T
’illen
RES
CEN
;en
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
>>ERG AMBACHT, BERKEN WOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEl)
VERKERK ’UDERKERK, OUDEWAfER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, W ABDI NX VEEN, 'ZEVENHUIZEN, en».
Mo. 15928
Dinsdag 18 Augustus 1925
95s Jaargang
verkerk
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
(Gron.)
r
-H
Ij
a.—.
2214 40
m Haag.
BUITENI.ANDSCH NIEUWS.
-York
er ze maar
(Wordt vervolffd).
»j
Men
van
tusschen
ontbreekt,
Hel
mijn
ring, gebrek
id, duizelig-
n aambeien
Wonnen
FEIHLLETOB,
De geheimzinnige verdwijning
van ROBERT GRELL.
door
FRANK FROE3T
ouil-chef der Recherche, Scotland Yard
(Geautoriseerde vertaling).
Nadruk Verboden.
m er vallen da-
heeft, wanneer
g zyt of zenuw-
iveg een s’.acht-
meer! Daaium
is het kostelijke
Zij verhoogt uw
eeft u dat opge-
pndheid behoort.
Hat vraagstuk van de veiligheid.
De quaestie der Intergeallieerde schulden.
eisch, n.l. Fransche interventie in geval
van een Duitschen aanval op Polen, heeft
opgegeven en ervan heeft afgezien
Frankrijk aan den Weichsel te verdedigen.
Indien een interventie door Frankrijk moet
afhangen van de goedkeuring van den Vol
kenbond, zoo meent men, dan is zij feitelyk
afgedaan, al houdt men dan in schyn nog
vast aan de papieren regelingen.
(.(H IISIIHE Ulllli NT.
Hadde ik al de schatten van de wereld, ik
Oaf ze voor een kinderhertei geren, ik!
Ouido Oezelle.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 vent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
hjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int 82-
Radactie Tel. 546.
DUITSCHLAND.
De crisis in het Stinnes Concern.
De gebeurtenissen bij de Aga Automobil-
fabriek blijven in het middelpunt van de be
langstelling. Niet alleen als gevolg van het
sensationeele geschenk van twee millioen
mark aandeelen aan de arbeiders, maar in
hoofdzaak omdat de verdere verloop van
zaken by de Aga een beslissenden invloed
zal oefenen op het lot van de overige tot
het Edmund Stinnes-concern behoorende
ondernemingen.
Men heeft hier te doen met een strijd
tusschen het nog kort geleden oppermach
tig industriekapitaal eenerzyds en het bank
kapitaal anderzyds, een strijd waarin,
naar het séhljtit, het bankkapitaal de volle
dige ovemvinnirïg>s%al behalen. De groote
banken houden voet Ïïy stuk en blijven per
tinent Weigeren dr. Edmund Stinnes ook
maar qén cent crediet te verleenen. Als het
hem niet gelukt zich van andere zijde geld
te verschaffen, kan het niet anders of het
moet met de Aga spaak loopen. Of het per-
coneel de twee millioen mark aandeelen zal
aannemen, is nog de vraag. Men krtfigt den
indruk, dat de arbeiders er eenigszins hui
verig voor zijn, daar niemand weet welke
rechten en plichten met de aanvaarding van
het millioenengeschenk verbonden zullen
zyn. Dit neemt niet weg, dat de royale ges
te van’ Stinnes psychologisch een zeer gun
stige uitwerking heeft gehad. Allé arbei
ders en alle employés leggen een voorbeel
dige solidariteit met .Stinnes aan den dag,
al hebben zij tot dusver eerst 40 50
van het weekloon van verleden week uitbe-
taaJd gekregen. Stinnes hoopte vandaag nog
15 te kunnen betalen, daartoe in staat
gesteld door een fabrikant in West-Duitsch-
land, die hem per aangeteekenden .brief 6000
Mark toezond, by wijze van renteloos voor
schot. De fabrikant verklaart, dat hy gee-
nerlei persoonlijke betrekkingen met de fa
milie Stinnes onderhoudt, maar dat zyn
aanbod slechts bedoeld is als een onder
steuning van het Stinnes-concern in zijn
strijd tegen het bankkapitaal.
