LllNKAMPs m mum a ar# m m m m_w_ een dubbel Winkelhuis Twnü Abonnimentsveirstilliig „Levensstroomingen" De overbevolking van Java. GOUDA iï-ï^ Tl Keukenmeisje Ui. Siua ih ii IManuki Vilkiuimiltii door Mr. J. QERRITZKN, ouJ-.id w iwoedie Kamer. Kon der inoeilij.vtóte probtemen, waar voor ae «egei-rii^ 111 in aio slaat, is wei ae uLiik.ii oeae.uve.iiK Konten t.jd ve verwacaten overbevcw.ang van Java ue iiineuuttcae be volhing van dal eiland woral lanns» op -ji wuitioeii ge- seaat en qoeïitt. jaarujKs met circa l/t nnllioen 100. biij.t ae bevolking naar \o"iioudiug toenemen, aam zul er bin nen oiïue.e tientallen van jaren o|) liet eiland zeila voor een aanMonlijk aan tal inheems enen geen werK en daar door geen voedsel zijn. De indisdhe Regeering is diep door drongen van den ernst van dit vraag stuk en is roede in verschillende op zichten handelend opgetreden. De maatregelen, waardoor zij die overbe volking tracht te keeren, zijn tweeër lei lo. bevorder «g ecner fabrieks nijverheid op Java en 2o. bevordering der emigratie van Javanen naar de schaarscli bevojkte buitengewesten. Het denkbeeld van bevordering der ïabrieksnujveriieddi vam Kegeeringswege is in den wereldoorlog ontstaan. Wel word* in het Nederlandsoho Parlement reeus af en toe de wenachelijkheid betoogd om een ludiswhe grootindus trie te scheppen, om de Indische be volking uit den lamdbouwstaat tot den industrieelen staat op te heffen, maar liet bleef bij beschouwingen. De wereldoorlog bracht in indié, e\ enals ift vele andere landen, duide lijk aan het liolr, hoe men in tal van opzichten voor de bevrediging vam zijn maatschappelijke behoeften op het bui tenland was aangewezen, lndë, bijna geheel zonder eigen fabrieksnijver heid was dit nog nteer dan andere landen. En het was de wensoh naar een eigen industmiie, die in Sieiptem- ber 1915 leidde tot de instelling van een Commissie tot bevordering van de fa br i eksn i jv erheid Verschil lende industries, in ledie moesten, na een kommervol besufan, of opgeheven of verplaatst worden: d rubberfabriek le Bandoeng, de in ln- dië werkende oli©fabrieken, welker lijdensgeschiedenis nog maar al te goed in he;, geheugen ligt. de kaar sen fabric'- te Bal ik Papan, die naar China herplaatst werd. Het geeft op den duur niets, een industrie kunst matig in het leven te roepen. De Rhein-Elb© Union, door voordeelig con tract met de Regeering. er toe verlokt een fabriek voor bruggenbouw en spoorwagensfabricage in Cheribon te vestigen, heeft de fabriek doen slui ten en het personeel is naar Duitsch- land teruggekeerd. Hoe het me de papierfabriek te Padalarang zal gaan, wanneer dezie haar product slechts le veren kan togen marktprijs, is een vraag, die de toekomst zal moeten be antwoorden. Van een Inlamdsche grootindustrie is binnen afzienbare» tijd geen spra ke. om de eenvoudige reden, dat de Inlamdsche Maatschappij geen onder nemers, noch bedriifofeiders voort brengt. Verbetering en bevordering van de Inlamdsche kleinnijverlie'd is uiterst moeilijk; kwa'iteitswmrdeering is bij InlandsChen afzet vrijwel uitge sloten. Maar al is de bevordering van de Inlandsche nijverheid een zaak var langzame wording, van taai gedufd e« onverzwakte toewijding. tocii mag motyl niet oige^even worden om wrft 'n de kjem aanwezig is, verder te doen groeien. Met het tweede middel lot afwen ding der gevaren, verbonden aan ue dreigende overbevolking, namelijk de emigratie naar die buitengewesten, is de Regeering 111 1905 begonnen door een groot terrein in de JLamponjscjie districten te bestemmen voor koloni satie van Javaansohe emigranten. Hoe wel die emigratie in den beginne met groot© moei lij. lieden te kampen bad, kan thans gezegd worden, dat zij ge slaagd is. Op het oude kolonisatieter rein Ged.rng 'lataan zijn thans 20.00J, op liet nieuwe terrein in de onderaf- deeling Kola Agoeng ruim 5000 Ja ra- non gevestigd. Het grootste gedeelte dier terreinen is geïrriteerd; de padi- ooget bedraagt 50 tot 60 pikpl per bouw, een uiterst gunstig cijfer ver geleken roet Java, waar het gemiddel de niet meer bedraagt dan 28 pikol per geslaagden bouw. Bij de Indische begrooting voor 1920 stelt de Regeering verschil eide maat regelen voor om de bestaan koloni satie uil te breiden. Door die maatre gelen denkt men P000 bouws te kun nen bevloeien, waardoor er dan weer plaats is voor 0000 gezinnen. Toch mo-i men van deze kolonisatie als maa'.regel tegen dreigende overbe volking geen te groote verwachtingen koesteren want bet duurt geruimen Ujd, eer een Javaansohe volksplanting tn de buitengewesten tot stand komt "e GedoK.ii? Ta taan wijnen, «u 5000 be zinnen. dus ongeveer ?nohf) zielen, doch het, heeft twintig gekost om dit resultaat te. bereiken Vooral in den beginne, als de kolonisten ont ginningswerk moeten doetn, is hun be staan moeilijk, Daiarom is het beter volkgn'amtingein 'e beginnen in stre ken die reeds min of meer zijn open gelegd, en waar de kolonisten ook op amuere wijze aan üoor ontginning van bosehgroiuen werk en voedsel kunnen vinden. Daarom is liet uitermate ge- wenscht, dat liet stichten van volkB"- piantingen zooveeit mogelijk hamd in liand gaal mei die open legging van de ouiiengeweslpn dioor het veotigen van oitderneinaiigen aldaar. Vandaar, dat vooral miet het oog op de te groote en steeds toenemende bevolking van Java de openlegging der bu'temgewes- Hem door het vestigen aldiaar van Eu- ropeesche ondiaraemiingeii zulk een enorm belang is'. Voor*zoover men thans kaai zien, zullen dus de besproken maatregelen in de toekomst niet voldoende zijn om de met