Zoowel
des avonds
als overdag
gemakkelijk
te berijden.
L. VAN ZEVENHOVEN DEjJONG, Spoorwegstraat, Gouda
Beroemde
Wassehing
Geneest de Huid
in
IMI op til Hid
een Gulden cadeau.
„ORANJE HE IN"
GULDENS-PREMIE
MAGERHEID
fcn nieuw zuiver
planlenvebO
een Waadivd bij
ixitncmenbketb
in plaats vart/o
boter en reutel
in alle recepten
f 0,65 per labiet van Vz Kg netlo^
.OLIEFABEIEKENT'i
CAÜ/É-DEEFT*
tCHEVROLET
.jrveuzen en Zenuwzieken
voor de Lezers en Lezeressen
Wq deelen hiermede aan al onze lezers
en lezeressen in Gouda en de talrijke ge
meenten in de omgeving waar de Goudsche
Courant door onze agenten dagelijks woMt
bezorgd, mede, dat wq voor de maand De
cember hebben ingesteld een
Iedere lezer of lezeres, die ons een nieuwe
lezer(es) opgeeft, die op onderstaanden Bon
verklaart zich voor minstens een kwartaal
op de Goudsche Courant te abonneeren
tegen een abonnementsprijs van 2.25 per
kwartaal, en dezen Bon aan ons Bureau in
levert, ontvangt daarvoor als premie
Duidelijke en juiste invulling van onder
staanden Bon is daarvoor noodzakelijk.
IEP Lezers en Lezeressen, informeert
in Uwen kring of er onder Uwe kennissen
ook zqn, die de Goudsche Courant nog niet
dagelijks ontvangen, en zoo ja, maak hen
dan terstond tot abonné. Dat zal U niet moei
lijk vallen.
De Goudsche Courant is en blijft de cou
rant, die dagelijks het vlugste nieuws geeft
en het best is ingelicht
Elke gulden te er één.
En wie onzer lezers (essen) niet zelf de pre
mie wil ontvangen, mag ons opgeven voor
welk nuttig doel wij deze mogen afdragen.
VERGEET DIT NIET!
STEL NIET UIT!
DOE HET NU!
Het nieuwe abonnement gaat in met
I JANUARI 1926; de tot dien datum ver
schijnende nummers ontvangen de nieuwe
abonné's gratis.
DIRECTIE GOUDSCHE COURANT.
GULDENS-PREMIEBON.
4
#Sö. het bekendste huidmiddel, sal die
aandoeningen genezen, die U het leven tot eea
last maken. Ondragelijke Jeuk, brandeeigheid
en alle ongemak verdwijnen door de toover-
kraobt dezer oplossing. D.D.D. beeft beat
gebracht in tallooss gevallen, die als ongenees
lijk waren opgegeven en zal ook U helpen.
Probeert dit wonderbaarlyke middel.
D.D.D. it, A O.U mf. tJO. D.D.D m» t-
Hf silt apotk. m drop
3162 20
Gebruikt gedurende 2 mabnden de be
roemde
Oostersche Krachtpillen
en U guit over Uw gewichtstoename ver
wonderd staan. Deze pillen t\jn zeer ver
sterkend, geven U gezonden eetlust en doen
Uw organisme groote verbetering onder
gaan. Uitsluitend verkrijgbaar bij de Firma
ARTH. HUFKENS, Hoofd steeg 7, Botter
dam (Maison Sanitas) Tel. 4538. Prijs per
doosje van 100 Pillen 1.50. Per 6 doosjes
8.Franco toezending na ontvangst van
postwissel plus 20 cent voor porto of onder
rembours.
3,6, 92
PRODUCT GENERAL MOTORS
ïrlijfe*
Een elegant uiterlijk en een gemakkelijke
bediening maken de Chevrolet tot een
wagen die bij uitstek geschikt is om door
dames zelf bereden te worden.
Alle commando-organen zijn direct onder het
bereik en vereischen evenals de pedalen bij
het bedienen niet de minste krachtsinspanning.
Dank zij de buitengewoon soepele stuurin
richting en motor, is de Chevrolet zelfs in het
drukste verkeer, zeer gemakkelijk te besturen,
terwijl hij op den weg uiterst vast ligt hetgeen
aan de stabiliteit van de geheele constructie
kan worden toegeschreven.
Deze wagen die door meer
dan 2.000.000 automobilisten
boven anderen wordt verkozen,
zal ook de uitverkoren auto der
dames zijnEr zijn redenen te
over waarom gij een Chevrolet
zoudt koopen.
SEDAN, 5 plaatsen, 4 portieren, f2650.- COACH, 5 plaatsen, 2 portieren, f2405.-
De prijzen zijn franco Amsterdam.
