Adverteert in dit Blad.
GROENMERK
ALOM VERKRIJGBAAR.
IMLIIIII1 Cl - MIH
eiooTE opilint
Advertentjën in andere bladen
GKDNDNOTENKOEKEN
I. Lit J. C. DEN EDEL,
C. A. B. BANTZINGER.
Onze EDISON-RADIO
Goudsche Dienstverrichting
DE li 01'DSC HF. FRUITHANDEL
wessaWs
verzorgt üw
gevleugelde vrienden f
romdrin
zoo-
eeren
Voor Lips' Brandkasten en Slotenfalriek
PROEVEN IS KOOPEN.
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 23 JAN. 1926 - TWEEDE BLAD
Waarom dan niet haf bes
Th. TUKKER, Achter de Waag, Tel. 435, GOl
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda
Zeer snelle verhuizingen met auto-verhuiswagens van
en naar aOe plaatsen.
Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz.
ALTIJD ONDER GARANTIE.
Goedkoope prijzen. Zeer nette behandeling.
a Mn-twat L. N. POLDERVAART.
Kon. Fabrieken
GROOTSTE 3\°
voedingswaarde.
KOOPJES.
KOOPJES.
/W op alle artikelen
die niet in de opruiming zijn
10% korting contant
Algem. Leesbibliotheek
P. BERKENBOSCH
Belangrijke bijverdienste
Zil doen het 1
niet zonder
IS DE AGENT: P.BOND Pz„ GOUDA.
Ambtenaren
99
99
SO CENT PER
20 CENT PER
(BOONEN OF GEMALEN)
HALFPONDSPAKJE.
ONSPAKJE.
P. C. VAN DER HORST
Maandag 25 Januari a.s.
aanvang laatste gedeelte van onze
De resteerende Win tergoederen
voor ongekend lage prijzen.
IIIIÏE MANTELS Eli lEIEINUIELS
GOUDSCHE COURANT
V
Is niet duurder dan andere goede radio's.
Mogen Wij u overtuigen door een demonstratie?
A Heen vertegenwoordiging der Kunstsnal Edison (nfd. red»),
HEDENAVOND DEMONSTRATIE ren 8—10 uur in WINKEL en ATI
Leider der sfd. Radio W. TUKKER, Radio.Terfcnicus.
Firma We
LANOE TIENDEWEO 27
TELEF 313
hooft In voorraad
BLAUWE DRUIVEN
PERZIKEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
MANDARIJNEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
DOOSJES TUNISQADKL8
KISTJES VIJGEN
DOFFE KASTANJES
STUDENTEN HAVER
DIVERSE SOORTEN NOTEN
TOMATEN
Busgroenten (merk sleutels) tegen scherp concurreerende prijzen.
WORMERVEER.
Opgericht 1765
De Weled. Heer J. DRIJVER, Secretaris der
-Netled Vereeniging tot Bescherming van
Vogels", Heerengracht 260.266, Amsterdam,
schrijft ons dato 10 December 1925:
v-i-v-wï-vgUw^.UniveHeelvoer voor Lijsten" en
■Gemengd Zaad voor inl. zaadetende vogel»"
fVolièrczaad) beschouw ik ah een uitkomst voor
hen, die op doelmatige wijze den vogels hulp willen
verlecqen jn-den kwaden wintertijd.
p.5»u*
Voor tingros i Fa. RENEMAN d. HEIJDEN, Gouda.
167 1|
LOODGIETERIJ, ZINKWERKERU
MASTIEKBEDEKKlNG.
Vraagt prjjs. Goedkoop niet allen
in prijs, doch ook in kwaliteit. mt
P.p.r.trut MO.
Oroenendaal 24 Gouda.
2600 dealen.
Steeds de nieuwste boeken
aanwezig. 52 10
kunnen beschaafde dames zich verschaffen
door het plaatsen van abonnementen op
het bekende Jiinderweekblad VOOR DE
JEUGD. Aangen. werkkring 'waarover
voli inl. worden verstrekt. 75-12
Brieven «an de Administratie
Valkenboschkade 455. Den Haag.
(R|jk, Gemeente, Spoorweg, Onderwijzers
etc.)
VOORSCHOTTEN, OOK ZONDER BORG.
Br. m. postz. v. antw. Zuider Credietbank
afd. 30, Mauritsweg 3 ROTTERDAM.
