"■r
«sen
sau.
één.
z
MIE
i nieuwe
den Bon
cwartaal
NiEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
85« Jaargang
go. 16027
aandag 14 December 1925
M.
DE MAANSTEEN
bergambacht, berkénwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Illi
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
BINNENLAND.
ST NU!
RANT.
volg<
Ontstem niet noodeloos.
FEUILLETON.
1)
en
Datum:
in-
laart als
LDENS-
Datum:
(Wordt vervolgd).
nneeren
2.25 per
reau in-
ie
ormeert
nnissen
log niet
tak hen
et moei
de cou
rs geeft
de pre-
sn voor
iragen.
im ver-
nieuwe
ze lezers
rijke ge-
toudsche
ks wordt
tand De-
i onder
lijk.
in.
Zoo luidde naar de verhalen, die m
van
we
op i
verklaart
onneeren
»URANT
Zondags-
courant
I
in met
komen veranderen, wanneer na afloop
welken de ge- i
ue iantas-
Maan-
indruk
neef,
Spannend romantisch verbaal
van
WILKIE COLLINS.
Inleiding.
Het romantisch verhaal dat hier volgt
is de geschiedenis van den gelen dia
mant, een groote steen van groote be
roemdheid in de jaarboeken der in
boorlingen van Indië.
Oude overleveringen vermelden, dat
het door godi geplaatst en door de ge-
loovigen vereerd, juweel in het voor
hoofd had gestaan van de 4-armige In
dische godheid, die de man|verpersoon
lijkte. Gedeeltelijk ter zake van djn
eigenaardige kleur, gedeeltelijk volgens
eene bijgeloovige meening, welke den
steen voorstelde als ets van de na
tuur te hebben overgenomen der god
heid wélke hij versierde, zoodat nij
minder of meer schitterde, naarmate
de maan afnam' of wies, kreeg hij den
naam. waaronder hij tot op dezen dag
nog in Indië bekend is. dien naam van
•.de Maansteen”.
De avonturen van den ..Gelen dia
mant”, begonnen omstreeks de elfde
*'guen eilander op de krijgsman,
die de heiligschennis gepleegd had,
kwam ellendig aan zijn einde de
Maansteen, steeds den vloek met zich
dragende, ging van de eene Moham-
medaansehe hand in de andere over
en nog altijd waakten de opvolgers
der drie Brahminen flag en nacht, tot
hei de wil zoude zijn van Vishnoe,
den Behouder, dat hot geheiligde ge
steente wederom in hun bezit zou ko
men.
Het laatste jaar der achttiende eeuw
was gekonieh. De diamant geraakte in
handen van Tippor, sultan van Serin-
gapatam. die hem als een versiersel
liet plaatsen in het gevest van een
dolk, welke onder de kostbaarste schat
ten in zijn wapenkamer werd opge
hangen. Zelfs toen nog in ’t paleis
van den sul an zelf. wachtten en
waakten de drie priesters in het ge
heim'. Er bevonden zich drie officie
ren onder Tippo’s hofhouding, vreem
delingen voor de anderen, die huns
meesters vertrouwen hadden gewon
nen door zich, in schijn ten minste,
tot het Mohimmedaansche geloof te
hekeeren. en deze drie mannen wer
den door de overlevering aangewezen
als de drie priesters, we’ke den dier
baren schat op deze wiize in het oog
hielden.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per poet per kwartaal 3.16, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ona Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie, Tel. 83.
i'A'ii mooie „ruuiMJAougBi.
Het effectenkantoor der firma Baiss and
Rogers te Londen wordt gesloten. Het
werd vier jaar geleden gesticht en werd
spoedig een specialiteit in de „rubbers".
Tijdens den rubberboom werd er dag en
nacht gewerkt. Er kwamen zooveel orders
binnen, dat de employé’s zeer dikwijls geen
tjjd hadden om naar huis te gaan. Voor
middernacht was het bureau nooit dicht.
