IX lil REI JT nïeuws- en advertentieblad voor gouda en omstreken bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapellë, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Sanitas riNOSE ■O. 18019 88* Jaargang VHJtfaQ 4 December 1998 ft X Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen ■staling FEUILLETON. ten lier uit Zooals de ouden zongen GOUDA f ii IMES :s M omai c/4. i o (kleurendruk. de ministers worden ingetrokken en waar- i ivordt verkocht in ruim 300 gr. in- Oorspronkelijke roman door LOUISE B. B. de Stations ië. igenboekje ad f 1.26 'elend: M. HUFKENS. Rotterdam ON 4538 geet bij Uw ■KILKN"g e week niet étalages van "filialen bezichtigen. ;n. by aan de besluiten van den ministerraad kracht van wet wordt gegeven. De koning zal Zaterdag alle generaals, die deel hebben uitgemaakt van het directorium, ten paleize ontvangen en hun onderscheidingen uitrei ken die op hot salon de strepen L.vee- j drui pen. En toen Bietje, gedwee door den "■v i' gehoorzaam volgde naar ile vermannde hij: ,,Je kunt i waar dat volk toe in staat moest liever bij freule Betty in Spanje. Dr. Luther, de Duitsche rykskanselier, en Dr. Stresemaun, de Duitsche minister van Buitenlandsche iZakey, zyn naar Beriyn te ruggekeerd, en te Londen uitgeüeide gedaan door den iDuitschen. gezant en het personeel van het gezantschap. £krzynski, de Pooi- sche premier, vertrok met denzelfden trein naar Warschau. Vertegenwoordigers van het Foreign Office waren op het station aanwezig. Luther vertelaarde vóór zijn ver trek tegenover de journalisten, dat hy ver rukt was over zyn verblijf te» Londen en diep getroffen door de gastvrijheid, die de Duitsche delegatie van officiedle en parti culiere zijde had ondervonden. Wat het bezoek van Btresemann aah Pa rijs betreft, volgens de Matin zal deoe reis plaats hebben, nadat in Duitschland een nieuw kabinet is gevormd. Van bizondere beteekenis wordt het geacht, dat man het er bij de besprekingen in Londen over eens gewonden is, dat Duitschland in verband met de kabinetscrisis de aanvraag, om in den Volkenbond te worden opgenomen, niet op 7 December zal doen, doch tot Maart zal wachten, waarop dan een buitengewone ver gadering van den Volkenbond zal worden bijeengeroepen. Van nog meer beteekenis zal echter het as. onderhoud tusschen Briand en Strese- mann -a|jn. Briand moet voornemens zjjn de Europeesche solidariteit, die door het ver drag van Locarno tot stanj is gekomen, door practische resultaten te doen volgen. Hij gaat daarbij van de overtuiging uit, dat T“ke Europeesche naties hulp van Amerika noodig hebben, Engeland wegens de invoe ring van den gouden standaard, die by elke betaling van internationale oorlogsschulden aan groote schokken is blootgesteld, Frank rijk voor de stabilisatie van zijn geldwezen, en Duitschland voor de credieten, welke de Duitsche industrie van Amerika verwacht Het is een feit, dat de overeenkomsten van Locamo op de Ver. Staten een uitste kenden indruk hebben gemaakt. Men heeft in Amerika verklaard, dat deze indruk nog versterkt zal worden, zoodra Frankrijk en Duitschland door economische overeenkom sten hun wil tot oprechte samenwerking en tot zoo spoedig mogelijke betaling van hun schulden zullen toonen. Indien de Duitseh- Fransche onderhandelingen slechts de ver mindering van het aantal bezettingstroepen tot gevolg zouden hebben, zouden zij in den grond der zaak niet veel beteekenis hebben. Berusten de onderhandelingen echter op hét beginsel van wederkeerigheid en is Duitschland te vinden voor het sluiten van een voor beide partijen gunstig hamdelsver- drag, waarbij de Obligaties van de Duitsche rijksspoorwegen -gemobiliseerd zullen wor- den, dan zullen de onderhandelingen voor uitgevaardigd, waarbij de aanklachten tegen beide partijen een goed zaakje rijn. Op deze Ua ovaraankamstan van Looarno. Het aftreden van het Rüksaabinet. 