G. A. B. Bantzinger.
sdkrwl
THUERÉ'S
Hypotheek
17
11
rp^'sssö
Itaterl I op lil Él
I. li J. C. 11 KL,
"RSföfll-
JP
Maisèn Sanitas,
DE (iOIIDSCUE FRUITHANDEL
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 16 MEI 1925 - TWEEDE BLAD
Overhemden
foze Mer-aanb/edit
voor Dames
J. L. HULLEMAN
beschikbaar
op landerijen
S. H. van Loon
Sprutol en
Zomereproetenzeep.
Ook VOO
Heerenkleeding
19.75,24.50,29.75ÏHZ.
9.75,12.50 enz.
voor Heeran
14J5,1975 29.75
s?
Deze chique
Damesmantel
50
50
ROTTERDAM
.101
LOCHEM. Bezoekt Lochem en Barchei
Direct
Nerveuzen en Zenuwzieken*
Import
from
China
sinds 1828
in den handel,
IS NOQ STEEDS IN DÉ
GOEDE OUDE KWALI
TEITEN bij de voornaamste
winkeliers verkrijgbaar.
Uit ons Parlement.
Feuilleton.
LOODGIETERIJ, ZINKWERKEHU,
MASTIEKBEDEKKING.
Vraagt prtjs. Goedkoop niet alleen
tn pry», doch ook in kwaliteit.
OMIMIpaM SS.
1360
12
Te bevragen: WONINGBUREAU,
Westhaven 17, Gouda, Telef. 583.
DROGISTERIJ - MARKT 6
1861 10
M
t Wéét gij hat wel
Mfdt l?U aan zenuwzwakte? Hebt
gti last dat gü niet kunt inslapen?
zyt gü, dos morgens by het opstaan
al vermoeid Hebt g\j een gevoel dat
U alles te. veel is? Ontbreekt U de
levenslust; de kracht en de energie?
Mjdt gif aan hoofdpUn; aan suizen In
het hoofd en de ooren? Zijt gy ze
nuwachtig en angstig; zyt gij prik
kelbaar en zwaarmoedig; dan moei
gU niet lang wachten; maar dadelijk
dien v ij ami bestrijden en die zwakte
overwinnen. De 3ANGUINOSE is
Jiet" middel dat U stellig en spoe-
dfg hèjpen kan. HondenJen by hon
derden'hebben dit reeds ondervonden.
Neemt er de proef van. üy zal U ook
helpen.
Ptije per flesch 2.-—, 6' fl. 11.—,
12 fl. ik—,
T» verkrijgen by de meeste Apo
thekers en goede Drogisten.
WACHT U VOOR NAMAAK.
VAN DAM Co,
De Hie nierstraat 2c/4. Den Haag.
-1316 35 A
ALLE
KATTEN®en MUIZEN
TER DOOD VEROORDHELDI
"RODENT" roeit die ziekte-
verspreidende plaag vlug, finaal
en goedkoop uit. Het is het be~
tooverende en doodelijke mid
del dat ratten en muizen uitroeit.
wordt veel in Nederland ge
bruikt en honderden nemen
dagelijks de bewijzen waar van
de doodelijke resultaten van
"Rodent". Het faalt nooit en*
veroorzaakt geen last of moeite.
Koopt tharu een doosje van 4 J en 90 ct.
UW DROGIST VERKOOPT "RODENT0.
iMoclNni Flrwa B.
P-W., Tk. HarUjr, Ap*«k. ter*
.Dn Hm*.
Te Gouda bij: ANT. COOPS, Wydstraat;
Mej. VAN LOON, Markt; Fa. J. C. LAN-
GERAAR, Burg. Martenseingel. 450 J9
1357
460
Twee zielen I
één oedachtë#
t
l?.50!!» 24.75
26.75
Movliaé Pal-toto In 1
nieuw* fijne tinten. J
Ripe Tra Tere en Otto»
lichtbruine (deuren 19.752J-
Zwart* Zfiden Otto.
■an Paletot*, en prim
Saffisch* Palatote
(heeren fofon) nieuwe A7t
Radio, en Tweedstoffen ZK 1175 17.50
Moullaé an Ripe Tra. 7«
c-o™.26. 29.50 34.-
o.k.rti™ 16?5 19.50 22.50
6?5 9.75 12.50
4?° 5.90 6.75 ene.
2?° 3.25 4.50,».
875 11.75 15.75 enz.
Colbert Coetunma
moderne UaUUUttoStn
Ipcocd
hetpe.
