I envBrhsr ie Selecta «DO ILAAUW - noun* 1« soorten 578 jq en Lijsten •reada prijsa*. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz Ro. 18216 I Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen V Zarterdagfil Juli 1026 FEUILLETON. DOOR GOUD VERBLIND. 66* Jaargaftg inlichtingen. SUCCES ILUCHT ENSATIE LACHEN. Film: HAGENAAR. EWELDIGü I gra! J atsen in Neder- gratis kunnen IBM M i de eerste Gelukkig hij, die de kunst van huiche len niet verstaat. uit de t, het, levert een ftnedende, met aan- «nenigte dengenen hier of daar geze- r wil ride re omistandighe- riöken met hetgeen left van Holland ge nden heeft, zal rui- iliede Boekhan- r de plaatsing uw heeft’. I (ilï. Mirt.) IS Mnt. 1928 5 ZATERDAG, ten st 8 10 duizend zielen. blijft tooh het is het en grootste open dorp rllggen, «metten en «dj- en ver- luuiden en voeten, ge huid, huidver«chil- a, zweren, open ben de in en uitwendig» en met Wortelbeer'i s Worteiboer. «nt bjj de verkoop»» kelen. 95C n o 9 1 te «branden Van dakruit 'itte gé! Ifen dat hel fa nieT'ian. hït i J. Deft 4eft April ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per wede 22 cefat, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen «tan ons. Bureau: MARKT 31, GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—uur. Administratie Telef. Interc. 82; Redactie Telef. 88. Postrekening 48400. Een veel bewogen leven. Roman uit het Engelsch van Mies E. BRAD DON. stappen <keu naar opspringen. Óylvia richtte hel hookii op en keek hem aan; het was juist nog licht venoeg om hem te herkennen. ..Goeden avond, miss Carew. Lk vrees dial ik u in uwe aangename over zeilden weg terug te rijden. Maar kijk, wat was dut Daar sche merde ie» s wits tusschen. de donkere beamen op het kerkhof iets dat zich bewoog, een vrouwelijke gedaante een meisje slank en vlug in het wit gekleed. Tweemalen had hij Sylvia in een wit kleedje gezien. Zou zij het wezen Hij keerde zich om naar 't hek van het kerkhof, en betrad die belommer de plek, waar de diepe schaduw van het gebladerte in overeenstemming was met dien diepen slaap van hen, die onder dit lommer rustten. Langzaam slapie hij voort, terwijl hij zoogenaamd d)e graven scheen Ie bekijken, en ha<l binnen vijf minuten het voorwerp van zijne belangstelling gevonden. Het was niemand andiei% dan Sylvia. Hij vond haar zittende op een lagen grafzerk, in peinzende houding, met de gevouwen armen leunende op n steen, die overeind stond bjpven liet graf waarop zij zat, en met bet hoofd op de armen. ..Welk een volmaakt beeld van ovejj. peinzing", dacht Sir Aubrey. ..Maar waatrover zou ze zoo ernstig hebben na te denken?” Het geluid van zijn nad^erende voed. zich heen. ster- daar het Kin- derstepimien vernam men niet meer was geworden door de schim vau de bezoekster van den vorigen avond „maar ik zou me niet >xx> laag kun nen verniederen om t hem te vragen. En natuurlijk bedoelt hij niets anders dan een bioote beleefdheid. ..Is uw vader thuis?’’ vroeg de biU ron. „Ja. Sir Aubrey. ..Dan zou ik hem wel eens willen cpzoeketn om een paar woordjes met hem te spreken over dat nieuwe school gebouw. als gij mij ten minste de ver zekering kunt geven dat ik hem niet in zijne bezigheden stoor.” „O, volstrekt niet. Papa zit een cou rant te lezen. Uw bezoek zal hem bij zonder aangenaam rijn.’ Een beeld van reine onschuld. Hoewel de baron zeide. dat hij voor nemens was mijnheer Carew te gaan opzoeken, maakte hij volstrekt geen haast om het oude, lommierijke kerk hof te verlaten. Dit was de eerste maal dat hij Sylvia alleen ontmoette, en die gelegenheid scheen hem te gun stig om te laten voorbijgaan. Hij wenschte iets te vernemen, omtrent hel vroegere leven, van het meisje, dat zijn hart gestolen had nog eer hij het Hwn urii nv u m u.yv'-' ui vi- peüuzingen heb gestoord.’ „Neen, Sir Aubrey, mijn gedachten waren treurig, ik ben blijde dat ik daarin word gestoord.” ,Hoe kan iemand zoo jong en schoon treurig zijn?” Het meisje was er niet op bedacht <rfe vraag bepaaid te beantwoorden. „Ik geloof wel dat niemands leven ooit voorbijgaat zonder kennis te ma ken met verdriet van welken aard' ook. Ik maakte mij verdrietig' over het ver driet van anderen.” „Dat dacht ik wel. Jeugd en on schuld kunnen zelf geen verdrief heb ben en als ge ooit behoefte hebt aan vriendenraad, mis Carew, wend u dan gerust tot mij. Als beer van het dorp stel ik natuurlijk voed belang in alles wat Hjedingham aangaat voegde hij er bij, hoe wonderlijk dit aanbod van vriendschap ook mocht sctujnen. ..Ik wou dat hij n>e> wat geld gaf om aan juffrouw Carford te zenden dacht Sylvia, dlie dien heelen dag achtervolgd BRIEVEN UIT DB HOFSTAD. DCOCXXVII. Geljjk te verwachten was heeft de Haag- sche Raad ziek onmiddelljjk vereenigd met de voonstellen tot annexatie der gemeenten Rjjswjjk en Voorburg. Natuurlijk was er een kleine groep die pricipieele bezwaren heeft tegen annexatie ia hei algemeen, maar zelfs onder dié groep waren er die voor de urgentie van het voorstel moesten zwichten. Trouwens ieder onbevooroordeel de die zich plaatselijk eens op de hoogte stelt zal moeten toegeven dat de huidige toestand niet langer houdbaar is. Waar de sdheiding is tusschen den Haag en Rijswijk is niet meer vast te stellen, die lijn is denk beeldig geworden omdat de huizen-rijen on- afgdbroken izjjn en de verbindingsweg ner gens eenigen overgang vertoornt. Het ja daardoor een maile toestand gewerden dat ergens op dien weg een ander gemeentebe stuur de macht in handen krijgt. Wanneer eenmaal deze gemeenten zjjn opgeslokt het zal bij de veiknezingen in het volgende jaar geschieden dan heeft den Haag voorshands genoeg gebied om zich naar alle richtingen uit te breiden. Het is altijd interessant den groei van een stad in de historie na te gaan en graag bladeren wjj nog eens in de geschiedboeken. Zoo lezen wjj daarin als eerste mededeeling omtrent den omvang der residentie het vol gende: „Het getal der huizen was hier al in den beginne van de zestiende eeuw zeer aan merkelijk, want als in den jare 1576 het Haardstedegeld door geheel Hollend werd uitgeschrevei^ werden in den Haag geteld 1118 huizen of haardsteden en zulks vrjj meer dan in de klein® steden, ja het getal kwam zelfs bijna overeen met dat van Rot terdam, waar ter zelftler tijd maar 1138 haardstoelen gevonden wenden. En wat be langt de Westfriesdhe of Noord-Hollandsche steden, daarvan was Hoorn toen nog wel m.b nieuw gold ler beschikking le Biellen, eerst een» zou moeten vorde ren, util de gemeenten in hare huis houdingen gelijksoortige bezuinigingen ioi stand bracnteti als het Rij'k zelf bereids deed. Veie gemeenten leven er in dat opzicht nog zoo maar wat op los. geven zelts aan belasungver- zwaïring de voorkeur boven toepassing van geoorloofde en mogelijke