i bladen NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN bergambacht, berkenwoüde, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, Zaterdag 7 November 1825 85«Jaargang NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen EERSTE BLAD. MOERCAPELLE, enz. Zooals de ouden zongen ANT Dit nummer bestaat uit twee bladen. 1103 IX FKUILLETOa. IrtJl, het (Wordt vervolgd). in hoe eng verband ook samenwerkende, toch niet^geheel eigen zelfstandigheid en inzicht prijsgeven. Oorspronkelijke roman door LOUISE B. B. zelfs we- heb- sue- hooging van de WIIIISIHE COURANT. Waardeering heeft ieder mensch noo- dig. Alle eigenschappen kunnen door doo- de onverschilligheid ten grond gericht worden. r <i.> BRIEVEN UIT DE HOFSTAD. DOQLXXXIX. Al is het dan eigenlijk meer toeval dan wysheid, de gemeenteraad heeft de baatbe lasting, waarover we de vorige week eeni- ge opmerkingen maakten verworpen. Slechts drie leden meer verklaarden zich tegen dan vóór het voorstel, zoodat het slechts aan de toevallige samenstelling van den raad eh niet aan objectieve wijsheid is te danken dat de beslissing aldus was. Het was wel een grappige toestand, dat de wethouder van financiën' zich met hand en tand verzette tegen de invoering van deze belasting, die hem door zijn medeleden van het dage- lijksch bestuur werd opgedrongen. De be zwaren, die de wethouder had waren de zelfde welke wij verleden week aangaven, voornamelijk berustend op de onzekerheid en de onbillijkheid. Op één puntje willen wij nog wijzen. De voorstanders hebben ook wel ingezien dat iemand, wiens eigendom Hij lachte sardas tisch, bitter. we kunnen er om lachen of er schreien, als je dat liever wilt i Het ernstigste bezwaar in Engeland on dervonden, ligt wel in de machtsvolkomen- heid der Trade Unions om zelfs ook maar de geringste ruüverdeeling in de arbeids* praestaties te verbieden. Wie daar aange nomen is als klinker of sjouwer, blijft klin ker of sjouwer, ook al is op een gegevert oogenblik de hulp van een paar stevige ar men voor iets anders noodig. De regelin gen door dé vakvereenigingen in de z.g, „sheltered trades” met ijzeren vuist ge* handhaafd, waardoor een volkomen samen werking tusschen „kapitaal” en „arbeid” onmogeljjk blijft, doen alle pogingen on» door verbetering in machines en accomoda- tie het steeds verder wijkende succes vast te grijpen, op zuivere geldverspilling neer komen. Deze klachten door de Blyth-com- missie met buitengewonen nadruk naar voren gebracht, zijn ingegeven door een te schrijnender gevoel van machteloosheid, waar zij in ons land verrast werd door eeij logisch stelsel, dat arbeid gedaan moet wor den, waar die op handen wacht, door de momenteel beschikbare krachten. iDe commissie besluit met de vrees uit te spreken, dat, tenzij „arbeid” zich gereede lijk en graag beschikbaar stelt om te doen wat de hand te doen vindt, vooruitgang onr mogelijk zal blijken en Engeland terecht zal komen op heel wat lager plaats onder de handeldrijvende volken der wereld. Het Hooglied van den Arbeid dat moet niet alleen begrepen en verstaan worden, maar tevens in toepassing gebracht. In En geland, maar ook nog wel bij ons En dé ervaring in Engeland houdt wijze lessen in voor anderen. Hit Hoogliid vin den arbiid. Op het demonstratief congres van de S. D. A. P. en het N. V. V. zijn verscheidene eischen geformuleerd in moties, welke on der groote geestdrift zijn aanvaard en vun deze vormen de strikte handhaving en de verdere dSorveering van den 8-urigen ar beidsdag de eigenlijke basis. (De 8-urige arbeidsdag voert ons in de herinnering terug naar de eigenaardige geestesgesteldheid, die plots over de be stuurders van ons land was gekomen, toen de eerste internationale arbeidsconferentie in Washington was gehouden. Een vloedgolf van ethicisme voer over de wereld en in de theoretische verrukking over een harmonische samenwerking tus schen kapitaal en arbeid ging Nederland in den wedloop om aan arbeiderseischen te gemoet te komen, alle anderen vooruit. Die verrukking verkeerde echter al spoedig in het tegendeel door de bittere ervaring, wel ke gelijk gaf aan de waarschuwende stem men van de manhen uit de pr act ijk en thans nog zuchten wjj onder de gevolgen van een aanvaarding van den wettelijk geregelden 8-urigen arbeidsdag. 