Meer dan eens gingen de patroons en de
voornaamste employé’s slechts rond zes
uur ’s morgens voor een paar uren naar
bed.
op te werken tot premier, wordt verant
woordelijk gesteld voör wat men ais een
vernedering van de natie beschouwt.
De binnenlandsche toestand is weer in
hooge mate gespannen -en gezien het feit,
dat de verkiezingen voor de volksvertegen
woordiging nog niet zpn gehouden, kunnen
de gevolgen moeiljjk worden voorzien.
laatste menschengeslaidhi.1 op aarde teel
de. En de Brahminen hoorden toe en
bogen voor oat bevel. De godheid
voorspelde verschrikkelijk^ straffen aan
den vemieteien sterveling, die zijne
handen naar het geheiligde kleinood
zou durven uitsteken en aan allen van
zijn naam i.n geslacht, die hel na hem
iu zijn bezit krijgen. En de Brahmi
nen lieten voorzegging met gouden let
teren schrijven op de deuren vaai het
altaar.
De nuenschen stierven en maakten
plaats voor anderen, en steeds, ge
slacht na geslacht, bewaakten de op
volgers der drie Brahminen, nacht en
dag den onschatbaren Maansteen. Hel
eene menschengeslacht volgde op bet
andere, tot n de eerste j&ren der ach
tende eeuw toen de regeering aan
brak van Aurungzebe, den Keizer der
Mongolen. Op zijn bevel werden we
derom1 de tempels van Brahma aan
plundering en brandstichting prijs ge
geven. Het altaar van den vierhandi-
gen god werd ontreinigd door de slach- -
ting van ten offer bestemde dieren, de.
beelden der godheden werden in stuk
ken gebroken en de Maansteen ge
roofd door een officier van hoogen
rang in ’t leger van Aurungzebe. Niet
bij machte den verloren schat door
open strijd in hun bezit terug te krij
gen, togen de drie wachthebbende
priesters eene vemvommung aan en
volgden hem overal. De geslachte)
.ett»» van onze christelijke jaartelling
'ie dien tijde doorkruiste de Mo-
nammedaansche veroveraar, Makmond
van Chiani, Indië, maakte zich mees
ter van de heilige stad Somnauth en
roofde de schatten uit den befaamden
tempel, welke eeuwen lang het voor
werp wtffi geweest der Hindoesche
pelgrimstochten en hei wonder der
Oostersche wereld. Van alle godheden
die in den tempel vereerd werden,
ontsnapte de Maangod alleen aan de
hebzucht der plunderende Mohamme
danen. Door drie Brahminen gered,
werd de onschendbare godheid, nog
steeds den gelen diamant in het voor
hoofd dragende, des nachts overge
voerd naar de tweedie der heilige ste
den van Indië, de stad Benares. Hier,
op een nieuw altaar, in eene ruimte,
ingelegd met edele gesteenten, het
dak ondersteund door gouden zuilen,
werd de Maangod geplaatst en door
de géloovigen vereerd. Hier, in den
nacht, dat het altaar werd voltooid,
verscheen Vishnoe, de Behouder, aan
de drie Brahminen in een droom.
De verschijning blies haar goddel.j-
ken adem op den diamant in het voor
hoof 11 van het beeld. En de Brahmi
nen knielden neder en verborgen het
aangezicht in hunne kleederen. De god
beval, dat van dien tijd af de Maan
steen bewaard moest worden door drie
priesters, welke dag en nacht beurte-
lings de wacht moesten houden tot het
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en o nu, treken (behoorende tot den bezorgkrjn»)
1—5 regels 1 Jü, elke regel méér ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgxHpg
1—6 regels 1 55, elke regel meer 0.80. Advertentie® in het Zaterdagnununer 20
t ijslag op den prtje. IJefdadigheide-advertentiea do helft van den prb».
