GROOTE OPRUIMING
'iter 191
BAHLMANN Co.
BESTEl THANS,
BRLIIN KOLEN BRIKI
WONDEN
Maison Sanitas
PUBLICITEIT
Abonneert U op dit Blad.
l)E (iOUDSIHE FRUITHANDEL
"V.-
C<4Ï
ieqer\ der\ Koest
voor de keel
50 ets per blikje
GOUPSCHE COURANT - ZATERDAG 19 DEC 1925 - TWEEDE BLAD
Notaris KOEMAN
Een Woonhuis
IIOEI's AUTQ-TAXI-BEDIIJF
S. H. VI
in Loon
WEES SLIM
GEBRUIK GLIM
A. BRINKMAN ZOON
NA
HET
ETEN
GOUDA S=!
Damps- in Kinderconfectie
Stoffen en Pelterijen.
GROOTE KERSTAANBIEDING.
Alle goederen zijn deze week nog
EXTRA IN PRIJS VERLAAGD.
SPOTPRIJZEN.
IS NADERTI
MODEVAKSCHOOL.
IV <1
'weerzoon leerzame p
kalenderf\
te HAASTRECHT
zal verkoopen op MAANDAG
21 DECEMBER 1925 des avonds te
7 ure in Café „De Harmonie", Markt
te Gouda
met erf aan- de Gouwe 147 te Gouda.
Verhuurd bij de week voor f 8.
Te bezichtigen volgens plaatselijk
gebruik. Nadere inlichtingen ten kan
tore van den notaris. 8428 21
KLBIWB'i 101 T KLEF. 45
haalt of br»ft U aaar hot Station
A 80 cnnt-
Lot op do Jnisto Aoto'a.
Allo Aoto'a Tan on* a||n Tooraion ran
do Firmanaam. 3522 10
DROGISTERIJ
- MARKT 6
Ems
out
•n
Emsorwater.
tengevolge van doorliggen, smetten er
jeuken by kinderen, brand-, snij- en ver
vuilde wonden, winterhanden en voeten, ge
sprongen lippen, ruwe huid, huidverschil-
fering, kloven, barsten, zweren, open bee-
nen, pijnlijke bloedende in en uitwendige
aambeien geneeBt men met Wortelboer'a
Zalf van Jacoba Maria Wortelboer.
Verkrijgbaar 4 75 cent bij de verkoopers
van Wortelboer'a Artikelen. 956 18
Hoofdsteeg 7. Rotterdam
TELEFOON 4538
Speciaal adres voor
ELASTIEKEN KOUSEN,
Buikgordels, Breukbanden enz.
Alle Hyg. Artikelen
voor dames en heereti
Vraagt ona InlJcbtinganboakJa ad f 1.25
Aanbevelend:
ARTH. E. M. HUFKENS.
leder, die reclame wil maken
door middel ven ad verton tién,
of om andere redenen adver
tentiën heeft te plaateen in één
of meer dagbladen of tijd
schriften kan dit, zonder dat
het ook maar iets meer kost
dan bij die bladen rechtetreeks,
bet gemakkelijkst doen deor
middel van ons Advertentie
bureau, Markt 81, Gouda, dat
maar één opgaaf noodig heeft,
ook al is een advertentie be
stemd voor meerdere bieden.
Inlichtingen worden gaarne
gratis verstrekt u tl
GOUDA
Help Uw maag een baadje
en veem na het eten eea
atukje WRIGLEY'S.
Een gezond gebit, prima
eetlust en een goede sp|s*
vertering, zijn de eerste
verdachten voor een ge
zond lichaam.
Gaan batera hulp hierbij
daa WRIGLEY'S
KAUWGOM.
Importeur*: Fa. 8. Mrtaumama.
Den Haag.
WH*
Tot en met 24 DECEMBER a.s.
Denk U er aan tijdig Uwe Brandstoffen te bestellen
Wij gaan nog steeds voort onze Prima Brandstoffen voor
onderstaande lage prijzen te leveren
BELG. ANTHRACIET 30/50
20/30
KACHEL-STUKKOLEN (Rheinpreussen)
NOOTJESKOLEN (Rheinpreussen)
EIERKOLEN
GEKLOPTE GASCOKES
/Sy
fl. 2.60
2.30
1.50
1.60
1.30
0.80
per H.L
BRUINKOOLBRIKETTEN
fl. 2.25 per 100 K.G.
ALLES FRANCO IN UW BERGPLAATS TE GOUDA BEZORGD
Bestel nog heden. Wij voeren Uwe orders correct en vlug
tot Uwe tevredenheid uit. Aanbevelend,
N.V. Vereen. Brandstoffenhandel, (.h. 5. D. Boon t Firma P. de Vroedt
TURFSINGEL No. 5 Telefoon No. 119.