CHEVROLET-ONDERDEELEN ZIJN OVERAL VERKRIJGBAAR.
Bezichtigt de NIEUWE CHEVROLET bij
ELEGANT
PRIMA KWALITEIT
3481
255
tUBATCD Van Vrijdag 11 lot «n mil Dondardè&)7
THALIA I Hr W BR p>c. vrloomn wl|d»buU«m»won»nlhi
„r ,olt.l...n n..r h.t b.t..4« too«..l«tuk M..».. ■««.b.r-
mat ZANG an EXPLICATIE
wan MANIE NAGEL an HENRI OOSTRA.
swianaaS ainbsvolss. 3479 45 WOIIIDAB MATINEE.
di* .10dra aan priWMlbaarhmd on wiXaawkto, gob rak au enorgie, neerslachtigheid,
leveraanoeheid. elapelooeheid, hoofdpijn, angst- eo dwugteestonden, hypochondrie
netvense hnrt- en maagaandoeningen yrsgno de uitvoerige gratis brochure van
Dr. WEJSE, over zenu'wiiekte, DrGEBHARD A Co., Franfcenstraat 7»,
Den Hanj. 115S 18
Sinter f 37.—, Anker f 37.—', tjiemwsic
modellen.
VERMEULEN', NAAIMACHINEHANDEL
Kipstraat 42, Telef. 2176, Rotterdam.
Reparatie-inrichting.
Ondergeteekende
thans geen abonné op de Goudsche Courant, verklaart
zich met ingang van 1 JANUARI 1926 te abonneeren
voor minstens een kwartaal op de GOUDSCHE COURANT
voor den prijs van 2.25 per drie maanden (met Zondags
blad 2.90) en verzoekt GRATIS toezending der courant
vanaf heden tot einde dezer maand.v
Naam: Woonplaats: Datum:
Ondergeteeikende
lezer (es) van de GOUDSCHE COURANT, verklaart als
nieuwe abonné te hebben opgegeven
waarvoor hij (zij) uitkeering verzoekt van de GULDENS
PREMIE.
NaamWoonplaatsDatum
goudsche courant zaterdag 12 dec. 1925 - tweede blad
Gisteren kwam agn tie orde het voorstel
van der Waerden cjj. tot wijziging van de
wet van 23 Maart 1918 (Stbl. no. 165), ge
wijzigd bij de wet van Maart 1922 (Stbl.
no. 130), tot tijdelijke afwijking vnn de wet
van 23 Juli 1908 (Stbl. no. 236), tot invoe
ring van een wettelijken tijd; en een voor
stel van den heer Braat tot wijziging van
de wet van 23' Maait 1918 (Stbl. no. 166),
gewijzigd bij de wet van 22 Maart 1922
(Stbl. no. 130), tot tijdelijke afwijking van
de wet van 28 Juli 1908 (Stbl. no. 236), tot
invoering van een wettelijken tijd.
De heer Van der Waerden (s.d.) verde
digde het wetsvoorstel van hem en de zij
nen. Spr. betoogde dat het ons niet bindt
aan het buitenland wat begin en einde van
den zomertijd betreft; dit te bepalen blijft
aan de Kroon overgelaten. Behalve de mo
gelijkheid om door onderhandelingen met
het buitenland den zomertijd te bekorten.
Spr. ziet dus de voordeel en van het amen
dement-Van Kappard niet in. Van meer be-
teekenis zijn de bedenkingen van de Spoor-
wegend!rectie, welke echter niet zoover
gaan als die tegen het voorstel-Braat. D%
Spoorwegen zijn geen tegenstanders van
den zomertijd: maar dit brengt geen bevre
diging. Spr. is verbaasd over de pleidooien
voor Midden-Buropeeschen tijd het geheele
jaar. Daar voelt spreker in het geheel niets
voor. Spr. is verwonderd over het standpunt
van den heer Ebels dat het platteland al
leen last heeft wan den zomertijd, waar het
zooveel in aanraking komt met de groot#
steden. JJpr.'s voorstel wil echter de nadee-
len voor het platteland in het algemeen zoo
veel mogelijk wegnemen. Spr.'s voorstel is
ongetwijfeld dat, hetwelk de beste oplossing
geeft.
Het voorstel werd echter verworpen met
50 tegen 27 stemmen.
Op het wetevoorstel-Braat werd aange
nomen het amendement-van Dijk om den
zomertijd te doen vallen tusBchen 10 Mei en
9 October.
Naar aanleiding deser beslissing vroeg en
verkreeg de heer Braat schorsing der be
raadslagingen.
