loden X I I K LPES N NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN NO 15059. Dit blad verschijnt dagelijks be||lve op^Zqn- en Feestdagen urendruk. ling i IUDA 85« Jaargang Zooals de ouden zongen Vrijdag 25 September 1925 eken aerslachtigheid. Duitschland en de conferentie. BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. De zesde Algemeene Vergadering vin den Volkenbond te Genèvo. Station. >rga 30 W„ r-York op Duitschland zonder mankeeren en val FEUILLETOO. lige herinnering, gouden herinnering, maar zie nu aan het heden -r kwartaal ƒ2.90, 'ranco per poet per Oorspronkelijke romein door LOUISE B. B. een tüd ‘J506 80 hypochondrie brochure van ikanstraat' 79, l 1153 IS gevoelde men toch wel bij zichzelf de vraag opkomen of openbaarheid van diplomatieke beraadslagingen in alle gevallen voordeel oplevert. Voorloopig is dus de Mosoel-kwes- tie van de agenda van den Raad afgevoerd; het Hof in Den Haag zal nu bijeenkomen om vast te stellen wat het eigenlijk karak ter van de eventueele Raadsbeslissing is. Neemt men aan, dat Turkije en Engeland uitsluitend op artikel 15 van het Pact van den Volkenbond hunne toezegging hebben gegrondvest, dan is het niet twijfel achtig of de Raad kan slechts met algemeene stem men een uitspraak nemen, die de beide par tijen bindt. Maar onder die algemeene stem- afsluiting van het veiligheidspact in ge/al De Raad van den Volkenbond is verder van een niet-geprovoceerde Fransche aan- nog eens op verzoek van den Britsche verte genwoordiger bijeengekomen ter bespreking De Berljjnsche correspondent „Daily Telegraph” maakte Duitsche zónder er eerst den Volkenbond in te ken nen de party van Duitschland zou kiezen. Duitschland staat op het standpunt, dat Frankrijk, na het tot stand komen van het pact feitelyk geen enkel belang meer heeft by een langere bezetting van het Rynland en men. hoopt dan ook tel conferentie te kunnen bewerkstelligen, dat de ontruimings- termün voor het Rynland verkort en de be zettingstroepen naar gelang van de voort- schrydende ontruiming verminderd zullen worden. De ontruiming vaji de Keulsche zóne beschouwt men algemeen als een vol dongen feit. BUITENLANDSCH NIEUWS. DUITSCHLAND. Duitsche luchtplannen. BerlijnMoskouPeking—-Tokio, van de Telegraph” maakte gisteren plannen bekend om een lucht men tellen dan niet mede, krachtens de be palingen van ditzelfde artikel, die van bei de strüdende partyen. Trouwens, men zou geneigd zijn te zeggen, dat deze vraag, ge lijk door Turkije gesteld, toch moeilijk een vraag kon worden geheeten, reeds dadeiyk daarom wül zü door het Pact van den Vol kenbond wordt beantwoord, maar ook om dat zü eigenlijk zoo vanzelfsprekend is. Zou men onder algemeene stemmen toch ver staan die van de strüdende partijen zelven, dan zou zoodoende elk dezer zich het recht kunnen toeëigenen om de afwikkeling van welke zaak ook in door haar niet gewensch- te richting onmogeiyk te maken. van de kwestie-Mosoel en vooral met be trekking tot de beweringen betreffende in cidenten in het gebied, grenzend aan de de- marcatieiyn van Brussel. Zwichtend voor dringende verzoeken, woonde de Turksche delegatie deze zitting by. De gedelegeerde van Groot-Brittannië hernieuwde en preciseerde de beschuldigin gen van zyn regeering tegen de Turksche autoriteiten. Rushdi Bey verklaarde, dat Turkije het zenden van een commissie van onderzoek melt bijzitters van beide partijen zou aan vaarden, op voorwaarde, dat de commissie een onderzoek mocht doen naar den politie- ken, militairen en administratieven toestand bestaande krachtens het verdrag van Lau sanne, dezelfde commissie een onderzoek zou doen naar de schendingen, die beide re- geeringen elkaar sedert 1923 verwijten, en den Raad zou verwittigen van alle pogingen tot nieuwe schending. Amery zeide, dat hij geen voordeel zag in een dergeiyk onderzoek en verzocht wel te willen preciseeren, dat de commissie van onderzoek haar functies zal uitoefenen zoo wel ten noorden als ten zuiden van de de marcatielijn van Brussel. De Turksche gedelegeerde antwoordde, dat hü niet de noodige volmachten bezat, waarop de Raad besloot op