IX
t Blad.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
99o. f5998
Dinsdag 10 November^ 1925
85*Jaargang
iOUDA
s
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDE WATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Zoosls de ouden zongen
ileken
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT^ MOERCAPELLE,
den Ouitsohen Rijksdag.
eranderd.
FEUILLETON.
deurendruk.
daling
ren
(Wordt vervolgd).
Laat het kostelijks van al
U niet roekeloos ontslippen,
i Dafs de tijd, die snel gaat glippen
Zonder dat hij keer en zal.
ie Stations
i.
Irake
ft, dat
zoldaan
rhet ver-
overwin-
tedatum’levert
enschappelijk
U S” Sumata-
.25 een proef-
3130 16
1.
- iivkuivvi f v» v/ JUK, ITZAZYO JL LIJD VU. JL 1V1 WIVUIVIZJ VL119 Ijlljrt Fl. V rt r nm ji'jj
Woensdag a.s. zal het Britsche kabinet
definitief het programma vaststellen voor
de werkzaamheden van het parlement, dat
Maandag a.s. weer bijeenkomt. Den eersten
dag zal voornamelijk besteed worden aan
de behandeling van wetten, die automatisch
dienen te worden verlengd. Aan de regee-
ring zal worden verzocht den dag van Don
derdag 19 November geheel beschikbaar te
stellen voor het debat over de conferentie
van Locamo. Waarschijnlijk zal hét Kerst
reces 18 December aan vangen.
Oorspronkelijke roman
door
LOUISE B. B.
De President van den Rijksdag Loebe, die
Zaterdag te Berlijn teruggekeerd is van
zijn reis met Dr. Schacht naar de Ver. Sta
ten, heeft gisteren met den Rijkskanselier
Dr. Luther de bijeenroeping van het parle
ment besproken. Naar verluidt heeft de
heer Loebe zich geheel kunnen vereenigen
met de meening van de Regeering, om de bij
eenroeping van de volksvertegenwoordiging
uit te stellen tot 23 November, omdat voor
dien tijd zeker geen voldoende materieel
bijeen zal zijn om in ’t parlement over het
pact van Locamo te beraadslagen, zoodat
het bijeenkomen van de volksvertegenwoor
diging wel tot dien datum uitgesteld zal
moeten worden.
De socialisten schijnen een veel spoediger
bijeenkomen te wenschen, teneinde de kans
te hebben nog zekere aangelegenheden van
binnenlandsche politiek uit te vechten.
Loebe valt zijn partijvrienden hierin ech
ter niet by en gevoelt meer voor de ziens
wijze van Luther.
Hy zal gedurende de eerstvolgende dagen
met de verschillende fractieleiders bespre
kingen voeren, terwyl hy het seniorencon
vent tegen morgen by'eengeroepen heeft.
neeralachtigbeid,
n, hypochondrie,
i brochure van
•ankenstraat 79,
1158 18
ook het veel omvattende gebied van finan-
cieele, ethnologische, industrieele, geografi
sche en dergeiyke elementen. Om de bewa
pening te verminderen moet men niet
slechts den diensttijd.en de militaire uitga
ven verminderen ,maar ook een zekere ver
houding scheppen tusschen de oorlogs
machten der verschillende landen. Geen
land mag, te land of ter zee, kunnen be
schikken over een sterkere strijdmacht dan
de Volkenbond in het geweer zou kunnen
roepen tegen een mogelijken. schender van
den vrede.
O
sche vloot.
De terugkeer van het Koningspaar.
Het koninklijk echtpaar is gistermiddag
uit Britsch-Indië in de hoofdstad terugge
keerd, waar een hartelijke ontvangst den
souvereinen te beurt viel.
RUSLAND.
De „schaar”.
Een van de grootste moeilykheden, waar
mede de bolsjewiki hebben te kampen is de
wanverhouding tusschen de prijzen van
landbouwproducten en die van fabrikaten.
De Russen noemen dat verschil „de schaar.”
