nten
ant”
1
'EN!
li
it Blad.
NiEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELI.E,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Woensdag 24''Februari 1926
No. 16085
65"Jaargang
Feestdagen
FEUILLETON.
letten I
DE MAANSTEEN.
G
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en
7 zaak,
t volgende:
5 a 10
R.
'.00.
N
15
KH00NHCK
oizonohim
Fm»
BUITENLANDSCH NIEUWS.
A
stand
ee
iduitrle Mui1*,
DEN HAAG
Drogisten.
groot deel zullen moeteft worden medege-
diagen.
De conclusie van deze uiteraard korte be
schouwing moet dus luiden, dat het voor
Betteredge”, gat hij
ma-
ik
Wat de ontwapeningsconferentie betreft,
volgens berichten uit Genève verwacht men
dat de conferentie half Mei zal bijeenkomen
en ondanks het verzet van Rusland, toch te
Genève.
den middenstand van het allergrootste be
lang is, dat het verdrag zooals het daar
ligt, niet wordt goedgekeurd.
iten en moeten daags vóór de plaatsing
1 opname verzekerd te zijn.
en van dankbare
pen.
maanden tijd in
n, die
mnoodig
dt
Spannend romantisch verhaal
van
WILKIE COLLINS.
it ontegenzegge-
0 15
0 15
4 uur
idat gij en Rachel van elkander
wijdierd blijft. Mijn eenige raad
geef haar tijd.
Ik gaf hem den brief terug,
LEN NEEMT U
U GEVOELT U
5 Minuten
punt naai voren brengen, waaraan te wei
nig aandacht wordt geschonken. De Raad
bestaat uit tien leden, met Duitschland er
bij elf. Lijken elf leden voldoende om het
Nnpreele oordeel van de wereld uit te spre
ken;-terwijl op ieder gegeven moment inde
pleehtigbte en kritiekste omstandigheden,
zes van de elf niet in staat kunnen zijn om
'hun stem uit te brengen of aan eenige be
slissing deel te nemen, omdat zij zelf be
trokken parijen zijn en het standpunt van
den Raad het standpunt van de minderheid
zou kunnen,zijn?
Het schijnt spr. dat dit te veel gezegd is
van hun loyaliteit en goeden trouw. Als er
geschikte aanvullingen voor den Raad kon
den worden gevonden, is er goede reden om
heit aantal leden wat uit te breiden, zoódat
in gevallen, waarin zoovéél afhangt van het
moreele gezag van hun decisie, deze decisie
door de wereld zal worden erkend als ge
zaghebbend.
DUITSCHLAND.
Een nationale treurdag op Zondag a.s. in
Duitschland.
Naar de Duitsche bladen van bevoegde
zijde vernemen, zal de rijksregeering voor-
schrijven, dat ter gelegenheid van den „na-
tionalen treurdag” ter herdenking van de
gesneuvelden in den oorlog op a.s. Zondag,
van alle openbare gebouwen de vlag half
stok moet wapperen. Bovendien zal in de
Zondagochtendbladen een oproep <ler regie
ring verschijnen.
President Hindenburg zal de manifesta
tie in den Rijksdag bjjwonen.
BELGIS.
De zomervacantie.
Minister Huysmans heeft uitvoering ge
geven aan zijn reeds eerder aangekondigd
voornemen om de zomervacantie te vervroe
gen. Voor de athenea en middelbare scholen
is de vacantie voor dit jaar bij wijze van
overgangsmaatregel, gesteld op 15 Juli
15 September. Het volgend jaar wil de mi
nister de vacantie stellen op 1 Juli1 Sep
tember. De regeering zal dien gemeenten
verzoeken voor de lagere scholen haar voor
beeld te volgen.
Wat 4e rechtelijke macht betreft heeft de
regeering een wetsontwerp ingediend om de
vacantie dadelijk op 1 Juli1 September te
stellen, doch de centrale sectie van de Ka
mer heeft zich ook voor deze vacantie uit
gesproken voor een overgangsmaatregel als
bij het onderwijs wordt toe gepast.
