OP
nieuws- en advertentieblad voor gouda en omstreken
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUfiOAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWUK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
eel
Me
iLAAW
No* 18034
0Sa Jaargang
Dinsdag 22 Deoember 1925
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
„•passing.
Voor
1926
FEUILLETON.
kwartaal;
DE MAANSTEEN.
- nouoa
lie soorten 578 10
en Lijsten
••read. prlj..n.
De Mosoel quaestie.
HUITENLANDSCH NIEUWS.
I»
gebied dat
en staalindustrie ten goede zal ko-
De Russische volkscommissaris Tsjitsje-
saunb,
evuld toe
ZOON.
t bonne ment
(Wordt vwvotfO).
UW"
ementsprij»
node en de
ering
I. G. Canne-
duiSVROUW”
acht.
fiuis-
idien
het
i de
3020
44
Niets doen is sterven,
Arbeid is leven;
God’lijk is de aandrift
Tot werken en streven.
Baldwin mede, dat een regeeringscommis-
aie een onderzoek heeft ingesteld naar de
INGEZONDEN MEDEDE1
de voorpagina 50 hooger.
mooter daegw rtte da plaatotef
a verteken! te «tin.
T. OOOPS, W^dstraat,
4arkt; Fa. J. C. LAN
artenuingel.
Spannend romantisch verhaal
van
WILKIE COLLINS.
ite bijdragen
i en
ding.
)L
GOUME COURANT.
hij het jaar daarop het verdrag ratificeer
de. De toezegging werd in September van
het vorig jaar nadrukkelijk door Lord Par-
HOOFD9TUK IV.
Het spijt mij, dat ik u zoo lang moet
bezig houdien met mij zelven en met
mijn badstoel. Een slaiperig oud man,
die zich in het zonnetje zit te koeste
ren, is geen zeer aantrekkelijk onder
werp, dat geef ik u toe. Maar de din
gen moeten verteld worden in de
volgorde, waarin zij hébben plaats
gehad, en gij moet u getroosten, nog
een tijdje mét mij voort te sukkelen,
J
I
In antwoord op een interpellatie deelde 1
j heeft kunnen nederleggen.
toestanden in de ijzer- en staalindustrie in
verband met het verzoek om beschermen
de rechten. Deze commissie is, na vele ver
tegenwoordigers van werkgevers en arbei
ders te hebben gehoord, tot de conclusie ge
komen dat ten gevolge van de concurrentie
van het buitenland;, waar de loonen en de
valuta lager en de werktijden langer zijn,
de toestand van de Britsche industrie als
ernstig moet woiden beschouwd, dat even
wel met het oog op de gevolgen, welke het
heffen van invoerrechten ter bescherming
van een zoo uitgebreide industrie zou mee
brengen, door een dengel ijken maatregel in
strijd zou worden gehandeld met de vroe
gere regeeringsverkalring aangaande de al-
gemeene politiek.
Onder deze omstandigheden heeft de re-
geering besloten de desbetreffende in
dustrie weliswaar nauwkeurig te blijven
gadeslaan om te onderzoeken of wellicht
andere maatregelen kunnen worden geno
men om haar te steunen, maar in géén ge
val over te gaan tot het heffen van invoer
rechten. Men hoopt dat de uitbreiding der
spoorwegen in Oost-Afrika en de uitvoe-
ring van andere plannen aan de Britsche
teekende, en door Ramsay MacDonald, toen I Ijzer-
l,i: -i,„.-1--men
HONGARIJE.
Verduistering op groote ochaal.
De politie heeft de New-Yorkache politie
in kennis gesteld van het feit, dat de Boe-
dapester advocaat Dr. Zoltan met achter
lating van een chuld van 4 milliard kronen
de wijk heeft genomen naar Amerika. Hy
heeft enorme bedragen verspeeld. Vele
kleine banken en particulieren hebben groo-
te schade.
DUITSOHLAND.