Langzamerhand zyn die twee helften naar
elkaar toegebracht en ontstond er een ze
kere verhouding tusschen de pryzen van
landbouw- en industrieele producten, die
men in Rusland als normaal begon te be
schouwen. Nu ontstaat er nieuw gevaar
voor vergrooting van den afstand tusschen
de twee helften van „de schaar”, hetgeen
de bolsjewiki veel zorg baart. Het gevaar
is het gevolg van den graanaankoop.
Een middel om de twee helften dichter
naar elkaar te brengen is: een geweldige
hoeveelheid goedkoope fabrikaten op de
markt werpen om aan de vraag der boeren
te voldoen, maar de regeering beschikt niet
over de noodige goederen, wjjl de produc
tie van de Russische industrie te laag en
te duur is. By zonder scherp ,zal de crisis
zyn op de katoenmarkt, terwyl bovendien
aan de vraag naar lederwaren, landbouw
machines en metaalwaren slechts voor een
zeer klein gedeelte voldaan kan worden,
aldus de ,Jzwestia”. Men kan niet op een
spoedige en radicale opheffing van den
„waren-honger” op het platteland rekenen,
schrijft de officieele „Izwestia”.
Om het gevaar te bezweren worden nu
verschillende maatregelen getroffen: de
productie van de Russische fabrieken wordt
opgevoerd en er worden in het buitenland
veel fabrikaten aangekocht. De bolsjewisti
sche bladen maken de noodige reclame van
het een en het andere, maar de „Izwestia”
geeft in een artikel toe, dat dit geen op
lossing van het vraagstuk kan brengen. Het
blad schryft als volgt: „Wy moeten erken
nen, dat de opvoering van de binnenland-
Da bijaenroeping van den Duitaohan Rijksdag.
De ontruiming van Keulen. De finantieele voorstellen van Painlevé.
Wat de ontruiming van Keulen betreft,
uit Keulen wordt gemeld dat de Engelschen
reeds maatregelen voor de ontruiming ne
men. Verschillende Engelsche officieren be
reiden hun verhuizing naar Wiesbaden reeds
voor en een groot gedeelte van de archieven
der Engelsche bezettingsautoriteiten is reeds
naar Engeland getransporteerd.
Volgens de diplomatieke medewerker van
de Daily Telegraph, zullen de geallieerde
regeeringen alle moeite doen om door be
middeling van den raad van gezanten te
Parijs de taak van Luther en Stresemann
te verlichten en het verdrag van Locarno
door den ryksdag te doen aannemen, daar
men het gewenscht acht nieuwe verkiezin
gen voor den Duitschen ryksdag te vermij
den. Het herstel van de post van rykscpm-
missaris by de Rynlandcommissie te Co
blenz is reeds officieel goedgekeurd. De
verlichtingen, die verder in het bezettings-
stelsel zullen worden aangebracht, zullen
waarschynlyk in den loop van deze week
worden bekend gemaakt, in overeenstem
ming met den door Stresemann te kennen
gegeven wensch. Tenslotte geeft de nota
van den raad van gezanten Duitschland ge
legenheid om het begin van de ontruiming
van Keulen tegen 1 December mogelyk te
maken. Om deze concessies werkeiykheid
te doen worden, zal het voor Duitschland niet
noodzakelyk zyn alles, waarmede het ten
opzichte van de ontwapening nog ten achter
is, voor dien ty'd te hebben afgedaan, doch
het zal voldoende zyn, indien Duitschland
voor 15 November op bevredigende wyze
zyn bedoeling zal hebben te kennen gege
ven ojrf de punten, in het verslag der com-
mtejfe van contröle en van het militaire
^pemité te Versailles opgesomd, ten uitvoer
te brengen. Aangezien de ontruiming van
Keulen in ieder geval geruimen ty'd en ver-
moedelyk wel ettelyke weken zal duren,
kan de uitvoering der Duitsche ontwapening
dan in overeenstemming met de ontruiming
worden uitgevoerd. Waarschynlyk zal ech
ter de uitvoering der laatste voorwaarde
voor de ontwapening niet veel ty'd in beslag
nemen en de commissie van contröle zal dan
van zelf verdwynen.
