heer aan zijn kunstbeen
**ain, en ook waarom) hij met dat
eeen op rijn eigen trap vast zat. Maar
Qa n[& 008 IOS' UOg taugé
nem wai na. uuu«ie uwai-
1 lichtelijk bewogen het
hing stijf en loodzwaar
>ts met het andere trap-
Mevrouw en ue werkster beaeieu
mijnheer lang, kritisch en met wat
men noemt een vertkeLgenden blik.
Maar dat vond majlheer niivderlijk, en
hij zeide dat ook. Kort zei hij het,
en ook wei krachtig. Mevrouw be
greep, dec er hier belangrijke presti
ge quaesties aan de orde kwaqieu. De
werkster kreeg een wenk om zich te
rug te trekken. Zij trok zioh terug
maar in de keuken hoorde zij, hoe de
conversatie op de trap geeiumeerü
werd. Mevrouw sprak lang- eu goed
mijnheer sprak kort, maar ook' niet
slecht.
Toen ging mevrouw uit. Het kuiu'-
been riond uog op de trap en mijn
heer zat er nog aan.
Toen mevrouw terug kwum wus zij
niet alleen. De timmerman volgde
haar en üe ververHet kunstoean
werd opengebelteld, de sdhoenveters
werden doorgezaagd, waarna de heer
uit zijn broekspijp kon worden getild.
Goed muur, dat de werkster zich 111
do keuken verdekt luid .opgesteld,
want mijnheer was, zooels hij ijlings
de vlucht nam in de badkamer een
ietwat zonderlinge veirsohijning.
Het mishandelde kunstbeen stond,
wel is waar geschonden eu gekorven,
overeind op het trapportaal. En ter
wijl mevrouw 111 de badkamer liaar
man mot benzine, petroleum en lei
pentijn weer blank trachtte te krijgen
(rij hielden niet erg van Negers) svervl
er op het trapportaal overleg gepleegd
door werkster, timmerman en schilder
Het karweitje bleek nog niet zoo
eenvoudig.
RADIO-NIEUWS.
Concerten van heden.
7 u. 20 Londen. Tijdsein van de Big
Ben en nieuwsberichten. Lezing door rev.
dr. J. H. Linton, bisschop in Peraië over:
„Some impressions of persa."
7 u. 60. Londen. Raadiprogramima door
bekende kunstenaars, waarvan de namen
der stuiken en der uitvoerenden door de
luisteraars moeten geraden worden. Voor
de beste inzenders geldprijzen. B i r -
m i n g ha m. Gevarieerd programma voor
orkest en bariton. Voordrachten„Storm
and calm" door Joseph Lewis. Bour
nemouth. Concert uit werken van Liza
Lehmann voor koor .orkest .sopraan, alt en
tenor. Card if. Orioetnummers en
sopraan-solo. Newcastle. Militaire
muziek, soio voor mezzo-sopraan en optre
den van duetoisten. Aberdeen. Quar
tet-mummers, orkest-muziek en piano-eolo.
Glasg ow. Concert voor orkest en
quartet. Opvoering van „Marjorie meets
her fafte", door Malcolm Wateon.
9 u. 20. P a r y s. GaJa-ooncert, georga
niseerd door „Le Matin" met medewerking
van de dames Mariai Antonietti, Anmone
Ceixlan, Marie Oharbtwmel, Magdeleine De-
pas, Ritter Ciampi en Paulette de Vouzy
en den heer Marcel Rodrjgo (zang), de
heeren Fernand Depos, Rogtnoui en Marsac
en de dames Edmé© Quercy, Marie Jeanne
Rouvray en Céeilia Vellini (voordrachten),
Antoinette Rico (piano), Charles Scringes
(viocï) en orkest.
9 u. 50. Londen. Greemjwich-tydaedn en
nieuwsberichten.
10 ua 20. Londen. Savoy jazzband.
Br u ss el. Nieuwsberichten.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL.
Programma voor Zondag 18 Januari 1925.
N. V. B.
Afdeeling i ie klasse.
Amsterdam Blauw Wit—HbO.
Den Haag Quick—Keijenoqrd
Hinversum 't Gooi—Abc.
Haarlem Haan emu—Sparta.
Zaandam ZFC—Unitas.
Afdeeling II le klasse.
Rotterdam VOC—RCH.
Don Haag HVV— Stormvogels.
Rotterdam Excelsior—HBS.
Haarlem EDO—Ajax.
Dordrecht DFC— UW.
