Levertraan.
toaari t ip fl Blad
I. Ill i J. 1.1 EDEL,
UUR op Itacta
Winkel- en Woonhuis
MAGERHEID
V
Maison Sanitas
®sp.37*
DE G0CDSCHE FRUITHANDEL
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 3 OCTOBER 1925- TWEEDE BLAD
Dl mil lignum Vitgidiriag mi lm Mbibil ti tuin.
Notaris J. KOEMAN
Firma Schmidt-Boelsums
Azqufibriik „DE IEL"
S. H. van Loon
i». M
komt tegenwoordige mode tot haar recht iironze 1
schierflinaelooze variaties, zoodat gij gemakkelijk
uw k«B kunt doen* En dan... alles zoo voordeeligl
a*-*.
ROTTERDAM
J. L.HULLEMAN
Official Ford Doalor
Gouda - Lange Tlendawey Tal. 8aO
Gelden beschikbaar
te HAASTRECHT
zal vevkoopen op Maandag 5 October
1925, (les avonds 7 uur in het Koffie-
huis „De Harmonie" aan de Markt te
Gouda.
Een goed onderhouden
aan de Dubbele Buurt No. 2 te Gouda,
waarin sinds jaren een handel in ta
bak en sigaren gedreven wordt.
In gebruik bij den eigenaar.
Ontruimd te aanvaarden bii de be
taling der kooppenningen.
Te bezichtigen volgens plaatselijk
gebruik op vertoon van een door den
notaris ai te geven bewijs.
Nadere inlichtingen ten kantore
van den Notaris. ag*e as
LOODGIETERIJ, ZINKWERKERI.1.
MASTIEKBEDEKKING.
Vraagt prijs. Goedkoop niet alleen
in prijs, doch ook in kwaliteit, «noj
Qauzanatraat SB.
H. BREEDVELD.
Groot. iorte.rin< TAFELSERVIEZEN THEE.
m« ONTBIJTSERVIEZEN.
Alle Gero-Alp.cc. en Geio-ZiWer artikelen.
FIJNE KRISTALWAREN
gV* Scherp concureerende prijaee.
HOOGSTRAAT ^3 - OOUPA
VRAAQT uwe Winkelier
snit prime
(Ut waarborgt U zuivorhald on
kwalitalt 1707 ia
SPIERIHflSTRAAT 133 - OOUDA
Schoone, volle lichaamsvormen door D. Fr.
STEINER's OOSTERSCHE KBACHTPIL-
LEN voor Dames. Wonderbare Bustes. Ook
voor herstellenden en zwakken. Bekroond
met gouden medailles en eere-diploma's, ïn
6—8 weken tot 30 pond toeneming. Gega
randeerd onschadelijk. Door Artsen aanbe
volen. Streng reëel. Vele dankbetuigingen.
Prijs per doos van 100 stuks 3.50, 200
stuks 5.50, franco thuis onder rembours
of na entvangst van postwissel.
FILIAAL GURSKI, Zeeetr. 31, Den Haag.
seis so
DROGISTBRIJ - MARKT 6.
- 8735 10
Zeker drie vierden
van het menschelyk geslacht zijn er
felijk belast met zenuwstoornissen en
d&t is niet onschuldig, maar echt ge
vaarlijk. Het is daarom zaak, bij tfld*
te zorgen voor ecne voldoende ver
sterking der zenuwen.
Honderden by honderden in ons
vaderland en daarbuiten, getuigen
dat de
SANGUINOSB
hunne zenuwzwakte overwonnen
heelt; levenslust en energie terugge
geven.
Neemt er eens een proef mede.
SANGUINOSE kost per flacon
2.—, 6fl. 11.—, 12 fl. 21.—.
Tweemaal per dag een eetlepel is
voldoende.
Wacht U voor namaak!
Verkrijgbaar by Apothekers en
Drogisten.
VAN DAM Co.
De Riemerstraat 2c/4. Den Haag-
Ntflii
Hoofdsteeg 7, Rotterdam
TELEFOON 4538
Speciaal adres voor
ELASTIEKBN KOUSEN,
Buikgordels, Breukbanden enz.
Alle Hyg. Artikelen
voor dames en heeren
Vraagt ant inlichtinganboakja ad f 1.25
Aanbevelend:
ARTH. E. M. HUFKENS.
u.