SPECIAAL AANBEVOLEN
H
NISUWB HAVEN SI OOUOA
Beveelt zich beleefd aan voor het maken van alle soorten
mms MEUBELEN B
TEGENjSCHERP CONCURREERENDE PRIJZEN.
bijzonder* aanbieding
Gaan ziohtzending. Verhoop A oontanl.
worden 2onder eeniga prijsverhooging
geplaatst door de Administrtie van de
Markt
Beglnselpolitiek.
Enkele jaren geleden werd op het initia
tief van eene groep hoogstaande mannen
van verschillende politieke richting opge
richt bet Genootschap voor Zedelijk Volks-
politiek. Men stelde zich ten doel, te stre.
ven naar het brengen van de politiek op
hooger zsdeiyk peil, haar te zuiveren van
veel wat „vuil" is en wel inzonderheid meer
waarheid in de politiek te brengen. Onge
twijfeld een streven, dat niet overbodig ii
en veler belangstelling waard.
Gedurende de eerste jaren van haar be
staan scheen het Genootschap intusschen
moeite te hebben, den jukten weg naar het
gestelde doel te vinden. In den laatsten tijd
blijkt daarin echter verandering te zijn ge-
fcoopen. Ons althans is het menigmaal eene
verkwikking, het onder den titel „Het Ge-
mee nebest" maandelijks verschijnende or
gaan van het Genootschap ter hand te ne
men. Men vindt daarin op verdienstelijke
en beknopte wijze de politiek besproken
zonder politiek zouden wij haast zeggen, d.
w. i. zonder de zoogenaamde verpolitiekt-
heid, die ernstige menschen in tal van po
litieke organen en personen zoo zeer tegen
staat
Speciaal trof in het laatste nummer onze
aandacht een artikel van den Secretaris der
Redactie, mr. J. Bierens de Haan Jr., over
hetzelfde onderwerp, dat naar aanleiding,
van een opstel van Prof. mr. M. W. F.
Treub in ons vorjg hoofdartikel ter sprake
werd gebracht.
„Het zieke Parlementairisme", aldus be
titelt de schrijver zijne beschouwingen en hij
maakt daarin eenige opmerkingen, die o.i.
zeer juist zijn.
In de eerste plaat» meent hij, dat do poli
tiek hier te lande vooral gekenmerkt wordt
door het ontbreken van leidende beginselen.
Het beginsel, dat tot mi tpe de eenige lei
ding gaf, dat der coalitie, had reden van
bestaan, zoolang de schoolstrijd niet was
opgelost. Met de onderwyspadficatie ver
anderde echter de situatie en bleef er voor
eene specifiek Christelijke politiek geen
plaats. De tegenstanders hebben dit reeds
lang (ingezien. De geschiedenis der laatste
maanden bewijst, dat de leden der coalitie
het ook zelf beginnen te beseffen.
Bij de ontwikkeling der samenleving, die,
bjj zorgwekkende toeneming der bevolking,
een steeds meer gecompliceerd organisme
wordt, kwamen zegt Mr. B. de Haan
andere problemen op, die geen oplossing
konden vinden door toepassing wan het
Christelijk levensbeginsel, dat alleen daar
rachting kan geven, waar het gaat om
wteïtfkfe trafcéft, maar dat, toegepast
op concrete problemen, slechts zelden tot
één bepaalde voor allen geldende, absolute
oplossing kan leiden.
Dat intusschen de partijen, die eens sa
men de Christelijke coaliti^ hebben gevormd,
ook na de onderwy «pacificatie nog de eeni
ge meerderheid uitmaken, die tot re gee ren
in staat blijkt, vindt volgens den schrijver
hierin zijne oorzaak, dat de kritiek op de
coalitie niet in staat bleek het leven te ge
ven aan eene meerderheid, die, uitgaande
van een duidelijk in die meerderheid levend
beginsel, de* leiding van de coalitie kon
overnemen.
iMen zoekt nu dn plaats van de oude antii
these eene nieuwe te stellen, welke gelegen
is in het al of niet democratische van de
politieke gedragslijn. De heer Bierens de
Haan meent echter, dat de zoogenaamde
democratische leuze niet veel klaarder is
dan volgens de tegenstanders der coalitie
de Christel yne leuze was.
