LAND
JDA
me
:EN
E
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
WERKERS OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WAUDI NX VEEN, ZEVENHUIZEN, en».
Mo. 15904
Donderdag 23 Juli 1925
85»Jaargang
*ni
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
■wend
r
-wflg er een
Het is allervrien- I
e
9
er pond
terug
BUITENLANDSCH NIEUWS.
een
ue
taire basis krijgt.
van
)ON alhier:
FEUILLETON.
zich
he-
bedoelt
wat
ze
er
re-
sche Handel en
De bedrijven der
be Gouda; Kua
la; De lichime-
-naamste monu-
2053
120
in
heen
Riednei
meege
IHI --I.I .JU
(illUISUIF. COURANT
verwachtingen
9059
80
Menigeen acht zich verongelijkt als
men hem niet overschat.
in
op
separisten in het
Geweldige heidebrand in Hannover.
Vier dorpen op de Lüneburger Heide
bedreigd.
Op de Lüneburger Heide bü Hannover ra
een groote heid en boschbrand uitgebroken,
waardoor vier dorpen ernstig worden be
dreigd. De oorzaak schijnt gelegen te zyn
in een weggéworpen sigaar. De schade is
•reeds aanzienlijk.
ENGELAND.
De hitte.
Te Londen bedroeg de temperatuur gis
teren 30 gr. C. in dien schaduw. Het was
de warmiste dag sedert 12 Juli van het vo
rig jaar. Alls merkwaardigheid' kan worden
gemeJdl, dat de rechters en advocaten van
verscheidene I ondensche rechtbanken he
den hun ambt vervulden, zonder de gebrui
kelijke pruik te dragen.
Doodgestoomd.
Te Shotten, by Ghestor, zyn drie man
men letterlijk dbodgestoomd. Vyf arbeiders
waren bezig met het schoonmaken van een
Oe geheimzinnige verdwijning
van ROBERT GRELL.
door
FRANK FROEST
oud-chef der Recherche, Scotland Yard
(Geautoriseerde vertaling)
Nadruk Verboden.
door
voor wien
- - -al was dit
het geval, dan had rij nog geen kwaad
gedaan.
Zij glimlachte minachtend.
Ik geloof niet dat hij een
chercheur is, mompelde rij.
beste gedegenheid vertrekt hy om tegen de
Franschen te gaan vechten.
Er gaat geen wedt voorby of de notabe
len der trouwe stammen ontvangen harte
lijke brieven van de Riffynsche notabelen,
met de vitnoodiging zich aan de zijde van
d'e-n Emir te scharen; wjj zullen u geen
kwaad doen en u beschermen, wordt er aan
toegevoegd; dank zy den godsdienst van
onzen profeet, zegevieren wy.
In andere brieven wordt de bevolking der
tentendorpen aangesp oord in opstand te ko
men by de nadering der troepen van Abd
el Krün. In deze brieven wordt de heilige
oortlog gepredikt. Ook we1! worden schrif-
tolyke onjuiste mededeeliingen verspreid
over het nemen van Fransche posten en
over Fransche tegenslagen in het alge
meen.
Tal van ontvangers dezer brieven bren
gen ze aan de Franschen, maar sommige
laten zich overtuigen, al hebben ze er dan
wi-.sens later berouw van en komen zo met
hangende pootjes terug.
De debatten in den Rijksdag over het Veilig,
heidapaot,
De strijd in Marokko.
In die Duitsche Rijksdag zyn gisteren de
debatten aangevangen over het aMwoor I
van DuibscHland aan Frankrijk.
Na, al wat Dr. Stresemann reeds
over het veiligheidspact heeft gezegd' en
er reeds gepubliceerd is over den officieelen
tekst van de Duitsche nota werd' er niet
veel nieuwe meer naar voren gebracht.
Trouwens het geheel e debat maakte sterk
den indruk van boter na de visah te zijn,
ondanks de verzekering van Breitscheid
dat ook nu nog een debat een ongunstige
uitwerking op dé onderhandelingen met de
geallieerden zou kunnen hebben. Dr. Stre
semann sprak mat, evenals zyn opvolgers
op het spreekgestoelte. De onmenschelijke
temperatuur te Berlyn is ni$t zonder uit
werking gebleven.
Wy weigeren, zeide dy Stresemann, da*,
bij de arbitrage een secondant gelijktijdig
onpartijdig scheidsrechter moet zyn. Even
eens gaan wy niet mee met de poging om
de arbitrage te laten vervangen door het
objectieve oordeel van een enkelen staat.