Ae
i,
■MiilMktWooaalrHt
BRENNINKMEYER
2710
460
AMSTERDAM ROTTERDAM DEHHAAG UTRECHT LEIDEN GRONINGEN LEEUWARDEH 5NEEK ENSCHEDE ZWOLLE
7ulm T83I.000ton
wntQOOkg. bruin/a
'werden alleen recds ln 1024
het Keulsche Bridnkolen-
district «dolven en tot brt- U
ketten verwerkt.
Wat <Ht beteekewtH
Dal zij, (Se eenmaal Bruinkolen-
briketten ah stook materia al be-
proefd hebben, geen andere J
fftóeUe,voordse^ste en zlndeiïjkste brandstof.
THE UN IVF RSAL OML
DE 1925-MODELLEN geven algemeene voldoening en trekken
ieders aandacht door de vele aangebrachte verbeteringen.
Vraagt inlichtingen en proefrit bij
LANGE T1ENDEWEG 27 - TELEF 313 GOUDA.
kaaft ia -aoraad: 995
BLAUWE DRUIVEN SINAASAPPELS
PifH7lKEN CITROENEN
PRUIMEN TAFELAPPELEN
BANANEN TAFELPEREN.
TOMATEN ANNANAS IN BLIK.
DIVERSE SOORTEN NOTEN.
voor Voorschotten (vanaf 100.—. Ambtenaren ook zonder borg) op langen ^OT-
ZUIDE™ÖCREDIETBANK - AM. 3. - MAUBITSWEG 3. ROTTERDAM.
(Van onzen bijzonderen verslaggever.)
X. (Slot.)
Wat tot nu toe in de geschiedenis van
den Volkenbond niet is voorgekomen, ia ge
schied; deze zesde Assemblée is binnen de
vier werken, haar in den regel toegewezen,
gescheiden. Z(j heeft Juist drie weken ge
duurd en al i* uit haar niet het bijzondere t
voortgekomen, dat sommigen verwacht heb
ben, juiatomdat er geheel geen ver
wachting gekoesterd werd, men kan haar
niet den lof onthouden, dat zij naarstig
heeft gewerkt. Vooral in den loop van de
laatste Week, toen weer enkele groote Vol
kenbondsdagen aan de bekende atmosfeer
van Genève .herinnerden, was dit het geval.
Wie dan ook het aantal zittingen door dé
Volkenbondsorganen thans gehouden, legt
naast zoodanig aantal van voorgaande As-
semblée's, zal bemerken, dat deze zesde ver
gadering, zy mogen dan korter by een zijn
geweest, toch ook veel werk heeft afgedaan.
Men verlieze daarbij ook niet uit het oog,
dat de steeds toenemende verbetering van
de Volkenbondemachinerie het gemakkelij
ker maakt om in korter tijd meer af te doen
dan tevoren, en dat de ingewikkeldheid van
problemen vanzelf afneemt naarmate de
voorbereiding geheel geslaagd kan heeten.
Het behoeft wel geen betoog, dat vooral de
eerste en de derde Commission, die betref-
fende arbitrage en ontwapenig, in den loop
der laatste week het hoogtepunt van be
langstelling hebben gevonden. Van deze toch
diende uit te gaan alles, wat ertoe kon lei
den, dat de beginselen van het Protocol van
1924 zoo goed mogelyk, kon het zyn in op-
gr schonden vorm, behouden bleven. En zon
der nu te willen ieggm, dat dit in alle op
zichten gelukt is, kan toch wel dit vastge
steld worden, dat de beginselen van het Pro
tocol van 1924 nog geheel overeind staan;
hechter misschien dan een voorgaand jaar,
omdat zij reeds een eersten aanval hebben
doorstaan. De weg waarlangs deze begin
selen te venwezenlijken zyn, is nu een an
dere geworden, en de opdrachten, in dat op
zicht aan den Raad van den Volkenbond ge
geven, doen zien, dat ook tusschen de zesde
en de zevende Assemblée in de ontwikkeling
van den Volkenbond haar Joop kan nemen.