2e klasse B.
Gouda GoudaNeptunus.
Utrecht HerculesTransvalia.
Den Haag VUC—ADO.
Schiedam SVV— Olymipia.
Utrecht Kam-pong—St. Hooger.
3e klasse A.
Rotterdam- SiOD-RVC.
Alphen a.d. Rijn: Aiphen—Boedegr.
3e klasse C.
Den Haag ViOS—DVC.
Rotterdam SaturmusSchoonhoven
Den Haag VDS—Celeritas.
4e klasse B.
Rotterdam WESCO—ONA.
Gouda GSV—DCL.
Dordrecht Fluks—Sliedrecht.
Reserve 2e klasse A.
Gouda Olympia 11—SVV II.
Den Haag ADO II-BMT II.
Leiden ASC II—Quick II.
Reserve 3e klasse A.
Schiedam: H.-DVS III-VUC II.
Schiedam SVV III—Lugdunum II.
Afdeeling III le klasse.
Enscheué Enech Boys—Wageningen.
Nijpegen Quick—Go Ahead.
Deventer UD—Heracles.
Hengelo Hengelo—Enschedé.
Zwolle ZAC-Vitesse.
Afdeeling IV le klasse.
Eindhoven Eindhoven—BW.
Roosendaal Alliance— PSV.
Den Bosch Wilhelminade Valk.
Tilburg NOAD-Willem II.
Breda NAC—Bredania.
Afdeeling V le klasse.
Leairwairden Frisla—Be Quick.
Groningen GW—Friesland.
MeppeJ. AlcideeLeeuwarden.
Groningen Velocitas—Achilles.
Winschoten WW—Veendanu.
G. V. B.
ONA II-Alptóa I.
le klasse B.
Schoonhoven II—GSV II.
Gouderak I—ONA III.
Zwervers I—Haastrecht I.
2e klasse A
ONA IV—Vriendschap I, 12 uur.
Oödewrtef I-Olympla ÏV.
2e klasoe B.
Moordrecht II—GSV III.
4e klasse.
GSV IV—Oudewater II, 12 uur.
Het is de vraag of het competitie-
rad gewoon zal doordraaien. Want re-
geu eu vorst hebben elkaar deze week
afgewisseld, zoodat de velden nu niet
direct ln puike conditie verkeer en.
Derde Begro©tmK«aitting.
Vrijdag 16 Januari.
(Vervolg).
D© heer KAlMjPHUlZiKN verklaart, na
de algemeene beschouwnngen niet veel meer
te ruitten zeggen. Spr. ericent de bezwaren
over don fiinanoioelen toestond geuit en aoht
daarom pensioentoorting ook noodig.
)De heer DONKER (rJc.) wyat er op dat
de heer Van Staal hier in den Raad een
heel andere man is don binnenskamers. Hiet
lykt wel alsof hy hier voor de balie is al»
een paard dat naar de markt gaat en wat
onder zyn staart is gestoken. (Daverend ge
lach).
Spr. acht heit niet juist dat het saldo
wordt opgebruikt. Spr. ia van oordeel dat
wy op meevallers niet behoeven te reke
nen, hot tegendeel is het geval. Het is dui
delijk dat de belasting niet verhoogd kan
worden.
Spr. verschilt mot B. on W. van meening
ten aan* en van de penaóoenkorting. Naar
ispr.'s meening heeft het gemeentepersoneel
voorrechten die in het particuliere bedryf
niet bestaan. Daarom wil apr. de 5 door
de betreffendten zetf laten betalen. Spr. is
van oordeel dat dan ook een deel daarvan
benut kan worden tot bestrijding van de
kosten van de werkeloosheid
Spr. hoopt dat het voorstel met groote
meerderheid zal worden aangenomen.
De vraag op 26 Nov. gedaan inzake de
instrumenten van het Ziekenhuis had naar
spr.'s oordeel wel direct beantwoord kun
nen worden. Spr. vraagt nu wat vroeger is
berekend voor de verrichtingen en wat nu,
en hoe dit is te controleeren.
Spr. komt op tegen de wy*e waarop de
heer van Staal hier algemeene beschouwin
gen heeft gehpuden. Spr. laat zich niet diri-
geeren en herinnert aan het geval van de
«temming, waarby de heer van Staal op een
draf den heer Van Berkel is gaan halen om
zyn voorstel te redden.
Ten aanzien van de Gemeente reiniging is
spr. van oordeel, dat detze uitnemend en
economisch werkt.
