IN
AM
irzsksring
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, bebkenwoüde, bodegraven, boskoof, gouderak, haastrecht, moordrecht, mobrcapbua
Ro* I6IB4
SB* Jaargang
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
•I
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
b Groot
gezocht7
F. No. 81
DE MAANSTEEN.
FEUILLETON?
;h nieuws.
Woensdag IS Mei 1926
■a de algemeene staking in Engeland-
Geld uit Moskou. De Kabinetscrisis in België.
Z
REN-S
OST o>
jaar
-ana
lommer M
I.
tele
uit-
1284 W
I
en
”1
I
60»
1J77
- W
sociaal-democraten en|
Ministers staan buiten;
liberaal, de andere
e politiek.
Spannend romantisch verhaal
- van
WILKIE COLLINS.
..Zij
wan-
Bezig te zijn is gelukkig te zijn.
HJK.
p. De inkomsten wa
ks raming; de uitga-
pchill'ing beneden de
Wtelde grens. Deze
daar zij het einde
Volkenbond scontrole,
de quaestie der loonen in het sta-
van rechtstreeksche onderhandeltng
Wat nu de besprekingen met de Regeerin-
gen betreft, het verluidt dat er veel kans
'bestaat op een bevredigende oplossing. Wel
heeft een groote vergadering van mijnwer
kers te Wigan met algemeene stemmen de
voorstellen van Minister Baldwin verwor
pen maar dat wil geenszins zeggen dat het
niet tot een goed resultaat zal komen.
De bladen verwachten, dat de minister
in nauw contact zal* blijven met beide par
tijen, teneinde bemiddelend op te treden,
dium
komt.
GOLDSCHE COURANT.
Een bericht uit Moskou waaruit zou blij
ken dat de Britsche mijnwerkers geldelijke
steun van Rusland zouden accepteeren
wordt bevestigd door een bericht van het
officieel nieuws-agentschap, waarin wordt
gezegd dat het Russische Mijnwerker «con
gres het volgende telegram heeft ontvangen
van den leider der Britsche mijnwerkers,
Cook:
„Uw telegram gisteren ontvangen; wij
zijn u hartelük dankbaar. De Russische
mijnwerkers hebben een schitterend voor
beeld gegeven van practische internationale
solidariteit. Verzoeke het bedrag onverwijld
te doen bekomen aan onze bankiers, de Coö
peratieve Wholesale Society Bank, op mijn
naam, daar de nood der mijnwerkers zeer
groot is.”
weder een algemeene staking van dien aard
zijn. Hij gelooft niet, dat een algemeene in
dustrieel© staking ooit effectief kan worden
doorgevoerd, omdat, indien zij tot haar lo
gisch einde werd gebracht, de stakers zou
den verhongeren en zich zelf verlammen
evenals elk ander.
werking met de Franschen belangrijke pos
ten veroverd, die tot dusverre in het bezit
waren van Abd el Krim. De laatste is naai'
het Zuiden gevlucht. Groote hoeveelheden
oorlogsmaterieel zijn veroverd. De rebellen
zijn gedemoraliseerd.
luj van aotucren aan zijn jas getroK
ken. Mijnheer Bruff sloeg zijn oogeu
in die richting, welke de kleine jongen
hem aanwees.
„Stil”, zeide hij. „Daar is mijnheer
Loiter.”
De geldschieter kwam te voorschijn,
gevolgd door zijn twee bewakers.
..Houd hem* in het oog”, fluisterde
de rechtsgeleerde. ,,Als hij den dia
mant aan een ander overgeeft, zal hij
het hier doen.”
Luker ging langzaam naar de deur
Ik zag du iriijk. dat hij zijn hand be
woog, terwijl hij voorbij een kort, ge
zet man kwam, netjes in donker grijs
gekleed. De ander keek hem1 na. Lu-
ke»* vervolgde zijn weg. Bij de deur
plaatsten de wachten zich aan weers
kanten van hem'. Zij werden alle drie
gevolgd door een der beide lieden van
mijnheer Bruff.
Ik zag den rechtsgeleerde aan
toen naar den man in het grijs.
..Ja”, zeide mijnheer Bruff. ..Ik heb
het ook gemerkt.”
Hij wendde zich om. ten einde zijn
tweeden mah te roepen. Die was ner
gens te zien. De Kruisbes was insge
lijks verdwenen.
..Wat te drommel beteekent dat
riep mijnheer Bruff driftte uit.
laten mij beiden in den steek,
neer ik hen het meest noodig heb.”
