Opening der Staten-Generaal.
Beurs van Amsterdam.
TROONREDE.
Laatste Berichten.
Een Woning,
Amsteiv!iams«he Politie! Muziekgezel
schap gepenetonneerd brigadier van
politie J. Smak, ambtenaar t^ij den
Havendienst te Amsterdam in brons
aan J. Bee, gepensionnieeird tuinman
le klasse bij den dienst der Publieke
werken.
Een interpellatie-Kleerekooper over d®
Steunverlening.
Naar het Volk meldt, aal bet Kamer
lid Kleerekoper verlof vragen om de
regeering te uterpeUeeren over de
maatregelen, die /.uilen worden getrof
fen ten aanzien van de Vergoedingen
voor de slachtoffers van de stormramp
in de verschillende doelen des lands
De feestelijke herdenking van het 650-jarig
bestaan van Amsterdam in de avonduren.
Ais op koninginnedagen was de
avoiKMiambiik van 'Amsterdam.
hr was geen pjein in de binnenstad,
of er weru gedanst rondom een draai
orgel. bij de hoeken der straten had
den zien orkestjes ol eenzame muzs-
Kaïiien opgesteld, wier muziek, aan
alle kanten tegen elkaar indrikscheiKi,
weer dat ener veterend lawaai maakte,
uat schijnt te ïnspireeren tot hossen,
ïennen e>u elkaar met stokjes op u
ïioom slaan.
V erder werd niets nagelaten, wat te
doen gebruikelijk is op dagen als de
ze. Er werd met serpentines gewor
pen, er waren verkleede dames en
neeren en lieden die een kinderlijk
g«voegen toonden in boven hun hoofd
gehouden papieren parasols, anderen,
die het hoogtepunt van genot gelegen
achtten in een aangebonden lange
neus of een papieren petje, er-waren
er weer, die „waar de meisjes zijp
zongen en nog-meer-origineelen; die
zidi hielden aan „Houdt er den moed
maar in" en het geheel goltde als
steeds in wolken sterf heen en weer
van Haarlemmer- naar FreJeriksple-n
en amuseerde zich buitengewoon.
Op het Beursplein gaf van acht tot
halfelf de Tramharmonie een uitvoe
ring, waar men niet verder dan 20 M.
af moest staan, om er iets van te kun
nen hooren, zoo joelde de langs het
Damrak trekkende menigte.
Omstreeks halfelf besloot men de
uitvoering met een taptoe van pijpers
en tamboers, wat ais altijd, een aardig
gehoor was en door duizenden werd
bijgewoood.
De taptoe begon, naar oud gebruik,
met dien roffel der tamboers, waarna
volgden een marsch door tamboers en
pijpers, wederom1 een marsch van, bei
de groepen «n ten slotte een triomf-
marsch met dankgebed door 't orkest.
De tamboers en pijpers, die zich
voor de mtBaiektent hadden ogesteld
wi aldaar de verschillende gedeelten
hadden uitgevoerd, werden daverend
door het publiek toegejuicht.
En nog lang daarna dreunde door
de stad* het rumoer van het feest...'..
WISSELKOERSEN.
14 Sept.
5 Sept.
Officieel.
Londen
12.05*
12.06*
Berlyn
59.21
59.21
Parys
11.69*
11.74
Brussel
10.97*
1089
Zwitserland
40.85
48.02*
Weenen
35.05
35.05
Kopenhagen
61.—
61.15
Stockholm
66.70
66.72*
Oslo
51.60
53.17*
New-York
2.48 *-9
Niet officieel.
Praag
36.15
Madrid
Milaan
7.37*
10.25
Beunoverzicht.
Dei omzetten ter beurze waren heden
met gisteren vergeleken, belangwjk in
gekrompen, toch was <ft stemming niet
ongunstig te noemen
Na de uitgesproken willigte voor rub-v
beraandeelen volgde heden een kalme
handel, die wel is waar voor de mees
te soorten eenige punten verlies ue-
debraent, doch weer niet zoodanig dat
men van een reactie van eenige be-
teekenis kon spreken.
Oliewaaiden daarentegen waren met
name van Koninklijke aan den flau-
wen kant door buiteniandsch aanbod
dat slechts aarzelend fcoopers vond.
Onder industraeele waarden waren
Jurgens iéts lager, doch eenige meer
dere belangstelling' voor kunstzijde-
aandeelen deed laatstgenoemde eenige
procenten monteeren.
Suikerwaarden iets luier. H- V. A.
moesten een drietal pröoenteft prijs
geven.
Tabakken prijshouden en nagenoeg
onverandierd.
Scheepvaarten geheel onveranderd.
Prolongatie^
GEMENGDE BERICHTEN.
Doodgereden.
Gistermiddag omstreeks half 6 reed
de 35-jarige machinist W. T., in dienst
ft van de gemeendegasfabriekop den
Groenen Hilledijk in Rotterdam nabij
de Riederlafcn op zijn fiets, in dierolf-
de richting als een van den Dordt-
schenstraatweg komende stoomtram van
de Rotter da msohe Tramwegmaatschap-
pij. Toen die tram Beer dicht bij hem
was. stak bij, vlak voor de locomotief
H. M. de Koningin heeft heden de vereenigde zitting der Staten-Generaal
geopend met het uitspreken van de volgende
In Uw raidden, Leden der Staten-Generaal, herdenk Ik met voldoening,
dat er voor ons Volk, in zpo menig opzicht reden tot dankbaarheid bestaat.
Innige deelneming vervult Mjj met de slachtoffers van de ramp, die in
de af geloopen maand verschillende deelen van het land teisterde. Het gevoel
van s&amhoorigheid, dat zich, waar het geldt geleden verlies te lenigen,
weder zoo krachtig openbaarde, stemt echter tot erkentelijkheid.
De toestand van land- en tuinbouw geeft in menig opzicht reden tot
voldoening, al zijn de vooruitzichten voor de naaste toekomst niet geheel
zonder schaduwen.
Handel en Nijverheid verkeeren nog in moeilijken toestand; in niet
geringe mate is daarop van invloed de economische gesteldheid buiten onze
grenspalen.
Al blijven zorgen drukken, zoo kan niettemin van eenige verbeterihg in
den algemeenen toestand des Lands worden gewaagd.
Het gevaar voor de ontwrichting van den toestand van 's Lands geld
middelen kan als afgewend worden beschouwd. Ingrijpende maatregelen
zijn daarvoor noodig geweest. Blijft de financieel® toestand zich gunstig
ontwikkelen, dan zal, naast verlichting der aan de burgerij opgelegde lasten,
ook verzachting van enkele der in de laatste jaren genomen maatregelen
in overweging kunnen worden .genomen.
Zoo voor Bestuur als Wetgeving blijft handhaving van de Christelijke
grondslagen' van ons volksleven richtsnoer.
Vereenvoudiging van den Staatsdienst, waar mogelijk inkrimping van
Staatsbemoeiing, en betrachting van de uiterste soberheid in het beheer der
publieke middelen blijven dringend geboden. Voorzieningen, die omvang
rijke geldelijke offers van de schatkist vorderen, dienen dan ook vermeden
te worden.
Onze betrekkingen mèt de andere Mogendheden zijn van den meest
vriendschappelijken aard.
De geldelijke verhouding tusschen Rijk en gemeenten zal worden herzien.
Met volstrekte handhaving van de grondwettelijke financieels gelijk
stelling op het gebied van het lager onderwijs, blijft het oog gericht zoowel
op het houden van de kosten van het onderwijs binnen redelijke grenzen,
als op het wegnemen van onnoodige beperkingen van de vrijheid van het
onderwijs.