Hwt voordeellgwt adras 85a5 60
Het beste niet te goed.
Voor onze gezondheid is het beste niet te goed; want onze gezondheid is ons
kapitaal, en voor een goed deel ons geluk. En nu kunt gy, zonder een bepaalde
kwaal, toch aan algemeene zwakte lijden, die het leven dikwijls tot een last
maakt.
Zulke slapte gaat dikwijls samen met een bleeke kleur; hoofdpijn, hartklop
pingen, gedurige vermoeidheid, gebrek aan eetlust, misselijkheid, prikkelbaar
heid, gebrek aan energie.
Tegen die algemeene verslappingstoestanden helpt gee<n enkel middel zoo ra-
dakaal als die SANGUINOSE. Want de Sanguinose versterkt en verrijkt het bloed;
wekt de eetlust op; bevordert een algemeene levensopgewektheid en tast met
vaste hand de
kan makan.
SANGUINOSE li
Tweemaal daags
i van die algemeene zwakte, die het leven tot een laat
per flesch 2 6 fl. 11.—, 12 fl. 21.—.
eetlepel is voldoende.
WACHT U VOOR NAMAAK. 3
Bij alle Apothekers en goede Drogisten.
VAN DAM Co.
De Riemerstraat 2c/4 Den Haag.
Aangesloten bij de Vereenlglng voor Modevakscholen te 's-Oravenhage.
Opleiding tot Costumière, Coupeuse en Leerares Ook gelegenheid
voor eigen gebruik te leeren Voor Leerlingen, die pas de school
verlaten hebben; onderricht in Ondergoed enz.
Zich aan te melden aan de school Qouwe 127.
1913 20 De Dames VAN HEIJZELENDOORN.
teneinde wij U bijtijds van het
gewenschte kwantum kunnen
voorzien. Alle bestellingen worden
naar volgorde uitgevoerd. Deze
stapel orders wordt vandaag af
gewerkt, teneinde plaats te maken
voor eenzelfden stapel welke
morgen binnenkomt. Haast U dus
en bestelt nog heden bij uw
brandstoffenhandelaar. In tegen
stelling met andere brandstof,laten
onze briketten zich gemakkelijk
opstapelen en nemen zoodoende
weinig bergruimte in
Oe beste, voardeeligstp en ztndelijkste brandstof
Firma Wed. A. Rletvald.
LANOE TIENDEWEÜ 27
M74 80
TELEF 313
heeft in
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
MANDARIJNEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
Busgroenten (merk sleutels) tegen
voorraad
BANANEN
DOOSJES TUNISDADELS
KISTJES VIJGEN
DOFFE KASTANJES
STUDENTEN HAVER
DIVERSE SOORTEN NOTEN
scherp concurreerende prijzen.
Geen kalender heeft ooit zoon 8ympa-*>*
thieke ontvang* gehad bij pluimvee-
liefhebbers als onze Jubileumkalender 1923-
W aar wij er prijs op stellen betr succes der
Pluimvee- en Vogelliefhebbers zooveel
mogelijk te bevorderen, hebben we onzen
nieuwen kalender (uitgevoerd in zes
kleurendruk) voorzien van uitvoerige wen
ken en voorschriften, zoowel voor vogel
als voor pluimveeVerzorging. Deze wenken
en voorschriften zijn vermeld op de achter
zijde der 12 maandbladen.
Bewaar de kaartjes voor den kalender; U kunt die
vinden aan of in al onze Pluimvee- of Vogel-
voederverpakkingen.
In December a.s. kunt U, tegen
inlevering der kaartjes, bij Uwen
winkelier een kalender in ont-
3337 144
OCHTENDVOER
Voor engros: Fa. RENEMAN d. HEIJDEN, GOUDA.
LAKER0L
In elk doosje bevindt zich een verrassing-
#0
Esn gedicht Is cijfers.