Op dit oogenblik ging de man in het
belette toe te geven aan de aanvallen
van de deteetive-koorts, die zich an
ders van hem zou hebben meester ge
maakt. Wij konden Ezra Jennings niet
oveohalen mede te gaan. Het afscheid
viel ons zwaar; wij zouden hem schrij
ven; wij zouden elkander waarschijn
lijk binnen een paar maanden terug
zien, en toch deed heit ons aan, on
zen besten en dier baars ten vriend op
het perron te moeten laten.
Bij onze aankomst te Londen werd
mijnheer Bruff opgewacht door een
kleinep jongen, in een versleten jasje
en broek gestoken. Hij had de won-
derlijkste oog en in het hoofd, die ik
ooit gezien heb. Zij staken zoover
vooruit en rolden zoo los in het rond,
dat men zich met verbazing af vroeg,
hoe zij n»et uit hunne kassen vielen
Na een kort gesprek met dén knaap
grijs naar de toonbank. Hij betaalde
een wissel, ontving een bewijs en
vertrok.
,,Wat nu gedaan?” vroeg de rechts
geleerde. „Wij kunnen hem tooh niet
gaan naloopen?”
„Ik wel”, zeide ik. „Ik wil voor
geen tien duizend pond1 dien man uit
het oog verliezen.”
,,In dat geval wil ik u niet uit het
oog verliezen voor tweemaal zooveel”,
hervatte mijnheer Bruff. „Een mooie
bezigheid voor een man in mijn posi
tie mompelde hij, terwijl wij den
vreemde nagingen, die in een omni
bus plaats nam. wat wij natuurlijk
eveneens deden.
De man in het grijs liet stilhouden
in Oxford Street. Hij stapte uit en
ging een winkel binnen.
Mijnheer Bruff schrikte op.
..Mijn apotheker”, zeide hij.
De rechtsgeleerde trad op zijn beurt
'het huis in en voegde rich weldra
weter bij mij met een teleurgesteld ge
zicht.
..Mijnheer Blake. Gij en ik zijn het
slechtste paar detectives, dait men ooit
ergens vinden zal. De man is al der
tig jaar in dienst bij den apotheker
en heeft voor zijn meester geld aan
de Bank moeten betalen. Hij weet
evenveel van den Maansteen af alt
een pasgeboren kind.
(Wordt vervolgd).
Wanneer men kennis neemt van de stem
men die in Engeland, ook in het kamp der
arbeiders, opgaan over de thans geëindigde
algemeene staking, dan gaat men de Mor
ning Post gelijk geven, die dezer dagen
schreef, dat de voornaamste leering die de
samenleving er uit trekken kan deze is dat,
zoolang wij leven, er in Groot-Brittannië
geen algemeene staking meer zijn zal. In de
gelederen der arbeiders heerscht een moree-
le kater, ze hebben de onrechtmatigheid der
algemeene staking, die juridisch al was vast
gesteld door rechter Astebury van het Op
perste Gerechtshof (Hiigh Court of Justi
ce) zelf ook moeten toegeven en zieh moe
ten verbinden in de toekomst bij de beëindi
ging van de arbeidscontracten de wettelijke
termijnen in acht te zullen nemen. De groo
te massa der arbeiders heeft in het geloof
verkeerd dat neerlegging van den arbeid een
opzichzelf gewettigde handeling is en als
industrieel geschil door de „Trades Dispu
tes Act” in bescherming werd genomen.
Door het vonnis van rechter Astebury is
uitgemaaikt, dat dit een dwaalbegrip is, dat
de algemeene staking geen „Trade Dispute”
in den zin dier wet is, waarbij een staking
zal zijn een staking tegen werkgevers,
teneinde hen te dwingen iets te doen, ter
wijl een algemeene staking een staking is
tegen het publiek en het parlement om iets
van hen af te dwingen. Zou de staking heb
ber! voortgeduurd dan zou de reigeering on
getwijfeld niet geaarzeld) hebben uit dit von
nis de practische consequenties te trekken,
om maar een voorbeeld te noemen het „blok-
keeren” der voor de stakers bestemde 'gel
den, doch deze taatsten hebben tijdig eieren
voor hun geld gekozen.
De liquidatie van de staking is op orde
lijke en voor beide partijen bevredigende
wijlze verloopen, al Vallen er noodzakelijk
slachtoffers, wanneer een 'bepaald quantum
vrijwilligers aan het werk blijven wil. Geen
wonder in dezen tijd van werkeloosheid! Zoo
konden in de Londensche havens van de
50.000 arbeiders die aan het werk wilden
gaan maar 70 worden aangenomen. De
spoorwegarbeiders zijn er in ’t algemeen be
ter afgekomen, zij hebben, naar de secreta
ris hunner vakvereeniging, Cramp, het uit
drukte in een te Plymouth gehouden rede,
„hun leven igered”, doordat zij met de spoor
wegmaatschappijen een overeenkomst had
den gesloten betreffende het weder in dienst
stellen der stakers, maar ook hier ,»zou het
kunnen zijn, dat sommige vereenigingen en
a werklieden in eenige industrieën zo(uden be
vinden, dat het zeer moeilijk is, de posities
terug te krjjgen, -waarin zij zich vroeger be
vonden.”
