vrouw lE’S laden ,ne i NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Woensdag 6 Mel IS2B Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen CHIJNT □rnaamste >aar. AMEN ‘•■pondentla 8 S IN DE KWALI- IT DE TWEE HANSEN BB»Jaargang BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU WERKERS OUDERKERK, OU DEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en* f 1.25 .«WETENSCHAPPEN Ir. H. B. S. UDA 408 CENTS FEUiLLETOB. 908 80 (Wordt vervolgd). De vrouw is een raadsel. Daarom ziet zij zoo vaak, in den spiegel. idel, ËIOCj EREN ling de sniging van (Nadruk verboden). Een roman uit onzen tijd Uit het Duitsch van PETER ROSEGGER. Bewerkt door P. WESSELINK—v. ROSSUM. 'S is gekomen: veel meer dan it aandacht geschonken aan de hear produc- dat menig ten <)p 3 Mei hebben in Frankrijk de gemeen teraadsverkiezingen plaats gehad. De af- loop daarvan is niet geweest, zooals het bloc national dien had verwacht en gewenscht Wel zijn de definitieve resultaten nog niet bekend aanstaanden Zondag moeten er verscheidenen herstemmingen plaats heb ben maar reeds nu kUn worden gezegd dat het linksche kartel een .goed figuur heeft gemaakt. Terwijl bij de vorige gemeente raadsverkiezingen, die in November 1919 werden gehouden, de nationalisten aardige GOIIISLIIE COtRANTT leiude omlaag iu een dulspeet, waar ouder frauibozen- en braamstruiken een beekje kronkelde. Bij dit water kwam een betere weg uit het Melk- stubendai omhoog. Ingeeloten lussolien rotsnellingen ging hij steil omhoog langs een daarvan voerde de weg we der door twee losse steenen en het roode merk teek en was op platte stee nen aangebracht. Nn en dan ontmoet ten onze wandelaars boeren in zon- dagsgewaad zij hadden op hun hoed of op hun borst kleine bouquet jes van wijnruit. Eindelijk ging men over een berg rug, waar de tot nu toe afzonderlijk staande, knoestige en half verdorde pijnbooróon ophielden en het kale kreupelhout begon. «Hier begon het uit zicht over de Zuidelijke Alpen. Ach ter lang uiige» rekte bergruggen, ver wijderde toppen en nog verder liggen •Jr ijskegels, die in den zorme-ether nauwelijks zichtbaar waren. De weg was een smal pad geworden. Het liep nu langs de stelle wanden van den Langen Grat gedurende twee uren. Bemoste weidehellingen en losse stee nen en altijd door hetzelfde. Waar nog geen enkele boom-stond, was hij kaal en vaal en knoestig. De zonne hitte was droog en hard als gloeiend staal. Zij liepen langzaam verder en zwegen. Er behoorde een sterke wil toe, om in dat gebergte naar boven te komen. En een sterke wil zwijgt. yüsch verpakt over „Het ge- LANCKER— en OLGA borduurwerk ding van een opgenomen plichten van iw wel weten dige bèschrij- Wenken en wone en ook er het vervolg uk”. ier! .ging ook te kampen tegfln ook van de zijde der nanngdoenden. Er zyn wel meer plannen .gemaakt Nederland economisch te versterken, leen Nederlandsch Fabrikaat ia Van weelde w by deze vereenigii^f en haar huisvesting geen sprake. Daarom ook wordt er niet gedacht aan een uitbundige feestviering by het tienjarig bestaan. Ruim zyn de middelen niet, waarover zy beschikt, maar met die middelen wordt gewoekerd. Er wordt hard gewerkt tegen zeer beschei den traktementen. De vereeniging maakt reclame, maar profiteert zelf weinig, te weinig, van het geen zy doet; wat zy bereikt, komt ten goede aan handel en nijverheid. Dat wordt nog door te weinigen ingezien, anders zou het ledental of het aantal contribuanten aanmerkelijk grooter zyn. Het publiek, en daartoe rekenen wjj ook d^ neringdoenden, vraagt nog te veel of te vaak: „Wat krij gen wjj vóór onze bijdrage?’’ een vraag, waarop natuurlijk geen direct antwoord te geven is. Maar indirect wordt heel wat voor deel bereikt. Aan politiek doet de vereeniging niet. Oa ontruiming van hot baaatta gebied. De gemeenteraadsverkiezüxgen in Frankrijk. Ouderdomspensioenen in Engeland. De terugkeer van Trot ski. Ruskinds economische politiek Ifti een bespreking tuaschen de burge meesters van Duisburg en Dusseldorf werd, naar het W. B. meldt, met gnooten nadruk gewezen op de noodzakelijkheid van de ont ruiming van het bezette gebied. Burgemees ter Jarre® deelde mede, dat ook neutrale stemmen reed» herhaaldelijk vastgestehl hebben, dat de rechtstoestand volkomen duidelijk is. Tijdens de onderhandeiingen destyds met de geallieerden over de ont ruiming, is in de Duitsche delegatie onder leiding van Marx in de eerste plaats op den noodzaak gewezen, dat het bezette ge bied tusschen Dusseldorf en Duisburg te gelijk met het Ruhrgebied moest worden ontruimd. Bij besprekingen daarover is door Her riot en Theunis namens hun rege ringen definitief verklaard, dat deze het er over een® zijn, dat de in Febr. 1921 bezette t streken rechte van den Rijn tegelijk met het Ruhrgebied ontruimd moesten worden. De Britsche premier heeft toen tevens ver klaard, dat <je rédenen voor bezetting van de sanctiegebieden sinds lang vervallen zyn en dat de Britsche regeering daarom op kwam voor de onmiddellijke ontruiming. Na deze formeele verklaringen bestaat geen twijfel meer, dat de ontruiming van beide gebieden tegelijk en uiterljjk 16 Aug. ax moet plaats hebben. om Al- gebleven en Me vereeniging heeft dit gevolg gehad, dat er in de denkwijze van velen een groo- to verandering vröeger wordt Nederlandsche Nijverheid en ten. Men heeft leeren inzien, Nederlandsch voortbrengsel ten minste even goed is, als het buitenlandsche artikel en heeft geleerd, dat menig artikel met een buitenlandsche naani van Nederland- schen oorsprong was. Men heeft ondervon den, hoe afhankelijk men zich, zonder nood zaak van het buitenland had gemaakt eïi men is tot de overtuiging gekomen, dat de tnillioenen, die aan werkloozensteun en ar menzorg 28 procent van alle inkomsten belasting in 1923 worden besteed en dus het belastingbedrag konden verminderen, als men Nederlandsche artikelen gebruikte in plaats van vreemde. Dat is geen bevoor- deeling van de „kapitalistische” industriëe- len, maar een algemeen volksbelang en zelfs ieders eigenbelang. Bij de sterke toe neming van het bevolkingscijfer zou ver- waarloozing en veronachtzaming van onze nijverheid tot voortdurende stijging van die 28 procent leiden, gezwegen nog van de moreele schade gevolg van werkloos heid. Zaken, die wij hier aanroeren, behooren door ieder, van hoog tot laag, overdacht te worden. De groote kapitalist en de prole tariër hebben gelijk belang bij een bloeien de nijverheid. tijg. „)jr luoe. hem' iets overkomen zijn”, dacht hij. Van den zijweg, waar de wegwijzer naar den Laazstein wees, zag het er naar beüieden woest uit. Puin en steenblokken en op de steile helling afgebroken hoornen. Langs den rand van een bergkloof liep een smal weg je, inaar boven, dat was nu hun straat. Het afscheid van ^aiunóal was met bijzonder hartbrekend. De waard gal hun brommend nog eenige aanwijzm- oen voor den weg. „Altijd maar het roode teeken volgen, dan komt u wel boven, I” De waardin lachte. Hans reikte haar bijna ondankbaar koel de hand, alleen zeide hij nog „dat het u goéd ga.” De „Sensatie” had zijn stemming geheel bedorven. Eerst gin gen zij