Het is altijd een onaangenaam gezegde,
wanneer men het heeft over gegoochel met
cijfers. De kunst van het rangschikken van
getallen heeft, in de finantieele wereld, mis
schien te veel beoefenaren. Met cijfers kan
men alles bewijzen ziedaar enkele opmer
kingen, welke men vaak te hooren krijgt,
als men een redeneering tracht op te bou
wen op de basis van getallen. De statistiek
heeft voorts een „vervelende" reputatie en
staat herhaaldelijk bloot aan min of meer
gerechtvaardigde aanvallen. Maar met dat
al, zonder hulp van cijfers zou men het niet
heel ver kunnen brengen en hét Centraal
Bureau voor de Satistiek, hoe zeer ook als
gevolg van, de tijdsomstandigheden beknot
in zijn bewegingsvrijheid, geeft herhaalde
lijk zeer leerzame overzichten Een daarvan
dezer dagen verschenen, betreft den omvang
van de vakbeweging in ons land, dat ook
op dit gebied een veelheid van variëteiten
doetwaardeeren als wel niet elders zal
zijn aan te wijzen. Wij krijgen lijsten van
aantallen georganiseerden, al dan niet bij
een vakcentrale aangeslotenen, aangegeven
door losse letters, welke die lijsten het uiter
lijk schenken van den stand eener voetbal
competitie Niet een. scheiding in tweeën:
georganiseerden en niet-aangeslotenen, wat
voor den gewonen sterveling voldoende zou
lijkeh, maar een nuanceerirtg in rechtschen
(weer onderverdeeld), „neutralen", link-
schen, rosen, rooden, vlammenden een
gamlma van kleuren, een palet met tinten
om een schilder jaloersch te maken.
Enkele dier getallen geven een merk
waardig overzicht en een beeld a.h.w. van de
economische omstandigheden van het land.
Zijn de omstandigheden gunstig, de leden
lijsten der centrales zijn kort van lengte.
Wordt het leven wat moeilijker en hoopt
men door aaneensluiting meer kracht te
kunnen ontwikkelen om eischen te formu
leeren, de vakorganisaties groeien in aan
hang. Is het economisch leven een hel, on
verschilligheid treedt naar voren, de ont
moedigden en zy, die hun contributie niet
meer kunnen missen, komen de onderschei
ding: niet bij centrale aangeslotenen, tot
een groot aantal brengen. Deze wisselende
aanhang, welke zich dan ook wel graag
oriënteert naar gelang de politieke wind
waait met kans op succes links of rechts,
dat drijfzand is de wanhoop voor al wie
eenig Ji«il verwacht van of moderne nood
zakelijkheid ziet in eenigen vorm van orga
nisatie van gelijk-berechtigden en vak
collega's.
Ongetwijfeld blijft in de 7 verschillende
groepen van vakcentrales, welke ons maat
schappelijk leven rijk is, en tevens ook in de
bijna grootste afdeeling van buiten alle cen
trale organisaties staanden een vaste kern.
Deze wordt gevormd door de echten, de prin-
cipieelen, die uit innigq overtuiging hunne
keuze bepaald hebben en daaraan onver
zwakt getrouw blijven. Dezen zijn de dra
gers van de moderne gedachten, in welke
gelederen ook zij hun plaatsje hebben be
sproken en van hen mag men verwachten
dat zij de ontwikkeling van het economische
leven met groote aandacht volgen.
De franje echter, die deze onder-groepen
smukt en siert, leert ons een besef te krij
gen van hejl wel cn wee der arbeidende be
volking. Onder dit laatste worden niet al
leen de eigenlijke handwerklieden begrepen,
vooral niet nu sedeit 1925 de groep der...
cariathyden of op zyn Hollandsch gezegd
het Verbond van Hoofdarbeiders (V. V. H.)
met niet minder dan 1600 georganiseerden
als bijzonderlyke vereeniging de competitie-
Hjst is komen uitbreiden en daardoor zich
onttrok aan de groep der niet-aan^eslote-
Juist deze V. V. H. zou kunnen bewijzen,
dat wy in een ellendig materialen tijd le
ven, waarin het intellect en de hersenarbeid
niet opbillijke waardeering trotsch kunnen
gaan. Deze leven dus nog in de illusie, dat
zij door eendracht macht en stoffelijke vol
doening kunnen verkrijgen.
Vergelijkt men de verschillende cijfer-
kolommetjes, waarmee het Centraal Bureau
voor de Sthtistiek ons gelukkig maakte,
maar die wij hier niet zullen overnemen,
dan blijkt wel in den verklarenden ge-
dachtengang, welken wy hierboven ontwik
kelden dat een keerpunt in de economi
sche geschiedenis voorbij is. De geweldige
aanwas van aangeslotenen bij een vakcen
trale van 1919 op 1920, in totaal 373.000 op
647.200, is sedert geleidelijk van jaar op
jaar weer weggeteerd tot 385.300 in 1924,
maar thans is dit getal weer geklommen op
387.900. Percentsgewijs zijn de centrales
nog oppermachtig: in 1919 72.5, het jaar
daarop 80 en dat bewijst hoe de politieke
machtsontwikkeling zich in de hoofden van
de „vakbewegers" afteekende. Ook in het
percentage toont 1925 weer een vooruit
gang, al is het aantal georganiseerden te
genover 1924 aanmerkelijk geslonken en ge
komen op het laagste cijfer van de hier be
schouwde periode 1919—1925. De economi
sche verhoudingen blijven dus een ongunsti-
gen invloed uitoefenen in een gestage perio
de, al te spoedig ingezet na de merkwaar
dige „boom"-tyden. Een typische illustratie
daarvan geeft het aantal aspirant-leden, dat
sedert 1920 ongelooflijk sterk gedaald is,
n.l. van 27.600 tot 7.150.