SportColWrta
mooie moderne Tweede,
effen en gestreepte detain*
R»f»nj«»«en gabardine
met mooie rul tv oc ring
R*tia toga prljzan voor
Hoeden. Patten an Haaran Modo-Artikalan
Heerenfnon (genre kleet.
makertwerk) koat in pril
Ripe.Travert
of Moullné
W slechts
tn tooderne engelschc
Radio, en Jazzband.stoffen,
of Engeltche
Tweeds
slechts
Hteren
Blauw Costuum
mooi Kamgarcn, met prima voering
slechts
AMSTERDAM ROTTERDAM DEW HAAG UTRECHT LEIDEN CRONIMCEN LEEUWARDEN TREEK EMIEMEDE ZWOLLI
Hoofdstee*
TE
7, Rotterdam
.EFÖON 4538
Speciaal adrea voor
ELASTIEKEN KOUSEN,
Buikgordels, Breukbanden enz.
Alle Hyg. Artikelen
voor dames en heeren
Vrssft ent Inllchtfngmbeekje ad 11.C8"
Aanbevelend
ARTH. E. M. HUFKENS.
THE UNIVERSAL CAR
DE 1925-MODELLEN geven algemeen voldoening en trekken
ieders aandacht door de vele aangebrachte verbeteringen.
Vraagt inlichtingen en proefrit bij
V 40
Official Ford Dèal*r
Qouda - Lang* Tl*nd*w*g - Tal. 3SO
FOE TIENDEWEÜ 27 - TELEF 313
heeft in vooraad:
OOUDA.
995 30
BLAUWE DRUIVEN.
VERSCHE AARDBEIEN.
TOMATEN.
SINAASAPPELEN.
CITROENEN.
ANNANAS IN BLIK.
TAFELPEREN.
TAFELAPPKLEN.
KISTJES VIJGEN.
DOOSJES TUNISDADELS.
AIANANEN.
DIVERSE SOORTEN NOTEN.
BLIKGROENTEN (merk alcatel*) tegen scherp concurteerende prijzen.
Isliobtisgsn |MH bat Verfrmaiingmgmielmahmp «a Loohesn. 101
die lijden aan prikkelbaarheid en wilazwakte, gebrek aan energie, neerslachtigheid,
levensmoeheid, slapeloosheid, hoofdpijn, angst- en dwangtoestanden, hypochondrie,
nerveuse hart- en maagaandoeningen vragen de uitvoerige gratis brochure van
Dr. WE WE, over zenuwziekten DrGEBIÏARD Co., Frankenstraat 79,
Den Haag. 1153 18
Sport en Olympische spelen.
Het verwerpen van het regeeringxvoorate!
om voor de in 1928 in ons land té houden
Olympische spelen een millioen als garantie
fonds beschikbaar te stellen, heeft de sport
liefhebbers en voorstanders van het houden
dezer spelen wakker gemuakt en tot een
grootsdheepsdie actie tot het bijeenbrengen
van de door de Tweede Kamer geweigerde
som doejt besluiten. En dkze actie moet on
willekeurig de aandacht van het publiek na
drukkelijker by deze aangelegenheid bepa
len, dan anders wellicht het geval zou ge
weest zyn en de menschen vcelvuldiger en
nadrukkelijker zich doen afvragen, wat er nu
eigenlijk voor en te^en het toekennen eene*-
dergelijke subsidie is aangevoerd en aan de
voeren was en in hoeverre sport en spel op
een dergelijke subsidie rechten konden laten
gelden.
Het verzet tegen de voorgestelde subsidie
sproot uit verschillende overwegingen voort,
waaronder er waren, die met de beteekenis
en de rechten der sport minder te maken
hadden. Maar geen enkele grond, die tegen
het voorstel werd aangevoerd, stond na
tuurlijk geheel los van de gedachte aan be
teekenis en waarde van sport en spelen.
Want ook zoo men het finantieele 'bezwaar
deed gelden, kwasn daarbij' toch immers ook
de overweging op den voorgrond, dat sport
en spelen van niet genoeg beteekenis wa
ren om in de tegenwoordige omstandighe
den een dergelijk subsidie te rechtvaardi
gen.
De sport kan in haar beteekenis voor de
oefening en den welstand van het lichaam
en daarmee voor den geheelen mensch en
dus ook voor de gemeenschap moeilijk ab
soluut ontkend worden. Alleen kan er ver
schil bestaan omtrent de grootte dier betee
kenis. Van ons inzicht daaromtrent zal voor
een deel ons oordeel over de juistheid der
Kamerbeslissing afhangen. Voor een deel
maar! Want ook onze meening omtrent de
wijze, waarop de sport beoefend wot4lt, zal
klist hier in bijzondere mate haar invloed
laten gelden. Het ging hier immers niet om
een subsidie voor sportbeoefening maar
voor de internationale Olympische Spelen.