Hierin ligt ongetwijfeld veel waars. Er
is in de jaren, die achter ons liggen, door
de rechtsehe partijen veel misbruik gemaakt
van den term „Christelijk". En op dezelfde
wijze ongeveer wordt thans het woord „de
mocratisch" misbruikt. Men noemt zich zelf
„democratisch", stelt met betrekking tot
een of ander actueel vraagstuk, dikwijls
met onvoldoende kennis van zaken, eene
gedragslijn vast en noemt ieder, die het,
om welke reden ook, daarmede niet eens is,
conservatief.
Het zoogenaamde democratisch begir iel,
zegt Mr. Bierens de Haan, mist voldoenden
vasten inhoud. Zoolang men van den t rm
„democratisch" geen omschrijving kan re
ven, die een prindpieelen band tussch. n
somimdge partijen en een principieel ver
schil met andere partijen naar voren brengt,
is het begrip „democratisch" voor een
nieuwe scheidingslijn, naar de schrijver
meent, niet geschikt. Volgens hem zal men
eerst tot eene door beginselen beheerschte
politieke indeeling komen, wanneer men be
seft, dat de scheidingslijn tu^chen de twee
hoofdrichtingen van practische politiek
loopt tusschen liberaal eenerzyds en staats
socialistisch of socialistisch anderzijds.
Wy voor ons gelooven, dat de schrijver
hier juist riet en hebben ons ook reeds
meermalen in soortgelijken zin uitgespro
ken.
Men kan daarbij de op verschil van ge
zindheid berustende tegenstelling tusschen
„democratisch" en „conservatief" veilig la
ten rusten, naar het bns voormomt. Veel
belangrijker toch is de tegenstelling, die
berust op verschil van inzicht. Het gaat
hier om de vraag, of men bij de oplossing
der sociale en economische problemen, die
onzen tyd beroeren, moet uitgaan van hel j
individu dan wel van de gemeenschap. Het
eerste willen de liberalen. Zij meenen, dat
de komst van eene betere maatschappij in
de eerste plaatB afhangt van de ontwikke
ling by de individuen, welke de maatschap
pij vormen, van het besef v*n verantwoor
delijkheid voor eigen bestaan en dat van
het gezin. Overheidsbemoeiing is daarbij
wel niet uitgesloten, maar toch alleen toe
laatbaar, voor zoover het besef van de in-
dividueele verantwoordelyfcheid daardoor
niet wordt aangetast
Het tweede willen zy, die zich op staats
socialistisch of socialistisch standpunt
plaatsen-. Zy schenken overwegende aan
dacht aan wat de oveiheid behoort te doen.
Als de overheid maar voldoende regelend
optreedt, komt, zoo meenen zij, de betere
maaschappy van zelf. De houding van het
individu tellen zy daarby voor weinig. Zy
zien er dan ook geen bezwaar in, de ver
antwoordelijkheid voor het bestaan meer
en meer van het individu over te brengen
naar de gemeenschap.
Doch keeren wy tot het betoog van Mr.
Bierens de Haan terug. Hy maakt in het
laatste gedeelte daarvan nog eene belang
rijke opmerking, n.l. deze, dat, zal werke
lijk van eene politiek van beginselen 9prake
kunnen zyn, het werk van het parlement
niet voor een groot deel moet bestaan in
het regelen van details. Beperking van de
bemoeiing van het parlement tot de alge-
meene, grooté vraagstukken, ziedaar wat
in de eerste plaats noodig is. En hiermede
komt de schrij\er, naar de lezer zal hebben
bemerkt, geheel in het schuitje van Prof.
Treub.
Hal nieuwe kabinet Luther.
De ineenstorting van de Duitsche marine in 1918. De ontwapeningscon
ferentie.