O* economisch* toestond vnn Duitsohlond.
De Kabinetscrisis.
Voor het eerst na zijn terugkeer uit de
Ver. Staten heeft Or. Schacht president
van de Ryksbank op uitnoodiging van de
Berlijtksche Industrie, en Handelskamer ge
sproken over zijn reisindrukken in de Ver.
Staten.
Zijn rede was vrij optimistisch. Hij ver
klaarde, dat de buitenlandsche schulden
van Duitschland op het oogenblik 3 i 8tt
milliard mark bedragen. De hoogte van dit
bedrag behoeft z.i. geen zorgen te baren.
Indien de Duitsche productiviteit er mee
gebaat wordt, bestaat er zelfs geen be-
zwaar, dat er nog wat bij komt. Sedert 1
October 1.1. heeft Duitschland .leeningen op
genomen tot eon totaal van 82 millioen.
Overal in Amerika had Schacht gecon
stateerd, dat het vertrouwen in de levens
vatbaarheid der Duitsche industrie onge
schokt is en dat met name de organische
verbinding tusschen indutrie en wetenschap
in Duitschland er buitengewoon hoog wordt
gewaardeerd.
Gedurende al den tijd, dat Schacht ih
Aimerika heeft vertoefd, heeft hij nimmer
ecnigen twijfel aan de toekomst der Duit
sche valuta hooren uiten. De Amerikanen
zijn overtuigd, dat de mark stabiel zal ble
ven.
Omtrent de vele geruchten nopens de in
ternationale plannen der circulatiebanken
deelde Schacht mede, dat alle circulatieban
ken in de landen met stabiele valuta levenr
dig geïnteresseerd zijn bij die landen, waar
in de valuta niet stabiel is. Het kan hun
niet onverschillig zijh, indien rondom hen
een op inflatie gebaseerd bedrijfsleven zijn
ziektekiemen verspreidt. De Duitsche rijks
bank zal met het oog op dit gemeenschap
pelijk belang niet ophouden haar positie
zoo sterk en gezond mogelijk te maken.
Alleen dan zal zy kunnen bijdragen tot de
internationale coöperatie der circulatieban-
Wat de politieke crisis in Duitschland
betreft veel verder is men nog niet geko
men.
De vraag blijft nog steeds of de groote
coalitie, een regeeringscombinatie van cen
trum, democraten Duitsche Volkspartij en
sociaal-democraten, tot Mand zal komen.
Zeker is dit nog geenszins, maar de kans
erop is althans een ietsje grooter gewon
den. Terwijl reeds vooraf bekend was, dat
centrum en democraten voorstanders zyh
van samengaan der vier genoemde partijen,
was tot dusver nog steeds onzeker, welke
houding Duitsche Volkspartij en sociaal
democraten zouden aannemen. Daarom
trent is gisteren door de fracties een be
sluit genomen, al moet daaraan dadelijk
worden toegevoegd, dat het communiqué
der Duitsche Volkspartij zeer vaag is, daar
er slechte in wordt gezegd, dat de rijksdag
fractie der D. V. P. de houding goedkeurt,
welke haar vertegenwoordigers hebben
aangenomen bij de besprekingen met ryks-
presidont Hindenburg. Al munt het com
muniqué dus niet uit door duidelijkheid,
niettemin legt men het zoodanig uit, dat de
Duitsche Volkspartij in beginsel bereid is te
onderhandelen over de vorming der groote
coalitie.
Het standpunt dat de sociaal-democraten
innemen, is echter veel helderder geformu
leerd. In de zitting harer fractie hebben z(j
zich in principe voor onderhandelingen
over de groote coalitie verklaard en dit
standpunt is ook uiteengezet dn een brief
aan den rijkspresident. Maar wat aan dezen
brief vooral beteekenis verleent, is, dat, na-
flat de bereidwilligheid der sociaal-demo
craten om eventueel deel te nemen is vast
gesteld, er onmiddellijk aan wordt toege
voegd, dat zij gaarne bij de besprekingen
verschillende punten zagen behandeld. Deze
punten kunnen worden opgevat als voor
waarden, maar deze dragen inmiddels niet
het karakter van een ultimatum; zy moeten
veeleer worden beschouwd als grondslag
voor besprekingen omtrent het eventueele
ooalitie-program.
