ÜAKÏ gazijn :he tl en Hl) n hoo ZONA I XiEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN bergambacht, BERKENWOUDE, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapeli,e, 3B0NH0VEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Zaterdag 15 Mei 1926 Ho. 18151 NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWT JK, SC] Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen Gouda EERSTE BLAD. ge adres FEUILLETON. b Groot gazooht11 DE MAANSTEEN Overproductie en koopkracht. 65»Jaargang >PJNG Uit nummer beslaat uit twee bladen. 1230-180 en wij AN HAGENAAR. anvrage Indiërs ZOON. 60365 (Wordt vervolgd). :est sensationeele wordt door den ïrtieve Cow-Bow. r kwartaal 2.90, ranco per post per ter waard. THALIA TRIO delai aan Spannenü ronianUscn vernaai - van WILKIE COLLINS. naar bet de en maken. Veronderstellen wy eens twee groe pen menschen, waarvan de eene (veehouders, leerlooiers en schoenmakers) schoenen voortbrengt en andere schaperthouder spinners, wever s’-en kleermakers) kleeren. De eene groep levert zoo veronderstellen wy verder in eene week 1000 paar schoe nen af en de andere 200 pakken kleeren. Men kan nu ruilen in de verhouding van 1 pak kleeren tegen 5 paar schoenen. Beide groepen raken dan haar voorraad kwijt en zien haar arbeid naar gelyken maatstaf be loond. Nu neemt de schoenenproductie toe tot 1200 paar in de week. De kleerenproductie blyft edhter constant. Willen de schoenen producenten nu op denzelfden voet (1 pak kleeren tegen 5 paar schoenen) blijven rui len, dan blijven zij met 200 paar schoenen zitten. Er is overproductie, zeggen zy te recht. Dit wordt echter anders, zoo ook de kleerenproductie met 20 toeneemt en stijgt tot 240 pak. Iedere groep kan dan hare productie op denzelfden voet blijven ruilen tegen die van den ander: 240 pak kleeren tegen 1200 paar schoenen of als 1 tegen. 5. Tot de huidige klachten over overproduc tie heeft, naar het ons voorkomt, veel bij gedragen de verkorting van den arbeidsduur. Hoe ongerijmd deze bewering velen ook mag toeschynen, toch vindt zij steun in eene na dere uitwerking van het boven gestelde voorbeeld. Nemen wy daartoe aan, dat zoo wel de schoenenproducenten als de voort brengers van kleeren inplaats van 10 uur, zooals tot dusver, voor 't vervolg acht uur gaan werken. Voorts veronderstellende, dat per uur niet meer wordt verricht dan voor heen, zullen de schoenenmakers thans in- plaats van duizend achthonderd paar schoe nen in de week afleveren en de kleerenpr.o- ducenten inplaats van twee honderd pak kleeren slechts 160 pak. Willen beide groe pen hun voorraad af zetten, dan zullen ge- ruild moeten worden 160 pak kleeren tegen 800 paar schoenen. De verhouding is dan’ge bleven als 1 tot 5. Het ligt echter voor de hand, dat onder deze omstandigheden de schoenmakers zich voor eene week arbeid, waarvoor zij., vroe ger 200 pak kleeren konden koopen, slechts 160 pak kunnen aanschaffen en de kleerma kers in plaats van 1000 paar schoenen slechts 800 paar. De leden van beide groe pen zullen dus hun levensstandaard moeten verlagen. Zij zullen met minder schoenen en met minder kleeren tevreden moeten zijn. Dit willen zy echter niet. Men wil bij de verminderde productie denzelfden levens standaard handhaven. De schoenenprodu centen zouden daartoe voor hunne 800 paar schoenen 200 pak kleeren moeten ontvan gen of 1 pak kleeren voor 4 paar schoenen bestuur drie en tachtig mille bypast Het is nog niet eens alles aan muziek, want er zyn ook nog middag-concerten en recitals van jonge kunstenaars. Wat de exploitatie van het zeebad be treft, is er niets nieuws in uitzicht gesteld. Er zal een stukje strand worden gereser- veeertl voor lessen in rythmische gymna stiek. Een gebouwtje wordt gesticht met de benoodigde kleedkamers. In de regeling der baden komt geen ver andering. Ér wordt een proef genomen met uitbreiding der zonnebaden, doordat het pu bliek de beschikking over afgesloten kleed- kastjes kan verkrijgen en dus minder af hankelijk wordt van het gebruik van een badkoets. Het bad-bedryf is een zeer wissel vallig bedrijf. Als het warm weer is loopt het