l>e malaise laat zich niet alleen onder
kennen in de schommelingen van het leden
tal, maar het duidelijkste misschien nog in
'het mede geconstateerde feit van de afne
mende gezindheid by de verschillende rich
tingen om met elkander samen te werken
•n in de toenemende belangstelling voor de
politieke aangelegenheden. Aangehaald
wordt, een bewijs dus wel van het belang
voor een algemeen oordeel over den toe
stand, de slechte verstandhouding tusschen
het N. V. V. en de confessioneel e centralen,
tusschen het N. V. V. en het N. A. S., tus
schen het N. A. S. en het N. S. V. Samen
werking was er alleen tusschen A. N. V. en
de confessioneele centralen. Verder wordt
melding gemaakt van geschillen tusschen
de centralen en onderscheidene verwante
vakbeweging had einde 1924 ongeveer 14
politieke groepen, maar... de Nederlandsche
vakbeweging had einde 1924 ongeveer 14
millioen gulden vermogenl
Zoo kunnen droge cyfers nog een gedicht
worden.
De a.s. sntwapaningsoonfapsnti*
De fiaootieele crisis in Frankrijk.
Het secretariaat-generaal van den Vol-
kenbond deelt den tekst, mede van de aan
de Vereenigde Staten, Duitschland en Sov.
jet-Biusland gerichte uitnoodjgjng tot het
benoemenvan vertegenwoordigers in de
vodrbereidende commissie, voor de Ontwa
peningsconferentie, welke commissie op 15
Februari 1926 te Genève bijeenkomt.
Schrijven bevat het program- der
voorbereidende
Fran-
Het
en vervolgt: „De onderzoekingen
van den Raad van den Volkenbond leidden
tot de algemeene conclusie, dat met het oog
op de politieke, de economische en techni
sche ontwikkeling van de aan de ontwape
ningskwestie verbonden problemen, slechts
dón het vooruitzicht bestaat op een tot
standkomen van een volledige oplossing,
wanneer de problemen in hun geheel be
schouwd en door samenwerking van alle
naties behandeld worden. De methoden en
de organisatie van de voortzetting van het
onderzoek in de ontwapeningskwaetie moet
daarom een universeel karakter dragen. De
Raad van den Volkenbond acht het
blik gekomen voor een onderzoek
practische mogelijkheden, hoe de
ningén onder leiding en verantwoordelijkheid
van de regeeringen verminderd kunnen
worden, en spreekt de hoopt uit dat hy op
volledige medewerking zal kunnen rekenen
voor het werk, waarop in de hoogste mate
de wereldvrede berust."
Het voorstel van de
dustrieelen om hun fabrieken te doen die
nen als waarborg voor een groote buiten-
landsche leening wordt in Parys in parle
mentaire en financieele kringen als zeer
belangrijk beschouwd. Met de geruchten
omtrent een versnelde afbetaling van de
Duitsche schuld is het oorzaak van een
krachtig herstel van den franc heden en
heden
lA/lTKNLANDSCH NIEUWS.
BELGIë.
De invrijheidstelling van Borms.
Een netelige kwestie.
Deze week hebben zoowel de Provinciale
Raad van Limburg als die van Antwerpen
een motie aangenomen, waarin op de on
voorwaardelijke invrijheidstelling van
Borms, den voorzitter van den Raad van
Vlaanderen tijdens de Duitsche overheer-
sching, werd aangedrongen. Men weet dat
de activistische ijveraar, die levenslang
heeft gekregen en in de gevangenis van
Leuven zit, elke vrijlating of gratie heeft
geweigerd indien zij niet volstrekt ónvoor-
waardel ijk is.
Naar aanleiding hiervan merkt de „Stan
daard" op dat de* bergen misverstand die
rond deze krwestie opeengehoopt zyn, de
Vlaamsche mandatarissen steeds in een
moeilijken toestand plaatsen als zij gesteld
worden voor de verplichting om zich over
de kwestie-Borms uit te spreken.