Dinsdag as. zal het nieuwe kahimet-Lu
ther in den ryksdag zyn regeeringsverlda-
rimg afleggen. Daar het slechts een minder
heid achter zich heeft, zal het in hoofdzaak
van den inhoud dezer verklaring afhangen,
of voor een, motie van vertrouwen een meer
derheid te vinden zal ayn en hoe deze meer
derheid zal zyn samengesteld. Terwyl de
soe.-dem. zich blykbaaa- hun oordeel nog wil
len voorbehouden, bespeurt mên by de D.-
nationalen de neiging, het nieuwe kabinet
tot een uitgesproken linksche regeering te
verklaren, waartegen die rechterzijde oppo
sitie zal voeten. De „Keuzzeitung" meent
zedfs, dat er Voor de Dultsch-natiomalen zelfs
geen aanleiding is om tegenover dit naar
links georiënteerde kabinet een houding van
welwillend afwachten aan te nemen. De vij
andigheid jegens het nieuwe kabinet wordt
pens de „Fr. Ztg." gemotiveerd mafcjde
bewering dat Luther zich door de midden
partijen heeft laten, vangen en rich heeft
geschikt naar haar wil, terwyi zyn minis
terie niets anclers is dan de verkapte groote
coalitie. Indien rechts inderdaad' tegen het
nieuwe kabinet in oppositie komt, zal het
van de soc.-dem. afhangen, of het kan blij
ven bestaan en zal Luther, goedschiks, of
kwaadschiks, steun by links moeten zoeken,
ofschoon hy er naar heeft gestreefd den lin
kervleugel in de nieuwe regeeringg zoo
zwak mogelijk te maken.
Luther zelf helt persoonlijk meer naar de
nationalisten over, zoo merkt Auguste Gau
vain in het Journal dies Débats op, en hy zal
aldus Gauvain weinig geneigd zyn dien so
cialisten concessie» te doen. Daarom mag de
vraag worden gesteld, of hy later niet een
steunpunt aai zoeken by> de nationalisten en
een evenwichtspólatiek zal gaan voeren. In
elk geval is hij gezwicht voor de somma
ties van rechj», door Koch, den leider der de
mocraten en oud-minister in de kabinetten*
Bauer en -Muller als minister van binnen-
landsohe zaken ite vervangen door een min
der geaccentueerd democraat: Kiilz, burge
meester van Dresden. Dit acht Gauvain/ geen
goed voorteeken. Daarentegen is de rechts
zich oriënteerende D. V. P.-er Hepp, voor
zitter van dien agrarisch» bond, van het
tooneel verdwenen. Hy zag van de porte
feuille voor voedselvoorziening en landbouw
af. Na genoteerd te hebben, dat Stresemann
natuurlijk buitenlaadsche zaken houdt, £i-
nanociën is toegewezen aan dien, democraat
Reinheid en tot minister van handel Ourtius
is benoemd, een D. V, P.^er, dÜe iets naar
rechts, overhelt, terwijl oud-rijkskanselier"
Marx justitie krygt, merkt Gauvain op, dat
Gesslier aan oorlog blyft, .ondanks zyn be
weerd verlangen dit departement te ver-
beheert. Toe-
raai Van
Gauvain Geas-
raat hem niet
isateur der
laten, dat hy al zoovele
gewijd medewerker.
Seeckt, aldus kat
Ier, belet zyn etiket van
de handelingen van
ryksweer te dekken.
JH«t tweed» kal
beraler en
voorganger, maar biedt het Frankrijk waar
borgen? Hiet zou voorbarig zyn, meent Gau
vain, dat te bevestigen: het is altijd van be
lang voor Frankryk te bedenken, dat, moge
de samenstelling van Duitsche ministeries
van gewicht «yn voor het ryk» vo°r
Frankryk maar van middelmatig belang is.
In. werkelykheid aldus het Fransche be
toog hebben alle partyen ,de socialisten
inbegnepera, hetzelfde buitenlandsche pro
gramma: herziening der verdragen, aaneen
sluiting by. Oostenryk, rectificatie der Oos
telijke grenzen, ontruiming van het Rijn
land. Alleen de manier waarop verschilt. Dit
is nog pos, aldus Gauvain, opnieuw bewezen.
Voordat 't Duitsche kabinet officieel werd
samengesteld, bracht Von Hoesch, de Duit
sche gezant te Parys, een. bezoek aami de
Quai d'Orsay, waar hy er op aandrong, dat
*t effectief der bezettingstroepen in 't Ryn-
land zou worden verminderd overeenkom
stig naar hy zeide vroegere beloften.
Gauvain weet nietv of en in. welke mate for-
meele beloften zyn gegeven, hetzij door
Briand, hetzy door geallieerde ministers.