Over de Fransche ontwapeningsvoorstel
schryft de Petit Pirisien: Het Donderdag
door de hoogste civiele en militaire autori
teiten goedgekeurde document zal Paul
Boncour in de gelegenheid stellen te Ge
nève voor de Volkenbondscommissie bewys
af te leggen van het verlangen van Frank-
ryk om de a.s. ontwapeningsconferentie,
waartoe Frankryk het initiatief zal kunnen
nemen ,te bespoedigen. Gemeld document
somt de kwesties op, die naar de opvatting
van (Frankrijk moeten worden bestudeerd
en wyst op de samengesteldheid van het
probleem. Vastgesteld wordt, dat onder be
wapening niet alleen de eigenlyke. wapen-
voorraden moeten worden verstaan, maar
tu&sdftenkomst zou Reyman s zaak nog
meer bederven, bedacht ae. En ze
bleef besluiteloos staan. Zij kon nu
echter niet nalaten haar oog te druk
ken tegen de open kier der twee deu
ren, een halve vinger breed, om zoo
in he: salon te gluren. Duidelijk kon
zij de twee personen aan de midden
tafel zien zitten Jaap, welgedaan,
nsassief, met de linkerhand steunend
op het fluweelen kleed van de tafel,
met de rechter uit gestrekt, door een
lik op hot tafelblad kracht aan zijn
woorden bijaettend. Het gezicht som-
berstreng, .de koelgrijze oogen door-
Iforend gevestigd houdend op den lan
gen mag eren man tegenover hem, op
een punt gezeten van den fluweelen
sailopstoel, als bevreesd het roode be
kleedsel te bezoedelen door rijn stof
fige, armelijke kantoorplunje, de lich
te blauwe oogen onrustig dwalend,
ontwijkend den rechtensblik over hem,
het aschgrauwe gezicht met zijn net
van rimpels, in één zenuwtrekking.
Een beeld van jammer en van schuld.
,,Het is niet in orde, zeg ik je,
want de freule kan onmogelijk twee
honderd guT.den gebracht hebben voor
do Vereeniging tot toericht op kinder
verzorging, omdat juist deze Vereeni-
ging de rijkste is en haar jaarlijksche
contribution gewoonlijk over de twee
duizend gulden bedragen.”
Vaalbleek werd het grauwe, gezicht
tegenover Jaap. De oude man zakte
hand in beweging wordt gebracht om haar
in elk geval schuldig te doen verklaren.
Getuige Rieck kon zich eveneens niet aan
dien indruk onttrekken.
Deze verklaringen brachten heel wat op
schudding in de zaal.
BELGIS.
Gearresteerde aajnnrunisten.
De Belgische politietwee Britsche
communisten gearresteerd; een man en «en
vrouw. Deze laatste, die zonder paspoort in
September België zou zyn binnengekomen,
zou n^ar het heet een agente zyn van Mos
kou en de betrekkingen tusschen Moskou en
Engeland onderhouden. In haar bezit zou
den geschriften zyn gevonden voor de pro-
en de Brit-
(lOllMHE COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 rent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux rijn dagelijks geopend van 9—0 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie, Tel. 83.
kan ik m«e niet zoo
en, meneer Jaap,
’t kantoor,
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bewigkring):
1—5 regels ƒ1.80, elke regel meer 0.26. Ven buiten Gouda en den becorglkring:
1—5 regeh ƒ1 55, elke regel meer 0.30. Advertentifa ia hot Zaterdagnummer 28
tyalag op den prijs. LieAiadigheijde-advertwtiën do helft van don prija.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 regels ƒ2.05, elke regel meer ƒ.050. Op
de voorpagina 60 hooger.
Gewone advertonttën en ingezonden mededeelingen bfl contract tot zeer geredueeor-
den prijs. Groote lettere on randen worden beretamd naar plaatsruimte.