Rudolf v. Valentini. t
Op 7 1-jarigen leeftijd is te Hameln, waar
hy sinds eenige jaren zyn otium cum dig-
nitate genoot, Rudolf van Valentini ge
storven, die ongeveer elf jaar lang, van
1906 tot Jan. 1918, aan het hoofd heeft ge
staan van het machtige civiele kabinet van
keizer Wilhelm, hetwelk met het militaire
en later het marinekabinet, dé feitelyke
drager was van het keizerlijk regime.
v. Valentini, die eenige jaren verschillen
de bestuursposten had bekleed, werd na den
dood van v. Lucanus diens opvolger als
chef van het civiele kabinet. Hjj wm de
vaste begeleider van den keizer op diens
talryke reizen, en diens adviseur in vele be
noemingen. Tydens den oorlog zag hij al
spoedig in, dat de gang van zaken op een
catastrofe dreigde uit te loopen en trachtte
dienovereenkomstig invloed te oefenen in
de richting van een vrede door overeen-
steemming. Met het gevolg, dat hy het
doelwit was van de agitatie der aLDuiteche
kringen en ml 11 tai risten. Pas in Januari
1918 gelukte ’t Ludendorff v. Valentini te
wippen en hem te doen vervangen door den
rechtsextremen politicus v. Berg, die kort
voor het uitbreken der revolutie door Cle
mens v. Delbrück werd vervangen; nog
steeds echter als de raadsman van Wilhelm
II geldt.
v. Valentini vestigde enkele weken gele
den de aandacht op zich als een der 21 D.-
nationalen, die op 10 Nov. ’25 het manifest
onderteekenden, waarin gepleit werd voor
ratificatie der Locarno-overeenkomsten.
Zware sneeuwval.
Ernstige treinvertragingen gemeld.
Ten gevolge van «waren sneeuwval wor
den uit alle deelen van Duitschland ernsti
ge treinvertragingen gemeld.
Het Bot hm er proces.
Bij de behandeling van de zaak van gravin
Bothmer in hooger beroep, is vandaag ’t
getuigenverhoor geëindigd. Zeer bezwarend
voor de gravin waren de verklaringen van
een horlogemaker en van de ziekenver
pleegster, zuster Hierom yma. Deze laatste
verklaarde, dat, indien haar handteekening
onder eenig stuk mocht staan, deze ver-
xalscht moest zyn.
FRANKRIJK.
Noodlottige ontploffing bij Metz.
25 schoolkinderen gewond.
Gisterochtend heeft een geweldige ont
ploffing plaats gehad in een fabriek van
vloeibare zuurstof te Heerlbach. Een paar
kinderen, die op weg naar school waren,
werden door rond vliegend gesteente en
machinedeelen getroffen.
Hoewel geen dooden zijn te betreuren,
zijn ar toch 25 schoolkinderen gekwetst en
evenveel arbeiders zwaar gewond. De ma-
terieele schade wordt op 10 tot 12 millioen
francs geraamd. De oorzaak van het onge
val is onbekend.
moer te Genève namens de Labourregeering
hernieuwd. Deze toezegging staat dus niet
op zich zelf als een bepaalde politiek, welke
door de huidige regeering met betrekking
tot een bepaald conflict wordt gevolgd. Zij
vormt slechts ean instantie in de toepas
sing van het beginsel, waartoe alle partijen
gebonden zyn sedert het Covenant van den
Volkenbond in het Verdrag van Versailles
werd opgenomen. Het is het beginsel eener
uitbreiding van het gebruik van den Vol
kenbond als een werktuig voor de vreed
zame regeling van internationale geschil
len en het versterken van zyn gezag voor
dit doel. In het verdrag van Locamo heeft
dte Britsche regeering dit beginsel toege
past. In het huidige geval geldt het een be
paald geschil, hetwelk het verdrag, dat
nauwelijks een jaar oud is, naar den Bond
verwyst. Wanneer de toepassing van dit
duideljjk omschreven en beperkte beginsel
wordt verworpen, welke waarde zou de we
reld dan hechten aan de verkondiging van
Engelands wensch om het werktuig van den
Volkenbond te versterken?
Ten slotte verdedigde Baldwin nogmaals
het verdrag met Irak en zeide dat Enge
land hoopt het huidige verdrag vóór 1928
door een ander te vervangen. Door het man
daat over Irak te aanvaarden heeft Enge
land een verplichting op zich genomen
waaraan het zich niet ontrekken kan.
