NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berk enw oude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
[OVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
No 15030.
Zaterdag 22 Augustus 1025
65 Jaargang
EERSTE BLAD.
van 1771
r<-(
AIW60M
SLIM
GLIM
43
voor
6
WERKERS OUDERKERKOUDEWATER, REEUWLTK, SCHOO]
i - v
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Srool
leken
•rt daa
•kt <faa
b.d.rf
y
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
4.50
0.05
id 21.25 -
1.59
- 20.53 -
1.48
43.62
9.
3807 50
I
150 pond
1.05
70
5.62
15
U drek.
(Wordt vervolgd).
2278
0.40 per m.
0.80 per m.
0.20 per m.
«rij te Beam Ml*
F. ten Cato,
Drie rywielplaatjes
Ook dit gezin,
0.60 per m.
1.20 per nt.
0.30 per m.
STHODEN, 1--'
MEN LICHAMK-
JJKE EEEKTKN.
Op llch tzinnigheid volgt zw aar
moedigheid.
Suiker
Suikerwerk,
koekjes
Chocolade
Cacao
Rund- en
Kalfsvleesch
Rund'vet
Bier
Gedistilleerd
Zout
Zoute visch enz.
Thee
125
25
f 68.50
- 6.87
2.—
4.50
0.81
0.81
0.08
6.17
0.62
0.27
0.07
0.25
dom Green ook leek b’j
kennismaking, werkte
de hooidinspeoteur gewoonlijk met bui-
ware
ge-
25
20
1
aan
belasting
zit
20.25
3.75 -
0.90 -
3:53 -
456 Hter
2% o»
FEUiLLETOB.
De ieheimzinnitfe verdwijning
ROBERT GRELL.
door-
FRANK FROEST
oud-chef der Recherche, Scotland Yard
(Geautoriseerde vertaling).
Nedruk Verboden.
Petroleum
Tabak
Specerijen
Krenten en
rozijnen
Knoopen,
garens, enz.
Lucifers
Emailwerk
Rubber, fiets
band enz.
25 jon<
DEN HAAG
Credieten en
Procesrisico.
2160 40
neerslachtigheid,
i, hypochondrie
brochure van
ankenstraat 79,
1153 18
doordringende regen tegen het wind
scherm spatte. Weldra vergrootte Mal
ley de snelheid en hoewel die grooter
was dan de geoorloofde grens, maaate
Green geen aanmerkingen.
Hoe stijf en J--
oppervlakkige
want het is buiten twijfel dat met .lagei
entreegelden de opkomst van het poblit
grooter was geweest, zoodat het doel
deze feesten beter ware bereikt.
Het komt herhaalde! ijk voor dat in
plaats van winst een tekort wordt bericht
en dat de gemeente één der oorzaken is
van dit tekort omdat zij een deel der in
komsten in de wacht sleepte en den toeloop
van het publiek bovendien verkleinde. Men
vraagt zich toch af wat het gemeentebe
stuur bezielt met een dergelijke handelwij
ze, die rechtstreeks in het nadeel is van
het geestelijk en stoffelijk welzijn der bur
gerij. Het zwemmen om ons daar eens
toe te bepalen is een dringende eisch
voor de geheele bevolking. Hoe zeer die
klimt wyzen de cy'fers uit Zondag j.l. pas
seerde de honderdduizendste zwemmer de
controle van het Zuiderbad, Maandag het
honderdduizendste het Kurhausbad, ter
wijl het Volkszeebad al ver over dit cijfer
heen is. Om nog meer de aandacht op deze
nuttige sport te vestigen organiseert men
een zwemdemonstratie en de gemeente be
nadeelt die.
Over het financieel beleid van ons ge
meentebestuur zyn wij nimmer in de wol
ken geweest. Met veel minder geld
meer te bereiken en vóór alles dient
streefd te worden naar beperking der uit
gaven. Hoe meer men in die richting be-
81) -
De toestand was uiterst grappig in
Green's oogen. De agent deed niets
meer dan zijn plicht, dinar hij binnen
was geroepen, maar de opgeblazen
heid van zijn optreden bewees dat hij
nog pas heel, heel kort in dienst was.