Een voorstel zal worden gedaan tot wijziging van de regeling van de
schoolgeldheffing.
In afwachting dat de ontwikkeling van den internationalen toestand de
verwezenlijking zal toelaten van de door den Volkenbond in uitzicht ge
stelde algemeene beperking van bewapening, zal reeds thans het streven
er op gericht zijn, bij behoud eener weermacht, welke met den bestaanden
internationalen toestand rekening houdt, geleidelijk te geraken tot ver
laging van de militaire uitgaven.
Maatregelen zijn in overweging tot instelling van een Departement van
Landsverdediging, waaraan de belangen van Land- Zeemacht zuilen
worden .toevertrouwd, voor zoover deze laatste niet naar het Departement
van Koloniën moeten overgaan.
De zorg voor de groote verkeerswegen te land vordert bijzondere aan
dacht. Ook hieromtrent zijn voorzieningen in overweging genomen.
Op sociaal terrein blijft een omzichtig beleid noodzakelijk. Geleidelijk zal
de in het verleden gevolgde lijn worden doorgetrokken. Naarmate de econo
mische toestanden in ons land dit mogelijk maken, zal de Arbeidswet 1919
verder behooren te worden doorgevoerd.
Invoering der Ziektewet, nadat deze gewijzigd is, óók in dezen zin, dat
Uneer ruimte wordt gelaten aan hetgeen ip de Maatschappij is opgekomen,
l&,geboden.
Wettelijke regeling van het collectieve arbeidscontract zal worden be
vorderd.. J.n-
Ten aanzien vpn.de Volkshuisvesting zal de RegeeïBög stióh als regel
beperken tot dè taak, zooals de Woningwet zich die heeft gedacht.
Maatregelen tot uitbreiding van werkgelegenheid zijn In overweging.
Het beheer van 's Lands overzeesche gewesten zal wórden voortgezet in
een geest welke met onze zedelijke roeping jegens die gewesten in overeen
stemming is. Om in de toenemende behoeften van land en volk te kunnen
voorzien, is ruime toevloeiing van kapitaal onmisbaar. Gewaakt zal worden
dat de belangen der Inlandsche bevolking niet door overwicht van dat
kapitaal worden benadeeld. - -
Moge God Zjjn milden zegen aan Uw arbeid schenken!
Ik verklaar de gewone zitting der Staten-Generaal geopend.
do rails over. Het voorwiel van de
fiets werd1 door do, locomotief geraakt,
ten gevolge waarvan de man, viel en
overreden werd. Hij werd' met een ge
broken halswervel en een schedel
breuk opgenomen een voet eri een
hand waren afgereden. Dr. Oudkerk,
die jutet passeerde, stekje dien dood
vast. Het lijk is naar het woonhuis m
de Beverstraat gebracht.
Weer een auto-qhgeval.
Een luxe auto uit Krefeld, met een
Duitsche familie, een dame, twee hee-
ren en een jongen, is gisternamiddag
te Venlo, vlak bdj de Duitsche grens,
tegen een boom gereden. De vier in
zittenden werden uit den: wagen" ger
slingerd', de dame en de jongen wer
den vrij ernstig gewond, de heeren
kregen slechts, onbeduidend' letsel, de
auto werd geheel vetaiieldi. Het onge
luk ontstond, doordat\enige fietsers,
die in de richting van oen auto reden,
niet voldoende ruim) baanSrnaakten. Dm
de wielrijders te sparen, mé de auto
te veel uit en reed toen regen een
boom.
NieuweDysenteriegevallen.
Terwijl in de gemeente Staphorst en
in de naaste omgeving alles wordt ge
daan, om de beenHrftelijke ziekte dy
senterie te 1 oca liseeren, is plotseling
een geval geconstateerd te Aaiden,
een dorpje, in de gemeente Zweeloo,
gelegen in 't miidden der provincie
Drente, op omige uren afstand van
den besmettingshaard.
De militaire autoriteiten zien, dlf
heerschende djysenterie ernstig in, wat
moge blijken uót het feit, dat niet al
leen de dienstplichtigen uit 'de ge
meente Staphorst, het Centrum der
ziektegevallen, maar ook die uit de
aangrenzende gemeenten Nieuw leusen
en de Wijk1 door den minister van
Oorlog voorloopig uijn vrijgesteld, aan
gezien ook daar enkele gevallen zijn
geconstateerd.
a In de gemeente Staphorst zelf wordt
woning na woning ondterzocht, terwijl
van rijkawegè verplichtend is gesteld,
de vaak zeer primitieve „gelegenhe
den" rijkelijk met creoline- te behan
delen. Hoewel reeds talrijke wonin
gen zijn ontsmet, worden toch nog ge
regeld gevallen geconstateerd.
Jubileum.
De heer A. C. Waller, directeur der
Franseh Hoiiandsche Ülielabneken (Jal-
vé-Deitt te Dedft, zal op 1 October a.s.
zijn zi,vereii jubileum vieren in dienst
dezer vennootschap.
„Lange vingers."
liet hoelabestuut van den Ned. Gra-
fischen Bond heeft den gesalieeuxi be
stuurder geschorst in verband met ont
dekte onregelmatigheden 4in het finan
cieel heil eer. Sedert eenige dagen is
de verdachte spoorloos verdwenen.
Ernstig motorongeluk.
Een doode, een zwaargewonde.
In uen nooitt van Zaterdag op Zon
dag is een motorrijdier uit Voorburg
ïu volle vaart te Haltweg togen een
ijzeren mast van de eleotrtoche tram
opgereden. De berijder was onmiddel
lijk dooddie man, diie oj> de duo
zitting zat, kreeg een ernstige hersen
schudding en is naar het gasthuis te
Haarlem vervoerd.
De brug over het Merwede-kanaal te
Dienen.
De brug ovejr het Merwedekanaal te
Dlemen is defect. Een der rustpunten
van de brug is gebroken en daardoor
zakt het dek neer, als er zware vrach
ten over gaan. Lichte voertuigen heb
ben geen hinder, maar ook zwaardere
kunnen met eenige vertraging doorrij
den. Het tramverkeer kon dan ook,
zij het met eenig oponthoud, doorgaan.
Wel was gisteren dit oponthoud oor
zaak. dat al en toe lange file auto's
moesten wachten.
De Rijkswaterstaat hoopt deze week
hri herstellingswerk) gereed te hebben.
H« waditen ia nog op eenige nieuwe
«Kferdeeh», welke detaer dagen mlien
aankomen.
Voor ernstige verkeerastagnatie be-
hoeft echter geen vrees to bestaan.
RADIO-NIEUWS.
Concertvn van heden.
7.2ü Loooen en Laventry. Tijdsein
van Big Beai. Weer- en nieuwsberich
ten. Literaire oriiiek Muziek., ,,Pure
milk". Mimchet». Concert, guitaar, man
doline en balalaika.
7.30 HÜversut. Politienieuws.
7 50 Berlijn. Toespraak van den
Mexica&üacheu gezant te Berlijn.
8 u. Hilversumi. Evangelische maat
schappij. Herdenking v. d. marteldood
van Jan de Bakker.
8.20 Londen en Daventry. Concert
Hamburg. Volkbliederewavond.
8.35 De Bildt. Weerbericht. Brussel.
Concert.
8.50 Daventry „Winners", extrava
ganza in 3 aoten. Londen. 2de acte
van „The megie flute", Mozart, Frank
fort 470 ft- en Berlijn. Concert. Mun
ster. Stormavond'. München. Liederen-
avond.
9 u. Rome 425 M. Vocaal en instru
mentaal concert.
9.05 Padio-Paris „La pois'.e de la
vi"ne". Toulouse. Concert.