Naar de „Frankfurter Zeitung” meldt,
zyn er Amerikaansche belangstellenden, die
bereid zouden zyn de Aga over te nemen.
Zy reflecteeren op de aandeelen en daar
mede op de geheele fabriek. Deze Ameri-
kaansche groep zou niet alleen het bedrijf
gaande willen houden en de fabriek verder
financieren, doch haar ook nog verder uit
breiden. De directie van de Aga heeft reeds
eenige maanden geleden contact met Ame
rika gezocht door de Duitsceh vertegen
woordiging voor de .Studebaker-automobie-
len op zich te nemen. Men mompelt, dat de
Studebaker-fahriek de firma zou zyn, die
het oog op de Aga heeft laten vallen.
Generaal Ludendorff te Schneidemühl.
Generaal Ludendorff vestigt de aandacht
weer eens op zich door zyn bezoek aan het
n geschiedt
„De Soir” bevestigt dit bericht, en zegt
dat de onderhandelingen met de V. S. no
pens de schulden, wel verre van op hel
doode punt te zijn gekomen, tot een goed
einde schijnen te zullen komen. Als Coolid
ge de in beginsel vastgestelde schikkingen
goedkeurt, kan men zeggen, dat België de
voorwaarden zal verkrijgen, die zyn afge
vaardigden verdedigd hebben.
Reuter schryft dat Coolidge gedurende
twee uien confereerde over de onderhande
lingen met België met den minister van fi
nanciën Mellon en Smoot van de commissie
voor de fundeering der schuld. Na afloop
werd een officieele verklaring gepubliceerd,
volgens welke er bevredigende vordering zou
zyn gemaakt en de zaak niet op het doode
punt is gekomen. De conferentie komt van
daag weer bijeen; naar verwacht wordt, zal
men dan tot een definitieve regeling ko
men. De Belgische gedelegeerden vertrek
ken Zaterdag.
In de Poolsche hoofdstad Warschau, is de
stemming niet al te best, en \vordt naar ge
lang van het binnenkomen van de berichten
uit Londen over de besprekingen tusschen
Briand en Chamberlain steeds pessimisti
scher. Er werd gesproken van een capitula
tie van Briand inzake Frankryk’s waar
borging van de Poolsche westgrenzen. Men
sprak ook van een nederlaag van de Pool
sche diplomatie en had weinig hoop, dat
het onderhoud tusschen Skrynski en Briand
den toestand nog in de richting van de
Poolsche wenschen zou kunnen redden. De
democratische pers constateert, dat de vei-
ligheidsquaestie zich in ongunstigen zin
voor Polen ontwikkelt en de Fransche
wensch van millitaire hulprverleening aan
Polen zonder spéciaal besluit van den Vol
kenbond blijkbaar niet kan worden doorge
zet. Ook Polen’s kans om tegelijk met
Duitschland een permanenten zetel in den
Raad van den Volkenbond te krygen, waar
op thans opnieuw wordt aangedrongen, ach
ten deze bladen uiterst gering. Niet eens
voor een niet-permanenten zetel acht men
de kansen goed. De stemming van deze
bladen is zoo pessimistisch, dat zij het pu
bliek waarschuwen tegen een paniek en er
aan- herinneren, dat ten slotte het lot van
een volk in eigen hand berust. Ook de lei
dende nationaaldemocratische bidden stel
len vast, dat Briand den belangrijksten
optantenkamp te Schneidemühl, waar hy
den uit Polen gekomen Duitschers, die toch
al niet in al te rooskleurige stemming zyn,
een hartig woordje heeft toegesproken.
Zoo heeft generaal Ludendorff o.in. ge
zegd, dat het.zwart-rood-goud weer nieuwe
schande bij de oude schuld heeft gevoegd.
