Blad.
nten
int”
nieuws- en advertentieblad voor gouda en omstreken
fEN!
letten I
NO. 18083
Maandag 92 Februari 1926
65*Jaargang
zaak,
FEUILLETON.
IG
DE MAANSTEEN.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
5&g3SSS
behandeling.
.EGD, DAT HET
IKKELEN KAN
IRVING’S GIST-
AXIMUM AAN
96 GIST EN
EKEND IN DE
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdage
-------
5 a 10
in
>.00.
880
150
herhaalde mijn
belasten,
Fri-
Je
der
iduitrlt Malt'1.
DEN HAAG
i Drogisten,
ten van dankbare
TEN.
maanden tjjd in
10 15
10 15
U uur
dt ontegenzegige-
Spannend romantisch verhaal
van
WILKIE COLLINS.
nan* de
zing hail.
SLEN NEEMT U
U GEVOELT U
I.
st volgende:
5 Minuten
i. <h<9
inoodig
t.
BELG1E.
Het onderwys in Brussel.
Het gemeentebestuur van Brussel heeft
formulieren laten drukken, waarin den
ouders gevraagd wordt welke taal de moe
dertaal of de gebruikelijke taal voor hen is.
Over den uitslag van dit onderzoek deelt
Hotse in ,,Het Laatste Nieuws” een en an
der mee. De uitslag moet voor de huidige
schooltoestanden even beschamend zyn,
zegt hij, als de bevindingen der ambtena
ren, die door minister Huysnutsns naar de
scholen zijn gezonden. Op vele scholen is
voor de meeste 'kinderen het Vlaamsch de
gebruikelijke taal; toch is het geheele on
derwijs op Fransche leest geschoeid.
Hoste gaat dan voort:
„In het bij Brussel genaaste Laken, zijn
er scholen waar een 80 van de kinderen,
het bulletin langs den Vlaamschen kant
ingevuld terugbrachten! En dat, ofschoon
heel wat Brusselsche bladen naar aanlei
ding van de debatten in den gemeenteraad
en in den Senaat, het Brusselsch publiek
tegen het Vlaamsch onderwijs nogmaals
stelselmatig hebben opgeruid, naar het be
kende stelsel, dat heel wat schoolbestuur
ders er te Brussel steeds op nahielden, toen
ze aan de ouders zegden: „Gij vraagt
Vlaamsch onderwijs, maar dan zullen uw
kinderen geen Fransch leeren!”
Waardoor bewezen wordt, dat eerlijk ge-
ÖOÏDSCHE COURANT
söiHeiem op oen zmik een beKönuea
diamant als de Maansteen, ronder las
tige vragen te doen. Onthoud dit, me
vrouw, en laat mij u toonen, hoe mijn
vermoedens gerechtvaardigd! werden
door Rosanna’s eigerf handelingen en
de gevolgtrekking, welke daaruit is op
te mtaken.’’
Thans ging hij verder met alles wat
wij van Rosanna Spearman welen, ta
herhalen, en besloot als volgt
„Aan het einde van mijn verklaring
gekomen, blijft mij nog over, u mede
te deelen, wat ik mij voorstel thans
te doen. Ik zie twee wegen om1 dit
onderzoek te voltooien. Den eenen be
schouw ik bijna als zeker. De andere
is, ilj, moet het erkennen, een. ge
waagde proefneming en niets meer.
Aan u de beslissing mievrou. Zullen
wij den zekeren weg .eerst nemen
Mijn meesteres gaf hem een teeken
om voort te gaan.
„Dank u”, aeide Cuff. ,,Wij zullen
dan met het zekere beginnen. Ik stel
voor, juffrouw Verinder, in geval zij
te FTizinghall blijft, of hier terugkeer'
scherp in het oog te doen houden, te
letten op al haar handelingen, op de
personen, met wie zij omgang heeft,
op de brieven, welke zij schrijft en
ontvangt”.
„Verder vroeg mevrouw.