de ontvangst van instructies te zullen wachten. De Raad besloot op voorstel van den Brit- schen gedelegeerde, één vertegenwoordiger van den Volkenbond naar Mosoel te zenden, teneinde over de beschuldigingen betreffen de deportatie van de Christenbevolkingen te spreken. Zoo juist vernemen wij nog draadloos dat Rushdi Bey in een interview zich aldus uit liet: „Of er oorlog zal komen tusschen Groot-Brittannië en Turkije of niet, hangt geheel van Groot-Brittannië af”. Betreffende de berichten over het concen- treeren van Turksche troepen nabij Mosoel en over het waarschijnlijke sluiten van de Dardanelles verklaarde de Turksche gede legeerde: „deze berichten zyn sensaitioneel en waarschyniyk onjuist, aangezien ik van mü’n regeering hierover geen berichten ont vangen heb»” Rushdi Bey verklaarde uitdrukkelijk, „dat Turküe geen enkele beslissing van den Vol kenbond of van het Haagsche Hof zal aan vaarden, welke Mosoel niet aan Turkye zal teruggeven. Mosoel is Turksch en bluft Turksch. Het huidige Turksche vredesleger telt 150.000 man en is gereed voor alle ge beurtenissen. In de .Volkenbondstaad heeft Jhr. Loudon een pleidooi gehouden voor het houden van een economische conferentie naar het voor- «UI vu. Frankrijk. Htf op het nauwe verband tusschen het probleem van de vei ligheid en de ontwapening en de economi sche betrekkingen. Terecht zei Loucheur, dat •C&nomische strijd meestal de oorzaak van de oorlogen is. De wereld wordt te klein. De economische onderlinge afhankelükheid der'volken noodzaakt tot overleg ter ver- mijding van economisehe anarchie, welke de algemeene veiligheid bedreigt. Nu en dan moet de ballans van de economische situatie opgemaakt. Het financieele herstel moet de basis z\jn van het economisch herstel en is inderdaad op den goeden weg, geluk Oostenrük, Hon garije, Polen, Duitschland, zelfs Rusland be- wyzen. De conferentie van Brussel moge eenigszins teleurgesteld hebben, haar be lang voor het financieel herstel en de sta bilisatie is onbetwistbaar ook op economisch gebied merkbaar. Sindsdien hebben het eco nomische en finantieele comité van den Vol kenbond verdiensteiyke' dptailarbeid ver richt, maar de groote economische proble men dienen ook uit algemeen oogpunt be studeerd te worden. aen midüjag zou thuiskomen. Aan Jaap werd opgedragen haar te gaan halen van den trein. In kalme stemming wan delde hij naar het station der Staats spoor. Onder de wachtende menschen stond hij voor den controledoorgang met rustig kloppend hart. Voor up geest stond nog altijd de Betty die hij indertijd ook had' weggebracht naar hel station een zestienjarig bakvisch- je in wat te korte rokken, een wijd los jaquet, een matrozenhoedje op het lange donkere haar, dat in een dikke vlecht haar op den rug hing, een ge heel kinderlijk figuurtje nog. schraal en te lang voor den tengeren lichaams bouw verlegend blozend bij het min ste woord dat de attentie op haar ves tigde. Hij, drie, vier jaar haar oude re, had zich toen al zooveel ouder, volwassen, een man gevoeld. En on willekeurig zochten zijn oogen naar zulk een onuitgegroed figuurtje on der den drom menschen, overladen met bagage, dien de trein ontlaadde op het tweede perron en die nu haas tig kwam aanstappen naar den contro le-doorgang, tot plotseling zijn oog bleef hangen aan een elegante jonge dame, die haar lachende donkere! oogen reeds van verre op hemi gevestigd hield en. toen zijn oogen eindelijk de hare ontmoetten, wuifde met de hand en hem nog achter het hek vroolijk toeriep ..Bonjour, frère Jacques I" Een zeldzame blos overtoog Jaap’a 4) - Wat wilde hij dan nog I En daaren boven, hij kende toch, hij kon toch vermoeden in elk geval, den teeren, brozen band die haar bond aan haar neef, Rudolf van HjoogdJuynen. Teer, broos Ja, maar daarom in haar oogen dubbel bindend voor haar en voor... Ruud l| Betty van Eysingen en Jacques van den Heymel Bartels waren elkaar niet verwant, ofschoon zij door him ouders huwelijk, als broer en zuster onder hetzelfde dak samen opgroeiden. Daar om had Betty nooit iets anders in Jaap gezien dan een broer, maar Jaap had moedwillig verscheurt! dien