Advortentiin kunnen worden ingezonden door tusechenkomat van eoUede Boekhan
delaren, Advertentiebureau» en onze Agenten en moeten daaga vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekoman, taneindo van opname vanetand te rija.
sche productie samen met den invoer uit
het buitenland, hoe groot deze ook wordt,
met alleen niet in staat zyn aan de bestaan
de totale behoefte van de geheele bevolking
te vqldoen, maar zelfs niet in staat zyn de
behoeften van het platteland te dekken.
Er is nog iets, wat de bolsjewiki veel
zorg baart. De boeren krijgen nu veel geld,
betrekkelyk natuurlijk; daar zy dat geld
niet voor de aankoop van fabrikaten, die
er niet zyn, kunnen gebruiken, zullen zich
dus op het platteland groote bedragen aan
bankpapier ophoopen. De bolsjewistische
deskundigen schatten deze geldmassa op
pl.m. 200 millioen roebel, hetgeen niet te
laag getaxeerd is. Dit levert een groot ge
vaar op, daar de aanwezigheid van zulke
groote bedragen aan bankpapier „op ongun
stige wyze kan werken op den koers van
den tsjerwonjets”, zooals de „Izwestia” zich
uitdrukt. Het is dus noodzakelyk op de een
of andere wyze deze ongebruikte gelden
naar de kelders van de financieele instel
lingen te trekken. Op welke wyze dit echter
kan gebeuren, zegt het blad niet. Het is
echter duidelyk, dat het volkscommissariaat
van financiën naar middelen zal zoeken de
200 millioen roebel, die ten gevolge van ge
brek aan goederen renteloos in de zakken
van de boeren blijven liggen, naar de kas
sen van den staat te trekken.
ENGELAND.
Ontevredenheid onder de ryksambtenaren.
Onder de ryksambtenaren in Engeland
heerscht er groote ontevredenheid over de
methoden van betaling van het departement
van financiën. De ambtenaren zullen op 17
November in de Albert Hall te Londen een
groote protestvergadering houden en zü
hebben Baldwin verzocht een deputatie uit
hun midden te ontvangen. Zy protesteeren
tegen het feit, dat de overeenkomsten
door de z.g. National Whitley Council wor
den gesloten, geheim gehouden worden en
tegen de bezuinigingsmaatregelen. Groote
ontevredenheid heerscht ook over de moge-
lykheid van salarisverminderingen. Volgens
enkele conservatieve bladen is de ontevre
denheid zoo groot, dat de mogelykheid van
een staking niet is uitgesloten.
De opvolger van Froenze.
Naar een Wolf-telegram uit Moskou
meldt heeft de centrale commissie van de
Sowjet-Unie het lid van den revolutionairen
legerraad Clemens Worosjilóf, die comman
dant is van het militaire district Moskou,
benoemd tot voorzitter van den legerraad en
tot volkscommissaris voor leger en marine.
lersche filmroovere.
Verscheidene gewapende mannen dron
gen te Dublin een bioscoop binnen toen een
eerste voorstelling plaats had van een film
uit den grooten oorlog, „Yperen” geheeten.
Op deze film komt een veldslag voor, waar5
bij 200.000 Britsche soldaten zyn betrokken.
De indringers dwongen den operateur de
projectie te staken en namen de film mee.
Eén der mannen is gearresteerd.
ui eUaar als een had geledugde zak,
doch, zieb snel bezinnend, richtte hij
zich op, strekte zich rechtuit met iets
dat op fierheid gelijken moest, maar
Betty zag het het was jammerlijk
theatraal vertoon. Zij zag, van waar
zij stond, de afhangende plooien van
het tafelkleed mee sidderen met zijn
bevende beenen.
Meneer... Meneer Jaap... Dait
dat... laai ik me niet zeggen, meneer.
Ik..., ik dien de firma al veertig jaar
meneer.”
Des te erger voor je zooveel te
schandelijker is je geknoei snauwde
Jaap onmeedoogend.