ecal half millioeai zielen per jaar toenemende bevolking van Java aan het noodige voedsel te helpen. Naar onze meening dient de Regee ring het bevolkingsvraagrituk voor Java door een speciaal daarvoor ingesteld orgaan te doen bestudeeren, om aan de hand van diens adviezen het ge vaar zooveel mogelijk te bezweren. Maar daarnaast zal in de opvoedende politiek der Regeering ten opzichte van den Javaan veel veranderd moe- jen worden. Men moet hem ieeren zichzelf te helpen en economisch op eigen boenen te staan. Totuutoe dacht de Regeering voor den Javaan, men deed voor hero, men leerde de bevol king resultaten te aanvaarden, zonder z'ch te bekommeren om de wijze van totstandkoming, men leerde haar hulp van derden te verwachten, niet zich zelf 'n te spannen. Daarin moet in de eerste plaats verandering komen. Er zal daarbij vrede moeten worden genomen met een oogenschijnlijk ge ringe volmaaktheid1. Er zal meer ge- duld' geoefend moeiten worden er zal diplomatiek talent getoond' moeten wor den, er znl imoeten worden berust en uil handen gegeven. Daartegenover aai het verantwoorde1 ijkhe'idsgevoel en daarmede de arbeidslust van 'belang hebbenden moeten worden ontwikkeld; alsdan zullen vele moeilijkheden over wonnen worden. MEDISCHE BRIEVEN. De Paralytis agitans. I. Bovengenoemde aandoening behoort thuis onder de zenuwziekten en nemen wjj af en toe nogal eens waar. De benaming duidt reeds aan, dat er een verlamming in 't spel is, terwjjl daarentegen met het woord „agitans" te kennen gegeven wordt, d»t de patiënt in beweging verkeert. Het 'zijn m. a. w. twee begrippen, welke elkander schjjnbaar tegenspreken. Wjj zullen laten zien, dat dit slechts „schijnbaar" is. Allereerst moet ik u helaas mededeelen, alvorens wij verder gaan, dat wjj de oor zaak van dit lijden niet kennen. Ongetwij- feld gelukt 't hier en daar enkele punten van aanknooping te vinden, doch hieraan heeft men weinig houvast. Wel vinden wjj veelal een heriditair moment d.w.z. de ze nuwziekten zjjn niet vreemd in de familie van den patiënt. Voorts is de vermelding waard, dat d«zc aandoening vooral het mannelijk geslacht aantast al gaat de vrouw bij lange na ook niet geheel en al vrjj uit en deze ziekte eerst op middelbaren leeftijd zich gewoonlijk openbaart. iNa deze algemeene beschouwing willen we overgaan tot de merkwaardige ver schijnselen, welke zich bjj deze ziekte voor doen. Wanneer ge een patiënt aanschouwt die behept is met dit euvel, dan treft u 't allereerst de typische „tremor" of „sidde ring." Eerst ziet ge onwillekeurig naar de handen, die wanneer ge goed oplet, 4 h 5 keer heen en weer gaan in de seconde. Uit aen aard der zaak zijn dus de excursie der beweging een zeer geringe en volgen deze buitengewoon snel op elkander. Trekken de handen allereerst onzen aandacht, toch be paalt de tremor zich niet tot deze ledema ten alleen bij nadere beschouwing. Immers na eenige jaren zien wjj dat behalve de handen ook andere deelen van het lichaam gaan deelnemen aan den tremor, zoodat het geheele lichaam in beweging kan zjjn. Bestudeert men nu deze tremor of beving ietwat nauwkeuriger dan kan men verschil lende merkwaardige en tevens karakteristie. ke eigenschappen waarnemen, welke ons in staat stelt dit euvel van dat bij alle andere ziekten, waarbij het voorkomt, te onder scheiden. Reeds één eigenschap heb ik reeds aan gestipt. Het is n.l. het eigenaardige rythme, dat in de beweging ligt, dat ons allereerst frappeert en onophoudelijk zien wjj dezelf de trillende beweging terjigkeeren, ook als de patiënt overigens in volmaakte rust verkeert. Komt de ziekje daarentegen in beweging, dan zien wij de tremor plotse ling ophouden en het is dsn ook aan dit feit te danken, dat vele patiënten de opmerking maken, dat zjj tijdens het en rustiger gevoelen dan zitten of liggen. Ook als de slaap intreedt pleegt de tre mor op te houden. Maak|t de patiënt zich evenwel druk en nog •tijdens het gesprek om reden op, dan zien wjj d. Ik zou niet volledig ving als ik niet uw op de vaak zeer typische vinger en duim, welke weging maken en men met de beweging welke tellen of willen draalen. •Wjj willen nu den vol kander nagaan de ove der paralytis agitans, welke, zooals wjj zul len zien, zich in hóófd zaak om het spier- loopen zich beter zjj stil windt deze zich één of andere tremor ongetwy- id. in mjjn beschry- it gevestigd had eging der wys- draaiende be- eens vergelijkt 3 vindt bjj igeld Kleedingmagazijn ONS PLUIMVEE. In de stadsren. wij iioiuabberg kennen den schoo- nen spiegeldwars over Ge vleuge.s van de wulue eenden, bij aen, waard breeder en nog fraaier uan bij de eend, oo.. glanzen ..er in zijn sohi te rend viokt-Liauw dcoi een zwart eu daar naast üoor eetn fijn wit bandje gezoomd. Ook Kennen wij een spiegel bij ae Hanen van de uiaaronv zoogenoemde eendvleugelige vari i eiten idnckwings- Hietr is eoliter deze spiegel breed, zwartblauwglfincaeu'ui, maar niet met zijbandjes afgezet. Verder herinneren w.j ons den spie gel op den staurt van de Oostersohe Meeuwen, van de Bluttes bijv., die geyprind word. door een aaneenscha keling vam groote, ronde witte viek- ken, waarvan iedere staartpen er één beeft. Heeren jagers spreken ook van den spiegel van liet bruinwild, van de ree bijv. üe witte vle bij den staart, een aanwijzingspumt waar het dier zich bevindt. l at zijn met toilet-, ftanid-, scheer- en spionspiegeis al heel wat soorten, maar een braaf liefhebber, met wien ik dezen zomer in aanraking kwam, vroeg mdj, wat ik wel dacht van den be v ruch ti ng s-spiegel Ik ver.J.aarde dien