9.20 P.T.T. Galasolrée, muziek en
tooneel.
9-35 Parijs Petit Parisian 345 M
Concert. i 1 1
Ö.55 Londen. Taptoe. Munster, Ktas-
siker der Tonkunst.
10.20 Londen en Daventry. Tijdsein
van Greenwich. Weer- en nieuwsbe
richten. Hamburg. Dansmuziek.
10 33 Londen en Daventry. The Sa
voy Orpheans en The Selmia Band. 5
SC Glasgow 422 M. Dansmuziek. Mün
chen. Concert.
10 50 Londen en Daventry. Daventry
Bransby Williams.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
LAWN-TENNIS.
Goudsche Kampioenschappen.
Op de banen van het Sportterrein wer
den Zondag de wedstrijden gespeeld voor
de Goudsche Kampioenschappen. De uit
slagen waren als volgt:
iHeeren-enkelspel: H. van Heuveln slaat
G .Sibbes 6—4, 9—7; J. van Mijnlieff slaat
F. Sibbes 61, 6—0; P. v. Schenderen slaat
Una 1—0, ft—4, 63; J. C. Jonker slaat H.
J. Nederhorst 6—0, 60; Heusdens slaat
N. de Jong 86, 6—ft; G .W. van Stapele
slaat M .G. van Stapele 68, 68.
Heeren-dubbelspel: Heusdens en Neder
horst slaan de Jong en van Essen 62, 7
Gemengd dubbel: Mej. de Jong en N. de
Jong worden geslagen door Mevr. Mijnlieff
en Mijnlief 7—5, 6—1.
De resultaten van den tweeden dag lui
den:
Heeren-enkelspelMijnlieffv. Schende
ren 64, 26, 6; v. Schenderenv. Heu
veln 63, 81; JonkerHeusdens 61,
64; Jonkerv .Stapele 61, 75; eind
strijd Jonkerv. Schenderen 86, 62.
Heerert-dubbelspétv: Stapèlb en v. Heu
veln slaan G. Sibbes en Rood 64, 62; v.
Schenderen en De Mol slaan F. Sibbes en
M. v. Stapele 6—3, 8—6, ft—O; mr. Jonker
en Mijnlieff slaan v. Schenderen en De Mol
60, 60; mr. Jonker en Mijnlieff slaan
Heusdens en Nederhorst 62, 61; Jonker
en Una slaan v. Heuveln en v. Stapele 5—7,
6—4, 62; eindstrijd: Jonker en Una slaan
mr. Jonker en Mijnlieff 75, ft—4.
Dames-enkelspel: mevr. Mijnlieff slaat
mej. Kortenoever 76, 57, 6—4; mej. Spit
slaati mevr. Boeking 62, 62 ;mej. De
Jong slaat mej. Huges 64, 16, 63;
mej. Spit slqat mej. De Jong 60, ft—4;
eindstrijd: mej. Spit slaat mevr. Mijnlieff
6—0, 6—1.
Dames-enkelspel: mevr. Becking en mevr.
Mijnlieff slaan mej. Huges en mej. IJssel de
Schepper 6—1, 6—3; eindstrijd: mevr. Bec
king en mevr. Mijnlieff slaan mej. Spit en
mej. Kortenoever 86, 63.
Handicap gemengd dubbel: mej, Spit en
y. Stapele slaan mej. Huges en Neder
horst 2—6, 6—2, 6—4; mej. Spit en v. Sta
pele slaan mej. Kortenoever en Una 65,
163; mevr. Jonker en mr. Jonker
slaan mej. Stroeve en Sibbes 46, 68,
62; mevr. Jonker en mr. Jonker slaan
mej. *H. IJssel de Schepper en Nederhorst
6—6, 6—2.
De gemengd-dubbelspelen zullen Zater
dag worden voortgezet.
ATH LETTER.
Goudsche Athletiek-Kring.
Aan de op Zaterdag 19 September a.s. te
houden kampioenschap-wedstrijden van den
Zuid-Hóllandschen Athletiek Bond nemen
o.a. deel de vereenigingen TjH.O.R (Goude-
rak) en „Quick" (Gouda.)
T.H.O.R. in de 8e klasse Heeren en
„Quick" in de aftieeling dames.
De wedstrijden zullen plaats hebben op
het sportterrein Clubhuis te Werve te Rij»*
wijk.
De aanvang is gesteld op 8 uur.
MARKTBERICHTEN
Rotterdamse he Veemarkt.
15 Sept.
Aanvoer 266 paard-en, 34 veulens,
1290 magere rundieren, 633 vette run
deren, 1009 vette gratfiaiverai, 587
nuchjtere kalveren, 813 gettapefl of
lammeren, 30 varkens, 366 biggeel, 9
bokken en geiten.
Prijzen: Vette koeien le kw. f 1-30
—1 25, 2e kw. f 1.05—1.10, 3e fcw.
8 0.80—0.95. Oseeo le kw. I 1.15—
1.22&, 2e kW. f 11.10, 3e kw. !0'80
-0.00 Stieren le kw. f Ó.95—1.05, 2e
kw. f 0.80—0.90, 3e kw. f 0.65—0.75.
Kalveren le kW- I 1 651.90, 2e kw.
f 1.%—1.55, 3e kW. f 0.90r-l-05.
f 250-456, Stieren I 180—880, Pinfcetr
f 105—170, Grafetkalveren f 45—130,
Vaaraen f 155^-180, Werkpaarden f 100
—280, Slachtpaardem f 90—160, Hitten
f 100—200, Nudbtere> Kalveren f 14—
21, Fukicalveren f 20—32, Biggen f 12
—20, Overioopere f 20—35.
Vet vee bij ruimien aanvoer tragen
handje! wegens geringe kooplust. Melk-
koe-en eveneens met beperkten omzet
Biggen en overloopprs weinig gevraagd
Kuaaukt.
BObEGRAVlEN, 15 Sept Alrwoer
368 partijen, waarvan 831 met riksm
15118 stuks, 120944 K.G. le kw. met
r.m.' f 67—72, 2e kW. m. *.m f 58—
65, zware f 75, z. r4». f 58—67.
Hande! flauw.
Coöperatieve Tuihiersveïéeniging
„Gouda en Omstreken."
Veiling van 14 September:
Snijboonen 1—45. Stokboonen 735".
Stamboonen 8.26. Pronkboonen 2.80
7.30. Uien 4.907. Postelein 12.18.10.
per 100 K.G.
Tomaten A 11.80—-13.50. id. B 10.70
>12.40. id. C 7.2010.90. id. CC 3.—
5.40, per 100 pond.
Komkommers le soort 9.60—10.10. id.
2e soort 6.80»—6. id. halve 240—8.5U.
id. gele 0.50—6.90. Bloemkool 1.—flo.
Gele Savoyekool 6.10. Groene id. 6.—
8. Roode kool 4.90—9. Kropsla f Q.70—
2.10. Andijvie le soort 2.4. id. 2e soort
0.602.30, per 100 stuks.
•Wortelen 3.20—9.50. Kroten 1.1Q-1
3.80. Peterselie 0.40—1. Selderie 0.60—
1.60. Prei 1.50—330, per 100 bos.
Meloenen per stuk 0.091—0.85, Eeieren
830.
Ufta NEDEKL. STAATSLOTERIJ.
Trekking van Dinsdag 15 September.
iiooge prijzen:
25000: 1631.
1000 4230 5035.
200: 15567 16768 17193.