ABONNEMENTSPRIJS; per kwartaal f2,25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abenaementen worden dagelijks aangenomen aan om Bureau: MARKT 81, GOUDA.
b|j onze agenten ea loopers, den boekhandel en do postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie, Tel. 83.
ezer eey*.
behandeling.
EGD. DAT HET
KKELEN KAN
RVING’S GISÏ.
AXIMUM AAN
S6 GIST EN
IKEND IN dj,;
Minister Chamberlain voor uitbreiding van don
Volkenbond.
De ontwapeningsconferentie. Een uiteenzetting van (Jraaf Bethlen.
De ratificatie van het verdrag van Lo
carno is thans in Engeland van kracht ge
worden door de onderteekening van den Ro
lling. In Frankrijk heeft de Kamercommis—
sie voor buitenlandsche zaken met op vief
na algemeene stemmen het rapport van
Paul Boncour aangenomen omtrent het out-
werp-ratificatie der verdragen van Locar-
no.
B0 de discussie wees Briand er op, dat er
geen enkele bespreking was gehouden, be
halve over de gepubliceerde teksten. Deze
laten alle rechten, welke Frankrijk in het
verdrag van Versailles zijn toegekend, on
aangeroerd.
Ten aanzien van de toelating tot den
Volkenbond zeide Briand, dat 4e daarover
gevoerde polemiek beslist onverdacht was.
De Bond was z.i. 't beste en eenige tot oor-
deelen bevoegde lichaam in deze aangelegen
heid, welke men vrij en objectief <J°°r de
betrokken naties moet laten bespreken.
Over uitbreiding van de Volkenbondsraad
heeft Briand zich niet nader uitgelaten.
Minister Chamberlain daarentegen heeft in
een rede te Birmingham gehouden, zich
verklaard voor uitbreiding van het aantal
zetels.
De Minister begon met er op te wijzen
dat ter gelegenheid van de hervorming van
den Raad van den Volkenbond, die de toe
treding van Duitschland met zich brengt,
de onvermijdelijke vraag is gerezen, hoe de
toekomstige samenstelling van den Raad
moet zijn.
Dit of dat land heeft de eisch gesteld dat,
als de tijd voor verandering was aange
broken, zijn belang in overweging zou wor
den genomen en het zou worden toegelaten.
Wij hebben een tijd lang, waar wij op de
toetreding van Duitschland hoopten* en die
verwachtten, den Raad van jaar to^ jaar
met tijdelijke leden voortgezet, bijna alsof
zij permanente zetels hadden. De heele ma
chinerie van den Bond is stilgehouden om
©enige redenen, waarvan de toetreding van
Duitschland er één was. Veel van wat er ge
zegd of geschreven is, zou niet gezegd of
geschreven zijn, meende de Minister, als
men zich duidelijk had gemaakt dat dit
vraagstuk was uitgesteld tot de toetreding
van Duitschland en onvermijdelijk zou moe
ten worden besproken en overwogen, als er
eenige verandering werd gemaakt in de sa
menstelling van den Volkenbondsraad.
De groote vraag waar het over gaat is,
of er eenige uitbreiding van den Raad be-
hooit te geschieden, behalve met Duitsch-
land. Chamberlain wilde geen individueelen
eisch bespreken, maar hij wilde een
De middenstand en het
Belgische verdrag.
Zooals nu wel algemeen bekend zal zyn
is het Belgische verdrag, dat het tractaal
van 1839 vervangen moet, voor Nederland
zeer bezwarend. Het ligt toch in de bedoe
ling van België, Nederland te dwingen,
zware onkosten te maken om de Schelde
voortdurend en afdoende te- verbeteren ten
voordeele van Antwerpen, waardoor Rotter
dam een zeer ernstige scha’de zal worden
toegebracht. Het ontworpen kanaal Ant-
werpen-Moerdyk zal bovendien aan Rotter
dam feitelijk ,Jiet voordeel, da^ de natuur
het schonk door de betere Rijnverbinding
mej het achterland” afhandig maken. Maar
niet alleen Rotterdam, ook Amsterdam, zal
de gevolgen ervan ervaren, omdat het
slechts een zeer inferieure verbinding met
den Ryn bezit.