De sociaaldemocratische „voorwaarden"
zijn minder van politieken dan wel vam so
cialen aard. Zoo wenschen zy, biykens be
richten uit Berlynf o.a. de volgende punten
te zien besproken: bescherming der Duit
sche republiek en bijgevolg de republikein-
sche constitutie; energiek verzet tegen elk
streven om het huliuHohenzollern weer op
den troon te brengen; ratificatie van de
Washingtonsche overeenkomst inzake den
achturendag; herstel van den achturigen
werkdag in Duitschland; verhooging van den
steun aan werkloozen; een belangrijker
rijkssubsidie voor het bouwen van volks
woningen; geen verlaging der belasting op
het bezit, zoolang de loon- en omzetbelas
ting niet zyn verlaagdopheffing der rijks-
schoolwet. Enz. Enz.
Het is nu de vraag, of de Duitsche Volks
partij niet voor deze eischen terugschrikt.
Doch dat zal de toekomst leeren. De demo
craten en het centrum zullen zich stellig
niet onbetuigd laten, wat betreft het bemid
delen tusschen D. V. P. en sociaal-demoara-
ten en aangenomen mag worden, dat hun
taak niet Hcht zal «ijn. Dit geldt natuurlijk
in nog grooter mate voor de formatiepogin
gen van de persoonlijkheid, die van rijks-
president Hindenburg de opdracht krijgt
een nieuw ministerie samen te stellen. Wie
de nieuwe kabinetsvormer aal worden? Het
algemeene oordeel Is, dat wederom dr.
Luther ,de afgetreden rijkskanselier, met
de taak zal worden belast de geschikte mi
nisters te zoeken, die het omtrent een ge
meenschappelijk arbeidsprogramma eens
moeten worden. -
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Het Russische gezantschap ontvangt
Sovjetcomnuaaaris voor volksontwikke
ling noemt men in Rusland, wat wij minis
ter van onderwijs heeten. (Lunatscharaki is
de man /lie dit ambt bekleedt en in „zijn
vrijen tijd'' drama's schryft. 'Eén van the
treurspelen, „de bevryde Don Quichotte"
werd onlangs te Berlyn opgevoerd in te
genwoordigheid van den auteur. En omdat
het toeval dien commissaris voor de volks
ontwikkeling naar de Duitsche hoofdstad
had gebracht, achtte het in Beriyn geves
tigde Russische gezantschap zich verplicht,
ter eere van den gast uit het vaderland een
„Bierabend" te orgaiïiseeren, waarvoor po
litici en journalisten, waarvoor ook kun
stenaars van diverse pluimage, uitnoodigin-
gen ontvingen.
Wie in iBerlyn bekend is, weet, dat de
Russische ambassade in een gobouw Unter
den Linden haar pied 4 terre mocht vin-
den. De gevel van het huis valt door niets
op, de binnenarchitectuur daarentegen is
buitengewoon kostbaar. Ten tyde van F re-
de rik den Groote was dit gebouw een pa
leis, de groote zaal met haar witte muren,
waarop ryk verguldsel werd aangebracht,
behoeft in schoonheid voor de véél bewon
derd# zalen van Sanaaouci waarlijk niet
onder te doen.
Omstreeks 1850 werd het paleis ver
bouwd. Uit die periode dateert een lang
werpige witte zaal met schilderingen en de
coraties uit den empdretyd en met drie
schitterend mooie oude kristallen kronen.
Ook de salon met roode wandbespanning en
dit» meubelen, die thans als ontvangkamer
dienst doet, „ontstond" in dien tyd. Weinig
werd er sinds dien aan veranderd. Alleen
het levensgroot^ portret van Lenin is nieuw.
Het geeft den dictator weer, staande op de
Het verblndendverklaren van
Collectieve Arbeidsovereenkomsten
Men hoort tegenwoordig weer veel spre
ken over. het verbindend verklaren van col
lectieve arbeidsovereenkomsten. Algemeen
wordt erkend, dat dit beteekent een inmen.
ging van de Overheid in het particuliere
bedrijfsleven, en derhalve een aanzienlijke
vrijheidsbeperking oplevert. Toen dan ook
indertyd een voorontwerp van wet by den
Hoogen Raad van Arbeid om advies aan
hangig werd gemaakt, werd dit hoogelyk
toegejuicht door degenen, die niets liever
zouden zien, dan dat alle patroons staats
ambtenaren zouden worden.
Gelukkig echter denken velen er nog an
ders over. Het biyft intesschen steeds een
raadsel, hoe tegenwoordig zoo gemakkelijk
de vrijheidsgedachte kam worden vertrapt.
