NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
So. 15885
Maandag 13 Juli 1825
85«Jaargang
JBJi
.^a
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOE RCAPELLE, NIEl
WERKERK OUDERKERK, OLDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
i vermeld Zater-
261.
62.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
712, 14, 16, 17,
32, 33, 36, 39,
230
287.4
20.7&
6.10
FEUILLETON,
larry!” sta-
ovendien...”,
Leman
ich toe, om
naar ‘voren
Oyordt vervoUd).
(Geautoriseerde vertaling)
Nadruk Verboden.
ider gaat,
mloei van
12, 17/19, 21, 25.
34, 36/38, 40,
n afstaan aan
licht van zou
Jlsie Bamfield.
Dit was de
syn voom&am
No. 257.
44 2, 35—30,
1.68.659
199 ton
No. 258.
36—31, 47—41
HEK.
amclub „Gouda”,
lokaal der club
i de Bleekers-
wat gij moet
ertrouw dat dit
alle bezwaren
J aan te sluiten
De.
WMERMANS.
Nedterlamdsche
den van dïen-
irry te spre-
;rug. „Harry
JU'en boven-
t om te aar-
en nog.
De geheimzinnige verdwijning
van ROBERT GRELL.
door
FRANK FROEST
oud-chef der Recherche, Scotland Yardi
in 1013
8
in 1920
7
wletiketi de smart
haar verdron-
gij u eene voor
aan de vreugde
gij haar kind
van een anders
dan kan het
zijn dan het
lie zwemsters en
leeren het zwem-
looh-t maar één
ed in tientallen
tot gij een on-
icdegemaakt en
weest om hulp
Werkuren per dag
Productie in millioenen
ton
Prijs p. t. (op de
öndem.) plan
hjj heesch.
houden, Da-
»rak je nooit
In aansluiting op vorenstaande diene nog
het volgende:
Verwacht wordt dat een loonstrijd in de
myn-industrie onvermijdelijk zal zyn. Het
contract met de mijnwerkers loopt deze
rnaand af, en reeds werq door den secreta
ris van de Mijnwerkerslideratie, Cook, vol
gens Keuter gezegd, dat men dan zal we
ten te beletten, dat ook maar één ton bui
tenlandsche steenkool in Engeland zou wor
den ingevoerd. Cook waarschuwde de mijn
eigenaars, dafy ais het conflict uitbrak, het
er een zou zyn zooals men in Engeland nog
nooit heeft aanschouwd.
Eenstemmig moet reeds besloten zyn dat
de vier groote vakbonden by elkaar ge
bracht zullen worden en Vrijdag a.s. zal in
Londen eerT*conferentie plaats hebben van
vertegenwoordigers van al deze en ook van
andere vakbonden, die in totaal 3.500.000
arbeiders zullen vertegenwoordigen.
De mijnwerkers hebben onderhandelin-
gen met Minister Bridgeman geweigerd,
zoolang de mijneigenaars de, opzegging van
de lOonovereenkomst en de voorstellen voor
een nieuw contract niet hebben ingetrokken.
Uit Honkong komen betichten dat de sta
king zich daar uitbreidt. Onder meer slo
ten de Ohineesche bemanningen der veer-
booten, die de verbindingen met de omlig
gende plaatsen onderhouden, zich by de
staking aan, evenals het meerendeel der
werklieden aan de electrische centrale, die
evenwel spoedig waren vervangen. Het oor
logsschip „Concord” kwam volgens Reuter
uit Australië te Honkong aan, ter verster
king der aldaar reeds aanwezige oorlogs-
schepen, die den avond tevoren de geheele
tot heden vendaagd zoodat het vonnis he
den niet zal worden gewezen.