Overwegingen, die met de sport minder te
maken hadden en ontleend waren aan de
zorg voor Nederland'» internationale posi
tie, speelden hierdoor een bijzondere rol.
Maar voorzoover men de spelen als eem
uiting van sportleven zag, bleef toch de ge-,
(lachte bepaald bij een bizonderen vorm er
van en wel het wedstrijdwezen.
Sport kan in 't algemeen den wedstrijd
eigenlyk niet missen. En elke sportbeoefe
ning zal er dan ook^onvermydelyk toe lei
den. Maar het is wat anders, wanneer de
wedstrijd als 't ware do top is van den berg»
het nafüurlijk einde, dan wanneer zy feite-;
lijk nog slechts om e? in de wedstrijden be
staat, De meeste sportbeoefenaars, die het,
tot eenige prastatie van beteekenis kunnen
brengen, doen nog slechts aan de sport om
de wedstrijden. En de. groote massa der
sportliefhebbers ziet de sport slechts in den
vorm van een wedstrijd en interesseert zich
ir. dezen wedstrijd niet hoofdzakelijk om do
oefening en de vaardigheid, die erin tot
uiting komt, maar om den uitslag van den
stryd.
De sport is daardoor een vorm van ver*
maak geworden. Eit"®» heer Van Raven-,
eteyn heeft er niet geheel ten onrechte iti
de Tweede Kamer op gewezen, dat de
sportwedstrijden van tegenwoordig en ooit
de Olympische Spelen meer hebben van d^
Komeinsche spelen, waarbij liet publiek
kwam kijken naar den stryd van betaalde
worstelaars, gladiatoren en andere spelen
er genieten van de spanning, die deze ge
vechten hen gaven, dan van de Grieksche
spelen, waarnaar de Olympische spélen hun
naam hebben en waar de Grieksche jonge
lingschap haar kracht, behendigheid en oefe
ning toonde voor het volk, /lat vooral deze
lichaam»- en geesteseigenschappen bewon
derde. De beteekenis, die de «.port voor het
lichaam en ook voor den geest heeft, is
daardoor slechts in geringe mate bij derge
lijke spelen en in 't algemeen b\j sportwed
strijden betrokken.
De groote meerderheid der toeschouwers
doet heelemapl «iet aan sport, heeft van
•sport ook slechts uiterst weinig begripziet
er ook het mooie niet van, maar enkel de
spanning van den stryd. Den invloed, dien
de aport oefent, ondergaan dus slechts de
deelnemers aan de wedstrijden, de werke
lijke sportbeoefenaars. Maar omdat voor
deze sportbeoefenaars het meedoen aan, het
overwinnen in deze wedstrijden feitelijk het
eenig doel wordt van hun sportbeoefening,
wordt deze inivloed tot iets abnormaals ver
wrongen. Het goat nietmeer om een gezon
dev en sterker lichaam, een vasteren wil en
een actiever geest, maar om den roem en
vaak om geld. Natuurlijk blijft daarom de
invloed op het .lichaam wel bestaan, maai
de gedachte aan deze lichaamsoefening gaat
het geheele leven overheerschen. Verster
king van het lichaam, aahloweeking van be
hendigheid blijft niet langer middel tot
mooier en krachtiger opbouw van den ge
heelen mensch, maar wordt doel. Naast de
velen, die van de sport niet antlers weten
en ervaren dan de spanning der wedstry-
de, krijgen we de sportbeoefenaars als een
zijdig ontwikkeld» menschen, wier lichaam
gaat leven ten, koste van den geest. Als te
rugslag hiervan krygen we in de publieke
opinie een bovenmatige bewondering voor
lichaamskracht en lichaamebehendigheid en
miskenning van de meerderheid van geeste
lijke eigenschappen met ai de noodlottige
gevolgen daarvan voor h«t opgroeiend ge
slacht. En daarmede bereiden we onbewust
den ondergang van ons beschavingsleven
voor.
In het verzet tegen de voorgestelde sub
sidie heeft deze gedachte zich weliswaar
niet beslist uitgesproken, maar zy heeft on
getwijfeld haar invloed laten gelden. De be
teekenis van de sport, zei de heer Merchant,
wordt overdreven. Maar deze overdrijving
kan door den vorm, waarin zy zich open
baart, gevaarlijk worden, nu de sport rich
gaat uiten op een wyze als wij ze dagelijks
om ons zien.
Het niag den tegenstand die de Olympi
sche .spelen, die uit nationaal oogpunt zeker
aanbeveling verdienen, niet rechtvaardigen,
het helpt hem zeker mee verklaren.
K.
TWEEDE KAMER.