Kalm zwijgend voelde dei rechercheur
in zijn zak naar zijn legimitatiebiljet,
dat de vergissing zou ophelderen. Een
oegenblik later zocht hij wild in al
zijn zakken zonder eenig succes. Voor
den eersten keer in zijn leven scheen
1*ij zoo zorgeloos geweest te zijn het
thuis te laten.
Hij haalde een aantal enveloppen te
voorschijn, waarop stond „Hoofdin-
'Uiecteur Green, Scotland Yard,
8.W.”, maar die «Mime blik van den
agent werd: verstefltt door een knip-
°ogje. Green had nooit officieele do-
ADYERTENTIEPRUS: Uit Gouda «a omrtreken (bahoorende tot den bowrgkrii»).-
15 regeta /L80, aike regal maar f 0.25. Van buiten Gouda en dan basorgkring:
1—5 regeto f 1 55, alko regal maar /0.80. Advertentie» in hot Zatendagnummer 20
bjjslag op dan prijs. Liefdadighaido-advartenUim da helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGENj 1-4 regale /2.06, aike r*«ai meer 0.50. Op
de voorpagina 50 booger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bty contract tot neer gereduceer-
den prijs. Gixfctc lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaschenkomet van Bolled* Boekhan
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
•an bat Bureau zjja ingekomen, teneinde van opname verzekerd te rijn.
liOIINJIE COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal /2£5, par week 17 cent, mot Zendageblad
per kwartaalJF2.ro, per* week 22 P» E*cMedt
Abonnementen worden dagelijke aangenomen aan ons Bureau: MARKT 11, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel «n de poetkantozen.
Onze bureaux zijn dagoHks geopend van 9—uur. Admbüetantie Tel. Int. 82;
Redactie TeL 541.
ting en de belasting op de openbare ver
makelijkheden. De eerste is thans door den
raad afgeschaft. Bespotteljjker belasting
is haast niet denkbaar omdat de grondslag
ervoor het in-dienst-hebben van arbeiders
boven 17 jaar natuurlijk niets beteekentals
maatstaf voor welvaart van den werk
gever.
De belasting op de openbare vermake
lijkheden, die een acht ton ’sjaars op
brengt, heeft allerminst onze sympathie en
vooral de dolzinnige wjjze waarop die ge
heven wordt, maakt dat nog minder.
Een typisch staaltje hebben wij daarvan
verleden week nog gezien, In het groote
zwembad in het Zuiderpark werd het eer
ste zwemfeest gegeven. De kosten van een
dergeljjk feest zijn zeer hoog en het ligt
dus voor de hand, dat men van hen, die ko
men kyken een entrée vraagt. Het doel van
een dergelijk feest is propaganda voor de
zweminrichting, die geheel met geld der
gemeente gefinancieerd wordt. De fiscus
komt er bij niet om een deel der ^winst**
op te slokken, want die is er natuurlijk niet
maar om 15 van de bruto ontvangst weg
te stelen. Men benadeelt hier dus lo. eqfi
gemeentelijke instelling die voor huur een
zeker percentage van de opbrengst kreeg,
2o. de propaganda voor het zwemmen, 3o.
de kas eener vereeniging die zich die proe
paganda ten doel stelt. Van de betrekkelijk
geringe opbrengst dezer belasting moet
nog weer een bedrag aan administratie
kosten af, zoodat er weinig overblijft.
Hier schaadde de overheid opzettelijk en
doelbewust een zeer groot algemeen belang
_are
jliek
van
ÖR1BVBN UIT DK HOTSTAD.