Nog verschillende deskundigen zijn ver
volgens aan het woord geweest. Zy be
schouwden Angerstein niet als ontoereken
baar. De grootste waande hechtte men aan
de verklaringen van prof. dr. Herbertz
van de universiteit van Bern die bij An-
gerstein een psychopatisch sadisme meent
te kunnen constateeren. Hy is er vast van
overtuigd dat Angerstein na zjjn misdaden
zelfmoord heeft willen plegen, de wonde
die hy zichzelf heeft toegebracht bewijst
dit voldoende. Spreker heeft ook bewijzen
van hetgeen hy het infantilisme van be
klaagde noemt. Als de moeder van een der
slachtoffers snikkend haar verklaringen
aflegt blijft hij geheel onverschillig, maar
als er sprake is van de aangebrande haver
mout rollen telkens de tranen over zijn ge
zicht.
43) --
bat is een beetje buiten je ge
wone lijn, vervolgde Foyle, den man
gezet plan, door een toeval mislukt.
Nu"wee: je even goed als wij dat wij
je niet kunnen dwingen, te spreken.
Maar het aal ons een eindje op weg
helpen, als je ons b.v. vertelt van
wien je die sleutels hebt gekregen.
Het helpt niet, Mr. Foyle, zei
Ike. De eenige man, die met mij hier5
in was betrokken was Dutch Fred. U
moest hem- zien te pakken te krijgen,
omdat ik allee ervan voor den rechter
zal vertellen. Hij heeft mij de sleu
tels gegeven.
Wees niet dwaas, Ike, viel Green
hem in de rede.
De gevangene keek van den een
naar den ander met sluw glinsterende
Hopapier voor zien neergtlegu. boyle
bleef staan.
Laten wij elxaar niet verkeerd
begrijpen, zei hij. We beloven niets
dan dat de rechtbank zal weien dat
je ons in een andere zaak hebt •genui-
pen. Als je verkiest te zwijgen, kun
nen wij er niets aan doen.
baar weet ik alles van, zei Ike
zijn schouders ophalend. U weet dat
ik in een gewoqn geval niet zou pie
pen. Ik ben geen Dutch Freddy, die
zijn kameraden verraadt. Ik ben uien
kerel, die me dit baantje heeft opge
dragen nieis verschuloigd. Wat wil u
het eerst weten
Vertel ons alles op je eigen ma
nier. Waar heb je de sleutels van het
huis gekregen
Van den knul, die jelui tegelijk
met mij hebt ingerekend. Ik zat een
spélletje faro te spelen, ongeveer een
week geleden in een kroeg ih de
Commercial Road, toen die kerel me
wenkt en me zijn voorstel doet. Jk
had er geen zin in, maar de chinees,
die de kroeg houdt, zei me dat hij te
vertrouwen was en hij bood me
helft.-..
Je vertelde Freddy dat je maar
een derde kreeg, viel Green hem in
de rede.
Zoo? grinnikte Ike sluw. Dat
moet e»n vergissing van me geweest
zijn. Hoe het ook zij, ik zei, dat ik
de helft moest hebben of niets. Hij
«•drinken. Want
ers, gij spnngt te
iig is. Op zoo’n
I u me,, gfj met
gevaar en wilt
gij hebt een hart
lestenliefde.
doen als de dren-
bioe moet gij hem
i Kun* gij de
indien hij is ge-
j trachten de le-
vekken bij een
Dit alles moet
de meeste kans
orden verleend,
ite dit alles te
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (betoomde tob den bezorakring):
15 regels 1.30, elke regel meer ƒ0425. Van buiten Gouda en dan bezorgkring.
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op don prtjs. Liefdadigheida-adverteetiën do helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke mgel moer 0.50. Op
de voorpagina 50 booger. 4
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot aeer gereduceer
de» prijs. Groots letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaachenkomst van soliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau! en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan hot Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te rijn.
aantal mij'nen te sluiten, het
myn minder steenkool op te v<
enboven moeten nog de verkoopprijzen ver
laagd wdrden, willen de verkoépers afzet
voor de aangevoerde hoeveelheid vinden.