Benesj heeft dit op de hem eigen karakte
ristieke wyze verklaard, door er nadruk op
te leggen, dat, zoo deze Assemblée niet den
weg. heeft gevolgd, waartoe men zich een
vorig jaar had verbonden, zy toch in elk
geval de in de vorige jaren genomen beslui
ten heeft bevestigd. Hy, die gewend is jn
•leze Assemblée geen blad voor den mond
te nemen, was dan ook degene, die onder
applaus de Assemblée uitnoodigde zich
voor te bereiden op den opmarsch van het
"olgend Jaar. Trouwens, Lord Robert Cecil
heeft den slechten indruk, dien de Engelflclie
gedelegeerden gedurende een deel van deze
vergadering hebben gemaakt, gedeeltelijk
teruggenomen door op het levensbelang van
de ontwapening de aandacht te vestigen, en,
gely'k na hem de Fransche gedelegeerden
deden, op het onverbrekelijk verband van
veiligheid en ontwapening te wijzen, De
Jou venei heeft zich daarbij aangepast door
te doen uitkomen, dat het Protocol nog
steeds leeft, omdat niet slechts deze Assem
blée de triologische grondgedachte ervan:
arbitrage, veiligheid en ontwapening heeft
behouden, doch ook, omdat de verschillende
verdragen, welke op het oogenblik een voor
werp van bespreking uitmaken, stoelen op
denzelfden wortel en volkomen passen in het
kader van het algemeen Protocol. Een aan
gename verrassing was het in dit verband
zeker, dat Hymans, namens België kon ver-
klaren opdracht te hebben om de bepalin
gen van artikel 3 van het Statuut van het
Hof van den Haag, waarin de verplichte be
voegdheid wordt aanvaard, te onderteeke
nen.
Als algemeen resultaat genomen, heeft
de Assemblée thans de door de eerste en
derde Commission voorbereide resolutie aan
genomen, waarin nog eens wordt vastge
steld, dat een aanvalsoorlog als een inter
nationale misdaad behoort te worden be
schouwd, terwyl met voldoening daarin
wordt kennis genomen van hetgeen door
sommige naties reeds is gedaan of voorbe
reid, teneinde in afzonderlijke verdragen de
grondgedachte'van het Protocol van 1924
vast te leggen. Uitdrukkelijk echter consta
teert de Assemblée daarnevens, dat zulke
overeenkomsten niet tot bepaalde gebieden
behoeven te worden beperkt, doch uitgebreid
kunnen worden tot de geheele wereld. Ten
slotte is de Raad uitgenoodigd om een voor
bereidende studie te maken van de organi
satie van een Conferentie voor de beper
king der bewapeningen, opdat, wanneer uit
een oogpunt van algemeene veiligheid de
toestand bevredigend zal zjjn, een dergelijke
conferentie terstond zal kunnen worden bij
eengeroepen. Het is waar, het Zweedsche
voorstel, dat op uitbreiding der verplichte
arbitrage sloeg, is in den oorspronkelyken
vorm niet doorgevoerd kunnen worden, maar
niettemin is den Raad verzocht om ook in
deze richting een onderzoek in te stellen
dat moeilijk een. aaj^er resultaat kan heb
ben dan de gèleidelyke ontwikkeling der
verplichte arbitrage bevorderen. Wie zich
denkt, dat men enkele .jaren voor den oorlog
op een geheel afwijzend standpunt stond;
verplichte arbitrage zeer zeker voor poli
tieke geschillen niet vatbaar achtte, wel,
die kan toch al weer niet ontkennen, dat
hieruit vooruitgang spreekt. Wellicht heb
ben MacDonald en Herriot ons het vorig
jaar den indruk gegeven, dat zy wat al te
spoedig konden voortgaan. Of de geleide
lijke weg niet in sommige opzichten ver
kieselijker is, dient nog te worden afge
wacht.
Naast deze algemeene resolutie, die het
Protocol van 1924 bevestigt, zonder dat
Engeland daartegen verzet heeft gepleegd,
staat het besluit betreffende de Economi
sche conferetie. Het heeft, ook in de As
semblee nog heel wat voeten in de aarde
gehad, voordat dit besluit kon worden door-
gewerd, en de steun, dien de Fransche de
legatie aan de Nederlandsche resolutie be
treffende de Ontwapeningsconferentie ver
leende, is dezerzijds door steun aan de ge
dachte der economische conferentie wel
gereciproceerd. Aan den anderen kant dient
erkend, dat de Raad van zyn zyde er geen
gras over heeft laten groeien om met de
hem opgedragen taak een begin te maken.