Over de verhouding met Engeland zeide
de volkscommissaris dat er altijd nog een
verdrag bestond, dat tuteehen Ramsay Mae
Donald en den Russischen gezant afgeslo
ten was. Dit verdrag heeft Chamberlain
gemeend niet voor het parlement te kun
nen brengen. Tsjitsjerin verklaarde zich
bereid met Engeland te onderhandelen om
de bestaande geschillen uit den weg te rui
men. Tevoren wenschte Rusland echter te
weten, welke redenen er bestaan voor het
niet uitvoeren van het verdrag van Mac-’
Donald. Wanneer dit is vastgesteld zal
Rusland nieuwe voorstellen doen.
Ten aanzien van de 'geruchten over een
samenkomst tusschen Chamberlain en Tsjt-
sjerin, verklaarde deze laatste, dat de vol
kenbond de verkeerde richting ingeslagen
had. Rusland, uitgenoodigd om aan de zit
tingen van de ontwapeningscommissie deel
te nemen, verwacht van dit comité niet veel
anders dan dat het een begrafeniscommissie
zal zyn om de ontwapening vooralsnog goed
ter aarde te bestellen. Rusland acht inzake
ontwapening slechts een methode mogelijk:
overgaan tot onmidriellyke algemeene ont
wapening.
rm, die Zondag de gaai was van generaal
v. Seeckt en Maandag van rylesminister
Stresemann, heeft in een onderhoud met
eenige dagbladcorrespondenten o.m. het vol
gende medegedeeld:
Over zyn bezoek aan Briand zeide hy al
leszins voldaan te zyn. Zoodra de nieuwe
sovjeitgezant Rak» w ski uit Rusland te Pa-
rys aangekomen zal zyn, dus begin Januari
zullen te Parys drie commissies ingesteld
worden om de verhoudingen met Frankrijk
te regelen.
|De eerste commissie, een juridische, zal
te onderzoeken hebben wat van de vroeger
gesloten verdragen kan bewaard blyven en
wat overboord moet worden geworpen.
De tweede commissie zal zich met econo
mische aangelegenheden bemoeien en o.a.
de oude Russische schulden hebben te re
gelen.
Tenslotte zal een politieke commissie een
regeling moeten treffen voor de toekomsti
ge betrekkingen tusschen Frankrijk en
Rusland in algemeenen zin.
Voorts gaf Tsjitsjerin voor pessimistisch
te zijn ten aanzien van dien algemeenen toe
stand in Europa. Den Volkenbond noemde
hy een instrument der groote staten om te
gen elkaar te intrigeeren, wat weinig met
den vrede te maken heeft.
Bijzonder ongelukkig noemde hij den uit
slag inzake Mossoel. Voor de Turken is deze
aangelegenheid van vitaal belang en al heb
ben zy ook thans hun handen vol met
innerlijke reorganisatie van Anatolië, zij
zullen zich toch niet bij de ver doorgevoerde
concessies, welke men van hen gevorderd
na nog eenige teekenen bo-
hoofd van het kind te heb
ben gemaakt, blies hij het in het ge
laat en deed' het met een schrik ont
waken. Zij sloegen vervoilgens den
weg in naar die stad1, en de meisjes
zagen niets meer van hen.
De meeste dingen, zegt men, heb
ben een béduidenis, als gij ze maar
vinden kunt. Wat was dé bediuidenis
van het voorgaande Mijns intziens
het vo'gende Eerstens, dat de voor
naamste goochelaar buitenshuis de be
dienden over de komst van mijnheer
f rantclin had hooren spreken en de
kans schoon zag er geld uit te klop
pen. Ten tweede, dat hij en de an
deren (met de bedoeling dat geld te
verdienen), plan hadden te wachten,
tol mevrouw thuis kwam, om dan te
rug te komen en het bezoek van mijn
heer Franklin aan te kondigen als hun
voorspeld door-een hoog ere wijsheid.
In de derde plaats, dat Penelope nen
gehoord had, terwijl zij hun hocus-
pocus repeteerden, gelijk auteurs het
doen met een tooneelstuk. Ten vier
de, dat ik wèl zou doen, dien avond
een oog op het tafelzilver te Houden.