Voorts heeft Cramp, na te hebben mede
gedeeld, dat de weèrstandskas der spoor
wegarbeiders een aderlating van 1 millioen
pond had ondergaan, die staking vierkant
gedisqualificeerd. Er zal, zoo zeide hij, niet
Weder een moderne taal op de lagen adhool.
Naar de Tel. vetneemt is binnen
betrek kelijk korten tijd de indiening
van een. wetsontwerp te wachten tot
wijziging van de Lager Onderwijswet
waarbij aan do gemeentebesturen de
bevoegdheid zal worden verleend, het
onderwijs in een der moderne talen
in het leerplan der lagere scholen op
te nemen.
Het betreffende wetsvoorstel ver
keert op het oogenblik reeds in een
vergevorderd stadium1 van voorberoi-
ding.
„Wilt gij ook mee binnengaan
vroeg mijnheer Bruff vriéndelijk. Goed
blijf dan maar dicht bij mij.”
Het groote kantoor met de lange
toonbank waarachter de kassiers za
ten, was vol menschen, die wissels
kwamen betalen of geld) innen, voor
de Bank om vijf uur sloot.
Twee man neb naderden mijnheer
Bruff, zoodra hij zich vertoonde.
„Hebt gij hemi gezien?” vroeg hij.
„Hij is ons een half uur geleden
voorbijgegaan naar het adhterkantoor,
mijnheer.”
..En hij is nog niet terug?”
..Neen, mijnheer.”
„Laren wij dan wachten.”
Ik keek rond naar de drie Indiërs.
Zij waren nergens te bespeuren. De
eenige persoon, die een ietwat don
kere gelaatskleur vertoonde, was een
lange man in aeemanskleeding en een
ronden hoed op 't hoofd. Kon dat een
hunner in vermonwtiing zijn Ónmo
gelijk. Hij was veef grooter dan de
grootste van hen, en zijn gezicht, waar
het niet was verborgen onder een
ruigen zwarten baard, was tweemaal
zoo breed als het hunne.
„Zij zullen er wel een spion op uit
gestuurd' hebben”, zieide mijnheer Bruf
op zijn beurt, naar den langen vreem
deling ziende. ,,en dat kan hij wel
wezen.”
Eer hij verder kon spreken, werd
128; -
Betteredge kreeg de opdracht van
haar, voor de verdere meubileering
van het huis te zorgen', hetwelk hem
Na Minister de Geer sprak de heer
W. H. Vliegen, daarna Mr. J. A. de
Wilde. Als vertegenwoordiger van de
jongeren'vredesactie sprak mr. H. Wil-
lemse, die betoogde, dat de jongeren
zijn opgegroeid in den haat tegen den
oorlog.
AJs inleiding tot de film1 „Volken
bond en Vrede”, sprak mevr. mr. C.
BakkerrVan Bosse, een kort woord,
waarna dit filmwerk werdi vertoond.
Na de pauze sprak Mr. Droogleever
Fortuyn, lid der Tweede Kamer, die
het van beteekenis vond, dat men af
en toe zich nog eens goed voor oogen
stelde, welke verschrikkingen de oor
log brengt, om- daarna met te meer
kracht voor den vrede te strijden.
Vervolgens voerde het woord' Mr.
J R. H. van Schalk en tot besluit Mr.
Dr. A. M. Joektes.
De vermogenxbeluting en de gemeenten.
Ter voldoening aan hei desbetref
fend verzoek van zijn ambtgenoot van
Financiën heeft de minister van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw het
volgende ter kennis van gemeentebe
sturen gebracht
In verband1 met de wet van 28 Mei
1925, waarbij de invordering van de
vermogensbelasting is opgedragen aan
de ontvangers der directe belastingen,
zijn de voorschriften betreffende de
witkeering van de gemeente-opcenten
op die belasting in dier voege gewij
zigd, dat thaiw d)ie tutkOering plaats
TMteft.op dezelfde wij$e afe waarop de
gem^te^eentefi óp d’e Inkomstenbe
lasting worden uitgekeerd'.