Deze zakelyk^uiteenzetting van het Duit
sche standpunt heeft in Pary’s en Londen
volle waardéering gevonden. Het Duitsche
antwoord’ vormt de basis voor verdere be
sprekingen, die, naar algemeen gehoopt
wordt, tot onderhandel ingen zullen leiden,
welke het doel, diat onze nota beoogt, zullen
vastleggen. De ontruiming van het Roerge
bied vóór den bepaalden datum versterkt
ons in deze verwachting-
Ds. Stresemann gaf vervolgens zyn vol
doening te kennen, dat de Fransche en Bel
gische regeering van haar kant haar goe
den wi! toonde door de ontruiming van het
Roergebied vóór 18 Augustus.
De nota over de zg. Duitsche tekortko
mingen in de ontwapeningsquaestie ver
sterkt de meening, dat de nog open pun
ten in de onttwapeningisquaestie geen grono
voor de verdere bezetting van de Noorde
lijke Rijnland' zone zyn.
De Rijksregeering heeft niet den minsten
twyfel laten bestaan, dat zy bereid is de
ontzaggelijk aware voorwaarden voor de
ontwapening na te komen.
De minister herinnerde bij de quaestie
van het veiligheidspact aan het door de
liyksregeermg uitgegeven materiaal be
treffende het vraagstuk van de veiligheid*
en wees op een rede van Poincaré in 1923
gehouden en opgenomen in het Fransche
Geelboek, waarin detendenz tot uiting
kwam,, de quaestie van het Rijnland op een
geheel andere wijze op te lossen als door
een veiligheidspaal.
In het bijzonder bracht Stresemann
herinnering, Poincare’s
een ove rw inning der
Rijnland.
De groote problemen van het heden lig
gen daarin, dat zonder medewerking van
weest. Hy streefde niet naar communisti-
.-che, maar naar proletarische kunst. Aan
gezien hy zich zeer erover opwon i, dat het
hof zijn getuigen décharge afween, ried
de president hem zich rustig te houden,
(har hy niet op de pflanken, maar in de ge
rechtszaal stond.
Te Stuttgarbt had Rolf le kunstleiding
op zich genomen van een feestelijke vie
ring van het zevenjarig bestaan '*nn do
♦ovjetrepubliek, waarbij hjj o a. dc oj >'<»e
ring van een 'tuk „Masse” lehlde. waarin
hy als proloog „een gezang van gevangen
proletariërs" voordroeg. Een scene in het
stuk stelde voor hoe voor de gevangenis de
politie wërd overweldigd en de gevangenen
weiden bevryd.
De president stelde zicch op het .stand-
punt, dat Rolf als ontwikkeld mensch had
rpoeten weten, dat zulk een opvoering in
den schouwburg in zulk een bewogen tijd
opruiend moest werken. Waarop Rolf ant-
woonMe, dat zy doende was ’n groot prole
tarisch tooneel te vestigen. Dat dit staats
gevaarlijk was, had hy niet bedacht. Uit
voerig schikïerdé hy zyn denkbeelden over
het tooneel van de toekomst. Hy wees op
Wilhelm TelV’ enz. De president achtt»»
deze voorbeelden niet juist gekozen en las
een enkel gedicht voor, waarop Gërtner
zeide, de taal zeer schoon te vinden. De
president verklaarde, dat hy ze ook zeer
schoon vind); maar het ging thans niet over
de quaestie van dte schoonheid, maar van
de staatsgevaarlykheid.
Weer watergebrek in Berlijn.
Verschillende dëelen van Berlijn hebben
voor de tweede maal gedurende dezen zo
mer geen water, tengevolge van de onvol
doende ihrichting van particuliere water-
leidingen. By de ondragelijke hitte, die
dezer dagen in Berlijn heerscht, is deze
w&teraood' natuurlijk niet zonder gevaar.
de groote wereldmachten noch in Frank
rijk noch in Duitschland dén economische»
nood opgeheven kan worden. Het lijkt mij
zeker, zeide dé minister van buiteriïandsche
zaken, dat het betalingsvoorstel van Lon
den niet door te voeren is wanneer de po
litiek van sancties en wedenzijdsch wan
trouwen de grondslag der Eüropeesche po
litiek blijft.
De afgevaardigde Breitscheid verklaarde
o.m. dat het volk en de Volksvertegenwoor
diging over de allgemeene bedoelingen van
dé regeering op de hoogte had1 moeten wor
den gebracht. „Wy hadden in het geheel
geen-aanleiding om de houding der regie
ring principieel af te keuren, omsdat het
veiligheidspact niets anders is als onze
ve rvuflO ingspoMi ek.
