bereik.
s
I
i
SS?
NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No. 15992
Dlnsdag"3 November 1925
85*Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
I
- Giudi
5
Zooals de ouden zongen
IA
ET
EN
2
E
ifoon 46
Antwerpen
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVÊËN, ZEVENHUIZEN, enz.
verkrijgbaar by
FEUILLETOB.
37J
(Wordt vervolgtj)
o J
o
4
Oorspronkelijke roman
door
LOUISE B. B.
In karakter en in stijl, in alle dingen
is eenvoud het kenmerk van de hoogste
voortreffelijkheid.
Drukkerij te Bun
B. F. tea Cete, Spe-
nUmt
ING, 4e drek, t
Coach
ƒ2405.—
Sedan
ƒ2650,
DSCOOP?
luto.
Alleen doer de
muwzwikte. V
ir vóór den hoofd- I
>ede gevolgen daar- I
ellen verdragen. Zij t
zwakke zenuwstel-
met vaste hand de I I
wakke zenuwen en I
ri
2913 40 J
Den Haag. J I
maag een handje
na het eten een
RIGLEY’S.
ond gebit, prima
een goede ap9f*
zijn de eerête
:n voor een ge-
aam.
stere hulp hierbf
[GLEY’S
KAUWGOM.
trUtbaar in paty*
tn van 15 tont».
Fa.B. Mflnatrtma.
Een artikel in de Russische „Prawda”
wijst op een zwenking in. de buitenlandsche
politiek van Rusland ten gunste van den
Volkenbond. De Russische en de Duitsche
communistische pers hebben naar men wedt
tjjdens de onderhandelingen over het veilig
heidspact in Locarno gevoerd met alle mid
delen tegen het tot stand komen van dit
pact geageerd en de overeenkomst bestem
peld als een oorlogspact en als een verraad
aan Rusland. Thans, nu het er naar uitziet,
dat het pact inderdaad door de verschillen
de mogendheden geratificeerd zal worden,
is hierin plotseling verandering gekomen.
Hct voorbeeld is gegeven door de „Praw
da”, het centraal orgaan van de communis
tische partij in Rusland, die in haar num-
3011 154
G011MHE KIIIIAW.
HUITENLANDgCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Het mijnongeluk in de myn „Holland”.
Bij hei oiueraoea naar de ontplof
fing in de mijn Holldnd is gebleKen,
dat dexe werd veroorzaakt door eer&
sterken aardscliok, waardoor kortslui
ting ontstond in den stroomdraad der
elektrische locomotieven.
A rbeidsconf lieten.
Uitsluiting bij de textielindustrie
in Hannover en Brunswijk.
Het sedert uenige dagen in het dis
trict Hannover en Brunswijk bestaan
de loonconflict in de textielindustrie
heeft, nadat een poging om dit door
arbitrage te regelen was mislukt, gis
termorgen geleid tot de uitsluiting van
ca. 8000 arbeiders.
Uit het Beiersche textielbedrijf.
Volgens de bladen nebben de Noord-
Beiersche textielin.iustrieelen den ter
mijn der afbitrale uitspraak verlengd
en tegelijkertijd den werktijd' vastge
steld op 54 uur per week. Dit aohtte
de werknemers onaannemelijk, wes
halve de afd- Noord-Beieren van den
Bond van Zuid-Duitsche werkgevers in
de textielindustrie besloot tot opzeg-
voor het publiek bediend
drie vertrekken waaruit de QCHnvv
kalen bestonden, lagen in. één rij,
suite, hrt middelste, het grootste,
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda ocMtrekm (beboorando tot d«a b<*or<krin<)
1—6 regels 1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van MiUn Gouda en dan beaoïRkring:
1-6 regeds ƒ166, elke regel meer ƒ0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den pr^jc. Liefdadigheids-advertentiën do helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.05, elke wigel meer ƒ.0.50. Op
de voorpagina 60 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededelingen bfj contract tot aeer geredneoee-
den prfjs. Groote letten en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tueechenkomet van Bollede Boekhan
delaren, Advertentiebureau! en onze Agenten en moeten daf vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekoenen, teneinde van opname vsneknrd te *tjn.