De schande van Schneidemühl moet in de
geschiedenis voortleven als teeken van den
diepgevallen toestand, zooals Duitschland
tot dusver niet bereikte. In Berlijn slaapt
iedereen, de gezant Rauscher is met verlof,
de Duitsche rijksdag neemt jammerlijke be
sluiten, de Pruisische landdag doet alsof dit
alles hem niets aangaat. Maar, men maakt
zich te Berlyn gereed voor het vieren van
de grondwetfeesten. Voor de bannelingen
wordt niets gedaan, tegen Polen geen daad.
De Barmats krijgen geld, de vijand krygt
geld, het Duitsche bedrijfsleven helpt de
Joden, maar voor martelaren van het Duit
sche bloed en den Duitschen stam is geen
geld.
„iDe Vorwarts” vraagt zich af, of niet
de aanbidders vap het anciem regiem een
gevoel van schaamte krijgen bij de gedach
te, dat deze Ludendorff eens met vrijwel
onbeperkte machtsvolkomenheid over de
weermacht en het vaderland te beschikken
hacl. Een man met zulk een beperkte ken
nis ,met zulk een gebrek aan politiek in
zicht heeft jaren lang als de heros van de
„Duitsche Vaderlandsche party” kunnen
gelden.
„De democratie laat den grooten man nu
maar praten. Hij is ongevaarlijk en bla
meert met zijn aanvallen op de D. nationa
le regeering en de republikeinsche kleuren
in de eerste plaats zichzelf. En daaraan valt
niet veel meer te blameeren.”
BELGIE.
Het ontslag van den burgemeester
van Aalst.
herinnert zich, dat bij de viering
den Gulden Sporenslag, Juli j.L, de
waarnemende burgemeester van Aalst,
tevens Kamerlid voor de Frontparty, de
heer Opdenbosch, de nationale vlag van het
stadhuis haalde en er de zwart-gele der
Vlaamsche Fronters voor in de plaats stel
de. Naar aanleiding van dit optreden werd
hy door den minister van binnenlandsche
zaken van zijn functie optheven.
Zondag is door ongeveer 3000 Vlaamsche
extremisten tegen dit ontslag geprotesteerd
Een groote stoet trok door de straten, met
opschriften als: „Vlamingen, vraagt niet
om uw rechten, neemt ze.”
FRANKRIJK.
De staking bij de banken.
...De nationale raad d»r stakende bankbe
dienden heeft besloten een delegatie te zen
den naar de verschillende parlementaire lei
ders met de vraag om van de regeering de
onmiddellijke byeenroeping der Kamers te
eischen. Een dergelyke onverwachte buiten
sporige eisch zou een uiting van grootheids-
Pinker.ou heo ik zijn geschiedenis op
gespoord gedurende de laatste vijfen
twintig jaar. Hij heelt de hand gehau
in heel wal vreemde dingen in den
tijd voor hij milllonair was. Er zijn
hiaten, die wij niet kunnen aanvullen,
dat spreekt vanzelf, maar wij zijn toch
vrij goed op de hoogte. Eén ding pleit
voor hom. Ofschoon hij in alle hoeken
van de wereld1 schurken heeft gekend,
is hij nooit betrokken geweest in vui
le zaken. En daar hij een of twee po
litieke missies heeft uitgevoerd voor
de Vereenigde Staten, veronderstel ik
dat hij enkele van die menschen moest
leeren kennen. Morgen ot overmorgen
verwacht ik het raipport omtrent Ivan
Abramovitch en Condit. Dat alles zal
helpen ofschoon de betrekking tot den
moord misschien indirect is.
Je spreekt in gelijkenissen als
een detective uit een boek, zei Thorn
ton met een drift, die zijn glimlach
nauwelijks kon verbergen. Maar ik
weet, dat je je eigen weg gaat, als je
niet te duidelijk wenscht te worden.