'De geschiedenis van de jaren na den vrede is een aaneenschakeling geworden van droevige ervaringen, droevig in meni gerlei opzicht. De industrie zag zich on- Öragelijke kluisters aangelegd, welke iede re kans om met vrucht de concurrentie met het buitenland te onderhouden, onmogelijk maakten. De arbeiders zelven, die zoo ge juicht hadden over hun sprekende over winning, werden mede het slachtoffer. Ve le ondernemingen toch moesten noodge dwongen al spoedig besluiten het bedrijf aanzienlijk in te krimpen. De algemeene economische toestand van het volk werd met den dag ernstiger, daar, door vermin derde productie, de prijzen omhoog gingen, de consumptie afnam en de werkloosheid angstig steeds meer slachtoffers maakte... Hoe lang heeft het geduurd aleer men aan het Departement van Arbeid erkennen moest dat alleen door een soepele toepas sing van de Arbeidswet en een eenigszins vrijgevig stelsel van overwerkvergunnin- gen voor de ondernemingen afzonderlijk, nog iets gered zou kunnen worden uit den ondergang, waarmee het geheele Neder- landsche bedrijfsleven bedreigd werd? Nog steeds kunnen de omstandigheden niet gunstig genoemd worden voor een rus tige en verdere ontplooiing van de indus trie, welke rekening heeft te houden met nad Kuu<ui hel Dosoupau over ue straat bereikt en hij liep voert alsof hij vluchtte. (Betty, die hem gretig natuur de tot hij bij een kromming uit iet oog verdween, zag hem geen enkele maal omkijken. Loom, als met loodeh voeten, liep zij nu de Bankastraat af. Plotseling voelde zaj zich als gebro ken, moedeloos, tot schrei ens toe be droefd, zoo moe, zoo moe... alsof zij uren achtereen geloopen had. Zij was nog slechts vatbaar voor één gevoel, één gedachte, zoo spoedig mogelijk haar huis lo bereiken. Gezanik, daar was de tram van de Atjehstraat. Zij drukte zich in een hoekje van den wagen. Met fierheid bedwong zij elke spierbeweging van haar gericht die vreemde menschen van de straat, die enkele groetkenmissen daartus- s 'hen, dat hooipje in de volle tram, zij behoefden niet hun nieuwsgierigheid te toonen in haar leed1, niet te bemer ken haar overweldigende behoefte om alleen te zijn, om eens goed door te denken, o ontleden haar indrukken, haar onrust na haar ontmoeting met Ruud’. Tusschen al dieivreemden wilde ze niet denken, nog nietgewoon doen vooral toch gewoon doen. Straks thuis, dan kon zij overwegen en schif ten al de gedachten en gevoelens dfe nu kokend1 woelden in haar brein. Eindelijk stapte zij uit bij de halte van de Piet Heinsbrug, en liep zij met vlugge bewegingen, tusschen de menschen in dit drukke stadsgedeelte langs de Koninklijke stallen en het Noordeinde, waar zij eindelijk haar huis bereikte. Nog even zag zij voor een der ramen van het kantoorhuis Jaap staan, die zich, zofldier groet, snel omdraaide en wegging van het raai», zoodra zijn oog viel op haar. Haar voet, gereed de blauwsteenen stoeptrappen op te vaan, hokte even; Jaap’s merkbaar mokkende houding verscherpte haarsmart. Zoover is het nu met Jaap. Hij wil me zelfs niet eens meer groeten”, dacht zij, met een nieuwen pijnlijken schok door haar moede hersens. „Als hij eens wist..., zijn leedvermaak, als hij nu hoorde hoe ik lijd. Maar neen, stil, nog even niet denken, tot straks, thuis waar ik veilig zal zijn.” Zij wipte snel de stoep op, ging, om haar aanwezigheid in huis niet te verraden, door de communie» tied eur tusschen kantoor en huis, naar bin nen, doorschreed zacht stappende de lange smalle gang, waar' het met de zen korten winterdag op dit uur reeds schemerde, ojxmde voorzichtig de deur van „de zaal”, de stilste kamer van het huis