En eindelijk, dat het Penelope mooier
zou staan, thans wat bedaarder te
worden en mij, haar vader, met vre
de te laten, om zijn slaapje in de zon
te genieten.
Dat scheen mij de eenig
Toen Baldwin later de regeeringsresolu-
tie indiende zeide hy het van het grootste
belang te achten dat ’t Huis op den dag zelf
tot een besluit zou komen wat de algemee-
ne lyn der quaestie betrof. Het gold een
questie van dusdanig gewicht dat naar zyn
meening en naar die der regeering aan-
stonds een beslissing moest worden verkre-
gen zoodat hy voorstelde tot de behandeling
der resolutie over te gaan.
Daarop stond Olynes op en verliet inder
daad de zaal, gevolgd, door de geheele La-
bour-fractie.
Baldwin verklaarde dat de resolutie al
leen betrekking had op de goedkeuring,
welke hy het Huis verzocht te geven aan
de jongste actie van de ministers van bui-
tenlandsche zaken en koloniën te Genève,
die namens de Britsche regeering de scheids
rechterlijke uitspraak van den Raad van
den Volkenbond in de quaestie der Irak-
grens hebben aanvaard. Hun. actie echter
was slechts een voortzetting van de door de
verschillende achtereenvolgende regeerin-
gen gevolgde gedragslijn, en de goedkeuring
van het Lagerhuis zou zoowel de voorgan
gers dezer regeering als de regeering zelf
in zich sluiten. De toezegging de scheids
rechterlijke uitspraak vu den Raad inzake
Irak te zullen aanvaarden werd allereerst
gegeven door Lord Curzon toen hy twee
jaar geleden het verdrag van Lausanne
8) -
Daarmede eindigde de ondervraging.
De voornaamste Indiër sprak iets in
zijn eigen laai tot de andere twee,
terwijl hij eerst naar den knaap en
toen naar de stad wees, waar zij, ge
lijk wij Later vernamen, verblijf hiel
den.
Toen,
ven het
BELGIë.
Een drama te Antwerpen*
Te Antwerpen heeft Zaterdag een inwo
ner dier stad, zoon van dan bekenden ad
vocaat Van de Vorst, zijn vrouw, van wie
hy aan het scheiden was, in het paleis van
justitie met eenige ravol verschoten gedood.
ENGELAND.
Twaalfduizend echtgeswoten zoek.
Londen staat voor een puzzle: uit te vin
den, waar zich twaalfduizend echtgenooten
bevinden, die vermist worden. Deze man
nen zyn niet vermoord, of op een andere
wyze uit den weg geruimd; zy worden een
voudig zonder meer vermist, blijkens een
statistiek, door den Londenschen gemeen
teraad over het jaar 1924’25 gepubliceerd.
In deze statistiek wordt medegedeeld dat
er in Londen 877.298 getrouwde vrouwen
wonen, doch slechts 865.300 mannen.
Waar zijn de vermiste echtgenootea,
vraagt de jDaily Mail" met eenige beaorgd-
heid.
ABONNEMENTSPRIJS» per kwartaal X25, per week 17 cent, mot Zondagsblad
per kwartaal f 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal /8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT SI, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend vaa 9—6 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie, Tel. 83.
Ik oectoekte dit in scherts natuurlijk,
doch mijn dochter vatte het ernstig
op Dat maakte mij min of meer drii-
tig.
,,Kom meid”, ging ik voort, ,,wat
zou mijnheer Framklin er van weten.
„Vraag het hem”, aeide zij, ,.en
zie. of hij het als een grap beschouwt.
Met deze woorden verliet zij mij
Ik besloot, het inderdaad1 aan mijnheer
Franklin te vragen, vooral om Pene
lope gerust te stellen. Wat er tussdhen
ons verhandeld werd, zult gij te gele
gener plaatse gewaar worden. Maar
om u niet teleur te stellen, moet ik u
vooraf waarschuwen, dat gij in ons
gesprek over de goochelaars geert
zweempje van scherts of zoo iets zult
ontdekken. Tot mijne groote verbazing
nam mijnheer Frank! n, elvenals Pene
lope, de zaak zeer ernstig op. Hoe
ernstig, dat zult gij begrijpen, wan
neer ik u vertel, dat ,,hem” naar zij
ne meening den ‘Maansteen beteeken-
de.