De oude boekhouder zakte zonder
een woord te spreken weer in elkaar,
machteloos, verpletterd' zijn onderlip
hing slap neer, groot zweetdruppels
parelden op zijn voorhoofd.
„En ontken niet langer, ik weet al
les. Ik wantrouwde je al net zoolang
als ik terug ben van Londen. Iemand
die zich telkens zoo onzinnig in schul
den steekt en welke schulden is
niet langer te vertrouwen, hoe eervol
zijn verleden ook is geweest.” Jaap
lachje, kort, «malend „Een mooie
boel op het oude kantoor. Zoover
moet het komen, dat men bij Van de^.
Heymel en Bartel» den oudsten, meeat
vertrouwden beambte komt aanklagen
vragen beslag te mogen leggen op zijn
salaris.”
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUrraOBLAND.
Het proces-Bothmer.
iBlykcns een mededeeling in het „Berl.
Tag.” zyn in het proces tegen gravin v.
Bothmer geen nieuwe bezwarende feiten
aan het licht gekomen. In tegendeel werd
vastgesteld, dat het onderzoek van de Pots-
damsche politie zeer slap en onvolledig is
geweest; de ter zake verhoorde ambtenaren
moesten toegeven, dat verschillende getui
genissen niet behooriyk op schrift waren
gesteld.
Een incident aan het slot van de zitting
van Zaterdag baarde veel opzien.
Er werd over gesproken, dat mevr. v.
Bothmer eens een vierjarig kind.het leven
had gered. Get. Rieck bevestigde ait, terwyl
bekl .zeide, dat zy daarvoor de redddngs-
medaille heeft gekregen. De president en
het O. M. betwyfelden dit, waarop de ver
dediger verontwaardigd opvloog en de
rechtbank in uiterst scherpe bewoordingen
beschuldigde het heele geval gebrekkig te
hebben geïnstrueerd en zelfs vooringenomen
te zyn. Zonder de noodige getuigenissen by
te brengen werd de beklaagde maar voor
leugenaarster uitgemaakt. Waaraan hy toe
voegde, dat het heele optreden van de Pots-
damsche politie terdege moet worden onder
zocht. Ook dq gravin liet zich niet onbe
tuigd en verklaarde, dat alles van hooger
In de Fransche Begrootingscommissie is
men nog niet tot een besluit gekomen ten^pa in het leger
opzichte van Pamlevé’s financieele voor-’ v]00t.
stellen.
sommen die zij stort, varieereai van
eenige tientallen guldens tot een paar
duizend.”
„Precies, ja, ja. 't Is looals u z®®!»
meneer Jaap antwoordde de boek
houder met meer vastheid vaii stem
,,de sommen die zij inbrengt voor al
die vereenlgingen rijn zeer verschil
lend, geen wonder... dat... dat ik op
dit oogenblik mij niet precies weet te
herinneren... hoeve! de freule giste-
bradht.”
„Je boekte tweehonderd gulden.”
„Juist, dat kan zijn.”
Tweehonderd gulden op naam van
de Vereeniging tot toezicht op kin
derverzorging, was ’t zoo niet
„Ja, ja, nu u ’t zegt... De freule
bracht de contributie voor de Kinder
verzorging binnen. Nu herinner ik me
alles, de zaak is in ordte”, antwoord
de Reyman gretig.
„Neen, integendeel, de zaak is niet
in orde”, schreeuwde Jaap, driftig uit
barstend.
En Betty, voortgedreven, niet door
banale nieuwsgierigheid, maar door
haar ingeschapen zucht tot helpen,
vloog voor de tusediendeur. gereed
den gefolterden man bij te staan te
gen den driftkop die hem verplette
ren wilde. Reeds had zij de hand aan
de kruk om de deuren vapeeoi te
schuiven, toen haar nog bijtijds inviel,
in welke verhouding rij ifl de lahts'e
dagen tegenover Jaap stond.... haar
neyman. I Ware beter geweest ais u
tijdig... uwe... uwe vergissing zelve
had ingerien en erkend'. U noodzaakt
me de koe bij de horens te vatten...