een poosje door een kloof over het puin, daarna liep de weg kronkelend over boomwortels naar bo ven naar het steile woud. Hier en daar waar men niet afslaan mocht, was het roodblauwe teek en. Zij gin gen langzaam en met groote passen, op de manier der Alpenbewoners, ver der' en zwegen. Over het avontuur van den vorigen dag had geen van beiden een woord gezegd, geen enkel. Nu kwam een vlakke bergrug met bloemrijke weiden. Hier zag men het gletsoherveld, dat hoog op den achter grond tueechen de donkere rotsen glansde. Nauwelijks verheugde zij zich over de bereikte hoogte, of een pad ADVERTENTIEPRUS: Uit Gouda SB omrtreksn (briucreade tot das bmorgkriag): 1—5 regel» 1J0, elke regal maar 0.25. Vaa buiten Gouda aa dan Usorgfrrigg: 1—5 regel» 1.56, alka regel maar ƒ0.80. AdverteatUb ia kat Zatesdagnummer 20 Ljjelag op den prjja. Liafidadighaida-advartantilin da kalft van daa pftf*. INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN i 1—4 regale ƒ2.06, alka ragri Blaar ƒ0.50. Op da voorpagina 60 booger. Gewone advartentün en tegacondan madadaaltegan bty contract tot aear garadnoear- den prjja. Groote lettere an randan worden berekend naar plaatsruimte. Ad verten tien kunnen worden ingezonden door tuaschaokomst van «oliede Boekhan delaren, Advertentiebureau! en onze Agenten an moeten daags vóór de plaatsing aan hot Bureau zjjn ingekomen* teneinde van opname vorsekord to atla. J 69) Ondertusschoti hah Mister Piek be neden in de Wuinberookte geiagkanjer zijn ontbijt gebruikt. Het dienstmeisje beantwoordde zijn vraag, hoe ’t kwam dat op dez Alpenweiden de koeieta zulke blauwachtige melk gaven, in een tongval, dien hij niet begreep. Maar hij trok er zich niet veel van aan en hoopte slechts op de betere tijden, die hem in Chicago wachtten. Nu was de waard bij hem gaan uitten, die wel dertig jaar ouder was dan de waardin en aan wiens glad gelaat men kon zien, dat zijn vrouw hen» flink b&rbierde. Geen spoor meer van een roes. Hij stak een pijp tabak op, ge- woon als hij was, zijn gasten met boerentabak onderhoudend te beroo- ken. Het weinige, wat hij aeide, was verstandig. Hij gaf aan, hoe men het best op den Lanzstein kwam; het was m 21 andere steden. Gouda; BRINKMAN’» aria H. BROEDERS 1216 40 Wat heeft ,^Nederland«ch Fabri kaat’’ in <ktt opzicht gedaan, om hot aange geven doel te bereiken? Voortdurend is propaganda gemaakt door vlugschriften, wandkaarten, nyver- heidsfilmen, lezingen met lantaarnplaat jes en vourkf ook door het orgaan, dat er steeds op uit was om nOverheuteonderne- mingen te beschrijven en overzichten te ge ven van do be te eken is daarvan. Dut alleb kost veel geld en niet altyd was de kas zóó goed voorzien, dat voldaan kon worden aan de wenschen, die het bestuur koesterde of de plannen, die ’t tot uitvoering wilde bren gen ^want de belangstellenden waren lang niet allen belangstellenden in dien zin, dat zy als lid toetraden en de kas styfden. Het be stuur gaf wel uit, maar het financieel voor deel van zyn bemoeiingen kwam ten goede aan de neringdoenden en de handelende handelaajs* ten de induatrie, niet of zelden aan de vereeniging. Nederlandsch Fabrikaat” stelde een na tional iteitskenmerk in (V. N. F.), dat den koop er Nederlandsch fabrikaat waarborg de en dat niet gebruikt mag worden, voor dat gebleken is, dat degene, die het voert, aan alle eischen heeft voldaan. Toen na den oorlog allerlei vreemdelin gen hierheen kwamen om een plaats in on ze bedryven te zoeken, stichtte het bestuur een bemiddelingsbureau voor die betrekkin gen, waarvoor men van de