spiegel niet te kennen. Ja wel zeker, hij vergiste zich niet, want zeide hij ,.'k Heb direct alles opgeschreven. Zie hier staat het. Jo- him-bm-sptege".. Ziet u, ze doen 't>-te genwoordig met spiegels, meneer, om b'j allerlei dieren krachtige bevruch ting gedaan te krijsfdn, bij paarden, koeien, kippen enz. ,Wat ik daar nu van denk, wil ik wel zeggen' was mijn antwoord, na dat /ijn woordenstroom eindelijk tot rust was gekomen. „Ik zal die paar den en koeien even er buiten laten, maar alleen eens de kippen erbij ho len. U zal toch wel begrijpen, Spaan, (zoo noem ik hier onzen man) dat al leen van een werkelijk gezonde kip een ki eirkrachtig ei te verkrijgen is." „Ja, dat begrijp ik en weet heel goed, dat van zwakke dieren en van zulkie, die ziekten doorgemaakt heb ben, niet veel te verwachten is voor den nafo.i en Ze daarom in een fok- loam niet thuis hooren." „Luister nu verder. Om te leggen moeten er in het bloed van een hen voldoende eiwitstoffen aanwezig zijn. Voordat nu hel ei gelegd is wordt het krachtvolle bloed naar alle onderdee- len van hel legorgaan gevoerd' en hoe wijder, hoe ruimer die bloedva.emi, die dat werk doen, nu zijn, des te beter. Begrepen Ja, dat versta ik heel goed." „Nu gaan we verder. Hebt u wel eens geboord van Kina Nanmdïig ..Zeker, dat is een probaat huis middel, dat wij altijd in huis hebben." „Nu goed, maar waarom' staat er dien naam Nanning bij „Zou ik dat niet weten, meneer, 't is de naam van den apotheker die dat goesdj© maakt." „Nu, zoo was er eenige jaren terug een Duilsohe professor Spiegel, die een alkalisch extract uit den bast van een Afriktaanschen boom, Johimbe gethee- ten, heeft weten te bereiden en in den handel gebracht Dus Yohimbin Spiegel, net zoo als Kina Nanning, fa brikaat en falbrikam.." ,,\h zoo, dus geen echte spiegel. „Wel neen, 't zijn tabletjes. En weet je nu wat dat goedje doet Het ver wijdt de bloedvaten, die naar den eierstok van de hen voeren, vermeer dert de b oedmftssa in de- legorganen, die daardoor tot krachtige werkzaam heid' aangezet worden." „Zoo, men moet 't maar weten. Maar is dat nu alles?" „Neen. ales nog niet, want er hoort nog wat bij. dat ik, in vertrouwen ge zegd, nog van heel veel, van het meeste belang acht, namielijkj een spe ciaal passende voeding voor den fok- toom." „Hebt u dat goed], die tabletjes, al eens gebruikt?" „Neen Spaan, ik denk er niet over, ik ben veel te ouderwe'seh en ik héb bij ervaring bevonden, dat zelfs een sta dsm en sell goed© broeclresultaten van zijn eigen foktoom kan verkrijgen als h' j zorgt 1. goede, krachtige fokdie- reu, 2. zinde'iike e<n goede behuizing, 3. ralioneele voeding, 4. wat dierlijk voedsel en... 5. volop, zoo jong en frisch mogelijk groenvoer en... dan hebben we geen Spiegel noodig. Er zjjn liefhebbers, die in hun kippenren ook duiven houden, iets waar wij in prin cipe tegen zijn, oöidat kippen en duiven niet op dezelfde wijs gehouden kunnen worden om de uiteenloopende voeder-eischen en wegens het bevuilen der hoenders door de meestal op stokken boven hen zittende duiven. Veel wordt al verholpen door in van ongeveer 20 c.M. breed, waardoor min der mest naar beneden valt. Nog meer wordt dan de zaak verbeterd als de bouw zoodanig ingericht is, dat de twee dier soorten afgezonderd blijven, waardoor aan ieder het meest doeltreffende voer kan wor- er, dat alle bevat noodig voor het lii niet alleen, maar o stoffen, welke kans geven op voldoende be vruchting der eieren. Zoo kwam onlangs iemand bij mij met een overigens prachtige raszuivere bluette. Maar het diertje was in treurigen toestand. Totaal verzwakt, ver lamd, de pootjes konden het lijf onmogelijk dragen. In 't afgeloopen voorjaar had deze duif nog een póar eitjes gelegd, die ech ter niet bezet bleken bij de broeding. En nu was het heelemaal mis. Thuis Waren er nog eenige exemplaren, die er niet minder treurig aan toe waren. De eigenaar be weerde, dat verzorging, behuizing en voe der patent jn orde waren. Daar waren de oorzaken niet te zoeken. Omdat de afstand heel gering was, beloofde ik spoedig eens te komen zien. Zoo beloofd, zoo gedaan. De ren en de duivenafdeeling vooral lagen aan de donkere zijde van het huis en hoog ingebouwd, de grond zwart en klam, waar om ook de ruiende kippen triestig bijeen schuilden en heelemaal geen gunstigen in druk gaven van hun levensomstandigheden. Op mijn navraag bleken de legresultaten dan ook erg min en waren van een 20-tal kuikens slechts drie piepers overgebleven. Hier was dus veel te verbeteren. Ophoogen van den bodem, betere afdekking, enz. Maar nu. de duiven. Waarlijk een paar stellen fijne meeuwen. Maar in welk een treurige conditie! De afzonderlijke hokjes voor de paren veel te klein en lastig schoon te houden omdat men er veel te moeilijk bij kon komen. Evenals in de kippenren lagen ook hier een massa uitgevallen veeren. Vol gens een raadsman mochten kooien, hok ken of rennen van ruiende vogels, groot en klein, nooit schoongemaakt worden om de rui niet te storen!!! De verkeerdheid er van bracht ik hem allereerst onder het oog. Kan nooit te zindelijk zijn. En wat voerde hij aan zijn duiven? Rijst en boonen. Van de rijst had hij voor weinig geld een nog al groote partij aangekocht, want hij vond het dwaas om altijd duur voer te geven, dat was heelemaal niet noodig 1 Hij had er nooit aan gedacht, dat het beter is weinig dieren goed te voeren, dan eeti groote troep onvoldoende. Uit alles was al dadelijk tot mij doorge drongen, dat deze schrale rijstvoedering de oorzaak der verzwakking van al zijn duiven was, een soort