100: 5738 7783 13968 17647.
fryzen van 70:
212 276 277 818 32» 463 474 666 720 752
842 912 1161 1321 1444 1884 1901 2Ü12
2264 2660 2608 2728 2774 2899 2931 2902
3064 3077 3104 3473 3696 4100 4408 461»
4694 4743 4811 4820 4823 4836 4891 4»3(T
4960 4971 4977 6264 5265 6304 5348 6484
5885 6007 6160 6262 6470 6670 7396 74ll
7461 7706 7874 7906 8164 8223 8873 8452
8597 8618 8633 8697 8772 9033 9048 9180
9486 9611 9616 9640 9606 9721 9789 9868
9942 10026 10047 10241 10267 10294 10462
10520 10526 10561 10716 10747 10881 11116
11350 11728 11891 11924 11929 12849 J2397
12687 12628 12769 13054 13089 13281 13866
13401 13481 13678 13888 13953 14118 14140
14198 14224 14334 14414 14504 14538 14660
14908 14996 16082 15146 16401 16426 16471
16853 15867 15897 15946 16148 16336 16410
16449 16678 16787 16906 17045 17097 17416
17687 17807 19712 18149 18160 18315 18351
18385 18434 18494 18496 19026 19064 19203
19339 19354 19392 19650 19652 19881 20018
20073 20445 20431 lOpfti 2Q8?3 2^0 Uu..
Nieten:
178 198 201 234 254 262 272 299 801 304 406
408 447 515 626 702 717 741 787 894 949
1038 1060 1107 1117 1145 1296 1308 1345
1394 1494 1510 1624 1558 1586 1612 1668
1765 1779 1902 1932 1937 1946 2078 2080
2082 2114 2144 2148 2342 2379 2423 2424
2425 2538 2542 2568 2622 2680 2681 2735
2787 2788 2856 2868 2890 2892 2924 2929
2942 2949 2992 3027 3113 8132 3134 3190
3261 3280 3376 3411 3525 3582 3621 3649
3746 3759 3780 3808 3966 3972 4019 4044
4092 4094 4110 4115 4171 4212 4234 4261
4264 4265 4356 4387 4473 4483 4574 4597
4662 4691 4818 4844 4898 4905 4929 5069
6106 5213 5148 5286 5288 5322 6387 5381
5382 6398 5411 5442 6638 6668 5570 5580
5613 6657 5773 5809 5841 5862 6876 5883
5938 6258 6267 6317 6820 6484 6486 6534
6644 6546 6685 6686 6604 6688 6703 6713
6905 6907 6920 6976 6980 6994 6996 7011
7030 7062 7170 7193 7194 7230 7268 7334
7341 7368 7369 737Q 7402 7437 7604 7607
7661 7671 7684 7707 7771 7883 7981 7983
7984 7990 8102 8106 8107 8111 8167 8181
8209 8224 82l0 8294 8304 8328 8338 8869
8398 8407 8603 8687 8689 8611 8627 8660
8683 8729 8134 8776 8828 8866 8991 9081
9100 9116 9162 9191 9830 9446 9448 9467
9476 9661 9686 9626 9628 9730 9782 9816
8324 9883 9913 9971 9992 9993 9996
10097 10092 10106 10144 10196 10220 10249
10260 10297 10283 10446 10464 10466 10664
10606 10664 10616 10624 10632 10661 10691
10764 10797 10862 108TO 10898 10910 10949
10967 10971 10107 11197 11903 U944 11254
11276 11808 11328 11846 11860 11879 11413
11446 11004 11687 U666 11606. 11617 11644
11667 11671 11701 11867 11933 HM6 19866
11980 12010 12083 12066 12091 12113 12169
12210 12211 12256 12812 12336 12365 12S62
12429 12682 12618 12749 12790 12856 19861
12939 12983 13042 13060 13073 13076 13212
13232 13251 13293 13386 13897 13416 18417
18420 13428 13438 13443 13461 13632 13660
18673 13691 18676 13693 13746 13894 13906
18909 13911 13921 13922 14089 14073 14101
14281 14242 J4266 14270 14986
14313 14824 14440 14476 44630 14660 MJ™
14579 14013 14614 14736 18788 14815 14892
14957 15038 16007 151Ö0 16197 16181 15208
16211 15218 16277 15468 16478 16618 16686
16662 16664 16683 16801 16833 15862 16926
16929 16960 16984 16999 16010 16960 16063
16063 16101 16104 16218 16416 16429 16430
16446 16488 16492 16688 16607 16614 16667
16721 16761 16807 16809 16839 16866 16913
16951 16962 17030 17046 17068 17099 17120
17128 17196 17260 17286 17312 17374 17376
17396 17460 «476 17533 17691 17692 J760J
17659 17669 T7793 17846 17862 17|76 17941
17662 1800O 16008 18086 18670 18213 18224
18296 18876 18376 18806 18*11 18482 18603
18668 18668 18606 18686 18729 18768 8840
18B76 18880 18886 18898 18861 18888 1I018
18089 19212 10360 10410 10468 18689 1964X
10564 10502 10600 10670 10760 19874 19034
10942 19992 19996 19996 0OO47 80062 «JMJ
20136 20168 20209 20889 20350 20369 20410
20449 20452 20484 20680 20743 20788 20903
20917 10993 1A1
Vorige lijst stond 4716 m. 7416 10172
ra. s. 16142 9881 ontbmkt.
STADSNIEUWS.
I 1
GOUDA, 16 September.
Comité Stormramp 1925.
De stand der ontvangen giften was op
8 September 6924,16
N. N- 2,86
C. H- 2,50
Z. D. Adventisten - 11,10
Hjstcollecten - 78,50
Totaal 6010,11
WIJZIGING VAN TELEFOONNUMMERS
De Administratie der Rijkstelefoon heeft
feet noodig geacht om redenen van arbeids
besparing, de b(j d« telefoon aangeslotenen
die meer dan één numjner hebben, indien
deze nunuhers elkaar niet opvolgen, een of
meer elkaar opvolgende nummers te geven
inplaats van de vroeger toegekende.
Onze courant bekoort ook daartoe. Vanaf
heden is het nummer onzer redactie 83 in
plaats van 545; het no, der administratie,
no. 82, is gebleven.
De quaestie-Kleinbloesem-Soe. „Ons
Genoegen".
Hedenmorgen werden voor de Arr. Recht
bank te Rotterdam de pleidooien gehouden
inzake hett bestuur der Sociëteit „Ons Ge
noegen" contra den pachter Kleinbloesem.
Voof eischeres pleitte Mr. H. P. C. M. de
Witt Wijnen, voor gedaagde Mr. M. de Mol.
De President, Mr. Trip Vierssen, monde
ling vonnis wijzende, gelastte comparitie
van partijen op Maandag 21 September a.s.,
des namiddags 2 uur, nadat procureurs zich
bereid hadden verklaard tot een schikking
tusschen beide partijen te willen medewer
ken.
Uitslag verkooping gehouden door
Notaris Pitlo.
Bij de gisterenavond in het hotel „de
Zalm" door Notaris R. W. H. Pitlo gehou
den openbare verkooping, zjjn koopers ge
worden van:
Het perceel Hoogstraat no. 21, waarin
Melksalon, de heer A. H. Beitsma teGouda.
,met 15.050.—;
Ret Heerenhuis mdt erf aan de Crabeth-
straat no. 43, de heerH. Adama te Grimin
gen, met 12.000.—;
1 Het Heerenhuis met erf aan. de Crabeth-
straat no. 11, de heer P. Rietkerk te Gouda,
met 11.000.—; en
Het Woonhuis met érf en pooift aan de
Prins Hendrikstraat no. 26, de heer A. van
Eijk te Gouda, met 3150.
Rapport van het onderzoek van het water
der Goudsche Waterleiding door
Prof. Dr. L. E. Goester.
