mibel
laden
I
5
L
en
’illen
*1/
MEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
uergambAcht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, MDERCAPELLE, NIEll
WERKERK OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWDE. SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, ens.
Mo. IB8B2
Vrijdag 22 Mai I92B
BB" Jaargang
(Gron.)
«O
IT
Her.
Tel. 45
ER Co.
leken
DE TWEE HANSEN
I
ii
h
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-
1U
er ze maar
FEUILLETON.
SLOT.
CENTS
W.
fi aambeien
Wormen
408
52
Op papieren zolders is het slecht dan
sen.
om-
criuunahteit in de
i dag toe. Uok het
ik
>k
rt
de
ge-
:ing
i de
•n).
er
ils
ag
in
Bt.
m,
ir-
Voedzaam
ih verpakt
EN
- De moties van wantrouwen door de Duitsche
De arbeidsconferentie te Genève.
leven van
(van een 8-urendag wit men er niéts
>le categorie is van men-
uHijte bezit hebben opge-
te bereiken, en
telgebrek (want
voedseivoorwaardan /zyn er beperkt en
ook weder groutendeeis/in handen de kar
tels) pi (jsgegeven «UuJ Onder deze
standigneden neemt
nieuwe kolome met
drankgebi uik is er zeer groot.
rot nog toe schyneu de autoriteiten do
oewegmg gioutendeeis aan haar zeil over te
luien, maar waursciiynlyk zal het niet lang
meer uuitn ot zy zullen in de noodzakeiyk-
héid zyn i ©gelend op te treden.
en Feestdagen
n geschiedt
ing, gebrek
d, duizelig-
ters van Arbeid wondt echter als twijfel
achtig beschouwd.
PUITEN LANDSCH NIEUWS.
DULTSOfILAND.
„Die Zeit” opgenomen in die „Tagliche
Rundschau
Die Zeit, het orgaan van Stresemann, den
r(jksminister vun buitenlandsohe zaken, dat
sinds z(jn oprichting een kwynend leven
heeft geleid, zal weldra met de onlangs her-
boiene Thgliche Rundschau samensmelten.
Het blad zul voortaan TUgliche Rundschau
heeten, metals ondertitel Die Zeit.
De rouwpiechtigheid te Eraen.
Te Essen is gisteren een rouwpiechtigheid
gehouden voor de mannen, die bjj de ont
ploffing in de m(jn Dorstfeld om het leven
z(jn gekomen. Rjjksminister Braun en de
Pruisische minister van koophandel voerden
het woord. Na de plechtigheid zijn de 45
omgekomenen begraven.
Een uit gestelde „Frontsoldatentag".
Zondag a.s. zou te Augsburg voor het
eerst sinds het presidentschap van Hinden
burg een Beiersche „Frontsoldatentag”
plaats hebben, waar ook gasten werden ver
wacht uit Noord-Duitschland.
Het feest is echter drie weken uitgesteld
naar de correspondent van het „Berl.
Tag.” verneemt is n.l. de kassier van de af-
deeling verdwenen. Naar het bestuur ver-
klaoït heeft hij wegens „familie-omstan-
digbeden** Augsburg verlaten, met medene
ming van een deel van de „bescheiden” van
den bond
het land een stevige regeering zal kunnen
geven en dat om die reden de socialisten
vóór de motie der liberalen zullen stemmen.
Max betoogde dat het nieuwe kabinet een
zuiver katholieke regeering was, die hoe zij
haar houding ook verklaarde, toch altijd
katholieke invloeden zou ondergaan en dus
in de praktijk zuiver katholiek was. Die
rechtsche regeering konden de liberalen niet
steunen. Van de regeering wilden zy ook
niet deel uitmaken, omdat de verkiezingen
hebben aangetoond, dat de liberale kiezers
geen vrede hebben met een katholiek-libe-
rale coalitie. Alleen met een drie-partyen-
regeering kon de fractie zich vereenigen.
Max diende daarop een motie van wantrou
wen in de regeering bij het bureau in.