beri-beri ziekte die ook bij inlanders in Indië veel voorkomt door uit sluitende voedirtg met witte rijst. Toen hij op mijn raad zijn duiven lever traan-pastilles en pilletjes van gewone bak- kersgist ingaf, van de rijstvoeding heele maal afzag en die verving door tarwe, boek weit en gepelde haver met zware gerst, knapten de uitgeputte duiven al spoedig op, werden weer normaal en zelfs paarlustig. Een les, voor anderen ook, om niet te verkeerd-zuinig te wezen op uitgaven voor Ook voor duiven geldt dus de waarheid: slechts een goede behuizing en krachtig voer brengen in de pluimveehouderij goede resultaten. Wat wij weten en niet d< Wij weten, dat we rechts moeten wanneer we elkaar op straat of weg te voet, per fiets, per auto, per motorfiets, per rij tuig, per vrachtwagen tegenkomen om ge legenheid tot passeeren te geven. W(j weten, dat we links moeten voorbij gaan den voetganger den wielrijder, den automobilist, den .motorfietser, den koetsier, den voerman. Wij weten, dat we rechts moeten houden om hun, die ons willen inhalen, het passee ren mogelijk te maken. Wjj weten dat we op èen rywielpad niet naast elkaar mogen blgven rijden, als an dere wielrijders passeeren willen. Wy weten, dat geen vee over een rywiel pad igedreven mag worden als dit niet noo dig is uit een oogpunt van veilig verkeer. Wy weten, dat we niet midden op een straat of weg moeten gaan staan voor het maken van een praatje. Wy weten, hoe gevaarlyk het is, dat kin deren de straat als speelterrein gebruiken. Wy weten, dat de wetten er niet zyn om te worden overtreden. Wy weten nog veel meer, hoe 't niet moet en toch doen wy het, d.w.z. het meerendeel En waarom doen wy het? Waarom doen we niet gelyk het behoort? Ja, waarom niet? (,,Dg Kampioen"). BINNENLAND. Tweede Kamer. Byeenroeping voor spoedeischende ontwerpen. De Tweed© Kamer ie thans in open bare vergadering bijeengeroepen te gen Donderdag 10 December, des na middags te 1 uur, ter behandeling, gelijlt geireld, van spoedeischende ont werpen. Onder de wetsontwerpen, welke de voorzitter zall voorstellen in behande- 1 n, te nemen, komen voor het wets ontwerp tot wijziging van de grenzen der gemeente Rotterdam ©n Schiedam, en de voorstellen van wel betreffende de zomerlijdregeling; van den heer Van der Waerden en vaih den heer Rraat. De Kabinetscrisis. De opdracht aan Dr. De Visser verwacht. mew, vene» in poiiueli© kringen, dat ue lieer ar. j. in. ae visser met naar i.'ti loo loOu ziijn gerücyen om een opui-ai.tn ie ontvangen, noch om van se-.aCuien te wisseien overüe moge- l.j.wieiü eeuer oplossing der kab< nets- cr.s.s, in den geest van een vergelijk •met d© UirisjetijA-rtistonschen over en gezantschapspost bij den Paus. overeenkomstig liet betoog, op dit punt geleverd door wijlen jhr. Deüa- vornin Lobman in zijn werk „Oi^e oonüilui.e", zou de Christelijk-Histo- rische fractie bereid zijn te berus- ten in een aanstelling van jhr. van apen tot Bevenaer als gezant „bui len be/zwaar van 's lands schatkist" (gelijk de „Residentie-bode" reeds meldde). Van andere zijde hooren wii echter, dat op een meegaandheid! der uhristelijk-Historisdhen in dezen geest nog geenszins mag wofden gerekend. Zj_zijn gebonden door de verklaring van den heer Snoucx Henkemians, af gelegd in den nacht van Kersten, die met een dergelijke oplossing geen re kening hieldi. Intusscihen weet men nog niet, wat de fractie-vergadering £er Christel ijk-Historische» opleveren Men acht hei onwaarschijnlijk dat 4r. de Visser, indien hemt een op dracht mocht worden verleend tot ka binetsformatie, en die kans schijnt zeer rroot te zijn, haar In beraad zou hou den Hij zon meenen haar niet te kun nen aanvaarden. Een stiefkind, lu hei oiKUerwijsgeoin worden ae Kinderen door nioedier ttegeering aden behoorlijk toebedïwld, Ue KijkB Hoo- gere Burgersmoien worden zoo goed ais geheel dooi- het Rijs beattetigd; de bijzondere Hoogere Burgersohotai ge. niet-ki bO subsidie do Nijverheids scholen (Anihaohtssoho.eii, em.) open bare zoowel als bijzondere, krijgen 70 a 80 de kos.en van het Land bouwonderwijs worden zoo goed als geheel door liet Rijk gedirageai, van het Openbaar en Bijzonder Lager On derwijs betaalt het Rijk ongeveer 80 X der totaalkosten. Br is eohter Mn stiefkind lie: Handelsonderwijs; daar- veor bedraagt de subsidie slechts a0%.' Le toewtand van vele onzer Handels scholen wordt steeds moeilijker. De Provincies houden zich hoe langer hoe meer terug bij het toekennen van sub sidies de Kamers vam Koophandel zijn niet vrijgevig. Het resu taat is, dat voor vele scholen de toestand onhoud baar dreigt te worden. Dit is wel droe vig in een land, waar handel en be drijf hoofdbronnen van bestaan zijn. Wil men ivet, dut omze Handelsscho len, die opleidings8«holen voor het bedrijfsleven, te gronde gaan, dan is verhooging der Rijkssubsidie tot min stens 70 zeen dringend noodig. Gok inzake de wettelijke regeling komt het Hande'sonderwiijs weer ach teraan het wacht nog altijd op wet- telijke vaststelling der aan de einddi ploma's te verbinden rechten. Urgent is een afzonderlijk© wet op het Han delsonderwijs, dit opgevat als één sa menhangend geheel, dat zijn eigen or ganisatie heeft, los van de andere tak ken van onderwijs. De hooge kosten van het levensonderhoud. De democratische gedachten en de bemoeizucht van den Staat zyn er de oorzaak van. In het iïjUöUuiiit van de Ned. Mij. voor Nijv e.i uanaei sdiir.lt de heer Joh. Ketjen te «uain over ae hooge Kosten van hel levensonderhoud), naar aanleid' van oei besprekingen ter za«v© o.a. op ue jongsie