ATTEM- OF
IOIZEN PLAA4
v M dl<M
uu h nttoi- tf —1—
hK bel febnik n>i
10DLNT" kATTEN-
VERGW.
t is de volmaakt
en gemakke-
iste manier om van
ig en gevaarlijke
f te komen. Het
zwermen uit in
nan één nacht,
iet toepaste, vond
I doode ratten na
acht dat hij het
1. Veilig, zeker,
Koopt thans een
emt een proef.
s 45 tn 90 ent.
t verkoopt kat.
b«iana>a. Dsn Haag,
lay. Apoth., Perth.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda aa oauminai (bahooraoda tot dm bMorcfcrine):
1-5 ragato /1JJ0, «Urn ragW meer /0.25. Vam button Gouda «a dan tecoigkri^g
1—5 Ngflia ƒ155, elka iwffM meer ƒ0.80. Advertentiün in het Zatewtognummer 88 8
btfalag op dién prÜa. LioCdadigheids-adTortantiin de helft den prjja.
-- 1NGEN: 1_4 ƒ2.05, elke rag4
Gewone’advertantita^Tingesenden mededeelingen btf contract tot aeer gnradaeeer-
den prijs. Groote lettere en randen worden beretoand naar plaatsruimte.
Advertentiëa kunnen worden ingezonden door tuaBcheakomet van soliede Beekhaa-
delaran, Advertentiebureaux en onze Agenten
het Bureau zijn ingekomen, teneinde van op
ITALIË.
De Moeoel-kweatie.
Het Agentschap Stefani spreekt volgens
een telegram uit Rome togen aja wu Italië
voornemens zijn samen te werken met
Groot-Brittannië als een qorlpg ia. Miqao^l
uitbreekt. wnaRn**^
De Kon.Moeder herstellend.
De toestand van de Koningin-Moeder
lieeft zich verbeterd.
Fusie van bladen.
De bladen „Epoca" en „Idea National"
houden op te verschijnen en hebben zich
gefusioneerd met ,4e Tribune.’’
VEREEN1GDE STATEN.
Aanval op de drooglegging.
Een zware aanval is gedaan in het Huis
van Afgevaardigden op de methode van de
prohibrtisten. James Galligan, de democra
tische afgevaardigde van Boston beschul
digde de regeering ervan agenten in dienst
te hebben, wier werk het is bewijzen in han
den te krygen van drankwetovertredingen.
Deze agenten geven dan groote drinkgela
gen voor personen, die de drankwet over
treden om ze daarna aan te brengen. Dit
alles geschiedt op regeeringskosten.
De voorstanders der prohibitie luisterden
verbluft naar Galligan.
Naar absoluut alkohol-verbod.
Ook bjj de bereiding van medicijnen.
Het Amerikaansche ministerie van Fi
nanciën heeft het tot heden toe veroorloof-
Dat scheen mij de eenig aanneme
lijke opvatting. Indien gij iets weet
van de wijze, waarop vrouwen de za
ken gewoonlijk beschouwen, zal het u
nieft verwonderen, dat Penelope hel
er niet mee. eens was. Het betrof iets
heel ernstigs, meende zij. Zij wees
mij vooral op de derde vraag van den
Indiër Heeft de Engelsdhe heer
hem bij zich?” „0, vader”, riep zij
uit, terwijl zij de handen ineen sloeg.
,spot er niet mee. Wat beteekent dat
hem
„Dat zullen wij mijnbeer Franklin
vragen, lieve", zeide ik, „ala gij wach
ten kunt, tot mijnheer Franklin komt."
sannh, was onze tweede huismeid.
Daar ik een medelijdend! belang stel
de in onze tweede buiameidi, (waar
om, zult gij weldra te weten komen)
en aan Nancy's gezicht merkte,-dat z j
haar kameraad binnen zou roepen met
meer harde woorden dan noodig was,
viel het m-ij in, dat ik niets bijzon
ders had te doem en dus even goed
zelfs Rosanna kon halen, haar meteen
een wenk gevend, in het vervolg be
ter op haar tijd te passen, wal ik
wist, dat zij van mij goed aou opne
men.