„Verder vraag ik u verlof, in de
plaats van de overleden Rosanna
Spearman een dienstbode in dit huis
Gisteren zijn in geheel Rusland de fees
telijkheden ter viering van den achtsten ver
jaardag van de stichting van het Roode Le
ger begonnen. Zij zullen drie dagen duren.
Een indrukwekkende parade was voorbe
reid te Moskou, Leningrad en andere groo-
te steden. Te Leningrad heeft men echter
heden van Moskou telegrafisch instructies
ontvangen, om de parade aldaar niet te doen
houden. Een reden wordt hiervoor niet op
gegeven aangenomen wordt echter, dat de
ze moet gezocht worden in de wijd-ver-
spreide ontevredenheid in communistische
kringen te Leningrad, als gevolg van de
jongste partijzuivering in deze stad.
De zoogenaamde „Vereeniging voor mili
taire wetenschappen” heeft een oproep aan
het Russische volk gericht, om grootere be
langstelling te toonen voor militaire aange-
Bi.
wegens misbruik van vertrouwen en het
aannemen van omkoopgelden, terwijl het
O. M. als bewezen aanneemt, dat de overle
den minister Hoefle omkoopgelden heeft
aangenomen.
Overstroomingen in het Roergebied.
Zeer snelle stijging bij Duisburg.
De aanhoudende regens der laatste dagen
hebben een nieuwe groote overstrooming
in het Roergebied tot gevolg'gehad. Wel
is waar heeft het water nog niet den stand
der jongste catastrophe bereikt, maar toch
is de situatie reeds zeer ernstig, en een ramp
kan nog slechts door een plotseling omslaan
van het weer worden voorkomen.
De Roer is aan beide zijden buiten de
oevers getreden. Vele wegen staan ten dee-
le onder water, zoodat het verkeer niet
kon worden gehandhaafd. Aan den rechter
oever heeft het water ook de spoorlijn
SteeleEssen—‘Rilttenscheid bereikt. In
Mühlheim zijn de lager gelegen huizen
reeds ondergedoopen; dit is eveneens in Hat
tingen het geval, waar de langs den oevei
gelegen gebouwen zijn overstroomd.
De Rijn heeft bij Duisburg den gevaarlij
ken stand bereikt van bijna 5 M.; hier is de
rivier sedert gistermorgen met niet minder
dan 2 M. gestegen.
Ook in Hambom staan enkele Stadsge
deelten onder water, terwijl in vele hofste
den en huizen het waten- een Meter hoog
Staat.
De aangerichte schade is reeds zeer aan
zienlijk.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda sa onutraktc (behoormde tot dm boaorgkrin»:
1-5 rtgols ƒ1.80, elko ragal moor f026. Van buiten Gouda en dan bozorgkriag:
15 regels 155, elko regel moer ƒ0.80. Advertentiïn ia hot Zatordagnummer M
Sfjslag op den prijs. Liefdadigheids-advertaotidn do helft van dan prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.05, elke ragel meer f.OM. Op
de voorpagina 50 hoogor.
Gewone advortentiSn en ingezonden modedoelingen bij contract tot snor goroducoor
den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van Bollede Boekhan
delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten en moeten daaga vóór do plaatsing
tan het Bureau zfjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd to «fln.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, por week 17 coat, mot Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
hjj onze agenten on loopers, den boekhandel en do postkantoren.
Onrn bureaus zfjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie, Tel. 88.
57, -
Was het mogelijk, vroeg ik mij
ze‘f af, juffrouw Rachel en Rosanna
Spearman op afschuwelijke wijze te
De binnenlandsche toestand in Hongarije
dreigt een ernstige wending te nemen. De
affaire der frankvervalsching neemt een
steeds grooteren omvang aan, het i» onaf
zienbaar, welke persoonlijkheden nog ge
wikkeld zullen worden in deze affaire en
het wordt steeds meer de vraag of graaf
Bethlen zich zal weten staande te houden.
De verwachting dat de dag van gisteren
etn critieke dag zou zijn is evenwel niet
bewaarheid. De sociaal-diemocraten en „Ont
wakende Hongaren” toch hebben hun voor
nemen om te demonstreren opgegeven.