Maar niettemin meent hy te moeten opmer
ken, dat de in uitzicht gestelde verzachtin
gen wanneer daarvan werkelijk sprake is
afhangen van het in werking treden van
het Rijnpact en dat dit niet van kracht kan
worden voor de toetreding van Duitse bland
tot den Volkenbond. Echter is nog geen ver
zoek door Dmitschland gedaan om lid te wor
den van den Volkenbond. Gauvain besluit
dan ook:
„Terwyl zy de toestanden omkeeren, vra
gen Luther en Stresemann allereerst ver
zachtingen om voor den rijksdag het ver
zoek om toelatitfg te rechtvaardigen. Zy
veranderen niet van systeem: zy gillen
vooraf betaald worden en behouden zich voor
slechts hun beloften te houden, wanneer h.
i. de omstandigheden het veroorloven."
Melden wy tenslotte nog dat de nieuwe
rijksminister van economie dr. Curtius als
advocaat te Beriyn werkzaam isi Sedert
1920 behoort hy tot de ryksdagfraotie der
D. V. P. Hy werdi in 1877 te Duisburg ge
boren, vestigde zich eerst als advocaat te
Heidelberg en later te Beriyn. In Augustus
1924 onderhandelde hy met de D.-nationale®
over hun aanvaarding der wetten, in ver
band met het plan-Dawes en hy was de on
derteekenaar van den, brief, waarin dien D.-
nationaleo deelneming aan die rijks regeering
werd toegezegd.
Dr. Luther is er ook in geslaagd een mi
nister van landbouw te vinden, en wel de
regeeringspresident van Munster Haslinde.
a
In de commissie van onderzoek uit den
Duitschen Ryksdag zyn opzienbarende ver
klaringen geuit over de ineenstorting van
de Marine in 1918.
De soc.-dem. afgevaardigde Dittmann
hield een uitvoerig betoog over die ongere
geldheden en haar oorzaken. Uit de offici-
eele stukken van het departement van ma
rine toonde hy aan, dat sedert het uitbreken
van den oorlog tot einde 1917 op de sche
pen der marine onmenschelyke straffen wa
ren opgelegd, en als oorzaak van de verbit
tering der minderen noemde hy het groote
onderscheid tusschen den kost der minderen
en dien der officieren op de schepen in den
„koolrapen/winter" 1916/17.
Aan de hand van de dossiers betoogde
Dittmann, dat het vooronderzoek op schan
delijke wyye werd gevoerd. Men heeft
verdachte matrozen door bedreiging met
de doodstraf en met levenslange tuchthuis
straf .bekentenissen trachtten af te persen
en heeft hen in verschillende gevallen zelfs
niet de act» van toeschuliging ter hand ge
steld, zoodot zy niet wisten waarvan zy
verdacht werden.
Groot opzien baarde de mededeel ingen
van Dittman over de wijze waarop men met
behulp van „agents-provocateurs" de van
pacifistische of socialistische gezindheid ver
dachte matrozen valstrikken had gezet.
Maar de meeste sensatie wekte de onthul
ling, dat er door den krUgsraad vyf matro
zen ter dood waren veroordeeld, ofschoon
uit het vooronderzoek en door het getuigen
verhoor overtuigend was gebleken, dat zy
zich niet aan landverraad hadden schuldig
gemaakt.
Volgens de „Daily Telegraph" staat het
thans vast, dat de conferentie te Genève ter
voorbereiding van de ontwapeningsconferen
tie, die aanvankelijk in Februari zou plaats
hebben, zal worden uitgesteld. Het blad ge
looft echter niet, dat de byeenkomst eerst
in Mei zal worden gehouden, zooals van
Fransche zijde wordt gemeld. Verder ver
neemt het blad, dat het zeker is, dat Ame
rika aan de conferentie zal deelnemen, of
schoon de Amerikaarvsche gezant te^Bern,
Gibson, eerst als gedelegeerde zal worden
benoemd, nadat de Senaat het crediet voor
de delegatie zal hebben toegestaan. Volgens
de „Daily Telegraph" staat het eveneens
vast, dat Washington kan instemmen met
het Pl»n om te Genève ook de ontwapening
ter zee uitvoerig te behandelen en dat En
geland het standpunt der Vereenigde Staten
in deze zal steunen.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSGHLAND.
De regeling met de vorstenhuizen.