Ten aanzien van het door de ge
meenten te dragen aandeel in de kwa
de posten zal eveneens gehandeld' wor
den op deoelfde wijze, als thans plaats
heeft ten afinzien van de opcenten op
de inkomstenbelasting.
Met betrekking tot de aanslagen in
de vermogensbelasting, opgelegd1 voor
1 Mei 1926. die nog worden ingevor
derd door de ontvangers der succes
siebelasting, blijven die thans bestaan
de voorschriften onsvjeranderd1 van
kracht.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «n omacrakan (babooranda tot dan baaorgkxiag)
1—5 ragabi ƒ1.80, alka rogal maar 8.25. Van buiten Gouda an dan baxorgkrtag:
1—5 rogeta 1 55, alka ragai maar ƒ0.80. Advartantiëu in hat Zatantagnummar M
bijslag op dan prijs. Liefdadighaida-advartantUta de kalft van den prfla.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regala ƒ2.05, alka regel moor ƒ158. Op
do voorpagina 50 hoogor.
Gowddo advertontifa en tagaxondoa mododooltagan btf eontrart tot aaor goroducoor-
don prijs. Groote lottere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
AdvartantLën kunnen worden ingezonden door tuMKhenkomat van aolleda Boekhan
delaren, Advertentiebureau» on onze Agenten en moeten daags vóót do plaataiag
aan het Bureau zijn ingekomen, taneind van opname verzekerd te xQn.
53
ehoeft O)
50
4i
29
de Adanelto
Alphen zijn, volgensi; een bericht uit
Brescia arbeiders, df
werken van een ka
door een lawine over
beiders meesleurde.
men slechts van 2 H
gevonden. Te Veroaj
hooge water drie pe
ken. De Etsch is bu
getreden en heeft va
tncten overstroohwt 1
zijn de verbiudingsW
verschuivingen vernield. Ook de Po is
buiten haaf oevers getreden, met het
gevolg, dat drie districten geheel ge
ïsoleerd zijn. Door het hooge water
van de Oglio zijn in het Camonicadal
d'e elertriciteitsfabrijen en de ‘o,°
foonlijnen be-^chad^d.
FRANKRIJK.
De spiooaoge-zaak.
De o>rnet|ioiieel0 reahtbfank,
spraak doende in de spionnagezaak,
veroordeelde Leather tot drie jaar ge
vangenisstraf en tweeduizend francs
boete, en Fischer en Philip elk tot
zes maanden gevangenisstraf en 300
francs boete.
NOORWEGEN.
Het drankverbod.
Het Noorsche Lagtiüf heeft het reeds
door het Odielsting aangenomen voor
stel goedgekeurd- óm een nieuw ple-
blisciet over het drankverbod' te hou
den. Het plebisciet zal op 18 October
plaats vinden.
MAROKKO.
De strijd tegen de Riffs.
Abd el Krim gevlucht
De Spaansche troepen hebben in samen-
ABONNEMENTSPRUS: per kwartaal 2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 8.15 wet Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan om Bureau: MARKT SI, GOUDA
hjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Oine bureaux zijn dagelijks geopetad van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie, Tel. 83.
De Belgische ministerorisis zal naar het
zich laat aanzien spoedig opgelost zijn. De
Koning heeft aan den heer Jaspar opdracht
gegeven een kabinet samen te stellen, en
volgens berichten uit Brussel is de heer
Jaspar er reeds in geslaagd een nieuw mi
nisterie te vormen. Het zou als volgt zijn
samengesteld:
Jaspar, premier, zonder portefeuille; Van-
denvelde, Buitenlandache Zaken; De Broque-
ville, Landsverdediging; Hjjmans, Binnen-
landsche Zaken en Justitie; Baron Houtart,
Financiën; Francqui, Schatkist; Huyscnans,
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen;
Wauters, Nijverheid en Arbeid; Anseele,
Spoorwegen; Vanda evoet, Landbouw en
Openbare Werken.
Koloniën zal onder Financiën ressortee-
ren, maar de schakel tusschen beide minis
teries zal worden gevormd door den heer
Arnold, gewezen secretaris-generaal van 't
Departement van Koloniën.
Van deze Ministers zijn 4 katholieken, 4
n
vroeg mijalicer Bruff de dames ver-
schooniiig, dat hij haar niet naar Port
land Place kon vergezellen en mij ook
mede moest nemen. Ik beloofde Ka
chel, zoo spoedig mogelijk terug te ko
nen, en volgde den rechtsgeleerde in
het rijtuig, dat ons niaar Lombard
Street moest voeren.
.Nieuws van de Bank?” vroeg ik.
