H?l! lad. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLADJVOOR GOUDA EN OMSTREKEN Mo. 18352 inuari 1927 Zaterdag 8 B5« Jaargang Dit blad verschijnt dagelijks behtfive op Zon- en Feestdagen EERSTE BLAD. FEUILLETON. BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, j OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHI IUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, INHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, ena igen iNEN'S ibrieken rSTE waarde. EN in I .zij" j pen 306. De Gemeente Gouda en de Goudsche Waterleiding- RUMOR IN CASA. DOOK GOOD VEKBL1MD. iu^ylLa? rU'p?k •95'’’ia- ,niin «e- fcmd, wat betwkent dat geheime BERGAMBACHT, NIEUWERKERK, Dit nummer bestaat uit twee bladen. EEN TRAGI-COMEDIE. Hl haar tellingen 33 30 Na deze behande- gevalgd een nieuwe raadszitting, .pijsverte- teloosheid 't gebruik RVEER I» 1765 illen ge binnen naar eens, Overal genheid in den Raad gevoerd is wel geble ken dat er door den heer Van Staal over deze tzaak vele beweringen zijn getuit, waar van het bewij® niet is geleverd. Het bewijs van <het tegendeel wordt steeds gaarne door dien heer Van Staal overgalaten aan hen, die met hem van meening verschillen. Dat is natuurlijk iheél gemakkelijik om zich van de zaak af te maken, maar in orde is het niet. En zeker is het niet in orde wanneer blijkt uit de ook voor de heeren Van Staal cjs. beschikbare feiten, die in allerlei be scheiden zijn vastgeflegd, dat er geen reden bestaat om over de Waterleiding Mij. op dit oogenblik een agitatie te voeren als thans igeschiedt en onwaardig is het om op de Goudsche ingezetenen los te laten een soc.- dem. Kamerlid, dat vollgens diens eigen verklaring van de zaak zelve niet véél weet en desniettegenstaande zijn auditorium op zet tegen hpogst achtenswaardige personen als zouden deze wellicht vervolgd kunnen worden voor de misdadige practijken in dé artt. «06 et Wetboek van 0tr«f- recht genoemd, zulks ten bate van de Wa terleiding Mjj., waarbij deze personen di recte of indirecte belangen hebben. Dat een Kamerlid dat jurist is nota bene zich, daartoe laat leenen, bewijst wel hoezeer deze nuchtere zaak, die iedereen bekijken kan en mag aan alle kanten, in een poli tieke sfeer is gesleurd, waarin ze absoluut niet hoort. BRIEVEN UIT DE HOFSTAD. DOCCL. Ze mogen van den Haag zeggen wat ze willen, maar gezond is het er. Het sterfte cijfer is er zeer haag, het laagste van heel Nederland en dat terwijl er hier juist vee ouden van dagen rentenieren, er hier zeer veel kleine gezinnen zijn en dus van de Vier honderd duizend zielen het percentage „groote” menschen heel groot is. In het af- geloopen jaar zyn er maar 3500 menschen gestorven, dl. w. z. 8% van de bevdliking, een cijfer dat ongekend laag is. Het aantal geboorten is tamelijk hoog; er zijn 7500 Hagenaartjes in de wereld gekomen gedu rende het jaar 1926 en er is dus een over schot van vier duizend burgers. Dat cijfer L Wanneer de historie onzer gemeente van de laatste jaren zal worden geboekstaafd, zall het jaar 1926 daarin ongetwijfeld wor den vermeld als het jaar, waarin velé beroe- ringen in het gemeentelijk leven plaats gre pen. Was te voren onze gemeente in den engen kring niet alleen, maar ook naar buiten rëeds enkele mallen in opspraak gebracht, in 1926 zijn over toestanden en verhoudingen in het gemeentelijk leven van Gouda telken male zoodanige sensataorieele onthullingen verschenen, dat het menigen bewoner onzer stad de verzuchting heeft doen slaken: „was ik toch maar uit Gouda weg” en velen elders in den lande den roep heeft doen uiten dat het er in Gouda toch wel heel raar naar toe gaat. Naar buiten vooral zijn over Gouda indnukken gewekt, die het aanzien onzer ge meente zeer hebben benadeeld en die in haar gevolgen zeer schadelijk zijn. Gedurende 1926 is het in alle deeilen van het jaar is