Wie met de levens- en bestaansvoorwaar
den van den middenstand bekend is, zal
moeten toegeven, dat de bedreiging van de
welvaart van koopsteden als Rotterdam en
Amsterdam voor de welvaart van dien mid
denstand in hooge mate funest moet zijn-
Eensdeels, omdat niet alleen de kapitaal
krachtige koopmans- en industriecentra in
koopkracht zullen achteruitgaan, maar ook
omdat de zeer talrijke arbeidersklasse op
lager niveau zal worden neergedrukt. Van
arbeiderszijde is trouwens reeds bij de
Tweede Kamer een adres ingediend om op
dien grond het verdrag te verwerpen.
Een achteruitgang van Rotterdam, en
eventueel van Amsterdam, zou niet alleen
den middenstand in die steden treffen; zij
zou noodlottig zijn voor den middenstand
van het geheele land. En er is niet veel ver
beeldingskracht toe noodig om te begrij
pen, dat die twee steden, met een inwoner
tal van 1.250.000, op het geheele land een
geweldigen economischen invloed hebben,
en ter voldoening van al hun behoeften, die
met de welvaart stijgen, ook velen daar
buiten werk en brood geven. Het is de nood
zakelijkheid, de aandacht der Regeering op
<Ht belangrijke punt te vestigen. Want de
vermindering der welvaart van genoemde
klassen der samenleving moet een achter
uitgang voor den middenstand ten gevolge
hebben, welke blijvend zal zijn, omdat het
overwicht, dat Antwerpen zal Inrijgen, duur
zaam zal zijn. Voor de economische mid
denstandsorganisatie zou hier goed werk te
<k>«n zÜn-
By dit alles komt nog, d^t de Sehelde-
verbetering en de kanalenaanleg groote en
waarschijnlijk steeds stijgende kosten zul
len (medebrengen, die door den aldus reeds
benadeelden middenstand ook voor een
Lediggang is de dood van alle frisch-
heid des geestes, van alle warmte des
gemoeds.
chale vraagstuk te verkrijgen.
Hoe onjuist dit is, blijkt reeds uit het feit,
dat de leden van de valsche muntersbende
tot verschillende politieke richtingen behoo-
ren. De ware beweegredenen van verschil
lende deelnemers aan het complot blijken
reeds uit bet feit, dat sommigen hunner
reeds maatregelen hadden getroffen om hét
geld, dat zij met de vervalsching hoopten te
verkrijgen, in onroerende goederen te be
leggen, zoodat zij er niet aan dachten 4e
vruchten van hun werk aan politieke doel
einden op te offeren, Hoe zou verder eeni
ge politieke actie mogelijk zijn met een be
drag van slechts 25 millioen francs, vodr
welk bedrag valsche bankbiljetten waren
vervaardigd. Deze vragen aJleen bewijzen
reeds, dat er geen sprake van is, dat achter
't complot eenige nationale beweging stak.