storm, als het afkoelt, komt er geen sterveling. Men kan er dus zeker van zyn dat men altyd «enigen tijd moet wachten r eer num een beurt, kriiert. De Minister van Arbeid, Nijverheid en Handel heeft dezer dagen als voorzitter dei Cownissie voor de economische politiek ge ïnstalleerd eene sub-commissie, die een on derzoek Zal instellen naar de omstandighe den, welke op verschillende takken van ons volksbestaan ongunstig influenceeren en de Uit dat onderzoek voortvloeiende voorstel len zal hebben te doen met betrekking tot de vraag, welke maatregelen door de regee- ring in het belang van de algemeene wel vaart kunnen en moeten worden genomen. Hhield daarby eene rede, waarin hy het had over overproductie. Na eene korte pe riode van schyn-voorspoed, zei»hij, ontstond èen groote wanverhouding tusschen vraag en aanlbod. De verhoogde productie ging ver uit boven de koopkracht der volkeren, met het gevolg, dat een' scherpe prijsdaling in trad. De crisis openbaarde zich in al haar verschrikkingen, de producten stapelden zich op en konden niet dan tegen groote verlie zen van de hand worden gezet, verplichtin gen tegenover banken konden niet wonden nagekomen, sluiting van fabrieken en groote afneming van het verkeer waren daarvan het gevolg. Tot zoover de Minister, althans ïndien het omtreot zijne rede in de N. Rott. Courant juist is. Hy gebruikte hier in on- tecling verband twee termen, n.l. overpro ductie en koopkracht, waarmede men niet voorzichtig genoeg kan omgaan, wil men niet komen tot een geheel onjuist beeld van den tegenwoordigen toestand der maat schappij. En nu komt het ons voor, dat de i Minister hier niet de noodige voorzichtig- heid heeft betracht. Door de oude liberale economen is steeds verkondigd', dat er wel overproductie kan zijn van een of van enkele artikelen, maar nooit van alle artikelen. Algemeene over productie, zeggen zy, is onbestaanbaar en Wij gelooven, dat zij gelyk hebben. Grootere productie lijdt tot grooter aanbod van goe deren, maar dit grootere aanbod is hetzelf de als grootere vraag naar andere goederen. Neemt nu van een of van enkele goederen het aanbod toe, dan kan dit aanbod grooter worden' dan de vraag, want deze vraag wordt bepaald door de productie en het daarmede in verband staande aanbod' van andere goederen. Neemt echter de produc tie van alle goederen in gelijke mate toe, dan stijgt wel het aanbod van alle goede ren, maar daardoor tevens de vraag naar alle goederen. Een eenvoudig voorbeeld kan dit duidelijk Zonder zelfvertrouwen zijt ge niet veel en kunt ge niet veel. eer men een beurt krijgt. In het Circusgebouw komt dit jaar het circus Maxo. Wat djat voor een circus is, weten we niet, het dient zich aan als cir cus der verrassingen. Veel tentoonstellingen en congressen wor den er dit jaar niet aangekondigd. In het laatst dezer maand zal in de Kurzaal de nationale en internationale Radio-tentoon- stelling worden gehouden; in Juni wacht men de Amerikaansche doktoren met hun dames en in September het Internationale congres voor eerste hulp by ongelukken. Het is nog niet veel en het is dus te ho pen dat er nog wat bijkomt. Het is te hopen dat er flink wat geld binnenkomt, want ze kunnen dat hier goed gebruiken, vooral nu mep, by het gemeentebestuur belastingver- hooging noodig acht. Noodig „acht”; of ze noodig „is” is een andere vraag. Volgens den wethouder van financiën is er over 1925 een vermindering van opbrengst der inkomstenbelasting o.a. als gevolg van de vele oninbare posten. Dat zou in totaal 20 van de opbrengst der be lasting zyn. Minister de Geer heeft al aan getoond dat de wethouder abuis is. want dat hy verschillende jaren by elkaar heeft opgeteld en dat alles op rekening van 1925 stelt. Als dat niet gedaan wordt, daalt het percentage aanstonds in niet geringe mate. We staan eigenlijk paf over den moed om met een voorstel tot belastingverhooging te durven komen terwy-1 men voortdurend bezig is massa’s geld uit te geven voor zaken die heusch wel kunnen wachten. Verleden jaar is het totaal inkomen van den Haag met acht millioen achteruitgegaan maar dat verhindert niet om dit jaar de be lasting te verhoogem Redelijk was geweest alles in het werk te stellen om de uitgaven te drukken. Het beleid van den tegenwoordi- gen wethouder van financiën is door de bank niet gelukkig geweest. Hy maakt te veel praatjes» gelijk men dat in populaire taal pleegt te zeggen. We betalen in den Haag per hoofd 10.voor armenzorg, een cij fer dat hooger is dan in het overgroote deel der gemeenten; 15.voor onderwijs, een (ilHIMHE <01KVXT. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal 8.15 net Zondagsblad f 3.80. Abonnementen worden dagelijks auigenomen aan one Bureau: MARKT 81, GOUDA, hy onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux z(jn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Tel. Int. 82; Redactie, Tel. 83. in plaats van voor 5 De kleerenproducenten i voor te vinden. Zij wil 1000 paar schoenen in' zooals Voeger, slchts i ven of 1 pak kleeren nen. Het ligt voor de han stamdagheden de njil u komt en de voorraden i runnen. Wie zich laat leiden door hetgeen ieder ziet, schryft dit tóe aan overproduc tie. Wie echter wat ver^br ziet en aandacht schenkt aan wat velen^ ontgaat, komt tot eene tegenovergestelde, 'conclusie. Hy ont dekt, dat wat hier overproductie wordt ge noemd, in het wezen dér zaak niet anders is dan onvoldoende productie en deze weer i hetzelfde beteekent alk onvoldoende koop kracht 1 Nu begrype men ons Wel. Wy hebben in het bovenstaande niet willen pleiten voor een langen arbeidsduur maar alleen willen aantoonen, dat verkorting van arbeidsduur, zoo zy leidt tot verntiriderde productie de strekking heeft den levensstandaard te doen dolen en, als men zich daartegen verzet, den Af zet te bemoeilijken. BRIEVEN UIT Üb HOFSTAD. DCGCXVI. In de maand Mei hebben.wij in den Haag den overgang van het Jviater-stads-seizoen naar het zomer-stran#seizoen. Geleidelijk komt de badplaate wakiier uit haar winter slaap; wie nu eens door de straten in de om geving van het zeebad wandelt, ziet overal de toebereidselen voor de ontvangst van de gasten. Voor het oogtobllk hoopt men op een mooie Pinksterweek, die al aardig wat kan brengen. Het Kurhaus en zyn aanverwante instel lingen heeft zyn programma voor het sei zoen reeds meegedeeld. Voor het overgroote deel is het natuurlijk hetzelfde als verleden jaar. Er is niet veei variatie in te brengen, omdat er aan den éénen kant toch geen vol doende publiek voor komt en aan' den an deren kant nu eenmaal niet alles gedaan mag worden wat men wel graag wilde. Het draait dus voor zevenachtste deel weer uit op muziek. Schneevoigt en Neumark komen van 15 Juni af weer den scepter zwaaien. Acht piano-solisten, acht zang-solisten, acht viool-solisten, twee cellisten en één harpiste zijn reeds geëngageerd voor de groote so listenconcerten die op Woensdag- en Zon dagavond worden gegeven. Maandagavond is er volksconcert, Dinsdagavond populair con cert, Donderdagavond declamatie cabaret of ballet, Zaterdagavond bal. Zie daar de avonden in hét Kurhaus. Van de zeven avonden vijf serieuse muziek, het is wel ,een beetje veel maar het schijnt dat het Haag- sche publiek onverzadigbaar is voor muziek, al is het niet in staat het Residentie-orkest I op de been te houden als niet het gemeente zeer hoog bedrag en zoo gaat het door. Als men maar eens even de telefoongids opslaat en daar de pagina's vol met gemeentedienst ziet staan, begry.pt men hoe ontzaggelijk duur alles wel moet worden. Byna tegelijk met het voorstel om de belasting te ver- hoogen stelden B. en W. voor 50 mille uit te geven om weer eens een plannetje voor het stadhuis te maken en verhoogde men, het reeds zeer hooge subsidie voor het Re sidentieorkest nog eens met vier mille. Zoo zijn er tientallen posten die onmiddellyk ge schrapt kunnen worden. Waarom moet de gemeente veel hoogere salarissen betalen dan. het Ryk als gevolg waarvan het zelfs rykssubsidie derft? Waarom geeft men pen sioen aan gewezen wethouders die doodleuk daarna Kamerlid zijn en vyf duizend gulden salaris krijgen, dus noch broodeloos, noch invalide zyn? Men wil eenvoudig niet bezuinigen. Ais men het eens wilde Ons werd het