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.06, elke regel meer ƒ.0.60. Op
de voorpagina 60 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen Wj contract tot zeer gereduceer
den prjh. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tueachenkomet van soliede Boekhan
dolaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
eau het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te «tja.
uei aamp in onuoop waren,
tische geschiedenis van den
steen. Zij maakte we nig
op ons, behalve op mijn uwi,
John Hernoastle wiens voorbelde
voor alles, wat vreemd en wonderlijk
scheen, hem geneigd maakte, er ge
loof aan te hechten. Op den avond
voor de bestorming van Serangapatam
maakte hij zich boos op mij en op de
anderen, daar wij het geheele vertel
seltje als een fabel uit Kr et en. Eene
heftige woordenwisseling volgde
Herncastle ken z’n ongelukkig humeur
niet beddingen. Hij verklaarde, op
zijne eigenaardige blufferige manier,
dal wij den diamant in zijn handen
zouden zien, wanneer het Engelsche
leger, waarbij wij als officieren dien
den, Seringapatam innam Deze u tval
werd met een schaterend ge'ach be-
trroet. en hiermede eindigde, dat dach
ten wij toen ten minste, de geheele
zaak.
Mijn neef en ik werden reeds in
den aanvang van elkander gescheiden.
Ik zag hem niet, terwijl wij de rivier
doorwaadden toen wij de Engelsche
vlag op de eerste bres plantten, bij
’t overtrekken van de volgend^ gracht;
nadat wij. duim1 voor duim ons oen
weg banend', de stad waren binnen-
(regaan.
In de vier jaar van haar bestaan heeft
de firma meer dan een millioen p. st. ver
diend.
Een «vondeling met den dood.
Moeiljjk reddling van schipbreukelingen»
Central News meldt uit Kaapstad een
spannend verhaal van een strijd met den
dood, die de schipbreukelingen van de „Com
petitor” uit Cardiff hebben gevoerd. De
„Competitor” is op de Zuid-Oostkust van
Afrika vergaan en van de 24 leden der be
manning hebben slechts zes er het leven
af gebracht.
De tweede officier Potts, heeft verteld,
dat hij een van de twaalf mannen was, die
de eerste reddingsboot namen. De tweede
werd versplinterd, toen zij neer werd gela
ten. Allen slaagden er in, het zinkende
«chip te verlaten, behalve de kapitein, die
»p het punt stond zich in de reddingssloep
te begeven, toen de touwen braken, zoodat
hij met het schip in de diepte verdween.
Potts worstelde den geheelen nacht mee
zijn kameraden hard om het leven. Juist
toen bij het ochtendgloren land in het zicht
kwam, spoelde oen reusachtige golf vier
mannen in zee. Twee van hen verdronken.
Kort daarop sloeg de boot om en die tien
overgeblevenen moesten zwemmende het
land zien te bereiken, doch zij hadden een
ontzettenden strijd te voeren tegen de ge-
weldige zeeën. Vier mannen gaven den
kamp op en zonken uitgeput In de diepte.
De anderen slaagden er ten slotte in,
meer dood dan levend aan land te komen.
DUITSCHLAND.
Minister Schiele staat zijn pensioen af.
In den Rijksdag deelde de Duitsch-Natio-
nale afgevaardigde Koch-Dusaeldorf Sa
terdag mee, dat ex-minister Schiele hem
gemachtigd had te verklaren, dat de mi
nister zyn pensioen ter beschikking wensch-
te te stellen van de vereeniging tot ver
zorging van oorlogsblinden. De minister
stond hierbij op het standpunt, dat zyn pen
sioen hem volkomen terecht toebedeeld
was, maar hy wenschte nu geen hooger
bedrag Je ontvangen dan volgens de nieu
we regeling, die met Januari in werking
zal treden, vastgetseld was.