Immers, onmiddellijk na de sluiting der As
semblée is hy bijeengekomen teneinde te
bespreken welke gevolgen aan de veie, aan
genomen resoluties ware te geven. De
Raad heeft besloten eenerzyds de z.g.n. co-
ordinatie-commissie betreffende de bewape
ningen zoo spoedig mogelijk, hetzy in Oc
tober, hetzij in November, bijeen te roe
pen teneinde een programma van werk
zaamheden voor de voorbereiding dey Ont
wapeningsconferentie te ontwerpen, en te-
venB den Raad. van Adyiea te dienen over
de hervorming dezer Commissie in een Stu
diecommissie voor de vermindering der be
wapeningen. Anderzijds zal in de a.s.
raadszitting, die intusschen niet te Madrid
zal worden gehouden, een Fransch voor
stel ter tafel komen, waarin de beginselen
der economische worden verwerkt. En ten
slotte heeft de Volkenbondsraad, gevolg
gevende aan het Nederlandsche voorstel,
door den heer Limburg ingediend en verde
digd, besloten om de leden van den Vol
kenbond uit te noodigen het juristenrap
port, dat naar aanleiding van het Lorfu-in-
cident van twee jaren geleden is versche
nen, te bestudeeren, en daaruit voortvloei
ende opmerkingen aan de aandacht van
den Raad te onderwerpen, by voorkeur vóór
1 Februari. Men zal goed doen ook dit Ne-
derlandsch voorstel niet los van geheel de
verdere actie van den Volkenbond te zien,
omdat dit juristenrapport de bevoegdheid
van den Volkenbond in internationale ge
schillen raakt, en zoodoende tot uitbreiding
van de werkingssfeer kan bijdragen.
Geheel aan het slot der agenda staat in
den regel, en stond ook nu de verkiezing
van de zes niet-permanente leden van den
Raad. Formeel heeft het, dat de afgetre
den leden niet direct herkiesbaar zyn; maar
praktisch wordt, aangezien Spanje het be
treffend amendement op het Pact nog
•steeds niet heeft geratificeerd, daaraan nièf
de hand "gehouden. Sprak, zoo heeft men
zich reeds afgevraagd, het schuldgevoel bij
Spanje toen zyn vertegenwoordiger op
stond en verklaarde aan deze stemming niet
te zullen deelnemen? In elk geval, vooral
tengevolge van de houding der Zuid-Ame-
rikaansche Staten, die de beide hen toege
wezen zetels blijkbaar nog een jaar wensch-
ten te behouden ,is er in de samenstelling
van den Raad geen verandering gekomen.
Zweden, België, Spanje, Brazilië, Tsjecho-
Slowak'ye en Uruguay zyn als niet-perma
nente leden van den Raad herkozen, voor
een jaar. Wie dus een Nederlandschen zetel
in den Raad reeds in het verschiet zag,
komt bedrogen uit. Wellicht maar geluk
kig want zoo straks komt de Mosoel-kwes-
tie ter beslissing opnieuw voor den Raad,
en het is de vraag of het voor Nederland,
gezien zyn Koloniën in het verre Oosten,
zoo begeerlijk zou zijn geweest in dit ge
schil mede te werken aan een beslissing.
Voor Uruguay of Tsjecho-Slowaktje schijnt
dit onschadelijker!
De Canadeesche president Daivdurand,
die met opgewektheid heeft gepresideerd,
heeft de zitting: met den gebruikelyken h»
merslag gesloten. Nadat hij tevoren de
evenzeer gebruikelijke sluitingsrede had
uitgesproken. Hij heeft daarin gezegd dat,
zoo deze zesde Assemblée al geen schitte
ring moge hebben geha^, zij niettemin ern
stig werk beeft verricht. <Hy wees op den
financieelen heropbouw van Oostenrijk en
Hongarije; op de bedrijvigheid, door een
groot aantal technische conunissiën inden
loop van dit jaar aan den dag gelegd; op
het plan voor een economische conferentie
en den arbeid van de Commissie voor in
tellectueel aamenwerking, die wijde pers
pectieven openen. De beraadslaging over de
kwestie der minderheden heeft aangetoond,
dat de Volkenbond op haar bescherming be
dacht is. Tenslotte verklaarde Dandurand,
dat de thans wel klassiek te rekenen triolo-
gie: arbitrage, veiligheid en ontwapening,
ideaal en tegelijk praktische richtlijn blijft.
Geen enkel der beginselen, in 1924 opge
steld, is verlaten of terzijde gelegd; slechts
de toepassing en de wijze van toepassing
zijn gewijzigd. Door verdragen van regio
nalen aard zullen de leden van den Volken
bond de arbitrage regelen en het ontwape-
ningswerk voorbereiden. Maar de geest van
het Protocol blijft z.i. het werk van de ver
gadering bezielen.
Moge het zoo zijn!
Genève, Sept. '26.
M.
D* conferentie te Looarno.
Caillaux naar Parijs terug. Duitsche-Russische handelsverdragen.
Tsjitsjerin aan het woord.
scheidsgerechten en ten slotte een regeling
van den rechtskundigen bijstand.