Na Max sprak Vandervelde, naar wien
gespannen werd geluisterd, een korte rede
uit. Het had geen nut, zei hy het regee-
ringsprogram te bespreken. De regeering
was ten doode opgeschreven. Op de minis-
terbanken zitten enkele collega’s, waarmee
de socialisten straks nader kennis zullen
maken.
Vandervelde zei nog, dat hij ook zoo’n
regeering had kunnen samenstellen als Van
de Vijvere had gedaan, doch dit niet te heb
ben gewenscht, omdat hy met eere wensch-
te te sterven. Uit de verkiezingen is geble
ken, dat het land een democratische regee
ring wil, die de financiën zou saneeren, fis
caal bedrog tegengaan, de huurders en de
kleine pachters zou beschermen, de acht-
urenwet zou handhaven en Internationali-
seeren, het technisch onderwijs zou bevor
deren en sociale verzekeringen invoeren. Om
dit programma uit te voeren, deed Vander
velde een beroep op de 25 leden sterke Ohris-
ten-Democratische fractie der Katholieke
partij, die samen met de 78 socialisten en
democratische meerderheid kunnen vormen.
Het Kabinet Van de Vyvere is tegen zulk
een regeering. Daarom zullen de socialisten
zich by de liberale motie van wantrouwen
aansluiten.
Uit naam van de Frontpart ij sprak Van
Severen, die meende dat de regeeringsver-
klaring al te karig was met beloften op het
gebied van het gebruik der talen, waarom
hij en zijn vrienden tegen het kabinet zou
den stemmen.
heidsbekleeder in den staat na den Koni^g.
De latere Habsburgers luidden een lid van
hun geslacht voor dit ambt aangewezen. Na
de revolutie van 1844 werd de waardigheid
af geschaft
I
ENGELAND.
Het noodweer boven Engeland.
In Engeland heeft Woensdag een hevig
onweer gewoed. De bliksem sloeg op ver
schillende plaatsen in en beschadigde een
aantal huizen. Te South Shields werd een
man gedood en twee andere personen ge
wond, terwyl nabij Brighton na het onweer
27 schapen dood in de weide werden gevon
den. Dover heeft het ergste onweer sedert
vele jaren ervaren, en Donderdagmiddag
hing een dichte mist over het kanaal, d(e
aldaar en tevens te Southampton den ka-
naaldienst vertraagde.
In een der landbouwdistricten van Ches
hire werden graanvelden, wegen en sport
terreinen door een wolkbreuk overstroomd.
De stortregen was ook bijzonder erg in het
graafschap Lincoln. Te Lowestoft liep tij
dens den storm de reddingsboot uit om de
bemanning van enkele visschersschuiten in
veiligheid te brengen.
HONGARIJE.
Horthy, palat ijn van Hongarije.
De Neue Freie Presse verneemt uit Boe
dapest,dat de Hongaarsche regeering een
wetsontwerp voorbereidt, waarbij het ambt
van ryksregent (Reichsverweser) opgehe
ven wordt en in plaats daarvan de waardig
heid van palatijn weder ingevoerd wordt.
Horthy, de tegenwoordige r(jksregent, zou
Wegens zijn onvergelykelijke verdiensten tot
eersten palatyn aangewezen worden. De pa
latijn zal onafzetbaar zijn. Wanneer de Iro
ning onmondig is, zal de palatyn van rechts
wege voogd z(jn.
De palatijn was in het Hongarije van vóór
de revolutie van 1848 <je hoogste waardig-
neerslachtigheid,
i, hypochondrie,
brochure van
ankenstraat 79,
11M 1»
(Nadruk verboden).
F on roman uit onzen tijd
Uil het Dui.sch van
PETER ROSEGGER.
Bewerkt door
•I P. WESÖEL1NK—v. ROSSUM.
W) --
„Hij kan toch txm> dwaas niet lijn
in d«ie verschrikking I” werd in de
keuken gejammerd. „Hij zal in de
kerk zijn1” De huishoudster wierp
een wollen dode om h?t hoofd, liep
Mar buften, was in een oogenblik1
weer terug en bracht watervallen me
de, die uit haar xleeven strcomdeai.
pastoor was ook niet in de keik
Nu kwam vrouw Elisabeth in de lea
der en zeide „Laat ons bidden. Hij
is onder Gods vrijen hemd I”
De lieden in bét huis knielden te
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
hij onze agenten en loopers, den boekluuulel en de postkantoren.