„Waar is Rosanna vroeg ik.
,.Aan het strand, natuurlijk”, aaide
Nancy met een minachtende beweging
van het hoofd. ..Zij had van morgen
weer een van hare flauwten en vroeg,
uit te mogen gaan om frissche lucht
te scheppen Ik kau dat schepsel niet
verdragen
.,Ga maar eten, meisje”, zeide ik.
„Ik zal haar wel roepen.”
Nancy liet zidi dat geen tweemaal
zeggen. Ik nam mijn stok en wandel
de naar het strand. Neen, nog niet.
Het spijt mij inderdaad u nog langer
te moeten ophouden. d<yh gij moet de
aesdhiedenk hooren van het strand en
de gesdiiedenis van Rosanna en wel
omdat beiden in de historie van den
diamant betrokken rijn.
Een debat in het Britsche Lagerhuis. Tjitsjerin te Berlijn.
In het Britsche Lagerhuis is gisteren het
debat over de quaestie van Mosoel anders
verloopen dan men had verwacht. De La
bour Party, die scherp gekant is tegen de
houding der regeering in deze quaestie, be
vond zich in een moeilyk parket, daar de
door de regeering voorgestelde resolutie in
hield dat ’t Huis instemde met de beslissing
van den Raad van .len Volkenbond en met
de houding der Britsche regeering ten aan
zien van deze beslissing. Indien dus de^La-
bour-fractie, zooals zy aanvankelijk voor
nemens was, tegen de motie der regeering
zou hebben gestemd, dan zou zy daardoor
ook party hebben gekozen tegen den Vol
kenbond, hetgeen moest worden vermeden.
Baldwin deelde mede, dat het nieuwe ver
drag nopens de grensregeling van Irak en
Mosoel na het Kerstreces zal worden voor
gelegd aan het parlement, hetwelk dit ver
drag dan zal hebben aan te nemen of te ver
werpen. Daarop verklaarde Glynes namens
de Labour Party dat zijn fractie als pro
test tegen den vorm van de motie der re
geering zich geheel van debat zou ont
houden en de zitting zou verlaten.
(Vooraf had Amery nog medegedeeld dat
in het vilajet Mosoel 166.000 Arabieren,
138.000 Turken, 61.000 Grieken en 11.000
Joden wonen.
m afwdrtiting, dat mijnheer FranKhn
Flake later op den dag zal aankomen
Eer ik, na het vertre.» van mijn doch
ter, tijd had gehad, weer in te sla
pen. hoorde ik geramune' van borden
en schotels in de keuken, hetwelk be
duidde, dat het eten klaar was.
Daar ik mijn maaltijden gewoonlijk
in mijn eigen kamer gebruikte, tiad
ik niets te maken met het diner 1er
bedienden, behalve hun een goeden
eetlust toe te wenschen, voor ik mij
wederom op mijn gemak in inf jn stoer
zettei. Ik was juist be-zig mijn beenen
uit te s.rekken toen er al weer een
vrouw, on» zoo te zeggen, tegen mij
aanliep Ditmaal was het mijn dochter
niet maar Nancy, de keukenhulp. Ik
zat haar in den weg. en bemerkte,
loen zij mij vroej. haar door te uiten,
dat tfj een. knorrig gelaat zette,
iets, dat ik. als hoofd der bedienden,
niet over mijn kant liet gaan, zonder
en* de reien van te onderzoeken.
Waarom loopt gij weg. als er ge
geten wordt, Nancy vroeg ik. „Wat
is er gebeur'!
Nancy trachtte mij voorbij te drin
gen, doch ik h-e’d haar tegen.
,Wat is er gebeurd?” herhaalde ik.
Rosanna is weer te laat voor het
eten”, zeide Naruf-. „en ik moet er
op uit om haar te halen. Al het ver-
velendie werk valt op mij in dit huis.
Laat mij door, mijnheer Betteredge."
De persoon, hier aangeduid als Ro-