Datum Van monstername: 4 September
1926. Kleur: volkomen helder, nagenoeg
kleurloos. Reuk: geheel reukeloos. Smaak:
samkeloos. Reactie: zuur tegenover phe-
nolphthaleine, neutraal tegenover neutraal-
rood. Chloorion: 122,4 milligr. p. L. Sul
faation: spoor aanwezig. Nitrietion: 6,5
milligr. p. L. Nitraation: spoor a&nwezig.
Ammoniumion: 9,5 milligr, p. L. Yzerion:
minder dan 0,1 milligr. p. L. Mangaanion:
0,17 milligr. p. L. Hardheid (Wartha-
Pfeiffer): 10,5 gr. Permanganaatverbruik:
32,8 milligr. p. L. Oollproef van Eykraen:
geheel negatief. 1
Conclusie? Bacteriologisch is1 de toe&*fld
geheel goed, terwijl chemisch opvalt het
betrekkelijk mangaangehalte. Hoewel dit
blijft onder de in de concessie gestelde
grens is het toch hooger dan in de laatste
maanden het geval was. Lettende op de ge
ringe hardheid van het water is dit moeilijk
te verklaren en zal het volgende onderzoek
moeten uitwijzen of dit aan toevallige om
standigheden te wijten is dan wel een die
pere oorzaak heeft, hetgeen echter zeer on
waarschijnlijk is.
(w.g.) L. E. GOETSER.
sGravenhage, 10 September 1925.
De Go-Opera-tie.
Onze oud-stadgenoote Mej. Gust* Scheep
maker deelt ons mede dat zij voor het a.s.
seizoen verbonden is aan de Co-Opera-tie,
direóteur Albert van Raalte, als alt- en
mezzo-sopraanzangeres.
oprichting van een Remonstrantenhuis.
Het Bestuur van de Rem. Geref. Kerk
heeft zich tot de leden en belangstellenden
gewend om bijdragen voor de oprichting
en de instandhouding van een remonstran
tenhuis.
Dit remonstrantenhuis wil het Bestuur
vestigen in een lokaal grenzende aan de
Pastorie en dat ingang heeft in de Minne-
broedersteeg, en eigendom is van de Kerk.
Het huis is noodig, omdat bij het toene
mend aantal catechisanten de Consistorie-
kan»r te klein geworden ia, ook niet ge
schikt is voor verschillende cursussen en
bijeenkomsten. Het Kerkbestuur dat de kos
ten voor onderhoud en inrichting van het
huis het liefst uit vrijwillige bijdragen zóu
zien bestreden doet thans een beroep op de
offervaardigheid van alle leden en van hen
die belang stellen in het werk van de Re-
monstraatscbe Broederschap.
Vergadering van R. K. Propa gandadobe.
De Federatie van R. K. Piropagandaclubs
in den Statenlrieskring Gmida, te Gouda
houdt Donderdag 24 September a.s., des
avonds 8 uur, in het gebouw der R. K. Lees-
vereeniging, Westhaven, alhier, haaf 11de
Algemeene Jaarvergadering.
De agenda voor deze vergadering luidt
volgens de N. Z. H. als volgt:
Opening door den voorzitter; Lezing der
Notulen; Ingekomen stukken; Mededee-
lingan; Jaarverslag (1924—1925) van den
secretaris; Benoeming van een commissie
van verificateurs (Boekjaar 1924—1926)
Rekening en verantwoording van don pen-
mngmeegter (Boekjaar 1924—1926); Ver-
over de Roomsche Meeting en Demon
stratie 1925; Rapport van de Commiesie
van Verificateurs U924—1925)Vaststel
ling van de jaarlyksche contributie over
ket koeWaar 1926-4926; Bepaling ,an de
ring^ volgende Aigetpeene Vergade-
Voorstel van het Federatie-Bestuur: In
wordt te Gouda de 8ste „Roomsche
Diatrtctadag" phoadaa.
Voorts zal de heer J. C. Rietveld, voorzit-
f ?f.r Fed«ratie van R. K. Prop .-Club» een
inleen. W-s-, w
De herdenkingsdienst in de St. Janskerk.
In de Ned. HervrKerk trad gisterenavond
te 8 uur op Ds. M. A. K. Gravemejjer, pre
dikant te 's-Gravenhage, daartoe uitgenoo-
digd door het Comité Restauratie Kleine
Kerk, alhier.
Uitvoerig heeft ds. Gravemejjer de ge-
heele levensgeschiedenis van Jan de Bakker
vanaf zjjn geboorte tot het smartelijk einde,
naar. authentieke bronnen behandeld. Deze
rede werd door de talrjjke aanwezigen met
aandacht gevolgd. Aan het einde wekte de
spreker alle protestanten op om zich sterk
aaneen te sluiten en niet te verflauwen en
pal te staan voor hun geloof.
Na afloop van den kerkdienst werd door
't Comité een geïllustreerd nummer van De
^Protestant rondgedeeld, waarin uitvoerig 't
leven en sftrjjden van Jan de Bakker werd
behandeld.
Gedurende deze bijeenkomst werd door de
tal van aanwezigen Gfez. 3 1 eü 2 en Ps.
81 1 en 4 gèzongen, terwijl tenslotte uit
volle borst met enthousiasme het Lutherlied.
„Een vaste burgt enz. werd aangeheven.
De kerk was tjokvol, ruim 1600 personen
waren aanwezig. De collecte bracht 252.85
op.
Hedenmorgen van twaalf uur tot half één,
heeft de Evangelische Mjj. afd. Gouda alle
klokken van de St. Janskerk doen lüiden op
het tijdstip waarop voor 400 jaren de te
rechtstelling van den jeugdigen priester
heeft plaats gehad.
Hedenavond van 8 uur tolt half negen zul
len de klokken opnieuw luiden.
Voor meerdere by zonderheden over het
leven en strjjden van Jan de Bakker, ver
wijzen wij naar de rubriek Kerknieuws van
gisteren en heden.
Roet- en Zeilwedstrijden op den Reeuwijk-
schen Plas.
Het bestuur van de Roei- en Zeilvereeai-
rioft „Gouda" organiseert onderlinge roei
en zeilwedstrijden op den Reeuwijkschen
Plas op Zondag 27 September, des voormid
dags 10 uur.
De te varen nummers zyn:
Wherryïoeièn mdt 2 roeiers en een stuur
man. Dit nummer wordt géroeid in de wher
ries der Vereeniging „Marie" en „Kitty".
Baanlengte 400 Meter te roeien in de „Ma
rie" en 400 Meter te roeien in de „Kitty".
Cano roeien. Baanlengte 200 Meter met
keerpunt, voor Juniores en Seniores.
Wherry bemand mét 2 roeiers,en een
stuurman. Dit nummer wordt geroeid in de
wherries „Nico" en „Oude Vos". Baanlengte
400 Meter, te roeien in de „Nicq" en 400
Meter te roeien in de' „Oude Vos".
Zeilwedstrijd voor 12-voets standaardjol-
len. Baanlengte 2 K.Mt Een beperkt aantal
zeilers zal aan düt nummer kunnen deelne
men. Bjj overgroote deelname zullen erva
ren zeilers, ter beoordeeling van hpt Bestuur
voorrang genieten.
Op het Clubgebouw zal gelegenheid be
staan voor de opgave tot. deelneming. Men
gelieve daarbjj te vermelde» de volledige
bemanning van de wherries.
De ljjsten tot deelneming, aanwezig in
hét Clublokaal, worden voor alle nummers
22 September 's avonds 8 uur gesloten.
Deelnemers die te laat aan den start ver
schijnen, bljjven buiten mededinging.