Het is'eveneens deze quaestie, die het
vraagstuk van gerechtelijke amnestie be
moeilijkt. Met te lang te wachten heeft men
de gemoederen hierover, zoodanig laten op-
zweepen en verwarren, dat elk voorstel,
waarin Borms niet op rechtstreeksche of on-
rechtstreeksche wyze zou zijn begrepen, als
een doode letter zou beschouwd worden en
niets zou bijdragen om de gemoederen tot
bedaren te brengen. Het is aan de regee-
ring en aan den minister van justitie noch-
thans vaak genoeg gezegd, dat ondanks alle
bezwaren het verkieslijker ware Borms vrij
te laten.
„Ik heb hem liever voor mij staan op een
meeting, dan in het gevang", heeft minis-
Voor zoover het plan 4e kapitaliseering
fan de Duitsche spoorwegobligaties betreft
deelt de regeering mede, dat nog geen of-
ficieele schriftelijke gedachtenwisseling
heeft plaats gehad, maar dat besprekingen
gevoerd zyn.
Omtrent het voorstel der industrieelen,
waarvan de bijzonderheden gistermorgen
nog werden geheim gehouden, is intusschen
wat meer bekend geworden uit uitlatingen
van den voorzitter van de groep der in-
dustrieelen, député Delesalle. Het blijkt,
dat het bedoeling is, het gewicht van de
geheele Fransche industrie in de schaal te
werpen om het crediet van den Franschen
staat te redden. De industrie zou een groote
leening in het buitenland «luiten, waarvoor
ze de rente en aflossing voor haar rekening
zou nemen. De opbrengst, die een aantal
milliarden zou bedragen, zou gestort wor
den in een te stichten amortisatiekas, waar
door de regeering van de zorg voor de af
lossing van de vlottende schuld zou worden
bevrijd.
De industrieelen van het noorden hebben
de zaak in handen gesteld van de twee groo
te nationale producentenvereenigingcn, de
.Confédération génerale 4e la Production
natonale
welker besturen
voor een
hoopt de byzonder-
van het plan uiterlijk Zondag ter
kennis van de regeering te brengen. Deze
zou, indien ze het aanvpardt, hetgeen
reeds by voorbaat vaststaW, aangezien men
te doen heeft met een hoogst belangrijke
vrijwillige bijdrage aan den staat van de
Fransche industrie, wellicht verder de
benoodigde fondsen kunnen vinden uit in
komsten uit andere bronnen dan belastin
gen, zooals e°n betere, meer commercieel e
organisatie van het tabaksmonopolie.
ter Hpysmgns eens gezegd De „Standaard"
geeft hem gelijk. Wordt Borms los gelaten
met volle vrijheid om in 't publiek op te
treden, dan zal zyn eerste meeting natuur
lijk een machtigen toeloop verwekken; de
tweede en derde ook, als ze niet op dezelf
de plaats gebeurt. Doch wij vragen, aldus
het bi Ad, hoelang dat succes zal aanhouden.
Drie maanden. Wy geloo-ven het niet. Zy,
die Borms kennen, weten toch dat die man
bujten zijn mooie stem, niet over de midde
len beschikt van een dr. Jacob. En hoe lang
heeft die het vol gehouden? Borms zal nog
vroeger zijn uitgebrand, vooral zoo hy de
bedreigt vart een of anderen vooraan-
frpnter. De tyden van het activis
me zijn vooiibjj. Het Vlaamsche volk wil ge
leidelijk maar zeker zyn rechten veroveren
en het heeft op dit oogenblik te veel andere
zware nooden te bekampen om droombeel
den na te jagen. Laat de fronters met Borms
hun laats ten troef uitspelen.
Doch om de vrijstelling van Borms aan
den koning voor te stellen, staat de minister
van justitie voor een moeilijkheid, die door
het volk niet wordt vermoed. De genaae-
verleening is een koninklijk prerogatief. In
de uitoefening hiervan volgt de koning ge
woonlijk doch niet altijd de voorstel
len van zyn minister, doch hij houdt aan de
wet, die vergt dat de aanvraag tot vrijstel
ling door den gevangene worde gedaan of
onderteekend.
Borms is op dit oogenblik ook de gevan
gene van zyn vrienden, die hem tot nu toe
daarvan hebben weerhouden. Wy achten het
oogenblik al te gunstig, opdat de regeering
deze aanvraag niet onvoorwaardelijk zou in
willigen, zoo zy gedaan wordt.
NOORD.AFBIKA.
De oorlog in Marokko.
Een nieuw offensief in voorbereiding.
De „Matin" verneemt uit Fez dat Abd el
Krim een voorjaarscampagne over de ge
heele frontlinie voorbereidt, waar hy abris,
barrakken, telegraaf- en telefoonlijnen laat
aanleggen.
Abd el Krim en zijn Engeische re"
laties.