Op het oogenblik is het maximum loon
voor den Britschen mijnwerker 5.25 per
arbeidsdag. Hy werkt gemiddeld vyf dagen
per week ^zoodat zyn weekloon is 26.25,
hetgeen zeker geen hooge belooning is
voor zulk een zwaren arbeid. In economi-
schen zin is het evenwel, te hoog, omdat de
hoeveelheid steenkool, die voor 26,25 ar
beidsloon aan de oppervlakte wordt ge
bracht, op de markt niet zooveel oplevert
om alle bedryfsonkosten er uit te bekosti
gen. Zoo is de Britsche mynwerker nu
slachtoffer van de algemeene industrieele
malaise, die in Europa nog steeds heerscht.
Wy hebben in het bovenstaande de moeij,
lykheden in de Engelsehe steenkoolnijver-
heid teruggebracht tot een zuiver econo
misch probleem. In een volgend opstel zul
len wy nu nagaan, hoe tot nog toe, ge
poogd werd dit probleem op te lossen en
onderzoeken in hoeverre de vakactie van
myn-eigenaars en arbeiders economisch ge
werkt heeft.
Misverstanden uit den weg te ruimen
is ook een^ienst, em geen geringe ver
dienste tevens.
HOOFDSTUK XXVII.
Een grimmige glimlach trilde onder
de grijze snor van’ hoofdinspecteur
Green, toen Foyle weer de kamer in
stapte en de deur sloot. Ike keek
recht in de koele blauwe oogen van
den chef der recherche.
U hebt desoen keer de bovenhand
in’heer, erkendei hij volmondig. Ik
geef toe. Ik zal u alles vertellen wat
ik weet ofschoon dat niet veel is.
Nu hij zoo dicht bij het bereiken
van zijn doel was, moest Foyle met
tact optreden. De wet dringt er zber
terecht op aan dat er bedreiging noch
belofte uitgesproken mag worden te
gen*” iemand, die van een misdaad is
beschuldigd. Van het oogenblik af dal
een poüiieman het besluit genomen
heeft iemand te arresteer en mag hij
direct noch indirect een persoon ver
lokken iets te zeggen dat zijn schuld
kan bewijzen en hij is gedwongen
een waarschuwing uit te spreken, om
trent de eventueele gevolgen, wanneer
zelfs een vrijwillige verklaring wordt
aangeboden. i
Green had een vulpenhouder uit Zijn
zak gehaald en een paar bladen fo-
voetstappeo stier venj weg, toen Ike tof;
de conclusie kwam, dat zijn poging tot
bluf mislukt was. Hij verhief zijn stem.
He I Hr. Foyle I Ga «iog niet
weg. Ik' zal vertellen wat ik weet.
Kom terug I
De crisis in het Ruhrgebied.
Stopzetting van vier mynen.
De Phönix A. G. heeft thans definitief
besloten de mijnen Nordstem I tot en met
IV te Horst-Etascher te sluiten, waar
schijnlijk in het midden van Augustus. Een
deel der 4000 daar werkende arbeiders zal
elders ondergebracht worden, de groote
meerderheid echter wordt werkeloos. De
stemming onder de arbeiders is daardoor
natuurlek thans reeds uiterst gedrukt.
Voor de stad Horst-Emscher, die bijna ge
heel van de belastinggelden der vier mij
nen leeft, beteekent de sluiting een ca
tastrofe. Ook de mijn Graf Schwerin te
Castorp moet den eersten Augustus al haar
personeel ontslaan en tot sluiting over
gaan.
Dit zijn slechts enkele sprekende voor
beelden. Soortgelijke berichten komen uit
tal van andere plaatsen in het Ruhrgebied.
ENGELAND.
Een verstrooide professor.
Een Australische professor, die eergiste
ren te Londen is aangekomen ter bijwo
ning van het Empire Universities Con
gres, kwam tot de eigenaardige ontdek
king dat hy een jaar te vroeg is! Het con
gres heeft pas in Juli 1926 plaats.
Destijds was in de circulaire, waarmede
het congres werd aangekondigd, abusieve
lijk het jaar niet vermeld. Er werd nog een
extrabericht verzonden en het organisatie
comité te Londen ontving kort daarop uit
Sydney de mededeeling dat alle Australi
sche deelnemers op de hoogte waren ge
bracht. Alleen de hoogleeraar in,quaestie
schynt te zyn vergeten, of zyn gedachten
toefden verre, toen het hem werd medege
deeld.