De prjjzen zullen bestaan uit Kunstvoor
werpen, de prjjsuitdeeiing yindt des avonds
8% uur plaats in hét Clubgebouw.
Op het Clubgebouw bestaat gelegenheid
tot lunchen. Gedurende,den namiddag vanaf
half twee zAl een „strjjkje*' zich doen hoo-
8 uur is er gelègenheid tot
Uitslag aanbesteding steenkolen.
Hedenmiddag had te» stadhuize de aan
besteding plaats van de benoodigde brand
stoffen ten dienste dezer gemeente over het
dienstjaar 1925/26.
Ingeschreven werd door:
de heeren Joh. Dessing en Co., voor Holl.
Anthraciet 20/30 3.75 per 100 K.G.; Holl.
Anthraciet 30/50 3.76 per 100 K.G.; Belg.
Aéthraciet 20/30 3.20 per 100 K.G.; Belg.
Anthraciet 30/50 3.60 per 100 K.G. Bruin
koolbriketten B f 2.60 per 100 KXÏ.
D. Vermejj en Zonen voor Holl. Anthra
ciet 20/30 3.25, Holl. Anthraciet 30/50
3.46, Belg. Anthraciet 20/30 3.10, Belg.
Anthraciét 30/50 3.45 per 100 K.G. Bruin
koolbriketten merk B 2.20 per 100 K.G.
Lange Friesche Turf 13.50 per 1000.
N.V. A. Jonker en Zonen: Belgische An-
thraciet 20/30 3.25, Belg. Anthraciet 30/50
3.50 per 100 K.G. Bruinkoolbriketten 21
per 1090 K.G.
N.V. Vereen. BrandstoffenhandelBelgi
sche Anthraciet 30/50 3.20, Belgische'An
thraciét 20/30 2.80'per 100 K.G. Bruin
koolbriketten B 2.20 per 100 K.G.
A. de Jong en Zonen: Friesche turf 14.
per 1000.
Poging tot diefstal.
Zaterdag 12 Sept. j.l. is alhier'aangehou
den een beruchte winkeldief, zekere C. G.
H.. die was binnengeslopen in den winkel
▼aji den goudsmid D. aan de Zeugestraat,
alhier. Hjj werd'daar echter gestoorden
verwjjderde zich jjlings. Daar hem toch po
ging tdt diefstal ten laste kon worden ge,-
legd, is hjj heden ingesloten in het Huis van
Beswaring te Rotterdam.
I Om „onderdak" te hebben.
•Zondagmorgen 13 Sept. j,l. heeft een
zwerver die uit het nachtverblijf der poli*
tie ontslagen was een steen door een groo
te glasruit geworpen' van den winkel van
Vroom en Dreesman, alhier (magazijn „de
Zon.")
Dei man is daarop door de politie aange
houden. Hjj deelde mede, dat het zjjn bedoe
ling was in de gevangenis te komen, om
zoodoende geborgen te zjjn.
De zwerver G./A. i,. is nu terzake land-
looperjj en vernieling naar het Huis van
Bewaring te Rotterdam overgebracht.
Verpachting vischrecht in de Gouwe.
Heden is door den HoofdingenirajC van
den Provincialen Waterstaatverpacht het
vischrecht in de Gouwe gedurende den tjjd
1 Oct 192530 Sept 1930.
Er waren ingekomen vjjf biljetten en wel
van A. J. van Rhjjp te Waddinxveen, voor
perceel 2 van 76.per jaar en voor pèr-
éeèlen 1, 2 en 3 voor 220.per jaar; van
J. Boét te Waddinxveen voor perceel 1 voor
108.per jaar en voor perceel,. 8 26/—
per jaar; van R. ten Wolde te Gouda voor
P®*ceel 1 116.per jaar; van Mart. Sloot-
t» d- "Uitweg, gem. Alien Rjjn, Voor
Poreoel 2 100.— per jaar «n van A. Bout
hoorn te Heeuwjjk voor pore. 1, 8 «n 3 voor
220.— per jaar.
De gunning wordt later bekend gemaakt.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN: 11 Sept. Bernardu», z. v. B.
Buurman en J. Rabouw, Boomg.str. 86.
Hendrik, z. v. A. Jonkman $n A. van Kleef,
Veerstraat 9.
t Agenda:
16 Sept. 8 uur. Gebouw Daniël, E. H. B*. O-,
Cursusavond onder leiding van Dr. Evers.
19 Sept., 2 uur. Zaal Kunstmin, Soc. Ons
Genoegen. Modeshow v. d. Ver. van Huis
vrouwen, afd. Gouda.
UIT DEN OMTREK.
BERKJSNWOUDE.
Den heer L. R. van den Broek, candidaat
tot den H. dienst, heeft het beroep naar de
Ned- Herv. Gemeente alhier aangenomen.
GOUDERAK.
Voor gewoon dienstplichtige van de lich
ting 1926 zjjn bestemd onze plaatsgenoo-
ten: W. Palsgraaf K.zn., F. van Lange, B.
Reborst Hzn., J. Nobel Aan., W. Heuvel
man, P. J. Lingen, J. Loendersloot, P. Du-
ran en M. Slingerland Azn.
Als buitengewoon dienstplichtige zjjn
aangewezen: K. Zwjjnenburg Broederdienst)
P. Boers (Br.), G. de Bruin Wzn. (Br.), G.
v. <J. Pol (Br.), Jac. Hqog^liet, M. Slinger
land J.W.zn., A. Huisman fczn., B. de Ko
ning Czn., D. Pols C.Jzn., S. M. Radder
(Br.), W. Terlouw A.zn. en A. P. Hard ij
(Br.)
KERKNIEUWS.
Herdenking van Jan de Bakker.
Waarom is Jan de Bakker gevonnisd?
De verbranding van Jan de Bakker staat,
zoo vervolgt de medewerker van de N. R.
Crt., niet op zichzelf. Zjj is de eerste ge
weest van een lange rjj executies. Zelfs is
het de vraag, of zjj eigenljjk wel de eerBte
is gewekt. Men geeft den voorrang ook
wel aan Willem Dirks, den Utrechtschen
stadskuiper, die naar sommiger meening
in Juli 1525 om des geloofswille is ver
brand. In elk geval is deze jeugdige kos
terszoon een zuiver vertegenwoordiger van
hetgeen als algemeen verschijnsel in den
aanvang der zestiende eeuw in de volks
kringen van ons vaderlantj leefde.
In^het weekblad Kerk en Volk heeft dr.
I. M. J. Hoog er juist dezer dagen aan her
innerd, dat het relaas, hetwelk Jan de Bak-
ker'ö lotgenoot, de Haagsche rector Willem
de Volder (Guapheus), omtrent deze ge
schiedenis heeft opgesteld, vermoedelijk niet
geheel betrouwbaar zal zjj$. De verslagen
omtrent de twistgesprekken, door dezén
medegevangene opgeteekend, dragen vCl-
gens den genoemden kerkgeschiedkundige
hetkarakter van propaganda-geschriftflüi.
Ze zullen wel juist zjjn, maar onvolledig.
Dat het 26 of 27-jarig jongméhsch er tegen
over zjjn beter geschoolde rethters steeds
„piet de debat-overwinning pvan doorgaat",
acht dr. Hoog bljjkbaar aan twjjfel onder
hevig in elk geval vindt hjjr-een dergelijke
overwinning „goedkoop." i
Toch onderschatte mende beteekenis
zelfs van zulk een overwinning niet. Het
relaas van Guapheus bevestigt den indruk,
dat wij ook hier weer te doen hebben met
éen beroep op de elementaire, intuïtieve
waarheden, die als rechtstreeksch voort
brengsel van het oprechte en gezonde volks
oordeel zich in weliswaar vaak ook kinder
lijke logica openbaren, .tegenover de sofis
terijen van een ziA op de traditie grond
vestend argumentatie-stelsel.