4- Het einde van het directorium in Het vraasstu* der ontwapening. He lereche grenskwestie. wy»o zou Frankrgk zich de voor zyn econo misch leven noodige contante middelen kun nen verschaffen. De besprekingen over de vorming van een nieuw kabinet zuilen waarschyniyk Maandag aanvangen. Verwacht wordt, dat president Hindenburg na het ontslag van net kabinet dr. Luther met de vorming van een nieuwe regeering zal belasten en zien met, zooals volgens het parlementaire prin cipe mogelyk zou zyn, eerst tot de opposi- tie-partyen zal wenden. In parlementaire kringen wondt met groo te stelligheid Verzekerd, dat de ryksweer- minister dr. Gossler ambtsmoede is en niet bereid zich andermaal ter beschikking te atollen. Hy zou zijn voornemen reeds vandaag ter kennis van den rykspresident hebben gebracht. Spanje heeft opeens een nieuwe regee ring gekregen. Dit nieuwe kabinet dat op initiatief van Primo de Rivera is opgetre den zal dezelfde macht behouden als het di rectorium, de censuur blijft gehandhaafd. De liberale bladen in Spanje betoogen, dat de verandering in het bewind een ge volg is van de erkenning door de militaire leiders van het feit, dat de natie thans op een hooget politiek peil is gekomen, dan waarop zy stond toen Primo de Rivera aan het bewind kwam. De bladen voegen hieraan toe, dat de nieuwe regeering thans dient te toonen, dat zij vertrouwen in het volk stelt, door binnen korter of langer tyd de volledige politieke vrijheid te herstellen. Primo de Rivera ontving van den koning den volgenden brief: „By het schrijven van dezen brief ben ik mjj ten volle bewust van de politieke crisis, die Spanje op het oogenblik doormaakt. Daar ik ervan overtuigd ben dat verdere pogingen dienen te worden aangewend om Spanje te redden op de wijze, waarop het dictatorium zoovele vorderingen heeft ge maakt, draag ik het betwind aan u op en verzoek u als minister-president een nieu we regeering te vormen en een vice-presi dent te benoemen. Ik hoop dat spoedig een wetgeving tot stand zal komen, die den te rugkeer tot normale toestanden mogelyk zal maken, zoodat allen zonder uitzondering onder normale omstandigheden zullen kun nen leven. Thans, evenals op 13 September 1923, smeek ik God op het altaar des vaderlands, dat mjjn besluit met welslagen" moge wor den bekroond pn dat de nieuwe regeering ■geluk moge hebban bij de leiding van het lot van Spanje.” In de laatste zitting van het directorium hebben de generaals hartelyk afscheid van eikaar genomen. Vandaag wordt een decreet DUITSCHLAND. De regeling met de Hohenzollerns. De Duitsche Rijksdag verwees het demo cratische voorstel inzake de financieele re geling met de voormalige regeerende vor stenhuizen .alsmede het communistische voorstel tot onteigening zonder schadever goeding aan de vorstenhuizen, naar de ju ridische commissie. dres voor N KOUSEN, eukbanden enz. Artikelen i en heeren Adel der ziel is dikwijls een bloem die ontluikt en opbloeit op het graf eener verwoeste hoop. Gisternamiddag is een overeenkomst aan gaande de lersche quaestie totstandgeko men tusschen de vertegenwoordigers van de Britsche regeering en dié van den Vrij staat en van Ulster, wélke, naar verwacht wordt, hedenavond officieel «al worden on- derteekend. Daarna zal