Weer een regeeringsnederlaag. Verschil-
lende wetsontwerpen.
Het kabinet Ruys de Beerenbrouck is in
z\jn nadagen wel ongelukkig.
Nauwelijks was de klap inzake het
Olympisch millioen ontvangen, of wéér leed
de Regeering op initiatief van „mannen van
Rechts" een nederlaag.
Ditmaal ging het om een wijziging van
de Arbeid8wet-Aalberse, die een voorbeeld
heeft willen z(jn voor de geheeie wereld,
waarvan het natuurlijke gevolg is, dat tel
kens en telkens een stap terug moet worden
gedaan ter wille van de industrie, die voort
durend moet worstelen om aan de knellende
bepalingen van Aalberse's wet te ontkomen.
Het is niet aangenaam voor den Minister
om zoo te moeten terugkrabbelen, nog on
aangenamer voor dezen bewindsman is het,
dat de arbeiders, die hem eens zoo toe
juichten, hem nu als een soort verrader aan
vallen. Wat de Minister voorstelde was een
weinig meer vrijheid voor den zelf-werken-
den bakkerspatroon en een tegemoetkoming
uit billijkheidsoverwegingen van de kleinere
bakkersbedrijven in de (75) stadsgemeen
ten.
Inzake de patroonsvrijheid hebben de
OP HET VELD VAN EER
Oscar Wied moest officier worden, dat
stond vast bfi zyn ouders, en bij de omge
ving, die den knappen aardigen krullebol
graag mocht lijden. Weliswaar, hy was
maar de zoon van een hoofdonderwijzer op
een klein dorpje in het Brandenburgsche,
maar hij beschikte over «itstekende geest
vermogens; hy was als jongen militair in
hart en nieren, al wist niemand waar het
vandaan kwam; hy had maar één lust en
één leven, en dat was het militaire. De
ouders zouden zfch groote opofferingen
moeten getroosten, zy wisten het; de jongen
'•ou in de officiersloopbaan wel eens een en-
hele moeilykheid moeten overwinnen, maar,
dat zou hy geduldig dragen. De militaire
carrière opende hem immers een toekomst
vol roem en eer; stelde de heeie wereld
voor hem open...v.
Zyn moeder had'^Mets gezegd, toen dei*
beslissing genomen wékfi. Het is waar, ge
heel de wereld leefde in vrede, en *y had
het zoo dikwyis hooren zeggen, dat de le
gers alleen werden uitgebreid om den vre
de onder de volkeren te handhaven. O,
Duitschland was sterk en groot, men zou
het niet zoo licht aanvallen, en het zou zich
wel weten te verweren. Maar toch zfi dacht
er aan, dat het oogenblik zon kunnen ko
men, waarop zjj haar jongen in den oorlog
zou zien gaan, haar mooien, knappen, wel-
gevormden jongen. Zy dacht erover en zy
dacht niet een verschrikkeiyke rilling, met
afkeer aan wat zy wel eens gelezen had van
slagvelden, hoe de menschen er werden ver
minkt, hoe zy er dagen en nachten bleven
liggen, hulpeloos, dood bloedend, soms nog
beroofd door degenen, die tot op het slag
veld hun voordeel zochten.
Maar Oscar, hy juichtte, toen hem werd
medegedeeld, dat, dank zy den steun van
den landheer, hem de mogeiykheid geopend
was om de militaire opleidingsschool te be
zoeken. Je zult harde jaren voor je hebben,
Oscar. Ze zien by ons in het leger niet graag
dat jongens van burger afkomst als jy er
een bent, voor officier worden opgeleid.
Maar vader, als het aankomt op de ver
dediging van het vaderland, heeft men toch
ons allen noodig!
Dat begryp jy nog niet zoo, Oscar. Het
leger is een maatschappij op zich zelf. Even
goed ale zy my eenvoudig schoolmeester la
ten en geen mjnzter maken, even goed ach
ten zy het imLtg, dat jy, de zoon van een
schoolmeest^Jiyft beneden en niet tracht
naar boven JMomen. Zy vinden, dat daar
anderen hoojSte staan. En misschien heb
ben ze wel gêHfk, Oscar! Toon jÜ het tegen
deel, mön jongen. Wees altyd bescheiden
en denk aan één ding: doe altyd je plicht.
Er is toch voor'den militair maar één
plicht, vader, die van zyn vaderland te die
nen. En het ergste, niet waar vader, die
hem brengen kan, dat is te sneuvelen, maar,
is het niet veder, de dood op het veld van
Vryheidsbonders getracht de vrijheid van
arbeid voor den bakkerspatroon te vergroo-
ten (dus alleen voor hemzelf); de meerder
heid wilde echter niets van dit liberale
voorstel weten, uit vreea voor te weinig con-
tróle op overtreding der wetteiyke bepalin
gen. Alsof dit een rechtsgrond zou kunnen
zyn om eerlyke burgers te beletten in hun
eigen huis te werken wanneer zy willen!