Een gemeenachappeiyk wetsvoorstel van
S. P. D. en K. P. D.
Iin den Ryksdag kwamen gistermorgen
vertegenwoordigers van den Alig. Deut
sche® GewerkschaftsbuiNdde S. P. D. en de
K. P. D. bye» ter bespreking van het ple
bisciet en om de opvattingen van alle be
trokkenen ten aanzien van een gemeen
schappelijk wetsontwerp nopens een ont
eigening van de bezittingen der voormalige
vorstenhuizen zonder schadevergoeding, tot
elkaar te brengen.
Ten aanzien van de principieele quaesties
bleek men het eens te zyn. De beide ont
werpen, het reeds ingediende en dat der S.
P. D. wijken wat die hoofdzaken betreft niet
van elkaar af. Er werd een sub-commissie
ingesteld, welke uit de bedde ontwerpen een
gemeenschappelijk ontwerp zal samenstel
len. De commissie kwam des middag» op
nieuw byeen, teneinde zoo spoedig mogelijk
een definitieve beslissing te nemen omtrent
een gezamenlijk in te dienen voorstel.
ENGELAND.
Lady Clifton.
Lady Clifton (peeres in her own right) is
een der studenten in de rechten /tie a.a.
Donderdag tot de balie zal worden toege
laten. Lady Clifton wordt deze maand 26
jaar en kreeg recht op haar titel, voordat
zy dien nog kon dragen, door den dood «van
haar vader, den 7den earl van Dainley. De
baronie van Clifton gaat by gebrek aan di
rect manneiyke erfgenamen in vrouweiyke
lyn over. Voordat zy haar rechtstudie be
gon, heeft lady Clifton verschillende beroe
pen beoefend; o.a. was zy eenigen tyd ver
bonden aan de redactie van een Londensch
dagblad.
Ondergrondsche „Posttreinen" te Londen.
Aanmerkelijke besparing in tijd
en kosten.
Een miniatuur ondergrondsche spoorweg
voor het vervoer van brieven en postpakket
ten is te Londen in aanbouw. De uitvoering
van het plan zal 1.600.000 pond sterling
kosten en tegen het einde van het ja*r ge
heel gereed zyn. Een dubbel stel rails wordt
aangebracht in een ondergrondschen tun
nel, die 9 voet in diameter is en alle hoofd
postkantoren van Londen met elkaar ver
bindt. De automatische „treinen" zullen een
snelheid van 85 myl per uur bereiken Er
worden 90 wagsne gebouwd, elk 18 voet 6
inches lang. Elke wagen zal een halve ton
aan post etc. kunnen dragen, noodat wan
neer alle treinen in gang zyn, een gewicht
van 45 ton aan post kan worden vervoerd.
Elk uur kunnen dertig treinen rijden, hoe
wel natuurlijk dat aantal niet steeds be
reikt behoeft te worden, daar zulks afhangt
van de hoeveelheid post, die moet worden
vervoerd. m
Het resultaat van deze nieuwe inrichting
zal niet alleen een frroote besparing in tyd
zyn, maar ook in kosten voor paarden en
auto-tractie en personeel
BELGIë.
De actie ten gunste van dr. Borms.
Petities en protesten.
be beweging, welke in Vlaanderen
reeds geruime» tijd gaande is om' de
invrijheidsstelling van dr. Borme, dfcn
tol levenslange gevangenisstraf ver
oordeelden Vlaamschen nationatisti-
sclien ^rijider, te verlkrijgen, neemt
steeds grooteir omvang aan. Naast, de
proteetbetoogingen, die herhaaldelijk
worden georganiseerd, richten tal van
Vlaamsdhe bondien ,petities tot den ko
ning en de regeering omi Barm's vrij
lating te verzoeken.
De door den Kath. Vlaamschen
Landbond bij mauister^president Poul-
let ondernomen stappen, waarbij op'
onmidldledlijke en onvoorwaardel'jke in
vrijheidstelling van dr. Borms wordt
aangedrongen en straaibe.oogingen in
verschillende steden worden aange-
Hoe kan men een defectieve
herkennen
Charlie Oimstead was een dief, die graag
experimenten nam in zyn •euwigon strijd
tegen de dienaren van den Heiligen Her
mandad, Hy had in zyn loopbaan al ontdekt,
dart iedere agent ten zeerste verheeriykt
was, als hy werd aangesproken met „in
specteur".