De geleerde is besloten naar Australië
terug te keeren om het ’t (volgend jaar nog
eens over te doen. Het misverstand heeft
hem intusschen genoopt een overbodige reis
van 24.000 mijlen te maken.
DUITS®HLAND.
Het proces Angerstein.
In het proces-Angerstein zyn Zaterdag
de laatste getuigen gehooid, voor het mee-
rendeel vrieden en kennissen van de fa
milie Angerstein, die zich allen gunstig
over den moordenaar uitlieten.
Een zwager weigerde op de hem gestel
de vragen te antwoorden. Een predikant
van de Methodistische gemeente verzekerde
ook dat de beklaagde steeds goed voor
zyn vrouw iwas. Deze getuige had den in
druk gekregen, dat Angerstein tegen zyn
taak als procuratiehouder niet was opge
wassen. In den iraflatietyd had Angerstein
den getuige 50.000 mark geleend voor het
bouwen van twee kapellen. Later heeft An
gerstein dit bedrag aan de gemeente ge
schonken.
Prof. Soetbert uit Siegen heeft de vrouw
van Angerstein in 1922 behandeld voor een
geslachtsziekte, ontstaan door een infectie
van haar man. Dapr mevrouw Angerstein
ook een darmziekte had, heeft prof Soet-
schuld1.Ik
en en ik haa*
David, ik be-
t omdat ik in
enuwachtig...
zou nemen.
en ik bewon
en voorgrond
reering had
wogen. Hij was te slim om iets te zeg
gen dat als getuugenis gebruikt kon
worden.
ik geloof niet dat die inbraak de
reden is dat u beiden aan het werk
zijt gegaan, zei hij. U wil iets te wa
ter komen. Ik veronderstel, dat u die
zaak zoudt opgeven als ik u kon hel
pen
Vastberaden schudde Foyle ’t hoofd.
Je weer, dat wij dit niet kunnen
doen in een geval van misdaad. Mr.
Green zal bij het verhoor een goed
woord je voor je doen. Verder kunnen
wij niet gaan.
Ike zette zijn leeg glas neer. Hij
geloofde dat hij de overhand had
dat hij veel kon winnen en niets ver
liezen wanneer hij aandrong op bete
re voorwaarden. Het was een verkeer
de, ofschoon heel natuurlijke, meening
Helden Foyle had niet die minste be
doeling en ook niet de macht met Ike
te onderhandelen, zoodat die ongehin
derd zijn aanvallen op de maatschap
pij kon voortzetten.
Helpt niet, M’neer, zei Ike Al
u wilt dat ik spreek, zal ik het doen
waneer mij los laat.
Best.
Foyle stond plotseling op.
Wij zullen het hierbij laten, Ike.
Doe zooals je zelf goedvindt. Mr.
Green, u moest hem nu maar naarde
cel laten brengen.
Hij was de deur uit gegaan en zijn
kletste nog een beetje, maar ten slotte
gal hij toe. Het grappige van de zaak
was dat hij geen waker wilde zijn op
den dag dat we het grapje uithaalden.
Zei, dat ik maar een kameraad moest
vragen. En. toch komt bij levensgroot
voor dén dag.
l’e gevangene had een punt aange
raakt, dat Foyle een lijd lang raad-
selachtig was oegeschenen, maar het
was hem) reeds duidelijke geworden.
In den gewonen loop der dingen zou
een inbraak in Grosvenor Gardens
door twee bekende misdadigers niet
noodzakelijk in verband gebracht be
hoeven te worden met den moord. De
derde man wilde niet als een mede
plichtige herkend worden.
In elk geval, ik nam het baantje
op*me en hij gaf me de sleutel^ZJl'n
het plan van hel huis. Hij verWdo
mij niet, wie er achter zat. En ik vroe;
niet te veel Hij noemde zich Mr.
omith en wij ontmoetten elkaar twee
maal in de.
Hij noemde een kroeg in
Street, Whitechapel.