iesmethoden,
U8SCBBN UCHAM»
MTMJJKB HUT*
aal gespannen kwartier van aileeu zijn
met haar, snakte hij er toch naar,
iederen ochtend weer, deed de ge
dachte haar voor zich alléén te heb
ben, bezig te zien voor hem alléén,
Jaap zich haasten tegen acht uur be
neden te zijn. En nooit was hij de
eerste, altijd reeds vond hij Betty ui
de huiskamer, aian de ontbijttafel be
zig.
„Morgen, Jaap”. Vluchtig zag ze tot
hem op, beschroomd, verontschuldi
gend klonk haar Zachte stem'.
Maar hij, met wrok, spijt, smart in
het hart, antwoordde met een norsch,
onverstaanbaar gebrom. kortaf, barsch.
Geen ander woord werd tusschen hen
gewisseld, maar Jaap vond de lamp
altijd' brandend, de* kachel snorrend,
zijn 'boterhammen gesneden, de eitjes
op den goeden warmtegraad, de kaas
stolp onder zijn bereik. Terwijl hij
at, drentelde Betty door de kamer,
zich het meest ophoudend bij de bloe
menmand voor het hoekraam, waar zij
de planten verzorgen ging. Doch voor
hij zijn leeg kopje neerzette, stond zij
reeds bij het theeblad, teneinde hem
nog eens in te schenken.
Nooit miste Jaap Betty oip haar huis-
i^ouwelijken post. Betty was niet
iemand, die hare plichten verzaken
ging nu deae zwaarder te dragen
werden. Aan de zenuwachtigheid ha
ter bewegingen bemerkte Jaap heel
goed', dat ook haar dit gedwongen
dende besprek/jng tegen 5 Nov. j
Berlijn genoodigd.
ENGELAND.
Wembley gesloten.
Een boodschap van den kening.
Zaterdag is, naar de Britsche draadlooze
dienst meldt,, de Britsche Empire Exhibi
tion te Wembley met groote plechtigheid
gesloten in tegenwoordigheid van bijna
100.000 personen. Na eenige militaire
schouwspelen verscheen de voorzitter der
tentoonstelling, de hertog van York, met
de hertogin. De menigte toesprekend begon
de hertog van York met het voorlezen van
een boodschap van den koning, waarin o.a.
werd gezegd, dat de tentoonstellitng „onze
rechtmatige trots heeft opgewekt over wat
in het verleden is bereikt benevens een toe
nemend besef van verantwoordelijkheid voor
de komende jaren. Ik bid, dat deze lessen
niet zullen worden vergeten en dat onder
Gods leiding ons gemeenebest van naties en
de menschheid in het algemeen zullen stre
ven naar het bereiken van dien geest van
wederzijdsch vertrouwen, zonder welken de
vrede en het geluk der wereld niet kunnen
worden verwezenlijkt.”
De hertog van York Zzeide o.m. te ver
trouwen, dat de resultaten van bljjvenden
aard zullen zijn ten bate van het Britsche
Rijk en van zijn vreedzame zending in de
wereld.
Daarop ging de*bisschop van Willesden
voor in het gebed en werd het gezang „O
God our help in ages past” gezongen. Trom
petters bliezen de taptoe en terwijl de laat
ste noten wegstierven werd de tentoonstel-
lingsvlag met den leeuw van Wembley neer
gehaald. De plechtigheid werd besloten
met ’t zingen van „Auld lang syne”, r,Land
of hope and glory” en het volkslied, onder
begeleiding van verschillende muziekcorp
sen.
<De tentoonstelling is in 1925 bezocht door
9.699.000 personen. In de twee jaar van
haar bestaan heeft de tentoonstelling meer
dan 27 millioen bezoekers geboekt.
De Britsche Kolencommissie.