en gleed daar binnen, de zijden portier© achter zich latende vallen. oorgen onder klimiopraxen, in strakke grauwheid de graLruizen zich rijen in wijde u. (gestrektheid. En zoo droef voelde zij zich te moede, dat zij hem had willen loslaten, omi naar een van die graven te gaan, haar hoofd te vlijen tegen een van die grijze koude steenen, tot die kilheid van die krui zen zich verdoovend had gelegd om haar brandende smart. Hoe slecht had Rudolf haar begre pen. Offervaardig, had zij hem gebo den heel den schat harer groote kui- ^sohe liefde als een kille adem uit donkere diepe graven was zijn ant woord gevaren over haar vaste geloof in hem. Stond werkelijk de armoede alléén hun geluk in den weg Maar vroeg ze dan om wat anders, naast hem Wilde zij niet wachten, als al d*e voorgaande jaren, trouw en blij moedig, gelukkig, in zijn 'tegenwoor digheid Welk fatum1 dlan stoorde dit maal, telkens jveer, als met somber voorgevoelen van dreigend onheil, de lichte blijheid van zijn aanwezigheid in de stad Zij hieven luisterend het hoofd opt uit de verte naderden voetstappen, uit den lichten nevel doemden langzaam gestalten op, stemmen klonken over, dtridleilijker wordend. Dadelijk liet Rudolf haar arm varen. Weer zag zij tot hem op in pijnlijke verwarring. Wat konden hem de menschen scho- ADVERTENTIEPRUS: Uit Gouda omstreken (behoorande tot den bazorgkring) 1—5 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den benorgfcring: 15 regels ƒ1 55, elke regel meer ƒ0.80. Advertentiën in het Zaterdagmunmer 20 bfjslag op den prijs. Liefidadigheide-advertentiën do helft van den pril*- INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 regels ƒ2.05, elke ragel meer ƒ.0.50. Op de voorpagina 50 booger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bfl contract tot eeer gereduceer- den prijs. Groote lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte. 'Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomat van soliede Boekhan delaren, Advertcntiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing tan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde vtuz opname verzekerd te rijn. niet aan den nieuwen verkeersweg gelegen is, maar zelfs een eind daar vandaan, groot voordeel kan krijgen door dien weg, omdat deze den toegang tot zjjn eigendom indirect zooveel gemakkeljjker en beter maakt, dat daarin een groote winst voor hem kan schuilen. Men wilde daarom voor ieder ge val een rayon aangeven waarop de belas ting betrekking zou kunnen hebben, 'n sys teem dat natuurlijk volmaakt onuitvoer baar zou zjjn. De gemeente Brunssum, de eenige in Ne derland die een dergelijke baat-belasting heeft ingevoerd, blijft dus voorloopig een unicum en andere gemeenten die het plan mochten koesteren om iets dergelijks in te voeren zullen zich uit de Haagsche discus sie goed op de hoogte kunnen stellen van de groote bezwaren die er aan verbonden zjjn. Het jaarlijksche klachten-register, d. i. het verslag der afdeelingen van den ge meenteraad op de begrooting voor het vol gend jaar, is verschenen. De notitie-boekjes der klachtenbureaux d- z. de raadsleden zjjn in dit verslag geledigd. Buitengewoon belangrijke opmerkingen vinden wij in dat verslag niet. Algemeene besprekingen over het gemeentebeheer ontbreken, hetgeen er op duidt dat de raad allerminst een beeld geeft van de burgerij, bij wie wel terdege in breede kringen verschil van gevoelen bestaat omtrent de richting waarin het ge meentebeheer zich steeds blijft bewegen. Van een gansch ander soort beheer wil men nu eenmaal nog niet hooren. Eindelijk is men dan al zóóver dat men van belasting- verhooging of van nieuwe belastingen niets meer wil weten. Een eerste zachte drang om de belasting op de publieke vermake lijkheden te vermihderen, wordt thans al uitgeoefend. Grappig is de opmerking in dit verslag dat volgens sommige leden de bios coop reeds zijn tjjd heeft gehad. Misschien, is de wensch ook hier weer de vader der