Zóó ver zyn wy met het vadertje-Staat-spe-
len al gekomen, dat een Minister van Arbeid
en de Kamermeerderheid dit heel gewoon
vinden.
Met het andere gedeelte van het wetsont-
werp-Aalbeme is het heel anders geloopen.
Op het platteland en in de grootbedrijven
mag de gezel reeds om 5 uur in den ochtend
het werk beginnen. Billijkheidshalve stelde
de Regeèring nu voor om dit ook te veroor
loven aan de hiervoor genoemde kleinere
bedryven in de steden. Dit voorstel was
waariyk niet revolutionair, maar de een-
zydige actie van de bakkersbonden (de Mi
nister sprak van een even onware als on
waardige actie) had ook ter Rechterzyde
indruk gemaakt en het gevolg daarvan was
een amendement van antirevolutionaire zij
de om recht tegen het regeeringsvoor-
stel in voor allen het aanvangsuur
op 6 uur te stellen en in verband daarmee
het verkoopuur voor verech brood vantlO
op 11 uur te brengen. Dit voorstel wfojd
door aanneming van een sub-amendement
van den heer Schaper om het verkoopuur op
10 uur te houden, nog verergerd. De Minis
ter verklaarde, dat dit een totale ontwrich
ting van het grootbedrijf zou ton gevolge
hebben en het brood zou duurder en slechter
worden. Niettemin is dit wyzigingsvoorstel
aangenomen en het was nog wel de Voor
zitter, die door zyn stem voor het amende
ment den doorslag gaf. Er zat toen voor
minister Aalberse niet veel anders op dan
schorsing Cè vragen van de beraadslagingen
en ook dit wetsontwerp zal dus wel van de
baan raken.
Voor minister Aalberse een onaangename
verrassing!
Een dag later leed de Voorzitter, die zyn
geestverwant minister Aalberse dit échec
"•bezorgd had, zelf (met den Minister vari
Oorlog) een nederlaagje, doordat de Kamer
weigenie diens voorstel, gevolg van den uit- 1
drukkelyken wensch van den Minister van
Oorlog, aan te nemen, om de ingrypende
wyziging van de Dienstplichtwet nog voor
het uiteengaan der Kamer af te doen. Ai-
waar met een zeer kleine meerderheid wei
gerde de Kamer dezen wensch in te willi
gen.
De Kamer heeft zich vervolgens met een
serie wetsontwerpen bezig gehouden van
den meest onderscheidenen aard.
Een eigenaardig geval heeft zich hierby
voorgedaan, namelyk de verwerping van
een regeeringsontwerp, waarover de Re
geering niet zal treuren. Het ging na-
meiyk om den aankoop van een terrein te
Haarlem voor den bouw yan een nieuw gou
vernementsgebouw, welken grond de ge
meente Haarlem eenige jaren geleden ge
kocht had in het vertrouwen, dat de Staat
het grootste deel er van zou overnemen voor
genoemden bouw. De tudsomstandigheden
hebben echter van dure bouwplannen doen
afzien en de gemeente Haarlem had nu den
Staat gesommeerd te betalen of althans aan
de Staten-Generaal bewilliging van de t»e-
noodigde gelden (byna 14 millioen) aan ti^
vragen. Dit laatste nu hoeft minister Co-
lijn gedaan, vermoodeiyk in het besef, dat
de Kamer niet zoo dwaas zou zyn dit terrein
aan te koopen, terwyi het Rijk niet er over
denkt om daar te gaan bouwen.
Na een pikant debat, waarby de Regee
ring uitdrukkelyk iedere gebondenheid te
genover Haarlem ontkende, heeft de Ka
mer met groote meerderheid (alleen sociaal-
en vryzinnig-democraten«n twoe enkelingen
waren zoo royaal om vóór te stemmen) het
ontwerp verworpen. Deze aankoop is dus
definitief van de Waan.
Verder vermelden we, dat aangenomen
zyn een wetsontwerp, waarby de mogeiyk-
heid om geldboete op te leggen in plaats
van gevangenisstraf of hechtenis aanzien
lijk wordt verruimd (er sullen boeten tot
eer, dat is toch het mooiste wat men kan
hebben
Ze zeggen het Oscar, ze zeggen het!