De heer OVERHAND (axl) wyst er op
dat de uiteenzetting van dten heer Donker
ten aanzien van de loooen in het buitenland
onjuist is. In het Lagerhuis is daarover
ileewL Spr. zou het met bewijzen
staven. Thans bespreekt spr. dien
iloontoestand in het VnineniUuul. De landen
worden tegen edkaAr trftgefipeeld. Men
poogt daarom te komeiutot eea nivedJeering.
Spr. haalt aan een uiJflating van Mr. Kor-
tenihorst, die o.a. heqjft gezegd dat de werk
gevers een correcrtjtef moeten hebben tegen
het algemeen kijearecht.
Spr. zet zyn/bezwaren ten opzichte van
de verhouding tan B. en W. en de oommis
sie voor de Lichtfabrieken uiteen en be-
strydt het voorétai inzak© de pensioenkor
ting.
De heer OOSTERLING (r.lc) bespreekt
eveneens den financieelen toestand' en wyst
er op dat in den Raad toch een andere po
litiek wordt gevoigd d«n in het gewone le-
yen. Is er iete dat men gaarne heeft, rio-
teering of dergelyike, dan besluit de Raad
maar te leenen. Maar daarnvede gaat de
gemteente steeds dieper in den afgrond,
daar rente en aflossing moeten worden be
taald. Spr. zou gaarne nu eens precies we
ten hoe de juiste toestand is. Spr. meent
dat wat de heer Van Staal doet, feitelijk
is een propaganda voor zyn party. Spr.
herinnert aan een speech van Domela Nieu-
wenhuis nu een 50 jaar geleden. Alles was
toekomstmuziek en zoo is het nu nog.
De heer ZANEN (vai.) is van oordeel dat
wanneer juist is, wat de heer Potharst heeft
beweerd, dat er een zoodanig groot over
schot komt uit de belastingpenningen, dat
deze begrooting dan niet in orde is en het
te veel gèraamde belastingbedrag van 3 ton
dan er af moet. Die begrooting Van dan
zóó niet worden goedgekeurd. (Algemeen
gelach).
De VOORZITTER: Welk bedrag ia te
veel
De heer ZANEN (val): De heer Potharst
heeft het gezegd en die moet het don maar
aantoonen.
Spr. maakt ook een aanmerking op de bar
lans van het Ziekenhuis. Het is spr. geble
ken, dat daarop een verschil is aan te wy-
zen van 150.000 met den werkelyken toe
stand. Ook met de wyze waarop het zie
kenhuis rente ontvangt en betaalt, kan spr.
zich niet vereenigen. Van het nominaal be
zit van 319150.dat een feitelyke waar
de nu heelt van f 1914®0.wordt 3
rente genoten ad ƒ9674.50, terwyl van ge
meenteschuld 6 moet worden betaald
of 11489.zoodat op het geheel per jaar
nog f 1D14.90 moet worden toegelegd. Spr.
noenVt dat niet juist en verzoekt inlichtin
gen daaromtrent.
De zitting wordt nu verdaagd tot des
avonds 8 uur.
ONDERWIJS.
Na vier Jaar geiykstelling.
Het om de veertien dagen verschijnend
blad1 JRet Onderwys", dat het orgaan ia
van de Vereenigang van Hoofden van Scho
len in Nederland, publiceert in zijn laatste
nummer het eerste gedeelte van een inlei
ding, die ter December-vergadering te Arn
hem van de Gowesteiyke Vereeniglng Gel
derland over „De Openbare School na vier
jaar geiyketotUng" w gehouden door den
heer L. Nooter.
De inleider stelde de vraag aldus:
„Wat moest het gevolg zyn van 't by-
eenpersen van kinderen uit verschillend mi
lieu in ét» schoot?"
Ito zyn antwoord luitlt: dat tal van
oudtf* worden gedupeerd en wel juuat de
buste en de meest belanghebbende by goed
onderwijs.
Zy keerden de openbaift school den rug
toe en namen óf hun toevluaht tolt de by-
zoudere school, óf tot stichting van neu
trale byaondere scholen.
Zoo verrees b.v. eso dereeirate scholen
voor neut raai bijzonder onderwys in... het
roode Zaandam.
pergelyke scholen zyn van 1921 af in
uuntal en bloei toegenomen, Joc lunet in de
mate als men meende te mogen verwachten.