Over deze ontdekking roemde hy echter
bescheiden!yk niet. Veel tretscher was hy
op rijn talent, om politiemenschen te her
kennen aan hun voeten! Hy had in zyn jeugd
«1 gehoord, dat de meeste dienders zoo niet
met platvoeten, dan tech in ieder geval met
zéér breed» voeten behept waren. Aanvan
kelijk had hy tegenover deze meening zeer
sceptisch gestaan, doch na jaren van diep-
temrige studie, aan dit geval gewyd), was hij
overtuigd. Hy had ontdekt, dat het waar-
beid waB. Hy was in zyn studie reeds zoover
gevorderd, dat hy aan 't geluid van iemands
voetstappen kon hooren, of er een politie-
in aantocht was of een doodgewone
burger.
Eu het ligt voor de hand, dat Charlie,
jrink zy deze wetenschap, zichzelf geheel
woegd gevoelde in de kunst van stelen en
in de kunst van niet... gepakt te woeden!
En tot nu toe was hy in de beoefening van
whï'künat WöndetWel geslaagd.
Hët vaas Charlie's politiek om het terrein
dOof en door te verkenden, alvorens zich aan
benjfltettw „zaakje" te wagen.
Tferetnoal had hy zyn speciale aandacht
"fewfydiaHi den Winkel van een handelaar in
*hUUien. Hjj ha<I Wror.dendat in den Win
kel behalve de eigenaar slechts één bediende
aanwezig was. Voorts had hy ontdekt dat
Het magazyn rij» grootste zaken deed tus
schen zes en zeven uur in den avond en dat
de eigenaar altyd om zeven uur naar buis
ging om te dineeren en dan het geheelè be-
dryf overliet aan den bediende.
Op den avond, dien hy voor dezen slag had
uitgekozen, verliet hy met een revolver ge
wapend zyn woning en reed in zyn auto met
een kalm gangetje naar het terrein van zyn
operaties. In een klein zy straatje verliet hy
zyn wagen en liep op zyn gemak de straat
in, waarin het schoenenmagazyn gevestigd
was.. Hy wist, dat het uur gunstig was voor
zyn onderneming. De meeste menschen had
den hun kantoren of werkplaatsen verlaten
en haastten zich naar huis. Er zouden dus
nagenoeg geen klanten in den winkel zyn.
Hy nam zich voor den winkel binnen td gaan
zonder verdere verkenningen. Als hy slechts
één of twee klanten in den winkel zou aan
treffen, en als deze hem niet al te gevaarlyk
leken, dan zou hy onmiddellijk met zyn re
volver het „handen op!" uitspelen en zich de
kas toeëigenen. Mochten de dingen echter
daarvoor niet geschikt zyn, dan zou hy een
voudig een,paar veters koopen, den winkel
weer verlat» en kalm even blyven wachten
tot de klauȏn weer vertrokken zouden zyn.
Toen yien winkel naderde, bekeek hy
eerst zorgvuldig de voorbygangers in de
straat. Hy wijdde speciaal zjjn aandacht aan
hun voeten. Hy' voelde zich toen gerustge
steld. Geen van de menschen had die eigen
aardig breede voeten, die hy zeker wist
mant htfcKton tien'tónge jaren vttn dtepe stu-
die'hWrtrtiet Verteld? dat de die-
nar» van de politie, het mochten dan g©-
uniformde zyn of „stille", altyd hadden.
Zonder verder aarzelen, opende hy de win
keldeur, trad naar binnen en inspecteerde
met een vluggen bldk het intérieur van het
lange magazyn, dat eindelooze stellingen
bevatte van met kartonnen doozen beladen
plank».
Hy bemerkte, dat er slechts twee men
schen in den winkel waren: de bediende en
een mannelyke klant. Beide stonden op on
geveer een meter afstand van de toonbank
met het verlokkelijke kasregister. Hy ver
knoeide geen tyd aan den bediende, aange
zien deze een kleine onschadelyke jongeman
leek te zijn. Hy concentreerde echter al zyn
belangstelling op den anderen man. Deze
was van middelmatige grootte, met krachtig
ontwikkelde arm» en schouders, maar zyn
gelaatsuitdrukking was erg onschuldig.
