>EK
8
RKEN
ZOON.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OL’DEWATER, REEUWDK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
to 18171
Woensdag
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Ie Groot.
FEUILLETON.
DOOR GOUD VERBLIND.
1
WITENLANOSCH NIEUWS.
f
(Wordt vervolgd).
jaarlijks
ièMRBA
n voor
billijke
leve rd.
Zachtmoedigheid is de pasmunt in het
geestelijk koninkrijk.
De Spaanache Minister van Buitenland-
Zaken Yanguas, heeft een verklaring afge
legd waarin hij ter kennis brengt dat Span
niets van het
jvist, werd door
maar heeft
it de brief
draagt en
contract tot zeer gereduceer-
ir plaatsruimte.
nkomet van soliede Boekhan-
<en daags vóór de plaatsing
sraekerd te zijn.
zon-
tjet
is
Een veel bewogen leven.
Roman uit het Engelsch
van
Miss E. BRADDON.
maar als parid
on Löbell te ken-
ls weken geleden
'Maar nu komt de mededeel ing van het
bureau van den rijkspresident, dat Hinden
burg de publicatie van den brief betreffen
de het plebisciet over de onteigening der
vorstelijke vermogens nadrukkelijk heeft
goedgekeurd. Deze mededeeling is voor in
gewijde kringen geen verrassing geweest.
Het lag er immers duimen dik bovenop, dat
de brief geen vertrouwelijk karakter droeg,
maar dat hjj in tegendeel voor publicatie be
stemd was.
De nationale vergadering van Angora
heeft gisteren met 143 tegen 3 stemmen
het Engelsch-Russische verdrag over Mo-
soel geratificeerd.
•De leiders der oppositie verklaarden wel
iswaar, dat zy niet zonder zorg waren over
de gevolgen van het verdrag; aanvaarding
er van was echter ook naar hun meening on
vermijdelijk.
In een bijlage tot het verdrag wordt be
paald, dat Turkije voor het eind^ van het
volgend jaar het recht heeft kapitaliaeering
te eischen van haar aandeel in de olie-onder-
nemingen van Mosoel tegen 500.000 p. st.
BOIDSCHE COURANT.
o gezocht
ADVERTENTIEPRIJS1. Uit Gouda en omstreken (beboerende tot den bezorgkring)
1—5 regels f 1.80, élke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.60. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeeiingen l
den prijs. Groote letters en randen worden berekend z
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusec
del aren, Advertentiebureau* en onze agenten en hm
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname
hun demonstratieve excursie naar Brons
wijk nog eens nadrukkelijk hebben geaccen
tueerd, dat ze er niet aan denken hun cam
pagne tegen prof. Lessing te staken, heeft
de rector van de Hoogeschool zijn toevlucht
tot krasser maatregelen genomen. Ruim
250 studenten hebben aanzegging gekregen,
dat de technische Hoogeschool geen prijs
meer stelt op hun aanwezigheid, zoodat er
thans in het geheel 260 studente* vaa de
universiteit zijn verwijderd. Het lijdt geen
twijfel, dat het hierbij niet zal blijven, want
alle andere studenten, met uitzondering al
leen vaiphet kleine groepje republikennsche
studenten, hebben zich met de uitgeetoote-
nen solidair verklaard en zullen dus, als de
rector consequent blijft, wel eveneens de
Laan uitgaan.
Komt het inderdaad tot een masaa-uit-
tocht uit Hannover, dan zal het nog heel
wat voeten in de aarde hébben om ruim
1500 jongelui aan niet-Pruisische hooge-
scholen onder te brengen. In de eerste
plaats komen de technische hoogescholen te
München, Bronswijk en Danteig in aanmer
king. Maar het is duidelijk, dat deze drie
hoogescholen slechts een gering gedeelte
van de Hannoveraansche studenten kunnen
opnemen.
President Hindenburg heeft aan den vroe-
geren staats-secretaris von Löbell ’n schrij
ven gericht over de onteigening van de be
zittingen van de voormalige vorstenhuizen
en het aanstaand volksreferendum daarom
trent.
In dit schrijven zegt de President dat hij
niet er toe over kan gaan openlijk zijn mee
ning te zeggen over het volksreferendum
zulks om redenen van staatsrechteltfken
aard, dlie verband houden met de grondwet
telijke functies van den Duitschen rijkspre
sident.