alg. vergade- ïiog der ïViaaiKcnaippiiij en het daar uit- feeuraohte rapport van het departe-- ment Deventer. Scihr. bét oogt, dat de regeenng van vorige jaren de hoofdschuldige is voor ons dure leven en dat de tegemwoor- uige regeering door een zn nig beleid in tiaar uitgaven, door regelend1 op treden bij den uitvoer van levensmid delen, doch vooral door het intrekken van onverstandig genomen sociale maatregelen en het matigen van haar staatsbemoeiing en vain het cremeren van nieuwe sociale wetten, zeer veel er toe kam bijdragen om he. prijzen- uiveau omlaag te brengen. Alp voor beeld van dte oorzaken der duurte geeft hij o.nn. Waarom is 't brood: dmur 8 cent per brood1 van 800 gr. duurder dan in Frankrijk en België en verder nog in de meeste gevallen van. slechte kwaliteit. De bakkerspatroons hebben er genoeg tegen gewaarschuwd, alles te vergeefsch. Een: koortsachtige be moeizucht en een liefderijke zorg voor den bakkersgezel die 's nachts niet mag arbeiden, voor 10 'uur niet mag bezorgen enz. enz. 'regelen wettelijk al zijn gangen, bezorgen broodfabriek en particulieren bakker een duurder werkman dan in eenig ander bedrijf en de bevolking dJuur en Slecht brooi. edemocratische gedachte en bemoei- zucht van den Staat met al zijn wetjes eti sociale maatregelen gaat» hier bo ven het algemeen belang, ook boven dat van de arbeidende klasse, die te dnur brood eet om ©erne enkel© klas se boven haar te bevoordeel en. Hat algemeen belang wordt hier niet ge diend." gemengde berichten. Onder valschen naam. iti s-üraveiiihage heeft a.oh dezer dagen een vreonuusoortige gesohiede>- nis afgespeeld.'. Een zich noemende doctor Raaibe uit Upsala in Zweden, logeerde korten tijd1 in. hotel „Pau ley. Hi j ward ongesteld en liet zich overbrengen naar het Katholieke zie- kieuiiuis, waar hij sppqdiig daarop stierf, 'loen men nu aan de Zweed- sclio legatie informaties naar hem in won, bleek, dan, dr Raabe te Upsala leefde en professor was aan de uni versiteit aldaar. Binds het voorjaar miste hij zijn pas, diie hem ontvreemd zou zijn door een Duitsohen officier. De Haagsch© politie vermoedde, d'at de pas overledene en, deze ofticier één waren. Uit een nader onderzoek kwam ech er aain liet licht, 'dat de pseudodoctor Raabe, die zich ook ai eens voor ritmeester had' uitgegeven, geen titel bezat, doch eenvoudig was Wilhejroi Jansinck uit Koningsbergen. Aangaande de wijze waarop hij den pas van Dr. Raa'be wist te bemachti gen alsook hoe hij een vrij luxueus leven had kunnen leiden, tast de po litie tot nog toe in het duister. Ontgiftigde Genotmiddelen. Bier o. wijn zonder alcohol, tabak zonder nicotine, thee zonder theeïne, en koffie zonaer ooileme. Wie heelt niet viet een of andere reeds geproefd en hoe vaua hebben deze proefnemin gen niet tot afkeuring van het eeii of andere dezer onsciiadelijk gemaakte genotmiddelen geleid. Mee,tal baseer den deze afkeuringen otp het versonii in smaak tusscilien het origineeie en het ontgiltigde product. Do meeste uienséheii, die niet 'bepaald verslaafd zijn aan a.oahol, nicotine of oOJeme, gebruiken/ de resjwoievelijke genot: tl!iódoMn tei' wille van de door don fijnen smaak en geur deoer producten verooraaakte opwekking an nemen daarbij s,echts noodgedwongen de schadelijke uitwerking van bet in deze genotmjiddsileai jlioli bevindend» vergift op don koop toe. I e ontgiftiging de»r genotmiddelen was on is nog steeds een onderwerp van intensieve studie. Deae studie heeft tot op heden aïleen bi) koffie tol zoo belangrijke resultaten geleid', (Ia men geiust kan zeggen „het vraag- sluk der ontgiftiging van koffie is op gelost". Door twee Nederlandsohe Oc trooien, waarvan hel laatste eerst kort geleden is gepubliceerd, wordt een procédé beschermd ter vervaardiging van coffe.nevriie koffie, die in Neder land ouder hef handelsmerk ,,HAG" reeds algemeen bekend' is. Bij toepas- «iIg dézer procédé's wordt aan de l.off'e niets anders ontnomen dan de schadelijke ooffene en wel, in ruwen toestand. Paar aroma en smaak zich eersi bii hot branden der koffie ont wikkelen is het logisc.ie gevolg, dat de coffedievrije koffie HAG ten op zichte van smaak en aroma hetzelfde genot verscha t als het origineeie pro- Deze oaffeïnevrije ko'fie is geen sur rogaat van mout, uic den oorlogstijd bij menigeen ten slechten faam be kend', maar Cen zuivere plantagekof- wollv© na de ondergane bewerking an kof fie- fie ook ui'erlijk hef boonen heelt De ruwe koffieboonen worden voor de bewerking door een luchtstroom ontdaan van stof, zand en allerlei vreemde bestandldeelen. Aldus gere- nigdi worden de boonen „opengeslo ten' in drukketels ©n daarna geëxtra heerd) in bfltterijfen, die elk' pl.m. 2000 Liter inhoud hebben. De duur der extractie is geheel afhankelijk van de koffiesoort, omdat het cofïeïne-ge- halte zeer sterk? varieert en derhalve voor elke extractie bepaald moet wor- extraoters wordt de Van de ül buizen geleid. In geëxtraheerde boonen laatste sporen van. het le verwijderen. Daarna eerst de koffie binnen «Me mtaut. brand en snel afgekoeld, wa. alle aromagevende stoffen op de wijzeworden kof tie iels de met de ddel wordt n ge loor meest iser- Het is door deze werkwijze móge lijk. het coffieïnegehalte ver beneden 01 te houden, zooJat men gerust inag spreken van coffeinevrije koffie, lu het Koffie- en Theebes luit, Staats blad no. 13, 192-3, wordt inzake oof- [emevrije koffie een gehalte van ten uoogste 0.1 toegelaten. De ooffeone- vrije koffie tfAG wordt, onder ga rant o aan dit voorschrift te voldben, verkocht. Ce schadelijk» uitwerk'ng d«r cof- op