Coagrave naar Dublin terugkeeren. Ofschoon de inhoud van de overeenkomst nog geheim wordt gehouden, staat het on- getwijfel^ vast, dat de grenzen onveranderd zullén blyven en dat de Vrijstaat tevreden zal worden gesteld door een gunstige finan cieele regeling, waarvan de lasten door den Engelschen belastingbetaler zullen worden gedragen. Aan den anderen kant zou de Vrijstaat eenige concessies doen ten aan zien van de schulden, die van vóór den wa penstilstand dateeren. BUITENLANDSCH NIEUWS. RUSLAND. Ontwapening en Volkenbond. De „Times” schrijft, dat er de laatste da gen zeer veel 1» gespuien over de ontwa pening en sovjet-Rusland. iWat de ontwapening betreft, is een ge meenschappelijke politiek «om financieele overwegingen, andere op andere gronden, op bespoediging aan te dringen. Het is éch ter duidelijk, dat 'n ontwikkeling in deze rich ting slechts langzaam kan gaan. Rusland te een der voornaamste factoren by dit vraag stuk, want zoolang Rusland goed bewapend is, kunnen andere naties niet verantwoorden dat zij zich ontwapenen. Er zijn echter ook andere en dringender redenen voor het voeren van besprekingen over sovjet-Rusland. Tschitscherin’s bezoek aan de Europeesche hoofdsteden heeft een beteekenis, die steeds duidelijker wordt. Het had den schyn, alsof Duitschland op grond van het verdrag van Rapallo vroeger «met sovjet-Rusland overeenkomsten had aange gaan voor een gemeenschappelijke politiek ten opzichte van den volkenbond en Polen, en voor t vertrek van den Duitschen minis ter van buitenlandsche zaken naar Locamo heeft Tschitscherin hieraan herinnerd. Al les wat Tschitscherin echter van Duitsch- larid verkregen heeft, ia een handelsver- drag, waarbij Duitsche credieten tot een be drag van 100 millioen goudmark werden toegestaan voor het koopen van Duitsche 'goederep en, wat het belangrijkste is, de vernieuwing van het herverzekeringaver- drag, aangezien Duitschland zich verplicht heeft geen tegen Rusland gerichte overeen komsten te sluiten of toe te treden tot een aan Rusland vijandige coalitie. Deze overeenkomst heeft op de vertegen woordigers van Frankrijk en Engelan^ geen bijzonderen indruk gegeven, dat de over eenkomsten van Locamo niet tegen Rus land zijn gericht. Integendeel heeft men de hoop 'geuit, dat sovjet-Rusland Duitschland by zyn toetreden tot den volkenbon^ zou volgen. Tschitscherin’s verblijf in Frankrijk heeft groote beteekenis. Vastgesteld is, dat zijn houding ten opzichte van den Volkenbond niet zoo afwijzend is, als men het na zijn uitlatingen in het openbaar had verwacht. Echter is verklaard, dat Rusland nog aan bepaalde voorwaarden moet voldoen alvo rens een toenadering mogelijk is. De toestanden in de Russische nijverheid. Totdat de nieuwe economische politiek werd aanvaard, bestond het begrip arbeids- |geschillen feitelyk niet in Sowjet-Rusland; immers in theorie waren geschillen ónmo gelijk onder een communistisch systeem- Gedwongen arbeid was in de plaats getre den van de vrije indiensttreding van arbei ders op den grondslag van wederkeerige overeenkomsten tusschen party en. Aange- zien de löonen door den Staat werden vast gesteld, kon er geen sprake zyn van de Jvrjje overeenkomsten op dit stuk; de Staat, die levensbehoeften voor de arbeiders ver sterkte, was aansprakelijk Voor hun loonen. Toen de vakvereenigingen deelnamen aan het beheer der dndêrnemingen als staatsli chamen ,werd ieder overtreding van de wétten, door de Regeering vastgesteld, een voudig beschouwd als een disciplinair ver grijp en dienovereenkomstig bestraft. In 1919 