Daar zou ik vanavond met de
buit bij hem zijn gekomen. Nou wee
u alles wat ik Wee*.
Niet geheel, zei Foyle kalm1- Wat
is het adres van het speelhol, waar
je hem het eerst hebt ontmoet? -
Ike schudde het hoofd1.
eOIBSCHE DMJBlVr.
bert onderzocht of zy ook vergiftigd was.
Het resultaat van dit onderzoek was nega
tief. Deze getuige was er van overtuigd,
dat het huwelyk van Angerstein niet goed
was.
Toen de misdaad bekend wend, heeft
prof. Soetbert de betrokken autoriteiten
opgebeld en dadelyk gezegd, dat Anger-
stein dehand in het spel moest hebben. Hy
is .van meening, dat de beklaagde niet nor
maal ,is.
Een paar andere geneesheeren, die An
gerstein en zyn vrouw vroeger hebben be
handeld, hebben by beiden verschijnselen
van tuberculose geconstateerd. Op een
vraag van den voorzitter antwoordde An
gerstein, dat hy vóór het plegen van de
misdaden erg aan slapeloosheid leed, maar
sindsdien slaapt hy uitstekend. Hy gaat
in de gevangenis om 6 uur naar bed en
slaapt dan onafgebroken door tot den vol
genden ochtend.
Op voorstel van de verdedigers, die zich
te zeer vermoeid voelden om hun plei
dooien te houden is het Angerstein-proces
Er komen, de laatste dagen, berichten
uit de Britsche steenkoolnjjverfieid tot ons.
die wyzen op een spoedige hervatting van
den strijd tusschen kapitaal en afbeid in de
n?ynindustrie, een stryd, die in zyn tegen-
woordigen vorm, dateert van het jaar 1888,
toeA de Britsche mijnwerkers zich vereenig-
aen in één vakbond.
Daar geheel Europa, en ons volk niet in
de laatste plaats, belang heeft by hetgeen
voorvalt op de steenkoolvelden, willen wy,
zeer in het kort, een overzicht geven van
den stryd in de Britsche steenkoolnyver
heid, teneinde den lezer in staat te stellen
een oordeel te vellen over hetgeen thans op
dit terrein van het industrieele leven voor
valt.
Steenkool heeft sleèhts waarde als brand
stof voor industrie en scheepvaart. Het
spreekt daarom van zelf, dat de vraag naar
steenkool afhankelijk is van de marktbe-
hoefte aan industrieele goederen ^n de
marktbehoefte aan scheepsruimte. Nu is,
op het oogenblik, in Europa de toestand zoo,
dat de capiciteii van het geheele industri-
eele apparaat veel grooter is dan hetgeen
door de machines voortgebracht wordt, m.
a. w. er wordt uit de machines niet ge
haald, wat er uitgehaald zou kunnen wor
den. Wij zullen thans niet onderzoeken, wat
de oorzaken hiervan zyn, maar alleen het
feit vaststellen en daaruit de voor de hand
liggende conclusie trekken, dat de steen
koolmijnen niet de hoeveelheid steenkoo’
behoeven <>P te brengen, die zy zouden
moeten en kunnen leveren, wanneer alle
stoomketels in Europa voortdurend in be-
dryf zouden zijn. Laten wy met een voor
beeld aangeven, hoe groot de afhankelijk
heid van de mijnindustrie is. Volgens de
laatste statistische gegevens (^Labour Ga
zette”, Juni ’25) werd in de Engelsehe my
nen gemiddeld 4,9 dag per week gewerkt.
De arbeidstijd per dag is 7 uren, de werk
week telt dus op het oogenblik 34.3 uren.
Hieruit blykt, hoe weinig vraag er is naar
steenkool. Het zal ook geen nader betoog
behoeiven, dat onder dergelyke ongunstige
omstandigheden, in de steenkoolnyverheid
met verlies gewerkt moet worden. De on
dernemers toch, kunnen hun pryzen niet
tot in het oneindige opdryven.