Onze bureaux z(jn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 546.
En hier eindigt de- geschiedenis van
de beide Hansen. Het woord van den
grooten Hans verstomde, die zonder
geluk en ster was geweest. Van de- - -
zen Hans Schmied, die de dwaallieh- I niet gehouden.
1MNNKNLAND.
Tfetuwym hel piiMV>»u»n vuur LJUiLhoiiaiiu
vveiieg iiMMcii«.a ue ueiiuaxen uvpariv
BMMIWM.
boxer uugen meluuo eeui van ue
L(_rH|MiChe byaoen, aai eeu regeling
zou zijn getroiien tussonea Neueriaua
on btuiijsonuuw, waarbij overeengeko
men- te mot weuerz^buao pasvismn
mei ingang van 1 Juni al lesoualiun.
De lel. vernaai evenwel, dat ‘rol
nog lang niet zoover ia. Wel wordt
ie# zake overleg geploegd tuesdien ue
departementen van Buiienlandsche /ta
ken, van Arbeid, en van Justitie. >n
verband mot de weiwcheiijkbeid van
ue niet-toelating van overbodige ar-
laeidskruchten en van ongeweusride
elementen, zoodat ook de beide iaaUl~
gemelde departementen in dezen nol),
bon mede te beeliseen. Doch boven
dien vernamen wij, dat er tusschen u«
Nederjanidactee «a Du0»che regewnn-
gen geen officieele beeprakuigen over
do opheffing van liet pas visum gaan
de zijn, hoewel bij de Nederlandsche
regeering in principe geen bezwaren
er tegen bestaan.
RUSLAND.
Goudzoekers in Siberië.
hei Ainoeigebied zyn eemge maanden
geieuen uilge»uexie goudvelden uuuiexu
tui vuu guuiuocxejs zyn er heen geiroxxen.
uuai im nigeiegen, nuurdeiyk gebied in hel
feouue juuigeryue ecmer uilersi moeiiyii ie
ueiiiKOii vlet, waren velen onverrichter za-
ue nuiveiwege weer teruggekeerd en was de
livm verminderd. By hei aanbreken van de
lenie is ny ecnler, volgens de Lkon. SJ>snj
weer nervai en opnieuw trekken grooie nuw-
sas geiuKxoexers, van allerlei slag, naar
net goud-parauy», waaromtrent onuer
uussische bevoiKing de tabelachtigste
i uciiten iuopen.
rniniUrieis scnynt de arbeid door eenige
„kaïteis te women geregeld, die lang niet
ibuereeri ais goudzoeker toeiaten en boven-
men hooge toe-ating-gelden vragen. Dok u
er mng geen geiegenneid uilen te plaatsen,
zouuat er thans nuasi een categorie van
inensclien, die met koortsachtigen haast
werken om zoo spoedig mogetyk „ryk te
zyn
weten) een grqi
schen, die hun h
orreiu, om de goudveTl
nu aan werkloosheid, v<
de
aan zijn rechter- Haus aan zijn lin
kerhand. Hij had ben zijn koel ge
worden handen gegeven. Hij keek hen
beiden aan, nu een» haar, dan hem
met aijn goedige oogen. Hij kon niet
luid spreken. Zacht zeide bij „Woest
nu verstandig, al wa» het slechts ter
wille van het jongetje.”
Beiden «nikten. Toen trok hij xacht
naar hand aan zijn borst en de z'pie
aan zijn borst „Blijft mij, mij. Pvtt
Sterven.. hij hijgde naar adem
„sterven is ook een godsdienstoefe
ning....”
Dat heeft men nog kunnen ven taan.
Toen trol hij hun handen krnmpach-
lig nog nader. En adeia-to zwaar. En
ademde niet meer.....
Het was uit.