reeds hadden de vakvereenigingen rechtbanken ingesteld om dergelijke over tredingen te behandelen én in 1920 werd een speciaal Strafwetboek samengesteld voor disciplinaire vergrijpen. Daaronder vielen niet alleen weigering om te arbeiden (desertie), maar ook onwettige afwezig heid, onvoldoende werk, enz. Na de invoering van de nieuwe economi sche politiek en het herstel van de vrije In diensttreding van de arbeiders op den grond slag van arbeidsovereenkomsten, moest de .houding, welke de Staat had aan te nemen tegenover overtredingen van zulke overeen komsten, worden vastgesteld. Het zou te ver voeren hier de verschillen de phasen van dit conflict in bijzonderhe den na te gaan. Genoeg zij het te consta- teeren, dat de verschillende commissies Voorioopig gehandhaafd bleven totdat de arbeidsrechtbanken waren ingesteld krach tens het Wetboek van den Arbeid van '1922. Op 22 Maart 1923 besloot het Al-Ruasische Centrale Uitvoerende Comité alle commis- De dood van Helferich. Men herinnert zich, dat de rechtsradicale financieele specialiteit Cari Helfferich des tijds by een spoorwegongeluk in Zwitser land, bij Bellinzona, met zijn moeder den Bood heeft gevonden. Thans is in Zwitserland het proces ge- voerjj over de aansprakelijkheid voor het gebeurde, welk proces dezer dagen geschorst Het Berlynsche völkische blad „Deutsches Tageblatt” heeft beweerd, dat dit afbreken van het proces het gevolg hiervan is ge weest, dat het ongeluk het uitvloeisel was 'van een aanslag van vrijmetselaars op Helfferich: dat Zwitserland was uitgekozen, omdat in de regeering aldaar vele vrijmet selaars zitten, en dat het proces een wen- ïding had genomen, Welke gevaarlijk begon 'te worden voor de auctores inteHectuales ■van het compiot- Over deze verdachtmaking is in de Zwit- sersche pers een groote storm opgestoken, waarbij gesproken wordt van de noodzaak tegen deze völkische beweringen langs di- plomatieken weg te pnotesteeren. Het !„Berl. Tag.”, dat van een en- ander melding maakt onder het opschrift: „Völkische Ge- nieinheit”, geeft Zwitserland de verzeke- jrfiig, dat alle fatsoenlijke lieden in Duitsch land de gemeenheden van het völkische Had .tegen organen van de Zwitsersche regee ring even scherp afkeuren als dit in Zwit- jserland zelf geschiedt. moeten daags vóór de plaatsing te verzekerd te «tin. sies af te schaffen en haar werkzaamheden pver te brengen naar de volksrechtbanken. Intusschen moest die afschaffing geleide lijk, stap voor stap geschieden. Zoo iê dan op het oogenblik de toestand nog 'tamelijk verward Uit deze beschouwingen over den toe stand in de Russische nijverheid zal wd duidelijk zijn gebleken, dat hoezeer sinds {ie invoering van de z.g. nieuwe economi sche politiek de overheid het bedrijfsleven ben weinig meer ruimte van beweging laat dan in den aanvang van het Sow jet-regime, toch de zucht om alles te reglementeeren allerminst verdwenen is. Ondanks, of liever: mede als 'gevolg van al dat gereglementeer, pijn de resultaten van de Russische staats ondernemingen bedroevend en functioneeren deze ondernemingen bijna alle buitensporig oneconomisch. Zoo is de ervaring in Rus land opgedaan, een waarschuwende les voor wie meenen, dat het bedrijfsleven bij Ver gedreven overheidsbemoeiing nog kan flo- reeren. GOUMHE (OlIRA NT. ADVEBTENTIEPRUS: Uit Gouda en omaaekan (behoorende tot den bezorgfcring); 1—6 regels /1.80, elke regel meer f 0.26. Van buiten Gouda en den bezorgkring 1—6 regels 166. elke regel meer /R80. Advertentién in het Zaterdagmunmer 26 böebg op den pzifje. Liefdêwiigheida-advertentiön