gedachte. De burgervader heeft ditmaal aan vrij scherpe critiek blootgestaan. Hem werde vooral verweten dat hij er niet tegen kan wanneer men zich verzet tegen zijn mee- ning en dat hij de orde in de Raadsvergade ringen niet voldoende weet te handhaven. Deze laatste klacht uit den mond der raads leden zelf is nogal humoristisch. Het is een feit dat het in de raadsvergaderingen verre ■van ordelijk is. .Wanneer de leden rustig op hun plaats bleven zitten, zou dat al veel verbeteren. Waarschijnlijk hebben de zeer vele Twee de Kamerleden die in onzen gemeenteraad zitting hebben de Binnenhof-allures naar <le raadszaal overgebracht, waardoor de orde er niet beter op geworden is. Het is een krachttoer om de orde te handhaven en wanneer er een burgemeester kwam die eens krasser optrad, zou het verwijt van tyrannie zeker niet lang bespaard blijven. Wie eens een vergadering van onzen raad bewoont, krijgt over het algemeen geen bi- van waar zich in Engeland de vakver- het geluk had bekwame het hoofd te hebben, die zich ernstige concurrentie in het buitenland. Maar de benauwde atmosfeer is toch eenigszins opgeklaard; van hooger hand wordt niet meer voor bedrijfstakken be slist of er overgewerkt mag worden ei» zullen niet meer beslissingen gegeven wor den, hoe plotselinge orders over het land verdeeld zouden kunnen worden. Wij heb ben tenminste geleerd en zijn er niet meet trotsch op, door de wettelijke regeling van den arbeidsduur den pas te hebben aange geven voor enkele landbouwstaten of lan den waar de industrie van weinig beteeke- nis is. Het stelsel der overwerkVergunningen heeft eenige vrijheid gegeven en daardoor de mogelijkheid geschapen, dat de leideré der ondernemingen opdrachten konden ver* werven, ook voor buitenlandsche rekening. De Nederlandsche metaalindustrie is weer een geduchte concurrent op de reldmarkt geworden en herhaaldelijk ben de bladen melding gemaakt van cessen voor de nationale scheepbouwnijver- heid en de reparatiewennen. Hoe ernstig op dit gebied de mededin ging van Nederland wordt gevoeld, is nog dezer dagen weer bewezen door een spre kend feit. Een officieele commissie uit de havenautoriteiten van het Britsche Blyth is een bezoek gaan brengen aan Amster dam en Rotterdam en heeft over haar be vindingen een rapport uitgebracht dat ift de Engelsche bladen sterk de aandacht heeft getrokken. Het verslag over de bevindingen van des ze commissie is een merkwaardig docu ment. Niet dat het zooveel onthullingen brengt over de toestanden in de genoemde havenplaatsen, maar het geeft een over zicht van de arbeidsverhoudingen in de be zochte steden en stelt daarnaast hetgeen in Engeland gebruikelijk is. Het verslag is dus wel de aandachtige lezing waard. Na tuurlijk in de eerste plaats voor de leiden de personen in de Britsche industrie, zoo wel werkgevers als werknemers, voor wié (tan ook de geheele studiereis werd onder nomen. Maar ook anderen kunnen er hun voordeel mee doen en door vergelijking zich wijzer maken, al heeft de ervaring, waarop wjj reeds de aandacht vestigderi, bjj zeer velen nu den klink-klank doen ver stommen, welke door het geenszins phil- harmonisch orkest in de eerste jaren na den vrede zoo luidruchtig werd ten gehoore ge bracht. Engeland, dat zoovele jaren als indus- trieele mogendheid in het allereerste gelid een plaats heeft ingenomen, heeft thans niet alleen zeer aan deze reputatie moeten inboeten, maar gaat daarbij nog gebukt onder een haast niet te torsen gewicht aan Zeker, er zijn redenen, welke tot op ze kere hoogte een verklaring kunnen geven van de hier genoemde moeilijkheden, ge volg vooral ook van de drastische maatre gelen tot vereffening van de oorlogsscha den in zoo benarde tijdsomstandigheden. Maar juist in en door de economische crisis, waaronder het zakenleven in het Vereenigde Koninkrijk te Ijjden heeft, zijn de ongelukkige gevolgen duidelijker dan ooit aan den dag getreden van de ontwik? keling der