Een der Duitschmationale afgevaardigden,
graaf Westanp zeide dat de buitenlandsche
belangen van Duitsdhlamd eischen, dat de
rijksregeering voor dezen stap een zoo
breed mogelyk, innerlijk sterke parlemen
taire basis krijgt.
De Fransche nota van 16 Juli ging veel
verder dan de Duitsche voorstellen
Februari en schiep een volledig nieuwen
toestand. Deze afgevaardigde eischte
voorts o.m. de opheffing van alle onrecht
matigheden in het Saargefoied ,het terug
nemen van allle onrechtmatige eischen in
de ontiwapeningsnota en lutchvaartnota en
wijst er op de veel te late ontruiming van
(Je Keulsche zone.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (bahoorende tot den bezorgkring):
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring
15 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 tfc
by slag op den prijs. Liefdadigheids-adveitentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 1-4 regels ƒ2.06, elke mgel meer JObO. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bö contract tot aeer gereducoer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuMchehkomnt van soliede Boeidian-
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zfln.
el uit vroegereSi
litetn den tekst
t de beroemde
52) -
De rimpel verdweeaii en zij leunde
achterover. Maar achter haar kalm
uüerlijk werkten scherpe hersens. Was
de nuan haar gevolgd of was het toe
val Was hij een rechercheur Met
uiterste wilskracht onderdrukte zij den
angst in haar hart. Zij herkreeg haar
een
Hevige gevechten worden gemeld in de
■Spaansche zone aan den weg tusschen Tan-
‘ger en Tetoean. Een groot aantal Djebal-
ia’s vielen de Spaansdhe linies aan dloch
wenden teruiggeslagen. Voor het eerst ge
bruikten de Djeballa’s aan dit* front artil
lerie.
De ovengroote meerderheid1 der aanvallers
bestond uit Djeballa’s, er waren weinig Rifs
onder. De Spanjaarden deden een tegen
aanval en staken eenige dorpen »van de
stam Beni Idir in brand. Gedurende den
geheelen dag (Dinsdag), seint de Times-
coi respondent uit Tanger aam zijn blad,
wend hier het schieten uit deze richting
gehoord.
De berichten van het Fransche front zijn
beter, vertelt dezelfde correspondent, hoe
wel de toestand daar nog wel ernstig zal
blijven totdat de versterkingen aangekomen
zijn. Een deel der Marokkaansche divisie,
die uit Frankrijk is gekomen .heeft Oejda
bereikt aan de Marokkaansche-Algerijnsche
grens.
In de omtrek van Ain Aicha, aan de
oevers der Wengtha, zijn de opstandelingen
weer verdreven en zijn de wegen vry. Uit
Fez zyn versterkingen In dit district aange
komen.
stem vriendelijk klonk,
spoor van spot in. Ik
delijkst van hem1 u mee te sturen om
voor mij te zorgen. Ik had het vree-
«elijk gevonden die lange reis zoo al
leen te moeten maken.
Het genoegen is geheel aan mijn
kant, zei Blake, dadelijk in overeen
stemming met den toon, dien zij had
aangeslagen
Toch was hij niet heelemaal op zijn
gemak.
Hij herinnerde^ zich de onaange
naamheden, welke Waverley had on
dervonden, en het speet hem half dat
hij gijn kameraad niet in den trein
had meegenomen.
U moogt wel rooken, als u
lust in heui. aei ze met een sierlijke
handbeweging. Ik weet dat u er trek
in hebt. Dan kunnen wij praten. Ziet
u, ik heb al zoo lang verlangd eens
met een echten detective te praten.
Uw werk moet zoo betooverend we^
Alle twijfel werdi tot rust gebracht,
toen de trein het station begon uit te
rijden.
Alsof hij door het plotseling vertrek
van den trein werd verrast, drukte de
man zijn vriend haastig de hand en
rende den trein na, zich met n zucht
van verlichting in het compartiment
werpend, waarin de vrouw zich be
vond.
Hè, zei hij, dat was net luk raak.
En toen, alsof hij nu pas de seKse
van zijn reismakker bemerkte
Pardon. Ik hoop dat coupé niet
gereserveerd is. Zoo ja, dan zal ik in
een andere overstappen.
Zij glimlachte hem vriéndelijk toe.
O neen, geef u geen moeite. Hat
zou jammer zijn, na al de moeite, die
ge reeds hebt genomen om den
trein te pakken.
Defective Blake| was allesbehalve
dom'. Zijn onbewegelijk gelaat liet niet
merken dat hij half geneigd was te
gelooven dat de vrouw bezig was hem
voor den gek te houden.
Wat drommel,
daarmee, dacht hij.