Wat dunkt je van het verbrande pa
pier Is het belangrijk
Het zou het geweest zijn als ik
■iet had kunnen redden, zei derecher!
cheur spijtig. Nu edhter kan het niet
nis bewijs voor het gerecht dienen,
want ze hebben alleen maar mijn
woord! er voor. Ik ben er druk mee
bezig, maar ik ben niet zeker dat ik
het geheel zooals het was kan invul-
Volgens berichten uit Parys, is men daar
niet erg te spreken over de moeilijkheden
bij de Belgisch-Amerikaansche finantieële
besprekingen, die als het ware het voor
spel zijn van de a.s. onderhandelingen met
Washington over de Fransche schuld, en zij
iDe diplomatieke meediwerker van de
„Daily Telegraph” verneepit omtrent deze
aangelegenheid dat twee verschillende for-
muleeringen voor de regeling der arbitrage
tusschen Duitschland en Polen eenerzyds
en Duitschland en Tsjecho-Slowakije ander
zijds, besproken zyn. De eerste formulee-
rin komt hierop neer, dat het Poolsch-
Duitsch verdrag niet onder den individuee-
len waarborg van Frankrijk, doch onder de
algemeene waarborging van den Volken
bondsraad moet worden geplaatst. In ieder
geval moeten, wanneer de Volkenbond
Duitschland aanwyst als het land, dat Po
len heeft aangevallen, Frankrijk samen
met Tsjecho-Slowakye en andere landen,
als mandaathouder van den Volkenbond met
de noodige militaire stappen tegen Duitsch
land toevertrouwd worden. In dit geval zal
Frankrijk derhalve het gedemilitariseerde
Rynland slechts met toestemming van den
Volkenbond passeeren. Indien echter de Vol
kenbond ten gunste van Duitschland zou
beslissen, zou het voor den Volkenbond
moeilik zyn, een mandaathouder voor stap
pen tegen Polen te vinden.
De tweede formule zou het ingeval van
een conflict aan Engeland zelf overlaten,
de feiten te onderzoeken en te belissen, of
Frankrijk al dan niet het recht had, door
de gedemilitariseerde zone té gaan. Aan
gezien echter een gedemilitariseerende
zone tusschen Duitschland en Po
len ontbreekt, zou het in ieder
geval moeilijker zyn, uit te maken wie de
aanvaller is dan in West-JEuropa. Het ware
evenwel mogelijk, ook tusschen Polen en
Duitschland een dergelyke zone in het le
ven te roepen. De groote moeilijkheid voor
Engeland bestaat dan hierin, dat wanneer
Frankrijk, met Engeland vereenigd, door
Rijnland is opgemarcheerd om Polen te hulp
te komen, het lastig ware niet te interveni-
eeren zoo de Duitschers, wanneer zij de
Franschp krijgsmacht terugwerpen, even
eens door Rijnland mqrcheeren. Daardoor
zou Engeland bij een zuiver Oost-Euro-
peesch conflict nochtans automatisch in een
oorlog worden gewikkeld.
77) ---
Je bent anders niet iemand, die
to goed van vertrouwen is, Foyle, ver
klaarde hij. Ben je heel zeker, dat je
tegen dien tijd Grell gevangen hebt?
Ik heb tot nu toe je gang laten gaan,
maar wees om ’s hemelswil voorzich
tig. Je moogt je niet vergissen
voornamelijk met een man van Grell’s
positie.
Heldon Foyle haalde zijn schouders
bp.
Dat hangt heelemaal af van een
idee dat ik heb, mijnheer. Ik ben be
reid alle verantwoordelijkheid op mij
te nemen.