De minister van justitie heeft een wets-
onwerp ingediend tot vermindering van het
personeel der rechtbanken. Naar zyn mee
ning neemt het werk, dat thaals van de le
den der rechterlijke macht gevorderd Wordt
niet meer dan tweederde in beslag van de
bezigheid, die men mag eischen, dat iemand
aan de zaken, die hy te bevorderen heeft,
wy'dt. Voortaan zal van een lid van de ma
gistratuur een werktijd geeischt worden,
die men voor werk van intellectueelen aard
billijkerwijze kan vorderen.
Het werk van de vredesrechters, kan men
in vele gevallen een' sinecure noemen. Bij
een verstandige indeeling van hun werk
zouden zij nog geen dag per week werk
hebben.
Om aan een en ander tegemoet te komen,
wil de minister zekere rechtbanken ophef
fen en o.a. het aantal rechtersplaatsen by
rechtbanken van eerste instantie, dat thans
206 bedraagt, met 54 verminderen. Ook het
aantal griffiers en substituut-griffiers zou
verminderd worden. De overtollige rechter
lijke ambtenaren blijven echter in functie
tot door afsterven en het bereiken van de
leeftijdsgrens het nieuwe getal bereikt is.
FRANKRIJK.
De nieuwe duurtegolf.
Een ernstige sociale crisis aanstaande.
Het plotselinge duurder worden van het
leven in Parijs verwekt, aldus de corr. van
de Maasbode, een ontzettende ongerustheid
in alle kringen. De publiceering der in
dexcijfers van de laatste maanden deed
reeds een geduchte prysstyging zien; die
minstens even groot was, als de waarde
vermindering van den franc; doch nu daar
enboven het geheele zakenleven geschokt
wordt door de in overijling aangenomen
De oplossing van de regeeringscrisis in
Duitschland is nog geen stap nader geko
men.
Dr. Luther, die al dagen lang als kabi
netsformateur was gedoodverfd, heeft nog
steeds geen desbetreffende opdracht gekre
gen, naar men izegt om de volgende rede
nen. In de eerste plaats blijven de sociaal
democraten hardnekkig weigeren deel te
nemen aan een kabinet-Luther en in de’
tweede plaats schynt dr. Luther zelf weinig
ambitie voor de kabinetsformatie te hebben.
■Het verluidt, dat hij zich niet kan vereeni-
geiF met de besluiten, die de begrootings-
cotnmissie van den Rijksdag gisteren heeft
genomen over de verhooging van de werk-
loosheidsondersteuning en van de am/bte-
naarssalarissen, n^aar dit is natuurlijk
slechts een voorwendsel. In werkelijkheid
wil dr, Luther niet gaarne een échec van
zijn bemoeiingen riskeeren.
Reeds werd bekend, dat rijkspresident von
Hindenburg zich tot de burgerlijke midden
partijen heeft gewend met de merkwaardi
ge vraag, of zy niet bereid zouden zyn, de
bemiddeling voor het totstandkomen van de
groote coalitie op zich te nemen. Zoowel de
Duitsche Volkspartij als de democraten en
het centrum hebben ronduit geweigerd.
In politieke kringen is men overtuigd, dat
men hier te doen heeft met een handigheid
je van dr. Luther, die waarschijnlijk anderen
de kastanjes uit het vuur wil laten halen,
om dan, als hij ziet, dat het lukt, zelf als
kabinetsformateur ten tooneele te verschij
nen.
Naar verluidt zou Dr. Luther door deze
manoeuvre een groot gedeelte van zijn aan
zien hebben verspeeld. -
Wat hiervan juist is zal .spoedig
blijken. Zeker is het dat President
Hindenburg zich gewend heeft tot den ou
den Fehrenbach, vermoedelijk met de be
doeling hem de kabinetsformatie op to dra
gen. Men zegt evenwel dat Fehrenbach
weigeren zal zulk eon opdracht te aanvaar
den.
De Landstorm en het zilveren huwelijks
feest van de Koningin.