Dok van het richten van een schrijven
aan de rijksregeering moet ik, zoo zegt hij,
afzien, daar de regeering reeds in haar
proclamatie van 21 April klaar en duidelijk
aan het Duitsche volk heeft verklaard, diat
een onteigening zonder schadeloosstelling in
strijd is met de beginselen van ’n rechtstaat,
welker beginselen den grondslag voor iedere
handeling moeten vormen.
De rijksregeering heeft in deze proclama
tie en voorts bij monde van haren minister
van Binnenlandsche Zaken in de zitting van
den Rijksdag van 28 April verklaard, dat zij
het volksreferendum op den grondslag eener
onteigening zonder schadeloosstelling met
de meeste beslistheid verwerpt.
'De onder Rijkskanselier‘dr. Marx nieuw
gevormde rijksregeering heeft in haar ver
klaring van 19 Mei dit standpunt eveneens,
uitdrukkelijk ingenomen, en ik wil u, zoo
zegt President'Hindenburg, als mb'h' per
soonlijke opvatting mede doelen:
dat ik de door u geuite bezorgdheid ten
volle deel; en
dat ik dezelfde bezwaren, die gij ontwik
kelt van het eerste oogenblik af aan de
rijksregeering te kennenr heb gegeven.
Dat ik, die mijn levén in den dienst der
koningen van Pruisen en der keizers var.
Duitschland heb doorgebracht, dit volksre
ferendum in de allereerste plaats beschouw
als een groot onrecht en tevens als een be-
treurenswaardig gebrek aan eerbied voor
traditie en als een groote ondankbaarheid,
behoef ik niet nader uiteen te zetten.
Ik wil mijn best doen, dit referendum niet
als een politieke, doch als een moreele en
juridische aangelegenheid te beschouwen
Het betreft hier een zeer bedeukelijken
aanval op de fundamenten van een recht
staat, die opgebouwd is op achting voor de
wet en voor den wettelijk erkenden eigen
dom.
Het referendum is in strijd met de begin
selen der moraal en van het recht.
Indien dit voorstel mocht worden aange
nomen, dan zou een der pijlers ineenstorten,
waarop de rechtsstaat opgebouwd is en een
weg worden geopend, waarop het onherroe
pelijk verder omlaag zou gaan, daar het van
het toeval eener waarschijnlijk nog door
een miensch moet toch iets doen voor
zijn geboortestad, en mijnheer Hopling
was uit Hedinghami geboortig, had als
vleesdhhouwer in Monkhampton een
aardig duitje overgespaard, en was
als welgesteld man naar het landgoed
zijner voorvaderen teruggekeerd. Deze
boomgaard! had aan zijn overgrootva
der toebehoord, en de tegenwoordige be
woner was er uitermate trotsch op. Het
deed hem genoegen dat men hém ver
zocht had er gebruik van te mogen maken
voor het schoolfeest hij praatte rich
zelven gaarne in dat die kinderen, zon
der rijn bijstand», geen feest hadden
kunnen vieren en hij droeg het ver
lies zijner kersen met kalme groot
moedigheid, dear hij voor dit jaar-
lijksche feest Wg had gedragen de
vrucht zooveel mngelljk te dunnen. De
mijnent-
vroeg
Omstreeks den middag van den feest
dag wapperden er een aantal gekleur
de vlaggen in den zonneschijn en liet
een orkest rijn koperen instrumenten
in Hedingham weergalmen, hetgeen al
les te zannen den inwoners toescheen
als de grootste praicht en ’t hoogste
genot, dat de wereld kon schenken
De witte tenten schemerden twsschen
de oude olmboomen door, die mijnheer
Harper’s weiland omringden. R)e thee
tafels waren reeds onder de oude ap-
pelboomen in rijn tuin gerangschikt,
waar roode kersen en jonge groene
appelen vroolijk afstaken tegen de
meer sombere tinten van de groote
boomen. Nai zonsondergang zou mijn
heer Hopling niet veel van die rij
pe kersen meer over hebben maar
Hevige stormen.
Hevige stormen en slagregens wonden uit
alle doelen van Noord-Duitschiand gemeld.
In Saksen is groote schade aangericht
ENGELAND.
Groote werkloosheid in de textieUaduatrie.
Ongeveer 40.000 tot 50.000 textielarbei
ders komen deze week in Burnley zonder
werk aangezien instructie ontvangen is dat
slechts de helft van de normale hoeveelheid
steenkolen gebruikt enag worden.
Eep motie van afkeuring tegen
lord •xford.