arbeiderebeurzen geen gebruik kon maken. Er wordt druk gebruik van gemaakt, maar natuurlyk kan de vereeniging geen succes waarborgen. Aan het vakonderwijs bewees het bestuur een grooten dienat dobr het verschaffen of in bruikleen geven van modellen van werkstukken of teekeningen. De leerlingen en ook de leeraren komen daardoor te we ten, wat er in ons land op nyverheidsgebied gebeurt; bovendien is het bezuiniging, door dat men ze niet zelf behoeft op te doen; het zyn stukken van practische waande, en het is reclame voor den fabrikant of den ontwerper. De vereeniging bracht buitenlanders in verbinding met Nederlandsche fabrikanten en exporthandelaars, maar ook wees het menigeen er op, dat wat hy misschien zou gezocht hebbpn, wel in ons eigen land te vinden was, wat lang niet algemeen bekend bleek. Zeer belangrijk is ook de bemoeiing van het bestuur, als het blijkt, dat publiekrech telijke besturen hun bestellingen in het bui tenland plaatsen en onverdiend het vader- landsch fabrikaat doen achterstaan by het buitenlandsche. Dat is een onderdeel der werkzaamheden, dat zeer veel takt eischt; maar het i® verheugend te vernemen, dat de verhouding van het bestuur tot b.v. de rykscomimissie voor werkverruiming niets te wenschen overlaat. Wy hebben getracht een beeld te geven van de vereeniging en haar werk. Nog een paar opmerkingen mogen hier volgen. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad f 8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA, hij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijke geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int. 82; Redactie Tel. 545. Zy oefent nu| en dan critiek, ook op be- «tuunwiaden, touar duUto aooR afbrekende critiek. Er is muw-tfel eem verwpten, dat zy b.v. de ontetellende cijfer» van werkloo- zensteun openbaar maakte, \q^ar dat ge beurde dan toch mot het kennelijk doei, om die Nederlander», die nog altijd aan bui- tenlandsehe producten de voorkeur geven, te wjjzen op het belang van steun voor de Nederiandsche nijverheid en dus om de werkloosheid en daardoor de behoefte aan werkloozensteun te verminderen. Wjj hopen door het bovenstaande meni- gen onverschillige te hebben bekeend of tot nadenken te hebben gebracht. De vereeniging „Nederlandsch Fabri kaat” heeft in de tien jaren van haar be staan veel goed en nuttig werk gedaan. Moge zy door veler toetreding tot het Ud- maatechap in staat wonden gesteld nog veel meer te doen. Aan het bestuur zal het niet uan ijver ontbreken. Nsderlindsch fabrikaat. In deze Meimaand zal het tienjarig be staan herdacht worden van een vereeniging, die het groote publiek te weinig bekend is, niettegenstaande zij werkzaam is in het be lang van datzelfde groote publiek. ■Op 31 Maart 1915 is de vergadering ge houden, waarin tot de stichting van „Ne derlandsch Fabrikaat” werd besloten; en al behoort het nu niet tot de gewoonten om een tienjarige vereeniging te huldigen en al zou het zelfs den sdi(jn kunnen wekken, dat men haar géén lang leven toedacht, de herdenking van het feit der stichting mag, in dit geval volkomen gepast geacht wor den: de jeugdige jubilaris is zoo gezond als een visch; wy vernachten, dat zij oud kan worden en in krach*- zal toenemen, al zou den wij, wat paradoxaal gesproken, wen schen, dat zy niet oud behoefde te worden, doordat de gedachte waarop zij steunt, ge meengoed van het Nederlandsche volk zou zijn geworden. Maar zoover zyn wij nog niet, al erkennen wij gaarne, dat het denk beeld, dat tot haar stichting leidde bij ve len ingang heeft gevonden. In