Herhaaldelijk reed® zyn in den loop der
laatste maanden berichten gepubliceerd,
volgens welk« Abd el Krim door Engeische
industrieelen en groote ondernemingen,
welke belangen in Marokko hebben, heime
lijk zou worden gesteund. Thans vertelt de
correspondent van de „Paris Midi" te Fez
een fantastisch verhaal, nl. dat hy een con
tract heeft gezien, dat den Hen Juni 1923
tusschen Abd el Krim en Charles Gardiner,
een financier, scheepvaartmagnaat «n in
genieur te Londen zou zijn gesloten. Er
wordt in dit contract gezegd dat Gardiner
voor een bedrag van 300.000 pd. st., in een
Fransche bank ten bate van de Riff-regee
ring gedeponeerd, het recht krijgt een bank
in het Riff-gebied op te richten en bank
biljetten ter hoogte van de gedeponeerde
som uit te geven. Gardiner zou voorts alle
petroleum-, mijn- en bosohconcesaies erlan
gen. Een speciale paragraaf uit het con
tract zegt, dat de cohcessies onherroepelijk
zijn, 99 jaren zullen gelden en door de wet
ten der „Riff-republiek" zullen worden ge-
In de omgeving van Garddner, waar men
eens is gaan polsen, verluidt dat de over
eenkomst van zeer ouden datum is en door
de gebeurtenissen reeds lang van nul en
geenerlei waarde is geworden. Gedurende
de laatste twee jaren is Charles Gardiner
één van Abd el Krim's raadslieden geweest
en als vredesboodschapper maar de Span
jaarden opgetreden.
Wanneer men echter leest welk een be-
wog Ti loopbaan Gardiner achter rich heeft
(in den Boerenoorlog commandeerde hy
een compagnie Australische Bosch jesman-
nen; tijdens de Chileensche revolutie voer
de hij bevel over een schip; hij legde mij
nen voor Port Arthur; werd in den jong-
sten oorlog negen maal gewond!), dan
kan man zijn transacties met Abd el Krim
niet heel ernstig opvatten.
VER. STATEN.
De V. S. en het Haagsche Hof.
De Senaat heeft een aanvang gemaakt
met de behandeling van het voorstel tot
toetreding van de Ver. Staten tot het Per
manente Hof van Interationale Justitie.
De grootste oppositie tegen dit voorstel
wordt verwacht van Senator Borah, die
ds ainds 1919 een campagne tegen he,t
voorstel tot toetreding van de Vereenigde
Staten voert.
Het debat werd geopend door Senator
Swanson, die dezelfde argumenten naar
voren bracht voor de toetreding tot het
Internationale Hof, als president Coolidge
in zyn boodschap. Het eerste voorstel tot
toetreding werd op 24 Februari 1923 inge
diend door President Harding, waarby
door den minister van buitenlandsche zaken
Hughes vier reserves ten opzichte van de
msequenties voor de Vereenigde Staten
aan het voorstel werden toegevoegd.
Senator Borah en zyn aanhangers zyn
van meenimg, dat deze vier reserves niet
oldoende zijn en zullen verscheidene nieu
we reserves op het voorstel indienen.
De drankbestrijding.
Discussies in den Senaat over de
Uit New Yorii wordt gemeld dat in
den Senaat een levendig diebat is ge-
voetrd over het prohibitie-vraagstuk
naar aanleiding van een voorstel om
gebruik van bier met drie alcohol
toe te staan. Eenige senatoren ver
klaarden, dat door het alcoholverbod
lechts de sluikhandel bevorderd wordt
en dat hetbeter zou zijn de miilioe-
nen, die thans voor de handhaving der
anti-alcoholwetten worden uitgegeven
voor andere en betere doeleinden te
beateaen. Opgemerkt wordt, dat men
geen enkel ander lan l zooveel be
schonken vrouwen als in Amerika riet.
De wet is net uit te voeren. De te
genstanders van de prohibiliewet ,iien
in het toelaten van bier een eersten
stap tot opheffing daarvan.
Herziening van het Drankverbod.
Een wensch van het congres.
Volgens een bericht uit New York heeft
het Amerikaansche Congres te Washington
zich uitgesproken v«»j «gli herziening van
de wet op het tiraiïlfceflWIn de Vereenigde
Staten.
DUITSCHLAND.
Een vallende (film.)ster.