En toen het was geschied, toen Hans
en Elisabeth uit de verdooving ont
waakten, lagen op zijn kalme borst
hun handen in elkaar.
De Zevende Internationale Arbeidsconfe
rentie is Woensdag te Genève met een rede
van de Fransche gedelegeerde, Fontaine ge
opend.
Tot voorzitter van het Congres werd met
algemeene stemmen gekozen Dr. Benesj.
Vervolgens werd overgegaan tot de sa
menstelling van de subcommissies.
Mede dank zij de afwezigheid van een pa-
troonsgedelegeerde is de Nederland
sche delegatie zwak vertegenwoordigt! in
de commissies. De groep der regeeringsge-
«lelegeerden, waar Aguerro oudergewoonte
de voordrachten klaar maakt, wees slechts
mej. mr. Stemberg aan voor de sub
commissie inzake beroepsziekten. Voor de
arbeidersgroep zit S e r r a r e n s in de sub
commissie voor den rustdag in de glasbla
zerijen; Kupers in die voor den bakkers-
nachtarbeid; Dekker als plaatsvervanger
in die voor de ongevallenverzekering. De
arbeidersgroep heeft den fascist in geen
enkele subcommissie gekozen. Tevergeefs
stelde hy overal zyn candidatuur en ver
geefs vroeg hij, of een der leden zyn plaats
wilde afstaan.
Naar verluidt heeft de Italiaansche dele
gatie Mussolini om instructie gevraagd.
De Italiaansche delegatie bestaat i^ftsluT^
tend uit fascisten. De socialistische'en ka
tholieke vakvereeniging hadden de hun aan
geboden plaats voor een raadsman gewei
gerd, omdat de regeering over de aanwij
zing van de arbeidersgedelegeerden geen
overleg met hem had gepleegd.
De Belgische minister van Arbeid, Tschof-
fen, komt vandaag. De Fransche hiipister
Durafour wórdt eveneens verwacht. De
komst van de Engelsche en Duitsche minis-
zamen rondom de tafel ec baden luid.
I Dokter Hans Schmied heeft ook mee-
Igedaan.
„Older Gods vrijen hemel I Daar
Vieeft zij een schoon woord gezegd,”
uacht hij. Hij was op dit oogenblik
Bijna geheel los van alle spotzucht
tan de kinderen der wereld, en be-
ftioorde 'iflfaa tot desen kring waar
/angstige menschen tot God roepen.
Twee uren lateis toe«i de scheme
ring van liet noodweer was overge
gaan in het duister van den avond, ia
pestoor Hans thuis gekomen. Een
sneeuwman op en tq>A En toen de
huishoudster hem den wollen mantel
van het lijf wilde trekken, was hij
vastgevroren me< de sneeuw, zoodat
zij ook het buis moest meenemen.
Toen de pastoor den dokter zag,
riep hij vroolijk uit „Maar Hansel,
ben jij hier! Waar is de ander dan?”
Uit dit alles ziet men dat 't wel zoo goed
als zeker is dat ’1/ Kabinet heden zal duike
len. De vraag, die allen, bezig houdt, is in
middels: welke regeering zal ’t kabinet-Van
de Vyvere vervangen. Men weet, dat er zoo
voor en na al verscheidene combinaties aan
de hand zyn gedaan: zooals bekend is, is de
Brusselsche burgemeester voorstander eener
drieledige, uit parlementsleden gevormde,
regeering, terwyl zyn partijgenoot Devèze
eveneens opkomt voor een drie partyenka-
binet, waarvan de ministers echter buiten
het parlement zouden moeten worden ge-
recruteerd. Overigens krygt men den in
druk, dat er van de plannen der liberalen
niet al te veel zal komen, daar noch de Ka
tholieken, noch de socialisten voelen voor
een dergelyke oplossing van de crisis. Veel
eer mag dan ook worden aangenomen, dat
de katholieke democraten en de socialisten
zich, nadat reeds ongeveer een maand ^e-
ADVERTENTIEPRUS: Uit Gouda n omstreken (behooreode tot dm bwor<krin<):
1—5 regels 1.80, elke regel meer /0J6. Van buiten Gouda en dan bexorgfcring:
1—5 regels 1.05, elke regel meer 0.80. Advertentita in het Zaterdagnummer 20
l>tjelag op dan prijs. Liefdadigheids-advertentidn de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.06, elke n«el moer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 booger.