Het gaat .bjj Jan van Woerden, als leer
ling van Hinne Rode, teg^n de magische
opvatting van het sacrament, dat hjj als
een symbool waardeert. Het gdaj tegen
het rituëele mechanisme van spijswetten,
gebeden en aflaat. Het gaat tegen het
priesterlijk monopolie der bijbeluitlegging
en vooral ook tegen het coelibaat.
Maar bjj al deze ketterijen betreft het
verzet toch ten slotte één beginsel: de ge
dachte, dat een bepaald persoon of genoot
schap met uitsluiting van anderen de macht
zou hebben, de goddelijke waarheid te we
ten en vast te stellen, en de bevoegdheid,-
andersdenkenden tot het erkennen van-deze
waarheid te dwingen. Dat in het gegeven
geval deze macht wordt belichaamd in den
paus en de Roomsch-KathoÜeke kerk, is
principieel bijzaak, hoezeer.het, praktisch
gesproken, hier hoofdzaak moge wezen..
Wanneer Jan de Bakker en de zjjnen zich
beroepen op de Schrift, is dit slechts in
schijn een verlegging van het gezag;* inder
daad beroepen zjj zich op hun zelfstandige
irtherljjke overtuiging, die ié de Schrift haar
argumenten dbekt. Zoodra nieuw gezag
van anderen Jan de Bakkei; .zijn uitleg had
willen opdringen, had hÜ in verzet vol-
hflrrf. Maar de tjjd, dat predikanten en
ouderlingen „langs den kerkelylten weg,"
het monopolie der Waarheid voor zich zou
den opeischen, was toen nog niet aangebro
ken., Doeh zij, die de herdenking van Jan dé
Bakker tot een anti-Roomsche betooging
yrillen maken, vergeten, dat Ruard Tapper,
Galvjjn en Bogerman, hetzelfde beginsel be
lichamen, evenals Jan de Bakker, Servet
en de Remonstrantsche slachtoffers der
Dordtsche Synode door één beginsel ver
bonden zjjn.
Het Verschil ligt alleen hierin, dat dc mo
nopolisten der goddelijke waarheid de zelf
standige geesten, die het persoonlyjt, karak
ter van de geloofsovertuiging willen hand
haven en buiten de innerlijke stem van God,
géweten of Heiligeiv Geest geen ander ge
zag erkennen, thans anders behandelen dan
toen.
De inquisiteurs van heden zuilen-een an
dere methode volgen dan dje van Jan de
Bakker1* geloofsrechters Nicolaa* Coppjjn,
Godschalck Rosemond en Ruard Tapper. En
de vertegenwoordigers van den staat zullen
niet meer den ketter na het vonnis der kerk,
overnemen uit handen der kerkelijke rech-
'ters, wjjl dezen zelf niet voor beul mogen
spelen, daar de kerk geen bloed vergiet.
Ook zal het staatshoofd niet meer, geljjk fce
landvoogdes Margaretha van Parma, met
een doorluchtig gevolg de lugubere execu
tie opluisteren. In zoover is er in deze vier
eeuwen toch wel iets veranderd, al betreft
het misschien-slechts hoofdzakelijk den bui
tenkant.
Luguber zjjn de bizonderheden, welke de
realiteit bevestigen van hetgeen wjj in
Shaw's tooneelstuk als illusie te aanschou
wen hebben gekregen. Het rijksarchief in
Den Haag bewaart de rekening van den
beul, „van dat hjj den 15den lestleden ge
brand heeft eenen heer Jan van Woerden"
Jacob de Smid leverde bjj die gelegenheid
o.a. twee vorken voor tien schellingen; de
turf voor den brandstapel heeft twee pond
en twee schellingen gekost; de duizend el
zentakken drie stuivers de honderd; het riet
drje schellingen; het snoer, waarmee de on
gelukkige is geworgd, vjjf schellingen.
Maar de lugubere opsomming van, derge
lijke bizonderheden wordt tenietgedaan door
de beschrijving van de vastberadenheid,
waarmee een levenskrachtig jonkman van
27 jareö tfen gruwelijksten dood trotseert
tehwille van zjjn- overtuiging en om het be
houd van zjjn innerlijke vrijheid. Geen ge
zag van geloofsrechters en geen martelin
gen van den beul kunnen, -r dit is de slot
som van alles, de persoonlijkheid ver
nietigen.
Fr. Richardus van Scheyndel O. F. M. te
Woerden schrijft 'in de Leidsche Coulant,
dat volgens een bericht in het Weekblad
van Woerden de gedenksteen, welke 15 de
zer te Woubrugge ter nagedachtenis van
Jan de Bakker zal worden onthuld het vol
gende opschrift zal bevatten:
„Toegewijd aan de eerbiedige nagedach
tenis van Jan de Bakker (Pistorius), ge
boren in Woerden in 1499, als pastoor werk
zaam te Jacobswoude in 1562/ om zijn
trouwe belijdenis van het Evangelie van
Gods genade te 's-Gravenhage levend ver
brand den 15den September 1515. (Dit
moet natuurlijk zijn: 1625).
De schrijve- vraagt: Is het wel zoo ze-
■ker dat Jen de Bakker pastoor is geweest
te Heer-Jacobfwoüde? Niemand toch zijner
tjjdgenooten west daar iets van. Maar ait
daargelaten zoo mag er todi in geen geval
op dien steen staan dat Jan de Bakker
levend is verbrand, want volgens offici-
eele gegevens op het Rijksarchief in den
Haag berustend* 1b hij eerst geworgd en
ilAèrna zijn lichaam verbrand.
De feestcommissie, welke zich met de
zorg voor dit monument heeft belast is op*
deze vergissing opmerkzaam gemaakt en,
Zal er voor zorgen, dat die onwaarheid niet
door haar monument vereeuwigd wordt.
In tal van kerken in den lande is de mar
teldood van Jan de Bakker gisteravond her
dacht.-
In df Haagsche Dierentuin werd vanwege
de Evangelische My. éen'groote Trotestant-
sche betooging gehouden.
De toeloop was zoo groot dat er twee
vergaderingen tegelijk' moesten worden ge
houden, één in een der zalen, één in den
tuin, in de open lucht dus. De sprekers wis
selden elkander daarbij af.
Nadat de bijeenkomsten waren ingeleid
met psalmgezang sprak in de zaal aller
eerst dr. P. W. Foeken uit Haarlem over
„Hun schuld en dq onze."
De tweede spreker was ds. G. W. Mel-
chers uit Warga; onderwerp: ^Hoe Rome
zich steeds vergist".
Ds. A. G. H. van Hoogenhuyzen uit Am
sterdam behandelde hét onderwerp „Marte-
laarsbloed."
Ds. G. Westmeijer uit Drachten, sprak
ovér: „Jan de Bakker tusschen Jan, Jan
netje en hun jongste kind." Spr. hoopte dat
er wat van Jan de Bakker's kracht in de
tegenwoordige Protestanten zou overvloei
en.
Spr. noemde ,naar Potgieter'B werk, het
geheel e Nederlandsche volk als feitelijk
vormende tezamen het gezin „Jan, Janne
tje en hun jongste kind." Maar Jan Salie
leeft vooral nog onder het Protestantsche
volk.
Het is niet het geheele volk toch dat be
zield i$ met den geest die ons hier samen
brengt ter herdenking van Jan dè Bakker.