d® functies van hart en ze nuwen 's algemeen bekend en als liet Meuwste werk op dit gebied kan de Mudte van Prof. Dr. W. Storm: van leeuwen, hoogleeraar aan de Univer- ,eit 'e Leiden, gelden. Op grond' van uigebreide proe.nemimgen ge- de resultaten zal er heden geen geneesheer meer zijn, die aan hart- patiënten, personen die aan slapeloosheid en zenuwhoofdpijn lii- ueu, koiue oï thee toestaat, vooralle deze personen eu measdiea, die bij- /ionidtv vatbaar zijn voor hart- en /.e- n uwaaiiiuoofiing euikan de coftelneviije^ kola© Hau worden beschouwd ais een zegenrijKü uitkomst immers, zij mo gen toen, trots strengste dieetvoor- schriiteu, blijven gemeten van hun „kopje troostzonder een verschil m smaak en aroma te proeven. Een geheim van 342 schoenen. ï-ui iiotUMOtkuer te uiijs u. met n OigoiiuUiwifc gevai.. vorige weea slapte aam idj.h ïiiicmiity een u.u- gelsmman ai, me t*ee t,roo,e kisten op zijn niuiuer net brengen, ©e man botaaiue een weet, kamerhuur vooruit. Daags na zijn komst verdween de ga-,1 echter en is un uyg toe met terugge komen. roen die uotelltouder na een week ue verhuuiue kamer voor een ande ren gast in orue wilde laten brengen, vond hij tot zyn, verbazing de twee Klisten leuig en haar inhoud lil paar weiiug gedragen schoenen netjes naast elkaar op den vloer ge rangschikt. waaroin ue Lngelsdunan niet ai deze schoenen als zijn. eenige bagage reisde en een week kamerhuur be taalde om de collectie onder te bren gen, zijn problemen, waaromtrent nog slechts gissingen zijn te mptken. KERKNIEUWS. K.-K. Kerk. De Karthuizers. bifuneunort zal cl© orue der Karthui- zérs zich weer in ons land vestigen, e.» zijn ai lerremeu aangexocthi oi4 Amerstooit. d© nieuwe sl enting gaat uil van net ktooster te uiisain© (Zwit serland) i e or e dor Kartliu.zers is in 1084 gesticht üoor St. Bruno n de buurt van Grenobie. Uil deze nederzetting is de berojuwe Grand© chartreuse gegroeid, het nuceder-klooster der or de, thans echter sedert het in werking treden der soheidiugswelten verlaten.- De eerste neOerziett ng in ons land was in ldüO in de buurt van Geer- truidenberg. Kort daarna kwam de tweede stichting, Monnikhuizen bij Arnhem. Een derde Karthuizer-kloos- ter te Cadzanid' is nimmier tot bloei ge komen en heeft niet' lang bestaan. Maar groote vermaardheid kireeg de nederzett ng te Roermeii|d. De Kar t h u izer-k loost er s in ons land zijn in den hervormingstijd ten onder gegaan, behalve dat te Roermond, dat zich nog heefi kunnen handhaven, tot 1784. WETENSCHAPPELIJK NIEUWS. Neemt kanker toe? In alle landen is men bezig te onderzoe ken in hoeverre de sterfte aan kanker toe neemt, maar by nadere studie blykt deze vraag minder gemakkelyk te beantwoorden, dan zoo oppervlakkig zou lyken. In ons land beeft Deelman het laatst het vraagstuk be studeerd, hy vond een geregelde sty ging, alhoewel voor 19111916 de sterfte voor geheel Nederland gelyk scheen te blyven. Dr. J. E. Rush heeft ih de „Lancet" een artikel geschreven over de kankersterfte. in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika. Daarin vermeldt hy als stérfte per 100.000 van de bevolking in 1910 76.2, in 1915 81.2 1 en 1920 82.4, dat is dus een duidelyke toe- neming. 'Onderzoekt men nu echter deze statistiek nauwkeuriger, dan blykt dat de toeneming nog niet zeo zeker is. Om dit aannmelyk te maken, vertelt hy iets over een rapport van het U. S. Bureau of Census dat in 1914 werd uitgebracht. 'Daarby bleek dat van de 50.000 doodsgevallen, die in het rapport zyn verwerkt, slechts 2 door lykschouwing en 9 door operatie bevestigd waren. 11 waren dus heel zeker. Daarby kunnen dan nog 8500 gevallen van kanker van uitwen dige organen (huid, mond, borst) geteld worden of 7 waarby de diagnose even- eens heel zeker was. Samen dus 28 Het i bureau verzond nu 35.000 brieven naar de medici, die de 35.000 overige gevallen be- handeld hadden. (1000 konden om de een of! andere reden niet woreien teruggevonden). Het kreeg hierop in 80 of van 28.000 antwoord en kon hieruit besluiten dat in 58.3 van het totaal de diagnose redelyk zeker was in 27.5 onzeker en in 14.2 onbekend. Een mogelyke fout van 41.7 werd dus gevonden en, het is duidelyk dat by een zul- ken stand van zaken, verschillen van 76.2 tot 85.4 niet veel beduiden. De oorzaak van den slaap. Wat weten wy van den physiologischfn ondergrond van den slaap? In het „Brit. Med. Journal" wordt deze quaestie bespro ken naar aanleiding van een discussie over slapeloosheid in de Brit. Med. Association. Men vermoedt tegenwoordig d»t de be wusteloosheid, die by den slaap optreedt, een gevolg is van een staking van de func ties der cellen in de schors van de groote hersenen. Maar hoe komt deze opheffing van de functie tot stand Men heeft langen tyd gemeend, dat de slaap veroorzaakt werd of gepaard ging met een slechtere bloedverzorging van de hersenen, een cere brale anaeraie. Men steunde deze meening op drie gege vens. Ten eerste waren er proeven op hon den, wier hersenen gedeelteiyk waren bloot gelegd zoodat men de hersenschors zoowel wakend als in slaap kon waarnemen. Ar thur Durham heeft meegedeeld, dat by de ze honden de hersenen bi eek er en geringer in omvang waren in den slaap dan in wa kenden toestand. In de tweede plaat# heeft men gevonden dat de bloedvaten van de ledematen tijdens den slaap uitgezet zyn. En ten derde schynt de bloeddruk tydena den slaap verminderd. Helaas zyn geen der drie gegevens juist gebleken. Bfe proeven van Durham zyn vaak herhaald, maar de resultaten waren meestal het omgekeerde van 't geen Dur- hams