bezuini ging. Natuurlijk is daar niets tegen to doen, zoolang een gemeente zorg. voot een behoorlijk financieel beheer. De ingezetenen der gemeente kiezen hun ne eigene gemeentelijke Overheid en dragen een laai, dien zij zichzelf op legden. Anders slaat het ovenwel met ges meenten, wier budget niet sluit en dio om extra hulp komen vragen. Daarvoor kunnen zeer goede gron den aanwezig zijn, een gemeen^f kun e ononmsch zoo zwaar getroffen zijn, dal hel ondOenlijk blijkt, om zelfs op de eenvoudigste wijze in de behoeften van de openbaro diensten té voorzien. Dan is extra hulp volkomen gewet- hooft <tok vaStzit' als geVoJj Jjeljfed^^n .dan dere», X JT. ttajdam, ’s-Graven- bevolkt is is stadfi# Jt t acht ipt'njiwM 'Lr h dl» jpet uir** Ifen i maar een t de oveite*' zoo ruim en wild als ergens.. 54; - Aiarzei-endi zag hij om Hoe vroeg t ook nog was, geen veling vertoonde zich. Hier en schemerde een flauw lient door venster van een boerenwoning. d'PIrqt nnilmm.il vzm-noiny man „1<»1 in Hedingham was de dag aïgeioopen, en Sir Aubrey begon, te gevoelen dal 't werkelijk reeds zeer laat was. Hij liaalide zijn horloge uit. Het was juist licht genoeg om de cijfers op da witte wijzerplaiati te onderscheiden. Kwartier voor negen. Ja, ’t was stel- lig te laat om> zonder bepaald doel den onderwijzer lastig te vallen. Wehf au, hij had immers aan zijn lust vol daan door dien avondrit en t beste wat hem nu te doen stond was dien- eemr-te -voren. een ander voor de betaling aanspra kelijk te stellen, dat gaat niet. De gedachte komt wei eens bij ons op. dat men dit niet inUner voldoende u het oog houdt. Natuurlijk is ook hier wel eens ver schil. Wie buiten zijn schuld om hulp moet aankloppen, heeft aanspraak op een andere wijze1 van behandeling dan de gemeente, wier beleid oorzaak was van do verwarring. Deze laatste moet onder strenge euratoele, maar de eersl zal zich toen ook aan eenigo toeutebt hebben te onderwerpen. Van t oogen blik af. dat mai voor het voeren der eigen huishouding extra steun komt vragen, moet hij. die dien steun ver- ledht. een oogje in het zeil kunnen houden. Nu zullen er wel zijn, die, met een beroep op de autonomie, daartegen op komen. 'IVM’h streikt de eisch, dien wo stelden, juist lot behoud van die auto nomie. Als men toch die uitwassen rus tig laat voortwoekeren, dan nemen die na afloop van jaren, ten slotte zulk een ontvang aan. dat de autonomie der gemeenten zelf in het gedrang komt. Het is nu nog tijd, om het verkeerde :e stuiten. j Minister Kan gaf een hoognoodige waarschuwing We hopen, dat die helpen zal. En zoo. onverhoopt, niet, dat de Minister dan ook voor een tweeden stap niet >iiI terugdeinzen. verkeerswegen, gekregen die op dit oogen- blik onmisbaar zijn. iGroote rampen hebben in. den loop der eeuwen den Haag niet geteisterd. Scheve- ningen, dat ajtüd een. deel van den Haag was en nimmer een zelfstandig dorp, des te meer. Den Haag heeft alleen m de jaren 1572-1576 slechte tijden doorgemaakt. Deze pleizierige plaats, zoo schrijft de historicus Bor in 1576, was in dat jaar zeer desolaat door al d® inlandsahe oorlogen, want dezelve was niet alleen van den stad houder, suppoosten van het Hof verlaten maar made van alle de Edelen, rijke perso nages, en ook mede van de voornaamste en iprincipealste burgers, meest alle binnen Delft gevlucht zijnde, zoodat de huizen meest ledig en onbewoond