Hij boog bij haar beleefdheid en
haalde een krant uit zijn zak, waarin
hij begon te lezen.
En hoe gaat het met den aller-
aardlgsten mijnheer Foyle? zei de
prinses sleepend. Ik hoop dat hij ge
zond is.
Dezen keer was Blake niet op zijn
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 vent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
hjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545.
zij lachend. Mr... Mr...
Smith, John Smith.
Mr. John Smith dan. Het is een
goede Engelsche naarn. Ik zal u geen
kwaad doen. Maar als u mij uit hel
oog zoudt wi’.Ien verliezen wanneer
wij in Liverpool komen
Welnu
Dan zou he< u L£ 50 inbrengen.
Hij schudde zijn hoofd.
Ik vrees, prinses, dat u een ver
keerd begrip hebt vaA de Loodensche
politie. Bovendien he|h ik u zoo juist
verteld dat gezond vekstand niet n ijn
sterke zijde is.
Als antwoord haald© zij haar schou
ders op. De trein rojde verdier. Zij
lunchten samen en, babbelden als oude
vrienden. Toen zij weer in hun eigen
compartiment teruggekeerd waren, en
de trein Liverpool naderde, merkte
Blake dat hij geen sigaretten meer
had. De prinses haalde een fijn ge
ëmailleerd. met juweel en bezet etui
voor den dag.
Wilt u er eentje van mij opste
ken vroeg zij. Deze, als u ven Egyp
tische houdt.
Hij nam er een. Wat stak er voor
kwaad in een sigaret op te steken
Maar toch, binnen een half uur. toen
de trein langzaam Lime Street Station
inreed, stapte de prinses alleen uit op
het perron. In zijn hoekje van de cou
pé lag Blake snurkend te slapen.
(Wordt vervolgd).
zen.
langzaam haalde hij zijn sigareiten-
r.oKer uit zijn zak en zwaaide ze in
zijn hand heen en weer. Hij had nood
ie voren de prinses gezien, maar hij
was zeker van haar indentieit.
Zoo, zei nij barsch. ik dacht dat
u Mr. Foyle kadi, ontmoet. Ik geloof
zeiis dat hij u in de gelegenheid heelt
gesteld een deel van het werken der
politiemacht te zien. Rookt u Mag ik
U een sigaret aanbieden
Zij zocht er een uit.
Dank u. Maar dal was heei iets
anders. Ik vind het niet aardig van u
dal u hierop zinspeelt. Dat was allee een
vergissing. Mr. Foyle zal het u vertel
len als u het hem' vraagt. Vergissen
i echercheurs zich dikwijls
Haar air van verfrissehende onschuld
prikkelde Blake. Hij lachte.
Soms, gaf hij toe. Ik heb zoo
juist een vergissing begaan door al
leen in den trein plaats te nemen.
Zij lachte muzikaal in haar amuse
ment.
Ik geloof dat de man bang voor
mij is, zei ze tot de zoldering.
En toen meer direct tot hem'
Welk kwaad zou een arm schep
seltje als ik een grooten sterken man
als u kunnen doen Ik had gedacht,
dat u verstandeer zou zijn.
Gezond verstand is niet mijn
sterke zijde, weerde hij af.
En daaromi bent u bang, sprak
Voorts meldt déze correspondent ook, dat
er een groep K/wakens in de volgende week
naar Tanger zal komen, om de Mohame-
daansche vluchtelingen uit de Spaansche
zone steun te ver leen en, dlie evenals een
aantal gezinnen daar ter plaatse in grooten
nood verkeeren.
Het Roode Kruis te Londen heeft eenigen
tijid geleden een groot aantal van deze
noodllijidénden gesteund, maar beschikt
itfhans niet meer over de benoodigde gelden.
De bijzondere berichtgever van dé „Echo"
de Paris” meldt uit Wezizan het een en
ander over de wtfze waarop Abd el Krün
zyn propaganda voert.