proeven hem te zien gaven. Waar nemingen by een mensch, die een defect in den schedel had, deden blyken, dat het her- senvolumen tydens den slaap vermeerder de. Ook de bloeddruk is tydens den slaap lang niet altyd verlaagd; ook heeft deze verlaging, als ze voorkomt, niet direct met den slapenden toestand te maken, want ze komt ook nog al eens 's nachts voor, /tls de persoon in quaestie wakker ligt. In plaats van deze theorie heeft meii la ter de theorie opgesteld, dat slaap veroor zaakt wordt door de aanwezigheid van gif tige stoffen, die op een bepaald slaapcen- trum inwerken. Zulk een reflexcentrum zou liggen in de middenhersenen en dit centrum zou by aan wezigheid van bepaalde giftige stoffen de banen verbreken, die naar de groote herse nen leiden. Deze nieening wordt onder steund, doordat men by ziekeiyke aandoe ningen van de middehhersenen inderdaad slaperigheid als ziektesymptoom heeft aan getroffen. (Slaapziekte, gezwellen in de middenhersenen). Als dit waar is, moet het mogelyk zy» om deze giftige stoffen aan te toonen: proe ven hierover zyn echter nog niet gepubli ceerd. RADIONIEUWS. 3.50 Hilversum. .St. Nicolaas Programma. Uitzending ter gelegenheid van een St. Ni- solaasfeest voor 1200 der armste kinderen te Den Haag in den Dierentuin te Den Haag. Vertelling;, kinderliedjes en St. Nicolaas-lie- deren, Mevr. Ant. van Dyk, Het H. D. 0.- orkest. 4,05 Birmingham, 479 M. 5IT. Speciaal Namiddaigconcert ,voor kinderen. Bournemouth, 386 M. 6BM. Concert. Manöhester, 378 M. 2ZY. Auto-Piano Re cital door I. Meadows. ^erdeen, 495 M. 2BD. Namiddagpraatje. 4.20 Manchester, 378 M. 2ZY. Namiddag praatjes. Glasgow, 422 M. 5SC. The Wireless Quar- 4.35 Londen, 365 M. 2LO Concert het 2 LO Octet, sopraan, bariton. Manchester, 378 M. 2ZY, Tea Time Con cert. New Castle, 404 M. 5NO. Concert. 5.05 CCardiff, 353 M. 5WA. Ba«dad and Balbylon door Capt. Alex W. Cuningthome. 6.20 Bournemouth, 386 M. 6BM. Muzikale Cardiff, 353 M. 5WA. r. Hamlburg, 392 M. Zang. S< 5.35 Londen, 365 M. 2LO. Kinderhoekje. 6,20 Londen, 365 M. 2DO. Dansmuziek. Birmingham, 479 M. 5IT. Lozells Picture Bqurtemoöth, termezao. Aberdeen, 495 386 M. 6BM. Muzikale In- M/2BD. Lichte muziek. 6.50 Cardiff, 353 5WA. Lichte muziek. 7.20 Londen, Daventry, 365 M. 2LO en 1600 M. 5XX. Tydsein van de Big-Ben. Weerfoe- irdht. i 7.45 Londen, Daventry, 865 M. 2LO en 1600 M. 5XX. Muzikale Intermezzo. 8 uur Hilversum, 1050 M. Koersen en Weerberichten vamwege het Persbureau Vaz Dias te Amsterdam. 8.10 Hilversum. St. Nic.-progranuma. Mede werking van den Staf van het station. 8.20 Londen, Daventry, 865 M. 2IQ en 1600 M. 5XX. A Gather Round. Denakl Cal- throp. Birmingham, 479 M. 6IT. Een uur con cert. Mandhe&ter, 378 M. 2ZY. Jazz en Johny Henry. Dansmuziek. 8.50 Parys, 1750 M. SFR. Concert. 9.30 Brussel, 265 M. Concert. 10 uur Hilversum, 1050 M. Hilversum- sohe Draadlooee Omroep-koersen en Pesr- berichten, vanwege het Persbureau Vaz Dias te Amsterdam. 10.20 Londen, Daventry, 365 M. 2LO en 1600 M. 5XX. Tydsein van Greenwich. Weerbe- iraht. Nieuwsberichten. 10.50 Londen, Daventry, 365 M. 21/) en 1600 M. Havana Band. The Savoy Tango Band, uitgezonden vanuit The Savoy Hotel te Londen. Programma van Zondag 6 Dec. Daventry, 1600 M. V 10.50 Tydsein, weerber. 3.50—5.55 en 8.20—10.05 Zie Londen. Londen, 2 L O, 365 M. 1.202.20 Concert door de Band van H. M. Royal Air force, 19e eeuw. (Marsch, Washingtonpost, Sousa. Ouverture 'Zampa, Herold. Ben Davies, tenor: Serenade, Schu bert. The holy city, Adams. I II sing three songs-of Araby, Clay. De band: Fan tasie Maritana, Wallace. Selectie: Merry England, German. 4.40 Joseph Conrad, causerie. Voorlezing uit zyn werken. 5.10 20e eeuw. De band: Meditation, Clif ford. Ouverture Vanity fair, Fletcher. Car men Hill, sopraan: Her song, Ireland. The oxen, Peel. I have twelve oxen, Ireland. De band: March Imperial, Elgar. Suite in F voor militaire band, Holst. 5.55 Sluiten. 8.20 Orgelconcert. E. Humphreys, orga nist. Uit de Mary le Bow-kerk. Toccato in G, Dubois. .Litanu for all souls day, Schu bert. 8.35 Kerkdienst. 9.05 Orgelconcert. Solemn melody, Da- vies. Toccato and fugues in G-minor, Bach. 9.20 Tydsein Greenwich, weerber., nieuws. 9.35 Casano's octet. Oh, That we two were maying, Nevin. Ou vont les Ames, Fontenaiües. Les deux coeurs. Fontenailles. Song my mother taught me," Dvorak. La chanson du pecheur, Faure. 9.50 Pouishnoff, piano. Moment musical, Schubert Goudowaky. Polka in B. flat ma jor, Glazounow. Gnomenreigen, Liszt. Lon- donderryaraia, Stepherds hey, Grainger. 10.05 Bariton: Ihis is the island of Gar dens, Coleridge Taylor. My lovely Celia, Wilson. Blow, blow, thou winter wind, Quit ter. 10.20 Casano's octet. Fragmenten Tosca, Puccini. Piano: Ein maerchen op. 8. Medt- ner. Hepak, Mouasorgsky .Caprice* Espag- nole, Moszkowsky, Bariton: Minnie song, The rebel, Wallace. The crown of the year, Martin. 10.50 Casano's octet. She dances, Berceu se, Brooklet, Homeward, alien van Grieg. O rest in the Lord, Mendelssohn. 11.05 Sluiten. Brussel, 265 M. 8.35 Lezing: Le poete moderne est-il sen timental. 8.50 Concert met medewerking van Mme. Saeys. Hilversum I)r. Omr., 1050 M. i8.309.30 Katholieke Morgenwijding (on der voorbehoud). 10.15 R.-K. radio-omroep. Uitzending van den kerkdienst uit de Dominicuskerk, Spui straat, Amsterdam. 8.00 Persberichten en voetbaluitslagen van Vaz Diaz. 8.10 Avond van de Ver. van Anb.-Radio- amateurs. Medewerkers: Max Tax, viool (Dirigent Theater Tuaóhinsky Amsterdam); Pi en© Palla, piano (Organist Theater- Tusohinksky Amsterdam). 