Gewone advertentifin en ingezonden mededeelingen b(j contract tot aeor gereducoor-
den prijs. Groote lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaechenkonuit van «oliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
ten na joeg, die een spel der winden
was geworden, omdat- zijn hart onge
duldig en zijn wil zwak was. Uitge
zeild met volle zeilen. Jarenlange
zwerftocht. Verootaioedigd door eigen
dwaasheid, veir^ciieurd door het oe-
wustzijn van schuld, gebroken door
teleurstellingen een enkele, gloei
ende, goddelijke vonk nog spaarzaam
bewarend zoo dreef hij op een boot
die lek was, verder, zag honderd ha
vens en kon niet landen. En nu zat
hij hier in het huis, van zijn «enigen
vriend, verzorgd door de vrouw, die
hij zoo lang had ges^oidht, die zijn
kind aan de hand had, en hem zoo
moeilijk kon vergeven, lllar blik was
nog streng. En toch gevoelde hij, dat
het anker van zijn bloot had gevat.
De stormachtige dagen hadden het
hem mogelijk gemaakt in de klooster-
herberg te blijven. Maar de huishoud
ster en hij gingen elkaar bijna zwij
gend voorbij. Pastoor Hans lag in zijn
kamer, koortsrillingen schudden hem
«onder de wollen deken. Hij had zijn
dageliflksche godwHenstoeTbning nog
fiOUDSCHE HU lll\T.
leden dërgelijke pogingen zyn gedaan, die
evenwel mislukten, met elkaar opnieuw zul
len verstaan. Desbetreffende onderhandelin-
gen schynen zelfs reeds te zyn ingeleld en
het Wachten is nog slechts op een vergelyk
wat de samenwerking tusschen socialisten
en den democratischen vfeugel der Katho
lieken betreft. Zooals men zich herinnert,
waren by de besprekingen van ongeveer een
maand geleden de Katholieken van oordeel,
dat de socialisten te vérstrekkende eischen
stelden en al te zeer hun eigen programma
opdrongen. Vermoedelyk zullen de socialist
ten, wanneer het hun ernst is mede de re;
geeringsverantwpordelykheid te aanvaarden
enkele concessies moeten doen.
Overigens schynen de socialisten er ook
geen bezwaar tegen te hebben, dat een ka
binet wordt samengesteld, bestaande uit
drie partyen, mits het regeeringsprogram-
ma slechts een duidelijk te onderkennen de
mocratisch karakter draagt.
De Duitsche Rijksdag heeft Woensdag de
door de sociaal-democraten ingediende mo
tie van wantrouwen in het kabinet-Luther
met 240 tegen 129 stemmen verworpen". De
democraten stemden blanco. Daarop kwa
men de beide communistische moties van
wantrouwen tegen bepaalde ministers in
stemming. Zy deelden het lot van de socia
listische motie. Eerst werd de motie tepen
dr. Stresemann tegen de stemmen van# de
communisten, de sociaal-democraten en de
beide völkische groepen verworpen, daarna
de tweede, die rykskanselier dr. Luther het
vertrouwen ontzegde, tegen de communisten
en de socialistische stemmen.
Toon v&rnaheen - uit hel noordelijk
dal, met sneeiuwsdioenon aan de voet
zolen en in de hand don stok, een
man met een brief voor dokter Hans
Scluuied. Hij was met potlood ge
schreven en luidde
„Mij» waarde dokter Sctimied I Ik
heb alles begrepen en weet, waarom
u moest omkeeren. U heeft gelijk. Het
noodweer heelt mij onderweg verrast,
maar niet gedood. Zeg aan pastoor
Hang, dat hij spoedig van een schen
king zal hooren, die gemaakt zal wor
den aan do totoost|Brherberg bij de
Drei Augen.”