DiOOLXXVin. 1
Wanneer bij de jaarlijksche begrooting
van de gemeentefinanciën alle onderdeden
van den overheidsdienst nog eens de revue
passeeren krijgen wij een aardig overzicht
van de onderlinge verhoudingen der diver
se onderdeden van dien dienst. Het finan
cieel beleid van het gemeentebestuur van
den Haag heet voorzichtig d. w. z. men
verlaagt de belastingen niet. Verder gaat
die voorzichtigheid niet en om deze deugd
"vooral goed te doen uitkomen laat men ten
opzichte van de financiën een eenigazins
pessimistische sombere toon hooren. Daar
uit moet dan blijken, dat men op alle mo
gelijkheden bedacht is en met omzichtig
heid handelt.
Het is niet doenlijk alle onderdeden eens
op den keper te beschouwen, maar op en
kele merkwaardigheden moet eens gewezen
worden omdat ze zoo karakteristiek zijn
voor het overheidswerk. De belastingen
brengen jaarlijks 18% millioen gulden op,
Waarvan de inkomstenbelasting er elf mil
lioen levert, inderdaad een niet-onaanzlen-
lijk bedrag. Dank zij een onbeduidende ver
laging die is aangebracht is de opbrengst
dezer belasting met drie ton verlaagd.
Eenigazins met schrik ontiwaart men bij
de uitgaven dat drie posten te zamen meer
dan dit gansche bedrag opslokken. Aan
onderwijs betaalt den Haag 8% millioen
uit, aan armenzorg en werklooze-onder-
steuning 4 millioen, zoodat de gansche op
brengst der inkomstenbelasting plus nog
een half millioen gulden noodig is om deze
drie posten te dekken. Het is inderdaad
geen peulschilletje dat wordt uitgekeerd
aan hen die in het geheel friet of niet ge
heel de kosten van het levensonderhoud van
zich en hun gezin betalen of betalen kun
nen. Zij die dus geen kinderen hebben en In
hun eigen onderhoud voorzien, betalen
meer dan het volle bedrag hunner inkom
stenbelasting voor steun aan anderen. Hoe
men met die cijfers voor oogen nog durft
te denken aan een speciale vrijgezellenbe
lasting, is wel heel kras.
Als men het lijstje der belastingen die
geheven worden eens nagaat krygt men
ook de merkwaardigste gevallen te zien-
Behalve dus de inkomstenbelasting die ai
reeds hooger is naarmate het inkomen
stijgt, hebben wij de opcenten. Op de
grondbelasting, de personeele belasting, de
dividend- en tantièmebelasting en de ver
mogensbelasting. Men ziet, dat deze vier
belastingen niets zijn dan een herhaling
van de inkomstenbelasting en drukken op
een bepaalde wijze van besteding van zijn
inkomen of een bepaalden vorm van inkom
sten. Wie toevallig zijn geld vastlegde In
een eigen huis, wie er prijs opstelt zUn
huis iets beter in te richten wordt daar
voor gestraft met grond- en personeele
belasting.
Tenslotte is er de zakelijke bedrijfsbelas-
Da balaallnian dia man nlat zint.
iMorio, een der rijkste boeren, stond op
en sprak: „Het publiek belang vraagt ons
niet, om de rijken veel te laten betalen,
want dan worden de rijken minder rijk en
de armen nog armer. De armen leven door
het kapitaal van de rijken. Als wij van ieder
inwoner een kleine bijdrage vragen, zullen
we in de behoeften der schatkist kunnen
voorzien, en dan behoeven iwe geen onder
zoek naar het vermogen en het inkomen
van onze medeburgers in te stellen, een
onderzoek, dat zoo moeilijk en bovendien
vaak zoo grievend is.
Er is maar één ding vast en zeker. Ieder
mensch eet en drinkt. Welnu, hef van de
burgers .belasting in evenredigheid van
wat ze op die wijze verteren. Dat is wijs en
rechtvaardig.”
Zoo sprak Morio onder het algemeene ap
plaus der ouden.