Het blad Szozat had gepubliceerd, dat de
gemeenschappelijke vereenigingen Zondag
voormiddag een demonstratie in de Burg
zouden houden om den rjjksbestuurder hun
onkreukbare aanhankelijkheid te betuigen
en tot uitdrukking te laten komen, dat zij
tegenover het venradelijke Jodendom be
reid zijn met alle middelen het Christelijke
fundament van de Hongaairsche binnen
landsche politiek te verdedigen terwijl
de sociaal-democratische Kepszava een
manifest publiceerde aan de arbeidersbe
weging en burgers der hoofdstad, waarin
deze aangespoord werden in massa’s deel
te nemen aan een tegendemonstratie, die
eveneens op Zondag bepaald was.
Van dit alles is echter niets .gekomen. De
Regeering had uitgebreide maaregelen .ge
nomen om de rust te handhaven, een ster
ke politiemacht was op de been, doch deze
behoefde niet handelend op te treden. Dat
van een vergelijk tusschen de Regeering en
de oppositie sprake zou zijn, wordt even
wel ondanks deze schijnbare rust niet ver
wacht.
De Hongaarsche bladen constateeren al
gemeen, dat ieder vooruitzicht <>P een ver
gelijk tusschen het Kabinet-Bethlen en de
oppositie is verdwenen. Binnenkort kan dan
ook een ernstige parlementaire strijd wor
den verwacht, indien de regeering zulk een
strijd, althans door verdaging van het par
lement niet uit den weg gaat, waarvoor
ernstige plannen schijnen te bestaan.
Het rapport dter parlementaire commis
sie van onderzoek zal reeds Woensdag a.s.
aan de Nationale Vergadering worden voor
gelegd, doch de regeering moet voornemens
zijn het parlement nog vóór de behandeling
'ggi bedoeld rapport tot aan Bethlen’s te-
Ckeer uit Genève, dus voor den duur van
circa drje weken, te verdagen.
De regeering had aan de oppositie de na^-
volgende voorstellen voor het sluiten van
parlementairen vrede gedaan:
De oppositie zal afzien van het indienen
eener motie van wantrouwen in de regee
ring over de wijze waarop de parlementai
re enquête-commisgie het onderzoek in de
valschemuntersaffaire heeft gevoerd. Daar
na zal Bethlen, nadat hij van de Nationale
Vergadering een motie van wantrouwen
Medelijden is niet een gevoelsbeweging
van een oojjenblik, het is ten slotte niet
anders dan de ondergrond van het leven.
inisschafc» stond Cuff sprakeloos van
verbazing, gelijk een gewoon mensch.
Mijn meesteres schelde en beval,
haar regenmantel te brengen. Het re
gende nog met slroomen en het dich
te rijtuig was, zooals gij weet, met juf
frouw Rachel naar Friaknghall gegaan.
Ik traditie mevrouw van haar voorne
men af te brengen.
Nutteloos. Ik vroeg haar mee te mo
gen gaan en de paraplu op te hou
den. Zij wilde er niet van hoeren. De
sjees kwam voor.
„Gij kunt u van twee dingen ver
zekerd houden”, zeide zij tot Cuff,
toen zij op het punt stond van te ver
(reiken. „Ik zal juffrouw Verinder op
de proef stellen met dezelfde koel
bloedigheid als gij aan den dag zoudt
leggen. En gij zult den uitslag weten,
per brief of door mij persoonlijk, voor
de laatste trein van atvondi naar Lon
den vertrekt.”'
Daarmee stapte zij in het rijtuig,
teugels en reeds naar
leschuldigen 't Ja, het was mogelijk,
gelijk gij aanstonds hooren zult
,»Ik had nog andere redenen om de
overledene te wanttoulwen, hervatte
hij. „welke mij van nog meer gewicht
voorkwamen. Wie zou de persoon zijn
om juffrouw Verinder te helpen, geld
°P te nemen op den diamant? Rosan
na Spearman. Een jonge dame in juf
frouw Verinder’s omstandigheden kon
zo? aeif niet doen.