arbeidsverhoudingen daar te lande. Wij moeten ter verklaring geruimen tijd in de geschiedenis teruggaan en komen dan in de bloeiperiode der industrie van eeïf halve eeuw terug. Eerder dan waar ook ontwikkelde eeniging, welke leiders aan van de politiek wisten vrij te houden. Jacht op politiek gewin, eerst in de eigen gelede ren, daarna in het groote steekspel om ten slotte in onedelen en vooral kortzichtigen wedloop te ontaarden, daarvan had men zich aanvankelijk beslist onthouden, in het volkomen besef van de groote waarheid, dat alleen door bloei van de industrie, vooral in een land van export bjj uitne mendheid, de bedrijven, de handel en scheepvaart en eindelijk het geheele volk hét beste gebaat kunnen worden. Hierin bleek een zuiver werkelijkheidsbesef en daarnaast was het mógelijk de arbeidsver houdingen door onderhandelingen en be sprekingen te verbeteren, al ging dit niet zonder strijd. Maar deze grondwaarheid werd uit het oog verloren, of wel de nieu we leiders bleken niet genoeg gezag te heb ben om in de roes van het mogelijke onmo gelijke de juiste koers te handhaven. Daar bij kwam een mentaliteit, ook hier te lan de aan den dag getreden, toen door on juiste begrippen aan de andere zijde en te groote angstvalligheid om zich tegen den waan van den dag te verzetten, vrij baan werd gelaten aan eischen, die op den lan gen duur slechts konden en moesten leiden tot bittere ontgoocheling. Geldt dit feit voor allen, voor Engeland in het bijzonder heeft men nog rekening te houden met machtsverhoudingen, die zich ontplooid hebben tusschen werkgevers en werknemers en tusschen de Trade Unions onderling. De oppermachtige beslissingen in de verschillende groepen door de leiding te nemen kennen wij hier te lande, geluk kig, niet en hoezeer men uit organisato risch oogpunt misschien in Engeland het uiterste bereikt heeft, wij voor ons willen, „OCH, om maar het blijft onmisbaar, ’t eenige wat wij samen nooit krijgen zullen dat vui le, dat nietige, diat meest aardsche al ler süjkeri..., het geld. Geld, met de grootste 'hóófdletter die men schrijven kan.” Hij sloeg, als om zijn drift aan iets te koelen., met rijn racket ruw in de dorre takken langs het pad. Betty ant- woordde niet, zij liét het hoofd op de borst zinken zwijgend wandelden zij verder, zijn arm achteloos door den hare. Zij liepen nu op de kerkhof- laan de villaatjes vöorbij. Het kerk net strekte zich uit langs dén. weg. Betty zag door het traliehek, half ver- belastingen, terwijl het maatschappelijk euvel van de werkloosheid een ontstellen den omvang heeft gekregen. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt Franco per po«t per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int. 82; len op uit oogenblik, waar thans al- leen sprake was tusschen de eischen va de „wereld” en hunne liefde? Zij liepen nu aisi onverschillige men schen naast elkaar, terwijl andere pa ren langs hen gingen en, in die en- ke»e passen voelde Betty zich al ar mer worden, meisjesatahtige schaamte mengde zich .in haar smartgevoel, het berouwde haar nu, zooeven hem’ haar meest verborgen gevoelens te hebben verraden. Zooals het kruidije-roer-mij- niet de blaadjes angstig sluit, als nach- ‘elijke kille dauw het beroert, zoo plooide kiesdhe teru,»houJen Jheid zich weer om Betty’s gewonde ziel. Bij de Bankastraat stond zij stil en zeide koel »,Je moet stellig doo.r de Bosch- jes naar de Witte Brug Dan zullen wij hier afscheid nemien ik wil door" de Bankastraat naar de stad terug.” ..Ja, dat zal het beste zijn.” „Adieu dan”. Zij reikte hem de hand. Hij greep die vurig, knelde die in de zijne „Betty, Betty.... O, als je wist.” Even leefde de hoop weer in haar •op „ftfaar wat dan toch Ruud, wat toch i Hij stampte met den voet op den grond, slingerde haar hand weg: „Och niets, er is todh niet aan te doen. Adieu.” Met een paar groote, vlugge stappen 3088 198 41)

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1925 | | pagina 1