Voor de kolencommissie heeft Redmayne,
oud-hoofdinspecteur van de mijnen, verkla-
Maar het moeilijkste, het pijnlijkste
«ogenblik van den dag bleef het ont
bijt. Dan was hij alleen met Betty in
de huiskamer. De oude heer Bartels,
wien eerst de morgenuren slaap brach
ten na een doorwaakten nacht, kwam
al later beneden, vooral nu Jaap zijn
vertrouwen genoot op het kantoor en
hij de dagelijksöhe verdeeling der
werkzaamheden geheel aam zijn zoon
kon overlaten.. Zoodra Fietje bemerk
te, dat het strenge vaderlijk gezag het
uur van benedenkomen niet meer con
troleerde, bleef zij, met de korter wor
dende winterdagen, maar al te gaar
ne een uur langer in het warme bed.
Alleen Betty, trouw op haar huistrou-
welijken post, vond Jaap in de huis
kamer. reeds zorgende voor zijn ont
bijt. En ofschoon hij vreesde, haatte,
zijn licht ontvin^ door middel van een
glaze’ll lantaarn, werd de algemeene
klerkenkamer genoemd. Het achterste
het kleinste, dat, met zijn diepe ven-
sternjssen, de geschilderde jachttafe-
reelen op plafond en boven den
schoorsteen, nog overblijfselen ver
toonde van zijn oorspronkelijke be
stemming, de eetkamer in een dleftige
heerenhuizinge. zag uit op den groe
ten tuin van het woonhuis, de gazons
en den vijver van den Princessetuin.
Dit deftigste vertrek van de drie, was
altijd in gebruik genomen door den
oudsten firmant der zaak.-Tot aanzijn
dood had de oude heer van den Hey-
mel, Jaap’s grootvader, de beschik
king er over gehouden, daarna storict
het eenige jaren leeg, en eerst sinds
een week had' Jaap’s vader, oudste
vennoot geworden, het voor zich laten
in orde brengen. Het was een stille,
rustige kamer, licht en zonnig, geheel
geschikt voor den ouden heer Bartels,
die in den laatsten tijd zoo gevoelig
was geworden voor geluiden straat-
drukte, geschuivel van vele voeten in
de gang op drukke dagen, het gerik-
ketik van schrijfmachines in de kler
kenkamer. de telkens weerklinkende
telefoonbel.
De politieke toostend in Duitschland.
Rusland en Locarno. De ItaUaansche schuld aan Amerika. De hou
ding van Turkije.
De politieke toestand van Duitschland
staat zooals begrijpelijk is, in het teeken
der belangstelling.
Vandaag zal dr. Luther de leiders der
partijen, die na de desertie deel van de re-
geeringscoalitie uitmaken te weten de
Duitsche Volkspartij, het Centrum en de
•Beiersche volkspartij ontvangen. De par
tijleiders zullen in deze bespreking moeten
verklaren of zij al dan niet berèid zijn de
verantwoording voor het rompkabinet, dat
op het oogenblik geen parlementaire meer
derheid achter zich heeft ,te blijven dragen.
De regeering zelf is van meening, dat zij
in geen geval mag aftreden vóór het ver
drag van Locarno in veilige haven is ge
bracht.
De onderhandelingen over de van Enten-
tezijde aangekondigde faciliteiten in het
Rijnland zijn in vollen gang en in regee-
rmgskringen gelooft men te mogen aanne-
men, dat zij spoedig tot een regeling zullen
leiden, die in alle opzichten beantwoordt
aan de Duitsche verwachtingen.
iDr. Luther hoopt, dat de besprekingen
met de partijleiders van het Centrum, de
Duitsche en de Beiersche volkspartij hem
in staat zullen stellen reeds hedenavond een
besluit te nemen ten aanzien van de verdere
ontwikkeling van den blnnenlandsch-politie-
ken toestand. Van het verloop dezer bespre
kingen hangt het af of de rijkskanselier
zich dezer dagen met de leiders van de de
mocraten en de sociaal-democraten in ver
binding zal stellen over een eventueel her
stel der zoogenaamde groote coalitie, die
Raar men weet alle partyen van de soèiaal-
democratie tot de Duitsche Volkspartij om
vat. In politieke kringen beoordeelt men de
vooruitzichten van een dergelyk coalitie
vry gunstig.