Gisteravond is de Duitsche delegatie van
het Anhalter Bahmhof te Berlijn naar Lo
carno vertrokken. Tot op het laatste oogen
blik was zoowel het station als het uur van
vertrek streng geheim gehouden. Het sta
tion werd door een groot aantal recher
cheurs bewaakt Alleen zy, die een speciaal
bewijs van toegang van het departement
van buitenlandsche zaken konden vertoonen,
werden op het perron toegelaten. De direc
teur van de afdeeling Berlijn van, de rijks-
spoorwegmaatschappij inspecteerde persoon
lijk den extra-trein. Opvallend was het ook,
dat twee ingenieurs de koppelingen tusschen
de verschillende wagens zorgvuldig nakeken.
De salonwagens waren van binnen met bloe
men versierd.
De conferentie tusschen Minister Caillaux
en zyn staf en den vertegenwoordiger der
Ver. Staten is geëindigd. Caillaux en de an
dere leden van de delegatie zyn naar Parys
teruggekeerd.
De Fransche delegatie heeft vóór haar
vertrek wel niet verklaard, maar toch laten
doorschemeren, dat de kans zeer gering is
dat het Fransche parlement de voorioopige
regeling zal ratificeeren.
Van Amerikaansche zijde wordt verze
kerd dat te Washington geenszins de op
vatting geldt als zou eerst na vijf Jaar weer
reden bestaan om over de Fransche schuld
te onderhandelen. Men staat integendeel in
Amerika op het standpum* dat de voorioo
pige regeling voor den tijd van vijf jaar veel
eerder door een definitieve regeling kan
worden vervangen en dat de onderhande
lingen daarover kunnen beginnen zoodra
Frankrijk dit wenscht, zooals ook uitdruk
kelijk door den Amerikaanschen minister
van financiën Mellon werd verklaard.
Het rijkskabinet heeft gisteren zyp goed
keuring verleend voor de onderteekening
van het Duitsch-Ruasische verdragcomplex.
Dit omvat o.m. een vestigingsverdrag, een
economisch, een zeevaart-, een spoorweg
en een belastingvedrrag, voorts een consu
lair verdrag en verschillende overeenkom
sten, op juridisch gebied.
Erg in de wolken schijnt men in Berlijn
niet te zijn over deze verdragen. Vry onom
wonden wordt er de nadruk op gelegd, dat
men tevreden maar niet voldaan, is. Men
noemt het verdrag een „waardevol uitgangs
punt voor verdere economische overeenkom
sten" en voegt er onmiddellijk aan toe, dat
men te gelegener tijd zal probeeren de thans
getroffen regeling te verbeteren.
Anderzijds verklaart men dat de draag
wijdte van dit eerst na moeizame onderhan
delingen die meer dan twee jaar hebben
geduurd tot stand gekomen verdrag des
te grooter is, daar Duitschland het eerste
land is, dat zoo een veelomvattende over
eenkomst met de Sovjet-re gee ring sluit.
(Het handelsverdrag omvat behalve de ge
noemde overeenkomsten nog een. verdrag
over het bedryfsrecht, een over handels-
De Russische staatsman TJitsjerin, die
momenteel in Berlijn vertoeft, waarschijn
lijk in verband met de besprekingen over
bedoelde handelsverdragen, heeft in een in
terview met het „Berliner Tageblatt" er op
gewezen, dat de tegenwoordige constellatie
van de groote politiek in hoofdzaak een ge
volg is van de Engelsche vijandschap tegen
d« Sovjet-Unie. Het heeft er allen achyn van
of de Tory-regeering in Engeland de spanne
tyds, die haar beschoren is, wil gebruiken
om in den kortst mogelijken tijd de grootst
mogelijke resultaten in haar actie tegen
Sovjet-Rusland/ te bereiken. Tsjitsjerin denkt
daarbij minder aan een militaire actie dan
wel aan een politieke en economische iso
leer ing van Rusland, be Engelsche diploma
tie doet wat ze kan om deze te verwezen
lijken. De uitgesproken anti-bolsjewieksche
tendenz van de Engelsche politiek dateert
eerst van het oogenblik, waarop de natio
nale beweging in China begon. Herhaalde
pogingen Van Rusland om de Russisch-En-
gelsche strijdvragen op een diplomatieke
conferentie by te leggen, heeft de Engelsche
regeering telkens weer verijdeld en Tjitsje-
rin concludeert daaruit, dat het de Engel
sche regeering er in het geheel niet om te
doen is deze strijdvragen uit de wereld te
helpen, doch dat ze integendeel de Russische
Sovjet-Unie als een gevaar voor haar expan
siepolitiek en voor haar koloniale heerschap
pij beschouwt en er daarom op uit is Rus
land in politiek en economisch opzicht zoo
veel mogelijk nadeel te berokkenen.