Lia de Putti, de bekende filmster, klom
gisternacht na een woordenwisseling met
haar minnaar op het vensterkozijn van haar
op de tweede verdieping gelegen woning te
Berlyn-Schöneberg, Zij wilde haar minnaar,
die na de twist woedend was weggeloopen,
doen gelooven, dat zy van plan was zelf
moord te plegen. Hierin slaagde zy volko
men. Toen de man haar boven op het ven
sterkozijn zag «taan, schrok hij geweldig; en
rende terug. Net toen hy by het huis aan
kwam, verloor Lia de Putti het evenwicht
en viel naar beneden. Wonderlijk genoeg
kwam zij er heelhuids af. Zij werd aleehta
zeer licht gewond en zal over een paar da
gen alweer het bed kunnen verlaten.
De werkloosheid.
Geweldige toeneming.
Van 16 tot 30 November steeg het aan
tal steuntrekkende werkloozen van 473.000
tot 678.000, dus met ca. 41 dat der on
dersteunde gezinsleden van werkloozen van
572.000 tot 819.500.
ENGELAND.
De woningbouw in Engeland*
in liet Lagerauis ontspon zuch giste
ren een uitvoerig debat over den wo
ningbouw. Van de rijde der oppos tie
werd betoogd, dat er nog steeds ge
brek is aan oen milii oen huizen en
dat de krotten toenemen, waardoor
niet alleen ziekten, maar ook het com
munisme in de hand flwordt gewerkt
Een Labourlid protesteerde tegen
het bouwen van stalen huizen. De mi
nister voor Volksgezondheid, Nevtllo
Chamberlain, verklaarde dat het bou
wen van deze huizen verhinderd werd
doordat alle vakvereetnigingen in het
bouwbedrijf met staking dreigden wan
neer men ertoe trachtte over te gaan.
De minister was echter van meetnng,
dat de bevolking alleen de voorkeur
geeft aan steenen woningen, omdat 2lj
daaraan gewemdi is. Ondanks de on
dervonden moeilijkheden bij het bou
wen had men in den loop van dit jaar
toch een maximum aantal huizen ge
bouwd.
Baldwin verklaarde, dat de regee
ring besloten had terstond 200 h^zen
in Schotland te doen bouwen volgens
verschillende systemen, nu de pogin
gen om den woningbouw in Schotland
door het toekennen van premium te
bevorderen zonder resultaat waren ge
bleven. De minister voor Schotland
deelde ten slotte mede, dat aan de
firma Wedr, die het stalen huis heeft
ontworpen, is opgedragen 100 stalen
buizen te bouwen.
De quaeetie ven den Mhtnrcadng.
De algemeene raad van Het Bmische
vakverbond en het bestuur van de
Labour Party hebben een motie aan
genomen, waarin er nogmaals op wordt
aangedrongen, dat de regeering de
overeenkomst van Washington nopens
den acht-urendag zal ratificeeren.
BINNENLAND.
De politieke toestand.
Nadere besprekingen der R. K, Ministers.
Naar het Corr. Bur. mededeelt, heb
ben de vier R.-K. ministers van h^t
demissionnaire kabinet een nadere on
derlinge bespreking gehouden, verband
houdende met de oplossingamogelijk-
heid van die crisis.
Voorzitterschap van den V. D. B.
Prof. Kranenburg benoemd.
Wij vernemen, d'at in de plaats van
mr. W. H. M. Weneer, die periodiek
is afgetreden, met ingang van 1 Jan.
a s. benoemd is tot voorzitter van den
Vrijzinnig-1 emocrutischen bond prof.
mr. dr. R. Kranenburg te Amsterdam,
tot heden ondervoorritter.
Chr. Werkgevers-Vereeniging.
.De collectieve arbeidsovereenkomsten.
De stand.'' meldt, dat de uitge
stelde buitengewone ledenvergadering
der Chr. Werkgevers-Vereeniging thans
zal gehouden worden 14 Januari a.s.,
des morgens te 11 uur in hotel „N.
Brabant", Vredenburg, Utrecht. Op
deze vergadering zal behandeld wor
den de vraag van de verbindend-ver
klaring van collectieve arbeidsovereen
komsten.
Over allerlei vogels.
Goudsche OrXologisohe Club „Hirundo"
enkele belangrijke en interessante vogelkun-
dige waarnemingen, die wy door omstan
digheden niet eerder konden venmeiden.
Om maar met de jongste berichten te be
ginnen! Dinsdagmiddag 15 December 1925
werd b\j Reeuwyk een Pestvogel -Bora-
bycillagarrulus garrulus (L.)
gezien, een voor onze omgeving zeer zeldza
me vogel, die voor zoover ons bekend slechts
eens, op 20 December 1921 in den tuin der
R. H. B. S., was waargenomen. De Pest
vogel is voor ons land een echte wdnter-
gast, die gewoonlijk van November tot Fe
bruari hier gezien wordt, soms in zeer groo-
ten getale. Bygeloovige menschen beschouw
den vroeger zijn onregelmatige verschij
ning als een voorbode van de pest, van
daar dat deze prachtige vogel zoo'n lugu-
bcren naam draagt Wy aarzelen niet om
den Pestvogel onder de mooiste Nederland
sche vogels te rangschikken; hy is vrij
groot, een kleine 20 c.M., heeft een flinke
kuif, een zwart befje en gele randen aan
de staartpennen. Bovendien op de vleugels
nog gele, witte en Lakroode vlekjes. De
hoofdkleur is bruingrijs. Hij is een bijzon
dere liefhebber van allerlei vfuchten.