volgende geval verteld. Eén der hooge ambtenaren is in één der ver-af- gelegen buitenwijken van den Haag gaan wonen. Nu is men plotseling tot de ontdek king gekomen dat deze ambtenaar voor de uitoefening van zyn arbeidzich erg snel moet kunnen verplaatsen. Ai zoo werd een prachtige Indian-motor van twaalf honderd gulden aangeschaft, waarmede hy nu van zyn huis naar zijn kantoor pleegt te tuffen. Wy maken ons sterk dat wy in minder dan geen tijd zoo series posten kunnen aan wijzen, die geld kosten en die beslist kun nen verdwijnen. Voor het Vredespaleis is het op dit oogenblik een chaos omdat men. daar bezig is het gansche terrein te asfal- teeren. Van' eemge noodzakelijkheid daartoe is ons nimmer iets gebleken. Nog steeds gaat de gemeente voort woningen te bou wen waarvan de opbrengst verre beneden de kosten blijft. En als dan de financiën spaak loopen, komt er yskoud een mededeeling dat de belastingen moeten worden opgevoerd. Minister de Geer heeft in de Kamer een verstandig woord gesproken. De belasting betalers wennen ten slotte aan iedere be lasting. Mem past zich aan. Maar het econo misch leven went er nooit aan! Dat is zoo. Iedere belastingverzwaring beteekent ont trekking van geld aan de vertering door de burgers, minder inkomsten van allen 4*e iets te verkoopen hebben. De gemeente geeft het geld uit aan allerlei zaken waarvan men te minder kan profiteeren naarmate men minder inkomen heeft, maar dat voor een deel wel ten goede komt aan hen die het minste belasting betalen. Alle belastinghef fing is een verplaatsing van besteding, een willekeurige verdeeling van gelden zonder dat teder voor zich er het nut van ziet. Als er iets is dat men in den Haag had moeten voorkomen, dan was het wel ver- hooging der belasting. Wien de góden /wil len treffen, dien slaan zij eerst met blind heid.. a ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda omscrekez. (behoormde tot den bezorgkrtngr 1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.26. Van buiten Goude en den bezorgkriug 16 regels f 1 55, elke regel meer 0.30. Advertentiëo in het Zaterdagnummer 20 ijsleg op den prijs. Lief'dad'gheide-advertentiën de helft van den prtje. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels 2.06. elke regel meer ƒ0.50. u> de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiëo en ingezonden mededelingen bü contract tot teer gereduceer den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tussebenkomst van soli^de Boekhan- ’■'nren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing bet Bureau zijn 'ngekomen, teneind van opname verzekerd te zijn minuien over één. Ik hoorde het zach te druppelen van hen regen en het ritselen van den wind door de blade ren. Na ongeveer een minuut aarzelend te zijn blijven staan, ging hij i den hoek bij het venster, waar Indische kastje stond. Hij zette Kaars er boven op. Hij opende sloot de eene lade na de andere, tot hij aan die kwam, waarin de valsche enamant was geborgen. Hij keek er een oogenblik in. Toen nam hij het stuk kristal met de rechterhand op, terwijl de linker de kaars weer aan vatte. Hij deed een paar schreden tot in het midden van de kamer en bleef andermaal staarf. Tot dusver had hij juist hetzelfde gedaan als op dén1 avond van het verjaringsfeest. Hoe zou hij verder handelen Zou hij thans afwij ken van den weg. dien ik in mijn ge dachten reeds aangewezen had? Ja. Hij zette de kaars op een tafel en ging een weinig verder naar den anderen kant van het vertrek. Daar stond een sofa. Hij leunde zwaar met de linkerhand op dien rug van het meubelstuk, deed daarna een po ging. als om zijn krachten te herstel len. en keerde terug naar het midden van de kamer. 