lieven band, op dat onzalig oogenblik nu zes jaar geleden, en zoo onvoorbereid, zoo schril onverwacht had hij het gedaan Nooit was Jaap in, hun kinderjaren overdreven teeder geweest tegen het mooie meisje dat hij den zusternaam gaf daartoe leende zich ook niet zijn Een pleidooi van Jhr. Loudon voor een economische conferentie. De quaestie Mosoel. Zooals te verwachten was, heeft de gis termorgen onder voorzitterschap van ryks- president Hindenburg gehouden kabinets raad besloten, de uitnoodëgjng tot deelne ming aan de veiligheidsconferentie aan te nemen. Het besluit werd met algemeene stemmen aangenomen, dus ook de drie Duitsch-Nationalistische kabinetsleden heb ben voorgestemd. Het kabinet heeft reke ning gehouden met den wensch van het Duitsch-nationale partijbestuur en er van afgezien, naast dr. Luther en dr. Strese- mann ook den minister van Binnenlandsche Zaken dr. Schiele te delegeeren. In de Wilhelmstrasse is men van mee- ning, dat de conferentie vermoedeiyk wel 10 tot 14 dagen zal duren. Met ingenomen heid heeft men hier kennis genomen van de geruchten, volgens welke de conferentie naar alle waarschynljjkheid- nu toch niet In Lucarno, maar in Luzertl plaats zal hebben, dat voor alle betrokkenen, (behalve voor Mussolini) veel gunstiger gelegen is. Opmerkeiyk is, dat men omtrent het ka rakter van de conferentie de lezing deelt, die de Duitsch-nationalen ervan gegeven hebben. Men gelooft nameiyk niet meer, dat er dadeiyk een definitief verdrag zal geslo ten worden, dat alleen maar door de parle menten geratificeerd behoeft te worden, maar men neemt veeleer aan, dat de onder handelaars de gegevens omtrent de ontwa- peningsquastje zullen uitwerken, welke dan na goedkeuring door de parlementen op een volgende conferentie onderteekend zullen worden' Het staat nog niet vast, of de veiligheids conferentie alleen het garantiepact voor West-Europa zal regelen, dan wel of meii in aansluiting daarop tevens de veiligheids- en de scheidsgerechtsverdragen voor Oost- Europa zal behandelen. Men steekt hier niet onder stoelen of banken, dat men voor deze tweede mogeiykheid slechts heel weinig gevoelt. In regeeringskringen gelooft men zekerheid te hebben, dat Engeland na de afsluiting van het veiligheidspact in ge/al zich veiliger. Schooljongensachtig verliefd worden op het mooie meisje dat hij zusje noemde, was nooit bij Jaap opgeko- men. Nooit had hij, zooals beurtelings ejk zijner vrienden Rudolf van Hoogdpynen aan het hoofd gevoch ten om haar dansen, haar surprises gezonden met Sint Nicolaas, uren ge- loopen om anemonen of blauwe viool tjes voor haar ‘be zoeken. Jaap nad voor ziulken „onzin” indertijd' een smalende, minachtende geringschatting getoond, slechts levend voor zijn eigen jongensbelangen, zijn studies. Want ook de buitensporige leergierigheid, zijn werklust, zijn alles overheerschen- de vlijt, had hij van zijn vader ge ërfd. Toen kwam die tijd’ da' Belty uit huis ging, twee jaar wegbleef op buiten- landsche kostscholen. Kort na Betty's vertrek voltooide Jaap zijn opleiding, door eenigen tijd door te brengen op een handelsschool in Hamburg en daar na een groote Europeesthe reis te ma ken, waartoe zijn vader hem royaal in staat stelde. Jaap werkte reeds op het kantoor van rijn vader, toen Betty weer thuis kwam'. Daar de zwakke gezondheid hater moeder deze niet toeliet het dochtertje van Laiisanne te halen, maakte Betty de terugreis met verwanten, die baar eenige dagen te logeeren hielden op hun -Geldersoh buiten. Nu kwam de dag dat zij in ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «a omstrek» (behoorende tot dm besorgkring): 1—5 regels 1-80, elke regel meer 0.25. Van buit» Gouda oa dan beaorgkring: 1—5 regels 1 55, elke regel moer 0.80. Advertentiën in bot Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGBN: 1—4 regels ƒ2.05, elke regel moer /.MO. Op de voorpagina 50 booger. Gewone advertentiën en ingezonden modedeelingon bjj contract tot soer goredueoor- den prijs. Groote lettere en randen worden beretand naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuMchenkomat van «oliede Boekhan