waren on zoo ont- ramipojieerd door de garnizoenen die hier zoo van de eene al« de ander© zjjde daar gelegen hadden, dat het zeer vendrietelyk en bedroefelyk was te zien, gelijk ik met mijn oogen gezien heb. De Delvenaren, die nogal jalorasch wa ren op de Hagenaren dienen in 1575 bjj den Prins een verzoek in om... den Haag plat om te voorkomen dat de vjjand it Delft »ou bestoken De Prins hlörig zoodanig# dsmi ni^m»- rt<d. iMA kan wtfdlfci# |Jd£- Mwf va Deft 4«ft Aipril 1677 keende Mt Hof jia<r Haag tewg en A ü^qge colleges mede. Allés keande weer en in aartvank, roetig 2400 huizen, miBaf dan Iet 1 «uthele dus vart t*n eetw -te voren. 8iC groeide den Haag snel. In den aanvang van de negentiende eeuw was het bevolkingscij fer reeds over de veertig duizend. Thans is het oog gevestigd op het half miUioen. Als Rijswijk en Voorburg gean nexeerd zjjn zal het geen tien jaar meer duren of dit cjjften is bereikt, want per jaar groeit den Haag Maar één ding) schoonste en rijkste van g-ansch Europa. [UIT DE PERS. De financiën der gemeenten. De a.-r. L staiadaard noemt de waar schuw wig «oor Minister Kan lol de Ged. Stalen der onderscheidene pro vincies gericht ui verband met den weinig rooskleurigeai toestand, waarin zich financieel verschilienae gemeenten bevinden hoognoodig. De gezanuenlijke uitgaven der ge meenten klommien in 20 jaren tijds van rond 110 mnilioen per jaar; eene stij ging ai zoo tol het negenvoudige. Een en aaider wijst op een toestand, die tot heel ernstige bezinning roept. Sonumigen zijn met hun therapie da delijk kjlaair. Venhoog de'uitkeering aan de gemeenten nw$ enkele nüilioe- nen. zoo roepen ze. Alsof dat niet een verschuiving van de lasten ware met minder waarborg voor een gepaste zui- nigheid. Ons diunkt dat het Rijk, alvo- zeli bemerkte. Haar vaUer zou natuur lijk a <ih er houdend en op zijn hoede zijn als er ie s ie verbergen was, maar die lieve lippen moesten de oprecht heid zelve zijn. ..Een mooie oude, kerk begon Sir Aubrey, alsof zijn gedachten bij dat oude gebouw vertoefden. „Ge woont zeker al lang in Hedingham, misa Ca rewvervolgde hij, plotseling van de kerk afstappende. ..’Zoo ver 't mij heugt heb ik hier altijd gewoond”. ..Dus zijl ge hier geboren. ..Neon.” Gelukkig voor Sylvia dat de duister nis den diepen blos valn schaamte ver- borg. die luiar wangen kleurde. Zij kende niet eens den naam van haar geboorteplaats. zxm> geheimzinnig was haar vader onLrent alles wat het ver leden aanging. Wat moest ze beginnen als Sir Aubrey haar naar haar fami liebetrekkingen vroeg „Ik heb opgemierkt. dat uw vader geen provinciaal accent heeft ver volgde Sir Aubrey, zijn bqst doende om zijn onderzoek in den vorm van oen gonuoonzaaim gesprek in te klee dden. ..Hij is zeker een Londenaar.” (Wordt vervolgd). het meeste, zijnde aldaar «an^eteekend 1118 net even zooveel ale in den Haag. Den Haag 18, aldus een geschiedédM|jver uit het mid den der zestiende eeuw, nftar mjjn meening het schoonste, rijkste en grootetc open dorp Van gansdi Europa, war# het heeft meer dan duizend huizen en omjer «ieee vele goe- tle en groot».’’ Twee eeuwen later, in den aanvang van de achttiende eeuw was den Haag al een heel eind vooruit gekomen. De hoofdzeteJa der 'Regeering was hier gevestigd en dien- teoiAvolge woonden „Vlile personen van ntendheid in den Staaf hier ter stede, inbouw, zoo heet/het, levert een ontwjkeibaar bewijs op van de nog duren- De aanibouw, zoo hf^ „En die de straten J dacht letten wil op die hem ontmoeten; di ten het groot getal yoonbij ganger gade slaan, en deze en air1'*" 1J- dem zal gelieven te verge hjj 'nopens de andfere sted Jioond, gezien en ondervoi terlijk kunnen toestemmen, dat naast Am sterdam, Leiden en Rot” hage Zoo wel Holland. Nochtans is ’t ïfiet ov®ro] derd die allergeringste softrttti moede te worstelen hebber nauwste moeten behelpen, ah dak boven ’t hoofd hebbep, teven ingezetenen Dus zonder dat den Haag* te,veel heeft naar mate van zijn omtreflc, \ft»dt ,men edhrtier 4iier «oo groote getate meWAéh, dat wjj op de berichten deswege bekomen en op goede gronden gebouwd, vertrouwen te mogen zeggen dat men in den Haag en Haaig- amfbacht (d. i. Scheveningen, Eikenduinen en (gedeeltelijk Loosduinen) ruim acht en dertig duizend zielen tellen zoude, waar van er wel drie of vier en dertig duizend aan den Haag alleen mogen toegeschreven wor den. Met goede reden kan meni dus zeggen, dat den Haag in alle opzicht beschouwd, in volkrijkheid en vermogen voor omtrent een twintigste deel van gansch Holland is aan te merken.” In den aanlvang der zestiende eeuw wa ren er dus 1118 huizen d.wz. wellicht 7 A 8 duizend zielen; in twee eeuwen tjjd was dit cijfer vervijfvoudigd. Thans weer na twee eeuwen telt den Haag er ruim vier- hondeixlxluüzend d.w.x. elftnaal zooveel als in den aanvang der achttiende eeuw. En we kunnen nog zeggen: nochtans is ’t niet overkropt, want de grenzen zjjin enorm uit gezet en ivorden nog steals meer uitgezet. Wat zouden de geschiedschrijvers van twee en vier eeuwen geleden vreemd ópkij ken als zy thans eens den Haag konden be zoeken en den huidigen omVang daarvan zagen. Het „open doiipje’’ is tot een we reldstad uitgegroeid. Wat dat „open" btf het dorpje betreft, gelukkig is den Haag nooit een vesting ge- weest. Men heeft alleen adlerlei singelgrach- ten gegraven, waarmede men eer een goed dan een slecht werk voor het nageslacht heeft verricht. Immers door deze grachten te dempen heeft men de »oo noodzakelijke tie is de verkorting van den arbeidsduur. Hoe wenschelijk men die ook mag vinden met het oog op de geestelijke belangeh van den arbeider, men moet toch niet vergeten, dat, als alle mensdhen 4/5 van den tjjd' werken, dien zjj vroeger werkten en in dien loorteren werkttfd ook sledhts 4/5 produoee- ren wat zfj vroeger produceerden, zij geza menlijk ook slechte 4/5 kunnen verbruiken van wat ztf vroeger veBbruöcten. Zal dit er niet toe leiden, dat sommige groepen der bevolking nog veel meer met gebrek hebben te kampen dan vóór den oorlog, dan is één ding wél in de eerste plaats noodig: versoibering van het leven niet alleen bij hen wier inkomen tot die ver sobering dwingt, maar ook bij hen wier in komen hen wei in staat stelt, zich een ze kere luxe te veroorlooven Als wij om ons heen zien, bemerken wij van die vrijwillige versobering echter niet veel. Er bestaat ook waar de voorziening in de noodzakelijke behoeften dit met noo dig maakt veeleer een streven steeds te leven op éen voet, als het inkomen maar cenigszins toelaat. Er zijn dus »eker hinderpalen genoeg op den weg naar het economisch herstel! Hinderpalen. Meermalen wordt beweerd in verband mek een tot stand gekomen verlenging van den arbeidsduur en de allerwege te constateeren daling van het loon, dat