Verder kunnen wy, op gezag van den
heer M. Peeters, een tweetal nieuwe vogel
soorten aan onze lijst toevoegen. Aller
eerst de Kraanvogels Megalornis
grus grus (L.) die op 28 November1
1925 werden gezien toen ze in V-vorm in
Z* O—richting over den Usel vlogen, twee
troepjes van vyf en zes exemplaren. De
Kraanvogel trekt, volgens de nieuwste li
teratuur, in herfst en voorjaar in vrij «Toot
aantal bij ons door, echter bijna uitsluitend
in de oostelijke helft van ons land, en be
zoekt het westen van ons land slechts by
hooge uitzondering. De herfsttrek duurt
van ongeveer half September tot laat in
November. De Kraanvogel behoort tot on
ze grootste vogels, is wel een meter lang;
hij is eenvoudig grauwachtig grijs gekleurd,
op de vleugel heeft hij nog wat zwart; de
kop, die gedeeltelijk onbevederd is, is rood
terwijl langs de nek een paar witte stre
pen loopen.
Een tweede nieuwe vogelsoort, die even
eens op 28 November, bij de Waaiersluis
werd is gezien is de Oeverpieper An-
bhus spinoletta Uttoralis,
Brehm een familielid van den Gras
pieper, waarop hy overigens ook veel ge
lijkt. Volgens de nieuwe vogellijst van Van
Oordt en Vej^vey trekt hy in vrij gwx>t
aantal by ons door van eind September tot
laat in den winter, dan vooral onder in
vloed van vorst. StelHg blijft ook een deel
tijdens strenge koude hier. Ze komen veel
voor langs het strand en vooral langs de
dyken van de Zuiderzee, waar ze zich voe
den met allerlei insecten, schaaldieren en
zaden van zeeplanten.
Vooral langs den IJssel is op 't oogen
blik, zoolang 't water niet geheel toegevro-
ren is, heel wat te zien. U kunt er Topper
eendjes aantreffen, Waterhoentjes, Meer
koeten, Kokmeeuwen en Kleine Zeemeeu
wen, Dodaarsjes en allerlei andere vogels.
Ook Wilde Ganzen en Zwanen zijn al weer
in de omgeving gezien.
't Is ook nog wel de moeite waard te ver
melden, dat op de markt van 10 December
een koppel Rietganzen en een Kuifeendje
werden aangevoerd.
Na het schrijven van het bovenstaande
ontvingen wy nog een bericht over een
vondst, die ook nog wel de moeite waard is
om hier vermeld te worden. Op de markt
van laatstleden Donderdag, 17 December,
ontdekte een der leden van „Hirundo" een
Brandgans Branta leucopsis
(B e c h s t) die in het begin van de week
in de omgeving van Zevenhuizen was ge
schoten.
De Brandgans onderscheidt zich van de
andere by ons voorkomende soorten, door
zijn zwarte pooten en zijn tweekleurige?!
kop (zwart met wit), 't Is een broedvogel
uit het hooge Noorden van Europa, die 's
winters geregeld, gewoonlijk in kleinen ge
tale, vooral bij strengen vorst, by ons voor
komt. Blijkens de „Avifauna Boudana" was
in 1922 slechts een geval bekend, dat een
Brandgans in onze streek was voorgenomen.
In de collectie vogels van „Artis" bevindt
zich n.l. een oud mannelijk exemplaar, dat
op 16 Januari 1841 te Bodegraven was ge
schoten. Ongetwijfeld komt deze soort hier
meer voor dan wy weten. Zoo zagen wij hier
in de Kerstvacantie van 1923*24 een ja-'
ger, die een tweetal fraaie exemplaren had
geschoten, ongetwijfeld ook in onze omge
ving.
't Is bij die zeldzamer voorkomende vo
gels niet gemakkelijk iets over hun ver
spreiding te weten te komen, daar het waar
nemen gewoonlijk op toeval berust Slechts
door veel en regelmatig te wandelen en
scherp op te letten, is het mogelijk iets over
die dieren te weten te komen.
A. S.
GOUDA, Dec. 1925