Gisteravond had in het Lagerhuis, onder
voorzitterschap van Lloyd George, een bij
eenkomst plaats van de liberale Lagerhuis
fractie, ten getale van 34 leden. De bijeen
komst nam een resolutie aan, die practisch
neerkomt op een motie van afkeuring tegen
lord Oxford and Asquith, en wel met twin
tig stemmen tegen tien en vier onthoudin
gen.
Het gevolg van deze bijeenkomst betee-
kent een definitieve spitsing van de liberale
partij in twee deelen, ©enerzijds de volge
lingen van Lloyd George, anderzijds de aan
hangers van Asquith.
FRANKRIJK.
Hans Bossard vrijgesproken.
Het Hof van Assisen te Parijs heeft Hans
Bossard, den Zwitserschen schilder, die be
ticht werd van propaganda ten nadeele van
Frankrijk vrijgesproken.
Het proces-Bossard is eigenlijk een her
haling van het proces Judet. Deze laatste,
oud-hoofdredacteur van de Eclair, was tij
dens den oorlog verscheidene malen naar
Zwitserland geweest en had daar Bossard
Wat zou het trouwens
voor een voldongen fei
echtor'X^elyic, St de regeering
in een bijzonder netelige positie is geko
men. Zij betreurt ’t zeer, dat Hindenburg
door de publicatie van den brief in den
strjjd der partijen ds betrokken en de te
leurstelling hierover is in parlementaire
kringen algemeen.
'De sociaal-democraten zijn in tegenstel
ling met anders luidende berichten niet
voornemens een interpellatie in te dienen.
Zjj zullen echter by de eerste lezing van het
nieuwe regeeringson^verp nopens een finan
cieele regeling met de vroegere vorsten den
brief van Hindenburg ter sprake brengen.
Met betrekking tot de vlaggen-kwestie in
Duitschland is het niet onaardig te lezen
dat volgens de democratische „Zeitung-
dienst” het ministerie van Buitenlandsche
I^aken op éigen houtje den diplomatieken
vertegenwoordigers van Duitschland in
Amerika, Spanje en Zweden de opdracht
heeft gegeven, bij het bezoek van Duitsche
oorlogsschepen aan deze landen de verorde
ning onmiddellijk toe te passen, dus zoowel
zwart-roodigoud als zwart-wit-rood te vlag
gen.
10) -
Hij kuste haar tranen af, en door
rijn beschermenden arm omkneld*. be
gon rij zelve half te gelooven dat het
licht van ware liefde voldoende kon
zijn om het levenspad' te ‘bestralen.
Doch rij geloofde het maar half. In
haar binnenste bleef de overtuiging
bestaan dat rij al te lang armoede bad
geleden, en dat rij dien moed' niqUiad
voor dien strijd, dien Edmund «in
den met zooveel bedaardheid tegHpet
ging.
Hoeveel bedraagt je vader{_ for
tuin?” vroeg rij.
,.Mijn moeders fortuin, wilt ge zeg
gen.”
nZij heeft het alleen in vruchtge
bruik, zou ik denken. Hoeveel is het
'Edmund
„Zoo ongeveer vijftien honderd pond
©er meer dan minder. Dan
Het staat thans vast, dat de regieringen
van Frankrijk en België gemeenschappelijk
zullen optreden tot verdediging van <te
respectievelijke valuta.
Men hoopt dat ook Italië sal toetreden.
iBriand had te Genève met minister Van-
dervelde daaromtrent een onderhoud, die
stappen in die richting te Rome zal onder
nemen.
Men verwacht, dat gemeenschappelijk te
treffen maatregelen groeten invloed op de
buitenlandsche wisselmarkten zullen heb
ben.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83.
--- - 4 -
Hindenburg’s meening over hel a.s. referendum.
De quacstie der raadszetels. De Fransche en de Belgische franc. Een
gemeenschappelijke actie. Het Engelsch-Turksch verdrag.
hartstocht opgezweepte volksmassa zou af
hangen, den grondwettelijk erkenden eigen
dom te ondermjjnen of te ontnemen.
Hieruit toch zou de gedragslijn kunnen
ontstaan, door qpzweeping van de instinc
ten der massa en door uitbuiting van den
nood van het volk, met zulke volksstemmin
gen op den weg der onteigening voort te
gaan en de grondslagen van het maatschap
pelijk, economisch en politiek leven te on
dermijnen.
Ik zie hierin een groot gevaar, dat ons
volksleven bedreigt, op een oogenblik, dat
de samenwerking van alle economische en
ideëele krachten het meest noodzakelijk te.