Het verluidt, dat de Duitsche Volkspartij
in Pruisen met de Duitsch-nationalen zal
breken en bereid is met de tegenwoordige
Pruisische regeeringspartyen (democraten,
sociaal-democraten en centrum) een groote
coalitie aan te gaan.
ging van alle arbeiders tegen 14 Nov.
Door dezen maatregel worden. 24.000
arbeiders getroffen.
Stopzetting van chemische fa
brieken in het Rijnland.
Een aantal kleine bedrijven der
chemische industrie zijn in de districten
Frankfort, Mainz en Darmstadt stop
gezet. Ook in enkele rubberfabrieken
hadden nieuwe uitsluitingen plaats.
De nog werkende grooto bedrijven
zullen Zaterdag a s. eveneens worden
gesloten, indien alsdan geen otvereen-
stemming is verkregen.
De rijksmiiiister van arbeid Brauns
hoeft de partijen voor een niet bin
dende besprek/jng tegen 5 Nov. naar
nier van 25 October in een hoofdartikel uit
eenzet, dat het onjuist is aan te nemen, dat
de verdragen van Locarno Sovjet-Rusland
zouden hebben geïsoleerd. Het is te eenen-
male ondenkbaar, dat oen politiek van iso-
leering tegenover Rusland succes zou heb
ben. „Wij zullen nipt meer terugkeeren tot
den tijd van de militaire interventie. Wij
keeren niet meer terug tot de diplomatieke
blokkade en tot den tyd van Genua en
’s-Gravenhage. Waarom? Omdat zoowel de
diplomatieke als de finantieele blokkade een
tweesnijdend zwaard is.”
Aldus de „Prawda” die verder toegeeft,
dat het verdrag van Locarno den betrokken
mogendheden ruimschoots vrijheid laat om
ook te trachten op economisch en politiek
gebied tot overeenstemming met de Sovjet
unie te komen.
Aan het slot van haar artikel zegt de
„Prawda”: „Wie oprecht onze toetreding
tot den Volkenbond wenscht, moet in de
eerste plaats nalaten ons te beschouwen als
een staat met beperkte rechten. Indien dit
geschiedt, zal ook de Volkenbond niet noo-
dig zyn om tusschen ons en de andere sta
ten die minimaal normale betrekkingen tot
stand te brengen, die een nieuwe étappe in
de ontwikkeling van de wereldhuishouding
en van de garantie van den internationalen
vrede mogelijk zouden maken.”
Uit deze uitlatingen blijkt overtuigend,
dat er in de Russische buitenlandsche poli
tiek een zwenking heeft plaats gehad, die
neerkomt op een toenadering tot den Vol
kenbond. Dit wordt bevestigd door een be
richt uit Moskou, volgens hetwelk er in de
leidende kringen der communistische party
en der Sovjet-regeering een meerderheid
zou z(jn gevormd, die een nieuwe oriëntee-
ring van Ruslands buitenlandsche politiek
wenscht. In verband hiermede is ook de
plotselinge verplaatsing vhn Rakowski als
ambassadeur naar Parijs te beschouwen.
Uit Washington wordt gemeld, dat de on
derhandelingen met de vertegenwoordigers
van Italië over de fundeering van de schul
den, die ongeveer 2 milliard dollar bedra
gen, heden zijn begonnen. Men is algemeen
van oordeel, dat de Italianen het ernstige
voornemen hebben, hun schulden te oon-
solideeren, maar de kans dat hun dit zal ge
lukken, wordt gering geschat. Amerika ver
langt ook van Italië betaling op den grond
slag van zyn betalingsvermogen, terwijl
Italië een moratorium wenscht en na afloop
daarvan met zeer geringe bedragen zou wil
len beginnen af te betalen, hetgeen waar
schijnlijk niet zal worden aanvaard.