Er moest een handlangster wezen.
En wie. ik vraag het nogmaals, was
toartoe zoo geschrikt als Rosanna
Spearman Zij Was een volleerde die-
v^ge geweest. Zij had, dit wist *.k
^her, in betrekking gestaan tot een
«er weinig© mannen in Londen, die
bereid waren een groote som voor te
De valsohe bankbiljatten-affaire in Hongarije.
Oorlogsstemming in Rusland. De verjaring van het Roode LegerDe
verkiezingen in Roemenië.
heeft gekregen, die hem in Hongarije en
het buitenland moreel moet rechtvaardigen,
met hej geheele kabinet aftreden. Echter
alleen om door den Rijksbestuurder Horthy
opnieuw met de vorming der regeering te
worden belast.
In dit nieuwe kabinet, zal dan echter de
huidige minister van Binnenlandsche Za
ken, Rakofski, die als extreem rechts-radi-
caal bij de oppositie bijzonder gehaat is,
niet worden opgenomen. Dit zal evenmin
het geval zijn ten aanzien van den minister
van Landsverdediging, graaf Csaky, die
door de oppositie tegenover de rechtsradi-
calen in het leger te zwak wordt geacht en
den minister van Financiën, Bud, tegen
welken laatste eveneens een sterke opposi
tie bestaat. Eveneens zouden de reaction-
naire onder-staatssecretarissen Prony van
het ministenpresidium en Koszi van het mi
nisterie van Financiën gp non-activitert
worden gesteld.
Tot zoover de voorstellen der regeering.
'De oppositie heeft deze voorstellen even
wel van de hand gewezen, daar zulk een
reconstructie der regeering niet de verlang
de systeem wijziging zou brengen, die door
de oppositie als onontbeerlijk voor de liqui
datie van het valsche-muntersschandaal
wordt geacht.
De oppositie staat er namelijk op, dat
Bethlen definitief van het politieke tooneel
verdwijnt, en dat dan een gematigd conser
vatieve regeering zal worden gevormd, wel
ke in geenerlei betrekking tot de valsche
munters staat.
Voorts wordt door de oppositie geëischt,
dat de constitutioneele vrijheden in Honga
rije zullen worden hersteld en dat aan de
verschillende nevenregeeringen definitief ’n
eind zal worden gemaakt.
Deze voorwaarden der oppositie werden
door de regeering evenwel onaannemelijk
geacht, zoodat de onderhandelingen defini
tief werden afgebroken.
HOOFDSTUK XX.
Th-ns had ik een weinig tijd om
aan Cuff te denken. Hij zat in
voorzaal zijn aanteekenboekje te raad
plegen, waarbij hij zijn mondhoeken
op een eigenaardige wijze optrok.
„Aan het schrijven?” vroeg ik.
iu mogen brengen, een vrouw, ge
woon aan dit soort van werk en voor
wier stilzwijgen ik insla.”
Verder? herhaalde mijn mees
teres. A
,,Ten lahtste wensch ik een mijner
amibtgenooten lp belasten, betrekkin
gen aan te lyioo^en met dien geld
schieter in konden, wiens naam en
adres aeker door Rosanna Spearman
aan juffrouw Verinder zijn medege
deeld. Ik ontken niet» dat de uitvoe
ring van mijn plan tijd en geld zal
kosten. Doch de uitslag is zeker. Wij
trekken een kring om) den Maansteen
en sluiten dien, al nauwer en nauwer
in, tot wij hem vinden in bezit van
juffrouw Verinder, voor het geval na
melijk, dat zij hem in- haar bezit
houdt. Besluit zij, zich ervan te ont
doen, dan hebben wij onzen man bij
de hand en ontdekken wij den steen
bij zijn aankomst in Londen.”
Voor de eerste maal gedurende het
onderhoud gaf mijn meesteres eemg
blijk van drift, dat zij haar dochter
tot voorwerp hoorde maken van een
dergelijk bespiedingsstélsel.