Sedert eeuwen heeft de vvyheidsgedachte
de menschheid in haar. streven naar verbe
tering van haar aardsch lot geleid. Man
nen en vrouwen offerden voor die vryheid
hun goed en hun leveA; gansche volken
streden ervoor, dikwyis tegen een opper-
machtigen vyand. Wy in Nederland, het
traditioneele land van de vryheid, kunnen
daarvan meespreken. Maar ondanks het feit,
dat de vryheidsgedachte de banier is ge
weest, waaronder onze voorvaderen optrok
ken, en waardoor zy maakten, dat voor ons
slavernij en tyrannie begrippen zyn, waar
van wy de daadwerkelyke verschrikkelyk-
heid nog slechts van overlevering weten,
wordt nu gepropageerd, dat de menschen
op den goeden weg zyn als zy zich zooveel
mogelyk van hun vryheid laten berooven!
Zoo ook by het verbindendverklaren, waar-
by de wetgever zal decreteeren, dat het den
patroon niet meer vry zal staan om naar
eigen inzicht /de arbeidsvoorwaarden te re
gelen met de eigen werklieden. Neen, zy
moeten zich ondergeschikt makem aan het
oordeel der vakvereenigingen, der strij'cU
vereenigingen van arbeiders en werkgevers.
En dit alleen om in een enkel bedryf aan
de arbeiders betere arbeidsvoorwaarden
te geven dan overal elders. Maar ten koste
van den verbruiker, van den ambtenaar met
zyn salarisje, van den gepensionneerde met
zy rentetje, van den landbouwer, die tegen
het buiteland op moet tornen, van den ar
beider uit het exportbedryf. Want natuur
iyk zal de verbindendverklaring alleen
plaats vinden in vakken, welke uit den aard
der zaak niet de buitenlandsche concurren
tie ondervinden en die dus veilig den ver
bruiker kunnenbelasten.
.Afwentelen" zooals men dat noemt!
Maar omdat de verbindendverklaring be
teekent het bevoorrechten van een enkeling
ten koste van het geheel, is zy ook ondemo.
cratisch en anti-sociaal. Zy dient daarom
met kracht te worden verworpen als zy'nde
in strijd met onze nationale gedachte, in
strijd met de sociale waarheid en in strijd
met gezonde begrip pen ran democratie.
Mr. P. W. A. H. Cort van der Linden.
Uit ons Parlement.
De Tweede Kamer kwam ditmaal wel on
der zeer ongewone omstandigheden byeen.
Alle pariementaiie werkzaamheden werden
een maand geleden plotseling stopgezet, niet
tengevolge van een regeeringscrisis, maar
Hst gehalm van dan vlsschar.
Het verhaal, da. hier volgt, heb ik opge-
teeicend uit den mond van een vriend van
my, die langen tyd aan de schilderachtige
kust van Normandiie vertoefd heeft.
Het zal in het midden van October ge
weest zyn i vertelde hy toen ik de
merkwaardige gebeurtenis beleefde, die
aan mijn verblijf daar bijzondere bekoring
verleende. Ik hadl reeds besloten te ver
trekken het na-seizoen \\as ai afgeloo-
pen, waardoojr het leven er erg eenzaam
begon te worden maar ik wilde Vóóraf
nog eens een heelen dag ronddolen tin dit
wondermooie land van do zee, waar if zoo
veel prettige dagen had doorgebracht. Na
dat ik ongeveer een uur langs de steenach
tige, nu door een onstuimige Zee bestookte
kuststrook gezworven had, ontmoette ik
den ouden visscher Jacques Besnard. Deze
man, ondanks zyn eenvoudige kleeding,
tóch een imposante figuur met zyn foreche
gestalte en lange golvende haren, die wel
manen leken en even smetteloos wit waren
als het vlokkige schuIn\op de tegen de rots
achtige klippen uiteenspattende golven»
kruinen, had my vaak gezelschap gehouden
op myn zwerftochten en my veel merkwaar
dige dingen verteld over het leven d#r vis-
8chersbevoliking. Van anderen had ik ge
hoord, dat zich in het leven van dezen man
een zeer tragisch voorval had afgespeeld.
Uit piëteitsoverwegingen vermydde ik te
vragen, waat dat v.-el geweest was, weinig
vermoedende, dat hijzelf het my nog eens
onthullen zou.
Nauwelyks had hy my gezien, of hy
kwam naar my toe.
Het treft prachtig, dat ik u nu ont
moet! -L riep hy my al uit de verte toe.
Dat zal dan ook wel voor dh laatste
maal zyn! antwoordde ik, toen wü elkaar
als oude vrienden de hand gedrukt hadden.
Morgen vertrek ik.
Dan kunt u nog een moofie herinnering
Mar uw land meenemen, vals we gelukkig
zyn. HAt is nu begin October en ik moet
me tMrk vergissen, als „zy" straks niet
verschijnt!