delaren," Advertentiebureau! on onze Agenten en moeten daags v66r do plaatsing aan hot Bureau «tjn ingekomen, tooadndo van opname vareekerd ia sQa. GOlÜSCIIE HlilÜM’ ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA, bij onze agenten on loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zjjn dagelijks geopend vaa 9—uur. Administratie TeL lat. 82; Redactie, Tel. 83. Toen in 1922 de derde Assemblée van den Volkenbond samenkwam, was wel aller aandacht op hare verrichtingen, in het by- zonder in verband met het toen ontstaan waarborgtractaat van Lord Robert Ceci! gevestigd, maar ging een deel van die aan dacht toch ook uit naar wat op dat oogen blik ten aanzien van Oostenrük voor den Raad van dén Volkenbond werd verhandeld. Inderdaad, al heeft het totstandkomen van de Oostenrijksche protocollen, die in de Septembermaand van 1922 te Genève wer den gesloten, geen integreerend deel uitge maakt van den arbeid der Assemblee in dat jaar de herinnering eraan is oriVerbre- keiyk aan die Assemblee verbonden. Zoo zal het met de Mosoel-kwestie ook zün ten opzichte van de vergadering van 1925. Het is opnieuw waar, deze Mosoel-kwestie maakt geen onderdeel van de eigeniyke werkzaamheden van de Assemblee uit. Maar de Raad, van welken men kan zeg gen, dat hü eigenlijk permanent büeen is zoolang ook de Assemblée büeen is, heeft daaraan belangwekkende vergaderingen ge wijd, die wellicht voor het praktisch werk van den Volkenbond van nog grooter be- teekenis en. belang zün dan wat in de As semblée en de Commissiën geschiedt. Het vraagstuk van Mosoel is een uiter mate moeilük vraagstuk, omdat daarbü groote belkngen zün betrokken en den Raad, van den Volkenbond weinig executie- middelen ter beschikking staan. Te Lau sanne konden de Turken en de Engel sCh en het niet eens worden over de vraag of Mo soel, onderdeel uitmakende van Mesopota- mië, zou behooren tot het aangrenzende Turksche grondgebied, dan wel tot het Ko- ninkru'k Irak, dat Bagdad tot hoofdstad heeft en onder Britsche bescherming staat. Wellicht zou om Mosoel niet zooveel te doen zün geweest, ware het niet, dat het bekend is, dat daar rüke petroleumbronnen worden aangetroffen, die geacht worden een productie te geven, welke die van an dere petroleumgebieden verre overtreft. Te Lausanne nu bepaalde men, dat, indien de beide betrokken partüen niet tot een op lossing konden komen, het geschil voor den Raad van den Volkenbond zou worden ge bracht. Dat is een vorig jaar geschied, en toen hebben, in afwachting van het rap port eener door den Raad te benoemen commissie, die ter plaatse de zaak zou on derzoeken, Turken en Engelschen beiden de plechtige verklaring afgelegd, dat zü zich aan de door den Raad te geven beslissing zouden onderwerpen. Deze Commissie, uit drie leden bestaande, heeft ter plaatse onderzoek ingesteld en heeft eenigen geleden haar rapport uitgebracht in dien zin, dat zü adviseert het betwiste gebied aan Irak te laten, onder voorwaarde echter. (Van onzen bijzonderen verslaggever.) VI. dat het protectoraat van Engeland niet, geluk aanvankeiyk is voorzien een vuftal, maar ten minste een 25-tal jaren zal du ren. Een oplossing, die van Engelsche züde niet onverdeeld wordt toegejuicht, omdat men heel goed begrüpt, dat men zich, wat Mosoel aangaat, min of meer in een wes pennest steekt. Dat is nu wel in de praktyk gebleken. Want reeds dadel yk, toen de conclusiën van het rapport der commissie bekend werden, heeft de Turksche pers het hoofd opgestoken en gezegd, dat deze conclu siën niet te aanvaarden waren. Nu is het meer in de praktyk gebleken, dat in de couranten zoo iets te lezen valt zonder dat het door de staatslieden wordt in praktyk gebracht. Maar, toen, nog voordat de As semblée te Genève begon, de wederzüd- ,sche partüen voor den Raad kwamen, bleek het wel, dat er heel wat moeilükheden dienden te worden overwonnen, voordat sprake kon zün van een oplossing. De Raad heeft toen een subcommissie uit zün midden van drie leden benoemd, die ge tracht heeft te bemiddelen, maar vergeefs. Dat is wel gebleken op het oogenblik, dat de zaak opnieuw, in openbare zitting, voor