Nog had Oscar het laatste jaar van den
cursus niet doorloopen, nog was zyn aan
stelling tot officier niet gevolgd, of in de
zwoele Juli- en Augustus-dagen van 1914
brak de oorlog uit. Oscar was thuis; voor
den laatsten keer als aspirant-officier. Ala
ik weer kom, moedertje, zoo had hy ge-;
juicht, dan ben ik officier, dan heb ik-dtf
sterren op de kraag. Wat zullen ze dan hief
op het dorp naar ray kyken.
Oscar wist wel wie het meest naar hen|
zou kyken en wier blikk«jp herti ook hel
meest zouden zeggen. Hy in Ilse, het doch
tertje van den burgemeester, zij waren niet
alleen altyd goede speelkameraden geweest,
zoover als een Jongen van twaalf en eefi
meisje van zes speelkameraden kunnen zyn,
maar ook op lateren leeftyd, eiken keer all
hy met vacaniie thuis kwam, hadden zy el
kaar goed begrepen. Zy waren nog te jong
om een paar te worden; zy wisten wat d«
ouders er van dachten, maar zy wisten ook,
dat als het bleek, dat zy heel veel van el
kander bleven houden, zy geen ernstige
hinderpalen op hun weg zouden vinden.
Een enkelen keer alleen .als Hm zag hoe
dicht Oscar by den officiersrang stond, was
de vraag by haar gerezen, of hy niet te
voornaam, te deftig voor haar werd, of zfi
wel zou passen als officiersvrouw in een van
die kleine garnizoénen, in die omgeving vol
v afgemeten vormen, waarvoor men haar zoo
9
6000 en 10.000 kunnen worden gegeven);
een ontwerp, dat de eenigaaina verouderde
Faillissementswet moderniseert; een wfisi-
ging van de Drankwet ter beteugeling van
het misbruik der iogementsvergunningen
(de quaestia van de vergunningapachtingen
ging er voorloopig uit); een wetje, waarby
besloten werd militaire voorzieningen te
treffen in verband met de afsluiting van
de Zuiderzee en ten slotte is een omvang-
ryk debat gevoerd over het wetsontwerp
tot regeling der tegemoetkoming aan de
Zuiderzeevisscherabevolking wegens de
schade welke de afsluiting der Zuiderzee
hun mocht berokkenen, waarover de Kamer
slechte zeer matig tevreden waa.
Terwyi de Minister zich eerst in een im
passe geweAt had door een amendement
onaunnemelyk te verklaren, waar de Kamer
biykbaar sterk voor gevoelde, waardoor de
kans groot werd dat dit ontwerp sou mis
lukken, heeft de Minister later door een
zwenking het ontwerp gered, en het ie ton
slotte met 48/18 stommen aangenomen.
Er is voort» nog slecht» over één punt
warm gestreden* nadat de Minister tevoren
twee kleine verruimingen, door de Commis
sie van Rapporteurs en den heer Duys voor
gesteld, had overgenomen.
Het ontwerp wilde de volgande regeling
voor tegemoetkoming in waardeverminde
ring als gevolg van de werken tot afsluiting
der Zuiderzee. Indien gunstige resultaten
te verwachten zyn,doch de verplaatsing of
vervorming van bedryf, dan wel de inrich
ting van een nieuw bedryf, zou moeten af
stuiten op gemis aan bedryfskapitaal ia ver
band met genoemde waardevermindering en
het crediet (volgens art. 7 van deze wet)
hierin niet of niet voldoende kan voorzien,
kan aan belanghebbenden over het bedrag
der waardevermindering voor ten hoogste
20 jaren een rente worden vergoed. Deze
rente zal aanvankeiyk 6 pCt. bedragen en
na iedere 4-jarige periode telkens met 1
afnemen.
Dit ging de Commissie van Rapporteurs
en den heer Duys niet ver genoeg. Eerst
genoemde wilde deze regeling ook voor an
dere belanghebbenden doen gelden en in by-
zondere gevallen de rente geheel of ge-
heeft afggelegd, zfin ingegeven door op
rechtheid, dan heeft de wereld van Duitsch-
land in den vervolge niets meer te vreezen.