Zy» geheimzinnige woorden maakten mij
nieuwsgierig, vooral, waar hy de aandui-
«Hng „rij" met k#pnalyken eerbied uitge
sproken had. Was het misschien een jeug-
<hge schoone, de een of andere excentrieke
wegens een ernstige partyencrisis. Maar er
lagen nu eenmaal dingen, die moesten wor
den afgedaan, crisis of geen crisis, en daar-
toe was de Kamer heden byeen.
Een Regee rings taf el met slechts demis
sionaire Ministers, van welke eenigen nog
zelfs géén gelegenheid hebben gehad om
één woord te spreken, kan medegevoel op
wekken. Zat daar niet Minister Welter, van
wien bekend is geworden, dat hy, uit Indië
gekomen, van de komende crisis volmaakt
onkundig was en een uur tevoren genood
zaakt werd het stuk te teekenen, dat hy by
verwerping van het gezantschap als Minis
ter zou bedanken Maar de Kamer vertoon
de een zeer levendig beeld: negentig leden
waren opgekomen en men had blykbaar zóó
veel onderling te confereeren, dat de apre-
kers en „sprekeressen", zooals Minister Koo
ien de dames noemde, zich niet verstaan
baar konden maken. Overigens was de Pre
mier goedlachs als altyd, zyn tyd afwach
tend. Minisiter Schokking ietwat droefgees
tig, maar niet erger dan vóór de „breuke".
Minister Welter was een tikje nerveus; Mr.
Kooien gemoedelyk, en een toespeling ma
kend op de aanstaande begrootingssfcukken,
welke hy blykbaar hoopt zelf te kunnen on
derteekenen. Maar beiden hadden in toon en
houding niets van gladiatoren, die hun laat-
sten groet aan de Kamer brachten. De Ka
binetsformateur. Dr. de Visser was afwe
zig, evenals zyn voorganger Mr. Marchaot.
Na een kort debatje werd aangenomen
het wetsontwerp inzake het Fransdi op de
lagere school, een noodmaatregel om den
overgangstermyn met een jaar te verlengen
in afwachting van een „ontwerp van meer
algemeene strekking". Meer kwam men niet
tè weten en men vraagt een demissionair
Ministerie niet naar zyn verdere plannen.
Een ander ontwerp betrof de nieuwe
overeenkomst met de Koninkiyke Paket-
vaart Maatschappij. Merkwaardig genoeg
wilden zelfs de sociaal-democraten hier
niets meer weten van Staatsexploitatie, en
werd zelfs geloochend het praatje, dat dit
bewonderenswaardige lichaam met een
prachtige organisatie een monopolie zou
hebben. Thans werd alle rood-rose opposi
tie samengetrokken op de voorgestelde ver»
hooging der tarieven met 30 Waar geen
enkel redelijk argument werd aangevoerd,
verwierp de Kamer het amendement om de
verhooging op 20 te stellen, en werd
daarna het ontwerp aangenomen.
De Heerier vroedvrouwenschool, berucht
geworden door een bespottelijke expansie-
zucht en een ongelooflyke royaliteit, kreeg
nog 27.000.om de zaak dryvende te
houdem. Minister Kooien vergoelykte niet
wat er gebeurd was, en de Kamer heeft
het ontwerp geslikt met lange tanden. Zelfs
de heftigste opposanten van vroeger, de so
ciaal-democraten stemden vóór; ook na de
smadelyke afwyzing wilde men de katho
lieken blykbaar toch aangenaam stemmen.
Pikant was de situatie voor de Christeiyk-
Hiatoiischen, maar *y hebben het hun vrien-
den-en-vyanden tegelyk niet moeilijk ge
maakt. De heer Smoeck Henkemans bleek
echter zóó bevreesd voor zyn concurrent Ds.
Lingbeek, dat hy stemde vóór een motie om
een Rykskweekschool voor vroedvrouwen in
te richten, geen waagstuk, waar immers ver
werping der motie vaststond, nadat zy door
den Minister was afgewezen!
dame, die af gemat en beu van het enervee»
rende atranseazoen, in de rustige eenzaam
heid hier op verhaal wilde komen, en dit op
gezette tyden placht te doen, zoodat zy een
voor de visschers bekende, doch tevens om
een voor my nog verborgen rede, vereerde
verschijning was 'l Deze en andere veron
derstellingen flitsten my door het hoofd,
toen ik hem lachend vroeg, zich een beetje
duidelijker uit te spreken.
Hy schudde mismoedig zyn hoofd en ant
woordde:
Wat ik u nu ga vertellen, moet eigen-
lyk een geheim blyven van de oude bevol
king van deze streek, die er nooit tegen
vreemden van gewaagt, doch u is voor ons
geen vreemde meer en daarom wil ik het u
wel toevertrouwen.