Terwjjl wij een eerste schrede doen op den
weg naar herstel, schaadt dit voorstel onze
positie in de wereld.
Ik ben ervan overtuigd, zoo besluit
president Hindenburg zijn brief, dat
in weerwil van de heftige en wei
nig verkwikkelijke agitatie voor het volks
referendum de gezonde en rustige opvatting
van het Duitsche volk in moreele kwesties
niet buiten beschouwing zal worden gelaten
en bovendien het onafzienbare gevaar voor
alle lagen der bevolking door de natie niet
vergeten zal worden.
De heer von Löbell nu schijnt het voor
nemen gehad te hebben dezen brief, die
zoogenaamd een vertrouweljjk karak
ter droeg, kort voor de stemming te publi-
ceeren en in cndllioenen exemplaren ais
atrodbiyét te vermenigvuldigen eh rond té
zenden.
Maar dit plan is verklapt en wel door de
„Vorwarts” die Zondag bekend maakte dat
deze brief bestond, er zelfs een afschrift
van in handen had gekregen.
Men verwjjt nu Löbell, dat hij door
deze pwblicatieplannen van den brief de
persoon van den boven de partijen staanden
Rijkspresident in ’t geding betrekt en dreigt
met een presidentscrisis, ofschoon hij zelf
niet aan een meerderheid der voorstemmens
gelooft en dus voor een dergelyke crisis niet
de minste aanleiding te verwachten is. In-
tusschen geloofde men links geen oogen
blik, dat de brief zonder toestemming van
Hindenburg zou afgedrukt worden en aan
een toestemming van den Rijkspresident
daartoe geloofde men nog veel minder.
DUITSCHLAND.
Het gevaLLessing.
Nog 250 studenten verwijderd.
Het geval-Lessing begint steeds ernstigei
vormen aan te nemen. Daar de bestraffing
van de tien ergste belhamels met verwijde
ren van de Hoogeschool niet den minsten
indruk op de overige studenten heeft ge
maakt, en deze integendeel gisteren door
Hindenburg heeft hem geschreven om den
tegenstanders van» de verbeurdverklaring
een machtig wapei voor hun actie in han
den te geven.
Naar verluidt, zou de rijkspresident eerst
onder den invloed van verklaringen van mo
narchistische zijde zelfs voornemens zijn
geweest zijn geheele autoriteit als rijkspre
sident ter bestrijding v*n het socialistisch-
communistisch wetsontwerp in de weeg
schaal te werpen. Hindenburg, die zelf al
tijd er op gewezen heeft, dat hy enkel en
alleen soldaat en geen politicus is en die
dit in zijn brief aan von Löbell wel heel
overtuigend heeft bewezen, zou eerst het
plan hebben gekoesterd een officieele op
roep aan het Duitsche volk uit te vaardigen
en het te bezweren niet voor het onteige-
ningsplan te stemmen. Het moet zijn staats
secretaris dr. Meissner de 'grootste moeite
hebben gekost, hem dit plan uit het hoofd
te praten. Maar daa'r Hindenburg er hard
nekkig by bleef, dat hü iets moest doen om
dit grove onrecht te helpen verhinderen,
steende dr. Meissner er ten slotte in toe, dat
hij niet als rykspresi^Bri
culier zijn meening aan v
nen gaf. Dit alles is reel
gebeurd.
De rijksregeering,
bestaan van den brief
de publicatie volslagen m
zich op het standpunt ijMHPdat
een zuiver particulier karakter <i
dat het dus in deze niets kan ondernemen.
Urnen doen? Het is
leateld en kan ach-
„Neen, niet morgen verzocht rij,
„er zal zooveel gepraat en zulk een
opschudding rijn, en zoo menigeen wal
je moeders partij tegen ons kiezen.
Laten we nog een podteje ons geheim
bewaren, lieve Edmund1.”
En dè lieve Edmiund, die niet in
een toestand was om iets te kunnen
weigeren., stemde tegen w«l en dank
toe om nog een klein poosje te wach
ten, waarbij hij rich echter verwon
derde over de vreemde grillen der
vrouwen, die een bjzonder genoegen
schijnen te hebben in geheimzinnig
heid.
In Mijnheer Hopling’s boomgaard.
je door de gewijzigde houding van de andé-
re vertegenwoordigers in den Raad ten op
zichte van Spanje’» aanspraak op een per
manenten zetel geen interesse meer heeft.