,Jk verzoek, dat deze redevoering op de
steenen tafelen worde gegrifd”, sprak Bul
loch. „Zij is nog voor de verre toekomst uit
gesproken over vijftien of twintig eeu
wen zullen de wijzen der Pinguins niet an
ders spreken."
[Zoo spotte Anatole France in ,,1’Ile des
Pinguins” fijntjes met de accijnzen. Inder
daad, deze belastingwetten hebben de eeu
wen getrotseerd, ook in Nederland. Zoo
tusschen 1893 en 1914 hebben ze even ge
kwijnd, thans schitteren ze weer in volle
kleurenpracht.
Wat betaalt een Nederlander aan accijn
zen of invoerrechten?
Dat is niet zoo gemakkelijk na te gaan;
men moet daartoe de huishoudboekjes op
slaan. Huishoudboekjes van welgestelder
echter worden niet publiek, we moeten ons
zoo schrijft de D.crt. aan wien We dit ,ont-
leenen, beperken tot die der minder gegoe-’
den.
Voor ons ligt een overdruk uit het maand
schrift van het steeds welwillende centraal
bureau voor statistiek (jaargang 1925, afl.
5), waarin een staatje der uitgaven per
week van een gemiddelden arbeider in 1921.
Deze gemiddelde arbeider, statistisch ge
noemd een „gezinseenheid”, is geconstru
eerd uit de gegevens over 24 gezinnen. We
werken die gegevens om tot de uitgaven
per jaar van een normaal gezin (dit gesteld
op vier, zooals het statistisch bureau der
gemeente Amsterdam doet) en halen er uit
deze
tengewoon enthousiasme en vasthou
dendheid. Zooals Foyle al had» gezegd,
hij was zoo vasthoudend als een bul
dog. Hij was vastbesloten Grell ie
pakken, als menschel ijk vernuft en
volharding het konden bewerkstelli
gen. En het prikkelde hem» dat de an
der hete zooveel voor was.
De schemering was gevallen voor zij
Haslemere inreden, alleen stilstaande
om hun weg te vragen naar het poli
tiebureau. Hoe kort hun rit ook as
geweest, ze waren beiden in merg en
been kil geworden en hun overjassen
waren doortrokken van den regen. Er
was echter geen sprake van rust ne
men. Een man rende bootshooftls het
politiebureau uit. alsof hij daar op
hen had gewacht.
Mr. Green vroeg hij.
Dat ia mijn naam. antwoordde de
hoofdinspecteur.
Geslacihtsaccjjns
Recht op thee
Suikeraccijns in de chocolade enz.,
minstens
Tabaksaccijns
Wanneer het gemiddelde arbeidersgezin
een inkomen van Kv. 1500 had, wordt dit
al een belasting van drie en een half per
cent.
Intusschen, in werkelijkheid wordt veel
meer betaald.
De budgetten van ’t centraal bureau,
evenals die van Amsterdam, worden uit den
aard der zaak niet opgemaakt ter wille van
de belastingwetenschap. Het ware integen
deel «eer te wenschen, dat deze zelve nog
vaker van den wetenschappelijken Olympus*
naar de praktijk afdaalde, en gewone bud
getten van den kleinen man ging napluizen.
- Zoo komen in de budgets van ’t centraal
'bureau een aantal artikelen, die voor een
belastingsnuffelaar interessant «jjn: kren
ten en rozijnen b.v., rubber, emaillewerk,
lucifers, zout niet tot hun recht. Waren die
op 4e diepen, dan zouden er nog eenige»gul-
dens op te tellen zijn.
Vervolgens mag er nog wel eens op ge
wezen worden, dat de gezinnen, die hun
huishoudboekjes voor de ambtenaren der
statistiek hebben opengelegd, blijkbaar be
staan uit matige menschen, die den hande
laar in gedistilleerd bijna altijd voorbijgaan
en die zuinig zijn met sigaren.
In „Het Volk” echter hebben belasting
ambtenaren uittreksels uit twee arbeiders-
budgets gegeven, die speciaal naar hun aan
wijzingen waren samengesteld.