De Hongaarsche regeering heefj_ tenvolle
haar plicht gedaan en de justitie heeft zich
niet laten influenceenen door het feit, dat
ook een ambenaar van hooge positie aan
het complot had deelgenomen. De zaak zal
thans binnenkomt voor een onafhankelijke*
rechtbank worden gebracht, welk© de taak
heeft de daders te venoordeelen en volgens
de strengheid van de wet te bestraffen.
verdwenen, en ik moet gelooven, dat
de wijze, waarop zulks is geschied,
geen geheim ia voor Rachel dat zij
onder een onibegrijpel.jke verplichting
is van te zwijgen, haar opgelegd door
een of meer personen, bij mij niet
bekend, met een doel, dat ik zells
niet kan gissen. Is het aan te nemen,
dat ik mij aldus door haar uit haar
vertrouwen laat uitsluiten Zij ver
keert in een toestand van zenuwachti-
gc overspanning, welke ieders mede
lijden moet gaande maken. Ik durt het
onderwerp van den Maansteen niet
weer aanroeren, tot zij eenigszins be
daarder is geworden. Om daaraan >e
gemoet te komen, heb ik niet geaar
zeld, den geheimen poli lie-beambte (e
ontslaan. Hij zelf heeft, evenhnn ais
wij, den weg kunnen vinden in dezen
doolhof. In deze zaak kan een vreem
de ons niet helpen. Hij verzwaart mijn
verdriet en Rachel windt zich op. wan
neer zij hem slechts hoort noemen.
Mijn plii^n is, Rachel mede naar
Londen te nemion eensdeels om haar
te verstrooien, ten tweede om daar
een, geneesheer te raadplegen. Mag ik
u vragen, ons in de stad te komen
opzoeken. Beste Franklin, gij moet
evenals ik, geduld oefenen en een
geschikter tijd afwadhten. Hetgeen gij
gedaan hebt om te trachten het verlo
ren juweel terug te vinden, schijnt
Rachel in haar tegenwoordige gemoeds
stemming nog steeds ajs efHn onver.
Minister-president n* Bethlen heeft
nogmaals, thans in het voorname Engel-
sche weekblad „The Banker”, het standpunt
der regeering in de valsche-muntersgeschie
denis uiteengezet. Hy wijst er daarin op,
dat men bijna gelijktijdig op het spoor is
gekomen van bankbiljettenvervalschingen in
Hongarye Portugal, Duitschland en Zuid-
Slavie, zoodat, naar een Engelsch blad needs
heeft opgemerkt, een ware epidemie van
valsch geld in Europa schijnt te zijn uitge
broken. Aangezien de strafbare handelingen
tot zekere hoogte door de omstandigheden
in de hand zijn gewerkt, is het wel van be
lang de oorzaken van deze misdrijven na te
gaan. Wellicht kan als oorzaak worden
aangevoerd, dat de financieele inflatie in
talrijke staten, waardoor niet alleen de
waarde van het geld, doch ook de moreele
beteekenis van het wettelijke betalingsmid
del verloren ging, de sluimerende misdadi
ge neigingen gewekt zijn.
Voor Hongarije heeft de gebeurtenis
echter veel grooter beteekenis gekregen dan
voor andere landen, daar men hieruit een
wapen tegen de Hongaarsche regeering en
overheidspersonen heeft gesmeed, waarbij
men vooral den indruk trachtte te wekken,
alsof het misdrijf een politieleen achter
grond had, waarvan het eigenlijke doel was
met geweld een oplossing van het monar-
De Kruidtuin te Brussel.
Een Hollandsche stichting viert
haar eeuwfeest.
Op 25 Maart a.s. zal het, naar de corres
pondent te Brussel van de „N. R. Ct.”
meldt, honderd jaar geleden zyn, dat, on
der het Hollandsche regime, tot het aan
leggen aldaar van dne Kruidtuin werd over
gegaan. De stichters waren baron van Vel
den de Ixjmbeke, Jos. Meeuws, pastoor Van
Geel en de heer Drapier. Tot 1870 behoorde
ile Kruidtuin aan een naamlooze vennoot
schap, die hem, daarna, aan den Belgischen
Staat ovendroeg.
ENGELAND.
De hertog van York goeverneur van
Canada
Naar de Daily Express uit Ottawa meldt,
loopt daar he^ gerucht, dat de hertog van
York lord Byng zal opvolgen als gouver-
neur-generaal van Canada. Lord Byng
heeft al te kennen gegeven geen nieuwe be
noeming te zullen aanvaarden.