Herinnerd aan de Canisiusfeesten, maakte
spr. zich sterk dat de 270 Roomsche kran
ten en tijdschriften met geen enkel woord
van Jan de Bakker zullen gewagen. Neen,
daar denkt men als pater Kruitwagen sprak
op het Eucharistisch congres: dat het voor
de, Roomsche kerk nuttig is dat het Pro
testantisme was Ontstaan, want het Pro
testantisme ware te beschouwen als het
magna cloaca, het groote riool. Rome wordt
nog beheerscht door denzelfden geest die
Jan de Bakker op den brandstapel bracht.
Dus hebben wy den Jan saliegeest uit ons
midden te verbannen; iedezr worde lid van
de Evangelische Maatschappij waar plaats
is voor orthodoxen en modernen. In ons
land waar de coalitie het godsdienstig le
ven belemmert, zal echter de overheid zich
houden, nu Jan de Bakker wordt
herdacht. Daarom verbanne men 3an Salie,
e» huidige men den geest van Jan Kor-
'aat (applaus). Men verbanne ook Jan den
Huichelaar en Jan den Schijnheilige. Dat
de kracht van Jan de Bakker ook in ons
bloed moge komen. Spr. wekte zijn gehoor
op, geen haal aan te kweeken jegens onze
Roomsche broeders, die in de Protestant
sche landen mede proflteeren van de vrij
heid van geloof, van drukpers enz. Men be-
scherme ons Jan Kordaat tegen Jezuïtis
me, enz. opdat/God hen zegene.
•De bijeenkomsten werden afgewisseld
met gemeenschappelijk gezang.
Vervolgen* werd een optocht geboden,
die georganiseerd was door het bestuur van
de geuzen- en geuzinnengroep Kerk, Oran
je, Vaderland. De optocht weid opengesteld
in de Fisherstraat vóór het clubgebouw
Dillenburg. Aan het hoofd ging het muziek
korps Excelsior, daarachter volgden de
groepen van de jonge geuzen en de jonge
geuziimen, waarbij zich vele anderen had
den aangesloten. Begeleid door politie te
paard trok de stoet langs de aangegeven
route onder het ringen van toepasselijke
liederen, welke door de muziek begeleid
werden. O. a. zong men een spciaal voor de
gelegenheid vervaardigd „Jan de Bakker-
lïed,"
De stoet, die ruim 500 deelnemers telde
en een groot aantal oranje-wit-blauwe
vaantjes en vlaggen meedroeg, trok groote
belangstelling. Zij werd ontbonden in de
Vaillantlaan
e
Te Apeldoorn is Zondag in alle voormid
dagbeurten der Hervormde gemeente Jan
de Bakker herdacht; de Koningin en de
Prinses woonden de godsdienstoefening bi)
in de Groote Kerk, onder gehoor van ds.
Hattink, die tot tekst had Openb. 2 vers 10c.
In de St. Janskerk te Gouda werd door
het Comité Restauratie Kleine Kelk een
herdenkingsavond gehouden. Als spreker
voerde het woord de gevierde predikant Dis.
Gravemeyer van 's-Gravenhage.
Een bijeenkomst vanwege de Ev.
Maatschappij. Het gesprokene zal per -
radio worden verspreid.
Het hoofdbestuur der Evangelische Maat
schappij hqeft ter gelegenheid van de 400-
jarige herdenking van den marteldood van
Jan de Bakker, den eersten NoordwNeder-
landschen priester-martelaar, in het gebouw
van de afd. van den Ned. Protestantenbond
de Vereeniging te Hilversum op hedenavond
8 uur, een bijeenkomst belegd die per Hil-
versumsche radio-omroep zal worden rpnd-
gesejnd.
Al» spreker» treden op de hoofdbestuurs
leden: ds. O. Westmijse van Drachten, die
het historische gedeelte, getiteld: Jan de
Rakker, wiens glorie dit huidejaar verguldt
en dr. J. F. BeerenB, van Utrecht, die de
toepassing op dezen, tijd zal behandelen.
'De heer Ferd. Kloek, organist, eri zijn
muzikale medewerking verlqpnen.
Gezongen zullen worden bij den aanvang
Gez. 7 1 en bij het slot Gei. 164 1 en 4.
Tevens gaf de Evangelische Maatschap
pij een herdenkingsplaat uit, ontworpen
door den heer G. Bregraan an in twee kleu
rendruk uitgevoerd door de firma Senefel-
der, benevens een extra-herdenkingsnum
mer van haar orgaan. De Protestant, rijk
geïllustreerd en bevattende artikelen van de
hand van prof. dr. L. Knappert, dr. F. van
Gheel Gildemeester, ds. H. Bakels, J. Smit,
ds. G. Westmijse en da. W. D. M, Baar.
(DRAADLOOZE DIENST.)
Hevig* stormen boven N*w-Yock.
NEW YORK, 1Ó Sept. hevige stor-
i&oii nebben gewoed boven New Yora,
waardoor de hittegolf, welke doner
v.agtii ftoerscöte gebrokis. Acht
personen zijn gedood. De roaterieele
schade bedraagt 500.000 dollar.
Huldiging Mr. Troelrira.
Kaar Het Vont mieüeaeeit zal Za.er-
dagn-adoog te 1 uur a.s. de huUigmg
van mr. p. J. lYoeiatra in aen Dieren
tuin te VUravenhoge bcgumen, de
zaal zal worden aangesloten mei de
draadlooze zender van de Ned. Sein-
toteetellentabriek te Hilversum, die hlle
redevoeringen zal uitzenden.
Watervliegtuigen in Lemmer binnengevallen.
LivJVtin'£.K„ lo Sepi. l^eatiomoxgen
9.46 zijn van De Mok op Texel ver
trekken voor een roodireis Zuiderzee
twee watervliegtuigen de WoO bemand
met de luita. Adriaanse en Gestel en
de W56 met de le luit. van Lieg en
sergeant Majo. Laatgenoemd vliegtuig
moest alhier in zee een noodlanding
doen wegens defect aan het 'Oliereser
voir. Omstreeks 11 uur zeilden beide
vliegtuigen de Lemmer haven bannen.
Men zal trachten ae W56 weer te her
stellen.
De openingsplechtigheid der Staten-
Generaal.
DEN HAAG, 15 SepA De openingsplech
tigheid der Staten-Generaal werd begun
stigd door schitterend weder, zoodat de be
langstelling zeer groot was. Vooral in de
omgeving vsm het paleis en bet Binnenhof
en langs den weg welke de Koningin ver
gezeld door den Prins in de door 8paarden
getrokken gouden stétiekoets van het paleis
naar de ridderzaal reed, stonden duizenden
toeschouwers. De Konmkl. stoet kennjerk-
te zich ooi* dit jaar door den sedert de mo-
bilisatiejaraa beperkten omvang. Zoowel bij
het paleis als bij de ridderaaal bewezen «ere
wachten militaire honneurs en deed de Kon.
Militaire kapel het Wilhelmus hoore» Over
al werd de stoet levendig toegejuicht. De
ridderzaal leverde als steeds een schitte
renden aanblik van uniformen.
O.&. waren aanwezig de regent van Sema-
rang en echtgenoot*, beide gekleed ia 14-
dischë sltaatslekleeding.
Na voorlering van de troonrede weerklonk
een driewerf leve de Koningin. Het vertrek
van den stoet van het paleis werd door de
Prinses vanuit een der vensters gadegesla
gen. Na dén terugkeer ten paleixe verscnene*
de Koningin en de Prins nog eenige oogen-
blikken voor een der vensters.
ADVERTENTIEN.
BOVENWONING of EN KELK KAMERS
te huur gevraagd.
Brieven onder no. 2517 Bur. Goudsche
Courant, Markt 31. 8