Onder deze omstandigheden beschouwt
Tsjitsjerin de geheele pactpolitiek als een
onderdeel van de anti-bolsjewieksche En
gelsche politiek. Met toenemende onrust ziet
men in Rusland hoe Duitschlkhd meer en
meer in het vaarwater van de Engelsche
plannen komt, Tjitsjerin twijfelt er niet aan,
dat Engeland er naar streeft Duitschland
en Sovjet-Rusland van elkander te scheiden.
Weliswaar betwijfelt Tsjitsjeriri geen oogen
blik, dat de Duitsche regeering zich daar
tegen zal verzetten, maar hy acht het de
vraag of het Engeland op /den duur niet
toch zal gelukken Duitschland in het gareel
van het anti-bolsjewieksche politiek te span
nen en of Duitschland na de onderteekening
van het veiligheidspact wel in staat zal blij
ken te zyn zich lang tegen de Engelsche
pressie te verzetten.
Met behulp van art. 16 en 17 van het Vol-
kenbondspact zou men Duitschland kunnen
dwingen deel te nemen aan een coalitie te
gen Rusland. Voor Zweden of Noorwegen
moge paragraaf 16, die bepaalt, dat de aan
gesloten landen in geval van een Volken
bondsactie de troepen van den Volkenbond
over hun gebied moeten laten trekken, on
gevaarlijk zijn, voor Duitschland heeft zij,
gezien de tegenwoordige algemeene poli
tiek van Engeland, een gansch andere be-
teekents.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
BELGIë.
Het zilveren huwelijksfeest van het
koninklijk echtpaar.
Heden wordt in België het zilveren hu
welijksfeest van den koning en de koningin
gevierd.
Het huwelyk werd op 2 October 1900 ge
sloten in het paleis van hertog Karl Theo-
dor van Beieren te München. Bij de voltrek
king waren behalve koning Leopold II o.a.
de koning van .Roemenië, de graaf en de
gravin van Vlaanderen en hertog en her
togin Karl Theodor (de ouders der bruid)
tegenwoordig. De minister van buitenland-
sche zaken van Beieren, baron von Crails-
heim, las de huwelijksacte voor. De aarts
bisschop van München gaf den zegen. Den
6en October kwam het jonge jaar naar
Brussel, waar het op 8 October plechtig op
het stadhuis werd ontvangen en voor het
eerst door de bevolking toegejuicht.
RUSLAND.
De exploitatie van de landarbeiders.
Het is in Sovjet-Rusland reeds zoover ge
komen, dat er opnieuw een stand van land
arbeiders is ontstaan. De beloften van, de
bolsjewiki in de eerste dagen ha hun om
wenteling, dat voortaan op het platteland
geen landarbeiders meer zouden zijn, dat
iedereen, die het maar zal willen, grond ge
noeg zal krygen om er van te kunnen be
staan, zijn onuitvoerbaar gebleken en nu
werken opnieuw honderdduizenden mannen
en vrouwen als koelies voo reen nietig loon.
Zy werken voor 1520 kopeken per dag en
de arbeidsdag is op het platteland lang: h(j
begint by het krieken van den dag en ein
digt by den ondergang van de zon. Het werk
is hand, de vergoeding klein, maar de nood
dwingt de mannen en vrouwen met alles ge
noegen te nemen. Vroeger deed de bolsje
wistische pers alsof zij niets van het bestaan
van deze slavernij afwist. Op den duur ging
dit echter niet en nu geeft de „Prawda" een
beschrijving van de onmogelijke toestanden
waarin de landarbeiders op de „sovjet-on
dernemingen (dus staats- en gemeente-on
dernemingen!), op de plantages van de sui
kertrust en op de-boerderijen der ryke boe
ren verkeeren." Wy ontleenen aan het offi-
cieele orgaan van de Russische, Communis
tische phrtij de volgende bijzonderheden:
„Meisjes uit het Kiejewsche en Priloek-
sche zyn door beloften van de agenten van
de suikertrust (men verge te niet, dat trusts
rijksinstellingen zijn) verlokt tot in dienst
treding op de suikerplantages van het ge
bied van Loebny (in de Oekrajine). De
plaatselijke komsomollers (leden van de
Communistische Jeugdorganisatie) beslo
ten kennis te maken met de meisjes, pools
hoogte te nemen van de arbeidsvoorwaarden
en een poging te doen de meisjes als leden
van hun organisatie te werven. Toen de
meisjes hoorden, wie de bezoekers waren,
begonnen zy zich te beklagen over haar
zwaar lot. Zij zeiden
„Wij werken 16 uur per dag. Wij worden
gevoed erger dan de honden. Wy slapen in
schuren op den viezen grond zonder stroo.