Wat de nieuwe rykspresident te kennen gaf,
t)ad ook kunnen zyn geuit door elk wille
keurig republikein. De indruk dien de of-
ficieele verklaringen van Hindenburg by
diens overnemen van den presidentiele
functie hebben gemaakt in Angel-Saksische
en neutrale landen, is dan ook algemeen
gunstig. De Fransche pers, die by de ver
kiezing van Hindenburg een tydje geleden
luidruchtig alarm heeft geslagen, pypt ech
ter ook nu nog een ander wysje dan de
Britsche en onzUdige bladen. De Duitsche
pers laat niet na te wyzen op dit verschyn-
sel en laakt het in de Fransche journalisten,
dat *y> naar aanleiding van Hindenburg'*
verklaringen, nog steeds doorgaan met ver
dachtmakingen te lanceeren. Vooral trekt
de aundacht, wat twee belangryke Fran
sche bladen te berde brengen: het Journtl
des Débats en de Temps. Eerstgenoemd
blad, gewag makend van het manifest, dat
Hindenburg tot het Öuitsche volk heeft ge
richt, stelt vast, dat genoemd manifest bi
zonder voorzichtig is geredigeerd. Niette
min bevat het in kiem een programma,
waarvan de tenuitvoerlegging van verstrek
kende beteekenis kan. zijn, vooral wanneer
de oude veldmaarschalk van de groote idee
der rechtvaardigheid spreekt, constateert
dat Duitschland krachtens deze gerechtig
heid weer een waardige plaats in de we
reld moet veroveren en besluit, dat hy met
alle kracht, die in hem is, het erop aan zal
sturen den Duitschen naam te zuiveren van
de smetten, die dezen naam nog steed» be
zoedelen. In voorzichtige bewoordingen
spreekt, naar het Fransche blad opmerkt, de
bang had gemaakt en waarin het zoo ge
makkei yk was fouten te begaan.
Oscar treurde niet, toen hy van den na
derenden oorlog hoorde. Stel je voor, vader,
(14 weet ik zeker, als er oorlog komt, schen
ken ze one het laatste jaar. Dan hebben ze
officieren noodig om de mobilisatie te kun
nen voltrekken. Dan worden we direct tdt
officier gepromoveerd en stel je voor vader,
dan hoeven we niet jaren achtereen in die
akelige garnizoenen ree ruien te drillen, neen
dan gaan we dadelijk een vyand tegemoet,
dan kunnen wy eens laten zien wat het
Duitsche leger kan. Dan li er kans op
promotie, vader!
Promotie, Oscar, ten koste van degenen,
die vallen, vallen vóór hun ttyd.
Zy vallen op het veld van eer, vader. Dat
kan ons allen gebeuren, maar daar
je niet aan. Ze hebben het ons Zoo dikwyis
verteld, dat zelfs de lafhartig»ten, althans
zy die de lafhartigsten schenen, de grootste
heiden werden zoodra zU den vyand maar in
de oogea sagen, zoodra zy het kruit maar
rooken.
Het zal wel zoo zyn. Oscar, het zai wel
zoo zyn.
Twee e*« later waa voor Oscar, gciyk
voor al If anderen van sfin kiaaae, verspreid
tydens hun vacantia over geheel het land,
de telegrafische order gekomen om zich aan
te melden aan de school. Zy wisten nog niet
wat er met hun gedaan zou worden, of
reeds, dadel ijk beslag op hunne krachten zou
worden gelegd. Maar Oscar wist wel, dat dK
onmiddellijk terugroepen beteeksoda, dat zfi
deelteiyk doen vervangen door een uitkee-
ring ineens tot een bedrag van ten hoogste
de gekapitaliseerde waarde der rente.
De heer Duys ging nog heel wat verder.
Hy wilde de mogeiykheid openen anderen
belanghebbenden dan die in het regeerings-
artikel bedoeld de geheele waardeverminde
ring te vergoeden en al« sub-amendement
op dat van de Commissie van Rapporteurs
wilde hy vastleggen, dat als basis voor de
berekening der waardevermindering in aan
merking dient te worden gebracht, hetgeen
deze eigendommen waard zouden zyn ge
weest .indien geen afsluiting der Zuiderzee
had plaats gevonden. Fei hebben de heeren
Duymaer en duys (die beiden by de eind
stemming slechts één geestverwant aan hun
zfide vonden) hierover gestreden. Er scheen
verkiezingsmuziek in te zltten\en de aan
wezigheid van een aantal beiatwhebbenden
op de tribunes scheen de strydeideh te mo-
tiveeren om het er extra-dik oJ te leggen.
Minister van Swaay verkladde alles on-
aannemeiyk. De heer Duys took zyn amen
dement ten siotte in. Een amendement van
de Commiszie van Rapporteurs kreeg niet
voldoende stemmen, het werd met 36/28
verworpen.
Het wetsontwerp van Mej. Westerman U
gisteren aan de orde gekomen en tot dus
ver verdedigd door de heeren Heukels en
Snoeck Henkeman*, bestreden door de hee
ren Suring (namens meerdere katholieken).
Gerhard en van der Molen, terwyi de heer
Vljegen het Fransch ais verplicht vak zou
willen invoeren. Met alle waardeering voor
de knappe redevoeringen waz daarin uit-
teraard weinig nieuw» te ontdekken.