I e Bijzoadere Vrijwillige Landstorm
en de Vrijwillige Landstormkorpwen
Motordienst. Vawtuigendienst, Spoor
wegdienst en Luchtvaartdienst zullen
aan Koningin en Prins bij hun zilve
ren huwelijksfeest op 7 Februari een
huldeblijk aanbieden. Het bestaat uit
een porcelein tegeltableau van 100 bij
cM., waaromheen een palissander
houten lijst.
Het be’ end'e etmbleen van den Land
storm Als ’t Moet is door den schil
der Leon Senf, verwerkt met Wapens
In den laatsten tyd doen weer verschil
lende geruchten de ronde over een a.s. vrede
in Noord-Afrika, zelfs wordt beweerd dat
Abd-el-Krim bereid is omtrent’ vredesvoor
stellen te onderhandelen, op de volgende
voorwaarden:
(1) autonomie van het Rifgebied met er
kenning van den sultan van Marokko in
religieus opzicht; (2) vaststelling der gren
zen; (3) toestemming voor de vreemdelin
gen om de schatten, welke de Marokkaan-
sche bodem bevat, productief te maken
door aanleg van mijnen. De regeering van
het Rifgebied zou aanspraak maken op 12
procent der opbrengst
Voorts wordt nog gemeld dat Abd-le-
Krim blykbaar het Fransche voorstel no-
GOUBSCHE COURANT.
Een medewerker van de „Sunday Times”
verneemt, dat de atmosfeer in Griekenland
zeer geladen is als gevolg van de conclu
sies van de commissie-Rumbold in zake het
Grieksch-Bulgaarsche conflict.
'De loop van deze aangelegenheid heeft
nieuw leven ingeblazen aan de oppositle-
partijen en generaal Pangalos, die zich wist
belastingmaatregelen, waardoor een zware,
onmiddellyk te voldoene heffing iyet terug
werkende kracht alle zaken komt ontred
deren, nu vliegen de prijzen omhoog op een
wijze, die in geenerlei verhouding meer
staat tot de inflatie.
Het heeft er vee] van of iedereen zich
dekken wil en bovendien zet het steeds
meer geschokte vertrouwen tot onnoodig
koopen aan, in de hoop althans iets van zyn
geld in waardevolle goederen om te zetten,
alvorens het biljet nog minder koopkracht
zal hebben.
De voorspellingen omtrent het duurder
worden van het leven tengevolge der nieu
we inflatie, komen reeds uit en ook in poli
tieke kringen begint men er zich reken-
si hap van te geven, in welke moeilijkheden
men zich heeft gestoken. Een algemeene
salarisverhooging is onvermijdelijk en de
verschillende vakvereenigingon beginnen
zich al geducht të'roeren en bereiden een
ernstige gemeenschappelijke actie voor.
Het ly'dt geen twijfel, of binnen korten tyd
dreigt het sociale leven aan ernstige schok
ken te worden blootgesteld.
Men beschikt op het oogenblik nog slechts
over de cijfers tot en met November, ter
wijl de jongste onrust eerst nadien is in
getreden en juist in de laatste dagen een
prijsstijging met verdubbelde kracht is in
getreden. Terwijl het algemeen indexcij
fer in September nog 567 was en in Octo-
ber tot 584 was opgeloopen, bereikte reeds
November het recordcijfer 618. Dat op
eenigen stilstand, vooral in de stijging der
levemsmiddelenpryzen, niet behoeft te wor
den gerékend, blykt uit het feit, dat de in-
düstrieele grondstoffen het meest zijn ge
stegen. De voedingsmiddelen moeten dus
nog steeds volgen. De grondstoffen stegen
de laatste maand met maar eventjes 47
punten, de textielproducten zelfs met 92
punten.
Gewoonlijk heeft de stijging der engnos-
pry'zen eerst langzamerhand invloed op de
stijging der detailprijzen. De detailprijzen
zijn niettemin reeds onrustbarend gestegen.