Wy worden vastgehouden en kunnen niet
naar huis gaan. Wij kunnen zelfs geen
schoon ondergoed aantrekken."
Uit den aard der zaak heeft de koelak een
broertje dood aan alle vakvereenigingen. En
deze, die machteloos zijn, wanneer het een
staatsinstelling betreft, hebben veel macht,
wanneer zy tegenover een particulier ko
men te staan. Oip zich aan de controle van
de vakvereenigingen te onttrekken, neemt
een „koelak" by voorkeur geen geschoolde
arbeiders in dienst. Het liefst heeft de „koe
lak" een wees, dien hy zoogenaamd adop
teert. Dit geeft hem onbeperkte macht over
het kind, dat hij kan uitbuiten zooveel als
hy maar wil. De kinderen kennen hun eigen
rechten niet en weten niet, waar zij zich
kunnen beklagen over den „weldoener". De
gewestelijke gevolmachtigden en de agen
ten van den bond Wiserabzembles (den bond
van landarbeidesr), die toezicht moet uit
oefenen op de bedrijven der „koelaks", kun
nen niet altijd dergelijke overtredingen vast
stellen en doen vervolgen. Tot overmaat van
ramp gebeurt het dikwijls, dat zoo een
agent of vertegenwoordiger vriendschap
sluit met de „koelaks" en niet de uitgebui-
ten maar de uitbuiters beschermt. Het blad
brengt verschillende voorbeelden van der-
Wij zijn nerveut.
Wy, moderne vrouwen, zjjn „nerveus".
Niet bepaald nieuw, die opmerking. Neen.
Maar tóch...waar is ze. We zijn o, helaas!
heel erg „nerveus". Het is een heerljjk
licht-geaffecteerd woord, dat er zich koste
lijk toe leent om met ons liefste praime-
mondje te worden uitgesproken. En we ma
ken hiervan een dankbaar gebruik.
We zijn nerveus. Het ouderwetsch-burger-
Hjk „zenuwachtig", 't woord van de gepa-
pillotteerde oude juffrouw, die zit te rillen
bij d'r nachtpitje, uit ongemotiveerde vrees
voor 'n „inbreker" of „•n-vreemde-man-in-
huis versmaden we als te gewoon, te dicht
neg bd de natuur. Wjj zijn... nerveus... uit
"J**"; tongen beweren wel
dat het is uit vrees voor de mogelijkheid...
dat er nooit een „inbreker" in ons huis of
m ons hart komen zou. Maar dat is niet
waar. wy zijn alleen maar nerveus uit vrees
voor het leven. En die levensvrees uit zich
op aile mogelijke en meer nog op aller
lei onmogelijke manieren.
We zijn nerveus als we naar den trein
moeten, hoewel ons koffertje gepakt staat
en we de spreekwoordelijke „zeeSn" van tijd
hébben!
Waarom Rijdt er dan wel ooit een trein
zoo maar" op eigen houtje weg, met alge-
heele negatie van z(jn in den gids aange
geven vertrektijd Of zyn we zóó dom, dat
we geen raad weten met een spoorboekje?
Of zou het een onoverkomelijke schande in
ons leven zyn, als we bijgeval eens zonder
tandenborstel in de plaats onzer bestem
ming arriveerden? Niets van dat alles! En
toch... waar is met al haar praatjes
de moderne vrouw, die aan den ochtend van
een lange reis meer dan twee sneedjes brood
eet, ook al is haar „tax" drie... en een bord
havermout
...We zyn nerveus als we een bezoek moe
ten afleggen, waar veel van afhangt, als
we „gekeurd" moeten worden door een grie-
zeligen nieuwe^ chef, die toch óók maar een
mensen is, dde zelf misschien weer een on
afzienbaar aantal „griezelige ciheffen" bo
ven zich heeft, en die ons heusch niet nemen
zal omdat we de nieuwste step op z'n tafel
kleed kunnen trommelen, of zoo allerliefst
met z'n aschbakje zitten spelen.