„Beschouw uw voorstel als afgewe
zen”, voegde zij Cuff toe, „en ga
over tot den anderen weg, waarop gij
het onderzoek tot een einde denkt te
kunnen brengen.
„Die andere weg”, zeide Cuff zoo
kaïn en bedaard mogelijk, „is de ge
waagde proefneming, waarop ik u heb
stelde formulieren in elk geval gansch an
dere uitwerking hebben dan de misleidende
vragen, die nog verleden j*ar *an <le Brus
selse ho ouders gesteld'worden.
Gaan de Brusselsche schooloveriieden nu
iets doen, om die kwestie werkelijk met een
goed gemoed op te lossen?"
Aangenomen nu dat het Brusselsche ge
meentebestuur berei<|, ie verandering aan te
brengen dan blijft toch de moeilijkheid dat
het Brusselsche onderwijspersoneel niet
in staat is, in het Vlaamsch onderwijs te
geven. Uit een onderzoek in 1922 ingesteld,
bleek immers dat inde gemeentescholen van
Groot Brussel, 12 schoolhoofden en 222 on
derwijzers geen behoorlijk Nederlandech
spraken, terwijl deze cijfers voor de bijzon
dere scholen 20 en 129 waren.
Een ingrijpende veibetering is dan vol
gens Hoste ook alleen maar mogelijk als
er onderwijzers aangesteld worden, die
Vlaamschsprekende kinderen behoorlijk les
kunnen geven.
SPANJE.
Een Fransche prinses onderscheiden.
Aan een van de prinsessen van het Mai
son de rance, welks leden, naar men weet,
uit Frankrijk verbannen zijn: aan prinses
Louise-Frangoise d’OrléanfuBourbon is door
de stad Sevilla het ee re burgerschap aange
boden.
Prinses Louise, die een «uster is van den
Hertog van Orléans, den Franschen kroon
pretendent, is met Prins Charles de Bour
bon gehuwd. Zy bracht een groot deel van
haar leven in het kasteel van ViUamarl-
que, bij Sevilla door
De gemeenteraad van Sevilla besloot haar
thans den naam van „Fitte adoptive trés
éminente et trés illustre de Séville” toe t®
kennen als bewijs van dankbaarheid voor
de groote liefdadigheid, welke zij in den
loop der jaren tegenover de Sevillianen
heeft getoond.
BUSLAND.
De vonnissen in ’t spionnageproces.
13 doodstraffen.
In het groote spionnageproces te
ningrad is gisteren vonnis geveld. Van de
beklaagden werden volgens berichten uit
Moskou dertien beklaagden ter dood ver
oordeeld en vier tot 10 jaar gevangenisstraf
met verbeurdverklaring van de helft van
hun vermogen. Voorts werden drie tot 8
jaar, zeven tot 5 jaar, de voormalige Est-
landsche agent te Kingisepp, Tarr, tot 4
jaar, vier beklaagden tot 3 jaar, vyf tot 2
jaar en drie tot 1 jaar veroordeeld. Voor-
waardeijk veroordeeld werden twee beklaag^
den tot re8P- 1 en 3 jaar een tot 6 maan
den, twee tot 3 maanden en 100 roebel
boete. Eén der beklaagden werd vrijgespro
ken. In totaal werden dus Ï3 doodvonnissen
en 133 jaar vrijheidsstraffen uitgesproken.
De verdedigers «Ier ter dood veroordeel
den hebben gratie aangevraagd bij de Cen
trale Executieve en verzocht de executie uit
te stellen.
gewezen. Ik geloof, dat Ik mij een
goede voorstelling heb gevormd van
juffrouw Verinder’s karakter. Zij is
in styat tot iets, waarbij stoutmoedig
heid te pas komt, todh te driftig en
opvliegend van inborst om' in kleine v
dingen te huichelen en zich onder alle
omstandigheden in toom te houden.