Tusschen de posten van het front, die
verscheiden k.m. van elkaar af gelegen zyn,
kan een aijgezant der Rifs gemakkelijk
doorkomen. Gekleed in het versleten ge
waant, dat als het ware de uniform is van
alle Arabieren van het veld, komt hjj in
een ,/oear” (iu/landlsch tentendon»), by
voorkeur op een marktdag, mengt zich on
der de inlanders en vraaigt des avonds
onderdak in een tent. De wetten der gast
vrijheid zyn formeel en worden strikt na
geleefd; hy N^gast geworden en voortaan
thuis. Maar altó’ bij toeval kan hij goed pr’a-
ten, kent hy veel verhalen en -heeft hy een
gewilde beurs. Men komt byeen om naar
hem te luisteren, om te hooren hoe hy op
geleerde wijze commentaar levert op som
miige voorschriften van den Koran, om hem
niet zonder een aanstekelyke ontroering
te hooren spreken over „het land onzer va
deren" waai- de „overweldiger" zich, heeft
gevestigd en ook om hem nieuws van dén
oorlog te hooren vertellen, dat niet goed is
voor de Franschen; dezen zijn niet meer
wat ze vroeger waren; zy trekken terug,
Aibd el Kriim zal ze zeker binnenkort aan
de deur zetten. Den tweeden of derden .lag
telt de vurige propagandist eenige vastbe
sloten vrienden: er is een „cel" gevormd’,
welker opdracht is <le andere mannen van
den doear tot de heilige zaak te bekeeren.
De afgezant tast in zyn leeren zak en ver
deelt, om te danken voor de hem verieen-
de gastvrijheid, geld want by Abd el
Krim is men ryk- en dan gaat hy ver
der door het veld naar een andere tenten-
groep, waar hy eenige dagen zal blyven.
In den doear houdt wat hij op zyn door
tocht heeft gezegd de geesten bezig. Men
spreekt er 's avonds over; de meest ovei*-
tuigidlen leveren commentaar op zyn betoog
overreden de aanwezigen, dat het verstand
door zijn mond heeft gesproken en dat men
zich „buiten de wetten van God zou stel
len’ door zijn raadgevingen, die hij beloofd
heeft te zenden, niet op te volgen.
Eenige dagen later verschijnt een nieu
we afgezant, die in opdracht heeft de
-,)moena” (een soort van tiende penning)
voor de rebellen te innen. De vergadering
der mannen van den doear houdt zitting en
staat gewoolyk de „moena" toe.
Van dien dag af kan de doear als afval
lig beschouwd worden. By de eerste de
hoede. Hij liet de krant zakken aisoi
die gloeiend heel was en de vrouw
lachte. Een oogenblik later schaamde i
hij rich. Ze had hem verleid zwij6e.id
toe te geven dat hij een detective was
Een verbaasde ontkenning van zijn
kennis met Foyle zou geëindigd kun
nen rijn met een verontecihuldiging ha
rerzijds, als een vergissing. Ja, nu
was het te laat.
U bent dus een collega van Mr.
Foyle? vervolgde rij en ofschoon haar
zelfvertrouwen. Zelfs al was hij
detective, wat had rij te vreezen? Zij
liad alleen maar een advertentie
cijferschrift over de toonbank
aangegeven. Hat was niet waarschijn
lijk dat ze gelezen zou worden
anderen dan den persoon,
zc bedoeld was. En zelfs
DUITSCHLAND.
Een kunstenaar als hoogverrader
veroordeeld.
Voor den Zuid-iDuitsehen senaa/t van het
staatsgerechtshof ter bescherming der re-
puibliek te Leipzig is eem proces wegens
hoogverraad gevoerd tegen den declamator
en vnoegerem toomeelspeler Josef Gërtner
(.jliotlf”) uit Maimheim. Beklaagde is ver
oordeeld tot een jaar en drie maanden ge
vangenisstraf en 100 M. boete, waarvan
twee maanden preventief wonden afgetrok
ken.
By het uitbreken van de revolutie be
vond Gartner zich te Würaburg. Hy was
lid van de radènregeering en zou zorgen
voor de socialiseering van het tooneel in
Beiei'en. Na den vaj van de radènregeering
werd hy tot anderhalf jaar vestingstraf
veroordeeld. Hy beweeixle, in de eerste
plaats cu'ltureele of geen politieke doelein
den te hebben nagestreefd.
Na zijn invrijheidisteMing was hy werk
zaam aan den- ste.lelyfcen schouwburg te
Nürnberg en richtte daar een communisti
sche tooneelivereeniging op. Hy verzekerde,
(iat bij hem als acteur eerst het gevoel ,en
aaarna pas het verstand' siprak en dat zyn
gevoel hem zeide: Ieder Duitscher heeft
het recht gelukkig te zijn en deel te heb
ben aan het goed.* der aarde.
■De president van het hof, mr.
kalmeerde den doo»- zijn gevoel
sleepten beklaagde met de opmerking, dat
ieder rechter /lie daar zat, precies dezelf
de meetning koesterde alleen ging het
hier om de feiten.
Rolf werd in Dec. ’23 uit, Nürnberg ver
bannen, omdlait hij verdacht werd lid te
zijn van de Russische centrale. Rolf ver
klaarde, dat hiervan geen sprake was en
ddi zijl? verbanning ongegrond was ge-