Toen'ik nog een kind was, hechtte ik
reeds byzondere waarde aan de intrede van
de maand October. Jaar in, jaar uit was ik
in die (maand aan de kust te vinden, nadat
jnyn ouders my verteld hadden van een
wonderbaarlyk verschijning, atgeen na
tuurlijk onie kinderlijke,fantasie uitermate
prikkelde. Ik bedoel hier, en hier werd
de stem van den visscher haast fluisterend,
het door my zelf en door anderen ontel
bare malen geconstateerde feit, dat op een
half uur van deze plek, waar de kust door
groefd is van Bpelonkachtige gaten en de
zee bezaaid is met gevaarlyke klippen en
rotsen, zoodra de maand October is aange
broken, op enkele dagen de Ofcgeloofelyke
gebeurtenis te aanschouwen is, dat een
vrouwelyk wezen uit zee opryat.
U gelooft my natuuriyk niet! Er zyn
er meer geewest, zooals u, die my uitlach
ten, doch heel anders spraken, toen zy het
zélf gezien hadden.
Gded, Besnard! Laat my bet eerst
zien, want je kunt toch niet van my ver
gen, dat ik dat vreemde verhaal zoo maar
onvoorwaardelyk geloof?
Wy wandelden langzaam naar de door
den ouden visscher aangegeven plaats. Dit
gedeelte van de kunst zag er precies zoo
uit, als Besnard my beschreven had. De ge
weldige rotsblokken, die grillig in de braa
ding van de zee verspreid lagen en welker
koppen zwart en dreigend boven het water
uitstakende golvende kust met haar
geheimzinnige, gipende spelonken, en de
roerlooze stilte rondom ons, dit alles te ra
men mèt de herinnering aan het myeteri-
I
cuze verhaal van den visscher, schiep voor
my een atmospheer, die intens bekoorlyk en
griezelig tegelyk was, maar die ik toch voor
geen geld ter wereld gemist zou willen heb
ben.
Wy hadden eenige minuten, zwygénd
naast elkaar gezeten op een van de rots
blokken by den aeerand, toen het my plot
seling inviei, hem te vragen of de verschy-
ning van die vrouw ieder jaar in Ocobei
geen byzondere beteekenis had en ik voelde
my erg dwaas, dat ik hem die voor de hand
liggende vraag niet eerder gesteld had.
Natuuriyk heeft zy die! luidde het
ietwat ongeduldige antwoord. Ik kon even
wel bemerken, dat de kustbewoner welwil
lender* gestemd was, nu hy uit myn vraag
kon concludeeren, dat ik zijn verhaal niet
heelemaal als een grap beschouwde. Ik was
wertoelyk benieuwd naar het weefsel van
verdichtsels, waarin zy, wat ik een natuur-
verschynsel vermoedde, gehuld zouden heb
ben.
Beanard wees my op een kasteel, dat op
eenige kilometers van ons op een bergtop
stond en in die yie ruimte veel op een ade
laarsnest gelede.
Op dit kasteel, vertelde hy plechtig,
leefde in lang vervlogen eeuwen een rid
der, die een wonderschoone vrouw de zyne
mocht noemen. Hun leven wae zonnig en
leek een subtiele droom van liefde. De rid
der ging veel zwemmen tusachen de klip
pen en zyn vrouw sloeg hem dan van uit
de hoogte tan het kasteel gade met angst
in haar hart. Eens gebeurde het in den
herfst, dat de ridder zich roekeloos te ver
in zee gewaagd had en by zyn terugkeer
te vergeefs door de onstuimige branding
van de kust trachtte te komen. Hy ver
dween in de diepte als weggezogen door
een vreeselylte" macht De edelvrouw, die
hem had zien zinken, yide radeloos naar be
neden, stortte zich in zee in e#n "wild, on
beredeneerd verlangen haar gemaal te red
den. Na een hevigen atryd in de woesie
branding volgde zy den ridder naar de diep
te. In de jaren, die volgden op deze ven-
schrikkelijke ramp, zagen de kustbewoners
ongeveer op denzelfden dag, waarop het
onheil had plaats gevonden, een vrouwen
gestalte uit de zee oprijzen, die zoekend de
wyde watervlakte aftuuide en dan plotse
ling weer verdween. Dan zeiden zy, <He de
verschijning gezien hadden, tot elkaar: ,J^e
edelvrouwe is weer geweest om den ridder
te zoeken 1"
De visscher zweeg en staarde peinzend
over het eindelooze water. Ook ik zweeg,
onwillekeurig ontroerd door deze legende,
die Wel is waar sober was, maar in dit on
vergetelijke trieste milieu van woeste kust
landen en monotoon gerommel van woeli
ge branding een schijn van realiteit kreeg
en even myn geheugen deed ronddolen in de
wereld' der sagen en mythen. En ik moet
bekennen, dat ik met ongeveinsde interes
se de komende dingen afwachtte.