Januari 1915 vroeg /hr. C. W. F. C. van Lidt de Jeude in een ingezonden stuk in de Haagsche bladen, waarom w(j Neder landers *t was in de dagen, toen door den oorlog dit en dat niet of nauwölyks te kry- gen was zoo afhankelijk waren van hét buitenland; waarom al die gewenschte ar tikelen niet in ons eigen land gemaakt wer den; en waarom, als ze hier wel vervaar digd werden de Nederlander ze niet bij voorkeur gebruikte; waarom zoo weinig be langstelling bestond voor de voortbrengse len en den bloei van onze -eigen nijverheid. <Diie gedachte of die vragen gaven aan leiding tot de stichting van de vereeniging ..Nederlandsch Fabrikaat”, die haar doel omschreef in deze woorden: „De bevordering der belangstelling in de Nederlandsche Nijverheid en van het ge bruik en de vervaardiging van Nederland sche waren. Allen, die tot de vereeniging toetreden, verbinden zich om het gebruik van natio nale voortbrengselen en waren te bevorde ren en daaraan de voorkeur te geven, wan neer zij in hoedanigheid en prijs met uit het buitenland ingevoerde waren kunnen wedijveren.” Zonder ook maar het minste af te dingen op de oorspronkelijkheid van het initiatief, waaraan de vereeniging haar ontstaan dankte, mogen wij hier toch wel even in herinnering brengen, dat dezelfde gedachte al byna 150 jaar vroeger was uitgesproken. Betrekkelijk kort na de oprichting, in 1752, van de Hollanrische Maatschappij van We tenschappen werd de wensch geuit, det deze maatschappij, behalve natuurkundige onder werpen, ook andere zou behandelen, o.a. het verval van den Hollandschen koophamtel. Er werd geklaagd over zucht tot weelde gepaard met de neiging om geld te steken in buitenlandsch fabrikaat. Dut had de in stelling tengevolge van <len Oeconomischen tak van die maatschappij, en de«e werd de gi-ondtalag van onze nog bloeiende „Neder landsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel”. Degene, die in 1777 den stoot gaf tot de opjichting van den „Oeconomischen tak" had gewild: ^Alle leden moesten afzien van het ge bruik van vreemde fabrijken, ten nadeele van onse eigen; vooral zouden de kooplie den zich verpligt rekenen in hunnen han del alles te beproeven om onse inlandsche fabryken inplaats van vreemde, ook bui tenlands te doen vertieren. Inboorlingen zoude men op de comptoireen gebruiken en voortrekken boven vreemden, die nader hand uit de verkreegene kundigheden ten nadeele van onsen handel in vreemde lan den voordeel doen”. (Maar wjj keeren tot „Nederlandsch Fa brikaat" terug. Het initiatief ging uit van personen, die niet met nyverheidsondernemingen in be trekking stonden en alleen de overtuiging hadden, dat een goed ontwikkelde vader- landsche nijverheid, een nationaal levensbe lang is, al zochten zy, uit praktisch be lang, aanraking met en hmhlewerking van de mannen van nijverheid en handel. En die- is verkregen, al heeft de jonge vereeni- onverschilligheid. negen uur, als men tenminste goed doorstapte. „Tot op den top?” „Van, den Lanzsteïn vroeg de waard met een minachtend lachje, „u gaat den Lanzstein niet op.” „Maar ik wil I” „Wat heeft u boven te doen? U ziet niets. Niets anders dan bergen.” „Wij willen toch naar boven,” zei Mister Piek. „Ik kan het mij voorstellen; u heeft bij de heilige familie boten iets te doen. Het jaar loopt weer ten einde. Toen hoorde de Amerikaan van de bedevaartsplaats, die boven aan den voet van den Lanzstein ligt, bij de „Drei Augen.” Mister Pick ging naar buiten. Hij stond aan den rotsaohtigen oever van den stroom, dien zij gisteren had. den leeren kennen. Vandaag