Amsterdam heeft slechts étm openbare
schooi omgezet in een neutrale bijzondere,
wo tal-s aanwy zing kan dienen, dat d« by
aondere sectarische school in hot by «onder
geprofiteerd moet hebben van de onveiiig-
malung der openbare.
Ziehier eenige feiten en cyfers door den
inleider medegedeeld:
Op 1 Januari 1914 telde de openbare
school 562 duizend leerlingen, de byzondere
381 duizend. De laatste dus 40 pot. van het
totaal. Op 1 Januari 1924 was de openbare
school geslonken tot 521 duizend, de by
zondere tot 564 duizend gestegen. Ze be
vatte dus 51.5 pet. van het geheel der leer
lingen. Heeft de neutrale byzondere school
van dien vooruitgang betrekkeiyk weinig
geprofiteerd, dan moet de groote winst zyn
toegevloeid aan hei sectansch onderwijs.
Dat heeft zóó getrokken, dat in Dan Haag
in het begin' van dit jaar hergroepering
der leerlingen op de openbare scholen we
gens inslinking der klaasen noodzakelijk
bleek, en de voorstanders van het openbaar
onderwys dóór het noodig oordeelden zich
aaneen te sluiten voor een actie in het be
lang der openbare school. Dit Mcta|Mch
onderwys wint in Amsterdam zoodanig*eld
dat by de e.k. Februariplaataing niet min
der dan 33 scholen geen laagste klassen zul
len kunnen plaatsen, d. w. z. ongeveer 20
van het totaal der scholen, die voor plaat
sing in aanmerking kwamen. Nu is het zeer
wel mogelyk, dat op dit verachynsel ver
minderde nataliteK in 1918 en 1919 van in
vloed is, maar de eenige factor kan dit ver
schynsel toch niet zyn.
Door den heer Nooter wordt or °P Ifo-
wezen, dat de overheveling van de open
bare naar de byzondere school echter in het
eene geval een geheel ander beeld geeft to
zien dan in het andere. Hy gebruikt voor
die „overheveling" in kleine plaatsen de
qualificatie van „dijkdoorbraak" en .over-
storting". Daar, in die kleine plaatsen,
komt de byuondere school: terstond loopt
de penbare school leeg of zoo goed als.
Daartegenover staat de beweging der
groote plaatsen; de „overheveling" doet er
meer denken aan doorzyging, doorzype-
ling; men merkt haar weinig op. De inlei
der geeft een voorbeeld uit eigen ervaring:
In een aan scholen ryke buurt van Am
sterdam werd een nieuwe hervormde -»chool
geopend. Een dubbele school, die pl.m. 400
leerlingen had, staat er 7 zegge zeven,
niet meeraan de nieuwe school af. Dat
is een niet zeer belangryk getal, een klein
percentage. Maar, zegt de inleider, onder
de ouders, die hun kinderen tot dusver aan
de openbare school toevertrouwen en ze
daar nog laten, zyn er zoo enkele aan te
wyzen, die in komende jaren hun acfe>ol-
rype kinderen naar de christelyke school
zullen dirigeeren.
Van eenigen schok is in dat geval geen
sprake, wel van langzame opdroging der
toevoerkanalen.
Ziedaar iets van de gevolgen der geiyk-
stelling. De Openbare School logt er het
loodje bij: langzaam maar zeker in de
groote plaatsen; met onstuimigheid in de
kleinere.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 17 Januari 1926.
Openbare kennisgeving.
1 Burgemeester en Wethouders van Gouda
brengen ter openbare kennis ingevolge
Provinciaal Blad no. 2 van 1926, dat met
ingang van 19 Januari 19265 legos geheven
zul'len worden tfin bedrage van:
a. 1.60 voor een- rijbewy» als bedoeld
in de Motor- en Rywielwet of de verlem-
ging daarvan;
b. 1.60 voor een nummerbewys als be
doeld In de Motor- en Rywieiwet;
1.60 voor een duplicaat van een dier
onder a en b genoemde bewijsstukken;
d. 2.50 voor een door Gedeputeerde
Staten af te geven bewijs van ontheffing
van het verbod om een of meer wegen in
de provincie te berijden met motorrijtuigen;
e. J 1.voor de verlenging van een ont
heffing als onder d bedoeld.
Zy, die voor boven bedoekte bewysstukken
in aanmerking wenschen te komen, gelieve
zich ter gemeente-secretarie, Kamer 3, te
vervoegen, ten einde aanvraagformulieren
in ontvangai te nemen en eventueele kos
ten tegel(jkertyd af te dragen.