We nemerf het minst sterk sprekende'
over.
Door een gezin van 4 personen, vier
reëêle personen, wel te verstaan, dus b.v.
te stellen op 3,5 statistische personen, werd
per jaar verbruikt:
hoeveel- waarde waarih
heid
Waarbij nog komen:
dat, geen gedistilleerd,
bier, tabak of sigarew op zijn huishoud
boekje heeft staan, hoort tot de menschen,
di« de ontvanger der accijnzen niet zoo be
leefd groet als betere en vastere Wanten.
Stellen we, dat de nian een borrel per
dag plus een Hter bier per week dronk (en
zoo zullen er nog wel tienduizenden zijn)
dan kwam er nog vijftig gulden, ongeveer,
aan accijns bij. Dan iwordt van het inkomen
van 1500 ruim zes percent 'betaald aan on
zichtbare belastingen, waarvan men nooit
een aanslagbiljet te zien krijgt. Dit dan neg
ongerekend den tabaksaccijns.
Een inkomen van 1W0, zeiden wij. Maar
we zijn ’t nu toch in Niklerland langzamer
hand eens geworden, dat ons heele belas
tingstelsel op heffing naar draagkracht
moet zijn gericht. Niemand minder dan mr.
dr. Sinnighe Damtsé betoogt dat in zijn in
leiding op de inkorntgenbelasting.
Daaruit volgt, dat van zeker bedrag, laat
ons zeggen: de eerste duizend gulden, van
ieder inkomen, eigeniyV'geen cent belasting
mag worden geheven.
Bekyken we nu de gegevens van den ar
beider in „Het Volk’1 nader, dan wordt van
z(jn belastbaar inkomen (zooals we het dus
moeten zien) van 500 niet minder dan
twintig percent aan onzichtbare belastingen
geheven.
Uit ’t voorgaande blijkt, dat wij allen,
rustig levend, ons kopje thee drinkend, ons
biefstukje etend, een das strikkend, een
hoed of een overhemd koopend, in ’n ver
borgen als kaboutertjes die ’s nachts het
werk afmaken, met guldens bij guldens of
centen bij centen de schatkist helpen vullen.
W(j allen doen in stilte wel.
En de staat neemt zwijgend aan, van
groot en klein, zonder aanzien des persoons.
Want al deze accijnzen en invoerrechten,
thans samen 189 millioen, houden met de
draagkracht absoluut geen rekening. De we
duwe uit de arbeidersklasse met acht kin
deren betaalt er mogelyk meer in dan een
ongehuwd (mits rustig levend) millionnair.
Zoo is dan ons tegenwoordig belastingstel -
sel nog tamelijk ver van de ethica verwij
derd, hoe goed of sommige deelen er van
geconstrueerd mogen zijn.
Het geheele gebouw is niet in stijl; er
zitten oude en nieuwe elementen door el
kaar in, en sommige pijlers dragen te veel.
verscholen zitten als oorwormen onder de
bloemen, moesten matig geschat worden,
omdat men ze nu eenmaal uit gebrek aan
gegeven niet precies kan berekenen.
Zoo is van den eerstgenoemden post wel
rundvleesch, maar niet varkensvleesch be
last.
De fiscus heft nu over deze uitgaven:
7 7.20
- 32.—
- 4.50
Kunwij.en bij zacih, behalve waiwieer
Let strikt noodig was.
Dat helpt niet, mannetje, aei de
agent als iemand, die goed op de
koogte is van de manieren der misda
digers. Dat lukt bij mij niet. Je hebt
die adressen best zelf kunnen schrij
ven. Je zult mee moeten.
Als de brieven al geen indruk ge
maakt hadden, wist Green zeker dat
een visitekaartje Al even weinig suc
ces zou hebben. Daar hij het plan had
in elk geval naar het politiebureau te
gaan, hinderde het niet veel.
Best, mannetje, zei hij bevelend.