besloten met een geweldige sen satie over de Goudsche Waterleiding-Maat- schatppij. De heeren Van Staafl c.s. hebben kans ge zien om over de gestes van de Goudsche Wa terleiding Mij. heel: Gouda in rep en roer te brengen, waarvoor zelfs de assistentie van den recordspreker der S. D. A. P., het Ka merlid Diuys is ingeroepen. Voor een over volden Schouwburg, die lang niet alle nieuwsgierigen bevatten kon, hebben de heeren Van Staal en Duys het doen en la ten der Goudsche Waterleiding Mij. en het toezicht vanwege de Gemeente daarop, be- critiseerd en betoogd dat de gemeentenaren bij dat waterieidingbedrijf het gelag moe ten betalen voor de gevoerde zeer onbe hoorlijke financieele politiek, die de gemeen te een strop zal bezorgen van „een paar maal honderd duizend gulden”. Zelfs heeft die heer Duys zich laten verleiden de arti kelen 335 en 336 uit het Wetboek van Straf recht aan te halen om zijn hoorders te sug- gereeren dat er wed eens sprake zou kunnen zijn van handelingen die het ingrijpen van den strafrechter niet ónmogelijk zou doen zijn. Uit de besprekingen over deze aangele- Hoe zit nu deze zaak in elkaar Is er eenigen grond voor het uiten van beschuldigingen als door en op instigatie van dén heer Van Staal zijn geuit? Hebben de directeur en commissarissen, vormende het bestuur der Goudsche Waterleiding Mij., dingen gedaan die in strijd zijn met hun plidht, eerlijkheid en goede trouw? Is de Waterleiding Mij. tekort geschoten in haar verplichtingen-, neergelegd in de concessie-voorwaarden waarop haar (le le vering van water aan de gemeente Goud"* is opgedragen? Zijn de cioncessie-voorwaarden „schande lijk” voor de gemeente, zooals de heer Van Staal dit doet voorkomen? Kan en mag den gemeentelijk gecommit teerde ten laste worden gelegd dat zijn den ingenieur H. Poland^.Vervolgens is een tweede rapport van dep accountant Van Trtet verschenen en daartja is deze zaak uit voerig in den Raad best roken, waarbij de rapporteurs tegenover eH lar hunne meerlin gen hebben uiteengezet, ling is waarin door 10 leden eeiumotie is ingediend a staken, wanneer den woordvoerder d aangetoond, dat Huldigingen inder- r hem is beweerd, ordeelen bevoegde Van verbitterde vijanden trekt men meer voordeel dan van vleiende vrienden. Wie de geschiedenis der Goudsche Wa terleiding kent, weet dat deze onderneming destijds is opgericht door Goudsche ingeze tenen met het 'oo8' op het gevaar voor cho lera en typhus. De gemeente durfde het ri sico, aan een dergelijk bedrijf toen verbon den, niet aan; zij verleende alleen haar medewerking in den vorm van een tijdellijke garantie van een minimum aan inkomsten. Het door de gemeente daarvoor bij deze concessie toegestane tarief behoefde echter door het bestuur der Waterleiding in het eerste jaar van exploitatie reeds niet te worden toegepast; het tarief werd, door de groote deelname, reeds in het eerste be- drjjfsjaar lager gestéld en het door de ge meente gestelde garantiebedrag aan inkom sten is niet aanvaard. Aanvankelijk werd het ruwe water uit den IJssel betrekke.'., maar door de sterke verontreiniging dier rivier in den loop der jaren, moest naar een andere waterbron worden omgezien. Toen kreeg de Waterleiding verlenging ba rer concessie op voorwaarde dat de Water leiding een prise dfeau zou vestigen aan de Lek tusschen -Schoonhoven en Krimpen, vanwaar het ruwe water da» door b»isle:- dingen naar Gouda zou worden gevoerd. Daaraan waren belangrijke kosten verbon den. Ter compensatie daarvan nam de ge meente toen op zich te garandeeren dat zij ten allen tijde bereid zou zijn de aandeelen tot den koers van 110 over te nemen, zulks in verband met het feut dat het bedrijf, toen een dividend van 9 uitkeende. Heit bleek later dat de noodige vergunnin gen tot het leggen der blusleidingen in der Krimpenerwaard niet waren te krijgen. Toen is de