Het is met deze eigenaardigheid van
haren aanleg, dat ik mijn voordeel
wensdh te doen. Ik wil haar ’n schok
veroorza'ken, welke haar sterk op de
proef zal stellen. Met andere /Xoor
den ik wil juffrouw Verinder, zxm-
der eenige voorbereiding, bekend ma
ken met Bosanna’s dood, in de hoop,
dat haar beter gevoel er haar toe zal
brengen, alles te bekennen. Kunt gij
dat voorstel aonnennen, mevrouw
Mijn meesteres maakte tetri zeerste
mijn verwondering gaande met te ant
woorden
.,Ja, dat Kón ik.”
„Het rijtuigje staat gereed”, her-
nar Cuff Ik wensch u goeden mor
gen. mevrouw.”
Mevrouw hield hem terug met een
beweging van die hand.
Er zsi een beroep worden gedMn
op do be^re gevoelens mijner d«Mï-
ter”, zeide zij. ,Doch als móeder eisch
ik het recht, haar zelf op de proef te
mogen stellen. Oij zult hier blijven,
als ffiLhet goedvindt. Ik ga naar Fri.
zinehall.”
Voor de e^ijpte meel in zijn leven
legenheden. Het manifest zegt verder, dat
„een wreede strijd te wachten staat, een
strijd op leven en dood tegen de kapitalis
tische machten, die het Sovjetsysteem wil
len vernietigen. Deze strüd zal de uiterste
inspanning vergen van alle economische
bronnen en van de massa der werkers. Men
kan den komenden oorlog Biet als een pro
ces van korten duur beschouwen, zoodat
men zich moet voorbereiden op een} langen,
ernstigen strijd. Het manifest dringt er ver
der op aan, dat de industrie maatregelen
moet treffen, om, zoo noodig, tot de produc
tie van oorlogstuig te kunnen overgaan,
hetgeen een zeer moeilijke 'en ingewikkelde
kwestie is.
Aan alle vredelievende burgers moeten
de beginselen van den modernen oorlog
worden geleerd. Ook de» schoolkinderen
moeten in een militaire sfóer worden opge
voed. Overwinnaar zal zijn de partij met de
sterkste zenuwen. Deze sterke zenuwen kan
alleen een volk hebben, djjt zich werkelijk
voor den oorlog voorbereidt en de ontbe
ringen daarvan kan dragei."
In de geheele pers worden dergelijke ma
nifesten gepubliceerd, die uit officieel© bron
schijnen te komen. De „Prawda” publiceert
een oproep, om geheel Rutland te milifari-
seeren en klaagt er over, ttot de huidige al
om verspreide organisatie van schietver-
eenigingen onvoldoende it<
De positie der regeering^Bratianoe is ui
terst kritiek geworden. tDejpremier laat zich
ieder uur aan zijn ziekbed de ingekomen be
richten over de gemeentettladsverkiezingen
voorlezen.
.De opipositie heeft teMBbekarest 16.639
stemmen gekregen terwffl de regeerings-
partjj slchts 7282 stemmen haalde. Vol
gens berichten uit de provincie heeft de op
positie in Bessarabië en in de 'Boekovina een
volledige overwinning behald. De clubs der
oppositie hebben in het geheele land over-
winningsvergaderingen biieemreroepen. De
uitslag, der verkiezingen zal als beslissend
voor de ontbinding der Kamer beschouwd
worden.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
De gebroeders Barmat beschuldigd van
bedrog en omkooping.
De aanklacht tegen de twee gebroeders
Julius en Herschel Barmat is thans gereed
gekomen, zij worden beschuldigd van bedrog
tegenover de Pruisische Staatsbank en van
omkooping van den minister Hoefle en den
directeur van de Staatsbank Hellwig. De
schade, die de Staat Pruisen geleden heeft,
wordt op meer dan 20.000.000 mark ge
raamd.
Het O.M. zegt, zjjn beschuldiging door
documenten te kunnen staven, zoodat de
getuigenverklaringen in dit proces geen be
slissende rol zullen spelen.
Een aanklacht is ingediend tegen Hellwig
n
(Wordt vervolgd).