Je bent dus nog altijd overtuigd
Jat Grell schuldig is
Ik ben overtuigd dat hij alles
omtrent den moord weet, antwoordde
Foyl« dubbelzinnig. Met de hulp van
Hij had niets gezegd van het voor
val me1, het vloeipapier, want het kon
gebeuren dat hij zijn eigen zin wilde
volgen zelfs binnen de murei\ van
Scotland Yard. Hij wilde niets vertel
en voor hij volmaakt zeker was. In
zijn eigen kamer opende hij de groote
brandkast, die daar stond tusschen de
iwee ramen en hei rolletje, daii hij ui
l ady Eileen’s lessenaar had genomen,
eruit nemend, bekeek hij het meteen
humoristisch en glimlach onn zijn mond
hoeken. Eens hield hij het voor den
spiegel en het woord „Buujghley” werd
duidelijk weerkaatst.
Dat is voldoende, mömpelde hij
en het weer in de safe leggend, sloeg
hij de zware deur dicht.
De puzzle, waarmee hij het crimi
neel onderzode had vergeleken, was
niet zoo verward als ze geweest was.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkrin*)
15 regels 1.36, elke regal meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgfcring:
1—5 regels 1 55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnuxnmer 20
Lyelag op den prijs. Liefdadigheida-adveitentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regale ƒ2.05, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 booger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot «eer gereducaer-
den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tueechenkomet van «oliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
kan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te. zjjn.
Niet voor Vrijdag of Zaterdag zal naar
men verwacht het antwoord van de gealli
eerden aan Duitschland worden medege
deeld. Deze vertraging vindt zyn oorzaak
in het feit dat het advies van België en Ita
lië nog niet binnen is. De publicatie van
het stuk zal dan waarschijnlijk den volgen
den dag plaats hebben.
In goed ingelichte kringen te Londen is
men van meening, dat het voor Duitschland
nog niet te laat is om zich vóór de a.s. ver
gadering van den Volkenbond voor het lid
maatschap aan te melden, mits dit zeer
spoedig geschiedt. In elk geval dient
Duitschland dan echter te hebben voldaan
aan de eischen der geallieerden nopens de
ontwapening. In deze is Duitschland op den
goeden weg, doch er schynen thans nieuwe
moeilijkheden te zyn gerezen tengevolge
van het feit dat Frankryk aan Polen me-
dedeeling heeft gedaan van de resultaten
der besprekingen te Londen. Duitschland
is n.l. van oordeel, dat Polen met de rege
ling ten aanzien van de grenzen in het
Westen niets te maken heeft.
Over hot algemeen verwacht men, dat
de overhandiging van de nota te Berlyn ge
volgd zal worden door besprekingen, die
waarschijnlijk langs diplomatieken wegzui
len plaats hebben; daarna zou Chamber-
lain voor de bijeenkomst van den Raad van
den Volkenbond te Genève een bespreking
hebben met Briand en Vandeiwelde.
werd dooasbleeK en bekende dut hij
de letters luid nagemaakt, het gelu
ontvreemd en een week lang aan den
boemel was geweeet, terwijl hij voor
gaf bij een tante te logeeren.
was chance dat ik het idee in
hoofd kreeg door het kijken naar die
potlood en.
Heb je vandiaag ook naar blau
we potlooden gekeken? vroeg Thorn
ton vol belangstelling.
Iets van dien aard, gaf Foyle
'glimlachend toe en voor hij venter on
dervraagd kon worden was hij ver
dwenen.