Eensklaps stiet myn typische metgezel
een opgewonden kreet uit. Zyn zwarte
oogen staarden in starre ontroering naar de
zee. En schok van emotie sidderde door zijn
leden.
Ik volgde de richting van zyn oogen en
dacht het slachtoffer te zyn. van een on-
aardsch gezichtsbedrog. Ik zagde vet-
schyning! Besnard had niet overdreven.
Op een geringen afstand yan on# zag de
gestalte van een vrouw, die op het water
scheen (te zweven. Het acpect van de my-
sterieuse gedaante was feëriek en verblin-
<lend.^Iet moet een onbewuste nawerking
van het geheimzinnig verhaal van dan vis
scher op myn fan taaie geweest zyn, die trhy
in waanzinnige extase bracht over het beeld,
dat in een tooverachtige schittering van
zilverwitte schijnsels op de bewogen golven
toefde, te midden van een transparanten,
wazigen nevel, al% drupten duizend fontei
nen rondom de verschijning neer. Al# ik ar
nu over nadenk, moet ik om die dwaasheid
glimlachen, doch op dat moment bestond
er op de wereld voor ntij niets andara dan
deze wondermooie vrouwengestalte op de
wijde watervlakte. Plotseling overviel mij
een helsche ftwpulsie om de verechyuing te
naderen. Het was, als trok hat beeld mjj
magnetisch aan...— Het lokte, zooal* eens
de verlekleiyke Sirenen gepoogd metenn
hebben den zwervenden Odysseus naar
haar schuilplaats te lokken.
De ruwe stem van den visscher ontrukte
my aan de betoovering, die my gevangen
hield. Ik stond te waggelen als eca dron
ken man, volgde met onsekeren gang mjjn
ouden vriend, die my met nerveus gebaar
by den arm nam en my wegtrok....w uit
het water! Mijn lichaam had, onbewust voor
myn geest, gehoorzaamd aan dien onbe-
stemden en onbedwhigbaren dwang, om het
schoone beeld te naderen. Toen de visscher
my haastig verder met zich meevoerde,
keek ik nog even om: Het mysterie was
verdwenen!
Dat was net bytyds, dat ik u terug
haalde! zed de visscher met een stem,
dre zoo beefde, dat het myn aandacht trok.
Toen trof het my, dat hy iykbleek was en
zyn gelaartstrekktn waren ais door doods
angst verwrongen.
Was het gevaar zoo groot? vroeg ik
twyfeiend.
Ernstiger dan u weten kon! - ant
woordde hij met nadruk. Er was eenige
jaren geleden iemand, even jong, eerst even
ongeloovig en toen hy gezien had, nóg
loekeloozfcr dan u. De ongelukkige had het
in zyn eerste jeugdjaren gezien. Hy ver
trok uit deze streek «n keerde, man ge
worden, terug. Hy ging met my de vreem
de verschijning weer eens zien, doch voor
ik hem kon tegenhouden, was hy in zee ge
sprongen. Het snelle gebouren overrompel
de my en toen ik myn tegenwoordigheid
van gee4 herwonnen had, had het drama
zich reeds voltrokken. Vlak by de plaats,
waar het beeld geweest was, zonk hy ia de
diepte
Wie was die man "Vroeg ik achte
loos.
Myn zoon! klonk een doffe stem
naast my en toen begreep ik, wélke ramp
de levenszon van dezen man verduisterd
had.
Later heb ik nagevorscht, wat dit geheim
van de zee eigenlyk beteekende. Men ver
telde my, dat het vrouwenbeeld een optisch
bedrog was en dat in den herfst tusschen
de klippen een geweldige waterstraal uit
de zee opspoot, welke uit de verte bedrieg
lijk veel geleek Ap een vrouwen-gedaante.
De zilverachtige nevels moesten toegeschre
ven worden aan de werking van het dag
licht op het uiteenspattend water.
Maar ik heb dat maar niet verteld aan
die eenvoudige kustbewoner», besloot
myn vriend zyn verhaal. Daardoor zou
ik hun iets moois ontnemen. Laten zy maar
rustig voortleven in hun droom van de on
gelukkige edelevrouwe, die eeng In het jaar
uit de myrterteuse diepte der zee oprijst en
met droeve oogen het wyde zerareld afziet,
zoekend naar den zoo tragisch omgekomen
levensgezel.