den Raad kwam. Het uur van aanvang was reeds lang voorbü toen de Turken eindeiyk verschenen. En wel om hun twüfel ken baar te maken over twee punten. In de eerste plaats over de vraag of de Raad met algemeene stemmen een besluit zou moe ten nerfien, dat beide partüen bindt, en in de tweede plaats of onder deze algemeene stemmen die van Turküe en Engeland zü« inbegrepen. Hiermede is men dus op het terrein der z.g.n. excepties gekomen, en de Raad heeft nu gemeend goed te doen door deze strikt juridische vragen aan het advies van het Hof in den Haag te onderwerpen. Dat geeft een uitstel van enkele maanden, en wellicht brengen deze het beraad, dat tot een oplossing zal leiden. Want de ernst van den toestand kan niet worden ontkend. Turkye toch heeft tevens verklaard, dat het geen belofte kan doen om de uitspraak van den Raad te volgen. M.a.w. dat het zün een vorig jaar gegeven toezegging terug neemt. Waarop Amery, de Engelsche Mi nister van Koloniën, die Engeland te de zer zake in den Raad vertegenwoordigt, wel moeilijk anders kon doen dan zich op het standpunt stellen, -dat dan ook hü de door Engeland gegeven toezegging intrekt. Men heeft dat in Londensche oppositie bladen een krugszuchtigen toon genoemd, maar noch de wüze. waarop een en ander door Amery werd gezegd, noch de woorden zelven rechtvaardigen deze criitiek. Met dat al was de atmosfeer vrijwel geladen, en de ze vergadering van den Raad, die over zoo groote politieke belangen liep, bu’wonende, Laat het verleden herinnering zyn, hei- i uweu joïigenejaard. Zijji aanhaiikelijk- vp. herinnering onn/ien herinnering heid gold veel meer B®Uy S moeder, rijn stielmoeuer de eenige in huis die invloed had op den wilden eigenzin- nigen jongen. Maar naar het joingere stiefzufije, jonger schijnend nog door haar fijne tengerheid, zag hij niet om. Toch, heel goedig, liet hij zich zoonu en Jhn als cavalier prees en, onn haar veilig te loodsen naar school als het gesneeuwd had en een bende jongens het plein, dat zij moeeten oversteken, door hun sneeuwballen en het inwrij ven met modderige sneeuw, onveilig maakten. Veel zeide hij nooit op zoo n tochtje, maar Betty voelde zich volko men gerust onder zijn geleide. Toen al trok hij zulk een ongenaakbaar stug gezicht, dat de jongens blijkbaar im poneerde. En Beity twijfelde er geen oogenblik aan, hij zou zonder aarze len op die bende losge® ormd zijn, als ook maar één sneeuwbal haar kleede- ren geraakt had, al stond hij alléén tegenover tien jongens. Hij bracht haar ook wel eens naar efn partijtje, ’s avonds, maar haar te halen van zulk een feestje, het gevaar op te looped, binnen geroepen te wor den bij een troepje opgewonden plaag zieke meisjes, daartoe haalde Betty met al haar gevlei hem nooit over. Rbud daarentegen was altijd1 bereid met meisjes te joelen en te spelen rij vond' Ruud dan ook aangenamer gezelschap, maar met Jaap voelde zij gladgeschoren wang. Nog zflg hij het goed rittend effen donkerblauw cos- tuum, het figarojakje over een wit jatisten blouse, een geheel vormend, dat bevallig kleedde de slanke, ten gere, maar volkomen getvenredigde gestalte, het opgemaakte donkere haar, zoo fraai geplant op ’t kleine blanke voorhoofd, het zuiver ovaal van het gedistingeerde gezichtje onder den grooten witten stroohoed, naar de mo de dier dagen achterover gedragen. En die groote vriéndelijke donkere oogen, dat lieve mondje, rij lachten hem toe, hem alléén I Hij merkte op, hoe eeni ge der omstanders eerst naar oat mooie jonge meisje en toen naar hem zagen bij haar vroolijken groet en toen, plotseling, doorintelde hem' een machtige trots, het heerlijke gevoel van eigendomsrecht op dat verrukke lijke schepseltje. Eindelijk kon Betty door de contro le. stapte vlug op Jaap af, die als vastgenageld stond op zijn plaats, ter zijde van de menschee, voor ’t eerst in zijn leven een vreemd gevoel van verlegenheid I bekamfpend. Bonjour, frère Jacques klonk het weer. Zij greep rijn beide handen, drukte on bevangen een kus op beide wangen. (Wordt vervolgd). I ?1 'Joao fa

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1925 | | pagina 1