Directie der Waterleiding na het nemen van talrijke proeven gekomen me* .een voorstel om ontijzerd welwater te leve ren, dat onthard moest worden. Tegenover een kleine tarief sverhooging die daarvoor noodzak lijk werd, bedong de gemeentr voor zich het recht de voor deze nieuwe waterleiding noodige gelden te verstrekken in aandeelen a pari. Wat nu de tarieven betreft, daarin is niet zoo heel veel wijziging gekomen. Voor de allerkleinste woning van minder dan 30 M2, oppervlakte, bedroeg het oorspronkelijke tarief in 1883 5.20 en thans is dit 7. per jaar, voor een woning van één vertrek was het tarief 7.en dit liep op tot 39.— voor een huis met 11 kamers met eigen financieel belang hem heeft verhin derd op de belangen der gemeente te let ten? Het antwoord op al deze vragen moet ontkennend luiden. Voor het uiten van grove beschuldigingen bestaat geen werke lijke reden, de burgerij kan gerust zijn. Wat is de zaak? De sociaal-democratische raadsfractie heeft aan B. en W. een achttal vragen ge richt welke er op berekend waren om, steu nend op een rapport van den accountant H. van Triet, te doen uitkamen dat naar het oordeel der s.-d. fractie het beheer der Goudsche Waterleiding Mij. niet deugt en dat door enkelen ten koste van het alge meen duchtig wondt geprofiteerd, instede dat door hen de beliangen der gemeente in deze zaak voorop worden gesteld. Daarop zijn gevolgd het antwoord van den gemeentelijk gecomitteerde, nu wijlen den heer R. U. Jongenburger, hetwelk met medeweten en in overleg met B. en W. is aangewld met een financieel en teöJmiseh rapport van den accountant J. Moret Sr. en om de beraadslagingen door den heer Van Staal der s.-d. fractie, niet w< de door hem geuite bes daad berusten, zooals d< op de meening van tot deskundigen. Toen de heer Van Staal in gebreke bleef om deze bewijzen te leveren, is de motie aangenomen en was daarmede de bespre king in den Raad geëindigd. Maar u i t was de zaak daarmede niet. De heer Van Staal 'zou niet de heer Van Staal zijn geweest, in dien hij niet onmiddellijkdaarop het wapen der politieke agitatie (had aangegrepen om <de kieners in het geweer te roepen om hen buiten den Raad het .schandelijke” van deze „domperstactiek” toe te «breeuwen. Zoo is geschied: een sensatie-manifest heeft drommen nieuwsgierigen opgezweept naar den Schouwburg, waai' èn de heer Van Staal èn de -heer Duijs het hebben uitgekre ten tot de menigte, dat ®e wordt misleid, dat er schandelijke dingen gebeuren en dat de arme belastingbetaler van Gouda het kind van de rekening wordt. Vóór déze vongadering «..u-r I sten meerderheid besloten den woordvoerder der S.D.A.P. tot gecommitteerde der gemeente bij de Waterleiding te benoemen, teneinde hem in staat te stellen dezen door hem als een „Augiasstal” bestempelde onderneming, te reinigen. Na de hier opgenomen verslagen en pu blicaties mogen we ons van verdere uiteen zetting ontslagen achten. hooger gaan dan 36.voor het grootste heerenhuis. Komen geen bijzondere omstandigheden voor, zooale in de oorlogsjaren het geval was, dan is het wél uitgesloten dat deze ta rieven voor het einde der concessie, die tot 1 Januari 1946 loopt, omhoog zouden gaan. Bij een bedrijf als de Goudsche Waterleiding Mij., die een naamlooze vennootschap ia, waarin de gemeente Gouda participeert, is het uiteraard veel moeilyker tariefsverhoo- gingen tot stand te brengen dan bij een ge meentebedrijf, daar hierbij, we zien het bij1 de Lichtfabrieken, het winstsaldo een niet- onwelkome factor is om de gemeentereke- ning te doen sluiten. Wat de uitkomsten der Goudsche Water leiding Mij. aangaat, die zijn in den loop der jaren zeer verschillend geweest Vanaf 1903 tot 1916 varieerden deze van 6% tot 9% toen kwamen mindere jaren 1917— 6 1918—4%, 1919—6 1920-6 en daarna is het dividend weder omhoog ge gaan: 1921—11% 1922—11% 1923— 