Het indexcijfer voor Parijs bedroeg in No
vember 444, tegen 396 in dezelfde periode
van het vorige jaar. De verhooging der laat
ste dagen zal dat cijfer belangrijk wijzigen
daar prijsverschillen van 20 tot zelfs 40
pet. worden waargenomen.
ENGELAND.
Een mooie „rubberoogst.”
Ue kabinetscrisis in Duitschland.
De vredesvoorstellen van AM-el-Krim. Gespannen toestand in
Griekenland.
pens autonomie heeft aanvaard en dat
als niet alle teekenen bedriegen niet al
te veel meer in den weg staat aan het slui
ten van den vrede. De door Frankrijk aan
de hand gedane grenzen zouden ook Abd-
e|f-Krjm’s instemming hebben, maar 'van
rechtstreeksche onderhandelingen met Span,
je zou hij niets wijlen weten. Nog weer an
dere telegrammen laten het voorkomen,
dat Abd-el-Krim's eisch inzake politieke au
tonomie van het Rifgebied tevens het recht
inhoudt om een eigen, 'Riffynsch, leger op
de been te houden.
Wat van al deze geruchten waar is, kan
moeilijk worden uitgemaakt.
Mochten zij echter op waarheid berusten,
dan zou er uit blyken, dat Abd-el-Krim be
reid is tot den vrede, die trouwens ook door
vele Franschen vurig wordt veiraygd. Want
moge men zich dezer dagen uftinstig^hebben
Uitgelaten over den toe st aim in Marokko,
waar momenteel de rust /s teruggekeerd,
niettemin kan straks de tóestand weer vol
komen veranaeren, wanneei
van den winter, gedurende
WH1SNLANDSCH NIEUWS.
BELGIë.
August Borins.
Een motie tot zyn jn vryheid stel,
ling aangenomen.
De Provinciale Raad van Limburg heeft,
naar onze correspondent te Brussel meldt,
in zyn vergadering van Vrijdag een soci-
aal-democratische motie voor de onnüddel-
lijke en onvoorwaardelijke invrijheidstel
ling van den Vloamsch-activistischen leider,
dr. August Borin’s, met twee stemmen meer
derheid goedgekeurd, De sociaal-democra
ten en een aantal Katholieken stemden voor.
Van de liberale banken ging, bij de bekend
making van het resultaat der stemming,
gefluit op.
Harder werken bij de rechterlijke macht.
vechtsactiviteit achterwege blijft de wa-
penen opnieuw worden opgenomen. Het
kost den Franschen en Spanjaarden nu
reeds veel moeite om zich te handhaven.
Bovendien is de positie der Fransche sol
daten tijdens den winter verre van roos
kleurig. Donderdagavond berichtte b.v. de
Intransigcant, dat de Fransche soldaten in
Marokko aan erge kwellingen zyn blootge
steld. Er moet een felle kou in het Riffge-
bergte heerschen en van talrijke Fransche
voorposten moeten de voeten bevroren zyn.
Het onderdak laat bovendien veel te wen-
schen over: barakken zyn er haast niet. De
manschappen moeten zich behelpen met in
den grond gegraven gaten, die met stuk
ken tentdoek worden bedekt. Des daags
zyn zij door en door nat en 's nachts ril
len zij van de ijzige kou. Bovendien zal er
voorloopig geen einde komen aan dezp
lende, omdat het thans heerschende weer
waarschijnlijk tot einde Februari zal duren.
De tegenstanders zijn er veel beter aan toe.
Zij kennen de veilige toevluchtsoorden in de
bergen en ook weten zy waar de grotten
zijn, waar zij gedurende de koude nachten
om het vuur kunnen liggen. Bovendien zijn
zij tegen het kimaat gehard.
“Tot zoover enkele sobere mededeelingen
van een Fransch blad. Spreekt er ook niet
het heimelijk verlangen naar vrede uit?