125) - Hij had het nog steeds over den düatrram, doch zijn volzinnen waren «Egdbronen en werden spoedig door enkele woorden vervangen. Nu volgde een poos van stilzwijgen. Eensklaps richtte hij zich op in zijn bed. Nog altijd bezig met den diamant, begon hij wederom1 te spreken, niet tot mij, ®aa|r iot zich zelf. Ik wist, dat hel ®wste stadium in het verloop der ge- ^lurtelfiissen was aangebroken. Het volgende tyalf uur zou de oplossing wêngen.o In de opgewondenheid van het oogenblik had ik mljln b^ide metge- ®Uen vergeten. Thans zag ik naar om. Mijnheer Bruff’s papieren wa- rcn op don grond gevallen hij zelf Keek met gespannen aandacht door oen opening der bedgordijnen. En Bet- wedgie. die allen eerbied voor het aw^techappelijk verschil in standen net oog had verloren, gluurde over ar, zooals vroeger, in daar echter niet h integendeel voor Jaats van 200 pak, 10 pak kleeren ge- W>r 6% paar schoe- idf.dat onder deze om- eer moeilijk tot stand ufterst langzaam op- ueioim overeind. ,,Hoe kan ik slapen met die ge dachte bij mij zeide hij. Hij keek naar het licht, dat op de tafel stond, en nam het in de hand. Ik blies de kaars uit, welke achter net gordijn brandde. Ik beduidde aan de overigen, dat zij zich zoo stil mo gelijk moesten houden. Wij wachtten, terwijl wij niets zt- gen of hoorden. Wij wachtten, verbor gen achter de gordijnen. Het licht, dat hij in de hand hield, bewoog zich eensklaps. Het volgende oogenblik liep hij ons snel en onhoorbaar voorbij. Hij opende de deur en ging naar bui ten. Wij volgden hem de gang door, de trap af. de tweede gang in. Hij zag niet om hij aarzelde niet. Hij slapte het zit vertrek binnen, waarvan hij de deur achter zich liet open staan. De deur draaide op ouderwetsche hengsels, zoodat er een reet tusschen haar en het kozijn ontstond1, wanneer zij niet dicht was. Ik gaf mijn twee metgezellen te kennen, dat zij daar door moesten kijken, zoodat zij zelf verborgen bleven. Ik ging aan dien anderen kant staan. Ik zag. dat de deur van juffrouw Verindér s zitver- trek op een kier stond1. Zij had het -licht udtgedaan en niemand' zou ver moed hebben, dat zij daar in het don ker de wacht hield. Het was nu tien uen sciiouuer van. oen recmsgeieerue. Zij schrikten beioen op, toen hun blik den mijnen ontmoette. Ik gaf hun een teewen, dat zij hun. laarzen stille tjes zouden uiltreKken, gelijk ik zeil eveweens deed. Wanneer mijnheer Blawe opstond, moesten wij hem zon der gerucht kunnen volgen. lien minuten gingen voorbij, waarin mets gebeurde. Daarop wierp hij op eens de dekens van zich af. Hij stapte met zijn eene been buiten het bed en wachtte. ..Ik wilde, dat ik hem niet uit de Bank had gehaald’sprak hij in zich zelf. „Hij was er veilig bewaard. Mijn hart klopte hoorbaar. Vrees voor het stelen van den Maansteen was nogmaals het eenige denkbeeld, hetwelk zijn geest beiheerschte. Wederom een tussdhenpoos van stil te. Thans stond hij geheel buiten het bed. De pupillen zijner oogen waren samengetrokken zijn oogballen glin sterden in het licht der kaars terwijl hij zijn hoofd langzaam) heen en weer bewoog. Hij dadht na. hij scheen te twijfelen hij sprak' nogmaals. ..Wie kan het weten?” ,,De Indiërs kunnen zich in het huis verborgen hebben.” Langzaam ging hij naar het andere efinde der kamer. Hij wendde zich om. bleef staan en liep terug naar net bed. ,.ivi|ein kan er gemakkelijK bij, Ko men”, ging hij voort. „Hij ligt in de lade van het kastje en daar is geen slot op.” Hij zette zich op den rand van het bed. .Zij zullen hem zeker stelen”, her nam hij- Wederom stond hij op en herbaalde zijn eerste woorden „Wie kan het weten? De kunnen zich in het huis verborgen hebben.” Hij keek de kamer rond met onnatuurlijki glinsterende oogen. Het was een minuut van ademiooze span ning. Was er stilstand in de werking van de opium Was er stilstand in de werking der hersenen? Wie kan het weten Alles hing er van af, wat hij nu zou doen. Hij ging wederom te bed liggen. Een verschrikkelijke gedachte vloog mij door den geest. Was het mogelijK dat de verdoovende werking van den opium zich reeds gelden deed Mijn ondervinding zeide mij- dat het niet mogelijk was- Maar wat is ondervin ding. waar het opium1 betreft. Er be staan misschien geen twee menschen op wie het middel denzelfden invloed heeft. Waren de eiglenaardigheden van zijn gestel van dien aard, dat zij mijn berekeningen deden falen? En zou aldus die uitkomst tot niets leiden „Neen. Hij sprong onverwachts we-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1926 | | pagina 1