Moestafa Kemal Pasja, de Turksche pre
sident heeft in de openingszitting van de
Turksche Nationale Vergadering eèn over
zicht gegeven van den buitenlandschen po-
ABONNEMENTSPRUB: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen wonden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
b|j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie, Tel. 83.
litieken toestand waarbij hij o.a. het Veilig-
heidspact, de Mosoel-kwestie en den stand
der nationale verdediging aanroerde.
De president gaf uiting aan zijn overtui
ging, dat Het afgeloopen jaar opnieuw heeft
aangetoond, dat de Turksche republiek een
element van veiligheid vormt in de interna
tionale beschaving. De verdragen, die met
eenige staten gesloten z|jn tot herstel van
de diplomatieke betrekkingen zullen aan de
Vergadering ter ratificatie worden voor
gelegd.
Onze betrekkingen met Sovjet-Rusland,
ging Kemal voort, zyn hartelyk ey geba
seerd op volkomen wederzijdsch vertrou
wen. Onze betrekkingen met Perzië worden
bepaald door gevoelens van goede nabuur
schap, en die met Afghanistan stemmen
overeen met het vriendschappelijk karakter
van het met dat land gesloten verdrag.
In onze betrekkingen met de Westelijke
staten zullen wij te goeder trouw de lijn
volgen, die door de verdragen is uitgestip
peld.
Onze juridische positie in de Mosoel-
kwestie is nog versterkt door het onderzoek
dat ter plaatse verricht is door de Volken-
bondsconmnissie .Ondanks dat, is de oplos
sing van net vraagstuk opnieuw vertraagd.
Onze houding blijft ten deze bepaald door
het Verdrag van Lausanne, dat wij slechts
ten koste van ontzaglijke opofferingen heb
ben kunnen sluiten. Laat ons vertrouwen,
dat het recht en de verplichtingen, die uit
de verdragen voortvloeien, eindelijk zullen
worden erkend.
De rede werd zeer toegejuicht.
verdienen om hetgeen hy over het gebruik
van petroleum en dat van kolen heeft mee
gedeeld. Volgens zijn overtuiging zullen de
petroleum voorraden in de Ver. Staten bin
nen 25 jaar uitgeput zyn, terwijl de wereld
voorraden volgens zyn overtuiging nog
slechts 80 a 100 jaar duren; het gebruik
van petroleum en benzine bij motoren met
inwendige verbranding zal voor het vervoer
te water blyven toenemen. De uitvoer van
kolen is afgenomen tengevolge van de on
gunstigste wisselkoersen en den terugkeer
van Eiigeland tot den gouden standaard.
Nationalisatie van de mijnen zal of duurde
re kolen of hoogere belastingen tengevolge
hebbei^j^olgens zijn meening zal men de
tegenwoordige moeilijke periode wel te bo
ven komen en loonsverlaging zal niet noo-
dig zyn, indien de mijnwerkers er voor een
tijdvak van b.v. 3 jaar in toestemmen 8 uur
per dag te werkéh. Ook acht hij het moge
lijk op de mijnen zelf hoogere prijzen te
verkrijgen door de tusschenkosten van de
mijn tot den verbruiker te verlagen, door
een stelsel van coöperatieven verkoop.
Hy wees er op, dat de wereldproductie
van kolen toeneemt, terwijl die van Enge
land en het Engelsche ryk afneemt. Ameri
ka heeft in de toeneming der productie voor
de helft bijgedragen, doch deze hoogere
productie is geheel voor binnenlandsch ge
bruik en wordt niet uitgevoerd. Het pro
ductievermogen van Amerika is echter veel
grooter dan de tegenwoordige productie,
zoodat hij het niet ónmogelijk achtte, dat
de Ver. Staten zullen trachten de uitvoer-
markten voor kolen te veroveren.
Spoorwegongeluk.
Een draadloos bericht uit Londen meldt,
dat de trein naar ‘Waterloo tusschen Esh-
vaeï nabü Aidershot en Hookwoodstation
op een lorrie is gebotst, welke blijkbaar
moedwillig op de rails was geplaatst. De
machinist wist door uit alle macht te rem
men een ernstige ramp te voorkomen. On
geveer 100 passagiers werden gewond of
kregen een zenuwschok.