10% 1924—12 en 1925—13 Daar uit blijkt dat de welwaterlevering goede resultaten op levert, waarin de gemeente, die naar wij meenen ongeveer een vierde ge deelte heeft van het aandeelenkapitaal, me dedeelt Op de igemeentebegrooting voor 1927 zijn de ontvangsten uit dezen „winst honger” begroot op 5700.Behoudens dit bedrag ontvangt de gemeente krachtens art. 18 der concessie-v oerwaarden van de Water- leiding-Mij. 2% van de bruto waterop- brengst, waarvoor op de begroeting 3125.is uitgetrokken’, zulk» ongeacht de gratis-water levering voor den openbaren dienst dér gemeente tot een maximum van 16000 MB. per jaar en all het voor brand- blussching benoodigde water. Het aandeelenkapitaal der Goudsche' Wa ter leiding Mij. 'bedraagt 281.000iHet bedrag aan uitgegeven obligation 184.000. Over de volgens den heer Van Staal „schandelijke” financiering van de Water leiding een en ander in een volgend artikel. geuacüie dij naar upnomit. ,,1K geioot mei aal &»r Aumey t in dien ongeiUK- toeotanü nog lang Kaai mastm.' „Vlei u niet met die misdadige noop aaitwooroae U. „Mipineer biimpson neen mij nog geon week geleden ver klaard, dat 8ir Aubreys gezondheid aanmerkelijk is verbeterd in de paar laatste maanden, en dat, hoewel nij nooit weer Helder van hoofd zal wor den ol de onbelemmerde beweging van zijn linkerzij zai terugririjgen, nij ech ter heel oud kan worden met zijn kwaal.” „Welk een last”, riep zij uit, „een. last voor zich aelven en een last voor mij En zioo* zullen we jaar in en jaar uat doorbrengen, en ’t zelfde vreugde- looze en doellooze bestaan voortslee- pen. Toen ik trouwde, dacht ik een genoegelijk en rijk leven te leiden, eQ dat de wereld mij mijn eerste liefde zou doen vergeten. Denkt gij dat ik dwaap genoeg zou zijn geweest willens en wetens zulk een leven in te gaan! een klooster- of gevangefl’sieven Ik was twintigmaal gelukkiger in het schoolgebouw. Had ik ’t maar gewè ten”, voegde zij er bij met een diepen zudit. i i i i Ik smeekte haar gelaten en geduldig hW plichten te betrachten, ten einde voldoening te smaken in het strooiende bewustzijn van een welbesteed leven. (Wordt vervolg^* Een veel bewogen leven, i.enuii uit het Engelscn van Miss E. BR A DON. uüue en eten, meaiscnen wa.gevjiing waren. zei yyivia mei peiiuencea bliu, „maar ais ik van oen rechten weg aiweeK ais u verzoom iets lo uoen waaraan eemge moeilijKheid. of zeiis gievaar veroonuen was, zoudl ge mij dan nog wilien helpen „Ja, Syivia, als die daad niet strijd was met mijn ge eten.' „Geweten herhaalde mijn dochter met schamperen lach, „sedert wanneer hebt gij een geweten gekregen „Senert het oogenblik dat ik zondig de. Het berouw deed mijn sluimerend geweten ontwaken. „Welnu, moeder”, zeide zij op lucht, hartigen toon, „ik ben niet voornemens uw moed of uw trouw op de proef le stelien. Wat zxiu u kunnen doen om mij te helpen Immers n.iets. U kunt mijn last geen veer lichter maken.” „Mij dunkt, Sylvia, dat uw last zoo heel zwaar niet is te dragen. Gij hebl immers alles wat ge kunt verlangen.” „Ieder voelt ’t best waar de schoen hem wringt hernam zij met ópgetrok ken lip. ..Ik heb alles, behalve de en kelo zegening, die mijn leven gelukkig zou kunnen maken. Ik heb de liefde verloren van den- eenigen. man voo; wiesi ik ooit iets gevoelde.” ,.M ar ge hebt daar immers uit vrijen wil afstand van gedaan, door uw hu welijk met Sir Aubrey Ferriam.” „O, ik was verblind, opgewonden uour vauuis wvreiuscne beschouw ip- gen gvpiiui.eiu uoor revrouw btan- uen s oxioesuiaamuneid. Ik uacht mij neeriijM. op naar te wreken, door iemand ie trouwen, me ver hoven naar zoon vernevon was maar lk vergat daarbij uat ik met zonder bumunu kou leven, lk kenue mijn éigen hart niet ih wist nauwelijks dat ik een hart bezat iviaair lk heb rxlimund van daag gezien. Ik ouunocue hem in de Hoogstraat le Moiumamipconik