We zyn nerveus als we in een korten tijd
veel dingen moeten afdoen, we maken ons
„dik" zonder overigens te bedenken, dat
een mager, of althans „slank" mensch ge
makkelijker door alle mogelijke rystenbry-
bergen des levens heenkomt we staren
ontzet naar de® top der boven ons troonen-
de pyramid© van werkzaamheden, die, wan
neer we lang genoeg staren, werkelijk on
rustbarende neigingen vertoont om onderst
boven te vallen en ons te verpletteren. En
daardoor vergeten we heelemaalom te
beginnen met steentje voor steentje van die
pyramide af te wentelen, net zoo lang tot
ze heelemaal, of voor 't grootste deel, is op
geruimd.
Een vriendinnetje van me moest onlangs
toen ze ging trouwen haar uiteet in
veertien dagen in orde maken. Groote con
sternatie in de gelederen van mama, schoon
mama en wederzydsche zusters, nichten en
naaisters. Meerstemmig vrouwenkoor van
„Hoe kom je ooit klaar?", geroepen, ge
kweeld en uitgekreten volgens den aard van
ieders temperament.
Algemeen geloop en gedraaf en gekluts
van alle verschillende werkzaamheden door
elkaar, zoodat een middag winkelen aller
zonderlingst werd doorsneden door een be
zoek bij een vriendelijke tante in een bui
tenwijk, en een uurtje vermoeiend passen,
met twee nog vermoeiender adressen schrij
ven afgevfjteseld. Alles uit traditioneele „agi
tatie" en vriendelijke belangstelling van de
omgevingl
Laat ik u, om der. wille van de volledig
heid nog vertellen, dat het uiteet... geluk
kig af kwam! En dat het arme, geradbraak
te bruidje zóó moe was... dat ze op haar
trouwdag dikke tranen weendè neen,
niet van. ontroering, want van de heele
plechtigheid was niets tot haar gepijnigde
hersenen doorgedrongen, louter en alleen van
overspanning en misschien ook... een beetje
van verlichting, omdat er nu eindelijk aan
„dat ellendige gesjouw" een einde was. En
de fiere bruidegom kreeg een nerveus, af
getobd vrouwtje meé op reis hetgeen on
danks de teederste, vurigste liefde, die wel
is waar alles vergeeft... toch verre van aan
genaam is!
Moraal Neen, als ge er een wilt, dan zal
ik me toch niet voorgoed be lachelyk maken,
door m'n lezeressen in geinoede te raden:
„Weest niet nerveus". Want, toch, helaas!
dat zijn we nu eenmaalomdat we mo
derne vrouwen zyn! Dat kamt van de eman
cipatie-excessen, van het va ak te zware, nóg
vaker te droge werk, van cocktails, de siga
retten, de dancings en het opgepakt zitten
in rceeroode, rookerige lak» altjes ti'jt den ro-
zigem morgenstond.
En dat is dus een hopehx <s geval, zoolang
de wereld een klap van den molen beet
heeft!
Maar misschim» kan een enkele simpele
„machtspreuk" u soms hel pen, zooals die
mij geholpen heeft, als ik ms een heel erg
„nerveuze" aanvechting in n -ezelf te bestrij
den had.
't Is niets bijzonders, t ia maar een een
voudig gezegde van een alleraardigste®
ouden predikant, die een heel bezorgde
vrouw had.
Zyn wensch was voor haar een bevel, zyn
stoffelijk welzijn de roeping van haar leven.
En soms kon ze hem minuten lang met ang
stig spiedende Wikken zitten aankijken als
hy, in een interessant boek verdiept, heele
maal vergat, z'n thee uit te drinken. En als
dan eindelijk al haar bezorgdheid, al haar
liefdevolle angst culmineerde in den nood
kreet: „Och, Herman, nu wordt je thee weer
heeleirt&al koud!" dan keek hij haar met een
paar zonnig blauw oogen aan, en zei kalm
pjes: „Nu liefste, en wat dan nog?"
Is dit geen verlossend Woord voor alle
mogelijke „nerveuze" omstandigheden Ja,
waarlijk, wy zouden er al een heel eind mee
opschieten, als we eens b(j alle bergen werk
en in alle griezelige situaties ohs dat ééne
zinnetje te binnen konden brengen, voor
't geval alles, wat af moet, eens niet af zou
komen, dat alles wat we zoo heel graag in
orde zouden zien, eens mislukte: „Nu, en
wat dan nog?"
Heusch, geloof me, in de meeste gevallen
zou dón, door dat ecne moment van bezin
ning, de angst zijn vinnigsten angel verlie
zen, de nerveusheid als sneeuw voor de zon
verdwijnen!