Charlie kon tot zyn spyt 's mans voet»
niet zien, aangezien diens been» juist voor
zyn oog» verborg» war» door een kast,
die voor ede toonbank stond. Hy zag echter,
dat de man ©en schoen bekeek, dien de be-
di»de hem overhandigd had. Charlie wierp
e» enkel», scherp» blik op dien schoen
en toen was hij gereed voor zyn daad. Het
was e» kleine, smalle schoen van e» ge
woon alledaagsch formaat. Ge» enkele po
litieman zou zoo'n 8mallen schoen kunnen
dragen! Hij was gerustgesteld.
Noch de bediende, noch de klant kek» op
toen Charlie noderby kwam. Hij stond al
vlak by h», voor zy zyn aanwezigheid op
merkt». De klant keek van den schoen, dien
hy in de hand hield op, naar den binnenge
komen man en in zyn oog» kwam een blik
van gremzelooze verbaring, want hy keek
juist in den loop van de revolver, die Char-
ELJ1....I J1 'M
lie dreigend op zyn hart gericht hield. De
bediende, die de plotselinge consternatie van
den klant bemerkte, keek ook op en slaakte
e» kreet van schrik.
Hand» op! waarschuwde de binnen-
gekomene. Al» één van jullie één, beweging
maakt of de mond opendoet, zal ik een gaat
je boren in je lichaam.
Toen richtte hy speciaal het woord tot
den bediende:
En jij, jongeman, je wandelt even naar
dat kasregister, opent dat voor me en brengt
me on middel! yk den inhoud. Vlug! Anders...
Ja... ja... meneer! stamelde de bedien
de met bev»de stem en hy liep haastig naar
het kasregister, dat hij met sidderende han
den opende.
Even later kwam de bediende aanloop»
met d» inhoud en overhandigde dien aan
Charlie, die met e» grimmig lachje de beide
mannen met zyn revolver in bedwang hield.
Toen begon hy met zyn eene hand het pa
pieren geld eo de muntstukken in zijn zak
ken te bergen. Hy- constateerde verheugd,
dat het lot hem tot nu toe gunstig gezind
was. En onderwijl hield hy zyn oog» af
wissend gevestigd op de beide mannen en
op den ingang van den winkel, want hy wil
de liever niet door e» nieuwen klant ver
rast word».
En nu blyft jullie daar precies zoo
staan! riep hy, terwyl hy, nadat de oogst
van d» avond veilig weggeborgen' was in
zyn zakken, langzaam terugschoof naar den
uitgang. En jullie w^agt het niet je te
verroer» anders
Het nageslacht zal nooit het slot van de
zen zin vernemen, want op dat moment taof
hem e» onverwachte, zwajre slag tegen ri®
maag. Het was de voet van den klant, die
dit lichaamsdeel met verwonderlijke mei
heid met stal» kracht had lat» uit
schiet» tegen Charlie's gevoelige maag.
De stoot van e» wereldkampioen bokser
had hem niet juister niet pijnlijker kun
nen treff». Hijgend naar adem tolde hy
op zyn hiel» rood en slaagde er eerst ia
het verstoorde evenwicht te herstell», toen
e» ijzer» getrainde vuist de revolver
aan zyn vingers ontwrong hem e» gil
van pyn deed slak» Eenige second» later
voelde hy zich door e» Japanse hen worstel-
greep hopeloos teg» d» grond gedrongen
eo ai zyn wanhopig verzet ten spyt, klakt»
de ijzer» bandjes om zyn pols» dicht.
Toen hij, nog steeds naar adem snakkend
kewrig naar de regel» der kunst ge
boeid op e» stoel was neergeplant, had hy
gelegenheid d» overweldiger in oogen-
schouw te nemen. Als gefascineerd blev»
zyn oog» plotseling star» op de breede,
platte voeten van den verraderlijk» klant.
Zeg, je bent zeker van de politie?
vroeg hy verbystewL
De klant knikte.
To» keek Charlie naar de kleine, smalle
schoen», die op die toonbank stond» en die
de klant zooev» in zyn hand had gehad.
Maar wat moest je déérmee do»?
vroeg hy verder aan d» politieman, terwijl
hy met zyn geboeide h»d» naar de smalle
schoen» wees.
Het gaat je eigenlijk niets aan, zei de
politieman gtimlach»d, maar misschien voel
je je prettiger als je het weet: ik was juist
bezig schoen» te koopen voor nrijn zoon!
i