wjj langzamerhand teruggaan ttUF^den ouden tjj4 naar de toe standen van voor den oorlog. Die zooge naamde „verslechteringen” wonden dan ge steld op rekening van wat men „reactie” noemt en de arbeiders opgewekt zich daar tegen te verzetten. Het komt ons voor, dat de arbeiders in dezen voorzichtig moeten zjjn. Als zij de verbetering van den toestand van het be drijfsleven aangrijpen als een grond voor een nieuwe lovnactoe, zou het best kunnen zijn, dut zü daarmede het ingetraclen her stel gingen te niet doen. De zoogenaamde „veralechtering” is het geVolg van omstandigheden, waarop noch de reactie, noch de democratie veel invloed uitoefenen. Zij is natuurlijk uitvloeisel van factoren, die men in 1918 meende te kun- Jl, nen vjitschakelen, maar die zich dit niet la- lr' ten doen. De malaiiee ontstond vooral daar door, dat de mejuwhen geaa men lijk meer welden verteren dan cjj voorthrachten en zjj zal eerst voor goed geëindigd zijn, ais óf de voortbrenging pej hoofd der bevolking toe neemt in evenredigheid met de stijging der levenseischen, óf wél men die etechen be langrijk lager gaat stellen dan eenige jaren geleden, ja misschien wel lager dan vóór den oonlog. 'Wie even nadenkt zal moeten begrijpen, i dat dit laatste vrjj zeker onvermijdelijk is. Jtedyarpjd ia drwvr den oprl/^ veramyi. Dat, dit met den in den oorlog betrokken landen is geschied, begryipt ieder. Met den wel stand vap <Ee landen is de welvaart hier te lande intusschén ten nauwste verbonden. Dit echter niet alleen. Ook ons land heeft bij den oorlog meer verloren dan gewonnen. Men denke aan de kosten der mobilisatie, aan het waardeloos worden van buitenland- sche effecten aan het gooien met geld kort na den oorlog. Dan neemt onze bevolking ieder jaar met meer dan 100.000 zielen toe. Daarvoor moet werkgelegenheid worden ge schapen. Hiervoor is kapitaal noodig: per jaar 400 a 500 miUioen gulden. Beseft mdh wat zulke beteekent? Dat jaarlijks per ge zin van 5 personen gemiddeld 300 f 350 op zij moeten worden gelegd, welk bedrag, als onze bevolking constant bleef, verteerd zou kunnen worden. Met kapitaal, om fabrieken te bouwen, zijn wij er nog niet. Wij moeten voor de prcxlucten daarvan ook afzet hebben. Dezen te vinden gaat moeilijker, naar mate meer uitgevoeni zal moeten worden. En in de derde plaats wordt er waar schijnlijk per hoofd belangrijk minder ge produceerd. De uitbreiding van de Regee- ringsbeinoeaïng op schier elk gebied, leidt tot het verrichten van veeï improductief werk. Daartoe behoort de arbeid der ambte naren met de uitvoering van die Regee- ringsmaatregelen belast. Daartoe behoort ook al het werk, dat bedrijfsleiders en hun personeel moeten verrichten, om aan alle euschen, die de verschillende wetten aan het bedrijf stellen, te kunnen voldoen. Van nog veel meer invloed op de produc- GOLUSCIIE COURANT. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en ömstreken (behoorende tot den bezorgkring) 1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën iikhet Zaterdagnummer 20 bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer f 0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeel ingen bjj contract tot zeer gereduceer- den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soli delaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór aan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1926 | | pagina 1