Toen Hans deze regels voorla-, aan
zijn zieken vriend, glimlachte deze
even en zeide „Dat is braaf, dat ia
braaf. Maar nog liever zou ik nu de
godsdienstoefening leiden-*'
Want de mis was liet glanspunt van
zijn dag, voor hem een onuitputtelijke
bron zijner offervaardigheid.
Vijf dagen, na dién stormaanval,
toen pestoor Hans van zijn zoeken
naar hen, die hulp bd^oeldelk met
koorts naar huis was gekomen, kniel
den rij bij rijn legerstede. Elisabeth
De Belgieohe regeeringswerklaring.
Het kabinet in ongenade.
RÜksdag verworpy.
Vandaag zal in België overjret 1
het kabinet Van de Vy vere worden beslist.
Nauwelyks is aan te nemen, dat het er heel
huids af zal komen, daar zoowel de libera
len als de socialisten de nieuwe Katholieke
en bovendien onvolledige minderheidsregee-
ring den oorlog hebben verklaard.
Woensdag heeft de nieuwe Ministerpre
sident z(jn regeeringsverklaring afgelegd,
waarin hy begon met te zeggen: „Wy zyn
geen partyregeering. Wy willen buiten alle
politieke berekening een regeeringsactie
voeren, die zich slechts zal bezighouden met
de nationale belangen en de sociale behoef
ten. Wij gelooven niet, dat wij ons bedrie
gen, wanneer wy beweren, dat de openbare
meening een negatieve gedragslijn moede is
en naar een oplossing verlangt, van haar
mandatarissen verwacht, dat zij publiekelijk
hun verantwoordelijkheid aanvaarden.
Wat de buitenlandsche politiek aanbelangt
zjjn wy, zoo zei Minister Van de Vyvere,
voornemens trouw te blijven aan de ge
dragslijn, gevolgd door de vorige kabinet
ten. Nog nooit hebben de parlementaire be
sprekingen tweedracht aan het licht ge-
«bracht ten aanzien van de beginselen van
gewapende broederschap, die tot stand werd
gebracht tusschen ons en de landen, die
onze geallieerden en geassocieerden waren
in den grooten oorlog, banden, die heilig
zullen blyven. Onze vredelievende vader
landsliefde verheugt zich in elke daad die
ons nader tot andere landen brengt.
Bij de waakzame zorg vopr onze veilig
heid wenschen wij onaantastbare onafhan-
kelykheid zoowel op het terrein der econo
mie als dat der politiek, terwijl de vitale
behoefte aan commercieele expansie ons be-
slissingen en gedragslijnen in duidelijke en
imperatieve bewoordingen voorschrijft. Bel
gië is in deze gevoelens en deze practisdie
inzichten een van zin.
Wij wenschen het godsdienstig bestand te
eerbiedigen, door de drie groote partyen
feitelyk ingesteld en wel door handhaving
van de thans van kracht zy'de wetten en ad
ministratieve rechtspraak. Uit de jongste
raadpleging van het kiezerscorps treedt dui
delijk de aanwijzing te voorschijn, dat het
land het van de sociale verzekering
wenscht te handhaven en te versterken. Wij
zullen dezen wil eerbiedigen. Het vredelie
vende België mag niets verzuimen om de
internationale arbeidswetgeving, een groote
factor voor den vrede, te volmaken. Het >s
onze sociale plicht en in het belang van on
ze industrieën gemeenschappelijk aanbeve
ling te doen tot ratificatie van den conven
tie van Washington nopens den achturen
dag. Een zoodanige ratificatie moet worden
ondergeschikt gemaakt aan de goedkeuring
van de groote concurreerende landen. Wij
meenen, dat onze regeering .niet zal mogen
nalaten om ten spoedigste over te gaan tot
een volledig onderzoek.
Direct na het voorlezen van deze Regee
ringsverklaring diende de heer Max de be
kende liberale burgemeester van Brussel,
eenjnotie in, waarin de regeering het ver-
trouwen werd ontzegd. De socialist Vander
velde zeide dat er in het parlement een
meerderheid van democraten is, die een de
mocratische meerderheid willen vormen, die