Ten einde echter te getuigen van zijn
loyaliteit en elke technische moeilijkheid,
welke uit de afwezigheid van Spanje zou
kunnen voortvloeien, wordt Spanje door zijn
zaakgelastigde to Bern vertegenwoordigd.
Van Brazilië is te Genève nog niets ver
der bekend geworden. Wel verluidt dat Bra
zilië zich voorloopig uit den Raad en de As-
«emblée zal terugtrekken ,in afwachting der
Raadsverkiezingen in September, om ‘van
de mogelijkheid, dat het een steeds herkies
baren zetel in den Raad krygt, zjjn defini
tieve houding te laten afhangen. Brazilië
was heden in het Raadscomité voor de eco
nomische wereldconferentie door den lega-
tie-secretaris vertegenwoordigd.
Hoewel de opzegging van het lidmaat
schap te Genève 'betreurd zou worden, ver
heugt men zich over het feit, dat de toetre
ding van Duitschland door de houding van
Brazilië definitief verzekerd is. Verwacht
werd dat Mello Franco heden in'den Raad
aanwezig zal zjjn en wellicht een verkla
ring zal afleggen.
nog het huis, en bijkans veertig mor
gen land, en het door mijne moeder
overgespaarde geld, dat een aanzien
lijke som1 moet bedragen want ik ge
loof niet dat ze sedert mijn vaders
dood duizend pond ’s jaars heeft ver
teerd.”
„En dat alles zoudt ge omi i
wil willen opgeven, Edmund
Sylvia diep ontroerd.
„Tot den faateten cent toe, zonder
er zelfs den minsten spijt over te ge
voelen.”
„O, wat zijt ge goed' en trouw, en
hoe heb ik je lief”, riep het meisje,
eindelijk geheel overwonnen door dit
blijk van toegenegenheid.
De maan kwam in ’t oosten achter
de boomen te voorschijn en vermaan
de het paar dat het roette laat was.
Zij keerden arm in arm' door de een
zame velden naar Hedingham' terug en
Sylvia vergat bijkans het sombere voor
uitzicht dat rich zooeven voor haar
had geopend, in hei bedwelmende ge
luk van zoo onuitsprekelijk bemind' te
worden.
„Morgen. Sylvia, zal je vader en
het geheele dorp onze verloving ver
nemen”, sprak Edmund Standen, toen
rij op de belommerde kerkhoflaan stil
stonden die laan over het kerkhof
was dé naaste weg naiar de school
om nog een laatste woord' te wisseleh
dat gewoonlijk zulk een lang woord is
bij minnenden.
en krom en overdekt met een licht
zeegroen gewas, dat ziji^bestaan ont
leende aan de zoute bries, die over
de rustige vallei woefl'alsof Amphitri
te zelve haar vochtige armen rondom
die knoestige oude stammen en kron
kelende oude takken had geslagen.
Overal waar behoorlijk of onbehoor
lijk een vlag kon worden gestoken,
daar stak er een uit, en deze leven
dig en helder gekleurde doeken sta
ken heerlijk af tegen he* koele groen
der boomen. of het warme blauw van
de onbewolkte zomerlucht.
De mienschen wenschtea elkander
geluk met t mooie weer. „Hoe geluk-
kig, want na zoo n lange droogte en
hitte was ’t haast te denken dat het
weer zou omgaan.” D«< dienst was
kort geweest in de oude kerk net
eenige koele toevluchtsoord' in Heding
ham want die zware muren en diep
inspingendle vensters lieten weinig
nesöhijn binnemdringen, terwijl
zware donkergroen van cypres en tai
het oog verkwikte dat een blik na
buiten sloeg. Te twee ure zouden Ie
kinderen zich in optocht naar dan
boomgaard begeven om twee uur zcL
de fancy fair beginnen. De adel zen
zeker veel later komen, want ’t zol
beneden de waardigheid van adellijk!
lieden zijn te vroeg te komen. De iiv
woner van Monkhampton, die minder
hooge eischen stelden, en meer naar
boomen waren zx» oud en knoestig, een pretje verlangden, zouden er ze
ker veel vroeger rijn. De Hedingham-
’sche juTvrtjes waren reeds berig hare
tenten uit te stallen, en liepen af en
aan, snappend, lachend', elkander klei
ne geheimen en fijne opmerkingen me-
dedeelend. eikandiers japonnen bewon
derend. die allen voor die gelegenheid
nieuw waren. Welk een» verscheiden
heid van rozerood en blauw, en licht
groen, en kersrond en wit.