zag nunaoïuing en spijt tevens in zijn gelaat, en keerde terug naar huis naar dit sombere huis <iie<ndiger dan ik mij ooit neb gevoeld1.” Lk deed mijn best o»n haar van de verkeerdheid barer klachten, van het nuttelooae van haar verdriet te over tuigen, maar 't mocht niet baten. Zij bleef over haar liefde en haar smart praten vertelde mij van hare korte verloving met den heer Standen, van zijn moed, van zijn liefde, en hoe zij hem met ontrouw had beloond. Zij ver nederde zich zelve tot in ’t stof en hoewel 't mijn p'.icht was haar te be. rispen, kon ik niet nalaten medelijden met haar te gevoelen. ..Bestaat er eenige hoop voor mij, dat ik ooit we®r mijn vrijheid zal her krijgen vroeg zij eindelijk, mij scherp aanziende met die groote schit terende oog en, die altijd met den mees ten glans stralen, wanneer een slechte 187) - Ik klopte aan de deur van slaapkamer en toen ik geen antwoord kreeg, waagde ik het de dhur te ope nen en naar binnen te gaan. Zij lag op haar knieën op den grond, met tiaar lioofd op de kussens der sofa, in eene houding van volslagen wanhoop, met de handen krampachtig in het los hangende haar, dat over haar schou ders golfde, terwijl haar geheele li chaam trilde door 't hevige snikken. Bij het zien van haar verdriet vergal lk alle voorzichtigheid die mijn onder geschikte betrekking *ln het huis mij oplegde. Ik knielde naast haar neder, lichtte haar hoofd op en, drukte het m mijn hart, wischte d’e tranen van haar bleek® wangen «n kuste baar met de halrtstochtelijke liefde eener moeder. (illHISUIE COURANT. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) 1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1regels l.b5, elke regel meer 0.30. Advertentiën in-het Zaterdagnummer 20 bijelag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prfjs. INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger. r Gewone advertentiën en ingezonden mededelingen bfl contract tot seer geredueeer- den prijs. Groote lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhan delaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde ran opname verzekerd te ztfn. veruiriet 't V ertrouw mif, siort je nart vr j mij uit ik beu geen vreenpue, ik b« je moeder. In wie anuers dan m miLj kunt ge vertrouwen steken Het duurde eenigen tijd eer zij ant woordde, e» eer dat zenuwachtige snikken langzamerhand bedaarde, loen zij van lieverlede kalmer werd, ver telde ik haar mijn eigen ongelukkige geschiedenis, in korte trekked, maar zonder haar iets van mijn schuld te verzwijgen. Zij luisterde met verwon derlijke bedaardheid naar mijn ver haal, of liever alsof haar eigen smart haar geest zoodanig vervulde, dat zij nauwelijks in staat was eenige verba zinè te gevoelen. „Als gij mijn moeder zijt, moest ge mij ook willen helpen ^eide zij ein delijk, „ja, en mij in tijdi van nood teir zijde staan.” „Gelooft ge dan dat ik u ooit weer zou kunnen verzaken, Sylvia?” zeide ik. „Gedurende de zondige jaren mij ner jeugd heeft uw kinderlijke beelte nis mij onophoiMielijk voor den getsi gezweefd. Het berouw over hel kwaad dat ik u gedaan had was die bitterste pijn die ik ooit je verduren had. In dian de hemel mij ooit de gelegenheid schenkt dat kwifid te herstellen, zal ik mij met lang bedenken om die gele genheid aan té grijpen.” „Gij bedoelt daarmee-zeker dalt gij mij zou bijstaan, zoolang mijne daden ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal vaar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal 8.15, met ZtWagsblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bij onze agenten en loopers, den boekhandel «a de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van R—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82; Redactie Telef. 83. Postrekening 48400. eïi zei 948J 84

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1927 | | pagina 1