was er zoo goed als geen water in en men zag, dat de bodem geheel met losse steenen bedekt was. Het boven in het meer opgestuwde water was nu afge lopen en had zijn houttransport naar de kolenbranderij gebracht. Hans was «zereed voor de reis. Toen hij zijn reisgenoot van de beek weder naar boven zag komen, ging hij snel op hem toe „Mister Piek, ik ben weer ééns dom geweest. Vergeef mij, ik ga met u roede, waarheen u> wilt.” Die zelfkennis en de«e bereidwillig heid vond de Mister bijna verwonder- successen konden boeken, moeten »y au verscheidene veeren laten en dit ia te op- mericelyker, daar zy een buitengewoon krachtige propaganda hebben gevoerd. De buitensporigheden, waaraan op 23 April de communisten in Montmartre zich hebben bezondigd (de bekende schietpartij), als mede het feit, dat een weinig stichtelijk boekje over de ortganteatie der communis ten is opengedaan, vormden voor de natio nalisten een welkom agitetie-materianl. Ook de verkiezing van den gene raai-veldmaar schalk Hindenburg tot president der Duit- sche republiek, kwum den nationalisten zeer gelegen, maar hoe zij zich ook ruste loos hebben geweerd, dit kon niet vertiin- deren, dat zü het onderepit op veraeheide- n« plaatsen, zoowel in verachiHende steden als op het plaateland, hebben gedolven. Dat het linksche kartel nagenoeg overal lijn positie hééft kunnen handhaven en in tal van plaatsen een vooruitgang van beteeke- nis kon boeken, mag al» aanduiding wor den opgevat, dat het Franache volk op het oogenblik noch voor de experimenten van uiterst rechts (de nationalisten), noch voor proefnemingen van uiterst links (de commu nisten) is te vinden. Veeleer kan uit het re sultaat der gemeenteruadsverkteaingtn wor den opgemaakt, dat het Fransche volk in zijn meerderheid zich heeft uitgesproken voor de kartelpolitiek. De overwinning, die het linksche kartel b(j de algemeene ver kiezingen van 11 Mei 1924 heeft behaald, is du» eergisteren bevestigd. Kort saam gevat kan dan ook worden ge zegd, dat het Fransche volk zyn uitspraak van 11 Mei 1924 niet heeft herzien en dus wenscht, dat de rogeering een politiek'voert, welke een voortzetting is van de staatkunde, die Herriot steeds heeft gevolgd. Onder deze omstandigheden is het dan ook te be grijpen, dat de Quotidien, het meest posi- JA-ÜSBB!.!IJ-■J-!L!1 'Jü» Tlüteeliug ging hot pad geweldig steil omhoog treden waren uitgehou wen. Dit uuurde eetiter niet tang; kort daarna sloeg hot, mot oen slorpen hoek, een rotsige klip om. En daar stónd hij nu. Dm te schrikken zoo nabij, om te ontzetten zoo hoog I Uit ijsvelden omhoog stekend, roodachtig glinsterend. Een ontzaglijk spitse rota- kegel aan de noordzijde steil als het dak van een toren, aan de zuid zijde loodrecht afdaiend in een schijn baar gladde, veie honderden meters hoogèn wand. Dat was de Lanzelein. Werkelijk, hij leek een dreigend ton iieroel op gestoken lans- Op deze plaats, waor het prachtig monster voor het eerst zichtbaar w, had de storm den hoogsten en meest trotachen pijnboom ontworteld. Hij lag daar met zijn kalen ontschorsten stam, als een geraamte over den bruinen hemossen bodem en was er bijna voor aangewezen, om op den stam als op oen bank te gaan zitten en te leunen tegen den knoest van een tak om <ien berg te bezien. Mister Rick had dit dan ook gedaan en Hans ging weinig spraakzaam nnast hem ritten. Zij haal den uit hun zakken de eetwaren te voorschijn, die rij van Hannibal had- den meegebracht en keken naar den Lanzstein/ 52

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1925 | | pagina 1