Heyman, herinner je je, jij hebt ireu-
le van Heerlen gisteren aan het loket
geholpep, hoe groot was het door haar
gestorte deposito
Rechterlijk streng, meedoogenloos,
kort afgebeten, klonk dat tutoyeeren,
het opeens weglaen van het vorme
lijke geneer” van den jongen man
tegenover den zooveel ouderen be
ambte. Met kloppend hart spandie Bet
ty zich in het zachte haperende ant
woord te vernemen. Deposito Freu
le van Heerlen Gisteren ontvangen?”
Hoe heesch sprak die stem, pijnlijk
on* aan te hoeren. Betty kon niet ver
geten, dat de man over de veertig ja-
van zijn leven aan het kantoor
had gegeven. Jaap kon1 toch in. elk
geval barmhartig rijn.
„Dat... dat,..,
goed meer herinneren,
het is zoo druk op ’t kantoor, en de
oude freule komt zoo dikwijls.”
„Juist, telkens komt de freule klei
ne sommetjes brengen, contribution,
giften, die bij haar binnen komen voor
de verschillende philalnthropische ver-
eenigingen, waaraan de oude dame
haar geheele levefi gewijd1 heeft. Zoo
lang ik me herinneren kan komt de
freule op ons kantoor, op zeer onge
regelde tijden, maar altijd trouw. De
43) -
En Betty begreep ook, op een
vermoeden alléén, zou Jaap niet
iemand! zoo beslist onder vier oogen
onder handen gaan nemen. Betty met
haar medelijdende natuur, giste, be
greep dat het Jaap eindelijk getukt
was Reyman op een fout, op schuld,
op een misdaad misschien, te betrap
pen. In haar/hart beefde zij nu voor
de zwakste partij, daar zij beken
de het zich zelf zuchtend' Jaap’s
persoonlijke gemoedstoestand er niet
naar geweest was de laatste dagen,
om hem geduldig en lankmoedig te
stemmen. En loodzwaar drukte op haar
de korte onheilsvolle stijte in die an
dere kamer. Zij bleef bij haar stoel
als vastgenageld staan.
Weer was het Jaap die begon te
spreken „Zooals u dan wilt, meneer
In een onderhoud dat de heer Loebe Za
terdag op het station te Hamburg had met
een redacteur van het Hamburger Frem-
denblatt heeft hy de verwachting uitgespro
ken, dat de aanneming van het pact van Lo
carno ook zonder ontbinding van den rijks
dag verzekerd kan worden.
Wat het vraagstuk der al-dan-niet-ont-
binding van den ryksdag betreft, daarvoor
zullen, zoo meende hy, de moties, die in de
in den eerstvol genden ty'd te houden party-
dagen, vooral van de Duitsche volksparty
en van het centrum zullen worden aange-.
nomen, van veel invloed zyn. Daar deaé
party dagen niet voor 18 Nov. ge
zullen zyn, zal van een vroegere bij
ping van den ryksdag nauweiyks
kunnen zh'n. Loebe verklaarde verd
men in Amerika zeer verheugd én/
was over het tot stand komen
drag van Locamo, dat men als
ning van het gezonde economische verstand
beschouwt. De berichten over de binnenland
sche politieke twisten in Duitschland over
het pact hebben wel eenige bezorgdheid ver
oorzaakt. Op de vraag, hoe men in politieke
en economische kringen in Amerika rea
geert op de anti-Amerikaansche strekking,
welke velen in het verdrag van Locamo
willen zien, antwoordde Loebe, dat men in
Amerika over het algemeen zich den meer
dere van Europa gevoelt en daarom niet
bevreesd is voor een nauwere politieke en
economische aaneensluiting van Europa,
doch daarin integendeel in vele opzichten
een voordeel voor den handel met Europa
in technischén zin ziet. Dit zal b.v. in hooge
mate het geval zb’n, indien er een Europee-
sche goudunie tot stand zal komen.
3127
279