NOORD.AFRIKA.
De toestand in Marokko.
Nieuwe operaties aanstaande.
Het ongunstige seizoen zal weldra afge-
loopen zijn, zoo wordt uit Rabat aan de
„Temps” gemeld. Aan beide zijden van het
front maakt men zich gdteed voor nieuwe
operaties.
Abd el Kirim heeft zijn propagandametho
de geenszins gewijzigd,. Hij ageert nog
steeds door middel van vreesaanjaging.
Naar verschillende stammen, die hij weder^
om voor zijn zaak heeft gewonnen, qf die
hy belet heeft zich aan het gezag van den
sultan te onderwerpen, zendt hy eerst af
gezanten, die besprekingen aanknoopen.
Deze duren uren en zelfs heele dagen. De
afgezanten geven hoog op van de macht der
Rif fijnen, spreken van een heiligen oorlog
en doen de stamhoofden hopen op belang
rijke baantjes; zij beloven hun, dat ZÜ de
stammen onder hun bevelen zullen laten
vechten. Deze belofte vleit de Marokkanen,
die altijd begeerig zijn om te bevelen; zij
komt aan de Riffijnen ten goede, die op dit
deel van het front hun krachten kunnen
sparen en zich er toe kunnen beperken voor
de munitievoorziening te zorgen of een en
kelen keer eens wat wapens te zenden.
Als die besprekingen geen resultaat heb
ben of te lang duren, gebruikt Abd el Krim
de gewelddadige manier. Kleine contingen
ten Riffynen werpen zich plotseling op een
der dorpen waar de onderhandel ingen plaats
hebben, maken de mannen af en nemen
vrouwen .kinderen en vee mee. Het verhaal
dezer wreedheden wordt snel in de naburige
dorpen verspreid; de stammen worden on
gerust, raken het hoofd kwijt. Velen vragen
niet beter dan met rus^ gelaten te worden.
Maar wat te doen wanneer men kiezen moet
tusschen een Mohammedaan die druk uit
oefent, wiens wraak men kent, die vlak bij
I II .1111 I—
1 geeilijk© beleediging te beschouwen.
Ik kan geen versohooning vinden voor
een halsstarigheidt, welke u verant
woordelijk houdt voor gevolgen, die
niemand kon voorzien maar er s
geen redeneeren met haar. Men kan
slechts medelijden met haar gevoelen.
Het spijt mij, liet te moeten zeggen,
doch voor het oogenblik is het beter,
ver
is,
Ik1 trad naar het venster, om wat tot
bedaren te komen. De regen was over,
en wie stond daar op de binnenplaats?
De tuinman Begbie, die met ongeduld
wachtte, om het twistgesprek over de
rozen met Cutt voort lo zepen.
HOOFDSTUK XXL
Ik had het rijtuigje gereed' gehou
den voor het geval, dat mijnheer
Franklin bij zijn voornemen bleef om
te vertrekken.
De koffers, gevolgd door hemzelf,
verwittigde mij, dat hij ditmaal ton
minste een vast besluit had genomen.
„Gij gaat dus heen, mijnheer?” zei
de ik. „Waarom nog niet een paar
dagen gewacht en juffrouw Rachel nog
eenmaal kans gegeven.”
Mijnheer Franklin scheen al net
vreemde vermis verloren te hébben,
nu de tijd1 daar was om afscheid te
nemen. In plaats van mij te antwoor
den, reikte hij mij den brief over,
welken hij van mevrouw ontvangen
had De inhoud kwam veel overeen
met dien van den mijnen. Doch er
stond iets in omtrent juffrouw Rachel,
hetwelk de verklaring behelsde van
'mijnheer Franklin’s vasthouden aan
zijn besluit.
„Gij zult het misschien vreemd vin
den (zoo schreef mevrouw), dat ik
niet meer aandring op openhartigheid
bij mijn dochter. Een diamant van een
waarde van twintig duizend pond »s
Ik wuerp hem de ohèque over
tafel toe.