Hij had niets gezegd
ten. Maar in ons beroep moei men al
tijd op chance reKeneu. IK herinner
mij een geval van valsciiheid in ge
schrifte. me souche van een belaal-
boek wees 100 pond sterling aan,
waarvoor hij niet in de boeken van
de bank was gecrediteerd. De kassier
wist zeker, dal. zijn niaamiiptter met
blauw potlood op de souche geschre
ven, echt waren. Toch was hij even
zeker dat hij het geld niet had ont
vangen. De koopman was zeker dat
hij het geld had gezonden. Zoo stond
de zaak. Ik wist niet wat te doen. Op
een dag merkte ik een klein kantoor-
boekwinkeltje op, dicht bij het kan
toor van den koopman. In de etalage
lageni eenige bHauwe potljpoden. Ik
liep ér in, komt wat en zei zoo langs
mijn neus weg. dat ik niet gedacht
had dat hier vraag naar die blauwe
potlooden zou zijn. O, de schooljon
gens koopen ze, zei de oude vrouw
die mij hielp. De zoon van den ouden
X, aan de overzij, heeft er een half
dozijn tegelijk gekocht. Ik ging naar
de school van dien jongen en sprak
met een van de onderwijzers. Hij er
kende dat de jongen buitengewoon
knap in het teekenen was. Ik begin
licht te zien en laat de jongen dus
uit de klas naar een kamer roepen
Vertel mij eens, mijn jongen, zei ik
wat heb je gedaan met het geld dat
je op dien of dien dag van je vader
hebt gestolen De bluf had effect. Hij
Een oï twee stukken van de prent be
gonnen in elkaar te passen, ofschoon
er weer andere waren, die geen pun-
ten van contact schenen te hebben,
foyle haalde het dossier van de zaak
voor den dag en herlas de bewijzen,
welke hij had verzameld. Hij kende
het van buiten, maar kon nooit zekev
genoeg zijn, dat hij niet iets over het
hoofd had gezien. Hij was lüermiee be
zig, toen Mr. Fred Trevelyan werd
aangediend.
Fred Trevetyan Wie is dat
vroeg hij werktüigelijk, terwijl zijn
hersens üog steeds bezig waren met
het probleem dat hij trachtte op te
lossen.
Dien naam heeft hij gegeven,
mijnheer, antwoordde de klerk, die
den rang had van brigadier der re-
cherdho. Ik zou hem Dutch Fred noe
men.
O, ik was verstrooid. Laat bin
nen.
Er was niets van het gewone uiter-
ijk van een misdadiger aan Freddy,
toen hij de kamer binnentrad, een
glimmenden hoogen hoed naar-de laat
ste mode onder den arm1 dragend. Zijn
morgencostuum was onberispelijk van
coupe. De plooien van zijn broek als
een "iniaal getrokken. Grijze slobkou-
■;cn bedekten gedeeltelijk' zijm glan
zend© schoenen.
dus moeten aanduideix in welke mate de
Amerikanen geneigd zyn den economischen
toestand hunner Europeesche debiteuren
te beschouwen en hun faciliteiten te ver
schaffen. De Amerikanen vinden, dat de
Belgen te veel uitgaven en hun schulden
zouden kunnen betalen, wanneer zy zich
niet ruineerden om een buitensporige strijd
macht op de been te houden. Men weet in
Parys, dat ’t zelfde argument tegen de Fran
schen zal worden gebruikt en reeds pro
testeert de Parijsche pers tegen een derge
lyke inmenging in het politieke leven van
den Franschen staat, doch zy erkent de
noodzakelijkheid om een betalingsplan voor
te bereiden, gebaseerd op buitengewone be
zuinigingen.
J)e „Echo de Paris” (beklaagt er zich
over, dat de Ver. Staten zich aanmatigen
de politiek hunner debiteurenstaten te con-
troleeren. Hun prétenties zyn tegenover
Frankryk nog grooter dan tegenover Bel
gië. Alle maatregelen, die worden genomen
ter verzekering van de Fransche veiligheid
gaan in Amerika door voor kostbare im
perialistische uitingen.
Volgende „Evening Standard” zyn de
Ver. Staten echter voornemens België een
gunstige regeling voor zjjn schulden toe te
staan. De Amerikaansche minister van fi
nanciën Mellon, die vandaag te Plymouth
(in den staat Vermout) een bespreking
heeft met Coolidge, zal daarop by den pre
sident aandringen, uln elk geval, zegt het
blad, staat het echtft; vast, dat indien deze
regeling wordt toegéstaan, de regeering der
Vereenigde Staten bekend zal maken, dat
Frankryk eik Italië niet ,op leen dergelyke
behandeling kunnen rekenen, daar voor
België alleen een uitzondering wordt ge
maakt.