de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 regels ƒ2.06, elbe wei meer ƒ.0.60. Op de voorpagina 60 hooger. Gewone advertenttën en ingeaenden mededelingen bQ contract tot seer geeedaeeer- den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaataruiime. Advertenttën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van soUede Boekhan delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten - tan hot Bureau zfjn ingekomen, teneinde van op 'De commissie van den Volkenbon^ is gisteren onder het voorzitterschap van Paul Boncour te Genève bijeengekomen ter be- studeering van het vraagstuk der ontwape ning. 4RDIG TONICUM aarde bron van voor ieder, die verrichten heeft, reiken aard. 'SE verhoogt z de i gezonden mensch onvermoeiden en loren zenuwkracht kost per flacon 12 fl. 21.—. j Apothekers en 3229 30 i)R NAMAAK! d Co., Den Haag. 8229 80 J 64) - ■»Niet doen, juffrouw, ga daar van ish”, bromde- Hendrik, die op het veradierpt gejoel buiten, kwam binaienivliegeii en bruine, natte modder in breede gen langs het spiegelglas zag scbriWïemi de viiujbuie »<h.*¥eten isu i„>(lw achterkamer blijven. Straks gaan de ramen hier nog in. Hoor ze joe len, En ik durf de Winden niet slui- ten, om ze buiten niet aan den gang Ie maken, bet zou de doodsklok lui den zijn voor de ftram.” Hendrik zette zidi op de eikenhou ten bank, de armen gekruist, de boe nen over edkaar, een houding van noodzakelijke, wachtende berusting „Die ezelskoppen, waarom houden ze acn niet rustig, net als ik. öta lk midden in den drom, kom ik om mijn centen.” „Jij, wat bedoel je, Hendrik?” p ie tje stond voor henu, nieuwsgierig aeoi ondervragend. „Wel, ja, ik, juffrouw Fietje. Al is t geen kapitaal, wat k heb uitstaan otj de firma, het zijn toch goed gebeld vierhonderd guldens spaarduilen. roCu wei een zweetdruppeltje angst waar zou ik denken. Wa-iief hn at ik a* er nou te beven Hee,t irijn, de keuken, ’t op ’r zenuwen, omdat zo nog geen drie maanden ge.eden, op mijn aanraden, haar centen uit de spaarbank haaide eu ze bracht bij on zen meneer zaliger, omdat ze dien dan toch kende van aangezicht tot aange- zicht en daardoor meer vertrouwen nt hem had, dan in zoo n vreemde snoes haan achter een loket, telkens een ander, die je zuur bespaarde kwar tjes wegmaait en in een laai smijt, alg o' hij te doen had met peperneuten Ik zeg, maken wij kabaal.” Kijk, hier gloorde toch weer eens een lichtstraaltje. Fietje, getroffen door het vertrouwen van de oenvoudige huisgenooten, spoedde zich naar Bet ty, om deze door dit voorvalletje wat op te vroolijken. Betty zat er wel d-iep onder, meende Fietje. En weirkelijk, Fietje vond Betty nog altijd gedoken in dien grooten stoel, koumelijk hokkend bij de wanne ka- ve meiden Kregen t op er neupen, toen zij den jongen zagen binnenkom men hij zag groen als spinazie van ver moeialle i<i. 'Irijn duwde hem op een stoel, gaf hem' een kom- warme kofHe. „Daar, Hiel” zeide zij, „drink maar eerst.” Enrielijk kon hij zijn loodschap doen. Meneer Jaap stuurde hem Of de freule zorgen kon voor boterhammen, zooveel er maar gauw le me een waren, en kennen met melk of koffie voor het personeel, niemand kon weg. En ik zal alles door het raa .i in den tuin overreiken, freule, want voor, zijn ze in staat me alles uit de handen te gappen als ik «r mee aankom door d» gangdeur. Maar met dat al, juffrouw Fietje, dunt de toe loop, en daar is er toch tot nu toe geen één weggestuurdi, geen één...” Toen een oogenblik later Hendrik wegging met de opgestapelde boter hammen, de kan melk, nam hij