„Gelooft gij in dat gedeelte van me
vrouw s brief vroeg ik verontwaar
digd'.
Cuff keek naar het papiertje en trok
zijn droefgeestige oog en op, als in
bewondering voor de mildheid van
mijn meesteres.
„Dit is zulk een edelmoedige beloo-
ning voor mijn diensten”, zeide hij,
„dat ik mij genoopt gevoel er iets
voor terug te doen. Ik zal het bedrag
van de som in mijn geheugen bewa
ren, mijnheer Betteredge, tot de tijd
komt dat ik er weer aan denken
moet.”
,,Wat bedoelt gij vroeg ik.
..Mevrouw heeft voor het oogenblik
dé zaak zeer handig lot een einde
gebracht”, hernam hij. „Maar dit ta-
mftlteschandaal is van de soort, welke
weer voor den dag komt, wanneer
men zulks het minst verwacht. Er zal
nog wel eens een onderzoek in het
werk nxieten worden gesteld, voor de
Maansteen veel maanden ouder is.
„Cuff, ik beschouw die laatste op
merking van u als een beieediging
voor mevrouw en haar dochter.
„Mijnheer Betteredge, beschouw ze
als een waarschuwing voor u, en gij
zult dichter bij het déél aijn.”
Boos en opgewonden ata ik was,
wist ik toch niet, wat daarop te ant
woorden.
(■Oi nSCIIE Uil KAM
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda omstreken (behooreode tot den beaorgkrin»)
1—5 regels 1.80, elke regel meer 0J|5. Van buiten Gouda en dan bazorgkring-
15 regels 1 55, «Ike regel meer 0.80. Advertentiëo in het Zaterdagnummer 29
'.jjriag op den prtje. LiefdadigheidB-advertentifea de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 regels ƒ2.05, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentign en ingezonden mededeelingen bü contract tot wer gareduceer
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tueschenkomst van aoliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agent
tan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van
ik gaf hem den brief terug, ten
zeerste begaAn met hem, want ik wist,
hoeveel hij van van mijn jonge juf
frouw hield, en zag, hoe hem' de me-
dedeeling harer moeder getroffen had.
I Gij kent het spreekwoord, mijn
neen”, zeide ik „Wanneer do nood
öp het hoogst loopt, is redding nabij”.
Mijnheer Franklin vouwde den brief
zijner tante op, zonder veel acht ie
Slaan op hetgeen ik zeide.
„Toen ik met dien verwenschten
diamant uil Londen hierheen kwant",
sprak hij. .geloof ik niet, dat er ge
lukkiger huishouden in Engeland was
te vinden dan dit. En zie nu eens.
wat ervan geworden is.
Herinnert gij u dien- ochtend Mj
het drijfzand? Wij spraken over mojn
oom Hemcastle en zijn diamant. D©
Maansteen heeft de wraak van den
Monel gediend. Betteredge, op een
wijze als hij nooit gedroomd heeft.”
(Word! vervo’^d).
59)
Na lietgeen tusschen den inspecteur
en mij is voorgevallen, geloof ik, dat
“d in kennis moet gesteld worden van
k6tgeen mijn dochter heeft gezegd.
Löes hem mijn brief voor en overhan
dig hem de chèque, welke ik insluit,
e® van aJle verdere diensten ont-
ne’ m<>et ik er 81echts bijvoegen,
overtu*8d ben van zijn schran-
en goede trouw nog meer
ter houd ik. mij verzekerd, dat de
2®étandigheden hem in dit geval op
‘"Rottige wijze misleid hebben.
ik har e*,11Jdi£de het schrijven. Voor
vnJL6®’, chèque ter hand stelde,
te hij iets had aan
w merken.
niet tot mijn verplicti-
jyW’2n’Jnheer
ken ..aanmlerkingen te
Tk’ waa™«le
E
I