1. Max Tak:\a) Gavotte, Baoh. b) Air et pavane Louis XIII, Couperin Kreisle». c) Menuet, Mozart./d) Variations sur une gaeotte de Corellit, Tal*- tini-Kreisler. e) Sonate, Locatelli. Largo ('Entrada), Allegro moderato, Lento (air), Fiigue. 2. Toespraak van Ds. A. van der Heide. 3. Pierre Palla: Liebeswalzer, Mos- kowsky. 4. Max Tak: a) Schön Rosmarin, Kreisler. b) Liebeslied, c) Liebesfreud. d) Heyre Kathi-Gzardas. a-<b en c z(jn van "Kreisler, d. van Huibay. 5. Pierre Palla. As- <tur wals, P. Palla. 6. Max Tak: e) Wiege lied, Schubert, f) Le ronde des Lutins, Bazini. LAND- EN TUINBOUW. Directoraat-generaal van den Landbouw. De Ned. Tuinbouwraad heelt, naar aanleiding var. een miseie d.d. 11 Nov. j.l. van de direeue van den Land bouw, be reuen©© hel directoraat-ge neraal van den 1-oudbouw een briet aan den minister van Binnenlandsche Zaken en Luddoouw geaoiulem waar in hij als zijn vaste overtuiging uit spreekt cal een persoon die als des kundig hooïd van de verschillende takken van dienst, als leider van de onderscheden afdeelingen, tor. bevor dering van, de aoozeér gewenschte éénheid aan d© directie van Land bouw, niet kan en niet mag gemist «orden. In den persoon van den directeur- generaal /iet de Ned Tuinbouwraadl het centrale punt Waar alle draden1 tesKMMaa t omen. Hij ia het die een heid brenR i v he. ve$ zij ligVerk dat voor de goede oiitwilüe.iug van land en tuinbouw verricht n|© t worden. Hij is hef tie over'eg pleegt met de organisaties welke voor bepaal le onderdeeltri van land- en tuinbouw zich interess eren. Hij za1 he moeten zijn, die de verschillende meeningen deskundig maast elkander plaatst en deze objectief aam Uwe Excellentie tei beoordoelirtg voorlegt. Dat hoogo persoonlijke eist-hen daar voor gevorderd worden, mag geen be letsel zijn voor tie vervulling van een ambt, waprbij het geilt de beharti ging van de heldingen, van oen der belangrijk ste lakken van volswelvaart Het b'wtuur van den Neterl. Tuin bouwraadl lieefl zich op het standpunt geste'd, dat de directie van den Land- boil^v zich vrij moet kunnen ontwik kelen, niet thuis behoort onder een departement vain zuiver a-dnvinistratie- ven aard en dat een andere sanien- stelling der departementen in hel be lang van land- en tuinjbouw alleszins gewenscii 's. Wel li cl t ware tjians hel oogenblik gekomen om te bevorderen de instel ling van een departement van Volks welvaart waarin Land- e i Tuinbouw naast Arbeid. Nijverheid en Handel worden wmengehraclit elk met een zelfstandig deskund g tiiTer'teur-gene- raai als leider. Mocht echter daartoe*- nog niet kun nen wortel overgedaan evenmin als tol de instel'kig van een a'zonderhjk departement van Landbouw, dan no? zou de handhaving van liet ambt van directeur-generaal van de*i Landbouw, naar de overtuiging van den Raad. alle aanbeveling ver-Hemen MARKTBERICHTEN Kaasmarkt. UTRECHT, 4 Dcc. Op de Kaasmarkt waren heden aangevoerd 35 wagens Kaas, inhoudende 9100 K.G. De pryzen waren le kwaliteit 0000; 2e kwaliteit 6063.Rijksmerk f 61 65.per 50 K. G. Handel vlug. Coöperatieve Tuinieravereeniging „Gouda en Omstreken." Veiling van 4 December. .Spruiten le sit f 1S.90—Hl, 2© art. f 4.6Ö17.80, Witioof le srt. f 2B— 87, 2e srt f 10—27 Uien f 5—7.10, Kroten f 2 10—8.80, per 100 K.G. Andijvie f 0.r01.70. Groene 8a- voyekoof f 2 10—2 HO, Knolselderie r 0 00H, per 100 stuks. Prei f 1 00—fi.ÖO, Selderie 2.10— 4.20, per 100 hos. Andijvie f 0.1 0.07, Rtoerekionl f 0.82 0 44, pei kist. Kipetercu f 14.10—15 20, Kuiken eieren f 12.80. Ketidciecen f 10 80, per 100 stuks. DAMRUBRIEK. Onder redactie van de Damclub „Gouda", Secretaris Stey'nkad® 27, lokaal der club Markt 49. De oplossing zal worden vermeld Zater dag 19 December. Probleem No. 303. Ziwart schijven op: 2, 8, 9, 12/14, 16/19, 23, 26, 28, 29. Wit schijven op: 26, 27, 30, 32, 34, 37/40, 45, 47, 49. N Probleem No. 304. iZiwart sdhyven op: 3, 6, 8, 9, 11, 12, 14, 17, 21, 22, 26", 27. Wit schijven op: 20, 28, 33/37,' 39, 40, 43, 45, 47, 49. Opfossing van probleem No. 299. Wit speelt 26—21, 27—21, 31—27, 40—34, 33—29, 1610, 49 9, 35 2, 2 16, 16 38. Oplossing van probleem No. 300. Wit speelt 33—£9, 37 17, 32—28, 38 27, 30«24, 35 24, 24 1. lm No. 301 staat een zwarte schyf op 42, teveel Jammer. Niu is 't probleem niet op te los sen! Niet goed nagezienl! ADVERTENTIEN. VOORLOOPIG KOSTELOOS. Bij vonnis van de Arrondissementt- Rechtbank te Rotterdam d.d. 2 Decem ber j.l. is G. J. A. VERGEER, Raam 96 te Gouda verklaard in staat van faillis sement, zulks met benoeming van de E.A. Heer Mr. PARÉ tot rechter-com- missaris en van ondergeteekends tot curator. De curator: Mr. .M. DE MOL. Gouda, 4 December 1925. Markt 46. $437 17 GE1VRAAGD voor buiten de stad een tegen hoog loon. 9 Br. onder No. ,3417 aan Bur. Goudsche Courant Markt 31, Gouda. TE KOOP op een der beste standen van Gouda. In een der winkels is reeds jaren een Sigaren winkel gevestigd. il Brieven onder no. 3421 bur. Goudsche Courant Markt 31. Adam-lnbouwpiano tegen zee© Verlaagden prijs aangeboden 88-tonig, zwart gepol. kast van 1750.— voor 1475.u Betalingen worden geregeld in óverleg met den kooper. 3420 10 JOH. DE HEER ROTTERDAM. Oostzeedtyk 324/32. Concert-dir. Dr. G. DE KOOS. O0 MAANDAG 7 DEC. '25 in den GROOTEN SCHOUWBURG door het Schouwtooneel Tooneelspel in 3 bedrijven door J. A. SEMON'MEES. Regie: ADR. VAN DER HORST. Kaarten h 3.(arbeiders 0.60) ver krijgbaar by J. DE VEN en 's avonds aan den Schouwburg. 3416 20 Plaatbespreking Maandag 11—8 uur.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1925 | | pagina 2