..Nieuws van mijnheer Luker”, ant
woordde hij. ,,Een uur geleden heeft
hij zijn huis verlaten in gezelschap
van twee mannep, die door mijn lie
den zijn herkend als politie-agenten in
burgerkleeding. Ik leid daaruit af. dat
hij den diamant gaat halen. Wij moe
ten thans zieu, wat wij verder gewaar
kunnen worden. Hebt gij op| den jon
gen gelet, daar op den bok
..Ik heb vooral naar zijn oogen ge
keken.”
Mijnheer Bruff laxjhte.
..Zij noemen hem ..De Kruisbes” op
het kantoor”, aeidie hij. ,,Ik gebruik
hem om1 boodschappen te doen, en
wilde, dJat mijn klerken, die hem dien
bijnaam' hebben gegeven, evengoed te
vertrouwen waren als hij. ’t Is de ge
wiekste jongen in Londen, mijnheer
Blake, in spijt van rijn oogen.”
Het was twintig minuten voor vijf,
toen wij voor de Bank stilhielden. De
Kruisbes keek zijn meester veelbetee-
kenend aan, terwijl bij het portier
openhieid.
BINNENLAND.
Teg«n Oorlog en voor den Volkenbond.
Ter viering van den vnedesdag hield,
de Haagsche aideeding der vereeulging
.Voor Volkenbond en Vrede” gister
avond in Seinpost te Scheveningen,
een druk bezochte propagandabetoo-
gi*g-
In zijn openingswoord heette Prof.
Dr. E. Moresco in het bijzonder den
minister-president Jhr. de Geer en den
minister van Buitenlandsche Zaken,
Jhr Van Kaïrnebeek welkom, waarin
hij het bewijs zag. dat de regeering
het streven der Vereeniging „Voor
Volkenbond en Vrede”, moreel wilde
steunen.
Het woord was vervolgens aan den
minister-president, Jhr. de Geer, die
begon met te verklaren, gaarne aan
het verzoek om' hier te spreken, ge
volg te hebben gegeven.
Tusschen 18 Mei 1899 en heden
zette spr. vervolgens uiteen ligt
weinig, dat geschikt lijkt onn dien dag
•in dankbare herinnering te doen voort-
leven. Een half jaar na de eerste
Vredesconferentie brak de oorlog uil
tusschen Transvaal en Engeland, Daar
na tüstchen RuslafidW Japan, enius
sche«£-M- JtelkanwiM». 4 ----
Daarop is de wereldoorlog gekomen,
die het restje hoop voor den vreie,
wat nog aichterbleef, vernietigde.
Zou het niet beter geweekt zijn,
vroeg men zich onwillekeurig af, den
18dien Mei maar te vergeten Deze
vraag zou spr. niet gaarne bevestigend
willen beantwoorden. De dag van den
18den Mei heeft een gedadhte tot uiting
doen komen, die ook thans nog kan
sterken, te midden van velerlei te
leurstellingen. die de vredesbeweging
ook nu nog kent. Veelal heeft men
gezien, dat een opleving gevolgd is
door een inzinking, door een nog ern.
stiger optenbering van het kwaad,
waartegen de strijd’ was aangebonden.
De les van het verleden.
Die den 18den Mei als vredesdag
vtert, toont deze les van het verleden
te verstaan, want wat éénmaal in vu
rig geloof en uit idealisme voor den
vrede is ondernomen, houdt blijvende
waarde. Vergeleken bij 1899 zijn wij
thans een heel eind gevorderd. Wij
zijn gekomen, aldjus de premier, uit
He school der beproeving en daardoor
gerijpt tot een daadkracht als waar
voor te voren geen plaats wap.
BUITENLAND!
OOSTËJ
Oostenrijk kan warden ontvoogd.
Een belangrijk batig slot over 1925.
De Oostenrjjksche «rekening over 1925
geeft, volgens ReuterMeen batig slot aan
van 51 millioen sdhillil
ren 26 hooger dan
ven bleven 8 millioei
door den Volkenbond
cijfers zijn van belang1,
ibeteekenen van de V<
welk einde afhankelijk was gesteld van de
resultaten van het finaMcieele jaar 1925.
1TALÉ.
De overstroomiagen in Italië.
Verschillende slachtoffers.
;.e. s cento weer liimu. vo.gens be
richten uit Kome, in Noordt-liauu aan
Verschillende/ spooewegverbiSidingen
zijn verbroken.
In het Camonicadal. bij
jns. een
d ic^met herstel lings,
iandal bezig waren
'■“%llen, die 7 ar-
bt nu toe heett
toner de lijken
izijn door het
Sonen verdron-
haar oevers
iKtiilleinde dis
te yele plaatsen
doer M-rdé
H80 sao