met zien de verademing, de afleiding iets te hebben moeten doen, dat werkelijk af moest. Het doodendl eentonige wach ten begon weer- Een hal’ uur later bracht Jansma de 'edige schotels terug, kwam op ver zoek van den chef de melkkan nog eens vullen. Betty kon het niet nala ten, Fietje’s gewoonte over te nemen; rij liet den jongen klerk bij a’ch ko men en ondervroeg hem) gretig: ..Heeft meneer meegegeten (Wordt vervolgd). caei, in ongewone rust. Betiy xon niet werken, in niets belangstellen dan in wat persoonlijk gebeurde met Jaap. En dat hij zoo geheel onbereikbaar bleei, afgesloten van zijn eigen tehuis door een gebarricadeerde deur, ais leefden zij in een tijd' van beleg, maakte haar half ziek van onrust. Ze zag hem s’aa», den jongen ohe*, met zijn koele grijze oogen, vastgesloten iippen, aheén staande voor het zwaar ste werk, nu zijn bekwame boekhou der en zijn onder vindingrijke vader nem niet'meer konden bijstaan, te midden van den, strijd', den menschen zijn stug, trotsch gezichtsmasker too- nend', maar terwijl in hem brandde de felle smart omi den smaad, d.e schande, zijn oud hu s, zijn vaders eerlijken naami, zijn heilige erfenis aangedaan, lin toch ^benijdde zaj nem nog Hij kon handelen tenminste, leef de in den. roes van inspannenden ar beid, hij kon de rust tot martelend denken net vinden. Want o, die dul- .delooze uren van angst en afwachten der vrouwen dleel. Zij moest wer kelijk neerzitten. Nu voelde zij zich terecht de vreemde in dit gezin- Fie tje leefde mee met het belang van de firma, met de crisis waarin hei hu» Van den Heymel Bayteis zweefde tus schen leven en dood... Maar wat kon haar, Betty, het wei of wee van het kantoor sritelen. zoo Jaap zich maar niet overstuur werkte, of inéén zakte van smart ol senaamte. Üm Jaap s glo rie wilde zij dat Van den Heymel Bar tels zegevierend uit den strijd kwam. Het was een kwestie van leven en dood vóór Jaap, dat begreep zij. Hij had dezen dagen slednts één gedach te het kantoor, al het an tere be stond niet meer voor hem'. Zijn on verschilligheid was haar een bewijs e meer, dat nij zijn 1 e!de, zijn te leurstelling, geheel overwonnen had. Grootere, strengere belangen en emo ties hadden de tcedere, liefelijker ge voelens uit zijn borat verdrongen ea vernietigd Zelfs de troosi voor zijn lichame^k welzijn te mogen zorgen werd haar niet gegund- Tegen twaalf uur, boodschapte Hendrik, stond de menigte op de stoep hei dichtst opeen «-«pakt- To( in '’e achterkamer hoorde men het geschuivel van de onte.barc voe’stappen. die échuurden langs de mannieren s’eenen der kantoorgang 'det dejeuner uur verging en Jaap ver scheen met. kon niet komen, om4at de menigte voor de loketten, die hon derden naar hun dépositos, hem en zijn personeel gevangen hielden in eiven kantoor. Om h?lf twee, einde'ijk. kwam Hen drik met de eerste boodschap van hef kantoor. De beleger ng werd nvnder streng, de toevloed dunde Jansma. de jongste klerk.” vertelde hij: ,,is achter door een raam in den tuin ge- jklommen en kwam zoo in de keuken. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal /2J6, per week 17 eest, met Zondetsblad ur kwartaal 2.90, per week 22 cent, ovetal waar de beaorgiac per looper geecHedt Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80. Abemetoenten worden da<eljjks aangenomen aan om Bureau: MARKT II, GOUDA b|f onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Oase bureaux aQn dageWkn geopend van 9—6 aur. Admiaistrstie Tel. lat. 82; Redactie, Tel. 88.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1925 | | pagina 1