Ik wil den inspecteur hier spreken.
Laat e<en rijtuig voorkomen.
Brutaaltje, hé fluisterde de agent
den kleermaker toe. Heb je gezien
hoe hij mij tradit)te te overbluffen
Ga even kijken of u een rijtuig kunt
vinden. Ik zal een oogje op hem! hou
den.
Zoo gebeurde het dat een hoogge
plaatst ambtenaa^ van de Recherche
een politiebureau in een klein plaatsje
bereikte onder geleide van een. janr
gen agent, wiens opgeblazen trots wel
dra veranderd' werdl in vreeselijken
schrik toen de inspecteur der recher
che, die tegen den hoogen lessenaar
leunde en sprak knot den brigadier
van het posthuis, haastig den verdach
te tegemoet liep.
Er is vfln het hoofdkwartier ge-
O
smg uit en keerde zich toen, na de
telefoon aan de haak gehangen te heb
ben, naar Malley.
Di: laatste bericht bewijst dat hij
een goeden voorsprong heeft. Een uur
geleden is hij door Haslemere gere-
dep. Kunt u zelf meegaan of hebt u
’n fffnken man, die u mij kunt leenen?
Dat is in orde, mijnheer, was
het antwoord. Mr. Foyle zei dat ik
met u moest gaan in geval u mij noo
dig hadt.
r— Mooi. Wij moeten ergens ’n goe
de auto zien op te diepen. Zorgt u
ervoor. Wij zullen aan het politiebu
reau te Haslemere hooren of er
nieuws is. Misschien is de man nu al
aangehouden.
Malley sprak reeds door de telefoon
Een oogenblik hield hij op.
Zullen wij een chauffeur noodig
hebben, mijnheer Ik kan wel chauf-
feereji, als u wii.
Des te beter. Laat ae zoo spoe
dig mogelijk met den wagen hier ko
men. Het zal best ^ijn veel benzine
mee te nemen. j
Het duurde tien minuten of een
kwartier voor de auto aan het politie
bureau was. Malley ging op de chauf
feursplaats zitten en Green trok zijn
lang lichaam) naast hem' omhoog. Met
een ruk vlogen zij vooruit en waren
binnen weinig tijd op dien breeden
Portsmouth Road, terwijl een fijne,
Uitgaven
Vleesch en vleeschwaren 158.
Suiker 64.50
Koffie, thee en cacao 48.90
Chocolade, suikerwerk 27.
Tabak en sigaren 42.50
iDe bedragen aan belasting, die in de
pryzen van de hier uitgestalde artikelen
telejoneerd dat ik u hier zou ontmoe
ten, mijnheer. Er zijn een of twee
berichten voor u gekomen.'
De mond van den agent ging open.
Is die man die mijnheer van
de Yard? hijgde hij.
De rechercheur staarde van Green
naar den agent en van den agent naar
Green. Een idee van hetgeen gebeurd
was, kwam in hem' op.
Wat drommel...., begon hij, maar
de Hoofd inspecteur viel hem in de
rede.
Dat is all right, zei hij. Ik was
zoo zorgeloos mijn legimitatiebewijs te
vergeten en deze jonge man heeft een
kleine vergissing begaan. Trek het je
maar niet pan, mijn jongen. Mfiar
maak je een volgenden keer niet zoo
druk in een twijfelachtig geval. Ga nu
naar je wijk terug en geef den man
dit.
Eenige sovereigns rammelden.
Nu, Mr. Malley, zou ik gaarne
die berichten weten, en Mr. Foyle te
lefoneer en.
Hij volgde Mr. Mahej’ naar een bin
nenkamer en(i de man overhaindigde
hem een paar berichten, die uit Scot
land Yard getelefoneerd' waren, en een
gezonden door Foyle, onmiddelijk na
zijn gesprek met Dutch Freddy, een
naplvwkeurige beschrijving gevend' van
de auto.
Green bracht per telefoon zijn ver-