Hierbij komt nog, dat, afgescheiden van
de ongunstige voorwaarden op de steen-
koolmarkt, de ondernemers in hun bedrijf
onder economisch ongunstige omstandighe
den moeten werken, hqtgeen blijken kan uit
het ondervolgende staatje: (ontleend aan
het rapport van de Coallnguiry commission
in 1920).
Totaal aant. arbeiders 1.110.884
Opbrengst p. jaar p. arb. 259 ton
Jaarloon v. d. arbeider 1025 2600.
Dit staatje kan u, by aandachtige be
schouwing, veel leeren. Wy zien er o.m.
uit, dat bij een niet /óhaanzienlyke ver
mindering van de arbeidsprestatie, het ar
beidsloon belangrijk gestegen is. Dit feit
op zichzelf genomen, wil nog niet zeggen,
dat het arbeidsloon in economischen zin te
hoog is. Wanneer de industrieën de hooge
pryzen betalen kunnen, is de Britsche mijn
werker zyn loon op de markt ten volle
waard. Dit is evenwel niet het geval. De
industrieën kaan/pen juist met te hooge pr°*
ductiekosten, vooral ten gevolge van Ue
hooge pryzen van steenkool en grondstof
fen. H®t hooge arbeidsloon van den Brit
schen mynwerker wordt betaald door den
ondernemer uit de bruto-opbrengst van zijn
bedrijf. Welnu deze bruto-opbrengst is op
het oogenblik niettegenstaande de hooge
steenkoolprijzen, zoo laag ,dat vele mijn
ondernemingen met verlies werken en de
Britsche steenkoolnyverheid ,in haar geheel
genomen, zoo weinig oplevert, dat na af
schrijving van alle onkosten, aan verbete
ring van de inrichting der bedrijven niet ge
dacht kan worden. En wy weten, dat elk
bedrijf, van welken aard ook, waarin niet
voortdurend technischë verbeteringen wor
den aangebracht, op den duur oi
Zoo lang van een algemeene o]
het nljverheïdsleven in Engeland én op het
vaste land van Europa geen spraWe is, moe
ten de Britsche myn-ondernemers hunne
productie blijven inkrimpen, he^lj door het
iren. Daar-
E»n crisis in de Mijnindustrie.
Een dreigement der arbeiders. Mishandeling van zendelingen in China,
stad voortdurend met hun zoeklichten be
schenen. Hef, vliegtuigmoedersehip „Her
mes” zal naar men zegt aanstaande week
van Malta naar China wonden gedirigeerd,
tenwyl uit Britsch-Indië een regiment ge
regelde troepen ter versterking eveneens
naar Hongkong zal vertrekken
Reuter meldt nog, dat de toestand in
Swatau 'uiterst kritiek is. Het personeel
van Engelsehe en Japansche zaken staakt;
eveneens wordt het verschaffen van voe
dingsmiddelen aan Engelschen en Japan
ners belet.
In het Westen der proAjMtie Szesjoean
houdt de agitatie tegen de Vreemdelingen
aan. Zy allen vertrekken naar de kustplaat
sen. Vele vreemdelingen, die in verschillen
de groepen door Peking komen, verklaren,
dat studenten en agitatoren, goed van geld
voorzien, de bevolking in 'het binnenland
opruien en zoowel stakingen als den boycot
organiseeren. De centrale regeering wordt
hiervoor verantwoordelijk gehouden, daar
zy aan de studenten en agitatoren vrybil-
jetten heeft verschaft, om naar het binnen
land te kunnen reizen
In de Engelsehe missie te Woekingfoe
drdhgen op 9 dezer Ohineesche soldaten
binnen en mishandelden aldaar twee vrou-
welyke Engelsehe zendelingen. Een manne
lijke zendelig werd door de soldaten even
eens mishandeld. Allen wisten ten slotte
naar Swatau te ontkomen, waar zy geheel
uitgeput aankwamen. Door den Britschen
consul te Swatau werd de bestraffing der
schuldigen en aanbieding van ofjicieele
verontschuldigingen geëischt, benevens ver
goeding voor de geleden verliezen.