Mej. Westerman, die een aanloopje aan
haar verdedigingsrede maakte, merkte daar
in op, dat zy etgeniyk niet» anders te zeg
gen had dan wat zy in 1922 gezegd had
toen haar amendement van geiyke strekking
met slechts één stom meerderheid verwor
pen werd. Niettemin zal zy Dinsdag de ver
schillende «prekers nauwkeurig beantwoor
den en waar het aan één stom kan hangen,
zal zy ongetwyfeld alle pro-argumeaten nog
eens sterk naar voren brengen en de bezwa
ren beztryden.
Duitschland uit: dat Duitschland het slacht
offer i« geworden van onbiliykheden, die
weer goedgemaakt moeten worden, dat het
voor den wereldoorlog niet verantwoorde!Uk
is en van deze aanklacht bevjrUd dient te
worden.
Het Journal des Débats kritiseert de hou
ding van Franschen ais Victor Marguerite,
den schrUver van „La garfonne", aan wier
uitlatingen het volgens het Journal des Dé-
bats te danken is, dat de opvatting om
trent Duitschiand niet-schuidig-z(/n aan den
oorlog schooi maakt. Het Fransche Mad
eindigt met op te merken, dat, wanneer
Briand niet spoedig de tot dusver gepleegde
tekortkomingen inzake de kwestie van de
schuld aan den oorlog goed maakt, Frank-
rUk naar den rand van dfcn afgrond zal wor
den gedrongen. Het dagblad de Temp» op
zUn beurt maakt uit Hindenburg's manifest
op, dat zUn raadgevers handig genoeg sUn
geweest om hem tot voorzichtigheid aan te
manen, wat de redactie betreft van de eer
ste manifestaties van den nieuwen geest in
Duitschiand. Ook de Temps merkt op, dat
HindenbuiR's verklaring een zinspeling in
houdt op de verantwoordeiykheid van
Duitschland voor den wereldoorlog, een <ver-
antwoordeiykheid, die veldmaarschalk Hin
denburg begrüpeiykerwyze 'orichent en van
de hand w(jst. Volgen» de Temps dient er
nadrukkeiyk op te worden gewezen, dat Hin
denburg met zooveel klem het denkbeeld
van den vrede onderstreept, want deze idee
beantwoordt stellig aan teer handig bere
kende en wel doordachte politieke bedoe
lingen. Overigens maakt de Temps de op
merking, dat het voor het welzUn van
Duitschland zelfs slechts hi wenschen is,
dat Hindenburg zich niet tracht voor te
niet hunne theoretische studiën, die hem nu
zoo nutteloos toeschenen, zouden hervatten.
Wy gaan naar buiten, Ilse, wjj gaan in den
oorlog. Begrijp je niet hoe heeriyk ik het
vind.
De kleine Ilse, die neg kleuter scheen dan
*y al wa», xeide niet». Knikkend verborg zij
het blonde kopje in Oscar's armen. Ik ben
zoo beng, ik ben zoo bang je ta verlieten,
Oscar.
Maar hy lachte, overmoedig luid, en hij
strekte zyn lenige jongensgestalte uit zoo
ver hy slechts kon. Zie ik er naar Uit, Ilse,
dat ze mU gemakkeiyk zullen verslaan* Ik
kom ais overwinnaar terug, en dan, dan
ben jy de bruid van een overwinnaar!
De weken en meenden gingen voorby; de
oorlog duurde voort; in het Oosten, in het
Westen, langzamerhand aan alle grenzen
van bet Rijk. Nog steeds waren de berichten
opgewekt. Maar de 'oorlog was heel ander»
dan zy ..ch dien gedacht hadden, Oscar
ontMn'ie het niet in de brieven, die hy ge-
ra/eld aan zijn ouders en Hst schreef. De
oorlog werd vervelend, zoo klaagde hfi. Het
was de eenige klacht, die hü deed hooren.
Dat de loopgravenoorlog verlammend
werkte op ieders zenuwgestel; dat die
loopgravenoorlog, schyabaar zoo ongevaar-*
ïyk, eigent yk veel grooter. veel irriteeren
der gevaren bood dan de oorlog van vroe
ger in het open veld; hy schreef het niet
en hy mocht het niet «chrijven. Men had
hem geleerd zijn plicht te doen in alle om-
«uuKÜghedett, en zijn pUN* was In de eerste
O* w*rklarin(|*n
j C'ritiek in de Fransche per».
Wanneer de verklaringen, die Hindenburg
ter gelegenheid van zyn ambtsaanvaarding
van Hindenburg-
De ontwapening van Duitachfautd.
nieuwe rykspresident twee der voornaamste
leer» tellingen der leidende politici in