Ijzing Prof. Veraart.
Donderdag u_s. 22 Januari zal des avonds
8 uur Pref. Dr. J. A. Veraart in de zool
Kunstmin van de Sociëteit „Ons Genoegen"
een lering houden over „Realiteit en Idea
lisme in de Vredesbeweging". De bijeen
komst gaat uit van de Jongerengroep voor
Vrede, die trachten wil, zooals reeds een
vorig maal is gezegd, om de vredeogedoch-
te van verschi Mende kanten t« doen belich
ten. Ditmaal is Prof. Veraart uitgenoodigd
en ondanks zijn beset ten tijd bereid ge
vonden een lezing te houden. De aandacht
wordt er op gevestigd, dot deze byeenkom-
aten uitgaan van jongeren, doch dat zy
door daze avonden wil beroikoa ouderen èn
jongeren. Het baatuur verwacht, dat da>«
avond de zaal Kunstmin goed beaat sol
worden, zoo niet uitverkocht. De bewyaen
vu» toegang zyn reeds thans togen 20 ct
minimum verkrygbaar by da fa. D. G. van
Vreumingeo, Wy dat raat am by da baatuurs-
lade%
Praatavond Goudacha Winkeliers-
VtereenigiiiK.
ije Goudsche WiinkeDemvercanigiing
houdt oen praatavond op Woensdag 2i Ja
nuari 1926, dsM avonds HVfc uur in Onfé
„Het Schaakbord". Behandeld zullen wor
den het Verslag afgevaardigden Congres,
vervolgens val de heer P. A. Hilfmno spee
lden over het volgende onderwerp: „Kan
•en georganiseerd Winkelier tevens afoe-
iner z(j€i van e«n werknemers Verbruiks-
Coóperatia?"
Alg. Ledjmvergadering Coop. Prod.
HaikdriHvertxatiging.
De Coöperatieve Producenten Handels-
vereeaigiivga houdt op Donderdag 29 Ja
nuari 's morgens te hoi f 11 een ledenver
gadering in de Zaal „Concordia". Aon de
orde komen de volgende punten: Statuten
wijziging. Verkiezing bestuur. Ver-
kiering Raad van Toecicbt. Verkiezing
lid financieel* commissie. Modadeekn-
g«n.
j (Zie verder Tweede Blad).
f> AMRUBR1EK.
Onder mdactie van de Damclub „Gouda",
Secretaris Steynkade 27, lokaal dar club
Markt 49.
De oplossing zal worden vermeld Zater
dag 31 Januari.
V Probleem Na 211.
Zwart achyven op 6/12, 14, 16, 19, 20,
24/26.
Wit schijven op 23 26, 32/88, 42, 48,
48/60
iVobleem No. 212.
Zwart schyven op 3, 4, 9, 16/19, 21,
23/26.
Wit schyven op 27, 28, 32/86, 37/89, 42,
43, 48.
Oplossing van probleem Mo. 207.
Wit speelt: 23—18, 40—86, 22 33,
47-41, 33 11.
Oplosaing van probleem No. 206.
Wit speelt 42—38, 36—30, 84—29,
44-40, 43—39, 37 28, 31 22.
ADVERTENTIEN.
Voor directe indiensttreding GEVRAAGD
173
1«'
ScheepsHchilder geniet de voorkeur, s. g. g-
oimoodig zich aan te meiden.
Aan het kantoor Barendubraat 21, N. V.
Scheepswerf .AKERBOOM", Boekoop.
ruim nieuw gebouwd
gruot 14 X 20 M. OPEN TERREIN
lb X 35 en u» u
Te bevragen Fluweelensingel 53.
Departement GOUDA.
over „GLOEILAMPENFABRICAGE EN
DE NIEUWE ONTWIKKELING DER
LICHTBRONNEN",
te houden door den heer 3WIERSTRA,
verbonden aan de N,V. Philip* Gloeilampen
fabrieken te Eindhoven,
Departement Gouda if
DINSDAG 20 JANUARI £025, des
avonds 8 uur, in de Sociëteit ,J)E
RéUNIE, Oosthaven te Gouda.
Deze lering zal worden opgeluisterd door
LICHTBEELDEN EN EEN FILM.
Het Bestuur,
A GOEIDEWAAGEN Jr., Voorzitter.
Mr. C. JONKER, Secretaris,
Ooethnven 51, Gouda.
Toegangsbewijzen *yn gratis verkryg
baar by den Secretaris.