Nieuwe Engelsche import rechten.
De „Daily Mail” verneemt, dat de Brit
sche regeering definitief besloten heeft de
volgende maand een supplementaire finan-
cieele wet in te dienen, welke machtiging
zal geven tot het heffen van nieuwe import-
rechten teneinde de industrieele productie
verder te beschermen. Het zal waarschijn
lijk 6 weken duren voordat de rechten in
werking treden.
ITALIË.
Tien geboden voor de fasci.
1 ieu geboden voor de fascistische
leiders heeft Farinacei uitgevaardigd.
Zij Linden in het kort
1. Het is de taiak der fascistische
provinciale leiders te zorgen, dat de
partij strikt gedisciplineerd1 is de on
verzoenlijkheid der plaatselijke partij
leiders moet niet alleen van politie-
ringen afgelegd, die vooral belangstelling ken maar ook van nioreolen aard' zijn.
léiO a tête een marteling was. Toen
zou Jaap voor niets ter wereld! dit
morgenuurtje gemist hebben ondanks
alles, was het een genot, 'haar tegen
woordigheid, haar trouwe zorgen voor
Lean. Hoe dikwijls, als zij met dien
gelaten, droeven glimlach om den klei
nen mond hem het weer gevulde kop
je toeschoof had hij het zorgende
blanke handje willen grijpen om er
zijn lippen op te drukken vurig en
dankbaar. Maar als hij dan bedacht,
dat ze daar rondliep om hem heen,
met het beeid van een ander in het
hart, zooals het hare geheel het zijne
vulde, dan balde hij onwillekeurig de
vuisten, dan kon hij zich begrijpen
den onbeschaafd en, den hartstochten j.
ken wilde, die het liefste wat hij be
zit liever vermoordt dan het te gun
nen aan een ander, gelukkiger dan
hij. Dan schoof hij bruusk weg zijn
ontbijt, verzwelgde die heete thee en
ijlde weg naar het kantoor, om zich
te storten, te verdiepen, te verdooven
in en door arbeid, zooals een onge
neeslijk lijder zich voor knagende li
chaamspijn inspuit met morphine.
Toch, zoo verdiept was hij niet in
eigen leed, dat hij^niet bemerkte, hoe
ook Betty langzamerhand veranderde,
hoe de zachte bruine oogen met een
Mik van niet begrijpen staarden om
zich heen, hoe een trek van stille
zorg haar gezichtje langer maakte en
ouder. Eindelijk, op een goeden dag,
kwam zij beneden met roode, gezwol
len oogleden en bleeke wangen. Wel
bleef zij op haar post, maar hoe Loom,
hoe instinctmatig verrichtte zij haar
werk.
‘Jaap bespiedde elk harer werktui
gelijke bewegingen, verteerd door ja-
loersche nieuwsgierigheid. Betty leed,
om wie anders kon dat zijn, dan om
Ruud. Voor het eerst vergat zij hem,
Jaap, te bedienen. Hij rammelde met
zijn leege kopje en toen dat niet hielp
keerde hij zich om, en zag haar wer
keloos staan bij het raam en de bloe
menmand, turend naar buiten.
,,Hoe is ’t, krijg ik nog een kopje
thee of niet vroeg hij barsch, kort
af
,.O, pardon... Zij ijlde naar het
theeblad, schonk in en reikte hem het
dampende kopje over, dat hij dadelijk
naar den mond bracht, maar onmid
dellijk weer neerzette. ,,Te heet”,
keurde hij af, stond op, en norscher
dan anders nog. liep hij de kamer uit,
ijlde de lange gang door naar het
kantoor.
In de lange, smalle gang van het
kantoorhuis, waar ten behoeve van de
cliënten de voordeur altijd aan stond
bevonden zich, vlak vooraan, de lo
ketten^ met deopschuif ramen, waar-
werd De
kantoorlo-
en
dat
